Palladii diui Euagrii discipuli Lausiaca quae dicitur historia, et Theodoreti episcopi Cyri Theophiles, id est religiosa historia. ... Gentiano Herueto Aurelio interprete

341쪽

ΗisTORIA 3ir quod nulla eum moueret causa. amobrem necesse habeo eiusmodi quid narrare quod accidit, cum nos illic essemus. Sederat apud nos vir ille diuinus de philosophia agitans rationes, & quaerens id quod est summu euangelicae vitae institutionis.

Cum aute intercessissent eiusmodi sermones, Publius quidam, genere quidem Romanus, moribus autem ipse quoque admirandus, & sacerdotu honore praeditus,& illius praesecturς secundas partes

obtinens, ad nos venit aduersus diuinu Dauidem vociferans, & comune damnum illam nominans lenitate: & omnibus perniciem afferre dicens eius mansuetudinem, & amentia, non modestia,summam illam vocans philosophia. Ille autem habens

animam veluti adamantinam, accipiebat quidem rationes, no pungebatur aute ab iis quae sua natura solent pungere:vultu itaque no mutauit,neque semmonem institutu dimisit,sed cum leni voce & ve bis serenitatem animae significantibus, illusenem

dimisit: rogans eum ut eoru quae vellet curam gereret. Ego aute cu his qui ad nos venerunt loquor, ut vides,existimans necessarium esse hoc officium. Quomodo ostenderit quis melius animi lenitate ZEum enim cui illa credita erat praefectura, tale accepisse contumelia ab eo qui tenebat secundas partes , praesentibus maxime hospitibus,& maledictu audientibus,& nullam irς subiisse tempestatem Aperturbationem, quam n5 magni & excelsi animi virtutem superat & sortitudinem 'Ac diuinus quidem Apostolus cosiderans humans naturae imbe-RR ij cillitatem,

342쪽

3i1 SANCTORUM PATRvMcillitatem, eam qua fert legem,natura metien S.Ir γγ scimini, inquit, & nolite peccare. Sol non occidati, super iracundia vestram. Nam cum irae qui de mora ius nosset esse naturar,no nostri arbitrij, noluit lege ea decernere quae,essent laboriosa,& forte etia eius modi ut fieri non possent: sed motui nat tirae & irae tempestati mensuram praefinit, diem: iubens rationi ut eam compescat, & tanquam freno reprimat,& non concedat progredi ultra terminos. Vir autem hic diuinus ultra leges quae latae sunt decertauit, & septa transsiliit: non usque ad vesperam irae ut moueretur concedens, sed nec ut moueatur quidem omnino permittens. Talem fructum accepitis ex magni Eusebij consuetudine. Vidi multos quoque alios in illo tugurio qui huius philosophice amatores suere & aemulatores: alios quidem in flore corporis: alios vero etiam in profunda senectute. Nam cum plus quam nonaginta annis vixissent homines, laboriosam vitam noluerut relinquere,sed insignes fuere obeuntes labores iuuetu-tis,noctu quidem & interdiu Deum laudantes, &sacra illa officia peragentes : post duos autem dies vilibus illis cibis vescentes.Vt alios aute pr termittam,qui non sunt quidem digni qui fleantur, sed

vel maxime laudentur 5: celebretur: sed ne si prolixior quam par sit narratio in ditiino illo loco fuit quidam, eum autem Abbatem nominant, qui ex Ismaelitide quidem radice germinauit, non fuit autem eiectus a domo Abrahae, ut is a quo genus duxerat sed paternae haereditatis fuit cum Isaac particeps,

343쪽

HisTORIA 313 particeps, vel potius ipsum rapuit regnum coelorum. Is Monasticae huius exercitationis protinus attigit institutionem apud quendam qui tunc habitabat solitudinem, qui eos optime exercebat: erat autem ei nomen Marotis . Post haec autem ille

quoque aliis prcesse desistens ad hunc cum Abba

te venit gregem: nec paruo vixit tempore, sed cum praeclare decertasset,& insignis euasisset, excessit ex hac vita. Hic autem illic quidem fuit continuos triginta & octo annos: ita autem desiderabat laborare, ut qui modo laborare coepisset. Nam in hodiernu usque die pedes nu quam texit calceis. Cum est aute frigus, in umbra sedes, in aestu solem suscipit, &tanqua auram Zephyri, quae ex eo procedit famam excipit. Toto autem hoc tepore, aqua pomtare n5 passus est: non illa comedes quae iis exhibetur, qui ad no bibenduse exercent: solet enim ij vii cibis humidiorib': sed iis utes cibis quibus alij. V rum pauca comedens & quae modicas ei vires afferunt,existimatu sum aquae superuacaneum . Graui aute serro lumbos succinctus,rard qui de sedet, noctu alitem,& maiori parte diei vel stans vel flectens genua osteri Domino officiti precationis: v suauiatem accubitus se omnino priuauit. Nemo enim in hodiernum usque diem eum vidit cubante. Quinetia cum est chori renuntiatus Coryphaeus, &ei

cotingit ut praesit, totum huc labore fert prompto& alacri animo, se iis qui eius parent imperio praebens ex eplar philosophiae . Tales vi oria insignes

decertatores, diuinus Eusebius, horu certaminum

I R iij paedotriba

344쪽

31 SANCTORUM PATRvupaedotriba & exercitator, exhibuit Domino: & cualios quoque plurimos tales secisset,eos transmisit doctores ad alias palaestras, qui totum illii sacrum molem diuinis his pratis de suavem emittentibus odorem impleuere . Nam cum ad oriente ab initio fuisset illius exercitationis monastic ς tuguriu,licet videre eius philosophiae foetus ad occidente & meridiem , veluti quasda stellas circa luna choros ducentes: & alios quide graeca, alios vero eius in qua habitant regionis voce, laudantes creatorem. Sed enim id aggredior quod fieri non potest, cupiens omnia persequi quae a diuina illa anima recte gesta fuere. Huic ergo narrationi finis est imponendus,& ad aliam couertenda est oratio, & rursus est addenda quae illinc capitur utilitas, cum horum magnorum virorum benedictionis rogauerimus ut simus participes.

Odem tempore fuit quida Publius,& propter forma ipectatu dignus, & anima prae-

in ditus quae formet conueniebat, vel potius ea bra bisonae ec ostendens corpore magis admirabilem. Is ex sena-d si sit - torio quidem ordine ducens origine, natus autem ex civitate apud quam Xerxes ille,cuius ubique est fama tam celebris,in Graeciam bellu gerens, & volens exercitu fluvium Euphratem transmittere,nauiu congregata multitudine,iisdem inter se colunctis, & hoc modo superfluuiu ponte costructo lo

345쪽

uis TORI L sis cum zeugma, id est coniuncturam appellauit, &ciuitatem ex re denominauit. Ex ea ortus & ex tali

genere procreatus, altum locu occupat, qui dist bat ab urbe no plus qua triginta stadiis. In eo cum quandam parua extruxisset domunculam, omnia quidem vendidit quae a patre acceperat, domum, inquam,& possessiones, & greges, & vestes, vas que argentea & aenea,& s quid erat cum his aliud. Et cum ex lege diuina ea diuisisset iis quibus oportebat, & se ab omni cura terrena liberasset, illa una curam suscepit pro omnibus, nepe ut ei seruiret qui 'eum Vocauerat: eam que animo perpetuo versabat:

noctu diuque cosiderans & perscrutans quemadmodueam augeret. Ea de causaei labor crescebat quotidie, ampliorque & intestor euadebat in dies, eratque dulcis & voluptate plenus, & procul expellens satietatem.Nemo enim eum unquam vidit

quiescente vel minima parte diei, sed psalmodiam

quidem oratio:oratione vero psalmodia:Vtrunque autem excipiebat diuinoru eloquioru lectio. Deinde cura hospitum venientiu. Deinde fiebat aliquid ex operibus necessariis. In his vitae iter ingrediens,& iis qui imitari volebant ex eplar virtutis propositus,veluti qu dam auis canora, multos sui generis in haec retia coegit salutaria. Caeterum ab initio

quidem nullii habere passus est qui secu habitaret:

sed paruas domunculas soribus vicinas aedificans, Vnu quenque ex iis qui conueniebant, iubebat per se degere: domunculas saepe inuisens, & perscrutans , nunquid praeter usum habeant repositum. Aiunt

346쪽

3ic SANCTORUM PATRvri Aiunt autem eum quoque accedente ad trutinam

panis mensuram diligenter perpendisse. 5: si quanc do inuenisset plus quam esset definitum, aegre tulisse, & eos qui hoc faciebant, Helluones appellasse. Iubebat enim neque comedentes, neque bib cntes expectare satietatem: sed latum capere quantusatis elisit ad tuendam vitam corporis: siqua do autem vidisset etiam farina opertam sursu re, eos qui hoc fecissent impetebat maledictis,ut qui Sybariticis fruerentur dclitiis. Porro autem noctu quoque ex improuiso veniens ad ostium uniuscuiusque, si alique quide inuenisset vigilante & Deum laudaten ,recedebat tacitus. Si quem autem sensisset dormientem, manu quidem pulsabat hostium, lingua autem in eum qui iacebat inuehebatur, ut qui corpus plusquam oporteret curaret. Hunc eius laborem cum considerassent aliqui qui erant eiusdem animi & sententiae, ad eum retulerunt ut omnibus unum edificaret habitaculum. Eos enim qui nunc sunt dispersi exactius & accuratius dixerunt esse victuros, eumque fore liberum a magna parte solicitudinis. Probauit consilium vir sapientissimus,& cum omnes simul coegisth, & paruas illas diruisset domunculas , iis autem qui erant congregati unam aedificasset, rogauit ut simul viuerent &se inuicem incitarent: & hic quidem illius imitaretur mansuetudinem, ille vero mansitetudinem huius Zelo temperaret. & alius communicans vigilias acciperet ieiunij disciplinam. Sic enim, inquit, a nobis inuicem id quod deest suinentes,perfecti L

347쪽

AisTORIA smam efficiemus virtutem. aomodo enim in foris ciuitatum, alius quidem vendit panes, alius vero olera: alius habet vestes vaenales, alius est opi- sex calceorum: a se autem inuice id quo opus habent comparantes, vitam agunt iucundiore. idat enim vestem, pro ea accipit calceos . laute emit olus, vendit panem . Ita nos oportet inuicem

periΠutare virtutis partes pretiosissimas. Cum qui erant eiusdem linguae sic exercerentur 5: decertarent, & Graeca voce Deum laudarent, huius vitae instituti eos quoque cepit amor qui lingua utebatur illius regionis: & concurrentes aliqui suppli carunt ut ipsi quoque in eorum gregem admitteretur,& estent eius sacrae doctrinae participes. Cocessit autem quod postulabant, legis memor Dominicae quam sanctis tulit Aposto sis, dicens, Euntes docete omnes gentes: & cum iuxta illud habitaculum aedificasset alterum,eos iussit illic degere, diuino quodam templo constructo,in quod iussit& hos & illos conuenire, incipiente die & desinete: ut vespertinos & matutinos hymnos Deo simul offerrent: in duas quidem diuisi partes, & singuli

sua voce utentes , ex successione autem canticum

emittentes. Permansit autem in hodiernum v liediem forma eius instituti: & neque tempus, quod haec & talia mutare vehementer contendit: nec hqui illius successere curationi, ut ex limitibus ab eo positis aliquid euerteret,in animuinduxere:1dque cum non duo vel tres , sed plures hanc susceperint praefecturam. Cum primit enim ille certamen im

s S plectet,

348쪽

318 SANCTORUM PATRVM plellet, & ex hac vita excessisset, &iii illam omni molestia vacuam comi grasset, Theotecnus qui de Graecae linguae: A phtonius vero Syriae praefectura

accepere, qui utriqtie illius virtutis fuerunt quaedam animatae statuae & imagines . Neque enim iis qui simul conueniebant, neque iis qui extrinsecus adtieniebant,concesserunt mortis illius ullum habere sensum, ut qui illius vitae instituti seipsos ex prella ostenderent simulachra. Sed diuinus quideTheotecnus cum non diu vixisset, tradidit Theodoto praefecturam. A phtonius aut e gregis curam gerens, 5 iam latis legibus regens, permansit diutissime. Hic aute Theodotus ex Armenia oriudus, cum exercitationis Monasticae illum vidisset ordinem, primum qui deerat in numero eoru qui magno parebant gubernanti Theotecno. Postquam autem,ut dixi, ille quide excessit, ipse vero accepit praesecturam, eam tot bonis exornauit,ut fama sua priores propemodum obscurarit. Sic enim eir diuinum affecit desiderium, eumque tot & talibus consauciauit iaculis, ut noctu S: interdiu effunderet lachrymas compunctionis . Erat aute spiritali tanta plenus gratia,ut eo quidem precante, silerent qui de omnes qui aderant solum aute illa ficra verba audirent, illam auditionem plane ducentes bona precationem. is enim suis et adeo adamantinus, ut illis verbis tam sincere & germane prolatis, non demulceretur anima, illiusque duritiem

emolliret de inobedientiam, & ad Deo seruiendutraduceret ξ Cum sic opes augeret quotidie, & 6-

349쪽

HISTORIA cros ostederet thesauros talibus bonis plenos,post- qua viginti quinque annis gregem pauisset, adiectus est ad patres suos, ut diuina dicit scriptura, in bona eductus senectute, traditis habenis Theotec-no, qui erat quidem genere fratris filius, frater autem moribus. Ia vero diuinus quoque Aphtonius, cum plus quam quadraginta annis choro praesulsisset, sede accepit pontificalem: nec cilici si mutans

monasticum,nec tunicam contexta ex pellibus caprarii . Iisdem quoque cibis vescebatur quibus an tequam fieret Antistes . QSinetiam quavis hanc

accepitiat curatione, nihilosecius curam gerebat illius gregis, illic multos dies versans: & nunc quidem coponens eorum lites qui inter se depugnabant: nunc vero eis consulens qui erant aliqua affecti inittriat aliquando autem lodal1bus diuinam porriges admonitione. Faciebat aute unum quodque horum,vel contubernaliu interim pannos co- suens, vel lente expurgans, vel frumentu abluens, vel aliquid tractans ex iis quae sunt eiusmodi. Cum si caute & Pontificatum ornasset,& virtute auxisset, ad diuinii portum peruenit cusuis oneribus. Et

quid opus est dicere de Theotecno ,& qui illu secutus est Gregorio, quorum ille quide a tutientute omne genus virtutis collegit, & cum maiorum suorum excessit gloria:hic vero adhuc in hodiernii diem laborat in profunda senectute, perinde ac si esset in florenti aetate. Perstitit enim vitis fructum perpetuo recusans, & nec aceto quide vel vilis passis vescens: non lacte, neque recenti, nec concreto.

350쪽

31o SANCTORUM PATRvMSic enim vivere magnus constituit Publius. Olei autem usum agnoscentes in tempore Pentecostes, rursus recusant eius esse participes. Haec didici de magno Publio, quae partim quide audita accepi, partim vero ab ipsi scius quos vidi discipulis , in quibus agnoui praeceptorem,& per Athletas didici Paedotriba. Iniquu igitur esse arbitratus,&hominis mundi, tanta utilitatem mandare silentio iis qui ignorabant proposui narrationem,ut & ipsi v-tilitate hinc accipiant procurans,& memoriae hinc mihi quaestum parans . Auditii enim Dominu dicente , Quicuque me cofitebitur cora hominibus, ego quoque eum confitebor coram patre meo qui

est in coelis: & plane scio quod si eoru memoriam fecero in hominibus, suturum sit ut ij quoque mei

meminerint apud Deum uniuersorum.

iYmeonem autem sene si quis de industria Q, praetermiserit,& illius philosophiae memo- riam mandarit obliuioni, iniuris & inuidiae

renu bbro merito accusari poterit, ut qui neque velit laudare

ea quae sunt laude digna, nec iis qui volunt iuuari proponat quae sunt maxime expetenda Ego au tem non ne accuser metuens, sed laudibus eu prosequi cupiens,narrabo eius viis institutum. Is enim longissimo tempore perpetuo vitam amplexus est solitariam: oc in parua quadam spelunca vitam agens

sicae.