장음표시 사용
191쪽
Trinitatem, per quam ipsa duci potest in notitiam recordativam, scilicet mentem, notitiam amorem, in quibus ratio imaginis comit, ut in partibus, . eo ipso mens imago Dei est, quo capax eius est, ut dixit Aug. a iiii. de Trin. Praeterea: rationalis creatura
imago Dei videturposse dici, propter si Itudinem accidentium similium cum 'Deo: sicut iustum, sapiens, intellectivum: sed illae
proprietates, siunt in Deo vere, m consubstantialiter, σ eminem trus, quam in rationali creatura n qua sunt accidentiae quare larationalis creatura imago Dei dicitur , quamuis non staperfecta. sicui si e sent utrobiq; accidentia, tam in Deo, quam in crearum. Consistit aut ratio imaginis radicaliter, m origina iter inanimae
si antis,sid perserite, m completiue in substantia animae,
duobus altibus ab ea δΔEtisscilicet actu volendi, inteli gemae. Secundum vero Aliacm. imago dupliciter capi dicitur, uno modo prouisupponit pro anima siubstantia,quae est memoria, inte lietentia, oe voluntas ,sub quo siense homo non perdidit imaginem Dei, licet per peccatum bene operandi efficacia ex istis,quae ipsi, impedimentis, incurrit.Solet alio accipi modo imago,ut est nomen quasi collectivum supponensprosubstantia anima, m actibus cmgnitionis dilectionis Dei quosperdidit homo proflatu natura lapsae, . sic intelligitui Aug. cum dicit, creata fuit in homine
imae' Dei,quam non seruauit.Homo ergo ad imaginem Dei cremtus primo, oesimilitudinem,qua duobus, vires te adnotat Bon uentur anctus, attenditur modis: uno modo secundum unius rationis proprietatem,sive nasu participationem: alio modo secundum unius forma comparationem. Prima vocatur proportionis
192쪽
similitudo,altera vero similitudo AEportionalitaris, de qua hic non essimo ,sed ibi dum loquitur desacramento: ut eius militudine erat, oec. Insequenti ad alia accedam. inc inter satis.
NUM IN SOLIS CREATURIS INTELLE-
AD Geriorem doctrinam eorum, quae A ipso Magistro
sint. insuperiorisunt laeta distincitisne,duo questa encitari posse video.Quorum primum erit. Vtrum in solis riselendeat intelles talibus creaturis imago. Insiver. Num in homine, σ in Angelo ςquabtersit imago.Circa primum: pro parte negativa se ratiocinari audeo.Si imago Dei in crearuris ponenda, hoc P tanto Uset, vel, ut essentiam diuinam imitantursu ratione narurae, vel sub ratione ideae; primum non videtur dis obsie, quia secundum finiarium imago dicitur esse*ecies indigerense at quoad esse naturale, quoibet natura ab sentia diuina dister plus qua pecies: ergo ut imitantur ipsem sub ratione ideae: at irrarionalis ercatura eque perfecte ideam imitatur, secundum quam rationalisereatina AEducitur; fit utraq; igitur creatura aequaliter imago c eoncedenda, m non soli; in rationali nntellectuali. Ex alio latere, in on tuis habet D. Idecimo quarto de Trine dicensquod anima est ad imaginem Dei, quia eius capax est loquendo tamen de capacitate per cognitionem, oe amorem sed secis creaturis irrationalibus minime inuenitur: quare, σc.Pro intellectu huius
193쪽
usi,duo nobivrωotanda occurrunt, oe primo qualiter imago Dei inueniri queat in creaturis: alterum est , in quibus creaturis. Circa primum, vel sciatis: imaginem dicere perfectam reprς- sentationem eius, cuius imago est, τι filius in diuinis, qui pulche rima, σ imago perfectissima dicitur renpectu patris, cu naturant eandem essentialiter et dem re sentet: alio consederatur modo imago, non in eadem natura, neq; re sentans essentiam, V.ς dum dicitur, quod Iuli, imago, vel Pauli aliquid siculptum repr sentat in lapide, velpictum in pariete. Quantum ad sicandumpotdici: duobus in creaturis imaginem reperiri modis, vel quo ad effutiaba, vel quo ad personalia. Primo modo, solum in creaturis ronceditur rationatibus me intellectualibus,at non secundo modo. His ita prmissis, nune ad argumentum ita re pondendum, quod creatura imago Dei es, inquantu Arunam r*rsentat essentiam. quo ad ese natura, secundum illud, quod intelligitur in Deo quasi steri sicum: hoc autem non sit ob id participando naturam eandem secundum si em, de qua imagine argumentum procedit, fedparaticipando aliam naturam natura diuina reprsentativam; Hςc dedatio primo ;pos ql alterum μbsequitur, dum qu itur. Utrum squaliter imago Dei in homine in Angelo reperiatur; aut in una perfectiori modo, quam in altero. Quod in utroq; ςqualitersthmbeat, declinando ad partem sermativam, doceo per Aug. decima quarto de Trin. dicentem, quod mens ad imaginem Dei est, quia rapax eius est,particet se; eius esepotest: at humana mentis cap citas, m angelica, ςqualis dicitur esse: ergo. In oppositum e habet
illud Gregori, dicentis, quanto in Anaelo simpucior est natura,
194쪽
tanto magis in illo Dei imago infinuatur impressa. Ad qusionem igitur hanc dilucidandam, . terminandam, illud in nostram re--candum erit memoriam, quodsi loquamur de imagine, quo adessentialia, procul dubio in homine, O Angelo ςquatiter non inu nietur sedperferibus in Angelo, quam in homine, quiaperfeEli ris: quo supposito, mihi dis icile argumento altito respondere non erit, nam pro comperto habeo, quod humana,σ Angelica mentis non est eadem capacitas per naturam, alpergratiamsic: undes cundum naturam, ut alias ta tum fuit, persectius Deus ab Ausio , quam a nobis concipi dicitum: quare quantam ad essentialia in Angelo imaginis ratis perfectior est eius narura; at quo ad pers nalia nequaquam, quia sec attenditur,quantum ad similitudinis proportionem, quae in homine, G Anguo Huatis, eadem. Adar umentum vero in oppositum, dicitur currere de imagine, quo Aaesentialia;tunc perfectius in Angelo,quam in homine, imaginis ratio collocatur: γ bςcsatis.
EX quo din hominum in generali locuti sumus productione
una cum Magistro sent. Aperius . nunc cum eodem de viri productione in beriali agemus,m maxime de anima prediatione, qua sim vivificauit. Diuida tur e ob c distinctiompo Iaseptem. In conclusionem primo. In quotion secundo. In
195쪽
In quasdam opiniones tertio. In nouam conclusioncm quarto. In dubium quinto. Intres opinionessexto. In propositionem cum dilucidationes timo. Quamtu ad primum conclusio talis est: Bonus Deus Adae animam, non de diuinasubstantia, nec de materia ali-cirea creauit ; sita ipsam ex nihilo creando eidem in L=irauit: ad qua probandam docet Agagister sent. animae hominis creationem emprimi in Genes: ubi dicitur: Inn irauit in faciem eius . 'iraculumita. Quam quidem in birauit, fecit, non faucibus corporeis,
nec de sua obstaritia ipsem a si es lauit Deus,ut perperam qridam maledicti h retici sunt opinati: at bene dicitur in stirasse, quan δε animam ad modum latus de nihilo θiritualiter creauit Quibus ex verbis secundo excitari potest loco qu6tio talis . Utrum filicst
in corpore,vel extra corpus, sit ani producta: ad quam e medio questionem tollendam,tertio duae narrantur opiniones seco: quar si prima fuit dicentium: in corpore animam creata esse; altera Tero
dicentium extra corpus,duciam. Hic Magister de imaprimi. hominis in f 'ecie determinas nihil; at de alijs animabus procu dubio tenendum esse dicit, quod in coryore creentur , ut ut sit de illa; σ hπ de tribuspunctis. In quarto noua ponitur, quae talisen, conclusio. Deus, qui in virili ςtate Adam creauit, eundem ab extra in paradisum collocauit.Ad qua probandum, declarandam De conclisionem,quinto ipsi Magister dubitat loco: Vtri cilicet primus parens in virili sit pro ludius ςtate. Ad quod dicendam, P
Iarte asymatiua, quodsic; non tamen causarum inferiorum vi
tute,si a diuina P. Nec id vobis mirum videri debet; nampos ibialia dicuntur est esecundum causas superiores, quae minime fieri δε-
196쪽
LECTIONESJLIB. SECUNDI. I Icuntur posse sicundum causas isseriores infe Moysi et irgam
draconem diuina vertebatur virtute; nec huiusimodi contra naturam fieri dicendum, nis nobis tantummodo, quibus naturae cursus aditer non innotuit; formatum itaq; in virili ςtute primum hominem Deus in parias posuit, vel quia ibi non manserus, etet ut cognosceret, non esse naturae eius, ut in illo loco est, sed gratiae di Dinae. Circa quod negotium tres videntur fuisse opiniones, quas in sexto audietispunLIO: Prima ergo libere dicit paradsum, locum' esse corporalemprςcise: altera tenet se locum L iritualem: tertia quae Magistri videtur auribus consona esse, ponit utrunque ; assim mos, quod syritualiter gerat inpumpi nentis ecclesiae, ue uturae. His sistimo, loco ultimo, propostio talis addenda venit. De
fructu lignimcntia boni, π mali, non a natura, sed ab euentus tui sic dicti, in parias gisando Adam peccauit .. Pro intelli ita cuius ire debetis, diuersa ibi scilicet in para o lignofuisse:
unum vita lignum dicebatur, virtutem hanc diuinitusMi a Deo collatam habens; ut de tali comedentes, ides defudissuo, ab imfirmitate , m morte posset construare. Aliud autem scientiae boni, mah lignum dicebatur, nc n hoc habens a natura, nec ab aliqua virtute stibi a Deo data, i indita ,sed ab euentu, quia post eius gustum, homo experientia disserentiam inter obedientia bonum, O malum inobedientiae cognouit: esius tamen illius ligni de se m
n me illicitus fuit, sed homini inter dieius, ad ostendendum quam tam malum inobedientia sit, etiamsi fiat in bis,quae desi licitaseum: bπpro prsentissatis.
197쪽
r IO PAVLI PALANTERII TDE PARADISO, ET Q
non perpenderem: quare hodierna die, rimaturus sum in ordine quatuor. madinignificara diuersa primo; Insiper, quid frin 'irare; tertio quςdam consideratione digna de anima rationali; quarto ligni confiderationes.Quo ad primum. Paradisiumca dictio est π la tmesi tisicit pomarium. Unde pomissa paradistea, Uitu vocamin, libere in omnibus pomariis inferantre, odore sapore'; infigvia; σ iri exilicitur esseeocili cet terrestris, crestis, m Fritualis, idest Dei visio. Ab ali pro quaret ignificatione let addiprmium, ita viparadisius quadoq; ignificet prςmium; iuxtaillud Saluatoris dictum latroni, Hodie mecu eras in paria Paradisius uerὸ terrestris urus corporeus et Lin oriente, ut in nobilissimo loco; π inter tatur hortus. Estque
locus humanae habitationi conueniens,quoniam temperatum aerem
habet, oe tenuissimu, plantasiq;floridassimῖ, ut dicit D.Thomas
parte prima. Est et locus deliciar u,'amgnitatis, cr quantum ad beatos c um est emureum s quantum vero ad viatores locus dicitur am nus inpartibus orientis costitutus; bservice Edon vocaturri in lingua nostra deliciς interprςtatur, utrunq; iunetu hortum facit deliciaru; non ibistius, non sus ed perpetua aeris temperies, e cuius mediosons prorumpens totum nemus irrigat , de quo Beda: Gab. π Paulus Cortesius permulta dicunt: at quia locus ille sicundum istos viros, nobis occultus, oe ignotus, quia . canonica
198쪽
eanonica sicriptura situm eius non certificat, iccirco illud tantum dicam, Adam expulsu uisse ab illo deliciarumparadisipostpericatum. Datur et paradisius iritualis, qui sumitur pro natu anima triumphantis,ac militantis Ecclem, quiparadisufflatu vel qui rem, σ am itatem deliciarum I 'iritualium dicit, oe duplex esse pol, secudum duplicem Ecclesia Italum,ficet triumphantis, mmilitantis. CHestis vero paradisus solet capi tertio pro Dei visione τι tetigimus; vel pro beatitudine regni cdesis quae non emine visione, vel proprςmio. Magistersent. in distinctione prςcedentiloqui videbatur de paradisio corporalisi recolitis,in quo Adam po-fitus. Et bςc de primo puncto. In altero qui it in rare videmdum; nec id mirum,quia dicebat Magister in textur Deum inlliarasse in Adam 'iraculum vitae: Istrare ergo, vel insessare nil aliud est, quam 'iritum facere, m eum corpori unire. Unde diacitur,formavit Deus hominem de limo terrε,σ msspirauit inficiem eius s iraculum vita ; ita cum ibet hominis animam creat Deus, ut in faciem Adae in 'iraculum Tita. Aliquando et in 'iarare dicitur immittere, a quo mί iratio,qui modus diuinarum vocationu est, quando nos vocat dominus dicens. Venite ad me,me.
Sub quo sense hic cum Magistra minime loquimur, 'edsiubprimo.
Nunc tertio quesam dicenda occurrunt loco, de anima rationaliisθirata a Deo; quae cum fi potentia, o principium multarum operationu, actuum in homine, hinc diuersa sortitur vocabula quandoq; enim dicitur intellectus, ut potentiam ad intelligendum designat; quandoq; voluntas, quantum ad actum producendum molendi; quandoque anima dum vegetat; dicitur et piritus, dum
199쪽
rontemplatur Uus dysientis; animus dum prudentersapit; mens sum intolunt; ratio dum disicernit ; memoria D recordatur ; voluntas dum consentit, quot oia nequii tuam deserunt in substantita,
nam una fiunt siubstantia, licet proprietates d uers nt. I per, secudumsui substantia solet anima dici I biritus, rsedis scilicet
corporis, claatenus vero animat, dici debet anima, hπ de β-gmentis tribus. In quarto ligniAn fata detegenda occurrunt,
nam multiplex lignum dici siolet, lignum siriticet scientia boni, πmali; lignum quandoq;grauiora peccata dicuntur; eo quia lignum tardius consumetur, quastipula, denotans venialia minus grauia. Deniq; lignum dicitur vitaecli communiter ori Doctores tenent, bala se virtutem perpetuo construandi vitam hominis inflatu innocentiaeScotus vero videtur aliter dicere, fructus ligni vitae, licet habuerit virtutem proloMandi vitam, no tamen in prapetus consieruandi, hoc itineprobat; vis enim ligni vita, construatiua bominis, minimefuisse dici debet, a ligni natur 'eci sica, sed ex Dei dono in 'eciali ad salutem hominis corporalis: at homine lapso in peccatum subtrafla, oe immutata fuit vis ipsa ligno vitae,
mi irrevocabiliter flaret Dei siententiae quacunq; hora comederiatis , morte moriemini. Vnde Iacob. de Valentia dicere solebat, illud υitae lignum in paradiso plantatum, duo primis conjerrepaΘrentibus, nam primo uitam perpetua prestabat, 'e ab l in pr senti misi, ia, Inseruans ab omni infirmitate, m tristinia: in si per conferebat immortalitatem, quiapoterant non mori. Pi stercapo fllongam durat ionem translati fuissent in vitam meliorem, ido I in talum ς Iernam, ubi aternalite ruerentur Deo viso, m amatos
200쪽
m licet varia, π genera diuersa lignorum Usint in paradisio te restri; inter alia tamen duo erat θecialissima. Unum vita lignum, aliud cientia boni mali; σsuerunt in medio paradis,m unui ta alterum, ut ex uno amoris acciperet assectum, σ ex alio in
moris Dei .Fuerunt ergo ibi triplicia ligna scilicet innutrimentus in documentu, ad ciuendam inperpetuum Per lignum quoq; vita potest intellai Christus; item ciuilibet homo iustus, qui bonos facit stactus siuorum operum; deniq; lignum cita crux Dominica siet dici, eo quia redemptionis studium dederit nobis : cr Me de quatuorlossicitis. Insequenti ad alia accedemus.
o DE ANIMA RATIONALI. Lectio LXII Α δεδ iram accedam ad quςstiones excitandas circa prς-
declaratam distincthonem de rationali anima quatuor, perpendam. Creationis tempus primo; quo modo fit in inre secundo; insuper perfectionis huius gradum; originem eiu 2em quarto. Quo ad primam,duofuerunt errores circa tempus creationis anima rationalis. Primus fuit Platonis pone is animas, m Angelos ab aeterno quod dictu uis contra fidem, nihil enim Mernum, prper Deum. Dicamus itaq; nos, quod anima rationalissimul creatur, m infundatur, non ante corpus , sed cum corpores male eius eloim natuma est uniri corpori; simul ergo cum corpore, oe in corpore creata, σ non ab ς terno, ut perperam dixit ille Plato. Quo autem modo in corpore sis anima ipsa, nunc secundo