장음표시 사용
291쪽
ruptibilem - Ad incontaminatam, Se Immarcessi bilem, eonin seruatam in caelis, in vobis, qui in virtute Dei custodimi. ni. per fidem in salutem, paratam reuelari in tempore no uissimo. . Agite ergo. immutabilis ea quae in nobis est futurae resurrectionis fides perseueret , ut constans sit gloriatio nostra , qua gloriamur in spe futurae haereditatis. Si enim in hoe seculo tantum sperantes sumus , miserabiliores sumus omnibus hominibu . Perseuerabit autem,
si spiritum Dei in nobis inhabitantem habuerimus. Hie enim illa sperare atque eredere docet. Quare Paulus ait: m. 8.si spiritum eius qui suseitauit Iesum a mortuis . habitat in vobis, qui suscitauit Iesu in Christum 1 mortuis, vivi-fieabit Se mortalia eorpora vestra propter inhabitantem spiritum eius in vobis. Fidei nanque debetur ereditum, ut idem ipse Paulus ait: Si credimus quM Iesus mortuus est de resurrexit, ita 8e Deus eos qui dormierunt per Iesum addueet cum eo. Id quod Iob suo exemplo ostendit. Isi .etam est: scio quod redemptor meus vivit, At in nouissimo die de terra surrecturus sum, de in earne mea videbo Deum saluatorem meum. Et Apostolus triumphans: Ubi
est mors victoria tua νbi stimulus tuus stimulus autem I. Gr. s. mortis est peccatum, virtus vero peeeati lex.Deo autem gratia . qui dedit nobis victoriam per Dominum Iesum Chri stum. Et oseas Propheta de Christo loquens: Post tres dies, Oset Ginquit, vivificabi e nos. Ut sit prima dies in hae via poeniten-
tiae: secunda requiei corporis post exalatam animam: tertia, corporis animam ue glorifieationis post iudieium. Et hi veri resurrectionis Christi fructus sunt, hete eausa praesentis laeti. tiae est. Sed quomodo quidam huius nostrae laetitiae erilat consortes. qui in fide resurrectionis non sunt stabiles Vereor enim fratres , de valde timeo, ne multi sint, qui resurrexisse in . quidem dominum non negent, vellim resurrectionis virtutem minime sentiant..Et quod modum in Hieriacilem dum
Laee fierent multi multa loquebatur de his omnibus, sed peria pauci vel utilitate in sanguine Christi pereeperunt, vel glo
riam resurgetis intellexerunt. Ita multis necdum resurrexit
Christus,quota fides vana est,quoru gloriatio inanis est,quo I. r. II. . rum deniq; vita omnis in peeeato est.Relicto sepulero eust des Hierosolyma terrefacti cito pede repetunt, de quae vidi nsme hoe est,Christum resurrexisse,nunciat sacerdotum pri
292쪽
cipibus. Idem nee aliud mulieres annuntiant Apostolis. Idem principium eum custodum tum mulierum sed nec
summi taeerdotes, nee eustodes ad sepulcrum reuertunt. Reuertunt mulieres, exierunt Apostoli: in urbe, in pece tis permanserunt Iudaei: resurrectionis virtutem agnou
xunt Apostoli. Sie in nobis etiamnum multi audiant licet intelligantque verὰ resurrexisse Dominum, idque pleno ore in Eeclesiis eoncinnant pro more, non tamen resurgentis gloriam, ut Apostoli. ut mulieres, admirantur de praedueant. Hine fit, ut nee consepulti in mortem Christi, eum ipso resurgant, nee idia verὸ Ae ex animo Christo trium. phum ranant, hoc est, verum usum resurrectionis non habeant. Nam eum multos scriptura resurrectionis fructus refert, etiam nobis in exemplum Christum passum esse do-I. Fur.2. cet. Christus, inquit Petrus, mortuus est, nobis relinquens exemplum, ut sequamur vestigia eius. Et quomodo cum .eti modicum quid patimur, tantam impatientiam exhibemus Ideo Christus mortuus praedicatur, ut nos quoque peccatis immoriamuri de cur in contrarium abimus, iustitiae morum. 6- tui, peceato vivimux ldeb Christus , mortuis resurrexisse annuntiatur, ut nos mortui quidem pereato, iustitiae vili
musi& quid est, quod paucissimi in desiderata vitae nouitate ambulamus Pastha nostrum immolatus est Christust quid eum infitis Iuda is in veteris nequitiae atque malitiae r. rin.I. eomessamur fermento Cur non potius quod Apostolus
monet epulamur in azymis syneeritatis ot veritatis Asee dit in caelum eaput nostrum e cur non quae sursum sunt quae-
cibis3. rimus membra, de sipi mus, ubi Christus est in gloria Dei patris ' Audiamus quid dieat Apostolus. Consepulti, inquit,
sumus eum Christo per baptis num in mortem: ut quom R- . 6. do Christus surrexit a mortuis per gloriam patris , ita dinos
in nouitate ambulemus. Nam quod mortuus est merato, mortuus est semel: quM autem vivit, vivit Deo. Non ergo regnet peccatum in vestro mortali corpore,ut obediatis eo cupiscentiis eius : sed neq; exhibeatis membra vestra iniquitatis arma precato: sed exhibete vos Deo,tanquam ex mO tuis viventes, & arma vestra arma iustitiae Deo. Ecce quem apostolim authoritast Domini resurrectionis usum requirat.
si praestiterimus, profecto in Domino vere exultabimus: &
293쪽
Iaus quae iustis moetibilis est, speeloci est in ore nostro. sierecte eanticum illud: Christus resurrexit, cantabimus. PI eebit enim Domino aperire os nostrum ad annunciandum ut eo suam laudem,&eum admiratione diremus: Exaltabimus te Deus, nomen tuum eollaudabimus , quoniam suscepisti Lis. nos , nee delectasti inimieos super nos : Exaltabimus te, quoniam Deus noster es,& saluas nos: eonfitebimur nomini tuo, quoniam seeisti mirabilia, emitationes tuas antiquas fideles. A men. Benedictum nomen tuum A Deus, de later Domini nostri Iesu Christi, qui benedixit nos in omni Viae Le. enedictione spiritali, ineaelestibus, in Christo Iesu. Benea Tob.3. dictus tu , qui Leundum misericordiam tuam magnam re- Ephes. I. generasti nos in spem vivam, per restirrectionem Iesu Christi ex mortuis. His illa piis expetibilis laus est,haee sancta I. Petri I. di plena gaudi j spiritalis exultatio. Proinde nemo, ut tune in illo populo,negligens nec quiscuam pretio mecati eo-ptus, Christi resurgentis taeeat gloriam: mult6que minus, qui, ut summi saeerdotes, Domini eohibeat reprimatue maiestatem , his nostris intersit paschalibus solenniis. Apost liea in omnibus e sideretur, non desideretur fides: pia sit omnium deuotio: & eomitantibus tribus mulierculis, memte , lingua, & manu: Petri re Ioannes, hoc est, constantes Acamantes eelebremus vi uentem , quem mortuum non liret ungere. Cogitemur quod simus non auro vel argento, vel I. Prentie ruptibilibus huius mundi thesauris a vana conuersati. I.corin.ε. ne empti, sed pretio magno coempti : eoque portemus de gloriaremus Deum in eorpore nostro. Hoc praestet qui pro precatis nostris traditus, pro iustificatione nostra resurrexit a mortuis,lesus Christus,sem
per&in omne aeuum vi. uus. Amen.
294쪽
.a - . lΞ T ecce duo ex illis ibant ipsa die in ca-IA stellum,quod erat in spatio stadioru
fau.M. Xaginta ab Ierusale, nomine Emaias: & ipsi loquebantur ad inuice deiis. omnibus quae' acciderant.Et factu es dum fabularetur, M cu quaererenti'8c ipse Iesus appropinquas ibat cum illis. Oculi autem eoru tenebatur, ne Cum cognoscerent. Et ait ad illos: Qui sunt hi sermones quos confertis ad inuicem ambulantes,&estis tristes Et respondens unus cui nomen Cleophas, dixit ei: Tu solus peregrinus es in Ierusale,& non cognΟ
uisti quar facta suiu in illa his diebus Z Qui
bus ille ait: Quae λ Et dixerunt de Iesu Nazareno, qui fuit virpropheta, potens in omni opere dc sermone coram Deo de omni populo: dc quomodo eum tradiderunt summi sacerdotes Jc principes nostri in damnationem mortis, dc crucifixerunt eum. NOS autem sperabamus quia ipse csset redempturus Israel. Et nunc super haeC omnia tertia dies est hodie, quod haec facta sunt. Sed Mmulieresquςdam ex nostris terruerunt nos quae ante lucem fuerunt ad monumentum,
295쪽
& non inuento corpore eius, vener ut dicentes, se etiam visionem angeloru vidisse, qui dicunt eum vivere. Et abierunt quidam ex nostris ad monumentum, Sc ita inuenerunt sicut mulieres dixerunt: ipsum Vero non inueneritiat. Et ipse dixit ad eos:O stulti & tacdi corde ad credendii in omnibus quς locum ti sunt prophetae. Nonne haec oportuit pati Christit,& ita intrare in gloria suam 3 Et incipies a Mose& omnibus prophetis, interpretabatur illis in omnibus scripturis qtiae de ipso erant. Et appropinquauerut castello quo ibant,& ipse finxit se logius ire. Et coegerunt illum,dicentes: Mane nobiseu Domine,quo rara advesperascit, dc inclinata estiam dies .Et intrauit cu illis. Et factu est dum
recumberet cit eis , accepit panem,ac bene
dixit, & fregit, & porrigebat illis. Et aperti
sunt oculi eorti. Et dixerui ad inuice: Nonne cor nostru ardens erat in nobis, du loqueretur nobis in via, & aperiret scripturast Et surgentes eadem hora regressi sunt in Ierusalem,& inueneriat congregatos Undecim,dceos qui cum illis erant,dicentes,quod surreXit Dominus veru,dc apparuit Simoni. Edipsi narrabant quς gesta erant in via, dc quomodo cognouerunx eum in fractione panis.
296쪽
peri, qu a non est personarum acceptor Deus, sed in omni gente, qui timet Deum, st Feratur iustitiam , acceptus est illi. UErbum misit Dous fiuii Israel , annuncians pacem per Iesum Christum , - egomnium Dominus. Vos scitis quiafactum est vo bum per υniuersam Iudaeam. Incipiens enim a Vabiaaps baptismum, quod praedicauιt Ioannes: Iesum a P au reth , quomodo νnxit eum 'Deus διratusancto 2 virtute : qui pertranstit benefacιendυ ct sanando omnes oppressus Diabolo, quoniam Teus erat cum illo. Et nos testes sumus omnium quae fecit in rex one Iudaeorum 2 Ierusalem, quem occiderunt suffendιnies in Iuno. Hunc Deus suscitavit textia die, ct deiut eum manifestum fera in omni populo ,sed testibus Paeordinatis a Deo, uobis qui manducauimus 2 bιbimus cum i , piliquam resurrexit a mortuis. Et praecepit notis praedicare populo, ct tectificari, quia ipse est qui constitutus est a Deo iudex vivorum 2 mortuorum. Hinc omnes Propheta tectimonium perhibent remisionem
peccarorum accipere per nomen eius omnes qui credunt in eum.
Τ pio malorum nostrorum Instituto. 8e multia urgentibusque rationibus etiam hodie simul eongregati de resurgentis Christi gloria laetamur, inuicεmque Dauidieo illo dicto adhortantes, dicim
297쪽
ssismus: Haec est dies quam serit Dominus, exultemus&I,
temur in ea. Atque utinam omnes ex aequo huius instituti rationes haberemus in numerato:profecto & maior seruentibNque omnium esset deuotio,& pauciores Ecclesia, pia instituta necessario sequens, pateretur insultus. Non inficiamur quisdem, imis eum ingenti animorum nostrorum molestia atque dolore conquerimur,eam nune esse hominum quiduis audentium insolentiam,vi aut festorum dierum diminutione opus sit,aut certe diligentiori in pluri morsi peruersitatem animaduersione. Hoc ipsum enim tempus, quod longe aliis aeminmodandum fuerat usibus,passim erapula, scortatione, fraudibus,idoue genus vitiis innumeris misere deperditur. No bramaioribus nostris sestorum dierum insiluedorum eausa fulta
nec ut teruerse ageremus , externorum munerum indictae
sunt feriet.Habet sui instituti quelibet festa dies causam suam. Hoc ergo primum praedicatores verbi decuit, quid quaeque
velit,ut docerent populum. Sic enim futurum ereditur,nec vare id ,ut si minus omnes verum usum secuti fuerint,dexteriit, tamen de recte utentibus sint iudieaturi. Heri igitur mutuo ad exultationem mentis hortabamur. Et si autem utrique diei Christi resurgentis gloria occasio sit laetitiae,alia ramen ratione heri, alia hic resurgentis maiestatem eonsideramus. Illie quod vere resurrexerit a morte tertia die, propria diuinitatis virtute,ad immortalitatis auram,dictum est. Neque nunc magni momenti est, Stentorea voce in thiis clamare Christum resurrexisse a mortuis,dolores euasisse omnes, hoc est, emo tuum ipsius eorpus vitae immortalitatem plene atque integre
Heuperauisse. Hoc enim cum euidenter eorum qui resurre- xisse eum viderunt,autoritate confirmatur, tum nee solus nee
primus Christus fecit: lieri non ad eam vitam, ad quam Christus resurrexit,ali j peruenerint.Nam & Elias emortuum Duerum suscitauitademque & Helietaeus fecit. Et huius quidem i. r. r sepulturae datum corpus .alteri euidam mortuo eorpori solo 4 4. attactatu vitam restituit amissam.Quin in nouo Testamento 4. m. i 3. quosdam excitatos testantibus Euagelistis accepimur filiam, Pilati. 8.Iayri,unteum viduae in Naim filium,& Laetarum Christi sum Lue . tantis amicum. Tum etiam Matthos testatur, mox ubi 'i- I n. rtiritum suum patri Deo tradidisset Dominus, terram , quae Arati. 28 creatoris sui morientis imbiberat sanguinem, apertis monu- - io sinentis postea quae dormierant multorum corpora in lucem
298쪽
restituisse. Denique a Paulo & Petro Apostolis Domini mo tuos suscitatos esse legimus. Non hic quod ex infidelibus priscae gentis quosdam reuixisse gentiles historiae tradant, recen
GD in. sere cogito. Enimuero omnes hi & aliena virtute, & ad morta Iem rursus vitam, & suo tantum vel eommodo vel incomm do resuscitati prodierunt. Verum Christus praeterquam quod . nus omnium ad immortalem gloriam propria diuinitate potestative carnem suam vivificauit,hoc inenarrabile & cunctis seculis inauditum facinus peregit,quod sua resurrectione nobis etiam membris suis vitam animae communieauit, spem suturae resurrectionis,& infallibilem sempiternae haereditatis a m donauit. H inc est , quod cum nostri etia m eausa a mo Lais rediisse cogitamus,peccatis mori. Deo iustitiaeque porro vivere.caduca Ad terrena negligere,& quae supra nos sunt, ubi
cing. 3. Christus est in dextra Dei sedens, quaerere incipimus. Quadere heri aut nihil ,aut certe admodum parum audiuimus Quis igitur sanae mentis grauissimis rationibus factum esse neget, quod Maiores nostri huic tanto negotio praesentem diem
lennem sanxerint Et nos eorum instituto monitos proptereabue conuenisse taedebit Profecto sine causa Christus resurrexit. imo nondum resurrexit nobis, nisi nostra eausa resurrexisse,& sua resurrectione iustitiae vitam docuisse intellexerimus. Proinde si resurrectionis praedicatores Christi qui resurrexit exemplum sequuti fuerint docedo, caeteri vero duorum in Emaus euntium mentem .verba atque facta imitenturmonerit cur ve nos hue eonuenisse poeniteat, vel fidei pietati sque hostis hune diem solennem merito rideat.Nam quid est quod de resurrectione sua intactum Christus reliquit aut in quo
persectum reconciliationis humanae praeeonem se non exhibuit 3 Quid vero in duobus hiscedi stipulis est, quod tuto Scia magno nostro bono imitari non liceat 3 Christus eum hos invia stultae ineredulitatis arguit , honne naturae in fidei rebus tarditatem aecusat recte an non apte docendi quaerit occa- sionem, eum de ipsorum sermonibus interrogat Nunquid graphice .quod oportuerit Christum pati, validissima demonstratione conuincit Iustum igitur persuadendi ordinem so qui tui. pulcherrimumque boni praedicatoris officium suo exemplo omnibus imitandum proposuit. Ille nouit tene-
bris ereptos transferre in lucem. nouit ab errore reumare
299쪽
<a Dei facere filios. Qui sunt isti sermones, inquit , quos Lura
consertis ad inuicem amsulantes,& estis tristes Quid de sermone Ouaerit. tristitiaeque eausias scrutatur Vtique do- cendi exhilarandique occasiones ambit. Non ante increduli- .c . 3tatis arguit, quam ipsi mentium suarum dubitationem profiteamur. Plenum ancipiti cogitatione eorum responsum
est : apertum dubiae mentis indicium ea tota narratio est. Prin
cipio. nihil praeter hominem Christo tribuunt: virum prophetam suisse aiunt, potentem quidem illum in omni ope- rre & sermone oram Deo & hominibus, traditum vero in damnationem mortis, quem crucifixum vidissent. Quod reliquum erat, de relurrectione crucifixi dubitant, ne discam, non credebant. Nam quὁd addunt: Nos autem sperabamus: omnis spei atque fiduciae vacuos declarat. Tum nec illae vere credentium voces sunt, quas de Israelis redemptione somniant, eoque non immerito audiunt: O stulti & tardi corde ad credendum in omnibus quae locuti sunt prophetae. Quae etsi acerba fatis obiurgatio est, vehementεmque o iurgantis animum indicat, quod tamen iusta sit , subdita ratione demonstrat. Non enim locum haberet in fratrem sine ratione, quam fatuitas & tarditas credendi extorserunt.Cum autem increpare officium Ecclesiastae sit, Paulo teste , cur 1. im. Neam Christus pratermisisset, maxime quandocum eius sa- Ti. i. rinae hominibus negotium hoc peragit, qui de resurrectione, tanquam fi lei summa, ex ipso prius multa audierant, atque ideo tardi ac stulti ad erodendum esse non debebant Caute rio igitur incredulitatis in ut it vulnus,ut postea oleum fundet ge sanet: ncrepationem praemisit, inquam , ut agnita impers
ctione sua. eruditioni se verbi accommodent. Hine est quod sequitur: Nonne haec oportuit pati Christum,& ita intrare in gloriam suam Hoe dorinae iundamentum est, quod opo
tuerit pati Christum. Quia passione itur ad astra. nullum tuis ': 1 .
tius compendium capessendae caelestis patriae. Hane Christus viam ad gloriam suam aspirans ire debuit. Deinde lex atque prophetae passurum esse christum praenunciarunt. Finis itaque legis atque prophetarum consummatio Christus mihil eorum quae spiritu sancto inspirante praedicta suerant, praetermittere debuit. Et haec quidem cum ita sint, mereturque dicentis veritas fidem: vide tamen quomodo non sibi, sed scripturariun au ritin fidem haberi exigit. Ideo ineipiens a Mo
300쪽
se& omnibus prophetis, interpretatus est illis in omnibus scripturis quae de ipse erant. A Mose exorditur, qui popu-I .r .lo Dei Aegyptum exeunti dux fuerat itineris: qui lege data. γ xo. usque ad Iordanem perduxit, in eoque futuri dueis Messiae nostri figuram sustinuit. Unde sine dubio Christus huius promphetae dicta factaque maioris sacramenti in se completi prae-Heb.3. Iudia fuisse interpretatus est. Non ille filius, sed seruus Dei
γέμ-2α erat nec persectὰ, quemadmodum Christus, populum liber-χωL3 6. late donare poterat. Qujn nec Palaestina ipsam intrare potuit, ipse precator in deserto mortuus. Quid vero egregium eo Dei stet etia si ine roisset, aliosque secum introduxisset Erant enim & in ea ubique Idololatrae. Proinde nee ipse sibi magni illius prophetae nomen vendicat, quum alium quendam postra, se venturum praedicat, dicens: Prophetam de gente tua & de fratribus tuis sicut me. suscitabit tibi Dominus Deus tuus: Ipsum audies. Et hune quidem prophetam ita depingit Christus consequenter, ut nulli proer ipsum conueniant, quae
de ipso seripta legimus. A Mose itaque ad Iosue descendit, qui per Mosen incepta prosequutus est, ut si non alio indicio,
eeria nominis communieatione Christum praesentaverit. Hine ad Dauid trasiit, qui minimus fratrum suorum, post suis . . sceptas hostium plurimorum molestias graues. tandem ad
regni fastigium euectus est:& quemadmodum ipse erat de gelsit r. nere Abraham, ita suo de semine nasciturum esse Messiam, iteratis promissionem accepit. Huie filium sapientissimum Solomonem subiunxit, qui primus Deo templum illud maria. 2. gnificum aedificauit, prophetas deinde enumerauit. Isaiam1 7. primum, qui verbum ae legem domini de Ierusalem exo II. o. sv suram propheti eo dictauerat spiritu. & pleraque alia, ut vi ginem eoneepturam, pari tura mque filium, & quod super B rem radi eis Iesse spiritus Domini esset requieturus ,& quod DKM. in Messia omnium nostium delicta positurus esset Deus. Huie Ieremiam apposuit. qui noui foederis inter Deum hominόsque pangendi meminit. Post hos atque alios, ex D
niele hebdomadas enumerauit, tempusque Messiae indicauit: Mich vam quarto. & Ionam secundo. & Zachariam nono atque undeeimo, Malachiam 3. rapitibus exposuit.. ALhaee Psalmos 2. 21. 37. o. ros. aliosque de seipso interpretatus est. Denique non inepte figuras exposuit, ut Nodarcam , Israe victimae deputatum, agnum Phase , aquam