장음표시 사용
211쪽
quam se res habet angeliea perlaetio est. quia itaque homipessumus, Sed Spe angeli dei sumus, quibus aequales in resurreetione futuri sumus, quamdiu non habemus perfectionem angeli, non habeamus praesumptionem diaboli. ideo dieit apo-5 stolus: temptatio uos non adprehendas nisi humana. humanum est ergo aliquid aliter sapere. propterea dieit alio loco: quotquot ergo per feeti, hoe sapiamus. et siquid aliter sapitis, hoc quoque uobis deus reuelabit. quibus autem reuelat cum uoluerit siue in hae uitato siue post hane uitam nisi ambulantibus in uia paeis et in nullam praecisionem deuiantibus, non quales isti sunt, qui uiam pacis non agnouerunt nee propter aliud unitatis uinculum dirruperunt ideoque apostolus cum dixisset: ef si quid aliter sapitis, hoc quoque uobis deus reuelabit, ne puta- 15 rent praeter uiam paeis quod aliter sapiebant sibi posse reuelari, continuo addidit: verumtamen in quod peruenimus in eo ambulemus. in quo ambulans Cyprianus perseuerantissima tolerantia non fuso sanguine sed in unitate fuso, quia si traderet corpus suum ut arderet et non haberet caritatemeto nihil ei prodesset, per martyrii eonfessionem peruenit ad angelicam lucem, ut si non antea, ibi certe reuelatum agnoSeeret, quod cum aliter saperet sententiam diuersae opinionis uinculo non praeposuit unitatis. VI. T. Vos itaque, Donatissae, quid ad haec dieitis P si nostra 25 Sententia de baptismo uera est, omnes qui aliter sapiebant Cypriani temporibus non sunt ab unitate ecclesiae Separati,
1 res se TFue 2 dei om. βη perfectionem angeli non habemus, praesumptionem diaboli non habeamus B perfectionem-habeamus
Om. praesumtionem E 5 adprehendit L T in loco L quot- quod V 8 deus uobis N Io uiat uiam N I 2 cognouerunt ID, cf. s. ISS, IT 18 dirrupuerunt MmI Itinia disruperunt diruperunt ma 1 uobis quoque L reuelauit pH. 2 ad om. I 25 sapiunt N 26 temporis I ecclesiae unitate ue
212쪽
donoe illud quod aliter saperent deus illis reuelaret. uos ergo quare Separatione sacrilega pacis uinculum dii rupistis P si autem uestra sententia de baptismo uera est, Cyprianus et ceteri, cum quibus eum tale concilium celebrasse perhibetis, cum eis qui aliter sapiebant in unitate mala Serunt. quare uos paciS Suinculum dirrupistis P quodlibet horum elegeritis, contra uestram praecisionem sententiam ferre cogimini. reSpondete: quare Bo S separastis P quare contra orbem ferrarum altare erexistis, quare non communicatis ecclesiis quibus epistulas apostolicas missas tenetis et legitis et secundum ipsas uos uiuere dicitis p respon- 1odete: quare uos separasti SP propterea certe, ne malorum communione periretis. quomodo ergo non perierunt Cyprianus et tot collegae ipsius P qui cum crederent haereti eos et schismaticos baptismum non habere, sine baptismo famen re Heptis,
cum peccata eorum tam inmania tamque Sacrilega Super eos ab e S Se crederent, eis famen communicare quam separari ab unitate maluerunt dicente Cypriano: NHmin m iudicetntes sttit et iure commtinianis uliquem Si ditiei Stim SHnSeril stmoti(nkS.8. Si ergo fati communione malorum pereunt iussi, iameeelesia temporibus Cypriani perierat. unde igitur extitit origo 2o Donati P ubi caseelligatus est, ubi baptigatus, ubi ordinatus,
quando iam eo elesiam contagio communionis extinxerat 2 si autem erat eo elegia, nihil obesse mali bonis in una communione potuerunt. quare uos separastis P ecce in unitate uideo Cyprianum et alios collegas eius, qui facto concilio censuerunt 25 omne S, qui extra ecclesiae communionem fuerint baptigati, baptismum non habere et ideo eis dandum esse cum ueniunt. Sed
213쪽
ecce rursus in eadem unitate uideo quosdam de hac re diuersa sentire et eos, qui ab haereticis uel schismaticis uenerint, agnito in eis baptismo Christi non audere iterum baptigare. hos omnes catholica unitas materno sinu conplectitur inuicem 5 onera Sua portantes et Studentes seruare unitatem spiritus in uinculo pacis, donec alteris eorum, Si quid aliter sapiebant, dominus reuelaret. si uera isti sentiebant, ab illis non contaminabantur an contaminabantur si uera illi sentiebant, ab istis non contaminabantur an contaminabantur quod uolue-1o ritis eligite. si eontaminabantur, iam func non erat eccleSia. respondete: unde hue existis P si autem permanebat ecclesia, nullo modo boni a malis fali communione contaminantur. respondete: quare uineulum dii rupistis s. An forte sellismati ei sine baptismo recepti non contami- 15 nant et traditores sanctorum librorum contaminant uestros quidem fuisse traditores manifestissima rerum gesta feStantur. et si fune in illos quos arguebasis uera diceretis, cauSamuestram unitati orbis terrarum persuasissetis, ut uobis retentis illi exeluderentur. quod si conati estis facere et non optinuistis,2o innocens est orbis ferrarum, qui iudicibus ecclesiastidis potiusquam vietis litigatoribus credidit. si autem noluistis agere causam uestram, innocens est orbis ferrarum, qui damnare non potuit inauditos. quare ergo uos ab innocentibus separastiS sacrilegium schismatis uestri defendere non ualetis. sed haec 25 omitto, hoc dico: si uos possent contaminare si aditores, qui non sunt a uobis conuieti et a quibus uos estis uicti, multo magis poSSent sacrilegia schismaticorum et haereticorum sine
baptismo secundum sententiam uestram recepta contaminared cf. Gal. 6, 2 5 ef. Eph. , 8 6 cf. Phil. 8, 151 diuersa aliter B, om. pyr. 3 auderet 'fr. 6 alteri . Emu
i non contaminabantur an om. L 8 an contaminabantur Gue, Om. I p
sententiam o receptorum requirillir
214쪽
Cyprianum. non ge tamen ille separauit, et quia permanebat ecclesia manifestum est quod contaminari non potuit. quare uos ergo non dico ab innocentibus quod probatur, sed ab ipsis quod non probatur traditoribus separastis P an, ut dicere coeperam, grauiora Sunt crimina fraditorum quam schismaticorum P non adferamus Stateras dolosas, ubi appendamus quod uolumus et quomodo uolumus, pro arbitrio nostro dicentes: hoc graue, hod leue est sed adferamus diuinam stateram de scripturis sanetis tamquam de thensauris dominicis et in illa quid sit grauius appendamus, immo non appendamus, Sed a domino appenSa recognos eamus. tempore illo, quo dominus priora delicta recentibus poenarum exemplis cauenda monstrauit et idolum fabricatum adque adoratum est et propheticus liber ira regis contemptoris incensus et schisma temptatum, idololatria gladio punita est, exussio libri bellica caede et peregrina captiuitate, schisma hiatu terrae, sepultis auctoribus uiuis et ceteris caelesti igne consumptis. quis iam dubitauerit hoc eSSP Sceleratius commissum quod est grauius uindicatum P a talibus sacrilegis uenientes sine baptismo ut dicitis Cyprianum
non contaminabant: quomodo uos contaminare poterant non
conuieti sed considii fraditores p qui non si libros incendendos tradidissent, sed eos ipsi suis manibus incendissent, minoris fuissent utique sceleris quam si schisma committerent, quia illud mitius, illud grauius uindicatum est non humano arbitrio, sud diuino iudicio. VII. Io. Quare uos ergo separastis P si ullus sensus in uobis egi, uidetis uos certe quid responderi possit non inuenire. non usque adeo', inquiunt, 'omnia defecerunt, ut non
Id cf. Ex. cap. 32 I5 cf. Ηier. cap. 36 16 cf. Num. cap. 16 I sese L permanebant I 2 in ecclesia Nniacma Z ergo uos 5 criminum L T qomodo DI 2 thesauris 'MNI sehismate temptatum est LmI idolatria LM. Ip.cGIT consumtis N is saerilegiis LMI 2 si cyprianum D 2o contaminabat LmI 2I si non s 22 pro suis NM manibus suis B28 scelerisJ sceres I si om. L I 26 separastis R. l. L
215쪽
possimus reSpondere: Sic uolumus. fu quis es qui iudices alienum seruum p suo domino stat aut ea dit'. quod eis dietum non infellegunt, qui uolebant non de factis manifestis, sed de alienis cordibus iudieare. nam quomodo ipse 5 tam multa de sceleribus schismatum et haeresum loquitur
aut quomodo canitur in psalmis: si uere iusti fiam diligitis, recta iudicate, filii hominum p cur autem ipse dominus dieit: nolito i ii di ea re personaliter, sed rectum iudicium iudicate, si non licet ds aliquo iudieare po-ao stremo ipsi d8 illis traditoribus, de quibus falsa iudicauerunt,
cur omnino iudicauerunt de seruis alienis P suo domino stabant aut cadebant. eur denique de recentibus Maximianistis plenarii concilii, sicut dicunt, ore ueri dido non dubitauerunt tale proferre iudicium, ut eos primis illis sellismaticis quos uiuosa5 terra sorbuit conpararent quorum tamen quo S dam, quod
negare non possunt, aut innocenses damnauerunt aut noeentes iterum receperunt. sed cum uerum dicitur, cui respondere non poSSunt, rodunt murmura salebrosa: sic uolumus. tu
quis es qui iudices alienum seruum suo dominotio stat aut ea dis . eum autem infirma ouis in solitudine aspieitur, ubi pastor qui reclamet absens uidetur, dentes exeruntur, frangitur guttur inualidum: 'bonus homo, si non esses traditor; consule animae tuae, esto christianus.' o inprobam rabiem leum christiano dicitur: Sesto christianus,' quid aliud docetur 25 nisi se negare christianum P numquid erat aliud quod doeere cupiebant illi christianorum perseeutores, quibus qui restiterunt
d yr. non Om. Mis c intellegant Minu cordibus alienis B 5 horesium
216쪽
martyres faeti sunt an leuius putatur quod gladio minantequam quod lingua insidiante committitur II. Ad ista respondete, lupi rapaees, qui pellibus ouinis indui cupientes beati Cypriani litteras pro uobis esse arbitramini:
eontaminabat Cyprianum sacrilegium Schismaticorum an non con- Staminabat si contaminabat, iam tunc periit ecclesia, non erat unde propagaremini. Si autem non contaminabat. quo Scelere alieno possunt in unitate contaminari innocentes, si schismatis sacrilegio non poSSunt quare uo S ergo Separa StiSP quare,
eum leuiora quae singitis fugitis, ipsum sacrilegium schismatis soquod est omnibus grauius eoinmisistis P an forte iam plaeet fateri non fuisse iam illos uel schismaticos uel haereticos,
qui extra communionem ecclesiae uel in schismate aliquo uel in haerese fuerant baptigati, quia transeundo ad ecclesiam et errores suos pristinos anathemando destiterant esse quod aberans P quomodo ergo sine baptismo non Super eos remanserant scelera eorum P an ille baptismus Christi erat, sed eis extra ecclesiae communionem pro deSSe non poterat, cum autemnenerunt et anathemato praeterito errore in ecclesiae pacem per manus inpositionem recepti sunt, tune in caritate radi- 2ocatis adque fundatis, sine qua infruosuosa sunt cetera, pro deSse
coepit et ad remissionem peccatorum et ad sanctificationem uitae quod sine fructu extra portabant 12. Nolite ergo nobis aueforitatem obicero Cypriani ad baptismi repetitionem, sed tenete nobiseum exemplum Cypriani 25 ad unitatis conseruationem. nondum enim erat diligenter illa quaestio baptismi perfractata, sed tamen Saluberrimam conSue,tudinem fenebat oeclesia in ipsis quoque schismaticis et haere-
i facti sunt martyres B T quod L s ergo uos B II grauius omnibus LMI I 2 uel in scismaticos L 18 eommunione L in A. l. R Id haeresi Im2m hesese N I 5 anathematigando Im 2 2 2Is uenerint L anathemate HI anathematigato Inism2 2 2I ad-
217쪽
tieis eorrigere quod prauum est, non iterare quod datum est, sanare quod uulneratum e St, non curare quod sanum e St. quam consuetudinem - credo eX apostolica fraditione uenientem sidus multa non inueniuntur in litteris eorum neque in conciliis 5 posterorum et famen, quia per uniuersam custodiuntur e celesiam, non nisi ab ipsis tradita et conmendata creduntur hanc ergo Saluberrimam con Suetudinem per Agrippinum prodecessorem suum dicit sanctus Cyprianus quasi coepisse corrigi; sod sidus diligentius inquisita ueritas docuit, quae poSt magno Sio dubitationis fluetus ad plenarii conellii eonfirmationem perducta
est, uerius creditur per Agrippinum corrumpi coepi S ge, non corrigi. inruente itaque tam magna quaestione cum de remissione pedes forum et de Spiritali hominis regeneratione, utrum posset aput schismaticos uel haereticos fieri, difficile ratios 5 redderetur et praecederet auetoritas Agrippini et nonnullorum qui ei consenserant hominum in hac quaestione deficientium, qui maluerant aliquid nouum moliri quam fenere consuetudinem cuius defensionem non intellegebant, inruerunt in oculos animae uerisimiles rationes et intercluserunt iter pervestigandae ueritatis. dio VIII. 13. Nee arbitror beatum Cyprianum propter aliud contra consuetudinem quid sentiret liberius exprompsisse prioremque dixisse, nisi ut alium, si forte existeret qui esset melius reuelatum, gratissime acciperet et offenderet imitandam non solum docendi diligentiam sed etiam discendi modestiam 25 si autem nullus existeret qui tale aliquid adferret, unde illae omnes uerisimiles rationes quibus mouebatur refellerentur, in
8 cf. Cypr. ep. ii, lo multa α d. quae Nincto nec b posteriorum T , cf. s. I O, IS concilia posteriora prioribus aput posteros praeponuntur. VII as, cyinit. non pertinent ad posteros facinora priorum T agrippinnum Ipraedecessorem m2m 8 quasit quisl I s diligitis L post s. l. L 12 quaestionem IniI Id apud haereticos uel apud schisma-fieos B IT maluerunt L I 8 infuerunt induxerunt Nnis Is infer-
que αdd. qui I Ita c. 22 falium N si nisi pyr. 28 accipere Ilaec imitanda laec 25 exsisteret V
218쪽
eadem sententia permaneret, bene sibi conscius et non Oecultatae quae putabatur ueritatis et retentae quae amabatur unitatis . nam et illud sic infellexit quod ait apostolus: prophetae autem duo aut tres loquantur et ceteri examinens. si alii reuelatum sedenti fuerit, ille prior taceat. qua in parte, inquis, docuit et ostendit multa singulis in melius reuelari et debere unum quemque non pro eo quod semel in biberat et fenobat pertinaciter congredi, sed si quid melius et utilius extiterit libenter amplecti. his utique uerbis non solum eos ammonuit sibi eonsentire qui melius aliquid non uidebant, sed etiam eos hortatus est, si qui possent adferre aliquid quo prior consuetudo seruanda potius firmaretur, ut, si tale esset quod refelli non posses, etiam ipse ostenderet quam ueraciter dixerit : debere unum quemque non pro eo quod semel in biberat ei tenebas pertinaciter congredi, sed si quid melius et utilius extiterit libenter amplecti.sρd quia tunc non extiterant nisi qui ei consuetudinem opponerent, defensiones autem ipsius consuetudinis non tales adferrent quibus illa falis anima moueretur, noluit uir grauissimus rationes suas etsi non ueras, quod eum latebat, Sed tamen non uisitas ueraci quidem sed tamen nondum assertae conguetudini cedere. quam tamen consuetudinem nisi prior
ante Agrippinus et nonnulli per Africam coepiscopi eius etiam
per concilii sententias deserere temptauissent, non auderet iste saltem ratiocinari aduersus eam, sed in tam obscura quaeStione turbatus et ubique intuens uniuersalem robustamque conSUe-
219쪽
tudinem coartaret se potius et prece et intentione mentis ad deum, ut quod postea plenario concilio uisum est id uerum esse perspideret et doceret. Sed eum fatigatum praeeedentis conditii quod per Agrippinum factum est excepisset auctoritas, si maluit prodeoessorum suorum tamquam inuentum defendere quam in quaerendo amplius laborare. nam in fine epistulae ad Quintum ita ostendis, in quo famquam lectulo auctoritatis quasi fessus adquieuerit.
VIIII. Id. quod quidem, inquit, et Agrippinus bonae
1o memoriae uir cum ceteris coepiscopis suis qui
illo in tempore in prouineia Afri ea et Numidia ecclesiam domini gubernabant statuis et librata
consilii communis examinatione firmauit. quorum sententiam religiosam et legitimam, salutarem 15 fidei, eo elesiae catholicae congruentem nos etiam secuti sumus. hae adtestatione satis ostendit multo magisse fuisse commemoraturum, si quod de hac re transmarinum uel uniuersale concilium laetum esset. nondum autem factum erat, quia consuetudinis robore tenebatur orbis ferrarum, go et haec sola opponebatur inducere uolentibus nouitatem, quia non poterant adprehendere ueritatem. postea tamen dum inter multos ex utraque parte iraefatur et quaeritur, non
solum inuenta est Sed etiam ad plenarii concilii aueforitatem roburque perducta, po Si Cypriani quidem passionem Sed
25 antequam nos nati eSsemus . hanc autem fuisse consuetudinem eccleSiae, quae postea multis discussis ambagibus perspecta ueritate plenario eoncilio confirmata est, satis ostens Cypr. ep. is,
220쪽
III. De baptismoditur et ipsius beati Cypriani uerbis in eadem ad Iubaianum
epistula quae in concilio lecta commemoratur. ait enim: sed
didit aliquis: quid ergo fiet de his qui in prae,
feritum de haere si ad ecclesiam uenientes sine baptismo admissi sunt ubi certe quid fieri soleret, etsi non fieri uellet, satis ostendit et eo ipso, quod conellium Agrippini commemorat, aperte iudicat aliam fuisse consuetudinem
eccleSiae. neque enim opus erat hoc concilio uelle Statuere, si iam consuetudine tenebatur, et in ipso concilio nonnullae sententiae omnino declarant eos contra eoelesiae consuetudinem decreuisse quod decernendum e Sse arbitrati sunt. quapropter
illud unum isti considerent quod omnibus patet, si auctoritas
Cypriani sequenda eSt, magis eam sequendam esse in unitate Seruanda quam in ecclesiae consuetudine commutanda, si autem concilium eius adtenditur, huic esse uniuersae ecclesiae poSterius concilium praeponendum, cuius se membrum esSe gaudebat et, ut se in totius corporis compage retinenda ceteri imitarentur, SaepiuS ammonebat. nam et concilia po Steriora prioribus aput posteros praeponuntur et uniuersum partibu8 Semper optimo iure praeponitur. X. I 5. Quid autem agunt isti, cum docetur sanctus Cyprianus, etiamsi non admisit in haeresi uel in schismate bapti-Zato S, tamen communicasse admittentibus, quod apertissime deelarauit dieens: neminem itici,nfρε ανι α iures communiculionis stliquem Si diuerstim Senserit cimotienses' si talium communione maculatuS est, cur in iterando baptismo eius auctoritatem Seetantur P si autem talium communione macu-