장음표시 사용
121쪽
d uod illa se amanti seipsam retribuat, ut interne beata sit.
Repugnat eum, qui Iulii8simus est, non discernere inter amantem, et eontemnentem id, quod gumme amari clebet: et eum Non amare amantem ae I aut nihil prodeεse ab eo amari. Ergo repugnat, eum nihil retribuere amanti ae. At hcul amoria, quo rationalis ereatura aliis eminet, nihil poleat esaee 'proemium, nisi quost supereminet in omnibus . naturis: bonum enim quod ais se amari erigit, non minuase eesiderari eogit. Nihil ergo summa bonitas retribuere Potest amanti, ae desiueranti se, nisi aemsam. Si enim vult amari, ut aliud retrihuat: non ruit amari propter se, aedpropter aliud, et ita non ge, aed aliud vult amari. Constat ergo, quia is, qui illam, ut debet, deside oerit. gumma Perfruetur beatitudines et quod illam nunquam amittet, qu&nee illam poterit non amare, nee illa amantem re poterit deserere. Ergo interne beata erit.
Denique nullatenus verum videri potest, ut juSlis' Simus, et potentissimus nihil rotribuat amanti Su
perse Ieranter; cui non amanti tribuit essentiam. ut amans esse posset. Si enim nihil retribuit amanti, non discernit justissimus inter amantem, et contemnentem id, quod Summe amari debet; nec amat amantem se; aut non prodest ad illo amari: quae
omnia ab illo dissonant: retribuit igitur omni se amare perseveranti. Quid autem retribuit ' Si nihilo dedit rationalem essentiam, ut amans essnt; quid dabit amanti, si amare non cesset ' Si tam grande
122쪽
uo NOLOGIUM 121 est, quod amori famulatur; quam grando est, quod amori recompensatur ' Et si talo est amoris sulcimentum, quale est amoris emolumentum' Xam si rationalis creatura, quae sibi inutilis est sine hoe amore, Sic eminet in omnibus creaturis: utique nihil potest esse praemium hujus amoris, nisi quod supereminet in omnibus naturis. Etenim ipsum idum bonum, quod Sic se amari exigit, non minus se ab
amante desiderari cogit. Nam quis sic amet justitiam, Veritatem, beatitudinem, incorruptibilitatem, ut his frui non appetat ' Quid ergo summa bonitas retribuet amanti, et desideranti se, nisi Seipsam Nam quidquid aliud tribuat, non retribuit: quia negcompensatur amori, nec c0nSolatur amantem, nec
satiat desiderantem. Aut si se vult amari, et desiderari, ut aliud retribuat; non se vult amari, et desiderari propter se, sed propter aliud: et Sic non Vult se amari, sed aliud: quod cogitare nefas est. Nihil ergo verius, quam qu0d omnis anima rationalis, Si, quemadmodum debel, Studeat amando desiderare summam beatitudinem; aliquando illam ad fruendum percipiat: ut quod nunc vidsi quasi perveculum, et in aenigmate, tunc Videat faeie ad su-ciem. Utrum autem ea sine sine lauatur, dubitaro stultissimum est: quoniam illa fruens, nec timorutorqueri poterit, nee lallaci securitate decipi, nee ejus indigentiam jam experta illam poterit non amare; nec illa deseret amantem se; nec aliquid erit polentius, quod eas separet invitas. Quare quaecumque anima summa beatitudine semul frui coeperit,
test retriis buere amanti, et clesideran
123쪽
SANCTI AN SEL MIoui rum mi boni
amorem contemnit, ceterne miser erit.
ouod illam eontemnens, aeteme misera Sit.
E eontrario qui aummi boni amorem contemnet, interne miser erit: nam diei desinet esae, vel in interna erit miseris. Non aufeit autem ad poenam, quod non sits eaget enim post culpam id, quod ante eulpam mit; et ala justitia non discerneret inter id, quod nullum bonum poteat, et nullum malum vult, et id quod maximum bonum potest, et maximum malum ruit. In interna ergo erit miseria, at summam
Hinc utique consequentur colligitur, quod illa, quae summi boni amorem contemnit, aeternam miseriam incurret. Nam si dicitur, quod pro tali contemptu sic justius puniatur, ut ipsum esse, Vel Vitam pem dat; quia se non utitur ad id, ad quod est laeta; nullatenus hoc admittit ratio, ut, post tantam culpam, pro poena recipiat esse, quod erat ante omnem culpam. Quippe antequam esset, nec culpam habere, nec poenam sentire poterat. Si ergo anima contemnens id, ad quod facta est, sic moritur, ut nihil sentiat, aut ut omnino nihil sit; similiter se habebit, pi in maxima culpa, et sine omnia culpa; nec discernet summe sapiens justitia inter id, quod nullum bonum potest, et nullum malum vult; et id quod maximum bonum potEst, et maximum malum vult. At hoc satis patet quam inconveniens sit. Nihil igitur videri potest consequentius. et nihil credi
debet certius, quam hominis animam Sic esSe factam, ut si eontemnat amare Summam essentiam, memalu Diuitig Corale
124쪽
patiatur miseriam: ut sicut amans, aeterno gaudebit praemio; ita contemnstns, aeterna poena doleat: et sicut illa sentiet immutabilem sussicientiam; ita ista sentiat inconsolabilem indigentiam.
Ouod omnis anima humana sit immortalis. Et quod aut semper misera, aut aliquando vere beata sit.
rerum nee inteme beata, nec interne misera e3Set anima, at esset mortalis. Ergo immortalis egi; omnes autem animina unt ejus m naturae: ergo omnes δunt immortaleg, eum saltem aliquae immortales aint. Porro omne quod vivit, aut nunquam, aut aliquando erit vere aecurum ab omni mole-atiar ergo omnia anima humana, aut semper migera erit, aut erit aliquando vere beata.
Sed nec amantem animam, necesse est aeterne beatam esse; nec contemnentem, miseram; si Sit mortalis. Sive igitur amet, sive contemnat id, ad quod amandum creata est, necesse est eam immortalem esse. Si autem aliquae sunt animae rationales, quae nee amantes, nec contemnentes judicandae Sint, sicut esse videntur animae insantum, quid de his sentiendum est ' Sunt mortales, an immortales' Sed proculdubio omnes humanae animae ejusdem naturae sunt. Quare, quoniam constat quaSdam esse immortales, neceSSs est omnem humanam animam esse immortalem. Verum cum omne quod vivit, aut numquam, aut aliquando si e vere securum ab omni molestia; nihilominus est ramosse omnem humanam
animas rationalis, aut intemne beata, aut intememisera erit: pro Rummi boni amo. re, vel
125쪽
SANcTI AN SEL MIanimam, aut semper miseram esse, aut aliquando vere beatam.
0uod nulla anima injuste priretur summo bono, et quod omnino ad ipsum sit nitendum.
Oure autem aint animat 3ie amarites, ut aliquando beat aut ala contemnentes, ut aliquando miserae sutura ginti comprehendi non poteat ab homine. Sut etat quod summe justus Oum allia quando beatae; aut quin aliquandomi/erae sutum
prehendi Non potest ab homine. Sulp-ciat quod
rotis viri-hua niten dum et t. neminem injuate privet gummo hono. Id illud itaque omni homini toto eOrile, tota anima, tota mente amanuo, et uesiderando nitendum est.
uae vero animae incunctanter judicandae sint, sigamantes id, ad quod amandum lactae sunt, ut illo quandoque frui; quae autem Sic contemnenleS, ui illo semper indigere mereantur; aut qualiter, quOVe merito illae, quae nec amantes, nec contemnentes digip0Sse Videntur, ad beatitudinem aeternam miseriamve distribuantur, aliquem mortalium disputando posse comprehendere, progul dubio vel dissicillimum, vel impossibile existimo. Quod tamen a summe juSto, Summeque bono creatore rerum nulla eo bono, ad quod facta est, injuste privetur, certi Ssime eSt tenendum : et ad idem ipsum bonum est omni homini toto corde, tota anima, tola mente amando, et desiderando nitendum. Diqiti do by Gorale
126쪽
0uod summa essentia sit speranda.
Ad illud vero tendere nemo potest, at ad illud se p are pervenire desperet. Ergo praeter amorem neeessaria eli πω.
Sed in hae intontione humana anima nullatenus Se poterit exercere, si desperet quo intendit se posse pervenire. Quapropter quantum illi est utile studium annitendi, tantum necessaria est spes pertingendi.
0uod eredendum sit in illam, hoc est, credendo tendendum in illam.
Amare autem, aut 3perare non potest, quod Non eredit. Eruo et fides necessaria est, qua non modo Rummam es-δentiam, et eri 3ine quibus amari non potest, credat; sestqua credendo tendat in illam. In illam enim credere eat credendo tendere in illam. Ergo non eredit in illam, qui per hoc quod credit, non ud illam tenssit. Oui vero eredendo in illam tendit, ad illam sie perveniet, ut intra illam permanati rus ait. Unde aptiva dieitur eredendum, et tendenis clum esse in illam, quam credendum, aut tendendum exae ad illam.
mare autem, aut sperare non potest quod non credit. Expedit itaque eidem humanae animae summam essentiam, et ea sine quibus illa amari non potest, credere; ut illam credendo, tendat in illam. Quod idem apto, breviusque significari p0Me miri
127쪽
eo tenuere in illum. Non erestit in illum, qui perhoe quod cre uit, non ad illum tendit. aptiua di
ilendum eaege in illum quam credendum e3se ad illum. Summa ea/entia est solus
126 sANCTI AN SELulsi pro eo, quod est credendo tendero in summam essentiam, dicatur credere in summam essentiam. Nam si quis dicat se eredere in illam, satis videtur ostendere, et per fidem quam pr0fitetur, ad summam se tendere essentiam; et illa Se credere, qliae ad hanc perlinent intentionem: nam non videtur
credere in illam, sive qui credit quod ad tendendum in illam non perlinet; sive qui per hoe quod credit, non ad illam tendit. Et fortasse indisserenter dici potest, credere in illam, et ad illam: sicut pro eodem accipi potest credendo tendere in illam, et, ad illam: nisi quia quisquis tendendo ad i Ilam pstr- Venerit, non extra illam remanebit, sed intra illam permanebit. Quod expressius, et familiarius significatur, si dicitur tendet iam esse in illam; quam si dicitur, ad illam. Hac itaque ratione puto congruentius p Se dici, credendum esse in illam: quam ad illam.
0uod in Patrem, et Filium, et eorum Spiritum pariter, et in singulos, et simul in tres ei edendum sit.
Sic eradendum est, quia ipsi tres, et lingulus eorum est una summa e33entia; in quam golam Omnis homo debet credere, sicut haec sola est unieus finia, quem in omni cogitatu, actuque suo homo per amorem clehel intenuere. uemadmodum autem in illam tendera, nisi eredat illam, nullus potest, ita illam eredere, nisi tendat in iliam, mulli prodrat.
Credendum igitur est pariter in Patrem, et FiIium, et eorum Spiritum, et in singulos: et simul in tres:
128쪽
uONOLOGIUM l27 quia et singulus Pater, et singulus Filius, et Singulus quem in eorum Spiritus est summa essentia: et sImul Pater. 'mm ς'st '
et Filius, cum suo Spiritu Sunt una, eademque Sum que suoma essentia, in quam solam omnis homo debet cre- homo perdere: quia est solus finis, quem in omni cogitatu actuque suo per amorem debet intendere. Unde tendere. manifestum est, quia sicut in illam tendero, nisi ' t ' i'
credat illam, nullus potest: Ita Illam credere, ni SI re, nisi tendat in illam, nulli prodeSt. CAPUT LXXVII. in sit viva, quae mortua fides.
Ergo fides sine dilaetione inutilis eεt, et qua i mortuum nulli pr aliquid. Fides vero eum dilectione non est otiosa: nam quod de r. summam justitiam diligit, nihil justum eontemnere, nihil valet injustum admittere. Ergo et operosa fides vivit. quia habet vitam stilaetionis, sine qua non Operaretur, et Otis3a flues non vivit, quia earet vita dileetionis eum qua non ociaretur. Ideo autem fides mortua dieitur, quia non habet vitam, quam 3emper habere debet. Porro viva fides ea dieitur, quin eredit in id, in quod eredi debet: mortua vero fides ea, qua credit tiantum tu, quod eredi debet.
quapropter quantaeumque certitudine credatur tanta Rides linares; inutilis erit fides, et quasi mortuum aliquid, dilectione nisi dilectione valeat, et vivat. Etenim nullatsinus 'μ 'ε
fidem illam, quam competens comitatur dilectio, Si si mortus. Se opportunitas osserat operandi, otiosam esse; sed Fide. ομ' magis su quadam operum exercere frequentia, quod O.esionrisine dilectione sacere non posset, et hoc solo pro- non eri
b ri potest; quia quod summam justitiam diligit, ' φρεμ
crassat i lam, nul lus potest: ita illam eredere, nisi tendae in illam,
129쪽
nihil justum contemnere, nihil valet injustum admittere. Ergo quoniam quod aliquid operatur, inesse sibi vitam, sine qua operari non Valeret, ostendit: non absurde digitur et operosa s des vivere, quia habet vitam dilectionis, sine qua non operaretur; et otiosa sides non vivere, quia caret vita dileetionis, cum qua non otiaretur. Quare Si caecus dicitur, non tantum qui perdidit visum; sed qui cum debet habere, non habet: cur non similiter potest diei sides sine dileetione mortua; non quia Vitam Suam, Hθα ficia id est, dilectionem perdiderit; Sed quia non habet, ςredit in quam semper habere debet ' Quemadmodum igitur sthia d. -sideS quae per dilectionem operaturi iva esse co-bet: modi gnoscitur: ita illa, quae per contemptum otiatur, siqφε mortua osse convincitur. Satis itaque conVenienter
tum ic dici poteSt viva fides credere in id, in quod credigused eredi debet: mortua vero fides credere tantum id, quod debet, eredi debet.
Ouod tres summa essentia quodammodo diei possit.
Omni homini eaepedit, ut eredat in trinam unitatem, et unam Trinitatem; unam propter essentiam; trinam, proPter tres ne3eio quid. Dici enim non potest, quid gint trea per-aon , quo jam plures flant. Nee enim sunt tot lubstantire, quot personoe, ut in hominibus, qui quot pergon , tot inclini in gunt suhstantis. Ituque in summa essentia ricut non 3Ηnt plures au balantis, ita nee plures personae. Sola ergo indigentia nominis, quo pluralitas in essentia una gignifeetur, dieitur esse tres personas 3ive gubstantias in una 8umma es entia, geu natura. Indi idua maXime δubstant --
130쪽
culentibu : unde magia proprie nnmen rubstantiae surripiunt: et ita summa es3entia, quae nullis au beat accidentibus, non potest proprie diei 3ubstantia, nisi rubatantia ponatur proeasentia. me ratione irreprehemibiliter illa summa, et unu inima diei potest una essentia, et tres Persorim, δive ire v
cce patet omni homini expedire, ut credat in quandam inessabilem trinam Unitatem, et unam Trinitatem : Unam quidem, et Unitatem, propter unam essentiam; trinam vero, et Trinitatem, propter tre neseio quid. Lieet enim possim dicere Trinitatem, propter Patrem , et Filium, et utriusque Spiritum, qui sunt tres; non tamen possum proserre uno ninmine, propter quid tres; velut si dicerem, propter tres personas; sicut dicerem unitatem, propter unam substantiam. Non enim putandae Sunt tres personae quia omnes plures personae Sic subsistunt separatim ab invicem, ut tot negesse sit esse substantias, quot sunt personae: quod in pluribus hominibus, qui quot personae, tot individuae sunt Substantiae cognoscitur. Quare in summa essentia, Sicut non sunt plures substantiae; ita nec plures personae. Si quis itaque inde velit alicui loqui, quid tres; dicet esse Patrem, et Filium, et utriusque Spiritum: nisi forte indigentia nominis proprie convenientis coactus elegerit aliquod ex illis nominibus, quae pluraliter in summa essentia diei non possunt, ad significandum id quod congruo nomine dici non potest: ut si dicat illam admirabilem Trinitalem esse unam esSentiam, Vel naturam; et tres personas, Sive Substantias. Nam