장음표시 사용
301쪽
de petra manantem , & manliuin sacerdotium Aaron, Ac ante
illud Meschisedech, & Iosue victoriam, de David regnum. 3e salomonis templum, de id genus infinita alia. Non enim dissicile est ex iis quae scripta sunt, quomodo veteris Testamenti scripturas interpretari consueuerit eolligere. Vt in Ioanne, cum Nicodemo loquens , meum a Mose serpen- Dan.ctem in deserto exaltatum , suae figuram habuisse mortis Idran s. asserit. Et Iudaeis de Mose loquens, ait: Si Mosi ereder iis , utique & mihi crederetis et de me enim ipse scripsit. Quo verbo procul dubio illum locum , cuius fuera m mini, interpretatus est. sie historiam Manhu de te eum milia fuit. Sie Abraham eiusque filium respexit, eum illum diem -LIS.
suam vidisse ait . Sie illum Psalmi o. locum exponit de Ioan. se : Qui manducat panem meum , leuabit contra me eaL G-.xtis caneum suum. Sic lapidem sese esse ostendit illum, qui reprobatus ab aedificantibus, factus sit in eaput anguli- sic I .r illum psalmi locum : Dixit dominus domino meo , sede a dextris meis : in suae diuinitatis argumentum assumpsit , iti I triar, loque tr. psalmi hemistichio in cruce loquitur: Deus meus, Nahr Deus meus , ut quid dereliquisti me Sie ex Esaia loqui- arati xxtur: Spiritus Domini super me , eo quod unxerit me ad Natio annunciandum mansuetis misit me. Et in Luea: Dico vin Uul. xti bis , quoniam adhue hoc quod scriptum est , oportet im- I fuit. 17 pleri in me : Et cum iniquis deputatus est. Etenim ea Isa.6i. quae sunt de me, finem habent. χυ saerarum literarum Lue 4. interpretatio cum multum ad fidei pietatisque augmentum Isa. 3.
facit, tum sane caecutientium oculos aperit similia peruer- Lue xx.
stigandi . Cum ergo hoc veluti pondus scripturarum Vno Lue 14. illo dicto concludit: Quia oportuit Christum pati, & ita intrare in gloriam suam e primo hoc voluit demonstrare, quod non fatali aliqua necessitate mortem tot numero loci1 praedictam passus, sed prudentissimo diuinae sapientiae com filio, ad redimendum humanum genus hoc modo praed stinatus sit. Deinde etiam per illud : Oportuit Christum Iati, hoc significauit , quia nemo hominum praeter se s
um, nostram naturam liberare potuerit. Postremo quδd
ait: Ita intrare in gloriam suam , hoe insinuat , ne quis nostrum , qui filii quidem Dei, sed gratia , non lege naturae , sumus, id sacere patiue derectet, quod in capite nostro Christo vi viui Dei filio pro nobis factum esse pri
302쪽
mum intelligimus : inde vero omnes peccatis mori , Iustitiaeque deinde vivere studeamus. Et hie quidem modus verus est, quo Christus ipse huius sestiuitatis solennia e
lebrari voluit. Quod si possibile nobis una aliqua die
omnia ea meditari satis atque facere , quae tam longo se mone docuit Christus , recte resurrectionis meditationem hesterno die conclusimus,& frustra hie denuo conuenimus. sed nee unius ille diei labor est , nec sine ratione maiorum nostrorum instituto inhaeremus: eoque quae huius consequenter diei conueniens sit consideratio atque operatio, duorum exemplo discamus omnes. Tales enim sumus omnes ante resurrectionis fidem , quales hi duo fuerunt. Aminsa prima iustitia, peccatis , maxime incredulitati, nosmet subiecimus , omni virtute vacui , desideriis prauis tumidi . Christus morte sua abstulit peceatum, iustitiae caretiam
resurrectione sarciuit. Si igitur caelestis gloriae cupidi , spem,
quam ex Christi resurrectione hausimus, firmam facere V luerimus , eum Christo moriamur, atque cum eodem resurgentes, in nouitate vitae ambulemus: patienter quae ea
propter nos sapellant mala sustineamus. Ecce hic verus resurrectioni e Christi usus est . Vetus homo noster prius. ruam perfecte resurgat, tristitiam ex peccato habet, ta iumque virtutis ex iustitiae originalis carentia concipit. Nouus vero homo, qui eum Christo in nouitate vitae re. surrexit, ;n omni pietate ac virtute officiosus est. De priori hi duo audiunt : O stulti Ad tardi eorde: de altero, ipsi de se testantur: Nonne cor nostrum ardens erat in nobis, dum I queretur nobis invia Si ergo tantum ex Christi sermone. quantum hi duo, prosecerimus , magno cum fructu hanc diem nobis peractam non dubitabimus. Certe maior nobis , quam illis , ad eam rem datur oeeata. Illis quidem Remiliae , quae de ipsae haesitabant , resurrectionem annun-eiarunt: de licet vivum sese Christiis illis offerret , tamen peregrina id feeit formar nos autem firmiorem habemus Euangelii sermonem, quibus sese Christus non iam in te vis, sed in eaelis de a dextris patris Dei sedens, vivum exhibet, & eum Catholi ea omnium nationum. omniumque temporum Ecclesia , non iam foeminas haesitantes , sea Apostolos, viros omni pietate ac fide plenos, assertores h
bemus:qui omnes no solum veritatem resurrectionis, veram
303쪽
etiam fructum atque usum ipsius palam & eonformi voce s nant. sic Petrus cum multa de Christi virtute, ae passione coram Iudaeis disputasset,landem his verbis eone ludit: Huic omnes prophetae testimonium perhibent , remissionem peccatorum accipere per nomen eius omnes qui crediit in eum Sic Paulus Romanis scribens, An nescitis , inquit, quod quicunque in Christsi Iesum baptizati sumus, in mortem ipsius Rom. 6. baptizati sumus' Consepulti enim sumus eum illo per baptismum in mortem:vt quomodo Christus resurrexit a mo xuis per gloriam patris, ita & nos in nouitate vitae ambul mus. Si enim eon plantati sumus similitudini mortis eius, simila & resurrectionis erimus,hoc scientes,quia vetus homo noster simul erucifixus est,ut destruatur corpus peccati, ut Vltra non serviamus peccato. & alia multa eodem loco quς omaria huc pertinent,ut a peccatis deterreant, & iustitiae studium suadeant. Id quod idem ad Colossienses scribes. inculcat: Mortificate membra vestra, quq sunt super terram,sornicationem, immunditiam,libidinem,concupiscentiam malam, & auaritiam. Vbique hie audimus peccati detestationem, & iustitiae studij adhortationes. Et quidem sufficere possent ad excitandos nos, tantum si mens pia ,& in negotio salutis intenta adesset. Sed adhuc qui negligunt socordes, duorum exemplum moueat, quos admonitio Apostolica non exeitat. Hi priusquam Christum agnoscerent, moerorem quodammodo
ente dubia conceperant, oculis,ore,verbis, totoque corporis gestu significabanti verum agnito ipso, abiecto incrudelitatis peccato, replentur gaudio: nec sua salute contenti. officiose caeteris verbum salutis annuntiant. Tum demum licuit praesentem audire coramque videre,& pacis annunciatio-
siem ex immortali ore suscipere. Foelices plane atque beati domini discipuli quibus tantum bonum contingit: tam subita mutatione ex infidelibus fideles, ex impiis iusti fierent. Ogaudii spiritalis abundantiam, qua replentur Apostoli , inuicem de resurrectionis gloria eonferentes. Et nos ergo,quod propbeticum monet canticum,exultemus hodie, & laetemur in Domino Quae enim moeroris causa superesse poterit, ubitam certa adest causa Irtitia Nam 8e Abraham hane diem vidit: vidit inquam,certo venturam,de gauisus est.Piorum est exultare & laetari hae die: impiorum verb, moerore affici,in
304쪽
psal. 113. exitu Israel de Aegypto, domus Iacob de populo barbaro
tunc quoque mare vidit,sed fugit: Iordanis cognouit,sed eo n... r uersus est retrorsum. Mare amaritudinis peccati significa- itionem habet, in quo plurima hominum pars submergiture - ' tam latum, ut sine crucis ligno tranari non possit: tam pro fundum , ut pedibus non nisi Euangelio calceatis transiri queat. Hoc mare, ipsum nempe peccatum, atque omnes qui in hoc tanquam luto haerent, vident quidem Israelem duce Christo transire & exultare, sed fugi ut: eoque exultare simul non possunt. Sic etiam Iordanis conuertititur retrorsum. Quemadmodum Iordanis ultimum erat, quo veluti impedi mento Israel prohibitus fuit a terra promissionis: ita mors ultimum est quasi repagulum, qua nisi transducta , patriam caelestem introire, ipsam immortalitatem possidere non possumus. Haec quoque cognouit, sed non laetatur nobiscum, quin obstupefacta conuertitur retrorsum. Sed nos neque in . . mari, neque in Iordane sumus: propterea nec fugere,nee r trorsum couerti debemus: imo de peccato dόq; morte triumphantes , in eo, qui equum & ascensorem proieeit in mare, exultabimus: nouiscum enim ubique pax, ubique gaudium, ubique laetitia. Exultent licet montes collesque sicut agni ovium: saeuiant omnis generis perturbationes, quae homini in hae vita aduersari possunt, securi pariter atque tuti transi- bimus. Christus eaput nostrum ante nos Iordanem transiit ede torrente in via bibit:iamque in mortalitatis littore,ut se tibus animis se sequamur, monet, hortatur, incitat.Nil restae, nisi ut acclamantem nobis, & ad pugnam hortantem audi mus, nobisque victoriam mortis, diaboli inferni, atque huius
mundi denique polliceamur in ipso, qui pugnantibus sertis astat de victoriae palmam caelesti gloria remunerati Cui Iaua in secula. Amea.
' EVANG. LVC. XXIIIIDVm autem haec loquuntur, stetit Iesus in m dioeoruin, & dixit eis: Pax vobis, ego sum. nolite timere.Conturbati vero & conterrit existimab
305쪽
FERIA III. PAsCHAE. amabant se spiritum videre.Et dixit eis.Quid turbari ellis,& cogitationes ascendunt in corda vestra Videte manus meas,& pedes meos . quia ego ipsis
sum: palpate& videte, quia spi ritus carnem & Ossano habet, sicut me videtis habere. Et cum hoc dixiΩset, ostendit eis manus & pedes. Adhuc autem illis non credentibus & mirantibus prae gaudio, dixit: Habetis aliquid quod manducetuNAt illi obtulerue ei partem piscis assi, & favum mellis. Et cum ma ducasset cora eis, mens rcliquias dedit eis,&dixit ad eos:Hγ sunt verba quae locutus sum ad vos,comadhuc essem vobiscum, quonia necesse est impleri omnia quae scripta sunt in lege Moysiin prophetis.& psalmis de me.Tunc aperuit illis scripturas,&dixit eis: Quoniam sic scriptum est,&sic oportebat Christum pati,& resurgere a mortuis tertia die , ω
praedicari in nomine eius poenitentiam & remissi nem peccatorum in omnes gentes, incipientibus ab Ierosolyma.
EFISTO L. f. CCXIII. VIrifratre oli generis Abraham,ct qui in vobis
timent Deum obis verbum salutis huius missum est. sui enim habitabam Ierusalem, ct principes eius
hunc ignorantes, ct voces prophetarum , qua per omne sabbatum legutur, iudicantes smpleuerunt. Et nullam causam mortis iuuenientes in eo,petierunt a Pilato, ut interficerent eum. mcli cons mmassent omnia,qua de eo scripta erant,dι ponentes eum de ligno,posuerui eum
in monumento.Deus aure suscitavit eum a mortuis tem
tia die,qui visus est per diei multos iis, qui simul ascem dorant cum eo de cyalitia in Ierusatim , qua Usaee
306쪽
ERI cum rationem redderemus, cur magnae illi diei dominieae resurrectioni eelebri, alη quidam dies essent annumerati, nempe ut tem-l pus 3: Ecclesiastes credentium iuuarent intellel Ium: de resurrectione Domini & saluatoris nostri Iesu Christi quatuor praecipua necessarib eogitari diximus .Primo. quod vere resurrexerit Christus a mortuis.Seci, do, quod per resurrectionem ad dextram usq; patris euectus sit. Tertio, quod etiam nos membra sua a peccato,inser no atque ira Dei ereptos,iam nunc secundum animam una secum subvexerit,& tandem aliquado corpora nostra morte soluta, e monumentis, aut undecunque, sit subducturus. Quarto, quod morte, resurrectionεque sua mortificationis intern rum membrorum, ac vitae nouitatis exemplum omnibus post se reliquerit. Quae omnia eiusmodi sunt , ut nisi diu multumque a nobis ruminata fuerint , frustra nobis resurrectionis transierit sedennitas. Equidem timeo,ne post sperata piae meditationis initi ab incoeptis deficiamus, talesque e ficiamur omnino quales erant dum haec Ierosolymis fierent. Maxima enim pars ciuium urbis illius magnae nihil curabant, viveretne Christus Nazaramus ille, an mortuus esset, vel sepultus. Suas quisque res curabat. Nemo ea propter,vel gaudio assiciebatur vel moerore. Bonum erat custodum a spicium,qui cum resurrexisse vidissent dominum, ei uitatem festinantes intrant, quae vidissent audiui sientque exponunt. ed pretio deprauati deficiunt , citoque veritati agnitae comtraria mendacia confingunt. Primates summique sacerdotes obturatis auribus innotescentem resurgentis domini gloriam, quibus possunt viis impediunt. Quo sane factum est, ut apud solos paucissim5sque numero viginti & eentum lio. mines. discipulos, inquam. resurrectionis contracta sederet Ianitia : haud secus atque olim eum Israel populus ille Dei omnis quidem per mare rubrum eductus , diem festum agebant
307쪽
bant laetaque voce Deo, cuius excelso brachio a tyrannideliberarentur, canebant: Cantemus Domino , gloriose enim Exod. I magnificatus est equum de ascensorem proiecit in mare. Sed progressus in desertum, cum hine illi. diuersae tentationes obstarent, laetitia, quam pro libertate conceperant, quotidie magis magisque deficieban r: ita ut pereunte pietate, tandem non modo pergere recusaret, veru metia a tergo relictas carnium ollas repeterent. Quo factu est,ut qui numero 6oOCCO Aegypto exierant,duo solum, Iosue& Caleb, in promissam terram intrarent, de quibus Paulus Corinthiis loquens, ait: Nolo vos ignorare fratres,quoniam patres nostri omnes sub I. cor.Io. nube erui,& oes mare transierunt,& omnes in Mose baptietati sunt in nube,& in mari.& omnes eandem esca spiritalem biberunt.Bibebant autem de spiritali consequente eos petra: petra autem erat Christus.Sel non in pluribus eorum beneplacitum est Deo. Nam prostrati sunt in deserto. Et quid asdit Hare autem in figura nostri facta sunt. Nos non Moses aliquis,nee a corporali seruitute sed Christus fili ut Dei a spiritalis nequitiae tyrannide liberauit: non per mare rubrum, sed per spiritus& aquae redemptoris sanguine sanctificatum lauacrum, pro terrena possessione, in caelestis patriae spem perduxit. Vnde& ipsi in magna festiuitatis die gestu atq; v
ce laetae mentis signa ereximus:epncordi metet edeptori triu- phanti laudes acclamauimus. Sed timeo defectionem:timeo,
inquam, ne in nos conueniat, quod olim in Isaia de populo Isia. p. a isto scriptum legimus: Multiplicasti Domine populum , sed Inat. 2O. non magnificasti laetitiam. Pauci enim in vocatis sunt selecti. In deserto rnudi huius versamur,&facile quae nostrae naturae imbecillitas est a proposito deflecti mus, nisi assiduis consolationibus attollamur. Plurimae enim fle violentes sunt tent tiones . quibus undique in hoc deserto impetimur, & a regia caelestis patriae via solicitamur. Quid autem est, quo rectius , reonsolari, ac studiosius ad pietatis cursum incitari possumus, quam ipsa resurrectionis Christi praedicatione λn non in- Lue. x .gens piarum mentium consolatio est, quod Christus ait: Pax
vobis,ego sum, nolite timere An non mutuae pietatis incita- et mentum est, quod tam amico animo suos in unum collectos visitat Hameausa est,quod resurrectionis huius annuam mmmoria non una aliqua die concludimus,sed in plures producimus: nepe ut eo ardetior in nobis ardeat cosolationo maiori
308쪽
desiderio pergamus,quo diutius de resurgentis gloria trium- . phamus.Tristatus es,quia per mortem Christus discessit a ter ecce, per resurrectionesiam rursus reuertit ad te, illo fruere. Qui hoc possis interrogas' Ecclesiae amplectere consilium, quae ideo hos dies festos esse voluit, vi eo diutius in Christi praesentia exultares: eoque tibi Apostolorum offert exempla, ut quomodo id discas ad manum nabeas.Iam quarta dies agi tur, quarum nulla sine resurrectionis memoria labitur, ita ut quaeque dies singulare quid habeat, quod non docuere caeteri. Quem etiam in finem quaeque dies propriam Euangeli j lectionem tenet,&sabbati quidem diei lectio,quod monumenti custodes de resurrectione Christi sint certiores facti ,retulit. avfat.-Sed nullum ibi gaudium consideramus.Ecce,inquit Euangelista, terrae motus factus est magnus. Angelus enim Domini descendit de caelo,& accedens reuoluit lapidem ab ostio monumenti,ae sedebat super eum. Erat autem aspectus eius sicut fulgur, vesti menta eius candida sicut nix. Prae timore autem eius exterriti sunt eustodes,& facti sunt velut mortui. Et haec quidem prima nocte,aut priusquam illuxisset,sacta sunt. Ipsa vero Dominieae resurrectionis die ipsum angelum mulierculis praedicasse resurrectionem Euangelista Marcus testatur. Uar. Is Et Loc valde mane,ipsoque diluculo factum est quado etiam, si tanta se videndi Christi cepisset desiderium, Galilaeam iubentur petere.porro heri ipsum triumphatore Christum dum Lue. 24 bus in Emaus euntibus colloquente vidimus. Et hoc quidem media luce factum est. Hodie vero,quae quarta dies est,ipsum aperte coram loquentem& manducantem se exhibet Id quod Dan.IO Luca atque Ioanne testibus vespere factum est. Ecquid hic rerum ordo vult sibi quod Euangelistarum propositum, quae Ecclesi e hune ordinem sequentis intentio Nempe hoc signibficare voluerunt,quod Christus se piis ter offert tempore dieium. 6 gratiae:impiis vero semel tantum, idque nocte horrida. Piis ergo cum Christo mortuis primo manifestatur surgente die, hoc est, prima hominis aetate,&in baptismo, ubi mysticumo,s 3 eorpus eius facti, filii Dei efficimur. Hie nobis dicitur z pecca bs, eis mortui sumus,vivamus porro iustitiae. Si eum Christo resurreximus, que sursum sunt quaeramus, ubi Christus est in
dextra Dei sedens: & de vii tute in virtutem prosecturi, vel rem hominem exuentes, nouum autem,qui secundum Deum
creatus est, in iustitia & sanctitate veritatis induamus. At
309쪽
sit sugἰ adiis tenebris sol illuxerit, diόsque in mentibus nostris facta est, iamque persectioni s iter aggressi sumus, rursum se
conspicuum offert, manεtque nobiscum usque ad consummationem seculi. Interea vitam nostram scrutatur actusque perquirit. Qui sunt, inquit, hi sermones. quos consertis ad inui- Luc. 24eem ambulantes, Sesti stristes Hie nos hortatur, ut ambu- Dan.iglemus dum lucem habemus, ne tenebrae comprehendant nos:
dum lucem habemus, credamus in lucem, ut filii lucis simus. Hane diem Apostolus salutarem.& acceptabile tempus dicit, rusoris monens ut semper dum hodie dieitur, sine ulla ostensione nos in omnibus exhibeamus uti Dei ministros. At diei huius v spere facto, persecte se tandem & totum offerte tum vere faciet, euius hic gustum dedit pacem precabi tur dabitque sempiternam. Ego sum, dicet, nolite iam timere. In illo vespere M cirabsterget omnem lacrymam ab oculis suorum, ac dicet: Vos Lucaninis qui meeum permansistis in tentationibus meis. de ego disposui vobis, sicut disposuit mihi pater meus regnum, ut edatis de bibatis super mensam meam in regno meo. Hoc oris
dine Ecelesia Christi apparitiones, quibus discipulis suis visus est, hodie eonsiderandas proponit: ut hinc, in aduersis positi
nosmeteonsolemur, inque omne pietatis studium incitemus. Non hoc modo impiis, non toties. sed semel tantum de noctu ingenti. imo aeterno horrore videbitur, cum signum filii h minis apparuerit in nubibus caeli, cum magna potestate ac maiestate: quando videntes turbabuntur terrore horri bili, mnesque tribus terrae lugebunt videntes. De qua manifesta- fat. xstione lictat sie loqui Christus in Caiphae domo loquens, A. zach. o modo, i nquit, vi debiti s fili um homini s sedente a dextris Dei, ID.16.& venientem in nubibus eaeli, quando videbit eum omnis ea- ero, etiam ij, qui transpunxerunt eum crucifigentes. sed mox .auserentur impii in tenebras extetiores. ne maiestatem Christi videant. Quantus autem impiis ex domini iudicantis aspectu terror imminet, tanta erit & piorum ex facie Domini exultatio. sed laborandum est, ne frustra ,& sine fructu nostris eommodis inseruiat Ecclesia. Ideo enim Apostolorum exempla tot ex ordine diebus proponit, ut si i mpiorum poenas Gitare, ae Christi vivificati gloriam contueri velimus, ipsorum
sequamur exempla, qui cum magna animorum suorum exisultatione viderunt, de eum gaudio in eadem visione ipsum sequuti sunt. Quanqua enim Euangelia iam quatuor diebus re.
310쪽
eitata,'numquodque peculiare aliquid habeat. in hoc tamen conueniunt, quo i simul resurrectionem Christi attestentur. Ita etiam Apostoli polita resurrectionis veritate , ex qualibet apparitione sumpserunt quod ad fidei pietatisque incrementum facit plurimum. Nam cum angeli resurrexille domu
. num an nunciarent, i vii quidem, sed non sine terrore monumentum visitant: at ubi semetipsum, licet peregrina & ignota siete videndum offerebat, plane ipsorum corda ardebant. '. Denique quido se apertius sine inuolueris in medio omnium palpandum praebet, pacem precaretur, scripturasque inter-Pretaretur, omnis ecce penitus cordibus eorum euolat tristitia,verόque fit quod ante Christus prae lixerat: Iterum videbo vos, & gaudebit cor vestrum, de gaudium vestrum nemo tol- Dan. 6 leta vobis. Nee id mirum. QDr enim ibi tristitia sedere potest, ubi Christus piarum memium unicum desiderium rediauimus adest, tot tantaque Delicitatis dona preeatur& largitur Non hare angeli primi resurrectionis illius nunti j potum runt praedicarer nec peregrinae formae sunt verba, quibus in Me. 14 hoe Euangelio affatur suos. Sic scriptum est, inquit, & sic portebat Christum pati. 3c resurgere a mortuis tertia die, de praedicari in nomine eius poenitentiam & remissionem peccatorum in omnes gentes. Certὸ magnum quid est ex ipsis angelis resurrectionis praedicationem audire: maius vero, ipsum qui mortuus fuerat & resurrexit, coram videre. David Val. 33 enim maximo bono Deum videri affirmat. Iuxta est, inquit, dominus iis qui tribulato sunt eorde, & humiles spiritu saluabit.Custod it Dominus omnia ossa eorum, unum ex his non conteretur. Hi ne sibi gratulatur, quod dominum sibi proxi- Ual. 22 mum haberet.Dominus regit me, inquit,& nihil mihi deerit.
Et si ambulauero in medio umbrae mortis, non timebo mala, quoniam tu mecum e . Iam vero non solum coram videre, verum etiam palpare ipsum, dc contrectare manibus: pacem Euangelizantem, dubitationem timoremque propulsantem, poenitentiae ac remissionis peecatorum praedicationem d mandantem audire, tantum prosecto bonum est, ut ne digne
cogitari quidem, nedum eloqui possit. An non eximia res' est, pacis annune latio Tranquillat enim ex remissione deliactorum consscientias nostras, quo iustificati per fidem, paeem mm. y habeamus ad Deumr ae praestat, ut pacificati simus eum an-cuos. 1 gelis, quo iam non domini nostri, sedeonserui dicantur rimo