장음표시 사용
231쪽
enim, quantam Sacramenti profunditatem fune omnis ecelesia uaria disputatione uersabat, liberumque faeiebat quaerendi arbitrium, ut examinata ueritaS panderetur. neque enim mentiebatur et simplieiores collegas Suo S in uerbo capere cogitabat, ut, 5 cum se diuersum sentire prodidi S Sent, func contra quam promiserat excommunicandos e8se censeret. absit ab anima tam
sancta ista scelerata perfidia. qui hoc de tali uiro quasi cum eius laude sentiunt, nihil aliud quam se ipSos tales esse profitentur. ego Cyprianum, ea tholicum episcopum, catholicum ad martyrem et quanto magis magnus erat tanto se in omnibus humilantem, ut coram deo inueniret gratiam, nullo prorSIIS modo crediderim in sancto praesertim concilio collegarum aliud ore protulisse quam corde geStabat, praesertim cum addat et dicat: sec e ectemus tiniuersi itici tam domini 15 nostri Iesu Christi qtii tintis et Solus hialet solastralem et prαε-yonρndi nos in Hoeles e Sticte si ferritatione et de rectri NOStroitici,ndi. sub tanti ergo commemoratione iudieii uerum expectans audire a collegi3 prior eis mentiendi praeberet exemplum P auerterit deus hanc dementiam a quolibet christiano 2o quanto magis a Cypriano i habemus ergo quaerendi liberum arbitrium ipsius Cypriani nobis mitissimo et ueracissimo Ser
lIll. 6. Iam quidem indipiunt eius Hollegae proprias proferre sententias, sed ad Iubaianum datas litteras audierunt; recitatae
25 Sunt enim, sicut in exordio commemoratum est. et nobis ergo
reeitentur, ut nos quoque inde, quid Sentiri oporteat, quantum dominus adiuuat indagemus. dicit forsitan quispiam: quid ergo tu modo dis eis quid ad Iubaianum Seripserit Cyprianus ' iam
232쪽
legi, fateor, et profecto iSSem in eandem sententiam, nisi me ad diligentiorem considerationem reuocaret tanta auetoritas aliorum, quos uel pares gratia doctrinae uel etiam fortasse doctiores per tot gentes Latinas Graecas barbaras et ipsam IIebraeam ecclesia toto orbe dissus a parere potuit, quae ipsum quoque pepererat, qui mihi nullo modo uideri potuerunt frustra noluisse istam tenere sententiam, non quia fieri non potuit ut in obseurissima quaestione uerius pluribus unus p ad ciuesentirent. Sed quia non facile pro uno uel paucis aduersus innumerabiles eiusdem religionis et unitatis uiros et magno ingenio et uberi doetrina praeditos nisi perfractatis pro uiribus adque perspectis rebus ferenda sententia est. itaque sollicitius inquirenti quanta mihi etiam ipsius Cypriani litterae suggesserint pro hae sententia quam nunc ecclesia catholica tenet, ut Christi baptismus non ex merito eorum per quo S datur, Sed ex ip8ius de quo dietum est: hic est qui baptigat agnoscendus et adprobandus Sit, in progressu sermonis nostri res ipsa iudicabit. arbitremur itaque iam illam epistulam quae ad Iubaianum ab eodem data est recitatam nobis, sicut in conditiore eitata est. legat eam primo qui lecturus est haec quae
dieturias sum, ne quid forte necessarium me Subtraxis Se arbitretur. nimis enim longum est nec ad explicationem su Sceptae rei pertinet, ut omnia uerba huius epistulae nunc commemorentur a nobiS.
V. T. Si quis autem quaerit, quid interim teneam dum iSta pertracto, respondeo primum mihi Cypriani litteras sugge8SiSSe quod teneam, donec perspidiam quale sit quod coepit
233쪽
postea disputari. ait quippe ipse Cyprianus: sed dicis aliquis: quid ergo fiet de his qui in praeteritum de
haeresi uenientes ad ecclesiam sine baptismo admissi sunt 8 utrum isti reuera sine baptismo fuerint an
5 ideo sint admissi, quia illi qui admittebant eos habere baptismum intellegebant, mox con Siderabimus. Verumtamen quae soleret esse e delesiae consuetudo, satis idem Cyprianus ostendit, qui ait in praeteritum de haeresi ad ecclesiam uenientes sine baptismo admiSSOS.1o 8. Dicit etiam in ipso eoncilio Castus Siccensis: Otii contemsim Meritura simρStimis consuestidinem Sequi, strit cir freti res intii ius est et mctilantis quibtis Merillas et Hi Hlamae ctrit circet deum insaestitis est cuius in butionρ ecclesio Hitis in-SOMiltiae. utrum ueritas reuelata sit, mox quaeremuS; tamen 15 aliam fuisse esselegiae consuetudinem etiam iste confes Sus eSt. VI. s. Dieit et Libosus Vagensis: In etiunctelis conitatis ecto sum, inqtiit, Meritα8. non dimit O Stim CONSΗΓm O. ilασυρ υρrilalρ munifestusα ρε sit constieltico tieritata. plane quis dubitet ueritati manifestatae debere consuetudinem cedere so sed de manifestata ueritate uidebimus; nunc tamen et iste aliam fuisse consuetudinem manifeStat.
VII. Io. Item Zogimus a Tarassa dixit: Leti talion im miseriistis celsit error ueritati, quin et Petri S qtii Paetas Cis,m Mehut o Mit Uutila tieri leni prete iactnti. noluit quidem iSte 25 dicere con Suetudinem, sed errorem; verumtamen cum dicit: qtim et Petrus qui fritis circum debeti cessit Putilo Merilutem
sine baptismo isti ue 5 quia qui Ania qui om. 6 considerauimus I I esse om. L lo in ipso om. I contemta ILI 3 est Om. O r. IT inquid HIc I 8 manifestata ueritate NIs cedere desinit G 2o manifestatam ueritatem Inid mox videbimus B 2s consuetudinem fuisse B 22 tarasse V Ic Tharassa B C r. 28 errori ergo prius S. l. p. pri uS N
234쪽
seruec unti, satis indieat quod aliud etiam de baptismo fiori solebat. simul et ammonet nos non fuisse inpossibile, ut de baptismo Cyprianus aliquid aliter Saperet quam ueritas postulabat, quae ab ecclesia et ante illum et post illum retenta est, si potuit aliquid etiam Petrus aliter sapere quod ueritas 5 non habebat, quam Paulo apostolo doctore didicimus. VIII. II. Itoni Felix a Buslaedeni dixit: In hu reticis sin
ecclesiue h lismo ct mittendis nemo constietudinem riationi et Merimu Prct Oricti, quire consti lucinem retrio et Meri S SemPHr ae ludit si ratio, si ueritas, optime . sed hoc mox videbimuS; io interim aliam fuisse consuetudinem etiam uerbis huius apparet. VJ III. I 2. Item IIonoratus a Tue ea dixit: Otim Christus erilus Sit, ni se Merituram quum constiρtudinem SeqMi 'bε-mus. his omnibus sententiis declaratur non extra occlesiae communionem nos esse constitutos, donec ueritas quam dieunt is huic consuetudini esse praeponendam liqui de luxerit. Si autem ueritas id aperuerit esse retinendum quod illa consuetudo prae- Scripserat, manifestum erit nec illam frustra fuisse institutam adque roboratam et uigilantius etiam post istas disputationestanti sacramenti saluberrimam obseruationem in eccle Sin catho- qutica non potuisse mutari, sed conciliorum etiam maiore robore confirmatam religiosissime custodiri. X. 13. Scribit ergo ad Iubaianum Cyprianus de haereticorum baptismo, qui uidentur ei foris positi et extra ecclesiam con-6 es. Gal. 2, II-Id i Cypr. sentent. epise. 63 12 ibid. iis solebat fieri M 2 admones LM 2 quael et o d. t niI 5 si sieut M sic I xc quod ueritas noni quam ueritas o 6 dicimus Li felix s. l. L Busiacent D Bustacenis CDr. 8 nemost nono Ls preponat qui consuetudinem rationi et ueritast preponat qui consuetudinem ratio et ueritas excludit semper (tr. semper excludit . Saratio( ei L Io obsime Vc II apparet huius N I 2 Thucca CDr. I 6 liquidae ct I i, liquida I liquido o eluxerit Vm 2B IT aperuit B perscripserat j gr. 2I putari I sed ad Ning maiori o22 relegiosissime p. 23 scripsit j 2l baptismo usque cic s. 2OZ, 22 ut eum pro aucto- cegunt in V, uno folio Umercito ei eis E I
235쪽
stituti uindieare sibi rem nec iuris sui nec potestatis: quod
nos, inquit, nec ratum pos Sumu8 nec legitimum putare, quando hoc aput eos esse constet inliditum. nec nos abnuimu8, cum qui aput haereticos uel in aliquo 5 sehismate extra communionem ecclesiae baptigatur, non ei prodesse in quantum haereticorum et schisma ficorum peruersitati consensit, nee illos qui baptigant, quamuis ipsum et uerum dens baptismi saeramentum, recte famen facere extra ecclesiam colligere et contra ecclesiam sentire. sed aliud est non habere id aliquid, aliud non iuro habere uol inlicite usurpare. non itaque
ideo non sunt sacramenta Christi et ecclesiae, quia eis inlicito utuntur non haeretici solum sed etiam omnes iniqui et impii. sed tamen illi corrigendi aut puniendi, illa uero agnoscenda
et ueneranda Sunt.15 si. Dieis sane de hae re non unum, sed duo uel amplius facta esse conssilia, sed famen Africana. nam et in quodam septuaginta et unum episcopos fuiSSe commemoras, quorum omnium auctoritati uniuersae ecclesiae cum longe pluribus episeopis toto orbe dissus se suetoritatem non dubitamus cum ad ipsius Cypriani paee praeponere, cuius uniuel Sae ecclesiae in evulsibile membrum se esse gaudebat. i5. Non est autem aqua profana et adultera Super quam dei nomen inuocatur, etiamsi a profanis et adulteris inuocetur, quia nee ipSa creatura nec ipsum nomen adulterum est. ba-25 ptismus uero Christi uerbis euangelicis consecratus et per
adulteros et in adulteris sanctus est, quamuis illi sint inpudiciet inmundi, quia ipsa eius sanctitas pollui non potest et
Sacramento suo diuina uirtus adsistis siue ad salutem bene utensium siue ad perniciem male utentium. an uero Solis uel
236쪽
etiam lucernae lux, cum per caenosa diffunditur, nihil inde sordium contrahit, et baptismus Christi potest cuiusquam sceleribus inquinari P si enim ad ipsas res uisibiles quibias saeramenta tractantur animum conferamus, quis nesciat eas e S Se
corruptibiles P si autem ad id quod per illas agitur, quis non buideat non poSSe corrumpi, quamuis homines per quos agitur pro suis moribus uel praemia pereipiant uel poenas luant XI. I 6. Recte autem non mouit Cyprianum, quod scripsit Iubaianus Nouatianenses rebaptigare eos qui ad se ex catholica uenirent. neque enim quidquid haerosi ei peruerse fuerint imi- 1o fati propterea faetendum a statholi eis non est, quia illi similiter faeiunt: sed aliud est cur haeretici rebaptigare non debeant, aliud cur catholi ea. haeresi ei enim nec si in catholi ea faeiendum esset facere deberent, quia hoc in ea tholi eis non esse dicunt, quod ipsi cum ibi essent acceperunt et cum discederent ibubstulerunt. catholica uero propterea non debet iterare baptismum qui aput lia reti eos datus est, ne iudieare uideatur ipsorum esse quod Christi est aut eos non habere, quod intus cum acciperent amittere utique foras exeundo non possent. hoe enim etiam ipse Cyprianus cum ceteris statuit, ut, si ab qohaeresibus redirent ad ecelesiam qui eumque in ea fuerant baptigati, non iam per baptismum Sed per paenitentiam reciperentur. Unde con Stat eo S non posse amittere recedentes quod non recipiunt remeantes. non autem, sicut haeresis ipsorum
est, sicut error ipSorum est, sicut saerilegium dissensionis dis ipsorum est, Sic etiam baptismus qui Christi est diei debes ipsorum . itaque cum illa ipsorum mala quando redeunt corri
rum est. sicut error ipsorum est sic etiam L qui om. L 22 mala ipsorum B
237쪽
guntur, in eo quod ipSorum non e Ss ille agnoscendus est
XII. IT. Ideo autem non se nouam aut repentinam rem
statuisse beatus Cyprianus ostendit, quia sub Agrippino 5 fieri iam coeperat. anni sunt, inquit, multi et longa aetas ex quo Sub Agrippino bonae memoriae uiro eo nuenienses episeopi plurimi hoc statuerunt. proinde ab ipso Agrippino res noua facta est. quomodo autem dicat: ad quo exinde in hodiernum tot milia haereti-1o eorum in prouinciis nostris ad ecclesiam conuersi non aspernati sunt neque cunctati, immo et rationabiliter et libenter amplexi sunt, ut lauacri uitalis et salutaris baptismi gratiam consequerentur, non uideo, nisi forte hoc dicat exinde in hodiernum', 15 quia nulla de illis, ex quo in ecelesia per Agrippini concilium baptigati sunt, quaestio alicuius excommunicationis exorta eSf. ceterum si permanebat ab Agrippino usque ad Cyprianum consuetudo baptigandi ab haeretieis uenientes, ut quid laeta sunt a Cypriano de hae re concilia P ut quid eidem Iubaiano 2o dieit non se rem nouam facere aut repentinam, sed ab Agrippino institutam P eur enim Iubaianus de nouitate turbaretur, ut eum per auctoritatem Agrippini sanari oporteret, si ab Agrippino usque ad Cyprianum hoe tenebat edelegia P cur denique tot eius collegae in concilio dixerunt rationem et
25 ueritatem consuetudini praeponendam ac non potius dixerunt eo S, qui aliud facere uellens, et contra ueritatem et contrassonsuetudinem facere XIII. J8. De remissione autem peccatorum, utrum per bapti85 Cypr. ep. 28, 3 s ibid. I est agnoscendus B αἰῖ. est sm. MF1c 5 sint CDr. inquid E I Ic T conuenientes in unum C r. statuerint C r. 8 ab ipso Om. I II sint C r. I 2 sunt Im2m sint cet. C r. Id non sequerentur I IT ab Om. h et is eidem, T 2o ab Agrippino agrippinus L 2I constitutam o enim denique L 22 pro auctoritate j -ritate agrippini perctit V 28 remissionem p c
238쪽
III. De baptismomum aput haeretieos fias, quid mihi uideretur iam in alio uolumine scripsi; sed etiam hie breuiter commemoro. si fit illie remissio debitorum per baptismi sanetitatem, rursus debita redeunt per haeresis aut sellismatis obstinationem, et ideo necessarium habent huiusmodi homines uenire ad catholicam pacem, ut haeretici et schismatici esse iam desinant et eorum quae in illos redierant peccatorum purgationem in unitatis
uinculo earitate operante mereantur. Si autem, quamuis aput
haereticos uel sehismaticos idem sit baptismus Christi, non tamen ibi operatur remissionem peccatorum propter sandem dis dordiae foeditatem et dissensionis iniquitatem, tune incipit ualere idem baptismus ad dimittenda peccata, cum ad ecclesiae pacem uenerint, ut uere dimissa non retineantur neque ut ille baptismus quasi alienus aut alius inprobetur, ut alter tradatur, sed ut idem ipse, qui propter discordiam foris operabatur mortem, propter pacem intus operetur salutem. idem quippe odor erat de quo dicit apostolus: Christi bonus odor sumus in omni loco, et tamen: et in his quis alui fiunt, inquit, et in his qui pereunt aliis quidem odor uitae in uisam, aliis autem odor mortis in mortem. quod etsi de alia re dixit, ad hoc ego posui, ut intellegatur aliquod bonum non solum uitam posse operari bene utentibus, sed etiam mortem male utentibus.
XIIII. Is . Nec interest, eum de saeramenti integritate et sanctitate tractatur, quid credat et quali fide imbutus sit illoqui accipit sacramentum. interest quidem plurimum ad salutis uiam, Sed ad sacramenti quaestionem nihil interest. fieri enim potest ut homo integrum habeat Sacramentum et peruersam fidem, siqui sieri potest ut integra teneat uerba symboli et
239쪽
tamen non recte credat siue de ipsa trinitate siue de resurrectione uel aliquid aliud. neque enim parua res est in ipsa intus catholica tenere integram fidem, ita ut omnino non de aliqua creatura, sed de ip8o deo nihil aliter eredat quam 5 ueritas habet. numquidnam ergo, Si in ipsa catholica baptigatus postea legendo audiendo et paeinde disserendo ipso domino reuelante cognouerit aliter se antea credidisse quam debuit, denuo baptigandus est quis autem carnalis et animalis homo non per phantasmata sui cordis evagetur et constituatio sibi deum, qualis ei pro suo earnali sensu placuerit, adque ita erodat tantum longe aliter quam deus est, quantum a ueritate uanitas differt uerissimam quippe sententiam dixit apostolus plenus lumine ueritatis: animalis, inquit, homo non pereipit quae sunt spiritus dei. et tamen de his hoc ab dicebat, quos iam fuisse baptigatos ipse manifestas. eis enim dicit: numquid Paulus crucifixus est pro uobis aut in nomine Pauli baptigati estis P habebant ergo isti baptismi sacramentum, et tamen carnaliter sapiendo quid poterant de deo credere nisi secundum sensum carnis suae, ubi animalis 2d homo non percipit quae sunt spiritus dei P talibus dicit: non potui uobis loqui quasi spiritalibus, sed quasi earnalibus. quasi paruulis in Christo lac uobis potum dedi, non escam; nondum enim poteratis. Sed nec adhuc quidem potestis; adhuc enim 25 estis carnales. tales etiam circumferuntur omni uento doctrinae de quibus dicit: ut ultra non simus paruuli, laetati et ei reum lati omni uento doctrinae. numquid ergo isti, si prosederint usque ad spiritalem hominis interioris aetatem et intellegentiae sinceritate cognouerint, quam longe
240쪽
aliter 'per fallaeiam suorum phantasmatum de deo crediderint quam ueritas postulabat, iterum baptigandi sunt sic etiam fieri potest, ut in alicuius haeretici librum catechumenus eatholidus indidat et a ueritate nesciens discernere errorem credat aliquid eonfra eatholicam fidem, qui tamen errori uerba Symboli non repugnant: sub eisdem quippe uerbis innumerabiles haereticorum errores exorti sunt. putans ergo iste catholici alicuius magni adque docti esse illum librum, si talia credens in catholida baptigetur et posteriore diligentia cognoscas, quemadmodum credere debeat, adque arrepta fide catholi ea illud ex animo respuat, numquid, si hoc confessus fuerit, denuo baptigandus est aut si, antequam digeas et confiteatur, hoe sentire
inueniatur et quid abieere debeat quidue credere doceatur manifestumque fiat in ea falsitate fidei baptigatum fuisse, numquid denuo baptigandus est quid ita P quia illa sanctitas
sacramenti uerbis euangelicis consecrata super eum integra permanebat, sicut eam fraditam acceperas, quamuis ipse incarnalis mentis uanitate constitutus aliud cum baptigaretur crederet quam eredere debuisset. quapropter manifestum est fieri posse, ut fide non integra integrum in quoquam maneas baptismi saeramentum. et ideo illa, quae de diuersorum haere- ficorum uarietate dicuntur, ad istam quaestionem non pertinent. illud enim in quoque corrigendum est, quod ille per quem corrigitur prauum esse perspexerit, illud sanandum est quod aegrotat, illud dandum est quod non habetur et maxime carita S paeis, Sine qua cetera prodesse non posSunt. sed tamen cum adsunt non quasi desint tradenda sunt, sed ut fructuose et non perniciose habeantur, per ipsum uineulum pacis et eminentiam caritatis agendum est.
errorem I posteriori M IS quidJ non Ims ii manebat B traditum Ama 2o in quoquam inquam N 22 non Om. βPr.28 unoquoque W2 2s 25 egrotat-quod s. l. V 22 quasiJquia I