장음표시 사용
61쪽
I 8 ovespere 'non comederet, ct same moriens non posset egredi porta a I 3 , ac princeps audiens illva diceret: u Ego, quoad a I 4) magnam rem , non ΡοS-n sum actu complere ejus doctrinam ; praeterea nonn possum Sequi ejus sermones; sed essicere ut lamen pereat in meo regno, ego erube Sco, o si opitularetur sal 5 illi, etiam poterat a I 6 accipere evitaret mortem et nihil amplius.
si L. Meng tseu ait: Chun 2I7 exsurrexit ex agrorum medio; Fou youei II 8 promotus est ex murorum terra pinsita exstructorum medio; Κiao ke ais)promotus est ex piScium et salis medio. Κouau i. 'ou a Io) promotus est aai ex carceris custodia ;
et i5 J : Meng tseu sapientem virum in aliud regnum abire volentem , corporis fame consecti debilitate, impediri innuit. a iij H, Ι : Ego quoad virum sapientem , cuius consilia sequi res est magna, imo maxima, quae principi iucumbat. J : Magna res , quasi dicat, res Prima , primo loco habenda. aibj I Si princeps viri sapientis famem , dato milio, levare pararet. ai6ὶ I: Vir sapiens , arcta ossicii et decoris lege Coercitus, Plus accipere nequibat, quam quod ad vitam utcumque sustinendam effugiendumque mortis periculum requirebatur. a17ὶ E : In monte Li chan 4,667- agros excolebat. ai8J J : Imperator mou ting et , ex dynastia chang c , 99ὶ, structorem Fou Duci ministrum suum fecit. H: Fou Duci muros, in campo Foueten 373-a,29O), struebat.
ex carceris custode ministrum suum fecit.
62쪽
LIBRI II, CAP. VI. I 8 ISun cho 'ao III promotus est ex maris littore; Ρeli hi et 23 promotus est ex macello. I LI. Itaque Coelum vult demittere magnum a I munus in II 5) hos homines, neces Sario
prius aerumnis asscit eorum cor et mentem, laboribus urget eorum nervos et o SSa, same torquet eorum carnem et cutem, in egestatem et penuriam redigite0rum personam, II 6) jubet res actaS adver-
Sari et repugnare II 8) iis quae I 29) voleba ut agere. Sic excitat su3o) eorum cor, tu durat eorum 23 I)
alla) Α: Sun eho lao, vir sapiens ex regno Irisou i ,379 , qui ignotus degebat ad maris littus. Princeps Tehotianς eum ad summam digni
ααῖ) Λ : Pe si hi, sapiens ex regno IIsin 7,isi . Eum, inter mercatores, in obscura emporii taberna latentem Mo koung s7, 228-6iαὶ ad sevocavit, atque, jus opera et consiliis usus, imperium in regulos adeptus est. et 24) II : regiam dignitatem vel primarii ministri ossicium intelligit. ααθὶ C, J : indicat praedictos sapientes, videlicet chiari, Gu Vouei etc. vel generatim Η) Viros sapientia, sanctitate Praeclaros. aa6 Littera- agereὶ quae, subsequente paulo post littera agere , redundare videtur, huic loco non nihil dissicultatis addit: quam quidem
tartariCus interpres, ea nimirum de causa, sustulit. Allier plerique inter-Pretes. H, I, J : tingres actas exprimit, littera mei, animi cogitata. Λ C et quaecumque corpus ad exitum perducit, iis adversantur et repugnant quae mens agere meditabatur J vel cupiebat Η), i. e. non solum res cogitatae ex sententia non succedunt, sed etiam exitum animi voto prorsus Contrarium sortiuntur. Laar in I: quod actu prodit, actionis etructus, exitus.
mmu io,18i , ing ο,ο 7), , animo motiri, supplent. 15o C : eos ad humanitatem, aequitatem, urbanitat , prudentiam LOVendam et excolendam stimulat, ne sorte, sui ipsorum obliti, mollitia et luxu dissiuant, cupiditatumque illecebris sese irrctiri patiantur. Labi, A : illos contra gulae et libidinis stimulos indurat atque obarmat,
63쪽
I LII. Homines communiter peccant et deinde pos- Sunt se emendare. Anguntur in corde, impediuntux
in animi cogitationibus et deinde 234 exsurgunt. res) declarata fuit a 35 in vultu et erupit in voce, deinde intelligunt. 9 LIII. Domi, si non sint antiquarum familiarum ministri qui 236 tueantur leges, et sapientes Viri
qui a 3 adjuveni ; foras , si non sint bellum
essicitque ut exquisitis ciborum condimentis, nec non voluptatum dulcedine , aequo a imo careant. αἷα A, Ir eos diu laboribus premit, et aerumnis consilatat, rerumque humanarum usu atque experientia. xercitat et docet. Hinc innatae eorum facultates nova quotidie incrementa accipiunt; ita ut corpus , quae Vires suas excedebant, exsequi, mens vero quae intelligentiam Fuam emigiebant, pernoscere, valeat. aδδὶ A r eorum vires, ad ea quae exsequi non poterant, habiles et validas efficit. αδι) A, H et deposita tandem pravitate, ad meliorem vitae frugem 3 erecipiunt, virtutemque omni studio ac cogitatione complectuntur. αδοὶ Π, I: ubi alii homines eorum culpas vel vultu severiori, Vel aera objurgatione redarguerunt, tunc, excusso tandem mentis Veterno, sese peccasse intelligunt.
ado Sin versio tartario. H, I : iis his, i. antiquarum familiarum ministri qui lege, regula sa) principem dirigant. - Litterae fa Ria verti
etiam possunt antiquarum familiarum ministri legum tenaces. abn Scilicet principem. It ' Me, i. e. Viri sapientes qui consiliis, operaque sua, principi opem atque adiumentum continuo praestent. - Alii aiunt: G est resistere, obluetari :f-sso, sapientes viri principis vilia, Ferbis et exemplo suo, firmiter oppugnantes.
64쪽
gerentia regna et 238) externae calamitates, regnum
g LIV. Deinde scis to vivere 240 ex moerore et aerumnis, et to sa I perire ex quiete et oblectatio
9 LV. Meng tseu ait : docendi etiam multae sunt artes. Sunt quos 24 I) ego dignos non judico quos doceam , sic etiam doceo illos et nihil amplius.
iaMὶ H, I : Improvisae, inexpectatae calamitates. 239J II r Hujus regni princeps, superbia, mollitie, luxu, in exitium . trahitur. α πι Π r Litterae sing vivere) et sis mori) tropice accipi debent. Quicumque vir magni momenti munus quale est principia) summa cum laude, regno incolumi, vitaque culpis carente, obit, is vivere merito dieituro a i) H: Si, verbi gratia, princeps in gravia pericula temere incidat, saregnum hostilibus incursibus imminuatur, si ejus nomini dedecoris labes inhaereat, licet mortuus non sit, tamen Iure ac merito persisse dici potest. α α H r Inter illos qui scholam meam petunt, nonnulli sunt fretarii
quos, utpote requisita cordis puritate cetinentes ac proindo indignos quos edoceam, a publica Palaestra repello et arceo. Inde fit, ut, mentis oculos aperientes, atque ad sese reversi, virintem complectantur et impense colant. Sic eos, non doeendo, doceo.
65쪽
novit suam naturam I); ubi noVit suam naturam , tunc novit Coelum. f. U. Conservare Suum cor, alere Suam naturam,
ese id quo servitur sa) Ccelo. g. III. Vitam brevem et vitam longam non existimare duplices, i. e. diversas 3), et, rite excolendo seipsum, exspectare illas, est id quo instituitur 4 Coeli mandatum.
f. IV. Meng tseu ait : nihil I) est sine Coeli
si in I : Sing est ratio qua nostrum cor instruitur, thian Coelum est illius rationis sons et origo. Quaecumque CJ nostrae naturae insunt, e Coelo oriuntur. Itaque vir qui novit suam naturam , continuo novit Coelum. αὶ J r Sse, servire, id est: obsequi, obsetiundare, non resistere. δὶ δ : Becogitare debet homo vitam brevem vel vitam longam a Caelo pariter venire. 43 H, J :-Liming, instituere Coeli mandatum, est sedulo conservare naturam quam Coelum dedit et demandavit ming) nobis. 5ὶ C, H, J : Prospera et infausta, felicitas et calamitates, semper , Coeli iusso et mandato, eveniunt. - 1 et littera mιng mandatum indicattatum.
66쪽
cxxi) LIBRI II, CAP. Vis. I 85 mandato. Obedienter accipe illud 6 rectum. Ideo qui novit Coeli mandatum non stat 7 infra murum
f. V. Exhaurire rectam agendi normam et mori, rectum Coeli mandatum est; in manicis et compedibus mori, non est rectum Coeli 8 mandatum. f. VI. Meng tseu ait : Si quaeras, tunc obtines; si relinquas, tunc amittis. Sic τὸ quaerere utile est ad obtinendum, quando quaerimus ea quae 9 insunt nobis. f. VII. Ad quaerendum est certa via; ad obtinendum est Coeli mandatum. Sic το quaerere non utile est ad obtinendum, quando quaerimus ea quae IO
6J C: Quicumque essectus , nemine visibiliter agente, accidit, a recto Coeli mandato t. e. a Coelo directe oriri censetur. 7J J : Sese hujusmodi periculo non objicit, ne sorte, culpa sua, mum corruente, obteratur. 8ὶ A : Haec ealamitas ab hominibus, non a Coelo , directe venit. M J r Intelligit humanitatem, aequitatem, urbanitatem et prudentiam quae natura sortimur. 1o a r Intelligit divitias, honores, lucrum, dignitates. ix C: Solummodo intelligit innatum sensum sequitatis quae subditi principi suo servientia agendi rationem dirigit et moderatur ; innatum amorem quo filius erga patrem movetur. - J : ριτ, i. e. integrae, Persectae, sussicientes.
67쪽
g. IX. conaris I4 indulgenter agere, ad quaerendam humanitatem, nihil vicinius. f. X. Meng tseu ait: qui agunt et non intelligunt, diu student et non perspiciunt, usque ad vitae finem
Sequuntur et non norunt hanc rectam normam, permulti sunt.
f. XI. Meng tseu ait : hominem non potest non pudere i5). Si του non i 6 puduisse, eum pudeat, eum non sir) pudebit.
f. XII. Meng tseu ait: pudor 18 homini magni
momenti est. Qui occultarum technarum et fraudum
ia) J r 'Go, nos, i. e. nostra natura. C et omnium rerum, videlicet omnium virtutum germen, nascendo sortimur.
quod amore dignum est, si vere delectamur illis quae delectabilia sunt. J : verae, i. e. sine suco aut salsitate. ii) C r Alios homines tracta quemadmodum et tu ipse ab illis tractar1 cupis. Si eos esse velis erga te pios, Pietatem colere prius debes, si rectos .cordis rectitudinem etC.
i5ὶ C et Suarum culparum. 16 C r Gallicet si uno sola il petit αυοὶν honta pas avo, eu honto de ses sautes , it n avra plus tamaia honte. i ὶ H : Nihil amplius aget cujus eum pudeat; i. e. non amPlius Pe eabit. 18J J i Si alienae aut pmpriae pravitatis hominem vere pudeat, sapientea nis noti sanctos viros potest imitari. Si vero innatum hunc pudoris sensum exstinguat, illisci amissa nobilioris mentia dignitate, ad brutis bestias descendit.
68쪽
cxxiii LIBRI II, CAP. VII. I 87 Variarum artem exercent, minime 19 Pudoris Sensum. Quos sic non pudet, jam non Sunt
similes hominibus. Quanam re similes essent hominibus i ii g. XIII. Meng laeu ait sapientes imperatores amabant ao bonum m obliviscebantur at
auctoritatem. Olim sapieti es litterati an soli nousic λ Gaudebant sua recta norma et obliviscebantur bominum a I auctoritatem. Ideo, si imperatore S et
reguli non moverentur maxima TeVerentia , nec exhaurirent urbanitatem, tunc non obtinebant to
saepe invisere illos. Porro, si saepe invisere adhuc non obtinebant, multo magis, an potuissent obti
nere το I3 subditos sacere illos psi. XIV. Meng tseu compellans Soung keou istanait: tu, ama ne iter sacere a ) G docebo te tot ter sacere. ' Si homines sag) sciant, etiam Vultu
39J J t Licet innatum pudoris sensum a Coelo quemadmodum et caeteri homines sortiti sint, illum, cupiditatibus obcaecati, minime sequuntur. ao) J r Virorum sapientum virtutem, rectam normam amabant. ai) C r Sapientes viros, dignitatis suae obliti, fastuque deposito, summa Observantia colebant. is ααὶ J r Virtuti colendae solummodo intenti, regulorum Potentia minime movebantur, eorumque auctoritatem parvi pendebant. 23) I. e. ut subditos tractare, videlicet C) illis aliquam opcram annuo stipendio persolvendam, imponere. 24ὶ δ t Iter sacere ad docendum, vel doctrinae diffundendae causa. as) I r Si reguli tuis doeumentis henignam aurem Praebeant atquo
69쪽
188 ΜΕNCl Conterito et sereno sis; si homines non sciant, etiam vultu contento et Sereno sis.
g. XV. S. k. es. ait: quomodo agendum ut tunc posSim esse Vultu contento et sereno ΤΜ. t. ait : Si honor. α6 virtutem, si delecteris sa aequitate, tunc pbtes esse vultu contento et
f. XVI. Ideo litteratus, licet Summe pauper, non deserit aequitatem; ἰicet sa8 promoveatur, non re
Vel summe pauper non descrit sequitatem : ideo sapiens possidet seis sum ; licet promoveatur, non recedit a recta norma : ideo populus non amittit 29
f. XVII. Antiquitatis viri, si Votorum compotes 3o fierent, 5 i) beneficia conserebantur in populum.
Si non fierent votorum compotes, Componebant Se-
26J C : Si honori ducas tuam virtutem, tuismet oculis excelsior fies, nec unquam dignitatum a regulis obtinendarum cura tangeris. ari C: Si vero delectatis inconcussa quam servas cordis rectitudine , nulla te rerum externarum illicia seducere valebunt. 28ὶ At Licet ad honores evehatur, i. e. licet munus obeundum Obtineat , vel aliqua dignitate ornetur. απι C : Populus votorum fit compos, quando nempe benigno rmimine
5o H : Si, munus assecuti, frui possent votis , quibus doctrinam suam in praxim redigi exoptant. Sit C , J r Virtutis et aequitatis beneficia in populos conserebant. Aliter A : beneficia, i. e. relicitas.
70쪽
cxxiv LIBRI II, CAP. VII. I 89 ipsos et 3a inclarescebant in Saeculo. Si in paupertate versarentur, tunc solummodo 33) bonos essiciebant Se ipsos. Sι promoverentur 34) , universim bonum essiciebant imperium.
Wang ut deinde exsurgant, sunt vulgi homines. Quoad ingenio et virtute insignes viros licet non habeant en van g, etiam e XSurgunt.
f. XIX. Meng tseu ait : mis, si, quamvis addas illi ris familiae Han et familiae ne i domum , Seipsum aspiciat humiliter, tunc superat homines longe, i. e. multum 36 .f. XX. Meng tseu ait: si 37 , quietem- asserente agendi ratione, laborare jubeat populuim, hic, licet defatigetur, non succensebit. Si 38), vitam asserente
δαὶ Hr Virtutis fama longe late de inclarescebant. 35ὶ I. e. Meliores fieri studebant. δέ) H: Vide supra not. SO.
35 I : Qui eximii imperatoris , qualis suit mans, exemplo et dO
cumentis opus habent ut, excusso mentis torpore, ad virtutem colendaruassurgant.
56) E i Si viro jam ditissimo familiae Han et lamiliae opes et potentiam addas. Rpud caeteros interpretes agitur de privato viro lii, fortunae vice subito mutata, ex obscura conditione, in qua delitescebat, ad primarii praesecti dignitatem evehitur. In quo casu litterae fou tehi verti possunt ι Si augeas i. e. si amplifices illum domo, etc. i
a J A : Regulus dum populo quietem' afferre satagit, T. g. ' dum a Populo maenia exstrui jubet quae urbem et subditos ab hostibus tueantur. 58ὶ At Ubi regulus latronem aut homicidam ultimo supplicio asscit, ut omnes subditi securi vivant et incolumes, populus licet unum vel plures. occidi videat, occidenti minime sue enset.