장음표시 사용
291쪽
bonus, sed in utroque bonus, siqui lumen solis uel etiam lucernae non utique deterius est in oculis deterioribus quam in melioribus, sed idem in utrisque, quamuis eos diuerSe pro illorum diuersitate uel laetificet uel excruciet. 5 XXL 28. Illud sane quod de catechumenis obiciebatur Cypriano, quod in martyrio deprehensi et pro Christi nomino decisi etiam sine baptismo coronarentur, quid ad rem pertineat non satis intellego, nisi forte quia dicebant multo magis haereticos cum baptismo Christi posse ad regnum eius admitti quo cateio chumeni admitterentur, eum ipse dixerit: nisi quis renatus fuerit ex aqua et spiritu, non infrabit in regnum
caelorum . qua in re nee ego dubito catechumenum catholicum diuina caritate flagrantem haeretisso baptigato anteponere. sed etiam in ipsa intus catholica bonum catechumenum malo 15 baptigato anteponimus, nee ideo tamen sacramento baptismatis, quo iste nondum, ille iam inbutus est, facimus iniuriam aut caseehumeni sacramentum sacramento baptismi praeferendum putamus, cum aliquem catechumenum aliquo baptigato fideliorem melioremque cognoscimus. melior enim centurio Hi Cornelius nondum baptigatus Simone baptigato. iste enim et ante baptismum sancto spiritu impletus est, ille et post haptismum inmundo spiritu inflatus est. verumtamen Corneliussi etiam spiritu saneto iam aecepto baptigari noluisset, contempti tanti sacramenti reus fieret. cum autem baptigatus eSt. 25 non utique melius sacramentum quam Simon accepit, Sed diuersa hominum merita sub eiusdem saeramenti pari sanctitate
292쪽
distincta sunt. ita non auget aut minuit baptismatis sanetitatem uel bonum uel malum hominis meritum. Sicut autem bono catechumeno baptismus deest ad capessendum regnum caelorum, Sic malo baptigato uera conuersio. qui enim dixit: nisi quis renatus fuerit ex aqua et spiritu, non intrabis in regnum eae lorum, ipse etiam dixit: nisi abundauerit iustitia uestra plus quam scribarum et Pharisaeorum, non intrabitis in regnum caelorum. namque ne Secura eSSet iustitia catechumeni, dictum est: nisi quis renatus fuerit ex aqua et Spiritu, non intrabit in regnum caelorum. rurSus ne percepto baptismo secura esset iniquitas, dictum est: nisi abundauerit iustitia uestra plus quam scribarum et Pharisaeorum, non intrabitis in regnum caelorum. alterum sine altero parum e St; utrumque perfidit illius possessionis heredem. Sicut ergo non debemus inprobare iustitiam hominis quae priuS e8Se coepit quam coniungeretur ecclesiae, sicut esse coeperat Cornelii iustitia prius quam esset ipse in plebe christiana - quae neque si inprobaretur dixisset ei angelus: acceptatae sunt elemosynae tuae et exauditae sunt orationes tuae, neque si sufficeres ad capessendum regnum caelorum ut ad Petrum mitteret moneretur -, Sic non eSt inprobandum euangelicum baptismi sacramentum, etiam Si extraeoclesiam fuerit aeceptum. quod tamen quia non proficit ad
salutem, nisi ille qui habet integritatem baptismi sua quoque
prauitate correcta incorporetur ecclesiae, Sic haereticorum errorem corrigamus, ut quod in eis non eorum sed Christi est
I ital α c. ut L 3 eapescendum Nini o conuersio (uer in rαS. as intrauit I 8 sarisaeorum N, item Zin. II s eathecumeni IN Icathecumini eel. II introibit M'. I 2 iniquitast inquit N iniquitas baptigatorum B I 8 corneli Maec iustitia Cornelii o ipse esset ochristiani NMI Is aeceptae cnisue 2I si om. L 26 non corporetur L
293쪽
XXII. 2s. Baptismi sane ille em aliquando implere passionem do latrone illo. cui non baptigato dictum est: hodie mecumeris in paradiso, non leue documentum idem beatus Cyprianus adsumit. quod etiam adque etiam considerans inuenio 5 non tantum pas Sionem pro nomine Christi id quod ex baptismo deerat posse Supplere, Sed etiam fidem conuersionemque cordis, si forte ad celebrandum mySterium baptismi in angustiis temporum Succurri non pote St. neque enim latro ille pro nomine Christi crueifixus est, Sed pro meriti S facinorum Suorum, necio quia credidit paSSUS egi, sed dum patitur credidit. quantum itaque ualeat etiam sine uisibili baptismi sacramento quod ait apostolus: corde creditur ad iustitiam, ore confessio fit ad salutem, in illo latrone declaratum est. Sed tunc impletur inuisibiliter, cum ministerium baptismi non contem- 15 plus religionis, Sed articulus necessitatis excludit. nam multo magis in Cornelio et in amicis eius quam in illo latrone posset uideri superfluum ut aqua etiam finguerentur, in quibus iam donum Spiritus Sancti, quod non nisi baptigatos alios accepisse Saneta Scriptura te Statur, certo quoque indicio, quod illis tem-2o poribus congruebat, cum linguis loquerentur, eminuerat. baptigati sunt famen et in hoo facto apostoli ea extat auctoritas. usque adeo nemo debet in quolibet prouectu interioris hominis, si forte ante baptismum usque ad spiritalem intellectum pio corde profecerit, contemnere Sacramentum, quod ministrorum 25 opere corporaliter adhibetur, sed per hoc deus hominis consecrationem Spiritaliter operatur. nee ob aliud existimo baptigandi munus Iohanni fuisse adtributum, ita ut Iohannis baptis-
conuersationemque L T ad s. l. N debrandum A I 8 christi nomine M s facinerum U Io passus- credidit nis. Tm2 αἰt. credit
294쪽
III. De baptismonius die eretur, nisi ut dominus ipse qui dederat, cum Serui baptismum non spreuisset accipere, dedicaret humilitatis uiam et quanti pendendum esset suum baptisma, quo ipse baptigaturus erat, tali facto apertissime declararet. uidebat enim fam- quam potensis Simus medicus salutis aeternae quorundam non defuturum tumorem, qui, eum intellesitu ueritatis et probabilibus moribus ita profestissent, ut multis baptigatis uita adque do dirina se praeponere minime dubitarent, superuacaneum sibi esse crederent baptigari, quando ad illum mentis habitum se peruenisse sentirent, ad quem multi baptigati adhuc ascendere
XXIII. do. Quid autem ualeat et quid agat in homine corporaliter adhibita sanctificatio saeramenti sine qua tamen latro ille non fuit, quia non eius accipiendae uoluntas defuit, sed non accipiendao necessitas adfuit - , difficile est die ore. nisi tamen plurimum ualeret, non serui baptismum dominus asseepi SSef. uerum quia per Se ipsa consideranda est excepta salute hominis cui persi eiendae adhibetur, satis indieat quod et in malis et in eis, qui saeculo uerbis, non factis renuntiant, ipsa integra est, cum illi nisi corrigantur salutem habere non possint. sicut autem in latrone, quia per nece S Sitatem corporaliter defuit, perfecta salus est, quia per pietatem Spiritaliter adfuit, sie et cum ipsa praesto est, si per necessitatem desit quod latroni adfuit, perficitur salus. quod traditum tenet uniuersitas ecclesiae, cum paruuli infantes baptigantur, qui certe nondum possunt corde credere ad iustitiam et ore confiteri ad salutem quod latro posuit, quin etiam flendo et uagiendo, cum in eis mysterium celebratur, ipsis mysticis uocibus obstrepunt; et tamen nullus christianorum dixerit eos inaniter baptigari.
I cf. Matth. 3, 6. IB. Phil. 2, 2 26 cf. Rom. Io, sol cum serui conserui V 2 sperneret (in my. ma spreuisset) Ld quantii quinta HI si peritissimus B quorumdam N 6 desuturo Mnii probabilius L i proficissent Mc adque om. L s illam Ise peruenisseJ superuenisse L IZ athibita AE Id ille latro ue Is affuit. 2A IT ipsam Mnis I 8 afhibetur N Ei de adfuit L affuit Inis 28 obstrepuit L
295쪽
XXIIII. BI. Et si quisquam quaerat in hac re auctoritatem
diuinam, quamquam, quod iam uerga tenet e delesia nec conditiis institutum, sed semper retentum est, non nisi avetoritate apostoli ea traditum rectissime creditur, tamen ueraciter coniceres possumus, quid ualeat in paruuli S baptismi sacramentum, ex circum eisione carni S quam prior populus nee epit, quam priuS- quam aceiperet iustineatus e St Abraham, si qui Cornelius etiam dono spiritus sanesi priusquam baptigaretur ditatus est. dieit tamen apostolus de ipso Abraham: signum accepit cir-1ocumcisionis, signaculum iustitiae fidei, qui iam dorde erodiderat, et deputatum illi erat ad iustitiam . eur ergo ei praeceptum est, ut omnem deinceps infantem masculum octauo die cireuincideret, qui nondum poterat corde credere, ut ei deputaretur ad iugiitiam, ni Si quia et ipsum per ab se ipsum sacramentum multum ualebat quod in filio Moysi per angelum manife Statum est, qui cum adhue in eircumcisus a matre ferretur, praesenti et euidenti periculo ut circumcideretur exaetum est et, dum laetum e S Set, depulsa pernicie S. sicut ergo in Abraham praedes sit iustitia fidei et aedes sit cireum-tio disio signaculum iustitiae fidei, ita in Cornelio praecessit sanetineatio spiritalis in dono spiritus sancti et aecessis saeramentum regenerationis in lauacro baptismi. et sicut in Isaac, qui octauo suae natiuitatis die circumcisus est, praecessit signaculum iustitiae fidei et, quoniam patris fidem imitatus est, secuta est intis crescente ipsa iustitia cuius signaculum in infanto praecesserat, ita in baptigatis infantibus prae dedit regenerationis saeramentum et, si christianam tenuerint pietatem, sequetur etiam in corde
conuersio cuius mysterium praecessit in eorpore. et sicut in
296쪽
illo latrone quod ex baptismi sacramento defuerat conpleuit omnipotentis benignitas, quia non Superbia uel contemptu, Sed necessitate defuerat, sic in infantibus qui baptigati moriuntur
eadem gratia omnipotentis implere credenda est, quod non ex impia uoluntate, sed ex aetatis indigentia nee corde credere bad iustitiam possunt nee ore confiteri ad Salutem. ideo cum pro eis alii respondent, ut impleatur erga eos celebratio Sacramenti, ualet utique ad eorum conge erationem, quia ipSi reSpondere non poSSunt. at Si pro eo qui respondere potest alius respondeas, non itidem ualet. ex qua regula illud in euangelio 1o dictum est, quod omnes cum legitur naturaliter mouet: aetatem habet, ipse pro Se loquatur. XXV. 32. Quibus omnibus rebus ostenditur aliud es Se Sacramentum baptismi, aliud conuersionem cordis, sed Salutem hominiS ex utroque conpleri. nec, si unum horum defuerit, ideo 15 putare debemus consequens esse ut et alterum desit, quia et
illud sine isto potest esse in infante et hoc sine illo potuit esse in latrone, conplente deo siue in illo siue in isto quod
non ex uoluntate defuisset, cum uero ex uoluntate alterum
horum defuerit, reatu hominem inuolui. et baptismus quidem 2o potest inesse ubi conuersio cordis defuerit, conuersio autem cordis potest quidem inesse non percepto baptismo, Sed contempto bapti8mo non potest. neque enim ullo modo dicenda
est conuersio cordis ad deum, cum dei Sacramentum contemnitur. iuste igitur reprehendimus anathemamus detestamur 2babominamur peruersitatem cordis haereticorum, Sacramentum
tamen euangelicum non ideo non habent, quia per quod utile est non habent. quapropter, cum ad fidem et ueritatem ueniunt et agentes paenitentiam remitti sibi peccata deposeunt, non
2 contemtu I contemptus contentus I contemtus c
297쪽
eos decipimus neque fallimus, cum correctos a nobis ac reformatos in eo quo deprauati adque peruersi sunt ad regnum caelorum sic disciplinis caelestibus erudimus, ut, quod in eis integrum est, nullo modo uiolemuS nec propter hominis uitium,3 si quid in homine dei est, uel nullum uel uitiosum esse dies mUS. XXVI. 38. Iam pauea restant ex epistula ad Iubaianum. sed quia in eis et de praeferita ecclesiae consuetudine dicitur et de baptismo Iohannis, quod solet non paruam mouere quaesti- 16 onem hominibus rem manifestam parum adtendentibus, quia iussi sunt ab apostolo in Christo baptigari qui baptismum Iohannis aeceperant, non neglegenter tractanda sunt et in uolumen aliud disserenda, ne huius modus inmoderatus sit.
15 I. I. Ecclesiae catholicae consuetudinem pristinam nune teneri, cum ab haereticis uel schismatieis uenientes, si euangelidis uerbis conseeratum baptismum perceperunt, denuo non baptigantur, beato Cypriano teste utimur. ipse quippe sibi quaestionem proposuit ex ore utique fratrum siue quaerentium ueri-2b talem siue pro ueritate certantium. inter disputationes enim suas, quibus uolebat ostendere denuo baptigandos haereticos, de quibus satis pro tempore libris superioribus disseruimus, ait: sed dicit aliquis: quid ergo fiet de his qui in praeteritum de haeresi ad ecclesiam uenientes 25 sine baptismo admissi sunt hic tota causa Donatista
re sic contuli deo gratias T EXPLICIT (EXPL IC LIBER QUARTUS IIII - INCIPIT LIBER QUINTUS QVNTUS L QUINTUS DO GRATIAS M INLMO: EXPLICIT LIB QUARTUS SCI AGUSTINI IN
298쪽
III. De baptismorum, cum quibus nobis de hac quaestione conflictus est, penitus naufragavit. si enim uere baptismum non habebant, qui uenientes ab haereti eis ita suscipiebantur, et super eos erant peccata eorum, cum communicatum est salibus siue ab eis qui erant ante Cyprianum siue ab ipso Cypriano, neces Se est ut unum S dicatur ex duobus, aut perisse iam tune ecclesiam salium communione maculatam aut non obes Se cuiquam in unitate permanenti aliena etiam nota peccata. illud autem quia dicere non poSSunt, peri S Se func ecclesiam contagione communionis eorum qui sine bapti Sino ad eam, sicut Cyprianus dicit, admissi id Sunt - alioquin nec originem suam poterunt adgerere, si tunc periit e celegia, quoniam plus quadraginta anni sunt inter Cypriani passionem et diuinorum codidum exustionem, unde isti calumniarum suarum sum os laetantes occasionem faciendi seliis malis inuenerunt, sicut consulum ordo de elai af -, restat ut fateantur 15 nulla malorum etiam cognitorum tali communione contaminari unitatem Christi. quod cum fassi fuerint, non inueniens cauSam, cur se ab ecclesiis orbis terrarum, quas per apostolos institutas pariter legimu8, separare debuisse contendant, quia neque illae quorumlibet malorum commixtione perire potuerunt et isti, qui eo non perirent si cum illis in unitate mansissens, separando Se ab eis et rumpendo uinquium passis utique in schismate perierunt. aperti Ssimum enim sacrilegium eminet schismatis, si nulla fuit causa separationis. nullam uero fuisse causam Separationis apparet, si mali etiam cogniti bonos in unitate non maculant. 25 non autem maculari in unitate bonos etiam a cognitis malis docemus feste Cypriano, qui dicit in praeteritum de haeresi ad ecclesiam uenienses sine baptismo admissos; quorum tamen nefaria sacrilegia quae super eos erant, quia baptismo dimissa
299쪽
non erant, Si polluere et perdere non potuerunt ecclesiae sanctitatem, nulla malorum contagione pote Si perire . quapropter si Cyprianum uerum dixisse consentiunt, eo festo conuincuntur in crimine schismatis, si Cyprianum falsum dixisse contendunt, 5 eo teste non utantur in quaestione baptismatis. II. 2. Sed nunc quod cum beato Cypriano homine pacifieo sermocinari instituimus peragamus. qui cum sibi opposuisset
quod diei a fratribus nouerat: quid ergo fiet de his qui
in praeferitum de haeresi ad ecclesiam uenientes ad sine baptismo admissi sunt , poten S est, inquit, dominus miserie ordia sua indulgentiam dare et eos qui ad ecelesiam simplieiter admissi in ecclesia
dormierunt ab ecclesiae suae muneribus non Separare. bene quidem prae Sumpsit, quod caritas unitatis cooperire 15 posset multitudinem peccatorum. quod si habebant baptismum et ab his non re ete sentiebatur qui eos denuo baptigandos esse censebant, id erratum cooperiebat caritas unitatis, quamdiu inerat ista non diabolida discessio, sed humana temptatio, donec eis, Sicut apostolus dicit, si quid aliter sapiebant domi-2o nus reuelaret. et ideo uae istis, qui per saerilegam praeei Sionem ab unitate dii rupti, si et aput nos et aput illos est baptismus, rebaptigant, si autem in catholica sola est, nec baptigant. Sive ergo rebapti gens sine non bapti gens, non sunt in uingulo paei S, unde euilibet istorum uulneri adhibeant medicinam. nos autem 25 si ad ecclesiam sine baptismo admittimus, in eo numero SUIDUS quibus Cyprianus propter unitatis custodiam ignosci posse praesum pSit. Si autem - Sicut iam, ut arbitror, ex his quae
2 potest contagione B 3 conuincuntur ecd. Mef. euincuntur Miscuincuntur ces. B 6 cypriano beato Tm I T pergamus B obposuiS-
set V s ad ecclesiam de haeresi o Io potensi est L in quid T II et om. N eosque Nnis eis HI 1cm2 Ii praesumsit T cooperiret LmI posset cooperire o is ahebant L si unitatis charitas DI 8 dissensio MI dissessio is dieit apostolus B quod LmI2o ue LD 2s disrupti L θ 28 rebaptigant et baptigant A 22 praesumsit E praesumit A
300쪽
in superioribus libris diximus manifestum est etiam inhaereticorum peruersitate potest esse christiani baptismi infe-gritas, si qui semporibus illis rebaptigauerunt nee tamen ab unitatis conpagine recesserunt, eadem dilectione paeis potuerunt ad ueniam pertinere, qua Cyprianus etiam sine baptismo admissos ab ecclesiae muneribus non separari potuisse testatur. porro Si uerum est aput haereticos et schismaticos non esse
baptismum Christi, quanto minus obessent in unitate positis aliena pecoata, si ad unitatem uenientibus et sine baptismo admissis soluerentur et proprial nam si teste Cypriano unitatis uinculum tantum uales, quomodo possent laedi pedeatis alienis qui nollent ab unitate recedere, si etiam non baptigati peccatis propriis non perirent, qui ad eam uellent ex haeresi ade edere III. 3. Quod autem adiungit Cyprianus et dieit: non tamen quia aliquando erratum est, ideo Semper errandum est, cum magi S sapientibus et deum timentibus congruat pate saetae et perspectae ueritati libenter adque in eunetanter obsequi quam pertinae iter adque obstinate confra fratres et consacerdotes pro haereti eis reluctari, uerissime didit, nec alteri potius quam sibi ad uergatur qui resistit apertissimae ueritati. sed per illa quae tam multa iam diximus, quantum arbitror, liquido apparet et certum est baptismum Christi nec haereticorum peruerSitate, cum aput eos datur et Sumitur, poSSeuiolari. sed ut certum nondum sit, saltem adhuc esse dubium quisquis ea quae dicta sunt etiam retinens cogitauerit confitetur. non ergo apertissimae resistimus ueritati, sed aut pro manifesta ueritate certamus, siqui ego exi Stimo, aut certe, I Cypr. ep. 28, 28 2l et II Tim. 8, 83 in temporibus Ling o compagine j si quia I IL sineom. L 6 potuisse separari Io uinculum unitatis M II possunt Ic laeti L peccata Nin I alienis peccatis B Is consacerdotes contra sacerdotes C r. 2s aperiissime ILNβ 23 liquido aliquando L 25 nonduint non pyr. saltim LM adhue saltim N 26 renitens Ioue 22 apertissime Ira ueritati resissimus B28 ergo L exessimo V