장음표시 사용
111쪽
rius,alimetu.Fit.n. interdu,ut & 1 naturainhabitudine corporis humani bilis 1 partib. supernis fluctuet,& ad infernas deijciatust ac uiscera magis susipedatur, aut stabilian
tur.cu.Π.ueter magnus est suapte natura tu
uiscera stabilit,licet uacas cibis sit:alsipat uus,tu cibis refertuS,stabilit:euacuatus uero,eade relinquit stubsidentia. ex quo fit,ut quida suspensa sibi esse uiscera persentiant. busda uero flava bilis sursum fluctuat: cuipsam a iecore ad id intestinum,quod uentris exortum uocant,meatus defert. interdum etiam in quibusdam particula quaedaab ipso ad uentrem progreditur: in quibus nimiru biliosum supernatat excremetum. in alijs uero deorsium omnino secedit.inde sit,ut qui parte superiore amarae bilis homines stini,haec maiore cum molestia ferant. qui uero superiore parte pituitosi sunt, ij non assuetam cibi abstinentiam facilius fere tolerant.Verum non debent uehemete uasorum inanitiones intempestiue fieri: Scauedum,ne uiscera,& quae in toto corpo re insunt uasa,neque immodice repleantur neque distendantur:sed potius in quadam definita relaxatione cosistant, ut aditus Πλturali
112쪽
de humori comm. I. 8sturali spiritui plane pateat:qui sane et,cum
uiscera repleta sunt,interclusius est. Inclinatio sursum, inclinatio deorsum. Io
Quemadmodum cesiuit, humores, quo tuergunt,eo adducendos esse, ita de repletione,deque alimento nobis imperat, ut inclinationem observemus .nam quibus prodest alimetum,quod superne datur, ijs etiainclinatio,quae sursum vergit, accomodata est:quibus uero inferna repletio, ijsde quoque ad inferiora inclinatio uidetur colaue nire. An uero id generatim de omnibus extulit ut hoc loco idem uelit,quod supra,cudixit,educenda qua maxime vergunt:& in illo aphorismo, Quae educenda sunt, quo is imaxime natura uergere uidebitur, ducito: is
id quod essse melius uidetur . sed hac de re
satis iam ante disseruimus. 2μα sua θonte sursum, ac deorsum repunt ,qua
prosiunt,quaeque nocente congenita forma, regis, suetudo,aetas, tempus anni,morbi constitutio: exces
sius, deflectio, quantum cuique sit reliqua, aut secus. Dat nobis hoc consilij, accurate intueamur, quae sua sponte uacuantur sursum,aut deorsum, utrum prosint, an obsint, quod
quomodo cognosci a nobis possit, ipse pos stea
113쪽
stea declarabit, cum dicet, Quae deijciun
tur, non multitudine cestimanda sunt, sed
si qualia oportet, & aeger facile ferat, tii Si item in aphorisinis, cum ait, Si inquit,qualia purgari oportet, purgentur, & confert,& facile ferunt: contraria uero, dissiculter. nobis igitur suppetit ratio iudicandi, cum moderata euacuatio fit, si facile aeger se
rat: contra uero, ut immoderatam & mo testam esse euacuationem, cum aeger dif- culter toleret,censeamus. Itaque siue nos, siue natura evacuationem moliatur, estia
quantitate, & qualitate modus quidam statuendus: quo noxius humor vacuetur,&multitudini humoris noxij euacuatio conueniat. si enim educatur id, quod redundat, certe aegrotus se factum esse leuiorem sentiet,& facilius morbum perseret . at siquid eorum, quae naturae accommodata sunt, simul excernatur, eius uires & dissolui,& infirmas effci , necesse est . uerum, si qualia oportet, uacuentur, idque ita fiat, ut facile feratur; tunc siue per inferiora, si ue per superiora hoc accidat, proderit. at si nec qualia oportet, euacuentur, nec facile serat aegrotus, tunc ea res laedere cos
114쪽
sueuit. proinde censet perpetuo, ut quincunque ab ipsa natura recte fiunt, quae modo sponte fieri dixit, ea medicus imitetur. etenim si per superiora, qualia oportet, hoc est, quae noxia sunt,siua sponte euacuentur, hocque prosit, & aeger facile ferat: monet idem esse medico faciendum, si
uelit euacuare: ut, noXij humores evacuetur,& id ipsum ita fiat, ut omnis facilitas
ferendi aegroto comparetur. Ceterum has notas exposuimus nos, cum aphoris
inum illum explicaremus , cuius initium ,, est, In perturbationibusvientris, & uomitibus: & cum illum etiam declararemus, cuius hoc est initium, Quae deij ciuntur, μnon multitudine aestimanda sunt. uterque est in primo aphorismorum libro . quare haec missa facientes, quae ipse adscripsit, perpendamus: quae quidem simul indicant
aut faciendam esse euacuationem,aut non esse euacuandum, aut purgandum. principem autem locum obtinet forma conge nita : hoc est communis omia tum homi num natura, & cuiusque propria. quoci ca spectare medicus debet, qualis sit naturaliS temperatura , utrum facile an dissi-1 f a culter .
115쪽
culter euacuationes, purgationesque se rat: & uidere, an in morbo commutetur. id autem tum ex actionibus, tum ex facie
cognoscitur, si similis sit sibi ipsi, cum b6 na ualetudine frueretur: ut ipse in praesta-xς , ν; gijs faciendum esse monuit. In acutis in ' quit, morbis ita specta, in primis aegri fa- ciem, si faciei bene ualentium similis sit, praesertim uero sibi ipsa: siquidem ita fue
rit optima. Verum quia nos omnium hominum naturam prius cognoscere non p0 tuimus, sed saepe etiam repente ad ign0tos homines uisendos vocamur, ideo acomunibus initium ducimus . nam in quibus neque nares acutas, neque oculOS conca UOS, neque cetera, quae ibi sunt ab Hip-POc. memorata, perspicimus, in ijs neminem de aegrotante quicquam interroga' mus, at si illa adsint, tum quaerimuS, qu0 modo affectus esset, cum in naturali esset statu. Regionis uero formam esse magno
usui ad morbi curationem,& ad futura prisagienda, est a nobis sepenumero demon stratum: atque ipse in libro de aere, aquis, S locis, qui in quaque regione morbi ubseant, declarat. atque illi quidem cum is
116쪽
digenaS corripiunt, tum uero quia familiares sint, minus periculosi habentur. De consiuetudine autem quid attinet dicere praesertim cum ipse nepenumero dicat, ea nobis multis in rebus esse fructuosiam. Sed&in praesagijs etiam ait: si quis pro--ααnus cubet, cum in bona ualetudine ita cu- bare non consseesset,aut delirium, aut dolor uentris portenditur. & illud , Dentium , stridor in febri, quibus a pueris non con sueuit, insaniam, mortemque significat. 'Non exiguam porro utilitatem ex aetatis duci cognitione , cognostes ex aphorinmis,in quibus de aetatibus dismeruit: & in quos simi iam a nobis conscripti commentarii. est autem quadripartita aetatum diuisio, atque humida quidem & calida puerorum est: sicca & calida florentium: sicca& frigida declinantium: humida & frigida
senum. sed pueruli no absolute calidi sunt, ut qui ceratem florentem habent: sed natuito calore, qui temperatus est, & in probo sanguine consistit. quanquam autem plus humoris habeant, quam ad salubrem habi tum opus sit, tamen exsiccandi non sunt: ipropterea quod in caussa hoc es iet, ne auis f 3 gerentur,
117쪽
gerentur,&crescerent. De senibus quae
stio existit, quod alij humidos, alij sicco, eos esse dixerunt. Sed hoc in libris de teri
perametis ostensiim a nobis est,eos, quod ad membra eorum solida pertinet, siccos esse: quia uero ex frigida temperatura, magna copia excrementorum in ipsis est,ideo humidos dici. itaque si libris de temperamentis diligenter perlectis, uera scientia cognoueris, frigidam & siccam esse pr0priam senum temperaturam, sed adiuncta habere humiditatem ex pituitosis excrementis prosectam,tunc plana & perspicua
erit ea,quam omneS fere neglexerant, dubitatio. quam ob rem iubet, & nobis auctor est,ut in omni re tractanda & anni tempus,& regionem,& aetatem intueri debeamus.atque in aphorismis quidem, cum de morbis,qui in quoque anni tempore,qua que aetate uigeant,dissereret,nobis elemeta artis tradidit . ego uero nonnullas eius
sententias hic afferam, quas ipse ad hunc M. .. fere modum scriptas reliquit: Morbi in- a quit, omnes in omnibus fieri temporibus y M uidentur: quidam tamen magis in quibusdam. fiunt & irritantur: ut uere, atrae bi
118쪽
les,& ceteri,quos deinceps subiugit,aestate,continuae, tertianaeque febres, & alij tautumno, alij multi, quos ipse narrauit thieme, alij: ut etiam progrediens scribit, quales,quantique morbi in aetatibus oriantur.quos ego, breuitatis studio ductus, minime esse memorandos puto. Monet autem nos, ut morbi constitutionem consideremuS .ut utrum morbus acutus, an diuturnus sit,utrum symptomata iuncta habeat, aut ijs uacet: utrum in principio, an incremento,an statu,an declinatione sit, cognoscamus: & utrum morbo mortifero aeger teneatur,ut superstes esse no possit,an euasurus sit,iudicemus. vult enim ipse e mor
bis sumi rationem praesegiendi, quid futurum sit: quod nos prolixo sermone cum in
libris de crisibus, tum uero etiam in commentarijs in aphori sinos editis explicauimus: ueluti cum ait, Tertiana exquisita ci- to iudicatur: quartana longa est: utraque V vacat periculo. phrenitis uero & ueternus& periculum minantur, & acuti sunt mo bi. Scirrhus uelo lienis & exitiosus est, &diuturnus. Hoc autem loco aeriS no S ambientis constitutionem praetermisit: cuius
119쪽
tamen in libris de uulgaribus morbis secti lmentionem his uerbis: Cum totus illesta vitus austrinus,&squalidus esset: deinde ues leo ro,cum totuS annuS humidus, frigidus, tio aquilonalis fuisset: itemque: Non una spe cies morborum uagata est: neq; unus sena per fuit in toto anno status. Hoc nomen, l' constitutio,si per se solum, & sine additio. lne proferatur, potest & regionis , & cuius que rei alterius formam indicare . Iam ue. lmeYcessum, desectionemque annexuit: a lquibus morbi siepenumero gignuntur: &item in caussa sunt, cur medicus properet,
naturam adiuuare, cum ea non satiS eua-icuet: aut cur immodicam euacuationem
cohibeat. quibus quidem fit rebus, ut uide dum sit, plus ne san minus, quam par est, fluat,quod sua sponte prodit: & quibus alterutrum prosit, quosque offendat . siquidem utrunq; malum est. ut enim quod medium est, id in omnibus est rebus eXpetendum, ita quod redundat,quodque deest,fugiendum:nam & uirtutes omnes in medi0 consistunt,& uitia extra medium eXcedui
H Turgatio,euacuatio, remedia .
Solet Hippocrates absolute appellare
120쪽
euacuationem,cum omnes humores aqualiter euacuantur: purgationem uero, cum ii , qui praua qualitate affecti sunt. fit autem accuratissima omnium humorum, qui aequaliter educantur , euacuatio per uenae sectionem.proxime ad hanc accedit,quam scarificatione malleoloru Obimus. item', ea, quae in exercitationibus, aut frictionibus,aut balneis, aut etiam inedia uersatur.
quanquam inedia non per se, ut singula, quae dicta sunt, euacuat: sed per quandam perspirationem, quia nullum alimentum,
quo evacuata materia instauretur, introducitur.haec autem uno nomine remedia,hoc
est sanatibnes uocat. Verum siue natura ipsa corpus evacuet,& noxiorum humorum fiat evacuatio, siue id, nobis medicamentum dantibus, consequatur, Hippocrates appellare purgationes consueuit.quocirca Thucydides in pestilentia explicanda, secundo historiarum libro, euacuationes in morbis,quae impetu naturae per symptomata ratione morbi contingunt,purgationeS,eXpurgationesq; uocauit. Purgatio igitur est evacuatio humoru,qui sui qualitate molesti sint.atq; ipse in aphorisinis quaiacunq;