장음표시 사용
701쪽
rem imo ipsi etiam angeli & Ecclesia. Et quomodo quiequam eiusmodi latere potest , cum Christus sibi factum dieat qui ari is quid uni ex minimis fit Nam & Saulo innocentes persequen- te,dominus e caeso clamat: Saule Saule , quid me persequeris .vEgo sum Iesus. Et Abel sanguis elamauit de terra ad dominum east. Nunquid Deus non faciet vindictam electorum LM.in suorum elamantium ad se die ae nocte, patientiam habebit in illis Vocat ergo immisericordem atque ingratu seruum dominus.& ait illi: Serve nequam omne debitum dimia si tibi quoniam rogasti me:nonne oportuit & te misereri eo servi tui siem & ego tui misertus sum Hie mihi' vide periem Ium nostrum. Misertus est nostri Dominus, di misit debitum nostrum, manuque misit nos, idque quia misericors ipse,&nos rogauimus eum. Sed repetit nos, Ac quia quod accepia cmus ipsi no exhibemus aliis pro debito tortoribus tradit nos. Ecce, quomodo pro Dei misericordia a peceatis iustifieati suis mus. Ecce quomodo oporteat misereri eonserui nostri. Qui misereri potest dominus,potest & irasei. potest & subtrahere iratus gratiam quam dederat miserans,si non miseremur fratris Sc conserui nostri.Nihil adeo displicet Deo, quam ingrati I. cmIstudo. Nee sufficit non malefacere, nisi Ze benefeceris. Nil prodest eredere. & fide iustifieari, nisi & dilectione operatus sum ris,imo posteriora tua peiora fiunt prioribus. Melius enim tibi esset non cognoscere viam iustitiae, quam post agnitionem retrorsum conuerti ab eo quod tibi traditum est sancto mandato Contingitque tibi quod prouerbio dieitur : Canis reue sus ad suum vomitum, sus Iota in volutabro inti.Vide ergo quanta haec nobis parabola ob oculos ponat, quam aperte, quam seueret Quis ergo hare vel non intelligit. vel ut aliis, nino sibi dicta negligitὶ Quiequid enim exeusationis terat uersantes adserre posse nos credimus,totum hic deperit. Prin. ripi3 enim si proximus famam laesit, aut impugnae Infamia, tu ipsi inuideas propterea, ae tantum damnum aecepisse taeonqueraris,ut nee possis remitterer nunquid haec tuam inui. diam arguere videtur parabola An non Christium dieentem tibi videris audire: Serve nequam, tam immitis ne esse in f miae tuae arbiter poteris,qui toties in me meaq; mandata, manifesta pertinacia atque multimoda nominis mei blasphemia delinquis/Nuquidie omnεque debitum tuum di iustibi,nee
id semeim multotiesὶIn baptismo originale preeatsi, in quo
702쪽
natura filius irae natus eras, deinde etiam alia quae non carnati ductu,sed propria contumacia post agnitam atque susceptam gratiam perpetrasti facinora, dimisi:an non ea ratione decem Ecel. . ' millibus talentis mihi obaeratus sueras Dimisi tame. Et quid ad hare respondebis inuidus 3 An non omnis tibi his dictis psa rit excusatio sed inquis: uomodo possum remittere, qui fomam laesit Uerum quidem est, cum bonum nomen unguentis preciosis melius est, famae inustam maculam contristare cor
sapientis. Sed maioris adhuc alia preci j babes, hare ipsi tibi ne
perdas vide. Habes fidem,qua certo Deum vindicem tuum' esse doeetis, habes patientiam & dilectione. Haec cum habeas,
quod inimieus damni referre potest, nihil est. QIod si ipsum
te vindicem aceeptae iniuriae constituis,& illa omnia perdis, re te maiori .quam inimieus posset damno assicis.Si decem ibbi florent fuerint. inimicus horum quatuor surto abstulerit, nonne si reliquos sex in mare abieceris, merito stultiti et argueris Sie nee auro euius omnis in congerendis pecuniis animus est, ulla hic relinquitur excusatio. Licet enim quaesitus, Pn. .e eur pauperibus misericordiam deneget,eum maledicto Cain: min quid ego eustos sum fratris mei , respondeat, tamen in
Iob 1. Paulo Ch risti spiritu arguitur: Quid habes quod non accepi-α. Tim. s. sti Nunquid sudus in terram ingressus An non scriptura , ne dieam. quotidiana experientia docet, nihil nos in mundum hune int ibile t Si ergo ὁ serue nequam ex te nihil, ex me vero omnia habes:o unquia igitur & te fratris tui oportuit miseriri, sicut.&ego tui misertus sum Ecce quomodo& auaris omnibus exeusatio omnis hae parabola aufertur. Idem&detra. rannis dieitur,qui sine omni misericordia subditos & mi seroa gravant,hoodieentes quod praeterius nihil agant. His ergo Christus ait:seme nequam, nunquid & mihi tecum iure comtendere lieuisset Nunquid vero de iusto iudieio tete condens nare potuissem si ergo ego Dominus & Deus tuus iure meo sti,nunquid & te oportuit misereri conserui tui,sicut&ego
tui misertus su ii,3 Et quar h ic tyrann i s rei i nquitu r excusatio sie ςtiam omnibus pseudo Christianis dicere potest. qui inia fide salutem sperant,quantumlibet egregie alios defraudet
aut expol jent. erue nequam,ideone tui misertus ego sum, ut
in nuda fide salutem sperare ausis An non audivisti dieentem fa .rr. me:Discit ὶ me, quia mitis sum & humilis corde An non is
gisti quod duaim: uid dis itis mihi domine domine,& nos
703쪽
nestis quae praecipio vobis3 An non discipulis madantem me intellexisti:Mandatum nouum do vobis,ut diligatis inuicerm Dau.i, sicut dilexi vos3In hoc cognoscent quia discipuli mei estis, si dilectionem habueritis inuicem. Ecce quod&pseudo Christianis aufert excusationem ham parabola, cum apertissimὸ indicar,quia ab omnibus Deus misericordiam exiget qui diuina misericordia salutem & iustificationem sperant, iis veri quibus ipse misericordiam praestitit, nec eam alij exhibeant, terribilem iudicii sui futuri sententiam denuntiat. Sie,inquit,& pater meus caelestis faciet vobis,si non remiseritis unusquisque fratri suo de cordibus vestris. Non quod simpliciter redeant peccata dimissa, per hoc ingratitudinis & immiserico diae peccatum post poenitentiam, sed quia quodammodo reatus prius dimisorum peccatorum redit,cum aggravatur reatas postremi peccati ex praecedentibus peccatis. Huc ergo oculas mentemque conuertamus. Quid hac parabola Christius velis cogitemus. Omnino enim necesse est praestare proximo peceanti in nos, quod ipsi in Deum peccantes postulamus no- 2. Re irc. bis,hae enim lege nostrorum commissorum indulgentiam. quam misericordia Dei largita est,obtinebimus,si & ipsi alii x. remiserimus.Sic David Saulo & Semero ignouit, eum postrestvlςisci. Sic stephanus propersequutoribus sitis Christum
unc abeuntes pharisaei consilium inierunt, ut caperent eum in sermone. Et mittunt ei discipulos suos cum Herodianis,dicentes . Magister, scimus quia verax es, & viam Dei in veritate doces,&triori est tibi cura de aliqud. Non enim respicis perseunam hominum. Dic ergo nobis,quid tibi videtur,licet censum dariCoari,an non:Cognita autem Iesus a Cc i nequi
704쪽
e pos T. F. IOAN. FERI EPIT. nequitia eorum, ait: Quid me tentatis hypocrita' ostendite mihi numisma census. At illi obtulerunt ei denarium Et ait illis Iesus:Cuius est imago haec ela superscriptioὶDicunt ei:Caesaris.Tunc ait illis:Reddite ergo quae sunt Caesaris Cesari,& quae sunt Dei Deo.Et audientes mirati sunt,&relicto eo,abierunt.
GRativisio aera meo in omni memoria Mini semper in eunctis orationibus meis pro omnibus vobis eum gaudio deprecationemfaciens Isuper communiam iisne rima in Evangelio Christi a prima die usque nueonfidens hoc ipsum,quia qui cepit in vobis opus bonum, perficiet usque in diem Christi Iesu: Sicut est mihi imstum hoc sentire pro omnibus vobis, eo quod habeam vos in corde ct in vinculis meis in defensione ct confirmatione Euangeli , cumsci gaudij mei omnes vossitis. T sis enim mihi est Deus quomodo cupiam omnes votis fisceribus Iesu Chricti, ct hoc oro , ut charitas vostra magis ac magis abundet in omni scientia ct in omni
sensu t probeti potiora,vsti synceri Osine offensa in diem chrim, repleti sum luctuiaper Iesum cinctum ingloriam ct laudem Dei.
d N:Reddite inquit.quae sunt Casaris Caesari,&quae sunt Dei Deo. Vtilis admodum doctrina Aepernecessaria his temporibus. Cum enim muli nunc apud nos ineontrouersiam qua tionemque ae dubium vocantur,quae olim scripturae autoritate approbata de recepta Iunt,de hoc maxime disputatur, quod hie quaesiuerunt Legati,iaceat censum dari Caesiui,an .me paruam
705쪽
haec quaestio turbarum in Germania causam praebuit. Omnes libertate tueri volumus,& praeter voluntate nostram aliorum imperio subditi sumus: imo imperare ipsi non parere volumus, eoque res Germaniae deuenerunt, ut non solam quae re Chiesianae Reipubl,larent non amplectamur, verumetiam
nec ipsius Christi monita sequamur. Ille iussit Caesari dari, quae sunt Caesaris,& quae sunt Dei Deo. Et id quidem si facer mus non tot Germania turbas sentiret, non tam ditis concuteretur motibus, sed tranquille atque securὸ habitaremus omnes. Et quid Euageli j minister sperabit,quid efficiet apud eos, quibus nee patriae salus curae, nec in Christi praecepta voluntas est Utinam inter Iudaeos tantum haec quaestio moueretur, dc non etiam inter nos,vtinam haec frustra illis solum populis dixisset: Reddite quae sunt Caesaris Caesari :& quae sunt Dei Deo. sed ecce toties nobis hoc Christi mandatum accinitur, imo ipse Christus loquitur, nihilominus tamen contra annitimur,Christi voluntati repugnamus, ordinationi Dei resistimus,& veluti blandiens Caesari,aut verbera timens hare dixisset etiamnu inter nos quaerimus: sit ne ordinatio diuina Magistratus, sit ne parendu quatenus Quo fit ut expressam in his legatis nostrae impietatis imaginem videre liceat. H norifice de Christo loquimur,blande ipsum alloquimur, magistrum nostrum, veracem, veritatisque doctorem, nil hominum iudicia minasque timentem dicimus, non quod illius in se discipuli,veraci, veritatisque doctori adhaerere,eiusque princepta seruare velimus, sed ut tentemus illum, ut in sermone piamus,n accusemus,ut perdamur. An non hoc est tentare, an non est velle capere,accusare, & perdere, Iudaico more de praeceptis eius disputare,factbque ipso repugnarer Merito e go nobis dictum putamus:Quid me tentatis hypocritae. Q A. toties vobis loquor,praedico erudio, discipulos vos esse meos eonfingitis,nec tamen,quae praecipio,quae vestro omnium bono suadeo amplectimini, vide quam grande piaeuiu sit, aliud corde sentire,aliud verbis sonare: maxime in diuinis rebus. Qui autem eoram Deo fingere non veretur, quid non aude bit erga homines Magister aiunt scimus quia verax es, de viam Dei in veritate doces,& non est tibi cura de aliquo. Conseramus eum his verbis,quid alibi de Cfristo sentiant Phari. sei,& videbimus plane fictis animis haec ipsi tribuere. Tu,i quium , de te ipsa testim iam perhibes, testimonium tuum
706쪽
verum non est. Et: Nonne benedicimus nos, quia famaritanus es tu, & daemonium habes Et: Non est hic homo a Deo, qui sabbatum non custodit. Et: Nos scimus quia hic homo peccator est. Nos scimus quia Mosi loquutus est Deus , hune
autem nescimus vade iit. Et iterum: Daemonium habet, &m sanit. Quid eum auditis Et iterum: Si non esset hic malefactor, tibi non tradissemus eum. Et iterum: Ecce homo vorax & potator vini , publicanorum & peccatorum amicus. Et iterum : Hunc inuenimus subuertentem gentem nostram , & prohibentem tributa dari Caesari, & dicentem se Christum regem esse. Haec ipsi de Christo partim sentiebant. partim odio accensi confingebant & evulgabant.Quid er5 haec omnia commune habent cum huius Euagelij verbi, 3 Aut ubi non repugnant 3 Quantum ergo in ipsis erat,
ut caperent, haec tanquam escas posuerunt , ut illaque rent retia tenderunt. Eiusmodi bomines quaevis audebunt
in homines, qui ne quidem Christo pepercerunt ipsi. Nee quicquam periculosius illis , quemadmodum contra nihil salubrius quam fidi amici eorreptio. Ut Salomon ait: M lius est, inquit, a sapiente corripi, quam stultorum adulatione decipi. Et: Meliora sunt vulnera diligentis, quam fraudulenta oscula odientis. Quid enim haec legatorum verba, nisi fraudulenta oscula Contra vero Christus diligens . ipsum cor seriendo Vulnerauit. Quid me, inquit, ten- is hypocritae Et virum horum melius, Dauid respondeat: Corripiet me, inquit, iustus in misericordia ,& increpabit
me, oleum autem peccatoris non impinguet caput meum.
Ita regius Propheta iudicauit. Et hanc firmam illius menti sedisse sententiam, suo exemplo suoaue bono maximo ostendit.Nemo hominum ne rusticus quidem vel plebeius ab quiquam eiuscemodi colloquium, quale David rex a Propheta Nathan sustineret, ne dicam nobiles , duces , aut Reges tale quicquam in bonam partem interpretaturos esse. Blanditiis hi deliniri volunt,& decipi, ut Absalon& Roboam, quitum ille vitam, hic magnam regni sui partem amisit. Sed Christus nostro bono imposturas horum detexit, ut scientes quoniam plures sunt, qui nequiter humiliant se, pleni dolo in interioribus suis, non cuiuis adulatori patulas aures praebeamus: nec semper corripientis verba diffugiamus, quo niam cipe vita in voluntate eius est. Missa autem faciamus
707쪽
hane illorum hominum inconstantiam , qui coram de in faciem non audent nisi blandiri, a dorso vero facta atque insecta congerunt: & quia per malos etiam Deus vera solet eloqui, hanc ipsorum salutationem non ut hominum , sed rvt ipsius Dei per os ipsorum loquentis verba accipiamus. Id quod in sacris scripturis nouum non est. Nam & Caiphas de Christi morte, non ex sua industria praedixit, sed quia pontifex esset anni illius, ex spiritu sancto prophetauit, quia I sus moriturus esset pro gente. Nec tantum pro gente, sed ut filios Dei qui erant dispersi congregaret in unum. Ipse enim solus in suo sanguine lauit nos a peccatis nostris. Et Pilati milites multa Iesum contumelia a flacci unt, induerunt eum purpureo vestimento , dc imposuerunt ei coronam spi- neam, procidentesque salutauerunt eum Iudaeorum regem. Haee illi Iudebant, sed nobis minime lusus est. Eum enim purpura regem deret. & sufferens stinas, nobis indoluit estisque verus Iudaeorum, hoc est,conlitentium Rex. Sic hi quoque legati ludunt quidem, sed tamen veritatem vel inulti . nesciique profitentur , idque ex inspirante Deo. Nemo enim potest dicere, Dominum Iesum in Spiritu sancto. Nobis ergo magister est veritatis, imo ipsa veritas. Nechoe verbo aut mente solum vel confiteamur, vel credamus, sed ipsis tiam factis profiteamur. Neque enim hic nudam eius rei ει ,. z: iri dem, sed & facta de imitationem requirit. Q ususque dicitis mihi , Domine domine, & non iacitis ea quae dico Etr Vos vocatis me magister6c dominus, ct bcnc dicitis, sume enim. si ergo ego magister 8c dominus vester sum, quae ego facio, de vos facite. Vos amici mei estis, si seceritis quae praecipio vobis. Et si haec scitis, beati estis, si feceritis. Ne mutum demum apparet, nos illius Magistri esse discipulos. quando quae ipse docet, vera esse iudicamus atque amplecti- .mur: tum illius domini serui sumus, quando quae ipse praecepit, facimus, Contra si quis fecerit, iniquὰ sibi discipuli atque serui nomen vendicat, nequiter Christum Magistrum pellitat, imo tentator S' hypocrita est, nec ulla in parte his .vi . . Iegatis melior est. Praemissa autem tam splendida adulati ne legati, etsi suam non impune laturos se hypocrisin , multorum exemplis facile potuissent intelligere,excaecati tamen eui nihil absconditum est,et fucum facere pergunt.Dic ergo
708쪽
an non uo animo hanc legationem miserint, Euangelista
initio commemorauit, ut caperent eum in sermone, consiliuinerunt. Et hoc impiae multitudinis atque magistratus stu-1 . a dium propheta ante praeuideas in haae verba descripsit: Co gregamini populi,& vincimini: accingite vos,& vincimini. Inite consilium de dissipabitur,loquimini verbum, de no fiet. Aderat enim in soribus lepus quo filius hominis erat in impiorum manus ad crucifigendum tradendus, eoque saeuiit crudelius Satan, commouitque in innocentis caput omnia, suo tamen ipsius interitu. Nolebat enim in regno suo impio perferre iustum, & cuius innocentiam tentando non potuit infringere, occidendo e medio statuit tollere. Concitatis e
go ad inuidiam Phariciorum animis, perapposita haec inmodendi hominem videbatur occasio. sciebant hane apud doctos pariter & indoctos iniquis animis moueri quaestionem. Cur Romani externus & impius magistratus imperaret Dei populo:cur tributa censusque exigeret ab iis, quos Deus sibi ν in peculium de cunctis gentibus elegisset Imperabat enim Herodes. diuisi in prouincias suberant praesectis, & iudicibus impiis, grauεmque sustinentes tyrannidem , non modo disceptabant, sed multi etiam ex omni numero excutere quoquo modo hoc iugum cogitabant, inuentique sunt nonnulli,s de in his Theudas quidam,& Iudas Galilariis,qui in sua fidem
adacta plebe, per ciuiles motus externum 1 se magistratum tentabant propellere. Tali ergo Christus adoriatur quaesti ne quae non ex dolo composita, sed ex populis votis videatur desumpta. Liceat sensum dari Caesari han non. Galeata hareest omnino quaestio, quale que enim responsum dederiti imcidet. Affirmat,Iudaei:si negat, indignabuntur Herodiani. Et ne alterius partis absentia, in praesentis expectationem cogat concedere,vtriusque gentis legatio est, una bare proponunt
Pharisa rarum discipuli, & Herodis ministri, digni tam e ptiosae quaestionis legati, dignum patella: quod aiunt m Ierculum, imo quales magistri & domini, tales mittunturiscipuli & serui. Impia domini imperant, impia perficita serui. At ubi hie quod Petrus dixit postea et Obedire oportet Deo magis,quam hominibus Seruis praecipitur obedire
a. Dominis suis, sed non contra Deum. Dei voluntas est, ut I 'uamur inuicem veritatem proximo, alter ad alterum, veloueamat stat restatis dilectionem, lamur amicitia quod nobis
709쪽
nobis volumus fieri, praestemus aliis. Quisquis hora aliquid P itti contra Deum pugnat,quanto magis ij qui insuper I n ladlas uruunt , tantum ut hominibus placeant. Misera
sane haec Reipuaacies est,ubi iustitiae vindices, iniquitatium nunt executores, ubi peruersa conditionis sermula ad oeulus amulatur magistratus impia praecipientis,& Dei ridetur autoritas recte monentis,n Dore,qui ut Regi Saul placeret,im LD 2Mstum David conabatur tradere. Achimelecui cum suis occidit. 3. 22. IVt Israel, qui ingratiam Rehab&Iezabel, iustum Naboth IUML2s damnauerunt. Ut Iudas, qui in gratiam summorum pontifi- Iaan. Igcum,C tirmum magistrum tradidit. Vt semus pontilicis qui gratiam captans domini sui,Christo dedit alapa O misera mulcemoda mancipiorum seruitutem, quia si tanta indignatione eo. , uti us forripit tempore gratiae,quid faciet in die irae Quid me,inquit,tentatis hypocriis inranto autem gra- Psal. 4euior futura est iudicis sententia 3 Videbas, inquit,sure euo
rebas cum eo,& cum adulteris portionem tuam ponebas. Os tuum abundauit malitia in lingua tua concinnabat dolosa dens aduersus fratrem tuum loquebaris, & aduersus filium matris tuae ponebas scandalum. Haec secisti, de tacui. Existimasti inique, quod ero tui similis, arguam te,&statuam contra te Laciem meam. Intelligant Mae omnis generis serui. dom Inorum Iulia ponderent, etsi quid Deo contrarium iu- et humiliter , aut denegent constanter, exempIo Danielis & sociorum,qui Regibus diuinos honores ubi postulantibus minime obedire voluerunti Et serum Teuteris rum saul, eui sacerdotes trucidare mandanti, non obta I. D . eundarunt. Iam porro proposita est quaestio, nondum soluta. Abscondita sunt retia, neesum tamen resposuri capta est prudentia,nstula dulce cecinit,necdum tamen decepit. Antequam vero respondeat, endite, inquit , mihi numisma rensus, Moblato denario, cuius illa sit imago & superscriptio quaerit. tandem vero Caesaris esse audiens: Reddite,inquit, quae sun eo aris Caesari,& quae sunt Dei Deo.Tanta praemittit, priunquam ad quatitionis veniat solutionem. Quod de numismate quetrit, ostendit quam ipse nihil comune habeat esi mundi
huius rebus, 3cquam apud Deum ignota sint, quae mundus hic admiratur. Approbat autem hoc responso magistratum: omodo enim non opprobaret suam ordinationem 3 Ipse enim est, qui in ralomonis sapientia: Per me, est,reges r
710쪽
gnant,& legum conditores i usta decernunt, per me principes Preu. 8 imperant, & potentes decernunt iustitiam. Et Paulus potestatem gladij, Dei ordinationem esse dicit. Proinde &Ios a Iariis phat ducibus , quos populo praefecerat, serio inculcat, non hominis eos exercere iudicium, sed domini, & quodcunque iudicauerint, in ipsos redundaturum esse, ipsisque tim rem Domini, ut cuncta cum diligentia faciant, precatur. Et quod magis est, ipse Dominus, per Dauid . Iudices &p dat 33 tentes, Deos vocat. Ego dixit, inquit, Di j estis, &fili je eelsi omnes, hoc est , diuinis vos officiis praeposui: nempὸ pacem , iustitiam, disciplinam , probitatem, morEsque per vos eonseruari, iniustos damnari, bonosque tueri per v stram vigilantiam, volo. Principio igitur hie eonsidere. mus, quanta cum autoritate de magistratus potentia scri-- plura loquatur. Neque enim id sine causa fecit. Multo enim secus ratio hominum dictat, eum crebras & sere a nuas illius status mutationes cum nonnulla quae correcti ne opus habent, imo saepe per vim proprii commodi & honoris ergo eam eminentiam inuadi, videt. Fortuito enim hare omnia fieri, aut certZ tyrannidem esse sine verbo Dei usurpatam iudieat. Unde in hominum animis odium ma gistratus creuit , quod Vt eximat , summopere scriptura laborat. Docet enim quod Deus magistratum non modbserat, ut ad ty rannidem, adulteriaque ad tempus conuiuere solet,verum etiam ipse ordinet, instituat, approbet, atque 2 defendat. Iam vero cum magistratum approbat scriptura, o etiam leges , ordinationes , iudicia, officia publiea,' Nnam malorum, iusta bella, & quicquid adeon seruandam politicam Rempublicam pertinet. Nibit ergo est quod An baptistae in alienam a scripturis opinionem ganniunt: Non
esse occidendum, non malum malo pellendum. De priuata enim vindicta illic loquitur scriptura, quae fit sine mandato Dei.Hanc scriptura prohibet, quia omnis qui sine mandato Dei. ur.32. propto priuatam Vindictam gladiu accipit,gladio & ipse peribit. Ethaec de magistratus approbatione sententia valere debet, etiam si impius sit magistratus de tyrannide exerceat, qualis cum hanc sententiam serret Christus, Tyberius erat, omnium historiarum testimonio. Id quod & P I. Tetr. I. trus postea docuit. Serui,inquitiobedire dominis restris, non