장음표시 사용
421쪽
ar uminta, quid dic edum, audite. Primum enim, quo diccb aturi ad plura inclinarepeccat si originale primo, σ per se, maerifle, unum nisi ad unum inclinat, at siet udario potest ad plura inclinare tanquam 1 emouens prohibens ,sub quo siense originale ad plura diacitur inclinare. Nam tollens gratiam a boluntate, π ex consequenti recuetudinem Virium inferiorum ad rationem, tunc diciturpe, modu remouentis prohibens ad multa inclonare. Adsecundum argumentum similitudo negatur adducta de originali, m aEluali peccato, nam primum pol admitti, ced alterum negari. His tertio menti addenda loco bπ qusio, a puel morientes cum si origis nati, de υipionis diuinae carentia doleant. Mihi primo a lectu via
detur esse dicendum, qδ sic, bapti et ui gaudenι de merito Christi,
per quod ad inuinam perueniunt Usionem: igitur, non baptios imidetur dolere de demerato. D inde. nonne qui usu carer, vellet videre, m non videndo dolet ' certe sic. Ergo paruoli dolorem concipere videntur de Huma Vsionis carentia. In cotrar ummissitur si habere D. Au dum dicit, quod paruulorum pςna in Orthinali decedentium est mitissima, at hoc non esset, si dolerent de
carentia usionis drumae. Pro resstonsione concors doctorum semientia es , quod paruuli, σc. non doleant de. visionis diuinae carentia; nec id nurum, quia tales nullam de beatitudine cognitione, seu usi me diuina babent. His in hunc modum positis, ad tuenda argumenta accedo, m ad primum dico et comparationem adducta nullam ese de baptizaris, morientibus sine baptismo. Nam illi per meritum Christi ad Dei visionem veniunt, ideo gaudent, .at non baptioti su demeriti cognitione carent: quare nec dolent de visionis
422쪽
migionis diuinae carentia. Ad secundum argumentam paucis dicen dum, quod puerorum voluntasperuersa dici non potes ,si Deummidere vellent, σ non videant. Nam ad ea non est accessus creatura, nsi per gratiam, cuius ipsi non sunt capaces ' Et hςc satis.
Distinctio XXXIIII. . Lectio CXXXV. Haec est distinctio trigesima quarta in ordine huius hibri
fecundi enodandae cuius continuatio primo p0nenda, insuper diuidenda. Quo ad primum. Ex quo sumin loquuti uoreius depeccato aEIuali primorum parentu, quo persona corrumpit natura, insiper de originali, quo natura corrumpit perasona : nunc agendu venit de adultoru aE Ladipeccato, Post iis persona corrumpit. Habita cotinuatione una cu intentione,diuidi modo habet prsens distin tio in si la odio. In quorum primo ponitur coclusio. In altero P batio. In tertio peccati origo. ι n quarto propositio. In quinto probatio. Conclusio noua in sexto. Probatio insistimo. Dubium tandem cum olutione in octavo. δ attinet ad primum, hςcfit conclusio. Malum primum, quo primus homostdatusfuit, non processit, nisia bono. Ad quam secundo loco probandam Magister,ut intuentipatet, siententialiterincedit dicem do : creatura rationalis primum peccatum proprie causam es cientem non habuisse, at voluntatem obliquam contra regulam iustitia A a 4 eligen-
423쪽
eligentem. Hinc tertio origo peccati d tegitur loco, dum dicitum quod causa primi peccati malum minime sint, sid bona natura, in nupta Aliorum vero malorum siquentium, mala voluntas. I lam ordo iste mati in mundum fuit ingressus, quia bona natura prima υoluntatis mala causa: deinceps prιma voluntas mala futcausa si urntium prauarum voluntatum, nec non malor si operum. Vnde aperte patet, ql causa prima, oe origo peccat uit bonum. Secundarιa vero causa voluntas mala, quae ortum habuit a bono, ut collit habet ex res onsonitus D.Aug. contra Iulianum bςr ticam. Iam tribus de octo propositis punctis declararis: quartum accedit hac propositione contentum. Tamma sum culpae, qsam
malum pςn ε non videtur esse posse,nisi Alctur; in re bona.Cuius probatio inde disiumitur,ut quinto videre est loco, quia mali *ke-ELm non esse potest. nisi bonum Masim etenim, mi aliud est, qua
boni corruptio. Cum itaque, ubi non est bonum, boni priuatio ne quear esse, consiquens est, malum non nis, ut perbelle norunt d ini, in bonosubicctari.Vnde ut morbi, vulnera requirunt Compora , in quibus Ut in sibiecto sunt: ita malam dicetur, ut i ubi cto. in re bona esse. V nde dum docitur, homo malus, idem est, ac si diceretur, bonu malum: bas enim natura eἰ si vitisa sit, inquantum natura est, bona dicitur; quid ergo est malus homo, nisi mala natura, quia homo natura es Porro si homo aliquod bonum est, quia natura est, quid aliud est malus homo, nisi malum bonum qmalus ram n, quia iniqμus: bonus tero, quia homo, ut hςc duo diastingui cognostamus. Post hςc siquitur coclusio talis in sexto freto. Dualecticorum regula dicitur falli, qua ipsi tendnt, in eadem re
424쪽
simul, m siemel existere contraria non posse. Cuius probatio esse
habet, Gaia bonum, π malum siunt in eodem simul, malum etcnim in bono ubiectatur malum a bono o inaruir,se tamen de alijs non videtur dici posse contra: ijs, pura albo, m nigro dulci, mamaro. Et bςe de septem punctis. In υθιmo dubium proponitur cumsolutione, quod tale est. Si iucamus, ut tutum fuit sit perius. hominem massam bonum esse, non poterimm illud propheticum euntare. Vae qui dicitis bonum malum, o malum bonum: non ergo illud tactum meritati videtur consonum. At huic ques occurratis ἀβicultatis ex verbis D. Aug. dicentes: nos minime sententiam propheta incurrere, non enim malum formatiter drcimus bonum, V. g. fornicarionem, vel quid but modi, quia hoc modo esset wphetasententiam incurrere,oe ex constequenti penam inferni, me damnationem, sed bene dicimus: hominem, qui natura bonus est, malum, scilicet quantu ad vitrum, oe ita loquutio nostra AE pheta equaquam comrariatur. Hςc intantum de di Elione proenti.
AN BONI R A TIO, QUID ABSOLUTI,
Lectio CXXXV LA D uberior doctrinam eorum, sua dictafuere in su
periori distinctione a Magistro sient. duo P emus in proenti, GPprimo. Num ratio bomst quid absoluetum, vel rsini m. I ver, Num malum quidpositiuum fit, uelpria uatiuum. circaprim- ,proiarte assi maria ormari solent rationes
425쪽
tiones quςdam probantes boni rationem dicere quid a lutum, non resperitiuum, quarum prima sic. Relatio formaliter perfectionem non dicit, ut bonum: igitur quid absolutum ratio boni, non ress ectivum Insuper, bonum tam ente conuertitur, at etinum abis solutum, alterum quoque. Tertio ad alterum non videtur dici bonum, ut relatio: ergo quid absoluthm. Deinde, bonum mouet: ergo absolutum. Antecedens patet, quia appetitum mouet: igitur quid absolutum. Ex alio late re, quia bonum, σ conueniens fommaliter idem importare videntur, ideo quia conueniens refertura
ergo m bonum. Ubo dilucidatione hujus qusti sciendum est. quod boni ratio formalis est ratio conuenientis, ita quod ipsa bonitassit formaliter conuenientia ipsa, contrahens emitatem adμ-biestiuampartem, quae relatio est : bonitas itaque omnis es entitur lectiva. His itaprςmissis, ad rationes modo diluendas, iam fommatas accedo adpr imam dico: antecedens esse falsum. Nam datur relatio coaenientis, qua perfectionem dicit : perfectio enim, inperferiissile dicunt relationes , siue habitudines. Ad fecundam rationem, interimitur antecedens, quia impossbiles , t aliquid
postiuum cum ente essentialiter conuertatur, ni pure s nonImucam eo sit. Tertiasmihter rationis antecedens negandum, quia
illud,quod formaliter dicitur bonum, reicit unius ad altera conuenientiam. Ad rationem ultimam, de facili dicitur: Asturum cum re pestu movere tam intellectum practicum, quam voluntatem : non ergo ius resspectus ed ut iam Aximus, absolutir com, e lectu, G hπ de primo dubio. Post qhod inquirendum venit. Num malum dicat quidpositivum. Mihi certe videtur, quo ci
426쪽
ina agite ergo. Conferrentia patet, quoniam ql in altertim astinatura ques impositiva est, at magum, inqua Am malom, agit is Eliue corrumpendo bonum: igitur. c. In Aper, entiam quoddam
bonum ,σ aliud malum: ergo est quod posithum, Ut druisi natura in diuid intibus suis tur. Ex alto latere dic reis vos: si mali natArapositivaforet, dei per se, vel in alio existeret, at horum nultam Γ cendum : igitur, nec quod malum sit qu1d positivum. Pro dite, minatione huius quoti dicendum est: mali rationem formalem osse priuatiuam, ad quod videndum, ita dicendum, quod sicut boniam
per priuspronunciatur de eo, quod est conueniens rea intrinsec e ad eius intexritatem pertinens, deinde p habitAd ncm ad tale bonum, dicitur de eis, qua conueniunt rei intrinsece , tanquam causantia, vi conseruantia, vel aliter se ad primam bonitatem habentia :fic malum per prius dici debet de p= iuatione couenientiae, vel eorum, suae rei intrιnsece conueniunt sicut carentia sn, talis, quae s malum hominis, vel alio modo extrinseco. His ita prςmlsis, nonc dia luentasiunt rationes, deinde erit finis. Ad primam itaq; rationi minci potest, malum agere duc sis posse concipi modis: uno modo imquantum malum: alio modo , inquantu pres minans. Primo modo, ratio negatur, at secundo modo, conceditur ; de nis in eo, ql corrumpit, malum dicitur esic priuatiuum ess non positivum. Ad secundam rationem ri Jondetur, qct bonum,inmalum concretine
sumpta diuidunt ipsum ens, sic aliquid Ab ratione siubie tipo-n I, at non malu ob ratione mali. Sh cstispropi senti.
427쪽
3go IO. PAVLI PALANTE Rir NUM CAUSA MALI SIT BONUM.
Lectio C XXXVII. Solent duo alia excitari quoua circa prςdeclaratam d inacilaxem: quorum unum est. Num bonum c se mali sit diacedum. Alterin Num per culpa malum habilitas tota Miama corrumpatur ad bonum. Circa primum, ad partem negativam declinantes, ita ratiocinabimur. Bonum non est sui corruptiuum riritur mali causa non dicendum: consequentia tenet, quia bonam
eundum Dion tum est sim di suum, at si mali cano esset, non
dissidereturod corrumperetur: ergo. Deinde, bona boni cuo ergo in i cmsed antecedens patet per illud Mati iiii. potest bona arbor fuctus malo acere: bonu itaq; causa mali dicι non pol. Pro determinatione huius siti est sciendum bonum, malum duobus modis posse umi υno moua abstrariiset alio modo
concretiue. Si primo modo , sic unum non dicitur cassa alterius secundum aliquodgenus cadis, nec id mirum,quia cise cd sam, nisi rei absolute non competit, no habitudini, vel relationi. At bonum. cim malum abstractive capta non dicunt res, sed habitudines, crrelationes: ergo. Si vero sium tur in cocreto ,siue coci etiue, tunc dicendum: duobus posse accipi modis: uno modo, cum reduplicane, alio modo sine: siprimo modo, dicendosic. Bonum inquantum bonum, non habet ratione tunc temporis ea a relectu mali, vel
cuiuscunq*e, siupponendo,qd sit reduplicatio formalis: tutus ratio est , quia formalis reduplicatio concreti si per si ipsium fit ratisne ab racti. Si vero loquamur de bono,Φmalo concretiae semptis,
428쪽
oe sine reduplicatione: it nc dicendum ei it, se bonam post isse cassa mali se, qJhibcet res, qua in si bona st, per accidens mala esse possis, T. g ut ignis qui dis bonus r/ θectu caloris,at, ut talis
calor ex is latis in manu ect, tunc mantia malus dicitur. Ita ingentare causa materialis oculus, vel hominis manus ,bυna diconlur,at ut
ς ritudinis sibie lum, quae eis mala, ideo bonum mati catis Ab Gibue hoc modo nuncupandum, per accid ns tam n . FLsita prς- msse, ad ratione ormatas d dicturussim, ques audite. Prima ergo currit coccitae, at, ut in quo, nexanda venit. Din lective, ga formaliter bonu nec ingerere cassa licientis,nec formalis,nec sinalis, mali causa nuncupandum,at in genere cras materialis .
Et ad formam rationis, dum dicebatur, qό bonu est ut infusiuum,
pol dici: hoc esse veru, non tamen ratione bonitatis ed rastonesua perfectonis. Ad alteram rationem in ordine sicundam dicitur :bonu per si boni causam fore, at sicundario, m per accidens, mali causam privativam , malum scincet corrumpi ndo. Explanata his paucis, enodata questionc prima verbis: accedit attrea in ordine secunda, dum qumtur, an tota habilitas anima ab bonum per malum corrumpatur. Mihi equidem videtur, quodsic. Habet
enim Pbilosophus iii. Phisic. ciδ omne finitum tandcm consumtur per ablation finiti ab ipsi ; cum itaq; per quo bet peccatum, aliquid de hac habilitate ubtrahatur, videtur, quod tandem coμ- mi post. Prςterea,viper aliquod bonum, βιhcet gratiae habilitas, sue animae pronitas ad malum tollitur, a mih per aliquod malum tota animae habilitas videtur ab bonum tolli posse. At dicetis se
quo modo hoc possibile,cum babilitas quid natarale sit ' P o detem
429쪽
minatione igitur buiis discultatissiciendum es, malum, Telpe catum comparariposse, vel ad bonum s ibi oppositum, vel ad bonum Hsubiectum, vel adsibiccti di 'ositioncm, rellectu boni. Si co- paratio fiat ad bonumbi oppositum se ipsium totaliter tollit, utcςcitas visium, πquςbbet priuario habitu bi oppositum: prium tio enim, oe babitus non flanismul. Si vero collatio fiat adsibi
ctum ,sic malum tale bonum non corrumpit. V.g.ut per tenebras
nihil. tollitur de natura aeris. Denique s comparetur ad subiecti di 'stionem, quam reflectu boni habet, tunc dicendum,s tot liter non tollat habilitatem, scilicetprimam, licet videatur tollere illam remotam ex actibus nostris acquisitam. His ita positis, nunc argumenta diluenda, ct primoprimu sic, qJpropinqua habilitas
anima ad bonum sue ad virtutes, non tollatur, Atera vero, mminuitur,m tolli videtur; Ad sicundum argumentum coceditur,
cd pergratia lumen tollatur habilitas ad malum, loquendo de illa habιlitate ex actibus causata nostris,at de illa insita minime: quare , σ illa propinqua rejectu actuum nostrorum pronitas siue habilitas ad bonum, per culpam minuitur, m per obstinationem eadem tollitur. At illa remota, rellectu huius qua sic nuncupatur, licet in ordine prima,quia ab mi seco est,nequaquam per culpa malum tollitur: qua ultima consideratione, argumentum in oppostum diluitur, nam i telligitur de habilitate remota, quod nos concedimus: Et hςc pro
430쪽
LECTIONES LIB. SECUNDI. 383 ID SIT PECCATVM.
Distinctio XXXV. Lectio CXXXVIII. EX qua de mali, a peccati causa determinatum fit: rem
sequens modo e de ipsius peccati finitione vel ba facere, cir Me de cob entia prςsientis cum siverioribus distimiutionibus una cum intentione . Quantum attinet ad diuisionem :arbitror hanc diuidi posse in particulas novem. In quarum prima propositio ponitur. In altera peccati tres finitiones. In tertia cocli H. In quarta diuersae narrantur opiniones. In quinta propositio. In sexta probatio. Tres instantiae in siptima. Solutio in octa . Intentum deniq; concluditur in nona Quantum 'ectat ad primam,
propositosc se habet. Diuersmode adiuersis dodioribus pecca sidionitar. An hoc verum sit, pro probatione fecundo ponuntur loco peccati tres sinitiones. Prima beati Aug. cst in Es sola ad faustum dicentis, quod peccatum est dictum, velfaritum, vel concupitum contra legem Dei. Secunda est eiusdem sibi dicentis, nil
peccatu est uoluntas retinendi, vel consiquendi, cli iustitiaue at :ouaru utraq; Lis a lusibus mortalibus peccatis, m no venialiabus conuenit. Prima vero peccatis aptatur, prout tam in actu extrariori, quam in interiori existunt. Altera aut peccatis, prout silum per aelum interiorem committuntur. Tertia d Fnitio est Ambr.
in bb. μυ de paradisio, ubi ait, cid peccatum es pr aricatio legis diuinae, os crisium inobodientiapν π tortim. Unde recteperpendenti, per primam, . tertiam peccati finitiones, tam actus in