장음표시 사용
141쪽
ccessis Angelus cosortans eu: Sexto repi sentat eleemos asioe orationes nostras Deo, υt habetur in Thobiae Septimo adiuuarcotra hostes visibiles: Unde Elias vidit castra Angelorue OA uo increpat eum, qui diufuit in peccato mortali, reducens ei ad momoriam peccata siua,m beneficia Dei e Iadiib. r. Dixit Angelus populo Isirael cur hoc fecistis ' Nono occasiones peccandi remouet, impedimenta boni: Decimo viam ostendit. Unde Raphael
Thobiam duxit: Undecimo ardorem mitigat concupistentiarum, sicut e cotrario diabolus accedit. Dun. Σ. Angelus descendit, o c. Duodecimo orat pro nobis. Dan.x. Nemo est adiutor meus ad oradum δ nobis, nisi Michael. His itaprmissis, nunc secundo venit probanda loco, conclusio beati Hieroumi, cr Gregorij aut boritatibus,m es videre in textu: Viri etenim isti sancti asserunt, squisque, bonum Angelu ibi ad custodiam deputatum, σ unum malum ad exercitium habet; m licet ori boni Angeli, bonu velint nostrum, atq;salutem; ille tamen,qui homini Jecialiter ea divitatus, ad bonum prς alijs adhortatur; similiter licet omnes Angeli
mali homine ad malum exerceant, nec non inritent,σprouocent,
magis tamen sium dicitur exercitator ad mala ipsum instigare. His tertio loco proponitur bςc propositio, quod unus Angelus pluribus simul, velfuccessiae,possit prς si hominibus. Prςmissa propositione, dubitatur quarto. Utrum quilibet homo sum habeat proprium Velum custode aut υnus plures custodiat Angelus: Ad quod
dicit pol, quodsicut uni homini multorum custodia committitur, ut Episcopis, Abbatibus,atq; Prioribus: ita plurium hominum c sodia, vel exercitium uni, bonorum, vel malorum committetu
142쪽
fati e Fuccesiae. Nec ob id negandum, at singuli homines actualiter existentes ,singulares non habeant Angelos pro suo exercitio, vel custodia, quia iam hoc est dictum. Quinto loco, ponitur hςe conclusio. Angeli boni in sua beatitudine meritorie dicuntur proficere, q; ad mundi consumationem: ad qδ videndum dubitatur to. Utrum cilicet boni Angeli in merito, vel pr io Meiot: circa hoc, quidam uni opinati, qs non sium in merito proficiant,verum etiam in prςmio scilicet in cognit lane, m Dei diis bone, ita qJ magis, ac magis ipsium cognoscant,m diligant; ql autem in cogniatione proficiant, videtur per hoc probari posse, quia sterium incarnationis Christi plene non cognouerunt antepassionem, cuius sententiae videtur fuisse beatus Hieronous, licet D. Augustinas
contrarium dicere videarure quorum Doetorum controuersia, vidi cutiatur, ita dic edum: Veios qui de maiores tuisse Christi incarnationem, et ante' am fieret, licet tamen non perferite: at minores ea minime cognouisse, ni sipostqua acta: Hinesipii loco, unum colligitur dum dicitur, quod tam maiores, quam minores in cognitione j ecerunt,m δficiunt in diem iudici, Demilo lauo,sciticet loco, poneta venit quorundam opinio totum se habens in oppositum, quod ilicet Angeli, nec in cognitione, nec in Dei dilectione proficiant ; sia solum in quarundam rerum ext riorum cognitione ,sicut est Christi inearnasio, milia. M λι nerpent. declinans ad prima opinionem, Godo rhoe beati Gogor ij, authoritates quasi fluit, qua videtur uadere, o elos inscientia post eorum confirmationem minime pro ec se ,sed omni cire. Dicit ergo, nec non fatetur omnia quidem scire, sed non
143쪽
perfecte, vel omnia scire ad eorum beatitudinempertinentia: γbse de pollicitis in pronita.
VTRVM QVI LIBET HOMO AB INITIO
. Lectio XLIII. NE flentis inuoluamus 'ectantia ad Magistrisint.dia
cta, opere pr tum erit, tria non magno verborum apis
paratu rimari, in pi senti quota. Quorum primum diam quilibet homo a natiuitatis suae principio Angelum a uam custodiam habeat deputarum. Alterum. Num Meli dicantur in cognitione proficere. Demum. Utrum unus ngelus per Elmminationem adterius proficiar in cognitione. Cir primum, pro parte negatiuaso arguitur. A Deo homines custodiuntur: erra noab Nelis: consequentia patet, quia ubi custos fortior, ibi supera fuit infirmior: custos fortior est Deus, infirmior vero orietura igitur, σc. Pr erea: Angelorum custodia circa homines dicitur esse, ut adstitem dirigantur: aisalutis minime capacesμnt, amtequam baptirati sint: non ergo ante baptismum saltem, Meli dentur hominum habere custodiam. Pr perea: Christus ab imstantsua conceptionis fuit beatus: at beati ab e Melis non custodiuntur : igitur Angelum custodem Christus minime habuit; Deontrarium extat illud Psal. Melissuis Deus mandauit de te. . Insuper, illud Hieronymi super Matthsum xviii. ngeli
144쪽
eorum in cins semper viden aciem patris: magna quidem animirum est dignitas, ut unaqueque ab exordio nasiuitatissiua, adsita stodiam e gelum delegatum, ac deputarum habeat. Pro dilmeidatione igitur quoiti propositi, duo pr iti eda occurrunt: priamum est, quod rationabiliter ponitur, p ngelos bonos, custodiri bomines: alterum est, quod Veli ad hominum custodiam deputantur, a natiuitatis tepore, q; ad mortis horam inclusiae. Nune paucis verbis est rejondendum argumetis, m primo ad primum de custodia duplici, principaliscilicet, σ ministeriali: argumem tum currit primo modo, o nos hic loquimur Mecundo modo. Nee ob id dicendum, quod una harumsuperfluat, nam neutra custodia liberum arbitrium cogit, neq; necessitat quin ad bonum,m ad malum inclinari valeat. Ad secundum argumentum debet negari, appresim custodia, electis, m reprobis, bonis,m malis non conuoniat, oe licet a baptistmate incipiat homo gratiam regulariter habere , quae principium est merendi salutem sola tamen natura brumana, ante baptisimum, talis dicitur creata, quapotest statis pamticeps esse; unde beneficia, qua homini dantur inquatum Aristi nus est, licet a baptisemi tempore incipiam, ea tamen, quasibi comferuntur, ut beatitudinis capax en, siue per natiuitatem in utero, sue extra exhiberi videntur, licet disserenter,nam in utero huius moiu beneficia cum matre communia recipit, atpostea nascendo ex
mero , ea μι propria babeat. Ad tertium de Christo diripotest, quod quamuis Christus secundum portionem rationisuperiorem fuit beatus, nec hoc modo custodia indigens angelorum uis tamen secundum corpuspassibilis, arq; viator, σβ e Melucustodem habuit,
145쪽
habuit, non tanquam superiorem, sed bene ut ministrum, hπde primo Psito. Cui nectitur alterum dum qu risur. Utrum Angeli dicantur proficere in cognitione per mutuam locutionem smihi quidem quod non, videtur esse dicendum, omnis enim locutio fieri let per verba, qua auditui inseruiunt, vel per nurus ,mes
Aia, qua vi sui aptantur: at isti duo sensis nequaquam in Angelis ponuntur: igitur, o. In oppositum sacra scriptu se habet, qua Angelossibi mutuo loquetes introducit, licet modsi assignare velle, perdisscite fit apud Doctores. Pro dilucidatione itaq; huius digo cultatis, prςnotanda quςdam sunt, deinde argumentum diluetur adductum.Primo ergo dico, quod ngelus loquendo alteri, nihil facit, nisi quod causat cogitationem alicuius obiecti in se, quae cogiatario in loquente causata tanqua obiecitum, causat esteriliue in Amgelo audiente notitiam intuitiuam suimet cogitationis, uti copiose apud Gab: videre est. Secundum vero Bonaventuram, Angelus
dicitur audire, m videre: quae duo in Angelo nihil aliud sinant,nis intelligere, ideo tunc dicitur videre, cum ex proprio motu imiel it aliquid; m tunc audit, quando per θeciei oblationem intelligibis, ab eo intelligente excitatus, ipsum quod profertur intellia git. Insuper, notodumsecundo: duplice dari locutionem scilicet interiorem, oe exteriorem: nos hic de prima intendimus , non de secunda ; Nunc ad argumentum formatum quid diccndum patet, nam currit de locutione, quae fit ab extra,per voces, per nutus, fasta; non tamen de illa ab intra, re pectu Angeli dirigentis, ordinantis ad alterum conceptum siuum. His qu sitis duobus, nhne tertium addendum solet enim quςri. Utrum unus Angeluspro-. u
146쪽
sciat in cognitione, pcr alterius illuminatione. Pro parte negati sic arguitur. Lumen forma quesam est scd Angeli formam neo' unt immediate inducere aliquam: igitur, me. Vel um quia Dion us cap.octauo cςlsis Hierarchiae oppossitum tenet, ideo pro δε- terminatione Psti, quatuor prςmisi in;primum Angelorum rejicit actus,quos dicuntur periores habere, restem inferioru tres enim sunt: scilicet purgare; illuminare; perficere. Alterum
tendit ad quod quid est illuminationis; nam illuminatio nil aliud est, quam veritatis manifestatio, sicundum qd ad intellectum pertinet a teste Paulo Apostolo ad Ephesos iii quorum aut si istumia
natio tertio declaro, nam eorum dicitur solum esse , quae a diuina voluntate dipendent, qua eri Angelos latent, nisi eis revelentur. Quarto agendum isset is modo, quo e rigelus unus alterum illum:nat, que modum assignare velle perdifficile esse varij enim Doctores varia dicunt: at igitur vobis si, illud sicire, quod illuminare nihil aliud est quam obiectum manifestare. Nunc ad argumentum formatum est dicendum, quod unus eAngelus alteril minime illuminat creando in ipso aliquod lumen, Ilaegratia, siue nrum , vel gloriae, quo modo regumentum currit. Non ob ia debet negari, quin inferiores e Angeliqueant in cognitione proficere a sup rioribus illuminati ex consi
147쪽
xi IO. PAVLI PALANTERII POST CONSIDERATIONEM DE
Distinctio XILLectio XLIIII. O Rhζης se 'dum perfectius ut norunt docti, superius
actumuit de natura pure Rhirituali, idest de eAn 'elis:
nunc vero ex consequenti agendum de natura mere com
porali , ut pote de sensibilis mundi productione ,sic breui nexum, intentionem huius distinctionis tenetis. Ad diuisionem modo accedo, distinctionemque prsentem in septem punctasecari posse dico. In quoru primo emat conclusio; in altero probatio; in tertio propositio; in quarto pro dilucidatione,ae P intellectu quartipum est, duo tanguntur; in quinto habetur propositio ; in sexto, probatio a deinde contra pre dicta in latur inseptimo. Quantum adpriamum, bςc est conclusio. Deus benedictus in principio elementorum quatuor, materiam informem, idest indistincta creauit. Ad hane probandam locosecundo Magistersent. prςmittit, diiura sapien
tiam una cum eAngelica natura, in elementis quatuor confusem,
m informem, produxise materiam. Insiuper, in sex diebus perferit formauisse, distinxisse: licet sensiorum quidam it beatus Aug. m sui, sint opinati, οι mul in materia et distinctasecum dum formas prodacia. lj vero Tt beatus Gregorius, oe Beda,
dixerunt, materiam primo rudem, nec non informem creatam, e
quapscaper dierum sex interualla, res corporales sicundum proprias esse P ductas jecies.Cui opinioni videturbauere Magister, ob
148쪽
obplurimorum docti in sententiam, scripturasacrae authoriatatem: at Acetis, libentersciremus, num illa informis materia Ἀρ- ducta, o tantῖ- ὰ nomine vocata: Ad boc paucis dici potes, pnm,sed nomine diuerso, na primo terra dicta est,ut ibi: In principio creauit Deus Coum, Terram,stexprimitur nomine terrae, no propter terrestrem substantiam ,sed bene ob lleciositatis priuationem ,siue carentiam; quandoq; etiam exprimi consueuit nomine abyssi, ibi, cum dicitur, Et tenebra erant siver faciem
absi,m hoc propter distin tionis defectum,qua distinctione ipsa
priuata erat. Insiper, aqua nominari solet, ut ibi, cum dicitur, Et stiritus domini ferebatursuper aquas.Nec id mirum videri Lbet. nam ut aqua multa habere dicitur fluxibit talem, ita materia illa diuersampotentiam ad formas diuersas i ecipiendas habet: at iterudicetis: cur uno tantum non ea nomine vocata talis materia, sed pluribus ' ad hoc dicitur iure merito i actu uisse, ne crederetur uniusformae sotu recepti ,s unico esset nomine vocata. Prς-terea, dicetis: cur, et Uitatis nominibus ea nominata ' restondetur , hoe factam fuisse obpopuli ruditatem, cui Mysis sicripsit.
Enodatis in hunc modum punctis duobus paucis: tertium accedithacpropositione contentum. Deει elementoru conssem materiam in eodem loco,iai nunc est, creandam collocauit. Ad cuius probationem duo dicenda occurrunt: quorum primum est,quo modo illa materia informis fit dicita, cu tamen omniforma minime caruerit.
Ad quod dici potest, non esse dicitam informem ob omnis firmae emrentiam , sed qui ormam indistinctam, atq; confusam habebat, Cr non Vinciam, utpostea habuit. Alterum notatu dignum est,
149쪽
ag locum pertinens, ut sciamus, Ufuerit illa creata materia, σquantum θ icij occupauerit. Ad hoc dici potest, quod creabatur in illo ibi, in quo nunc mundus existit, quod cum ἶbet elementi pactum occupabat; extendebatur et sicundum aliquos ultra fi mamenti locum, quatenus materia illa, in parte inferiori Epissiorim densior ; in parte uero superiori rarior, atq; -blilior. V.nde de parte illa rariori, aquas prafirmament a existentes, es actas quidam dicebant; π hcc de quatuor puncitis. In quinto poniturhςc propositio.Deuspost mundi creationem,atq, in siex dicbus pe festam, nec non completam distin tionem, die septimo ab eius' paratione cegauit. Ad quam detegendam, Magister in sexto ita procedit punEcto,supponendo,quὀd rerumperfectiprodudilo,atq; formatiost expedita in dieru numero senario, ita quod nihilps-
modum fuerit produectum, quod in primis creaturas, aliquo modo non conlineretur ideo illa de causas timo dicitur Deus quie-μ se die: propterea quod nouas creaturas producere cessauit. At contra hocseptimo loco authoritate Saluatoris nostri dicentis. Patrem sivum, e v ; modo operari, uos in furgere video: no igitur
Acitur septimo die quieuisse Deus. Deinde, si Deus sieptimo ab onopere quicuisset die,tunc amplius de nouo in rerum natura nil certe produceretur: at hoc ena ume ergo septimo Deus no quieuit die. An hoc verum, audite: multa en:m generabiliasiunt, nondum t men renita, sed sola in potentia: non ergo baa diuina virtute creatiua , sieptimo Aeproducia. Ad banc dirimenda difficultate velim uosscire: Deum ad rerum productionem quatuor modis operari. Primo na uraliter in verbo, esia distonendo: in siper, materiam
150쪽
informe producendo: tertio maloriam sex diebres confisi ecun- .us ecies di linguendo : quarto exseminibus, rebus induis crea ra , ne pereant reformando. Hisprςmissis,sive prusitis, ad fommam dico: secundum tres illos primos modos operandi,disset imo ' Deum quieus: at quo ad quartu minime, qui cmper operatur,
icto intelligi debet dicitum Christi Juperius allegatum: σMe de tota distinestione se ficiant.
Lectio XLV. MVlta tetigit Magistersint. inpreseclarata distinctio
ne, quae maximam quibusdam distultatem parere videntur : ad quam tollendam, tria eaaminabimus questra: quorum primum erit, de creatione materia: alterum de iden titate eiusdem, reflectu olam corporum: tertium de psebili ut audietis. Quςritur ergo primo. An informis creatast materia. Mihi sane videtur, quod non: habet enim criptura, In principio creauit Deus dum, π terram, habuit ergo ex tunc materia, formam cςlestem, o elementarem: quare informis dici non debet, quod sit creata. Insiveri materia in illo esse, in quo primo suis producta, vel erat in loco circunscriptiue, vel non primum ori tanquam verum admittunt Doctores, circunsicriptiue materiam in concavo ces Empiretponentes; alterum ergo negandum, . ita materia minime informis, quia, qua in ubi circunscriptiue habent