장음표시 사용
211쪽
pter alterum,ut ex illo aliquidsimile agenti generetur a vel dicatucam Gabr. cum Scoto concordante; quod semen sit corpus impe sectum, a generante produsium, non propter sie sed tanquam via ascendendι ad ulteriore ormas perfectas. Hic tamen animadue tendum est, qJ agentium quςdamproducunt effectum immediate, siue bisimilem lue alterius rationis, ut in producente ςquiuo RG ignis ignem, oesol ranam. Alia producunt esectum mediante
propagatione. U.g. ut equus equum generans; natalis immediate
alterius equi formam minime producit ,sed de se P ducit essectam
medium,ficilices en, mediante quo, equi forma producitur; ea ergo siemen, non intentu a natura propterse,sed bene propter aliud p fEhus: hinc Aug. iii. de Trin. p. viii. ait, Omnium quippe rerum, qua corporaliter, visibiliterq; nascuntur, occulta quςdam seminam istis corporeis mundi huius elementis latent, π semen superstum es nutrimenti tertiae digestionis, cuius si visi ta hςc equandoq; mi umitur P superfluitate tertia digc ionis; aliquido et pro verbo Dei, q/gratia via cat, siemen crescere facit,
quod solus dominus tribuit. Γ api quoq; s olet semen pro actu liberi
arbitri', ut cribit Gabr. hoc aut Deus Angelis omen concreauit, quia eis liberum arbitrium dedit, per qJ poterant si conuertere ad Deum, sic Dei recipere gratiam; nos hic defiemrne primo modo capto loquimur, non alijs duobus modis; inde ratio seminalis prouenit, de qua nunc scudo agendu est loco. Ait ergo primo, san ius B in cntura, volens nobis, o quid est rationis seminalis aperire, hod ratio seminalis nihil aliud est, quam polentia actiua malcria H ita. q etsi cli nil orma, cum eA easi assorma mediante naturς
212쪽
operatione, quae non producit aliquid ex nihilo. Scotus vero dicit,
quod ratio siminalis est aliqua forma sieminis, inquantum semen est j m illud, vel est formasubstantialis inis, vel qualitas necessario consequensformam siubstantiae seminis sicutforma triatici in tritico, vel qualitas consiquens formam eius, nee semcn, nec ratio sieminis, sunt coma natura, quia semen fit ex nutrimento, in
quo semine dicitur esse ratio seminalis, ut in subieriti; nechemper semen infimin te est,cumfiat desiver o alimenti. fine Scotus. Ratio deinde siminalis dum Gabr. dicitur te qualitas aliqua insemine, d Jonens, introductiones mape cilioris Insuper, ait, quod nec semen, nec ratio siminali uit m costa Adς, rfectu
formandi corporis εις, quia costa Asi immediate conuersa est a Deo in corpus mulieris miraculose me acquisitime formaru medimus ibi ergo, nec semen, nec ratio feminalis, nec qualitas aliqua in costa concurrens active ad corruptionem csς,σformationem corporis multeris. Nullum ergo sine rarione depr ictis ponenda erit in tali formaticine, σ licet vn semitas inueniatur in simine, in materia, ex qua fieri let genitum, cuin principio hςc uniforma appareant, u id non est Abitandum de diuestare organorum in animali; quia hoc in case ad virtutem diuinam recurrenda erit. His itapr 1sis,consideranda erit disserentia inter rationem primordialem ; obedientialem ; naturalem ; σsiminalem. Ratio enim primordialis dicitur esse ideatis ratio in mente primi. Ratio vero obedientialis, dicitur potet iapasma creaturae, re pectu Dei.
Ratio deinde naturalis, potentia est a bua, vel passi secundum quam aliquid fit naturaliter. Ratio tandem seminalis rationem
213쪽
coni rabit naturalem ; omnis enim ratio siminalis naturalis est,sed non e contra ; immo illa sola, quae est in semine. Nunc tres ponendae siunt conclusionesὰPrima est: conuenienter facta es mulier demiro ad viri dignitatem ruandam , ut scilicet principium totius suae Jeciei. Secunda conclusio: conuenienter facta suis de viricosta mulier ad designandam amicabilem, ocialem communia casione inter virum, oe mulierem. Tertia conclusio: εις corpus, non est fetum de Adae costa secundum rationem seminalem, ut ex iam dictis manissum est: propterea ad ratione ormatam diacitur , intolligendam esse de potentia obedienti ab tantum,qua proprie dici minimepotest rario fiminalis. Et bςc satis
NUM IN MATERIA RATIONES ALIQUAE
Lectio LXVII. Via siuperius de rationibus siminalibus adluari Jer m iis facta fuit, iccirco inprsenti duo inquiram;primo.
- Num aliquae rationes siminales sint in mater ia comcedendae. 'perea; Num intellectiva anima cum simine produci dicatur.Quantu ad primum ;pro parte negatiuasolet argui, primo sie: quicquid est extra animam,res cst, ctr non ratio: at quicquid in materia est, dicitur extra animam esse: stitur res, m no ratio: quare in materia semina es rationes minime admittendae. Insuper.
videtur, quod si men aliquid adtiuum importet ;fd in materia nodobet tale adlivum quid poni: igitur, o c. Minor patet quia
214쪽
materiaproprium est pari, non agere: sic nares itaq;rarionei in materia nequaquam concedenda. Pro intcllecta huius questi, in memoriam rationes primordiales; obedientiales σfiminales reuocandae. Primordiales eni uni rerum ratisnes, ut in Deo prςexistunt e qui Deus res, Ut artifex estam, OB habens ientias, per intellectumproducit. Ratio vero obedientialis, potentia es, ereat ura existens,xt de ea fiat, quicquid contradi lincm non implicat a quo modo creatura, re pectu Dei,ratio obidentialis vocatur. Insuper, rarione ominales, citiua virtutes sunt, nec nonpassiua rebus collatς secundu quas non quodlibet fit ex quolibet,neq; quolibet modo sita determinatu eA determinato per media quoq;
determinata. His notandam vnlim accedit de rarionibussimis
Idus,quae in illis inueniri maxime dicuntur, quibus simile ex simili P ducitur,m pre cipue in viventibus ς talia enim .pprie exfemine generantur, i ex Tistote astiua, i passiva. Hispr i sis, Ad argumentum prissim re Jondetur,dum dicitur, quod ratio non solum flumitur pro pertinentibus ad intellectum, verum etiam pro omni eo, qJ causalitate importat, re lectu alterius; Ug. quando dicitur , quod m igne calor est sibi rario calefaciendi. Ad alterum dicitur, quod Iob seminalibus rationibus comprinenduntur non solum activae virtutes sed etiam eis passua correllondentes , V g. in animalis generatione semen illud, quod ministratur, solum non
dicitur ex parte viri: at etiam ex parte mulieris: principalicis immen illud viderur dici debere semen, in quo virtus activa sub quo sense loquitur, Philosophus. Iam primo de duobus enuclearo quς-μο ab erumsubsequitur,dum qu itur. Namsibret intellecti
215쪽
axima cum semine producatur. Mihi primo videtur a pectu praparte a firmativa et e dicendum, quὸUic: corpus enim organi tum animae dicitur esse s ubiecitum ed tale per virtutis formativae aestionem existentis in semine organi tur ; ergo a iis ad animam videtur, quod extendatur: Dic, intentum patet nostrum. In comirariumse habet Aristoteles xii de animalibus,tA dicis,quod intellectus ab extrinsico est; non ergo ; oec. Nunc ad arxumentum formatum. His itapositis, dicitur. Solum animae siubie tum prima esse materiam , ad quam actio formativae virtutis existentis in si mine non terminatur, sed bene ad aliquam formam substantialem. vel accidentalem, qua tamen adueniente anima intellecitiua non remanent, quia di positiones quesam materia erant, ut ad forma transimularetur; m non ut esset cu eis sub forma a Expeditis his. in sequenti accedemus ad distinctionem αια. huius libri secundi
NO N possum non fαis mirari missi ingenium Magistri
sint: incredibilem ordinem, quem struat prςcipue in hoc libro sicundo. Postquam enim egit de humanae nati, pro luctione , consequens ei erat modo pertractare de ipsus conseruatione. Circa quo eptem nujs pollicetur, nam conclusionem primo cum probatione troponit. I Uupertrimi hoministri- Ilicem
216쪽
plicem flatu tangit; Propositionem tertio; Dubium quarto; Propositionem cum dubio quinto; Notandum sexto ; Varias tandem opiniones circa primi hominis immortalitatem. Quo ad primum, conclusiosisse habet. Adam inparadiso ante peccati statum viguit non moriendi potestate. Ad quam probandam unacu Magistro dicendum; quod primus homo ante peccatum quodammodo momtalis erat 'quodammodo immortalis, nam poterat mori, m non
mori. Hinc secundo loco tangitur triplex primi hominis status: primus fuit antepeccatu, in quo habu et posse non mori; alter pospeccatum; in quo habuit nec se mori: tertius post resurreditonem, in quo moriendi impo bilitatem habebit. Et licet corpus illius esset
animale, egens alimentis, oe mortale; cum hoc tamen posse non mori habebat. Post peccatum vero mortes adlum est,m moriem di necessitate babens. In reserre hone tamen stirituale erit, cibis minime egens, m mori non potens. Post hςc sequitur tertio loco, talis propositio. Homini immortalitas inflatu innocentia assuit, notamen ex siuae naturς condolione, at ex ligni vitς inu, nec non ex
coniutoris beneficio. Ad quod videndu Magister dubitat quarto. Num homo posse non mori inflatu ante peccatum habuerit, si fici
an ex gratiς dono, vel ex naturς ώς conditione. Ceri e ut refcte insuenti patet, dicendum ad hoc erit: id totum primum habuisse hominem, ex dono gratiς; videlicet ex inu ligni vitς; non ameme ις naturae conditione, ut testimonio beati Aug. patet ; nec non antiqvorum hoc confit entium, ut in textu videre est. Insiperis ex
217쪽
mi in quarto loco habetis prsentis nostri sermonis. Consequenter in quinto propositio cu dubio sub tau verborumforma proponitur. Adam immortalitatem habuisse in statu innocentiae, DoLiores opinando, varijs modis defignant; propterea, quid de hoc tenendum dubitatur. An dato, quod primus Parensprςceptum de usu
ligni vita non habuisset, num adhuc posse non mori habuisset,si illo ligno usus non fuistet ' Ad hoc dici potest, una cum Magistro ad
mentem tamen quorundam, lignum vita totalem immortalitaris
minime causimhisesed coadiuuantem. Hinc sexto datur notandum loco de triplici prςcepto ,siue mandato Ada dato: Disciplina unum, ne sicilicet comederet de ligno scientit aliud fuit naturae; cs hoc adhuc duplex ad uniuersalem, utputa, conferuandum nasuram s quando sibi dictum fuit: Crescite, m multiplicamini; aliud ad nasura particular e conseruandam; scilicet, ut comedera de lano vitς. Tandem si timo loco, quidsenserint alij deprimitarentis immorta litate dicamus. Quida enim fiunt opinati omnino ex ΣΝ turni Adam immortalitatem habuisse; num vero alia fuerit immortalitas Adς ab illa beatorum in patria, quibusdam D. Aug. aut horitatibus, ut habetis in textu, declamatur quod sic: immort litas enim Adς pervium aliorum ciborum construat uiset, mad lepus quoii' umpsisset de ligno vitς; fieretq; persecte immo talis. Quibusda alijs usum est, i et a natura immortalitas e quadahabuisset: at perfecta per usum ligni vito Hic Magister videtur sustinere, et prima et habuisset immortalitatcm ex Uu ligni vitae Et hςcpropresenti Insequenti examinantes hanc di Elionem muli a 'tu digna intelligetisperpendemus.
218쪽
LECTIONES LIB. SECUNDI. 191 AN ADAE IN STATU INNOCENTIAE IR
Lectio LXIX. MVlta equidem circa preseclaratam distinctionem dice
da orent, at breuitatis amator, veritati'; indagator, unum tantum hodierna die examinandum proponam. Num scilicet inflatu innocentiae immortalitas A fuerit natur lis. Pro parte negatiuasic raticinor. Primus homo postpeccatum immortalis no remansiit: ergo in illo statu innocentiae immortalitas non erat naturalis; quia ut in dςmonibus integra remansierunt naturalia ,sio oe post peccatum immortalitas in homine: Pi Nerea; illud nuturale dicitur, quod inest per virtutem natura: at per naturam in primo parente non erat immortalitas, quia a ligno vitae,
ex dono conditoris: igitur, me. Ex alio latere Magister intextu si habet in oppositum dicens; Adam habui se, posse non moris ergo inerat sibi immortalitas per naturam: Insiver, Apostolus ad
Rom.v. dicit, Per unum hominem peccatum intra*it in mundum,m per peccatum mors,ante peccatum itaq; erat immortalis: status ergo innocentiae immortalitas fuit, qua poterat non mori, π non qua nopoterat mori, qualis resurgentium immortalitas. Pr terea,
posse non mori,videtur duobus confiderari posse modis: uno modo adsemper; alio modo ad tempus si primo modo, illud non pol ratdici, posse non mori, quo ad actum, quia de illo statu homo transferendas erat ad statum gloria, in quo non possit impliciter mori erat ergo illa immortalitas, qua poterat homo non mori, non ad
219쪽
semper, sed ad tempus, ex coditionestatus. Ab alijs pro certa iis discultatis determinatione, videtur immortale dupliciter accipi posse ,scilicet proprie, vel improprie: proprie ut contradictoriὀopponitur huic, ql est mortale; ut negatio inclusa negat potentiam moriendi, P valet immortale ides nonpotest mori. Improprie mero , ut contradidiorie non oppoηitur ,sed qVasi bcontrarie, 't negatio inclusa non negar potentiam, sied a1lum valens tantum immortale, idest potens non mori secundum que modum primus parens inflatu innocentia mortalis,m immortalis fuit, mi concedis Magister in iam declarata di indilone. Accipiendo vero immortale proprie, ut inquit Gabr. homo in illo statu corpus immoratale non habuit, quia mori potuit cr ab eisdem Mintibus pati, a quibus nuncisi applicata fuissent; licet ergo complexionatu optime
corpus habuerit, nihilominus Uuo contrario calore,vel rigore emcessivo corrumpi potuit: ergo, oec. At capiendo immortale sicundo modo, potuit non mori pro statu illo, quia adiutoria,N remedia contra OD, mortem inducentia habuit, oe ita, mortem euitare potuit. Num vero talis immortalitas ei naturalisserit,quibusdam
mi um est, quod sic; huic fundamento innitentes, quatenus primi homirus natura erat bene complexionata, oe cibusparadissipurissemus, s aer temperatissimus: quare, .c. His ita prςmissis; Ad
argumentum primum breui dicendum . immortalitatem per naturam in primo minime fulseparente; Ad secundum fateor, id totum a Dei gratia habuisse, non a ua natura, licet bene complexionata, oe ita per bπ, quid ad Pauli aut horitatem adductam ad Mm. v. respondendum, cy' ad Iaagristrum sent. manifestum
220쪽
LECTIONES LIB. SECUNDI. iii est. I sequenti ad Elafestinabimus c intantum.
NUM PASSIBILE IN STATU INNOCENTIAE,
OUequenter arbitror hodierna die, quςrendu esse .Num AM corpus inflatu innocentia fuerit passibile. Circa ql
D tum, hoc ordine procedam , naim primo rationes P ponam, notanda secundo; conclusiones tertio; π argumentorum Iolutiones quarto. Quo ad primum, rationes quesa uniformari pro parte Mymatiuae quarum prima sic se habet. Nobiscum in materia communicabat, illius ergo corpus passibile erat. Secundo nutribilis erat: ergo pa sibile corpus habebat. Tertio sentire en pati: ibi assi primus homo sensitivus: ergo, mo. Ex alio larere, dicetis vos postpeccatu mors intrauis in mandum, ut dicit Apo- solus ad Rom. ergo videtur, quod ante corpus illius primi hominis in illo statu non esset passibile; hςc de primo si mento.In altero An ficata passionis diuersa prςmittenda siunt: solet enim multifariam sumi passio; nam aliquando userpatur P animi, vel corporis morbo; aliquand9 pro inclinatione ad aliquid agendue aliquando pro inlicio ,siue tormentor ab a s vero in tria uidetur distin tui pii se significata; nam triplex dicitur. Vna est passo immutati
iam lim, qua perfectiva, sid non is subiecti, cuti m in est receptio 'eciei sensibilis in organo. Altera est passio immutativa, σαLectiva conuenientis, sed non is subiecti, aut a J tua , cuius. N a modi