장음표시 사용
311쪽
Christum per quem baptigantur ceteri baptigauit, sic baptigare non meruit, ut post eum non baptigarentur qui ab eo fuerint baptigati: et post auaros fraudatores rapaces faeneratores nemo quemquam in ecclesia baptigandum putabit A nonne, cum haec inuidiose clamauero, respondetur mihi: quid. hoc indignum putas, quasi aut Iohannes exhonoratus sit aut auarus honoratus P sed illius baptismum non oportuit iterari, de quo idem Iohannes ait: hic est qui baptigat in spiritu sancto. per quemlibet enim ministrum detur, illius estio baptismus de quo dictum est: hic est qui baptigat. sed neque ipsius Iohannis baptismus iteratus est, cum ab eo baptigatos baptigari in Christo Paulus apostolus iussit. quod enim ab amico sponsi non acceperant, hoc ab eo ipso sponso accipere debuerunt, de quo ille amicus dixerat: hic est qui bapti et a fis in Spiritu Sancto. XIII. 15. Poterat enim, si uoluisset, dominus Iesus baptismi sui potestatem dare alicui uel aliquibus praecipuis seruis suis
quos iam fecisset amicos suos, qualibus ait: iam non uos dicam seruos sed amicos, ut, quemadmodum per uirgam so florentem demonstratus est Aaron sacerdos, ita in eius ecclesia,
ubi plura et maiora miraeula facta sunt, per aliquod signum demonstrarentur exestilentioris sanctitatis ministri et dispensatores mysteriorum, qui soli baptigare deberent. sed si hoc fieret, quamuis eis a domino adtributus tamen ipsorum iamus baptismus die eretur, sicut baptismus Iohannis fuit. ideo Paulus gratias agit deo, quod neminem ipsorum baptigaueras, qui tamquam obliti in cuius nomine baptigati essent per hominum se nomina diuidebant. cum enim tantum ualet baptismus per ho-
I6 soluisset Ving 18 qualibus amicos om. L Is quemammodum My.2o ecclesiam 2i miracula maiora M 23 ministeriorum Lbaptigari N 2i eis s. l. N atributus L baptismus iam v
312쪽
III. De baptismominem contemptibilem quantum per apostolum datus, ita nee illius nec illius, sed Christi esse cognos ditur; quod in ipso domino Iohannes per illam columbae speciem se didicisse festatur. nam secundum quid aliud dixerit: et ego nesciebam eum, non plane uideo. Si enim eum omnino nesciret, non uenienti ad bbaptismum suum diceret: ego a te debeo baptigari. quid est ergo quod ait: quoniam uidi spiritum uelut columbam descendentem de caelo, et mansit super eum. et ego nesciebam eum, sed qui me misit baptigare in aqua, ipse mihi dixit: super quem uideris spiri- 1otum descendentem de caelo et manentem super eum, ipse est qui baptigat in spiritu sancto p columba utique super baptigatum descenderat. adhuc autem uenienti ut baptigaretur dixerat: ego a se debeo baptigari. iam ergo sciebat eum. quid sibi itaque vult: ego nesciebam eum, sed Ibqui me misit baptigare in aqua, ipse mihi dixit: super quem uideris spiritum descendentem de caelo et manentem Super eum, ipse est qui baptigat in spiritu sancto. cum hoc posteaquam baptigatus est factum sit, nisi quia secundum aliquid eum sciebat, sequndum aliquid adhuc ne- mseiebat sciebat uidelie et sponsum filium dot de cuius plenitudine omnes acciperent, sed quia sic ex eius plenitudine ipse acceperat baptigandi potestatem, ut Iohannis baptismus diceretur, nesciebas,
utrum sic e8set daturus et ceteris an uero proprium baptismum sic habiturus, ut, per quemlibet daretur siue excellentioris gra- 25fiae ministrum siue inferioris siue per centeni fructus hominem siue sexageni siue friceni siue per frumentum Sive per paleam, non nisi illius unius esse cognosceretur; et hoc per Spiritum dididit uelut dolumbam descendentem et manentem Super eum.
I contemtibilem N Is c ital αdd. ut (s. I. L 2 esse cognoscitur sed Christi s 3 sej si LmI dedisse I 5 eum om. IL T ergo est o quod g. l. N IS itaque L I6 misit me L 22 sic post ipse habet B 26 eentem sed fructum N 22 sexagenus Alia treceni pyr. frumentum J fructum I 28 unicus L spiritumJ christum I
313쪽
XIIII. I 6. Itaque inuenimus dictum ab apostolis et gloriam
meam, quamuis utique in domino, et ministerium meum et prudentiam meam et euangelium meum, quamuiSutique a domino inpertitum adque donatum, baptismus' autem 5 'meus' nemo eorum dixit omnino. neque enim omnium aequalis est gloria nec ministrant omnes aequaliter nec aequali prudentia sunt omnes praedili et in euangeligando alius alio melius operatur et ideo diei potest alius alio doctior et ipsa doctrina
salutari: alius autem alio magis minusue baptigatus diei nonio potest, siue ab inferiore siue a maiore baptigetur. proinde cum manifesta sint opera carnis, quae sunt fornicationes, inmunditiae, luxuriae, idolorum seruitus, ueneficia, inimicitiae, contentiones, aemulationes, animositates, diSSensiones, haeres PS, inuidiae,
ebrietates, comisationes et his similia, si mirabiliter dieitur: 15 post Iohannem baptigati sunt homines et post haeresidos non baptigantur,' cur non mirabiliter dicitur: post Iohannem baptigati sunt homines et post invidos non baptigantur,' cum ex parto diaboli esso invidos ipse Cyprianus in epistula de gelo et liuore testetur et in eoelesia Christi fuisse invidos Christias adnuntiatores ipsis apostolidis temporibus ipse Cyprianus ex apostolo Paulo, siqui iam docuimus, manifestet XV. I T. Quia ergo Iohannis baptismus non erat idem qui baptismus Christi, satis arbitror esse declaratum. et propterea nihil ex illo documenti adferri potest, cur propterea poSi haeretido S25 baptigandum sis, quia baptigatum est post Iohannem, eum Iohannes haereticus non fuerit et potuerit habere baptismum quamuis a Christo concessum non tamen Christi proprium, cum Christi
mitiae HI ii comesationes . sis mI commessationes LM conmissa
tiones V commissationes (yr. m nis) c IT inuidios LmI Is libore Ila ccti documenti ex illo ue 26 quamuis a ZS, I baptismum om c 22 cumi sed I
314쪽
habuerit caritatem, et possit haereticus habere baptismum Christi et peruersitatem diaboli, sicut intus alius potest habere baptismum Christi et inuidiam diaboli.18. At enim multo magis post haereticum baptigandum est, quia Iohannes haereticus non erat et tamen post eum bapti- betatum est sic , dicit aliquis, 'multo magis post ebriosum baptigandum est, quia Iohannes Sobrius erat et famen post eum baptigatum est', et quid ei respondeamus non habebimus nisi baptigatis a Iohanne baptismum Christi non habentibus esse traditum, in quibus autem est baptismus Christi, quibuslibet 1operuersitatibus eorum nullo modo fieri, ut non sit in eis baptismus Christi. Is . Non itaque idcirco haeresidus ius baptismi optinere potuit quia prior baptigauit, sed quia non suo baptismo baptigauit, et si ius baptigandi non habuit, tamen Christi est quod dedit 15 et ille Christi est quod accepit. multa enim confra ius dantur
nec tamen ideo uel nulla uel non data dicuntur. neque enim et ille, qui saeculo uerbis solis et non laetis renuntiat, iureae eipit baptismum et tamen aedipit. nam tales in ecclesia et Cyprianus suis temporibus suis Se commemorat et nos eXperi- 2omur et gemimu S. 26. Mirum est autem, quomodo dicatur separari a se et
diuidi omnino non posse baptismum et e celesiam. Si enim baptisma in baptigato inseparabiliter manet, quomodo baptigatus separari ab ecclesia potest et baptisma non potest in bapti- 25gato autem inseparabiliter baptisma permanere mani Stum e St, quia, in quemlibet profundum malorum et in quamlibet horribilem uoraginem peccatorum inruat baptigatus usque ad apostaticam
28, 252 post L 3 et om. L d ali ait HI ad V 8 respondeamus ei vII eorum peruersitatibus o IZ obtinere ii non posuit IniI Id qui prior I baptismo om. L 16 quod qui mo tunse: et quod ille aecepit Christi est 18 illi N Is αἰf. aeeepit Haec nam Nec L22 autem est o 25 baptismus o 22 quemlibetJ quodlibes s 28 apo
315쪽
i uinam, non ea res baptismo et ideo per paenitentiam redeunti non redditur, quia eo non potuisse carere iudicatur. baptigatum autem posse separari ab ecclesia quis dubitaueris inde quippe omnes haere Ses exierunt quae uocabulo christiano de stipiunt. 5 XVI. Quamobrem quia manifestum est in baptigato esse baptismum, eum baptigatus de ecclesia separatur, baptismus qui in illo est cum illo utique Separatur. et ideo non omnes qui tenent baptismum tenent et ecclesiam, sicut non omnes qui tenent e delegiam tenens et uitam aeternam. aut si eccle-1o fiam tenere non dicimus nisi eos, qui diuina mandata custodiunt, multos iam esse concedimus baptismum tenentes et
edelesiam non tenente8.2I. Quamobrem non praeoccupas haeretiens baptismum, cum eum ab ecclesia sumpserit, nec potuit amittere cum rece- ab deret, quem iam non habere esselesiam dicimus et tamen baptismum habere concedimus. nee primatum quisque Sibi
derogat et haeretico tribuit, quia eum dicit secum abstulisse quod non legitime daret sed tamen legitimum daret, nee iam legitime haberet sed legitimum haberet. primatus autem non
2o est nisi in sancta conuersatione et uita bona, quo pertinent omnes, ex quibuS tamquam membris constat illa sponsa non habens maculam neque rugam et illa columba inter multorum
coruorum inprobitatem gemens; nisi forte, cum Esau propter lenticulae concupiscentiam primatum perdiderit, fenere primu-2b tum arbitrandi sunt fraudatores raptores faeneratores inuidiebriosi et ceteri huiusmodi, quales in ecclesia sui tempori Setiam per litteras Cyprianus ingemuis. quapropter aut quod est tenere ocelesiam non hoo est, in diuinis fenere primatum, aut Si omnis qui tenes ecclesiam etiam primatum fenes, omneS
6 de ab G 8 et sm. I o II multos concedimus Om. Iet Om. N IS praeoccupauit Mnis Id sumserit IN s. recederit LI6 habere baptismum B quisquam Vo 2. perdiderit Om. I, perderet 8 υἰ. m2 25 feneratores N D foeneratores L
316쪽
illi iniqui ecclosiam non tenens, qui tamen intus uidentur et
baptismum dare et habere a nullo noStrum negantur. nam eos
primatum in diuinis habere quis dicat, nisi qui nihil diuinum Sapis pXVII. 22. Sed iam ad illa eloquia pacifiea Cypriani, hoc best ad epistulae finem omnibus consideratis perfractatisque peruentum eSt, quae me legentem et Saepe repetentem non satiant. tanta ex eis iucunditas fraterui amoris exhalat, tanta dulcedo caritatis exuberat. haec tibi, inquit, breuiter pro nostra mediocritate rescripsimus, frater carissime, id nemini praeseribentes aut prae tu dicantes quominu Sunus qui Sque episcoporum quod putat faciat, habens arbitrii sui liberam potestatem. BOS, quantum in nobis est, propter haereticos cum collegis et coepiscopis nostris non contendimus, cum qui-1bbus diuinam concordiam et dominicam pacem
tenem US, maxime cum et apostolus dicat: 'si quis autem putauerit contentiosus esse, nos talem consuetudinem non habemus neque ecclesia deiss seruatur a nobis patienter et lenitor caritas animi, ab
collegii honor, uinculum fidei, concordia Sacerdotii. propter hoc etiam libellum de bono patientiae quantum ualuit nostra mediocritas permittente domino et inspirante con Scrip Simu S, quem ad te pro mutua dilectione transmisimu S. 2θ28. In his uerbis multa consideranda sunt, quibus in hoc uiro, qui dilexit decorem domus domini et locum tabernaeuli habitationis eius, christianae caritatis fulgor elueet: primo quia
T quem elegentem Ijsr. quem legentem Nnis non satiant con- satiant I 8 iocunditas LMm exalas M 2 1 exaltat Ics exhuburat Imi inquid V breuibus C r. Io karissime ruma II perscribentes N p. 13 in (deI.) quantum in p. 15 condimus II 6 diuinam inserui, es. s. 2SI, 6 Ii et Om. LV I Is reseruatur N21 collegi Ilaec honor collegii o 22 nunc de ODr. 25 mutua tua ILD 28 ueritatis N fulgura lueent L
317쪽
id quod sensit non laeuis, deinde quia tam mansuete et pacifice protulit, quia cum his qui aliud sentiebant ocelesiasticam pacem tenuit, quia in unitatis uinculo tantam salubritatem esse intellexit, quia eam tantum dilexit et sobrie custodiuit
5 quia uidit et sensit etiam diuersa sentientes posse salua caritate Sentire - neque enim cum malis tenere se diceret diuinam concordiam et dominicam pacem; bonus quippe habere erga malos pacem poteSt, tenere autem cum eis pacem non potest quam ipsi non tenens -, postremo quia nemini praescribens 1o neque praeiudieanS, quominus unuSquiSque epiScoporum quod putat faciat habens arbitrii sui liberam potestatem, etiam nobis qualibuscumque loeum dedit pacifice secum ista tractandi. praesens est enim non solum per litteras suas, Sed etiam per ipsam quae in illo maxime uiguit et mori numquam potuit earitatem. 15 huic ergo inhaerere et conglutinari desiderans si non inpediar in conuenientia peccatorum meorum, orationibus eius adiutus dis eam, Si potero, per litteras eiuS, quanta pace per eum ecclesiam suam dominus ei quanto solacio gubernaverit, et per eius Sermonis adfectum uisceribus humilitatis indutus sitio quid uerius Sentio cum orbe terrarum, non ei praeponam cor meum nec in eo ipso, quod aliter sentiens non tamen diremptus est ab orbe terrarum. maius quippe in eo robur uirtutis eminuit, cum ista quaestio nondum discusSa nutaret, quod aliter sentiens quam multi collegas fautam moderationem opti-25 nuit, ut eoclesiae dei sanctam societatem nulla schismatis labotruncaret, quam si omnia non solum ueraciter sed etiam pariter sine ista uirtute sentiret. neque enim ei placeo, si eius ingenium facultatemque sermonis et doctrinae ubertatem Sancto concilio cunctarum gentium, cui profecto interfuit per Spiris sentit L quia fami quietam I quietem I 2 aliut LmI
318쪽
ius unitatem, praeponere adlaetem, praesertim iam in tali ueri- fatis luee posito, ubi Hertissime cernit quod hic pacatissimo requirebat. ex illa enim ubertate haec nostra quae uidentur eloquia tamquam infantilia rudimenta deridet. ibi uidet qua regula pietatis hie egerit, ut nihil ei esset in oeelesia carius unitate. ibi otiam ineffabili delectatione contuetur, quam prouida et misericordissima dispensatione dominus, ut fumores
nostros curaret, stulta mundi elegit, ut confunderet sapientes adque in ordinibus membrorum ecclesiae suae iam salubriter omnia conlocaret, ne de ingenio uel litteris suis, quas adhuc ignorarent cuius munere haberent, electos se ad adiutorium
euangelicum homines dicerent adque inde pestifera inflarentur Superbia. quam gaudet Cyprianus, quanto serenius in illa luce contuetur, pro quanta Salute humani generis laetum sit, ut inueniatur aliquid, quod merito reprehendi possit, quamuis in christianis et piis litteris oratorum, et non inueniatur in litteris
piscatorum i de hoc ego gaudio sanctae illius animae omnino securuS neque ullo modo meas litteras ab omni errato liberas audeo uel putare uel dicere neque illius huic sententiae, in qua ei uisum est alifer suscipiendos ab haereticis uenientes quam uel in praeferitum suscipiebantur, Sicut ipse testatur, uel nunc suscipiuntur, sicut totius orbis christiani plenario con-eilio rationabilis consuetudo firmata est, meam praepono Sententiam sed ecclesiae sanetae eatholicae, quam sie ille dilexit et diligit, in qua tam uberem eum tolerantia fructum adtulit, cuius uniuersitas ipse non fuit sed in eius uniuersitate permansit, cuius radicem numquam deseruit sed in cuius radice secundus ut esset Deundior ab agricola caelesti purgatus e St, pro
cuius pace ac Salute, ne simul cum gigantis eradiearetur et 8 cf. I Cor. I, 2T 28 et Ioh. I 5, II amelum LMi id o infantialia I 5 esset ei s 6 delectione VmIdilectatione p. 8 eligit Umms Io collocarent L II ad Om. Le. Id o quam v quam audet Inid tanto gaudet Inis Io ui s. l. NIb reprehendatur B IT ergo Nnis gaudeo L I 18 liberas literas Lini 28 propono A I 25 qua fami quanta pyr. 2s era
319쪽
frificum, tanta mala hominum Secum in unitate constitutorum et ueritatis libertate redarguit et caritatis uirtute sustinuit. XVIII. 2 i. Unde nos idem ipse copiosissime ammonet multos in delictis et pedeatis suis mortuos, quamuis ad Christi 5 sodietatem et ad illius columbae unicae innocentis et simplicis membra non pertinentes, quae si sola baptigaret illi utique non baptigarent, specie tamen intus uideri et baptigari et baptigare et in eis quamuis mortuis illius tamen baptismum uiuere, qui non moritur et mors ei ultra non dominabitur. cum ergoas et intus sint mortui neque latentes nam non de illis tantae diceret Cyprianus -, qui uel non pertineant ad illam uiuam columbam uel nondum pertineant, et foris sint mortui qui manifestius ad eam uel non pertineant uel nondum pertineant, uerumque Sit non posse ab eo uiuificari alterum qui ipse non15 uiuit, manifestum est eos, qui intus a talibus baptigantur, si
uera conuersione cordis aecedunt, ab eo uiuificari cuius essbaptismus, si autem saeculo uerbis et non factis renuntiant, quales Cyprianus et intus esse feStatur, nec ipsos uiuificari nisi conuertantur et uerum tamen habere baptismum, etiamsi 2o non conuertantur; unde etiam eXteriore S mortuos, quamuis neque uiuant neque uiuificetis, habere tamen baptismum uiuum qui eis fune prosis ad uitam, si conuertantur ad pacem, Similiter manifestum eSt.
XVIIII. 25. Quapropter qui tune ab haeresibus uenientes indis eodem Christi baptismo quem foris aeceperant suscipiebant et
dicebant se ueterem consuetudinem sequi, sicut etiam nutissecclesia suscipit, frustra contra eos dicebatur aput ueteres
haere Seg et schismata prima adhue fuisse initia, ut hi illiu
320쪽
essent qui de ecclesia recedebant et hic baptigati prius fuerant,
quos fune ad ecclesiam reuertentes et paenitentiam agentes necesse non erat baptigari. Statim enim, ut unaquaeque haeresis existebat et a congregatione catholicae communionis exibat, non
dico alio die, sed et ipso die poterat inruentes in se aliquos baptigare. et ideo si uetus hae e erat conSuetudo, ut sic Susciperentur, quod nec ipsi qui contra disserebant negare potuerunt, nulli paulo adtentius aduertenti potest esse dubium etiam eos sic esse susceptos, qui foris in haeresibus baptietati
26. Illud autem quid habeat rationis non uideo, ut nondum dieatur ovis errans, cui quaerenti salutem christianam in haereticorum incidere errorem et aput eos contingit baptigari, et ouis iam facta dicatur in ipsa intus catholica, qui saeculo uerbis solis et non factis renuntiauit et in ea cordis falsitate baptismum accepit. aut si et talis non fit ouis nisi eum soad deum ueraci corde conuerteris, steus iste non quando fit ouis baptigatur, si iam baptigatus erat, sed ouis nondum erat, sie et ille qui uenit ab haeretieis ut ovis fiat non fune baptigandus est, si aput illos iam eodem baptismo baptigatus erat,
quamuis adhuc ovis non erat. quapropter cum omnes etiam
intus mali auari inuidi ebriosi et confra disciplinam christianam uiuentes merito diei possint et mendaces et tenebrosi et mortui et antichristi, numquid tamen propterea non baptigant, quia nihil potest esse commune mendacio et ueritati, tenebris et luci, morti et inmortalitati, antichristo et Christop2 T. Non itaque de sola eonsuetudine, sed etiam de ueritatis ratione praesumis, qui nullorum hominum peruersitate peruersum fiori dieit saeramentum dei quod etiam in peruersis esse declaratur. certe Iohannes apostolus apertissime dicit: qui