Meng Tseu vel Mencium inter Sinenses philosophos, ingenio, doctrina, nominisque claritate Confucio proximum, edidit, latina interpretatione, ad interpretationem tartaricam utramque recensita, instruxit, et perpetuo commentario e sinicis deprompto, il

발행: 1829년

분량: 378페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

31쪽

uxorem, si non Io ipsemet obviam eas, tunc obtinebis uxorem. An oportet ut ipsemet obviam eas povo liu iseu non potuit respondere. Postero die transiens in regnum Τseou, illud retulit Mencio.

conseras eorum extremitatem I5 , tunc quadrata

8 J : Intelligit tempus quo quis summa paupertate et penuria conflic

tatur.

9 sin tam obviam sponsae per se ipsum ire, eamque in domum suam deducere. Sex caeremonias explendas habet sponsus, quas Praecipue quintam, quae scilicet mittenda sponsae munera praescribit , nisi magno sumptu rite exsequi non potest. Vide Morrison, Dictionnary or the Chineselangvage , arranged according to the radicatis, p. 6δ9, Io I. e. si sponsae obviam non eas, neglectis, prae inopia, caeteris ritibus, qui hanc ultimam caeremoniam Vulgo praecedunt. 11ὶ Jr His quaestionibus circa ritus quae sive ad esum, sive ad matriminnium pertinent. iαὶ C r quid dissicultatis est si3 C: Si generatim loquamur, ritus gravis momenti, estis et voluptas levis momenti sunt. Sed particulares casus occurrunt ita quibus edendi aut matrimonii necessitas, caeremoniis in utroque servandis, Praeponderat. Editus montis apex ligno quadrata uncia lato altior est. Si vero exiguum hoc lignum in montis apicem imponas, lignum montis apice excelsius videbitur. Idem dicendum de auro quod, licet pluma gravius , Pluma tamente ius erit, si fibulam auream cum curru plumis onusto Conseras. rasin proprie est montis apex; thain leoa Gὶ est summae Contignationis cacumen quod montis apici simile est. E interpretatur thsin kou excelsi montis

verticem.

ii) J : intelligit ligni quadrata uncia lati et excelsi domsta tabulati infimam Partem. i5ὶ II et supremam utriusque partem intelligit.

32쪽

uncia altum) Iignum si6) potes sacere altius quam

excelsum t 7 domus tabulatum. t Aurum gravius est quam pluma. η Numquid dici

tur unius fibulae aurum collatum cum unius currus

plumis si 8) gravius esse Τ . III. Si, sumens quod in ris comedere est majoris ponderis 19 et quod tu ritibus est levioris momenti ao , conserat illa, numquid solum τὸ comedere ui) majoris ponderis λ Si sumens quod in voluptate est an majoris ponderis et quod in ritibus est α3ὶ levioris ponderis, conserat illa, numquid

solum voluptas est majoris ponderis p

i6J J : Lignum valde exiguum , scilicet quadrata uncia altum cum esu et Voluptate confert. .

18ὶ Iuxta omnes &re interpretes, littera mei quae hic redundano videtur

litteras Rou Aouo antiquum regnum renneson a I . a

Rrt. Exiguam ex auro fibulam, cum filibu, ouistita hi 'λ' ' 'proinde gravissimi ponderis, confert cum periculo Vol, Pr egestate , sacrum matrimonii laedi oti,ii eudi ' is) J : Scilicet periculum ne fame pereat. αοὶ I: Indicat ritus quos inter comedendum Servare decet. at in I: Nonno tu eo casti edendi necessitas ritibus non solum gravior est wd etiam eorum qualecumque momentum immenso intervallo inponat r '

x3ὶ δ : Indieat eam caeremoniam qua sponsae sponsus, oblatis Prius muneribus obviam ire solet. Nonne uxorem ducendi ac prolom suscipiendi 3nsnata momenti gravitate, antecellit e '

33쪽

si . IV. Vade et 4 et responde illi, dicens: si rum

pens fratris majoris brachium, rapias illud comedendum, tunc obtinebis το comedere α 5 ; si non rumpas, tunc non obtinebis to comedere; tunc a Mnumquid rumpes illud λSi, transiliens orientalis 27) domus murum, rapias ejus innuptam puellam , tunc obtinebis uxorem; si non rapias, tunc non obtinebis uxorem; tunc su8

numquid rapies illam λβ. V. Regni Tsaxo 29 vir dictus Κiao interrogans

ait: homiues omnes posse esse Vao et Chun 3o ,

Verum-ne est pMeng tseu ait: ita. K. Ego Κlao audivi en wang decem cubitis, Thang novem cubitis altos fuisse: nunc ego Κiao novem cubitis et quatuor unciis altus, comedo 3i

α ὶ Meng tseu regni An hominem alloquitur. as) Id est: Comedes, samem sedabis.

α6ὶ J r Quasi diceret: Nonne satius est fame contabescere quam avulso fratris brachio vesci r α ὶ δ r I. e. vicinae domos. α8ὶ Η, J r Hinc patet satius esse a matrimonio abstinere, quam viro nem puellam Vi rapere. α9ὶ J r Regni Tmo reguli frater minor. 3οὶ J : Ad verb. r me sermo est-ne t - Littora ictou, in hac locutione, dubitationis particulae vice fungitur. 11ὶ C, J : Inter veteres nulli mortalium ad imperatores ris et Chun propius accessere quam men inang et Trahing thang. Nunc ego, cum corporis statura clarisimis N en ivang et Trahing thang, similis sim, imperatores rio et Chun aequare posse mihi videor; sed multum adhuc mihi deest. Dicas mihi quid agendum ut persectam eorum similitudinem a sequart

34쪽

milium et nihil amplius. Quomodo sagam ut tunc Possim pM. t. ait: numquid id 3a consistit in hoc etiam situm est in tω agere 33 et nihil amplius. f. VI. Est homo in hoc 34 Leo. Sι vires non possint pares esse tollendo unius anatis pullo, tunc est Sine viribus homo. Si nunc dicat: possum tollere centum kiun 35 , tunc est robustus vir. Cum res ita sit, tunc si tollat του ou hoe 36 pondus, ideo etiam habetur salter) Ou hoe et nihil amplius. Homo quare τω eSse imparem 37 moeret 8 solummodo non agitis. VII Qui, lente incedens, it post seniores 38),

dicitur reverens seniorum ; qui celeriter incedens anteit seniores, dicitur non reverens Seniorum. ΤΟ

lente incedere , numquid est id quod homo non

potest y Est id quod non agit. Του Yao et Chun nor-m 'pietas et reverentia seniorum et nihil amplius. f. VIII. Si tu induas του Yao indumenta, si loquaris

Oa J r To fieri imperatoribus rio et Chim omnino similem, numquid in breviore vel altiore corporis statura consistit ri55J J t Age quidquid egerunt, easdem ae illi virtutes excole, et sus-ficit. 14ὶ J : Corpore aliis hominibus similis est. 35 I i Riun, triginta librae sinicae. Aliter E r Centum Alan , 3,ooo librarum sinicarum pondus. Perperam Noel: Ingens onus triginis licet librarum millibus gra a 26) J t οὐ hoa, vir quidam inter veteres corporis viribus famosus. Per peram Noel: Mea autem alius. Λ, B, C, I r de eodem homine, in utroque Casu, agitur.

57ὶ A, C et scilicet imperatoribus rio et Chun imitandis et adaequandis. 58 E, B t Fratrem natu maiorem intelligit.

35쪽

Si tu in duas του Κie 38 indumenta, si loquaris

του Κie sermones, si agas του Κie actiones, tunc es Κie

et actum e St.

f. IX. Ait : ego Κiao, si obtineam invisere regni TSeou principem , ac possim conducere diversorium , cupio hic subsistere atque accipere 39 studium in schola. M. t. ait : recta via est Sicut magna t. c. publica via 4o . Numquid dissicile est eam cognoscere pHominis aegritudo est non quaerere illam. Tu, 4i si revertaris et quaeras illam, habebis satis superque

magistrum.

58φJ J : Κis, imperator, qui nullam in parentes pietatem, nullam seniorum reverentiam coluit, a praedictis imperatoribus omnino discrepat. 39) I r Pietatis et reverentiae documenta , in tua schola, accipere cupio, ut imperatoribus no et Chun similis evadam. 4o C : i. e. clara, omnibus patens et Pervia. 4i δ r Tu , domine , diversorium conducere ac mea praecepta acci-PPre Vis, quia nempe rectam virtutis normam admodum dissicilem cognitu putas. An sorte nescis illam rectam normam, nobis ingenitam esse psolummodo homines illam cupiditatibus obcaecari vulgo sinunt; qui si in sese descendere vellent, apud se ipsos , hanc eximiam normam , Omnium Virtutum magistram , singulis momentis invenirent. Reverere igitur superiores, servi parentibus, et mox hanc Pietatem, hanc superiorum reverentiam , qua imperatores ris et Chun imprimis claruere , sponte tua, nulloque docente , assecutus eris; quid opus est alienos magistros procul quaerere , Cum tuum tibimet ipsi magistrum esse possis l 4αὶ J :-taeu, homo e regno Dist.'

36쪽

IOD LIBRI u, CAP. VI.

M. t. ait: quam 48ὶ imperite senex Κao exponit

Versus lEn est homo in hoc loco. Si romt Youei homo, tenso arcu, paret sagitta ferire illum, tunc ipse ridendo, i. e. blande, loquens, dehortor illum. Non est aliud : alienus sum illi. Si meus frater natu major, tenSO arcu, Parce sagitta ferire illum, tunc ipse, flens et lugens, dehortor illuna. Non est aliud : consanguini tale Conjunctus sum illi.

laao5- a,8 J. 44J J r Intelligit virum humanitate et pietate in parentes vaCuum. 45 G r Imperator Teou a,Mi , ex familia Tta v I, 87ὶ, duxerat uxorcm cIita 6,a 75 qua: peperit I hieou et, io8-8,686ὶ suturum imperii haeredem. Praeterea habuit alteram uxorem mo s9,78or, quae genui ι Pe so i58-4,o34'. Dimisit priorem uxorem Chia, et exclusitI hieou. Tunc praeceptor Principis I hieou hanc odam composuit ut matris sic repudiatae siliique regia haereditate spoliati legitimas querelas et doloris acerbitatem vivide depingeret. 46j I i Subaudi r Ras i seu. 4 3 Α : Vir in hac oda loquens patri indignatur. s 8ὶ Sic interpres E. A, C, I : Kou angusti esse ingenii, a uuam tantum rei faciem videre. C : illi quidem versus virtutis indignationcm spirant, sed haec indignatio legitima est. 49 C : Oda Siso pan, qua silivs in turpem patris libidinem invehitur,

non ex caeca bile , ut salso arbitratur Κω tuti, sud ex ardenti pietatis ut humauitatis alluctu orta est.

37쪽

I 56

instar amare parentes. Το parentum instar amare parentes , est humanitas. Quam Io) imperite senex Κao exponit versus l

' rum levissima est; in Siao pan, parentum culparum maxima est. Quando Parentum culpae magnae sunt, non succensere , 53) hoc est magis alienum fieri illis. Quando parentum Culpae' exiguae sunt, SuccenSere,

hoc est non pati 54 offendiculum. Magis alienum

so J r Ideo dicebam senem Eao primo tantum verborum cortici adhaerere; unde fit ut auctoris mentem assequi et perspectam habere

nequeat.

non debet. In regno mei s9,67a quaedam mulier vidua, cum septem Iiberos genuisset, domi tranquilla et casta remanere non poterat. Hinc siti odam Nai Dunx composuere, in qua non matris libidines, sed suam ipsorum pravitatem deplorant. Huiusce matris vita licentior, vituperanda quidem , sed in unius tantum familiae damnum redundabat; e contra imperatoris nou flagitia qui legitimae uxori concubinam , et filio throes haeredi nothum , substituebat , universam imperii ruinam , Omnioque generis Calamitates invehere poterant. Inde patet iustam indignationi. Causam , ex qua oda Siso pan originem habuit, praedictis septem filiis de-suisse. lib) J : Si , tunc peccantibus parentibus, acriter non succenseat ut ad meliorem vitae frugem redeant, pii filii amorem magis ac magis se exuere ostendit. 54.ὶ Quidam interpretes, inter quos Tartaricus, litteram Aiaccipiunt

Pro verbo ; ρου Aho Ai non posse laeessi, irritari. Caeteri tropice vertunt Cinoffendie ulum t Proprio sensu fit signiscat saxum vel lapis in quem aqua spumat et salit. Ibidem filio est pati, ferre. Lapidem cum matre, aquam

38쪽

civ) LiBRi II, CAP. V . I 57 fieri, non pietas est; non pati offendiculum, etiam non pietas esLKoung tseu aiebat: Chun t ille maxime pius erat 'Vet quinquagenarius ardenter amabat pareuteS .

regnum Thsou, Μeng tseu occurrit in regione Chevhi eou. M. e. ait: Magister, quo iturus es Ait : ego audivi r na Thsin et Titsou arma Conserere. Ego volo invisere regini Tliso u regulum , ac loquondo i. e. dehortando compescere illum. Si r ni Tlisou regulus nou s6 gaudeat, ego Volo invisere r ni Tlis in regulum, et loquendo compescere illum. Ex duobus regulis, ego habebo

M. t. ait : Ego Κho , quaeso , non interrogo. Sermonis singula; cupio audire ejus 58 scopum.

Quid dices illi Τ

S. k. ait: Ego dicam illud non utile esse. v. t. ait : Magistri, i. e. tua, intentio : tunc

eum filio consert. Aqua vel leviter in lapidem impingens, subito irascitur, i. e. spumat, exsilit; liberi, filii vitam matris licentiorem videntes, subito

irascuntur.

55J J r Mung Aheng erat quidam vir litteratus, qui, bellorum tempore. imperium, doctrinae suae diffundendae causa, perlustrabat. 56ὶ δ : i. e. mea verba respuat. S J J : Cui mei sermones accepti erunt. 58J Aliter I : Tehi, i. e. summa, epitoine.

39쪽

I 58 magna 59 ost; magistri argumentum, tunc 6ο non

pote St. g. XIII. Magister, si lucrum loquaris regnorum Tlisi ii et Thsou regulis, ac regnorum TlISin et Titsou reguli, gaudentes lucro, cohibeant trium exercituum multitudinem, horum trium exercituum milites gaudebunt cohiberi Met arma ponere , et delectabuntur lucro.

Si ille qui subditus est, propter amorem lucri serviat suo principi; si ille qui filius est, propter amorem lucri serviat suo patri; si ille qui stater

minor est, propter amorem lucri serviat suo fratri natu majori, tunc princeps et subditus, pater et silius, frater natu major et frater natu minor; tandem, exuta humanitate et sequitate, propter amorem lucri alii alios tractabunt 61 . Το sic agere et non

Perire, nondum ' exstitit 6 et .

59 J : Bellum erumpens compescere, populisque Pacem dare Pul

chrum est.

6o I: Hujusmodi argumentum in medium proferri non debet. Maxima cnim quae inter homines grassantur mala, utilitate proposita, ut Pluri mum, oriuntur. C : Si dicas id esse inutile , homines profecto qliod utile sit avide quaerent. Si igitur hodie, utilitatis causa, arma deponant, cras, utilitatis causa, arma esse capescenda putabunt. Ibidem : Mencius vult utrum que regem humanitatis et aequitatis normam solummodo amplecti et aequi. 6 i) Sic E : tai sa, a). - Si inferiores principi, iuxta suam utilitatem , serviuns, Princeps quoque inseriores, prout sua seret utilitas, bene vel male excipiet. 6 a) J: Nullum est regnum, quod, principe ac subditis sic aguntibus, non perierit funditus.

40쪽

LIBRI II, CAP. VI. 3599. XIV. Μagister, si humanitatem et sequitatem loquaris regnorum Thsin et Thsou regulis, ac regnorum Tlisin et Thsou reguli gaudentes' humanitate et sequitate, cohibeant trium exercituum multitudinem, horum trium exercituum milites gaudebunt cohiberi, i. e. arma ponere, et delectabuntur humanitate et aequitate. Si ille qui subditus propter amorem humanitatis et aequitatis serviat suo principi; si ille qui filius est, propter amorem humanitatis et aequitatis serviat suo patri; si ille qui frater minor' propter amorem humanitatis et aequitatis serviat suo fratri majori; tunc princeps et subditus, pater et filius, frater natu major et frater natu minor, relicto luero, Propter amorem humanitatis et sequitatis alii alios tractabunt. Το Sic agere, et non in toto imperio regnare nondum exstitit. Quid opus est loqui Iu-Crum

S. XV. cum Μeng tseu habitaret in regno Tseou, Ni gin 63 , qui loco regni Jin reguli remanSerat CuStoditurus, serica volumina offerre 64 jussit. Accepit , et non gratias-egit.

Cum ad tempus degeret in urbs 65 Phing lo,

65J J : Eijis, regni Ita reguli frater minor. Cum ille princeps vicini reguli aulam petivisset, regnum suum fratri minori custodiendum commiserat.

64ὶ C i Mencium ipsemet non adiit. 65) δ : Quaedam regni risi urbecula.

SEARCH

MENU NAVIGATION