장음표시 사용
171쪽
electurum esse respondeant. Si autem dicit nihil aliud impetrasse a proconsule Primianistas, nisi ut per Abitinenses Saluius de basilica pelleretur, illos autem Sua sponte fecisse quidquid ei postea crudeliter turpiterque fecerunt, cur non sibi dicit si e 5 etiam posse catholicos nihil aliud ab imperatoribus petere, nisi ut isti de basilicis quas nomine sacrilego retinent excludantur, illos autem sua sponte regia potestate et honestate seruata in sacrilegos uindicare multo mitius, quam Abitinenses nulla imperiali lege, nulla iudiciaria iussione in Membressitanum ad Saluium uindicarunt 8 quibus rebus consideratis prius quid laetant et postea quid patiantur aduertans, ne, cum aduersu Slaesa sua oculos claudunt et ad poenas Suas oculos aperiunt, et hie frustra temporalia patiantur et in ultimo iudicio dei etiam pro hoc ipso, quod frustra eos falibus molestiis ut 15 emendaret ammonuit, aeterno Supplicio puniantur. non uetera replico, ubi fallunt quos po8Sunt; breuiter dico, praesentia ingero, digito ostendo: damnati Maximianistae recipiuntur, ignotae gentes arguuntur; Maximianistarum baptismus acceptatur, orbis ferrarum baptismus exumatur. ecce Assuritani, ecce ad Mustitani, ecce non longe mortuus Praetextatus, ecce adhuc uiuus Felicianus, ecce nomina eorum inter damnatos Bagaiensi concilio gestis proconsularibus allegata; talibus redentibus et praesensibus factis quales ab initio fuerint satis indicant. si quid pro huiusmodi peruersitatibus et iniquitatibus patiuntur,25 si nolunt corrigi, saltem non audeant gloriari.
2 aut sinenses D abilienses (ilem lin. S M 3 quicquid codd. freteterra o diei possit F 8 uindicare Om. m s membrissitanum Mmembresitan unita Io uindicarunt uendicasse duindicasseu icthlo I 5 admonuit mr Is exussatur D 2I uagaiensi D 2i aduersitatibus EI 2b gloriarii add. Explicis liber III. DP Explieit MGI Explieit liber
tertius sci augustini epi. contra parmeniani epistolam E Explicit liber utilimus beati augustini episcopi eonfra omnes hereses scismaticorum FExplicis decentissimus et utilissimus liber sei augustini contra epistolam parmeniani donatiste ri
172쪽
CONTRA EPISTLLAM PARMENIANI LIBRI TRES.
I. In quibusdam libris contra epistulam Parmeniant, Donatistarum Carthaginiensis episcopi successorisque Donati, quae- bstio noua uersatur et Solvitur, utrum in unitate eorundem communione sacramentorum mali contaminent bonos et quemadmodum non contaminent disputatur propter ecclesiam toto orbe diffusam, cui calumniando scisma fecerunt. 2. In quorum libro tertio, cum dissereretur, quomodo Sis soaecipiendum, quod ait apostolus: auferte malum ex uobis ipsis, illud, quod dixi: ut eae se isso quisque stu ferαι mctium, non Ste 88 Se intellegendum, Sed Sic potius, ut homo malus auferatur ex hominibus bonis, quod fit per ecclesiasticam disciplinam, Sicut graeca lingua indieat, ubi sine ambiguitate 15 Seriptum est, ut intellegatur: hominem malum , non : hoc malum', quamuis et secundum istum intellectum responderim
173쪽
174쪽
cod. bybl. Bodleianae Laudianus misc. I 8o saec. X ineuntis cod. Escorialensis saec. VI cod. Sangallensis I 58 saee. VIIII cod. Monacensis 2l2I8 saee. VIIII cod. Parisiensis bybl. nas. I 8868 sae d. VIIII cod. Lugdunensis 668 saee. VIIIIla eod. Monacensis 158I saee. XC eod. Sangallensis iii saec. XO cod. Goerresianus 66 saec. VIIII-X, confinens lib. I III 6, sp consensus codicum M 1σβPr. eorundem archetypus Eus. Eugippii excerpta ed. Κnoeli Pr. - Cyprianus ed. Ηartet B editio Maurina
175쪽
I. I. In eis libris, quos aduersus epistulam Parmeniani quam dedit ad Tyehonium seripsimus, promisimus nos diligentius quaestionem baptismi traefaturos; quod etiam Si non ibi pro-5 mitteremus, debitum tamen a nobis flagitantibus fratribus
meminimus et agnoscimus. quapropter in hoo opere adiuuante domino suscepimus non solum ea refellere, quae de hac re nobis Donatistae obiectare consuerunt, sed etiam de beatissimi martyris Cypriani auetoritate, unde Suam peruet Sitatem, nero ueritatis impetu cadat, fulcire conantur, quae dominus donauerit dicere, ut intellegant omnes, qui non studio partium caecati iudicant, non solum eos non adiuuari a uetoritate Cypriani, sed per ipsam maxime conuinci adque Subuerti. 2. Iam quidem in supra memoratis libris dictum est ita 15 poSSe extra catholicam communionem dari baptismum, quemadmodum et extra eam potest et haberi. nullus autem illorum negat habere baptismum etiam apostatas, quibus utique redeuntibus et per paenitentiam conuersis dum non redditur, amitti non potuis Se iudieatur. sic et illi, qui per sacrilegium schi Suo matis ab ecclesiae communione discedunt, habent utique baptismum, quem priuSquam diSeederent aceeperunt. nam si et ipsi redeant, non eis iterum datur; unde ostenduntur illud, quodaeeeperant in unitate positi, non posui S se amittere Separati.
quod si haberi foris potest, etiam dari cur non potest P si dieis:
176쪽
non recte foris datur', respondemus: sicut non recte foris habetur et tamen habetur, sic non recte foris datur, sed tamendatur. Sicut autem per unitatis reconciliationem incipit utiliter haberi quod extra unitatem inutiliter habebatur, sic per eandem re eonditiationem incipit utile esse quod extra eam inutiliter sdatum est. non tamen dici fas est non datum esse quod datum est, aut ut non hoc dedisse qui S quem quam calumnietur, cum hoc eum dedisse quod acceperat confitetur. Sacramentum enim
baptismi est quod habet qui baptigatur, et sacramentum dandi baptismi est quod habet qui ordinatur. sicut autem baptigatu S, 1osi ab unitate recesserit, sacramentum baptismi non amittit, si e etiam ordinatus, si ab unitate recesserit, sacramentum dandi baptismi non amittit. nulli enim sacramento iniuria facienda est; si discedit a malis, utrumque discedit, si permanet in malis, utrumque permanes. Sicut ergo acceptatur baptismus, 15 quem non potuit amittere qui ab unitate discesserat, sic acceptandus est baptismus, quem dedit ille qui sacramentum dandi cum discederet non amiserat. nam sicut redeuntes, qui priuS- quam recederent baptigati sunt, non rebaptigantur, ita redeunteS, qui priusquam recederent ordinati sunt, non utique rursus 2o ordinantur, sed aut administrant quod administrabant, si hoc ecclesiae utilitas postulat, aut si non admini Strant, sacramentum tamen ordinationis suae gerunt, et ideo eis manus inter lateos
non inponitur. nam neque Sacramentum baptismi neque Sacramentum dandi baptismi quando ab eis cum Maximiano discessit 25Felieianus amisit; nunc enim eum secum habent eum eis ipsiS, quos cum foris esset in Maximiani schismate baptigauit. quapropter potuerunt ab eis accipere ceteri, cum ad nostrum consortium non accessissent, quod illi non amiserans, cum ano Stro consortio recessissens. quibus rebus ostenditur et ipsos soimpie facere qui rebaptigare conantur orbis unitatem, et nos recte facere qui dei saeramenta inprobare nec in ipso gehismate
177쪽
audemus. in quo enim nobiscum sentiunt, in eo etiam nobiscum Sunt, in eo autem a nobis recesserunt in quo a nobis dissentiunt; non enim accessus iste adque discessus corporalibus motibus et non spiritalibus metiendus est. sicut enim con-b iunctio corporum fit per continuasionem locorum, sic animorum quidam confactus est consensio uoluntatum. Si ergo qui reeessit
ab unitate aliquid aliud agere uoluerit quam quod in unitate pereepit, in eo recedit adque disiungitur; quod autem ita uult agere sicut in unitate agitur, ubi hoc accepit et dididit, in eo
1o manet adque coniungitur. II. 3. Itaque isti in quibusdam rebus nobiscum sunt, in quibusdam uero a nobis exierunt. proinde illa in quibus nobiscum Sunt eos agere non uetamus; in quibus autem nobis eum non sunt, ut ueniendo aceipiant uel redeundo recipiant adhorta- ab mur et quibus modis possumus, ut id eligant emendati adque correcti, cum caritate satagimus. non eis itaque diei mus: nolite dare', sed: nolite in schismate dare', nec eis quos uidentur baptigaturi dicimus: 'nolite accipere', sed: 'nolite in schismate accipere'. nam si quem forte coegerit extrema necessitas, ubi 2o catholicum per quem aecipiat non inuenerit et in animo pace catholica custodita per aliquem extra unitatem catholicampositum acceperis quod erat in ipsa catholicae unitate accepturus, si statim etiam de hac uita emigraueris, non eum nisi ea tholidum deputamus. si autem fuerit a corporali morte libera-25 tus, cum se catholicae congregationi etiam praesentia corporali reddiderit unde numquam corde discesserat, non Solum non inprobamus quod fecit, sed etiam securissime uerissimeque laudamus, quia praesentem deum credidit eoi di suo ubi unitatem seruabat et sine sancti baptismi saeramento, quod ubi-
gari L baptigare Nnis 2I custodiat β 22 eatholica m2 23 migrauerit Dos 2 mortem LmI 25 se Om. 'Pr. congregatione L corporali praesentia D 26 discessit Lmct
178쪽
eumque inuenit non hominum Sed dei esse cognouit, noluit ex hac uita emigrare. Si quiS autem, cum possit in ipsa catholica accipere, per aliquam mentiS peruersitatem eligit in schismato baptigari, etiamsi postea uenire ad catholi eam cogitat, quia certus egi ibi prodesse sacramentum, quod alibi aedipi quidem potest, pro de S Se autem non pote St, proqui dubio peruersus et iniquus est et tanto perniciosius quanto scientius. ita enim
non dubitat re ete illic accipi, siqui non dubitat illio prodesse etiam quod alibi acoeperit.
III. i. Duo sunt enim quae didimus, et esse in catholica baptismum et illi e tantum recte accipi; utrumque horum Dona- fissae negans. item alia duo dicimus, esse aput Donatistas baptismum, non autem illic re ete aecipi; horum duorum illi unum magnopere adfirmant, id est esse ibi baptismum, non autem illio recte adeipi nolunt fateri. harum quattuor Sententiarum tres nostrae tantum sunt, unam uero utrique dicimuS. nam esse in catholica baptismum et recte illic aeeipi et aput Donatistas non recte accipi nos tantum dicimus, es Se uero baptismum et aput Donatistas et illi asserunt et nos concedimus. quisquis ergo vult baptigari et certus est iam nostram sibi e celesiam ad christianam salutem esse deligendam et in ea
sola prodesse baptismum Chri Sti, etiamsi alibi acceptum fuerit, sed ideo in parte Donati uult baptigari, quia esse ibi baptismum non illi soli neque nos soli, sed utrique dicimus, adtendat alia fria. si enim nos elegit sequi in his quae illi non disiunt, ea uero quae utrique dicimus praeponit his quae nos soli dicimus, satis est nobis quod ea, quae illi non dicunt et nos soli dicimus, praeponit eis quae illi soli dicunt. esse autem in catholica baptismum nos dicimus, illi non dicunt; redie aeeipi in catholica baptismum nos dicimus, illi non dicunt; non recte accipi in
179쪽
parte Donati baptismum nos dicimus, illi non dissunt. stetit ergo id potius credit quod nos soli dicimus esse credendum, ita hod potius faetas quod nos soli dicimus esse faciendum. quod autem utrique dicimus es Se credendum, hoe, Si ita putat, 5 robustius credat quam id quod a solis dicitur nobis. robustius enim crediturus est esse baptismum Christi in parte Donati quod ab utrisque nostrum dieitur, quam esse baptismum ineatholida quod a catholidis tantummodo dieitur. sed rurgus magis erediturus est esse baptismum Christi etiam aput nos ab quod no S Soli dicimus, quam non esse aput nos quod illi solidi euus. iam enim decreuit et eertus est, in quibus dis gentimus, no S illis esse praeponendos. ita ergo quod nos soli dicimus recte aput nos accipi magis crediturus est quam non recte aput nos accipi, quia hoc illi soli dicunt. eadem regula quod 15 nos Soli dicimus non re ete aput illos aedipi magis crediturus
est quam id quod illi soli dicunt, id est redio aput illos asseipi.
frustra itaque sibi uidetur securus ibi accipere quod es Se quidem ibi utrique dicimus, sed ibi esse aceipiendum non utrique dicimUS. elegit autem ipse in eo quod non utrique diei mus nobis potius 2o inhaerere. hic ergo se durus accipias ubi et esse ei recte aecipi certus est, illio autem non accipiat quod esse ibi quidem di eunt, sed ibi aecipiendum esse non dicunt quorum sententiam decreuit eligere. quamquam etiamsi dubium haberet non illic recte aedipi quod in catholida redie ac dipi eertum haberet, grauiter peccaret 25 in rebus ad salutem animae pertinentibus uel eo solo, quod certis incerta praeponeret. recte quippe hominem in oeole Siae atholida baptigari eo ipso certus est, quod etiam alibi bapti-Zasus hue transire decreuit. non autem recte aput DonatiStas hominem baptigari saltem ineertum habeas, eum hod illi dieant
2 credidis N 8 h.od N haec G esse credendum dicimus ob nobis dieitur solis LmI solis nobis dieitur Lincto T quam quem JmIIo noni nos LMI II nam Ling 12 ita .. N Is eligit N 2o in- herere t ubi et ceteri. Recte (om. his ergo securus accipiat) L recteaeeipit accipere recte β 2I quidam LMI 28 recte autem B 2s saltim LN salutem 'G dieunt L
180쪽
quorum sententiam Donatistis anteponendam esse certum habet, et incertis certa praeferendo hic baptigetur, ubi propterea certus est recte fieri, quia et eum alibi faeere cogitabat huc franseundum esse decreuerat.
IIII. 5. Iam uero si quis non intellegit quomodo fieri possit, ut quod ibi esse confitemur non ibi recte dari didamus, illuc adtendat, quia nec recte ibi esse dieimus, quod et illi dicunt
in his qui ab eorum communione discedunt. intueantur etiam similitudinem notae militaris, quia extra militiam a desertoribus et haberi et aceipi potest, sed tamen extra militiam nec habenda nec accipienda est et reducto uel perducto ad militiam nec
mutanda nec iteranda est. verumtamen alia causa est eorum
qui in istos haereticos inprudenter incurrunt ipsam esse Christi ecclesiam existimantes, alia eorum qui nouerunt non esse catholicam ecclesiam nisi eam quae, sicut promissa eSt, toto ferrarum orbe diffunditur et extenditur usque ad fines ferrae, quae crescens inter giganta et in taedio scandalorum requiem futuram desiderans dicit in psalmis: a finibus terrae ad te exclamaui, cum faederet anima mea: in petra exaltasti me. petra autem erat Christus, in quo nos iam resuscitatos et in caelo considentes dicit apostolus nondum in re, Sed in spe. ideoque sequitur psalmus et dicit: deduxisti me, quia factus es spes mea, turris fortitudinis a facie inimici. ex illius quippe promissionibus tamquam telis et iaculis in turri munitissima constitutis non solum cauetur, Sed etiam expugnatur inimicus, induens lupos suos pellibus ovium, ut dicant: ecce hic est Christus, ecce