Ioannis Iacobi Pauisii Calabri ... Disceptatio peripatetica de accretione amplissimo, ornatissimoque viro Iosepho Cantelmo populi duci dicata

발행: 1558년

분량: 151페이지

출처: archive.org

분류: 화학

81쪽

DISCEPTA Tro

otu emis partes fluant,qus ab exordio virs ortum trahur. quarum nuXu', cum sorma quoque fluat, idem numero

simpliciter,it 14 Vivens permanere nequit, quares qui ua Ientia tantum,idem numero manet. Quoniam Per nouum alimentitium humorem, in eodem suu ain figura conlerin latur. Partes . n. humoris succedentes prioribus, Utque

deperdits sunt, squivalent, quaris cum Philosophus idem numero id quod augetur permanere testatur ratione forme non intelligendum est,quod simpliciter eadem numero permaneat forma , sed secundum squihi alentiam, quoniam succedens priori squi ualet. Sed multifariam horti opinio argui solet, & prscipuὰ ex verbis Arist. qui Primo de ortu de interitu ,discrimen inter alitionem dc generationem ponit. Nam innutritione quod alit idem fit, cum eo quod alitur , in ortu Vero non idem , sed simile quarὰ si noua forma fieret,non idem sed simile ei quod nu tritur fieret, nutritio igitur ab ortu non est secreta, noua igitur forma non generatur,sed prsexistens alimexiti ma teriam perficit . Et secundo traditionis de Animet ad vis mentis salutem nutritionem esse dicit non autem spetiei, Quemadmodum generatio se habet, si ergo noua proaucitur forma ad spetiei salutem nutritio foret,eodem etiam

libro orbat a, inquit,spontaneam generationem habentia, alierum quale ipsum non generare, si in nutritione noua forma adueniat, niversa igitur viventia altertim, quale ipsum producerent, enutriuntur enim, &-PUt morta. Et primo de ortu , dicit, carnem augeri secundum 'formam,& non secundum materiam, quia hsc non Perm Ner,illa vero permanet, ergo fluxu materis, non fluit for ma. atque ibi de mensura' aquae e Xemplum una numero manet, quamuiS aqua continuo alia, α' sit asse rit que mensurs formam,aqus Vero materiam, perlixo item esse, opinatur igitur formam permanere ,& flumu

teriae non recedere, denique id Iod moueturcidim

numero maenere debet, id vero quod

82쪽

DE AC CRETIONE ar

tia, hunc igitur in modum quod augetur ut se habeat

oportet. Caeterum liaec, quae ab his proseruntur, & si efficiam habent contia eos, qui idem numero secundum equi Ualenti m vivens permanere asseuerant, aduersus tamen Aleta andrum,& Averroim,inomentum quidem non ha hent,namque, explicatum est, naturale humidum , quod per totum viventis corpus dissu sum est. Vita permanente Perdurare, quare anima, quae ab e Nordio progenita est, quae dominans est, a qua Vivens, regitur Rubernaturque, permanet, at alterum humidum e X qtio noua anima pro

ducta est,qus priori deseruit, & ministrat, simul cum suo subiecto deperditur,quare ratione fornas dominantis, idenumero permanet vivens, licet non illius merito qiis recens producta est,quod eκ Arist. conspicuuna faciunt: qui primo de ortu, dans differentiam inter generationem donutritionem , utriusque naturam ignis exemplo aperuit. Si enim ligna ad praeexistentem ignem apponantur, erit ignis accretio,& si perse ligna accedatur,eiusdem erit generatio. Quare his verbis, nouam formam in nutritione fieri Arist. testantur. Verum quoniam priori coniungi tur non absolute generationem, sed nutritionem nuncu Par, eodem libro, carnis generationem, dicit, esse nutri rionem, quare secundum Arist . nutritio est nouae krmae generatio,alirio tamen dicitur, ut priori copulatur con iungitur . Quod etiam Auer. eo libro confirmat: ait, enim, ut homo, hominem generat, ita etiam illud quod crescit debet e sie agens idem cum forma partium genera darum secundum spetiem, non autem dicit Auer. secun dum numerum , quoniam quod idem numero est, spetie quo est: ob nous igitur materiae aduentum nouam sor mam generari opinatur, qus priori copulat, quod ratione cofirmari pol,si naq; nutritio generatio non esset cit corruPtio e e nequeas,Vt perspicuuc, accretio igit aut latio,vel alteratio erit, Atqui cti nulla harii fit mutationum generatio igit erit, noua igit forma gignitur. Verum quoniam no seorsum nutritione res orit, non absolute generatione,

83쪽

DISCEPTATIO

sed generationem eam vocitat Arist. &isdeo non suntla. sed idem per nutritionem fit, quoniam per se, de seorsum

quicquam non ortum est loco,& subiecto secretum est, de ideo ad salutem eius quod alitur, quoniam idem cum eo fit,alitio est,& ideo licet,qus ex putri orta su nt, se nutriant non tamen generant,quoniam generatio est alicuius persede seorsum existentis, quemadmodum Arist. dicit. Diei tur vero secundum formam de non secundum materiam, caro augeri,quonia forma per se permanet, si vero fluere sibi contingat, per accidens, ut puta ratione subiecti. Et ideo caro secudum formam permanet, ipsa enim est causa

permanentiae,interitus autem materia causa est & ita per accidens, haec mensurae assimilatur. Nam quemadmodum haec per i e permanet, ita caro merit O formae, aut exemis

plum est.de forma ab exordio generationis qus permanet ab his igitur, de consimilibus rationibus A lexandri, ars Auer. opinio de sendi potest, sed an Aristoteli atque ra tioni consentiat postea docebimus.

OPINIO IO AN NIS GRAMMATICI

& Latinorum . CaP . 33 Ioannes Grammaticus, Diuus Thomas, Alberitis,& ere Latinis alii complures, idem numero quod auget merito suae formae, ut pote merito Animae , permanere censuit,

quamuis enim materia suat,dc defluat,anima tamen sem per manet, non enim materiae fluxu dc perditur, immo ea animae portio,qus resolutae materiae praefuit, ad prae exi sten rem contrahitur,dc cum alimenti succus accedit, se ad illud perficiendum extendit. Quarc cum eadem numero permaneat anima in toto vitae decuri,ide numero igitur

simpliciter quod vivit manet, unitas enim a sorma rei prouenit, sed ambigunt,haec anima forma est in materia,con trahi igitur de extendi non potest. Soluunt eorum quida, Vt qui caduci animalis animam diuiduam e sie defendunr, atque aiunt,quod hoc animae vegetati,& sensiciuae, quo

84쪽

DE AC CRETIONE is

viam inter materiatas sormas persectissime sunt,competit, solius igitur animae est,extendi & contrahi se, de ideo in quiunt, ignem non vere augeri num irio, quoniam ipsius

forma non contrahitur, extenditur , hanc ipsam senten tia Aras exEpla,quorsi antea meminimus confirmant,putadem Esura,& aqua,na que admodu alia de alia cotinuo est, ita viventis materia cotinuosuit. Et ut mensura ut Puta, vas ide numero semper permanet, ita Viventis ala in toto vitae decursu una numero permanet,& ut aqus me sura interdia maior,& cu aquae copia maior ingressa, mensuram facier, interdum minor,ut cum eius portio aliqua egredi tur ,se anima interdum maior interdum minor,eadem numero existens evadit. Vt haec conspicua magis fiant. Grammaticus opinatur, id quod augetur materiam minime esse,nam permanere oportet,quod inclementum suscipit, materia autem cum defluat, continuo incrementum

suscipere nequit', is ob eandem causam, neque quod ex utrisque partibus , materia inquam ,& forma conflatur, quoniam hoc non nisi suae partes est,quod igitur accretionem suscipit, Iasorma,.ut puta,vegetalis anima est, liseenim permanet, quaret cum dicitur carnem augeri, carnis formam esse auctam intelligimus, Et quamuis forma cre

scar, non tamen, quatenus forma i omnis nempe forma

cresceret & pcipue quae separata est, quonia haec maxime

forma est. Consimiliter neque ut in materia consistit, au getur viventis sormarita enim omnis,quae in materia sor ma esse haberet cresceret. Augetur ita forma quatenus quanta neque est absolute quanta, sed verbi gratia,ut tri cubita,vegetalis itaque anima ea ratione . qua magnitudine est assecta, quoniam eadem numero permaner, est quae crescit,& quae fluxu mgteriae non deperditJed ad ea quae remanet contrahitur cum noua succedit,ia illam per ficiendam se extendit. Sed dubitat Grammaticus namque

materia silente eadem numero permanere non potest.

anima, eum ipsius esse in materia consistit. Respondet, Minquit,quod si s mul omnes materis partes coniungantur

85쪽

DISCEPTATIO I

ita quod omnes simul desinant, forma utique in materia consistens, aboleretur. At secundum aliquas portiones recedat, secundum aliquam accedat; non est opus ut delea tur, rem hanc exemplo declarat, siquis enim umbram in suuio ab arboribus prope existentibus factam considerauerat, eadem numero semper umbra permaner, quae in aqua consistit, aqua tamen eius subiectum secundum par tes alia cotinuo fit,at si uniuersa tollat aqua, umbra statim deperditur, hoc idem in eo quod augetur inspicere licet, id quard quod incrementum suscipit forma viventis est, magnitudine aiiacta, quoniam ipsa una numero manet. iccirco noua anima non producitur.Quare accretio,& nutritio fit: sed qus prs existat, nouam materiam perficitat extendit. ConsimiIiter cii decrementum fit animae portio nulla deletur, licet materiae defluat Pars

IOANNIS GRAMATICI

aliorum opinio euertitur. CV 3 4.

o Ed horum Ietnentia vana est,uerum, ut quae aduersus hos sumus dicturi conspicua fiant. Eorum dicta per capita recensebimus, primum itan fieri non posse demonstrabi

tur,ut materis fluxu forma permane at . Secundum forma an materia consistens, materiam ex qua produ cta non est, perficere non potest. Tertium materia fluente , formam conrrahi non posse, mox formam non esse, quae accretio nem . scipit. Atque primum ita demonstrandum aggredimur, forma omnis, quae ex materiae sinu producta est, materia perempta ino latur. Forma vero, quae accretio nem facie , cum vegetalis anima sit, ex materia producta est,materia ergo aboleta recedit,neo obstat,quod Gramma ticus dicit quod si tota recederet materia, sorma Peri

ret, nempὸ hsc anima diuidua est ob subiectum, tota igi tui anima in toto subiecto eri, & pars in parte,tota igitur

an ma totius corporis actus est . Pars autem animae partis corporis actus,at quia 'us,ab eo c*ius est actus,non sepa-Diuiti

86쪽

DE AC CRETIONE. sy

ratur, formae enim separatio illius est corruptio ut 4. phis. constat quare pars animς,cum a parte materis separatur,corrumpitur, quod Arist. v. de anima, confirmar, siquando veteres laudat, qui animam non Posse a corpore separari,credidere,quare si lire anima quae in hac materiae portione consistit,illius actus est, ab hac igitur portione, separari non potest , sed cum separatur corrumpitur , ad fidem x. traditionis de Anima. Aristo. Quando animae facultates loco dc subiecto, non esse secretas demonstrat. inquit, Anima in toto vivente, unam numero actu esse, potentia vero plures ,& cum Vivens in partes partitur, actu plures euadi , partione igitur materiae anima quoc, partitur, de non in praeexistentem materiam se contrahitiquin immo parte deperdita, aboletur. Quandoquidem partes animalis decisis diua toto separatae Viuere non pota

sunt,quemadmodum Arist. docet. Denim si anima ab haemateris portione,separari potest, igit ab illius unaqua ,

quare ab uniuersa materia, quandoquidem totum non

est,nisi suae partes, ut Ioannes Grammaticus testatur, atque quod consequitur, patet,quonia Partes omnes quae fluunt,eiu sdem rationis sunt,eande ergo conditionem sortiuntui . mi are si ab una, ab omnibus quoque partibus separari potest, atqui si potest, actu, igitur quandoque sine uniuersa materia consistere potest, nam si quod heri

potest,in actu ponatur,nullum absurdum sequitur,neque tamen rationem dissoluunt, quod secundum partium necessionem, ab uniuersa materia, anima spoliari potest, sed a tota simul nequaquam, Quoniam Auer. demonstratio nem 3. eli euertunt,quoniam Avicen. reprehendit,qua demonstrat non posse remitti elementa secundum qualitates, quin etiam secundum substantiam non remittuntur.

Si enim inquit, forma ignis stare potest fine . A. verbigraria caloris gradu,ipsa no variata, ergo fine . B. gradu

de ita simul sine omni calore. Patet iam , quod quis Aue rationi obviare posset, quod licet simul ab omni gradu spoliari non possit, secundum graduum tamen successio o

87쪽

nem, ab omnibus spoliatur. Nam eum simul omnes ausearuntur ignis forma deletur. Iam vero si forma lige portione materis pei empta,ad aliam se contrahit materis Parte, an ne illam perficiat, inquirimus. At quod non perficiar, dici non potest. Propterra quod omnis forma substantia Rus in materia eonsistit,materiam perficit,at in esse con

stituit, quemadmodum ex forms ratione constare potest. Insuper cum iis c an ina x portio,eandem naturam cum re liquis habeat. Quemadmodum igitur ceterae,materiam Perficiunt, lis e quoque materiam constituit, atque Persi

cit,quod fieri non posse, ita demonstratur, Namque cumhse pars, priori numero seiuncta fit, eadem igitur mateis .ria, a duabus formis, solo numero secretis perficeretur. Ad hse prsexistens pars,materiam perficiens, illam inesse

consit stuit. Adueniens igitur anima, Vt quae influxa materia erat, suscipi non potest: quoniam in subiecto quod in

actu simpliciter ekistit, non suscipitur, sed forma acciden iis, est etiam eiusdem naturae. Quare veluti illa informem materiam conquirit,ita & haec, neque, quod prior anima constringatur, quemadmodum aer, eum in spissatur dici Potest. Nam eum condensatio abso latione fieri non pos sit,in locum igitur,anima qus constringitur, per se moueretur,non igitur subIata materia forma permanere potest At figurae exemplum in fluente aqua, consistentis nobis obstare videtur. Sed neque obstat, immo eorum stulti etiam maxime demonstrat. N epe figura accidens est,quod

in subiecto e sse habet,a quo inquit Philosophus , in prs dicamentis separari nequit. Aq ua igitur fluens ,eum varia tur figura eadem numero non permanebit, sed eadem se incundum equi ualentiam. Ad hue accidens nullum ut peripatetici docent de subiecto in subiectum migrat,figuora accidens est, igitur ex uno in aliud numero secretum subiectum non migrabit . Non minus eorum , secundum dictum absurdum est, forma enim prsexistens aduentitiam teriam,cX qua producta non est, perficere non Potest.

Sed si perficicnda noua materia est, ut noua forma educat

88쪽

portet. Siquidem, primo de ortu Philosophus Inquitieuiusque sormae quae substantia est,corruptio,alterius est generatio . Quarὸ si alimentum cum in viventis substantiam mutatur, propriam deperdit formam nouam igitur generari sormam in eius materia necesse est. At digna, Philosopho, solutio ea non est:quando dicit, nouam mi mam fieri,quando prae existens nouam perficit materiam, quam prius no perficiebat, atqui iccirco generari dicitur. Hi enim generationis naturam,euertunt,quandoquidem generatio formae exitus est, de Potentia ad actum, que madmodum etiam monet Auer. ι 2. Meth. ergo ea sorma producitur,quae cum actu non existit, sed potentia tanto. a generante ad actum deducitur. Amplius a nobis de monstratum est,fluxu materis,sormam deperdi,ergo cum noua materia succedit, noua sorma producitur. Nami si in decremento, fluxu materiae, fluit forma, in accretione quoq; noua succedente materia, noua forma succedit. Atlixe ex his, quae pro Alexandri subsidio diximus, conspicua fieri possunt demonstrauimus enim nouam formam, Ob materiae aduentum produci.

TERTII DICTI, EVERSIO.

Cap. 3sa S Ed age modo absurda enumeremus,quae rertium, eo rum placitu manifeste sequuntur,quod erat. Quod anima

contrahitiar atque extenditur , noua accedente materia,

atque illius egressu, si namque contrahitur, & extenditur anima, notis materis ingressu, atque recessu , anima igitur ὀ subiecto, in subiectum migraret,anima namque, quae In fluxa materia existebat,in nouam materia migrar .Quardqus fabulabantur, Pithagorei vere affirmari possent. At qui latinorum quidam, conantur id destruere, & migra

tionem hipartiri asseuerant. Altera namqest, quam totalem appellant, altera vero partis,migratio Vocitat ur. Pri mam vero migrationem Arist. non confitetur, sed secun

89쪽

DISCEPTATI Ol

dam bene concedit,qtis in partium successu consistit,nam in toto viis decursu , nulla materiae Pars quae a principio

ortus suam traxit originem, Permanet. Quare cum anima eadem numero permaneat, in nouam igitur succedentem

materiam migrat, migrationem igitur , quae secundum Parrem est, Arist. non negat, sed eam, quam Pithagorei consitebantur . Sed vana est horum sententia, nam cum haec migratio,mutatio qusdam sit, sub aliqua igitur,murationis spetie collocabitur, quan io quidem,nil in genere

est quod sub aliqua illius spetie no est. Mutatiois vero speries quatuor sunt, generat is & interitus, Iatio, incremen tum decrementum,& alterario.HAt generatio Partis mi' gratio non est, ut perspicuum est. Quando enim migrat anima, nihil producit ut neque interitus, quoniam nulla deperditur forma , non incrementum & decrementum, nam extensio formae secundum eos est in accretione , in decretione retractio. At rarefactio,& condensatio secun dum ipsos uon incrementa de decrementa sunt, sed altera

tiones. Quoniam ists mutationes fine accessu & recella materis fiunt. Anima igitur cum constingitur,& migrat

secundum alterationem moueretur: quare cum per se migrat, per se igitur alteratur. Quod fieri nequit. ando quidem corpora sunt, quae per se alteratur. Quod enim Per se mouetur inquit Arist. . s. Pliis. corpus est. Ani ma vero cor pes non est, per se igitur alterari non potest. Neque latio list nigratio est, quoniam per se in loco mo ueretur anima, e X accidenti enim fieri non potest, quo niam subiectum in quo est, per se non migrat, non enim pars prex Mistens migrat, quoniam fixa ponitur, neque ad dira ut cor stat, ex accidenti igitur non migrat. Quarὰ cum sub aliqua mutationum spetie migratio haec no comprehenditur figmento simile est , asserere animam secundum partem migrare. Posteriores vero alium fingunt modum, atque inquiunt animae migrationem, seu egressum Vel ingressum in subiectum, non este moueri e X subiecto

in subiectum . sed est materiam perficere, atque eandem desinere

90쪽

desinere perfieere. Nam ob materiae dispositionem vel ineptitudinem materiam perficit,definitΦ eandem perficere, de hanc ipsam mutationem, Simplie . s. Phisicorum illuminationem δc obscurationem, nuncupat Iillustrat enim materiam,cum eam perficit. Atque inelse constituit,eam ii obscurat,quoniam ipsam perficere disinit. Atque hic ipta opinio persimilis eorum opinioni est,qui eum certum de finitumque numerum constituerent animarum singulas rem hominem desinere non posse, asserunt, quin alius in Iucem non prodeat,qui ab interempti hominis forma perficitur. Anims igitur migratio, iuxta hos , illustratio est, atque obscuratio, quae cum motio n6 sit, tempore non perficitur,sed momento. Ipsa enim nunc perficit, dc perficere materiam definit. Extensio igitur animae ad nouam mate riam est. am perficere. Retractio, constrictioque est quo inniam perficere desinit. At qui se ipsam horum opinio euertit. Nam si eiusmodi migratio materiae e st per sdictio: cum persectio ab eo euius est,non separetur, c ut . a de Anima dicit) hae igitur materia definente, qus ab anima iIlustratur,anima quoque deletur, Consimiliter si anims retractio est, desinere materiam perficere , desinit ergo eue actus. At actus a materia separatio, est illius eorruptio 4. Phis. ubi PhiIosophus Iocum , formam non esse demonstrat, quoniam Iocus separabilis est ab eo cuius est Iocus, non

autem forma, sed cum primum separatur corrumpitur. Quando igitur anima desinit esse materiae actus deletura .etiam de Phis. auditu formam in materia consistentem, secundum esse ab eadem materia separari no posse, Arist. monet. Et a. de Anima diuersorum corporum actum unam numero formam, non decet, una igitur numero anima resolutae Ae aduentitiae materiae actus esse non potest.

Nec, profecto digna Philosopho peripatetico ea solutio

est,non confiteri Arist. animam esse actum diuersorum corporum, quae spetie secernuntur. At diuersorum quae nu mero tantum separantur, esse Posse. Nam ratione, qua

Philosophus utitur, quemadmodu Pyεhagoreos arguit

SEARCH

MENU NAVIGATION