장음표시 사용
101쪽
Dcnis unum notatu dignum de dςmonibus apponendum venit, qui tentandi potestatem ,siiue facultatom amittere dicuntur in his vitijs, in quibus asinctis hominibus pudice uitientibusemelpes tile si perati fuerint; quod videtur Lbere intelligi de eodem vitio, m non impliciter saltem secundum aliquorum opinionem, ita ut diabolus ab eo visitus citie prius de luxuria tentabat,ηonqua postea seu habeat de luxuria victore tentare: s bςc pro pronti lectioηe.
Lectio XXVIII. SPonte non, at verbis Magistri sent. ductus, hodierna die,
duo mihi percurrenda se se osserunt, perpulchra quidem,nec non notatu digna clusita: quorum primum erit. Utrum An clus, qui arbor maxima a Deo creatus, per peccatu in terram cecidit ,superioris ordinis fuerit ' mihi proculdubio videtur epe dicendum, quod de supremo angeloru ordine minime fuerit: habet etenim D. Augustinus infra distinctione viii. it suo int stigetis loco, quod mones cum suo principe, nunc dςmone, tunc Angelo, e s c Igitur primus inter peccantes videtvrfuisse Archangelus: at Archangelorum ordo minime primus iue si remus: cizare, σοῦ. GPrςterea, sicundum Gregorium, de primo Angelo peccante, via detur illud inici endu esse, Erech. xxviii. Tu Cherub. extentus,m protegens: Dit itaq; de ordine Cherub. qui primus corruit: at ordo talis neutiquam est supremus: ergo, .c. In contrarium se
102쪽
habet in textu Magister, g ex diuinis oraculis multas in medium authoritates ad lux t; deinde Iob. H. dicitur, Ipse estprincipium
viarum Dei; omnium ergo creaturarum primus, oec. Pro d cisione, dilucidalioneue propositi quola, cum bςc olusio de faciosi sacra sicriptura nos non cogat ad hoc, quis qui vellet non posset oppositu tenere propterea quia certitudinabier quid determ narino potest, nec satis plene, ideo illud, clii sacra scriptura dicit Esaiae xiiii. de Lucifero,ad literam inte gendum ese ae Babilonis Rege autumo illud uero ETecb.xxviii.Tu Cherub.mc. de Re e Dri debere intellai oenon de primo Angelo, qui peccauit, nis allegorice, idest per quannaligoriam.His itapr missis nunc vertatur oratio no Ira ad argumenta diluenda. Du ergo ar tuebatur primo, quod qui peccauit Juit Archangelus Ad hoc etia facili habet dici Arcangelum, ibi ordinem nequaqua nominare scdprincipatum; quia ille, qui peccato ste subiecit, secundum prasim necessario omnibus excellentior fuit; iccirco Archanguus dictus fuit, quasi
omnium Angelo rum princeps. Ad alterum firmatu argumentum in ordines cundum, ita dicendum, quod Cherub. interprςtatur scientiaeplenitudo, Seraphin, araens charitare: hinc qui Lentia, qua inflat ruinae occasio esse potuit, non autem charitas, quae ςdificat: iccirco Cherub. vocatur, non Seraphin, licet fuerit de ordine Seraphin. σ hςc de primo dubio.Quςratur secundo. Num Angeli primi peccatum, alijs cras, vel occasio peccandi extiterit. Hac in parte non magno verboru apparatu declino ad negativam partem; nam ut mali per auersionem ceciderunt, ita boni per comuosionem confirmat sunt: at in bonis unus alterius causasua comuersonis
103쪽
nersionis non dicitur susse: igitur, nec in malis debet unusponis se cause,siue occasio alterius auersisnis. Insuper, ut ex Philolosiophopluribus in locis habetur, nonne causa causetoprior' inqui Angeli peccauerunt simul f ut Damasccnus atly tuus ergo non causa, vel occasio peccandi alijssit. Pro veritate propositae dist cultatis scire debetis, propositum esse defaeti questum; Ppt erea, quid plene, ac si sicientersit tenendum, satis aperte determinari non potest; Ad argumenta itaq; paucis properemus quso verbis, maxime. Ad primum dicentes, quod vetati primi angeli peccatum fuit aliorum peccat i occasio, ita primi Angeli coaesio inter bonos potuit esse aliorum couersonis id nea occaso. Adsecundum de ca a, per comparationem ad causatum distinguendum est, de prioritate duplici, sicilicet temporis, m natura: licet ergo causanosemper tempore effectaprςcedere dicatur siuum Juscis tamen, quod natura prςcedat Uti in angelorum peccato euenit: b c pro premui ermone sagis.
AN IN DEMONIBUS SIT PRAELATIONIs
Lectio XXVIIlI. AD mberiorem doctrinam eorum,quae tacta siunt in texis Magistri arbitror prςdictis questu insuperiori frem
ne iam duobus enodatis, duo alia in presenti addenda, explicanda fore: quorum primum ad ordinem pertinebit: ἁ-terum vero ad virtutemoueicientiam ut inteligetis. Solet ergo
104쪽
eyuri primo. An in monibus fit prHationis ordo concedendus. Insuper: Num mel dςmon victus, deinceps eundem valeat temtare, propriam retinendo virtutem ad hoc munus exequendum. Quantum ad primum quoitum, pro parte negativa arguunt quida in hunc modum: ut in hominibus euenit damnaris, ita in Angelis malis se se, dationis ordo in damnatis hominibus ponitur minime: igitur nec in malis Angelispone ius. At dicetis: nonne apud Iob. xl. legitur,quod ipse ea Rexsuper omnes filios siverbias Regnum aut prςlationem sonat: qrare, me. Pro intellectu huius negoti, melim siciatis, in semonibus ordinem proationis inueniri, i hoc
eorum naturae,atq; neiuitia congruit: qi aut γνῶ natura,nec non
nequitiae congruat de facili raderi pote vi enim natura adnatura, ita uitio ad actionem si habet: at subditi actio subest aritioni prselationis rigitur, σc. se et eoi si nequitia congruascsuadeo plus
etenim nocet exercitus ordinatus, quam inordinatus: at monum
multitudine habet, quasi ut quida exercitus ad Mes impugnatam, na hominis vita est militia super terra: igitur, σc. His itaq; pr missis: Ad argumet uprimu vi restondeamus; similitudo adducita
de homimbus damnatis, σ malis Angelis penitus neganda; necmnu: quia inter hies, natura gradus minime ponitur,nec bomines damnati circa nos aliquam dicuntur habere operationem,ut dςm nes habent: quare monibus prςlatisnis ordo congruit, non autem hominibus damnatis. Hinc ad instantias in oppositu adducendas,
in medium prodadlas quid dicendum parere potes e3 dictis. Explanaro iam primo quς filo solet quςri secundo. Num semel victus Q n, iterum aliquem tentarepostgroparte offfirmati
105쪽
sc ratiocinore creditursis se Lucifer, qui Christum tentauit, σὰb eo perfecte est victus, Matthsi iiii.At i dem infine mudi tempore Antichristigraui me homines tentabit, utpatuit apud Miuestrum siententia me igitur, circ. Sed dicetis vos: cur ergo Ma- ister dixit, siemel a sandi s vietum, iterum tentare eos non posse rideinde, nonne multi, immo quasi demones infiniti a principio mussi per sanctos sunt victis quare semel uti iii, a dius tentare non poterunt. Pro huius quoti certa determinatione, velimsciatis primo, quot modis sumatur dςmon; nam secundum Scoti imitatorem Gihib. iisen.dist.v. tripliciter capisolet. Uno modo, idem est, quod sitiens. Unde in latino interprpatur peritus,vel sciens. Inde mali 0iritus vocantur cacodςmones idest malum scientes: bonum mero scientes, siue pulchrum, siue honestu cacod ones vocantur. Secundo dmones dicuntur apud Platonem quidam 'iritus, natura subtilis aerea, mirae cognscibilitatis, siue boni, siue mali.
Tertio principaliter accipitur dmon m Theologia pro Angelo Apostata, per peccatum obstinato, σ s inuentum hoc nomen ex lingua Driaca, scilicet dςmon, quasi dimon a diuit ijs, m mammon; Mammon quippe in illa lingua diues dicitur: dum igitur
Angelus malus sitne merito, beatitudinis diuitias habere voluit,σditimae aequalitatis, re te dmon nuncupatus est,siue I contrarium Diues ironice loquendo , idest pauperrimus, siu miserrimus: Hic omnibus noceres,det. Unde Augustinus octauo de ciuitate Dei,
dicit. Certu est, dmones esse θiritus, noceat cupidise os, sicilicet
hominibus in anima, oe corpore, oe a iustitia penitus alienos superbia tumidos; inuidentia lividos ; fallacia callidos, oec. Unde
106쪽
Dei iustitia, dignisunt pma. Concordat Paulus Consius cum ait. D monym genus est, natura noxium; inuidiae felle lucidum in fallendo vafrum ; ac insidiosum, verriculum generis humani:
Ideoque in hominum corpora obrepere, ac vitro, citroq; vexando concursare uapte natui possunt; haud quos eorum natura negatum est, quin possint corporum integumenta arripere, in varias figurarum genera transferri , quo callidius improuida hominum
ingenia lucessant. Et licet sint 2 ones 'iritus nequam, humaria natura hostes acerrimi , illimi , astutissimi, quorum violentia
permaxima: attamen diuina bonitas actus illorum Irmat, ne hominum natura funditus pereat, no enimpotestassuper terram est, qua comparetur ei. At omnino conatussum vanus est, nisi pro quanto permiserit Deus: permittit autem Deus propter obstinat rum damnationem; vel ad peccantium purgationem, mpuniti nem; vel ad delium probationem, m exercitationem; vel ad gloriae Dei mansistationem. Secundo velim audiatis, quid de domone succubo, incubo sim disturus. Umon ergo ille succubus nuncupatur, qui alicui succumbendo in assumpto corpore in muli ris θecie alicuius semen potest recipere, illudq; seruare influa na turali qualitate, conuenienti naturali generationi, quousq; tran fundat illud in matricem alicuius βmina ipsi incubando, σμsemen transfusium ,suam vim naturalem ad generationem minime amittit; qua admones, no bono, sid malo alaribuuntur Angelo, qui se tam vilibus immiscet, non aut bonus . Inde Angelus malus, succubus, m incubus dicitur. His in hunc modumpositis, quid
Ad argumentumprimus atum 1icendum sit, audite: D on
107쪽
enim semel victus ab etno, alios tentare potest, nec non eunde, sidis alio tempore, σ de alijs peccatis. Nam licet eius vistus minu tur, quanilo a bonis vincitur, no ob idsimpliciter tollitur: quare,oe alios, m eundem in diuersis tamen temporibus tentare poterit άςmon. Ad secundum argumentum quid dicendum, exprimi sol tione iam clarum: σὴς satis. '
IN prsenti meo sermone d inctionem is ordine septimam
aggressurus, duo perpendam: pendentiam huius primo as perioribus: diuisionem secundo. Ex quo ergo actum fuit siuσω rius de pertinentibus ad angelorum localem casem; confluenter hic pertractandum venit, de spectantibus ad eorum caseum stiritualem. Habito nexu his paucis verbis: diuidi modo potest hςc dias in Ilio in particulas odio: in quarum prima ponitur conclusio: in altera probatio: in tertia diibrum : in quarta noua conclusio: in quinta declaratio: in siexta illatum unum: in septima propositis: in odi a dilucidatio ,sue mani ut is . Quantum ad primum punctiumst bςc concluso. Angeli boni ingratia confirmari , peccare minime possunt, . malim malitia obstinati, bonum operari nequeunt. An res ita se se habeat in hoc siecto secundo audite ;si geli boni peccare possent ,proculdubio ingratia confirmari non essent: at confirmari sunt: ergo. Inseveris Angeli mali ben facere
108쪽
LECTIONES LIB. SE CUNDI. 8 splent, nec is malitia tua aues, confirmat i fuissent ; atqui siunt
confirmati;non ogo, c. Exprςdictis tertio oritur loco dubium, siab tali verborum forma: s Angeli boni peccare nequeunt,quia ingratia confirmati, nec mali bonum posunt: ergo in ipsis liberum minime erit arbitrium: at habet D Hieron us, qJ has creatura habens liberum arbitrium, est vertibilis in bonum, σ malum rquare tam boni Angeli ornati libertate arbitrij, quam mali, ben facere poterunt, o boni malum operari. Pro solutione huius digo cultatis, unum supponere debetis, scilicet Angelos bonos peccare non valentes, non ob id minus liberos esse nuncupandos ; nam ipsi non coacte sed libere, m Jonte, mutaῖiliterq; bonum eligunt, licet hoc ex gratia, non a natura habeant. Nunc ad dubi ormam dicitur: Beatum Hieroumum fis loquutum de libero arbitrio
I alia non confirmato: at in siua precise natura considerato rhinc ex dictis, quid dedmonibus dicendum. facile patet. Accedo interim adigmentum in ordine quartum; ubi noua coclusio his ter bis ponitur. Quamuis Angeli mali, in quibus naturalis congnitionis perspicacitas viget,aliqua mirabilia facere dicuntur: ob hoc in eis creandi facultas non admittitur. Pro declaratione huius conclusionis, quinto loco considerandum venit: dmones triplicem habere scientiam: unam scilicet eae subtilitate naturae; aliam ex temporis
diuturnitate; tertiam ex bonorum angelorum reuelatione: utpσ-
belle probatur Isiodori authoritate , nec non beati Augustini testi monio. Hinc colli potest, quod d onu cientia, oe arte, fiunt
artes Magicae, Deo tamen aliapermittere volente, adfallendum
fallaces, . monenda delessu ad exercendum iustos, pr
109쪽
bos; in quibus quidem artibus magicis, i monibus ad nutu materia minime insieruit ,se olum in tantum, quantum Deus permittit; mirabilia propterea facere isti dicuntur. Ex his illathmsexto loco - βb his verbis tale infertur. Quamuis mones Deo Permittente noua, m mirabilia operentur, non propter hoc dicendi sunt cremtores, eo quia illa noua, qua producunt, non nisi ex rerum virtuti
bus , a Deo eis inditis, quasi ex quibusdam seminibus educunt, ut instrumenta ad talium productiones, quodam modost habentes,m ut Agricolae ad fractuum productiones, m lectores ad intelle ritus disicipulorum illuminationem. His tandem septimo venit talis ponenda proposito loco. Dςmones multo maiora mala, pluraque facere possent, qua nunc faciunt, nisi Dei bonitas, atq; benignitas, ipsos talia facere prohiberet. Nunc ut man fletur hec proposito, octauo loco, Pharaonis utemur Magorum exemplo: nam Magi Pharaonis, ita commode dmomm ministerio Coniphes fecise potuistcnt,sicut ranas fecerunt,si Dcus Optimus Max. huiu=nodi operari non inhibuisset. Et ita his paucis verbis, Uinctionem bancseptimam tenetis dilucidatam a nobis.
AN ANGELI BEATI PECCARE POSSINT. Lectio XXXI. Irca prςdeclaratam in 'ordine distinctionem si timum,
110쪽
parte a sematiuoc arguitur: gratia, oe gloria naturam minime tollunt: at de ratione creatura est deficere posse: igitur Angeli beati, me. Deinde: quanto aliquid liberius est, tanto minus d terminatum est; in natura enim costantibus, quae sunt determinata ad unum, nihιl est libertatis: at in Angelis bonis non est liberum arbitrium minus, quam prius: ergo ςque indeterminatu, ut prius;
sed prius ad malum Adti potuerunt igitur σ nunc. In oppositum se habet illud, quod apud Ioannem sigitur iii. Cum apparuerit,
Amiles ei erimus: at Deus in peccabius, oe nos infmilitudinem eius transformamur per beatitudin e Angeli ergo quia beati, me. Pro determinatione huius qusti, duo confideranda occurrunt: Primum est, unde alicui conueniat, quod peccare possit: alteram
est: num illa causa in beatis reperiri possit. Quantum ad primum,
dicendum venit: peccatum ex hoc prouenire in electione, quia aliquis defectus in ratione, vel nscientiae, vel inconsederationispr cedit : qliare, me. Alteram vero in ordine secundum ex primo
redditur d lucidum ,scilicet, quod beati peccare minime posunt; quoniam ibi nullus in ratione defectus, neq; in eleElione posti bilis: igitur ,σc. Nunc diluenda sunt argumenta, oe primo primum de gratia, in gloria adducitum, quae ad duo referri possunt, vel ad natura, vel ad naturae desidium: si primo modo, currit argumentum : si secundo modo, nullum est: quia gratia, σgloria, natura defeeium tollunt, σ quia peccare natui am non dicit, sed natura defetitum, ideo argumentum nullum; Ad secundum dicitur,quod cum posse peccare nosit libertas, nec pars libertas issecundum Amselmum; indeterminatio ergo, per quam quis dicitur ad malum