장음표시 사용
111쪽
tiim est ratione nune confirmandum est.Si generatio, vasorms aequa sitionem tantum indicar, repente fieret, idi msimul esset,& non e stet,id quod consequitur uno supposi to probatur , quod aliud est esse acquisitum sorms, &aliud acquisitio forms, quod Arist. docet s. Phist. quod
ratione etiam probatur quando enim forma est acquisita, est,quando acquiritur, non est.si ergo idem e 'et acquisitatum esse s ms,St acquisitio sor ,ergo idem semul esset,& no esset,aliud igitur est acquisitum esse formae, & aliud acquisitio,ex hoc ita demostratio componatur, acquisitu
esse formς repente fit,quoniam mutatum esse,fit momen to, acquisitio igitur forma aut eodem momento habetur, quo forma est acquisita,aut alio,non eodem,quoniam lucsimul forma acquireretur , & esset acquisita,& ita idem simul esset de non esset. Si alio momento , cum inter duo
nunc cadat tempus intermedium, ergo in toto tempore
illo medio forma aequiritur. Solutio vero, quam quidam conantur asserre, satis inepta est, asserunt enim forms ac inquisitionem quς tempore fit, esse alterationem: hi enim apertissime errant,atque primum illud sequeretur absur dum, quod mutationis speties non quattuor sed tres in rent, nam acquisitio sorms iuxta hos alteratio est, quς in genere qualitatis est , in substantia igitur non esset nisi aequisitum esse,& mutatum esse,non autem mutatio. Amplius cuiusque mutationis proprius terminus eiusde naturs est, cum mutatione, ab ea secundum magis de mi nus differens,ut ex Phisicis constat. In generatione igitur duo erunt,suus terminus,qui est acquisitum esse forms ,&acquisitio forma, quare cum acquisitum esse sit in gene re substantis,ergo dc acquisitio formae. Postremo ortus, ut contra alias mutationes distinguitur,qus rimus an alterationem,in sui ratione includat, at aIterationem in se re tinere non est dicendum,ut ab aliis mutationibus seiungitur generatio. Nam ortus est in genere substantis, quare,& alteratio esset in genere substantis. Rursus nulla dispositio includitur, in ratione illius cuius est dispositio, sed al-
112쪽
eratio,ut etiam ipsi testantur,prsuta est dispositio ad oristum, non ergo includitur in ratione ortus. Si vero asse runt alterationem non includi, ut generatio mutatio ab aliis distincta, qtis rimus an generario idem sit, aut quid diuersum a genito esse,si primit ergo ide simul esset,& noesset, nam dum res generatur non est, Vt vero genita est, est, si igitur quid diuersum est, ratio igitur prior demo serat nam genitum esse, fit momento, repente, ergo generatio in tempore . Iam vero si generatio repente fieret, quippiam genitum esset,absque eo quod prius generare tur, id quod consequitur ex Aristo. ostenditur s. Phisi. qui ait omne mutatum esse praecedere mutari quod est in eodem genere eum eo quod mutatum est, at quod gens tum est, mutatum est, ergo ante genitum fuit generari, quod est in eodem genere,sed quod genitum est,momen to genitum est,ergo generari quod est in eodem genere, tempore fit, Ex his itaque satis constat generationem , veso s acquisitionem indicat, non repente, sed tempore fieri,quemadmodum etiam Simplicius monuit s. de Phi. auditu in digressione 3. contra Grammaticum .
O Pinio itaque Arist. est, a quo Simp Iicius minime re
cedit,etiam ut forms acquisitionem indicat,tempore me
tisi, generans enim primo materiam disponit at 4 prae Parat, & momento, quo alteratio, atque dispositionis motio finitur, ortus forma initium est, de antiqua forma est corruptionis initium, ita quod toto tempore sequenti prioris forma interitus fit,ortus vero posterioris, quem admodum ipsemet Averr. in Phisi. docuit, cum inquit non cessant Partes spermatis recedere,& partes hominis fieri, donee tota forma hominis perficiatur. Sed ut res de qua sermo fit elucescat magis, explicare iuuat, qus est inmutatione successionis causa, & quamuis in re hac varia
113쪽
sit Philosophorum sententia , singulas opiniones nos non referemus, cum de illis satis abunde in sexto Phisie. disse guimus. Verum prius quaedam tanquam basis accipienda
erunt, atque primum quod mutationum aliae verae mu Lationes sunt aliae vero non verae, sed aequivocae mutationes nuncupantur, At vera mutatio quae fit ex tertio Phi.
haberi potest, ubi Philosophus definiens motum, Vt a mutatione non separatur, dicitur quod est actus eius quod Potestate e st, quatenus potestate, quare id quod mutatur.
dum mutatur est in potetia. Id igitur vere mutatur,quod cum est in eo, a quo, tum in eo, ad quod . Ex quibus coninstat, mutationes, quae repente fiur,xeras mutationes non esse nuncupandas, nam non sunt actus eius quod potesta te est. Rurius supponendum est in mutatione vera dupli cem diuisionem inueniri, altera quae secundum magnitu dinem,atque secundum vii ima& extensiua a Latinis muncupatur, iuxta quam partitionem motus tantuS,quantum
est id quod mouetur, in quo motio suscipitur. Est altera diuisio qus secundum multitudinem, secundum coni 1ria, atque secundum successionem vocatur, quoniam inoatus totus simul non sit, sed per partem post partem, ergo
in eo est diuisio secundum successionem,& multitudinem. 'Prima diuisio in Hotione, ut 6. Plii .monet Philosophus, ex duplici causa interdum oritur,interdum ab una,ncmpe motiones,quarum termini sunt per se magnitudo, ut ac cretio,& latro, per se hac diuisione diuiduae sunr, licet is hiectum etiam concurrar, at illae mutationes, quarum rermini non magnitudines sunt, ut interitus alteratio, non
sunt diuiduae,nisi merito subiecti,in quo suscipiuntur. Diuisio igitur secundum magnitudinem, de a subiecto, de ab
ipso termino ortum trahit. Altera diuiso,quae secundum multitudinem, Sc successionem dicitur, a duplici quoque causa oritur, quarum altera est per se, altera ex accidenti eaosa per se est oppositio,quae in omni mutatione est, nempe quod mutatur ex opposito in oppositum mutatur, de cum opposita simul sit area queant alterum igitur alteri succedit.
114쪽
Decedit. Sed dubium est, nam ortus mutatio est,non tamεt ex contrario in contrarium procedit, ergo in ea nulla est: successio. subsitantia enim quae ortus terminus est, contra rio vacat. Sed hanc dubitationem nos s. Phisi. euertimus. ivbi longa oratione ostendimus substat iam . secundum formasco 3trarietatem habere , est enim contrarietas duplex Silariam . altera uni voca est, altera analogia quadam. dc per posterius cortrarietas nuncupatur. Prima oppositio est duarum formarum quae se mutuo expellunt ex eodem
subiecto quod secundum .hstantiam non variatur . Quae
solis accidentibus comunicata est atque in motu reperitur.
quoniam horia subiectu secundu substantia non mutatur, altera ut quae secundit analogiam dicitur oppositio duaruformarum est. qtas e V eodem se expellunt subiecto, quod secundu substantiam mutat, tu ob hanc particulam a vera deficit contrarietate, de haec inter formas substantiae repe ritur, namque formae illae substantiae , qua simul stare ne queunt , dc ex eadem se expellunt materia contraris sunt, ct haec ipsa contrarietas causa successionis in ortu de inter ritu . At iuxta hanc contrarietatem Alexander sormas substantiae esse contrarias asseruit. nempe forma ignis 5c aquae simul stare nequeunt, ergo opponuntur ,Vt decimo diuinoriam Arist. monet ergo aliqua oppositionis spetie, cum nihil in genere esse valeat, quin in aliqua illius spetiqnon sit At secundum priuationem & sormam vel contra ductoria opponi nequeunt. chim alterum harum oppositionum extremum non fit. ambs enim formae sunt nec, etiam relativae opponuntur ,ergo contrariae cum alia oppositio nis speties non detur. Sed dubium est. Aristo. enim ait or tum, de interitum et Ne inter contrad. centia, non ergo inter contraria. Sed hoc euertit Simplici Us . allerens ortum non est inter vere contradicentia, sed inter ea quae apparent contradici, quoniam inter priuationem & sormam. Verii nomine priuationis duo postumii, intelligere,aiit i am qUae in si ibiecto formam con notat, aut ea quae in. subiecto nul-ι m indicat sormam,Ut quae purae est priuatio, et uri tene
115쪽
natura sua sueeessioni semper est coniuncta,cum sit ex quod1. in quoddam, & hoe priua hoc vero posterius in ea sit. Sed dicitur, quod tota simul fit, quoniam ea fit in toto s hie isto simul, alterans enim non in quandam subiecti par
tem prius operatur, deinde in aliam, sed simul hoc est eo dem tempore in totu subiectum, omnes enim subiecti pistes simul eodemque tempore ali erantur. Quare opinia Simplicius successionis causam naturam mutationis esse, ut terminoria oppositionem,uti retro nos docuimus, At haee ex Sim Iicio habentur g. de Phisi. auditu tertia dita Putatione contra Grammaticum. Generatio itaque eum vera fit mutatio, omni seclusa alteratione , successioni igiε erit coniuncta. Sed ea dubitatio solutione quaerit, nam a ortum alteratio Praecedit. ergo materia subiecta per ali 'quod tempus staret,cum dispossitionibus,atque qualitatistius, quae formae,quam habet,non conducunt. Sed soluistur,atque id ad quod deducit ratio non solum absurdum non e pe opinamur,sed summe necessaririopus enim est, ut quando sorma est corrumpenda, Ut toro eo tempore, quo
a subiecto expellitur, simul cum dispos rionibus perma
meat, quae ad formam producenda conducunt. Qii inimo hoe confiteri illos oportet, nam cum dispositionum producrio tempore fiat, toto igitun tempore, quo disponitur suis hiectum, forma antiqua minet , quoniam momento, quae alteratio terminatum, expellitur, ergo absurdum non est, ut quando corrumpenda est serma. ut cum illis stet qua Iitatibus quae formae futurae conducunt. Ahsurdum vero est vi sub iIlis con 'eruetur. Perspicuum igitur est. quo pacto tempore ortus perficiatur. Nunc modus explicandus est quo alitio in tempore fiar. SangUis em mcum per memhra nutrienda distributus est,atque alteratus, di s sit usis,
eici finitur exord tur nutritio, hoc est incipit conuerti san gu is in membri substantiam . quar quidem murario , cerr tempore fit non tamen squale semper tempus est. quoddatrum est maius quoddam,vero minus, quod qu dem pros
116쪽
ilonis sed externus,cum in eodem genere cum alteratione non sit. Quare optis non est, Vt repente fiat. Eadem etiam facilitate secunda soIuitur, namque confitemur motum,
immo mutationem uniuersam inter sormas esse , quae ma
gis,& minus suscipiunt,sed hoe sano modo intelligendum est, nam aut sormae magis, dc minus secundum gradum suscipiunt, ut quae intenduntur , dc remittuntur, inter quas formas aceretio non est. Quare si'inter has motus esset eoi Iocarus accretio non esset motus , neque itidem latio, sed sola alteratio motio e stet. At non nullae alis forms magis
de minus secundum persectionem suscipiunt, Atque ita forma substantiae magis, de minus suscipis, quemadmodum Arist. in praedicamentis docuit,quod prima sub fiantia est magis substantia quam secunda , de speties, quam genus. Inter has it ac, sormas, qus ita magis , dc minus suscipiti tat.
uniuersa mutatio constituta est , propterea quod natura semper ab imperfecto ad persectum procedit,quem aditio dum s. Phisi. Simplicius monuit. At nunc rationes illae diluends sunt,qiis accretionem repente fieri persuadent,dcquo ad primam spectat, accretio duplex est altera totalis,qus motio est, qua tota Viventis magnitudo acquiritur,d: iis c continua non est, sed ex pluribus motionibus , atque quietibus conflata, quemadmodum etiam Auer. docuit altera vero particularis est, qus motio est, qua aliqua ma gnitudinis portio acquiritur, Ut si vivens per digitalem
crescat magnitudinem, iis c tempore sir,& Vnaqusque pars magnitudinis acquisis parti temporis respondet, nam II tota motio in toto tempore fit,ergo pars in parre temporis Verum cum quis hanc exiguam adipiscitur magnitudi nem, non credendum est in toto anno accretionem hane fieri, Sed in exiguo tempore, cuius partibus parte magni in tudinis correspondere possunt. Soluitur altera,& primum negamus accretionem per minima fieri: suis enim retro a nobis explicatum non esse meatus necessarios pro accretione. Quare non est necesse in minima partiri alimentum,sed
hoe gratis Auet. faciamus,ab eo qus rimus quid per minio
117쪽
nia Intelligat, Aut enim paruas, de exiguas partes, quo niam sanguis in quasdam prius portiones diuiditur, quae mox per partes distribuuntur, de ita non sequitur, ut minimi aequisitio, repente fiat, sed tempore fieri potest. ip
semet Auer. in primo de ortu inquit, interdum enim con inuitates maiori copia interdit minori sanguinis copia imPlentur, ergo id quod conuertitur interdum sub maiori
magnitudine . interdum sub minori est, at si quando sub
maiori est eius conuersio momento fieret, cum sub minori est citius conuertitur, ergo minus quam momento. Quare nune diu iduum esset. Demum conuersio h sc mutatio est, ergo in ea est hoc prius,hoc Vero posterius, quare tempus. Alimenti igitur partest intra meatus recepti tempore mu tantur. Demum concedamus Auer. accretionem per mini ma qus vocant naturalia fieri, horum tamen eonuersio momento minime fit sed tempore. Sed hoe dubium est,riami, si minimi eonuersio tempore fieret, minus igitur minimo daretur, Nam in toto tempore totum minimum mutatur.
ergo in temporis parte pars minimi. Minimum igitur erit partibile Sed hoe diluitur, si ad minimi rationem aereda natis minimum enim id non esse dicitur, quod repente ae/quiritur, sed sub quo ratio formς conseruari potest, ita quod sub illo conseruari valet, de sub maiori, sub minori autem non . QMare cum hoc minimum acquiritur sub mi
Dori fit, non tamen sub illo, sub quo fit, conseruari potest multa enim sub minima magnitudine produci que ut, sutiqua tamen nequeunt conseruari: mnis enim naturς pro
gressus ab imperfecto ad persectum tendit ἀ Quare mi nimum diuidu ti m est in partes inexistentes, hoc est quς se orsum existere nequeum,sed simul cd toto, in partes vero per se existentes minime parti rur. Sed hoc dubitatione n5 caret,nam Philosophus 6 Phisi. monet,ad Omnem partem
forms posse motum terminari, cum ergo minimi muratio successiva sit,rerma ne tur motio ad partem minimi. ergo ea Pars e Vistit at eo momento quo facta est non de Ietur,allo
quin utim simul estet.& non esset, quare per aliquod rem
118쪽
pus manebit. Forma igitur sub minori, quam sub Gnimo conseruabitur. Sed hane ita euertisus dubitationem, de
asserimus minimi mutationem esse successioni coniunctriat cum mutatur minimum. non Potest motio ad omnem partem eius terminari, Arist. vero de rerum mutatione Ioquit,qus minime non sunt. In harum enim motione potest ad omnem partem terminari moti .Quandoquide talium rerum portiones Per se exi stere queunt .
rarefactione & condensatione Ammonii opinio .
Vcusque quid accretio secundum immensuras, quae
corporis ingressu fit,cum viventibus Propria, runccsteris conueniens rebus sit,quo etiam pacto fiat,docuimus,nunc alterius accretionis natura , qtas secundum tres men suras,
quoque fit, nullius corporis aecessit,qus rarefactio vocita tur,explicanda succedit. Qua in re altercantur Peripate rici,quare Ut consueta Philosopantium via progrediamur primum varias Philo phantium sententias reseremus, mox quid ipsi sentimus, additiemus. Ex Peripaterici a comPlures,quonia ad raritatem motio rare laetio est,& condensatio ei opposita, ad densitatem,& motiones Omnes ex ter minis,atque finibus suam trahunt naturam, ideo raritatis, atque den statis prius substantiam exponunt, mox quid motio ipsa fit, quae ad hos finitur terminos,opinantur it ac, raritatem, & densitatem esse qualitates, quae ex primis ge
nirae prodii ctaeque sunt. Quod ex Auer. confirmant V. des Phisi. auditu. Densitas enim de raritas inquit, secundum i verum sunt sequentes calidum & frigidum , & retro dixiteorpora sensibiIia, disserre secundum rarum, & densum. A t eorporis sensibiIis diserentis qualitates sunt, ergo Opi natur rarum, & densum qualitates esse. Verum quoniam
varia diuersaque sunt qualitatis gener sub quo nam qua
119쪽
Iitatis g rure collocentur, inter sedi 'entiunt Quidam subsecundam speciem has qualitates en numerant, nam potentiam,& impotentiam naturalem esse aiunt. Alii ad tertium quali raris genus pertinere putant, ut ad passionem Sc pa libiem qualitatem, quorum numero Ammonius esse videtur , quemadmodum apud ipsu ira in cathego rus, quando qualitatis caput interpretatur, legere est. Ex his Iuxta hos, qu id rarefactio,& constipatio sint apertum fit, nempe m tiones sunt ad qualitatem , nam vel ad potentiam natura
Iem vel ad patibiles qualitates,Ob quas mutationes quam litas eaetenditur,raritate enim plus extensionis, & loci ae quiritur , at densitate minus utriusque .
S' Ed horum hominum sententia vera non est,atque pri
mum demo strabimus rarum & densum, ad secundum qua Iitatas genus non pertinere. Si enim condensatio & rarefa ctio essent ad potentiam naturalem motiones, ad substari tiam mutationes forent. Potentia enim naturalis inquit
a s Auer. 3.diuinorum per se substantia est, ex accidenti quali as,ob dispo itiones videlicet quas substantiae forma sup
P nit, quando operatur, quarum merito interdum cum
Uifficultate, interdum eum agilitate agit de in et . de Phist. Q auditu docet poteritias animς ,qυς naturalis potentia sunt esse substantiam. de ideo ad eis non esse motum Arist. non demostrauit, quoniam t. Phisi. ad substantiam motionem nullam eme explicatum fuit. Ad haee, ad secundam qualioratis spei iem non est alteratio, sed ad tertiam,vt T. Phisco. Arist. docet. Haec igitur motio alteratio non erit, quem admodum ipsi aiunt. Deinde proprium aequaliter partici in Patiar qualitas autem secundum quam est alterario, aequaliter non participatur igitur si rarum iu densum ad secund in qualitatis genus spectant ait erat ionis termini e Te ne queunt. Amplius ut communi ratione, Vtramque senteninciam
120쪽
tiam arguamus , transitus e minori magnitudine ad malo rem,& e X ampla ad e Miguam alter litio non est sed ad magnitudinem motio. At rarefactio quemadmodum in A. de Pliasi. auditu docet Aristo. e minori ad maiorem molemi ultius corporis accestii motio est, constipatio Vero ccCn tieri se habet. Igitur ad qualitatem motiones nCn sunt, sed ad magnitudine. Rarum igitur & densum no ad raritatem, sed ad magnitudinem pertinebunt, Iam vero, si qua litates rarum & densum forent tangibries, ut alii sentiunt, inter qualitates tangibiles Arist. numera siet, quod quideminime fecisse videtur, nempe secundo de ortu, & interitu omnes en numerans qualitates, tum primas, tum quae ex Primis prodeunr, quae secundς vocantur. Consimiliter,&s. melli. Numqua rari,& densi meminit. Opinatur igitur, habe ad qualitatem non spectare. Deinde Vt recentiorum rationibus Vetamur, extensio ,& tanta e X tensio in natura non distentiunt, sed habitudine quadam, quemadmod tims gnatum,& non signatum, ut homo,& hic homo, confimi Iiter locum,& tantum locum occupare in natura non separatur. Si rgitur tanta extensio atque tantus locus, per rari tatem, Sc densitatem habentur, extensionem igitur, & loci Occupationem per rarum, & densum magnitudo obtine bit. Rarum igitur, & densum ad magnitudinem spe et an r, alioquin magnitudo de se extensa no soret, sed ob quatitatem, Ad idem corpori,ob qualitatem neque locum neque tantum locum Occupare competit, sed merito magnitudinis, vi q. constat Phis. sed per rarum, S densum locum &t arithim locum corpora sortium tir haec igitur non qualitates. demum illud contingeret absurdum pedale Verbi gratia aeris non ita fore extensum, ve luti terrae pedale, neque itidem iis c pedalia in magnitudine squalia forent, quo niam sque lameno sunt, nempe aeris pedale rarius, at aqus Pelate minus rarum existit, ut ex Aristotele primo Me iheororum constat ἀ