Galeni In Hippocratis librum de humoribus commentarii tres, ejusdem Reliquum sexti commentarii in sextum de vulgaribus morbis, itemque septimus et octavus, nuper in lucem editi ac latinitate donati, Jo. Baptista Rasario interprete

발행: 1562년

분량: 581페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

261쪽

aldi enim excrementoru mutationes, quae multas humorum' rmas euacuant, cor.

pus ipsium accuratius expurgant: nisi forte aut colliquationis , aut corruptelae signa

Editincta habeant:de quibus ipse in praesa gij s loeutus est in illo loco, in quo fecit de A pinguibus,deque foetidis mentionem.

Iuc disbus imparibus ursum fiunt si ct circaetus, ct consitutio ex ipsis exacerbationibus talis fatilurima autem paribus diebus fiunt deorsiam. Sic enim etiam quasiua y Onte eueniunt, pro ant: si circuit m in diebus paribus exacerbationes non fa ciant.in hum odi autem,in paribus sursum; in imparibu , 'deorsum. tales autem pauci siunt: M'les etiam constitutiones di ilius iudicantur. Pp Qui nostros de crisibus libros accu rate perlegit, ei nihil opus est longiore

Oratione ad haec, quibus de agitur, int bligenda. in illis enim quae ad iudicatione , quae ad earum uacuitates, quae denique ad malas iudicationes pert1nent, scripta studi omnia.illud item docuimus, quae paribββc diebus

262쪽

diebus exacerbantur, in paribus iudicari: quorum uero exacerbationes diebus imparibus. fiunt, ea quoque in imparibus iudicaseisiungimus etiam, iudicationes in

exacerbationibus fieti propterea quod liqmores: in illis uehemunter moueantur, ac ueluti feruentes aut per sangilinis profluuium,aut persutiores, ut per uomitu S, aut per secessum, aut ner haemorrhoideS , aut

per menstruas purgationes in mulieribus prorumpant : & quod natura eo tempore ad illorum exeretionero. impellatur: & qcppressa pondere, & male affecta ad humo .

res excernendos irritetur: α quod illis magis fusis,noxia prommi. 3 llantur, facilius 'fiat iiudicatio, proinde dictum est,

mutationem quattuor modis effici,ad salutem,ad mortem, ad idclinationem in me. lius, ad eandem in peius ruentem. itemq, , iudicationem, quae per euacuationem sit, melioremi esse ea,quae per abscessiim contingat:tum quae noxium potius,quamquq alium quemvis humorem euacuet: tertio eam,quq directo,& ex eadem parte,quam

263쪽

Galis lib. Hippoc.

rea uero, eam quae cum tolerandi facilita. te; & cum coetione,& die critico fiat. Si quidem haec omnia habere perfectam iudicationem oportet. Ne sis tamen nescius, in febribus omnibus no simili modo dies numerari: nam quod in continuis unus

dies potest, id ipsum facit in intermittentibus accessio:& iudicationes pro accessio

num numeratione fiunt. ac nos etiam ob

seruauimus,in tertianis, & quartanis iuducationes fieri non ad dierum,sed ad circui. tuum numerum. id quod uerum esse, ipsi metattestatur,ubi,tertianam puram septucircuitibus iudicari, affirmauit. septima.n. a principio accessio in decimumteritu die incidit: in quo saepe iudicatur, nec in qua tumdecimum,qui criticus est, extenditur. Quemadmodum autem acutorum morborum ipse dies qdartusdecimus est terminus :& peracutorum septimus: sic in intermittentibus tertiana febris septimo circuitu terminatur.quocirca si iudicatio in die-hus imparibus accidat, per superiores p xtes fiet: si modo & circuitus, & morbi c0nstitutio in ordine accessionum talis fuerit

Si uero in paribus,pςr inferiores fiet. pQ

264쪽

ro censet, eorum, quae sponte eueniunt,eadem es te rationem oportere.eaque prodesse, si accessiones paribus diebus ex circui tibus fiant:propterea quod ia eiusmodi cotrarium ui ueniet: siquidem in paribus, sitrsium: in imparibus uero deorsum. addit tamen paucas constitutiones inueniri tales; &, quae huiusimodi sunt, eas es se ad iudicandum dissiciliores . cuius rei caus amnos in libris de diebus criticis exposui

Quin etia quae tepore sunt progressa longius,ita io

ant necesse est,ut ad decimumtertii ,decimumq; quartum diem pertineant. ae decimo quidem ter fio,deorsum: cimoquarto uero, sursum . sic enim ad iudicationem constri: qua ad vigesimum rater ea,qua deorsum feruntur.

Quemadmodum iam diximus,lum in libris de crisibus,tum in ijs, qui sunt de criti

eis diebus,ea omnia, quae ad hanc tractationem pertinent, explicauimus. proinde hoc loco solum memorabo capita eorum,

qua in illis sunt conseripta commentarijs, Iudicatio igitur est repentina in morbo comutatio

265쪽

Galinis Hippoc. ,

mutatio. ea quattuor fit modis. nam uel est subita morborum liberatio , uel magnam mutationem in meliorem st4Ium; uel montem repente assert:uel facit , ut aegrotus sit multo peiore in statu. Iudicatio omnis cualiqua manifesta euacuatione,uel abscessu

fit, ut paulo post dicetur. Criticos porto dies appellamus,in quibus huiusmodi mutationes & fideles, & plurimae fieri solenticum in alijs diebus nequo fideles,neq; ste

quentes contingant. Hippocrates autem omnium bonorum inuentor,hosce dies in

Hi dicauit: & septimum dierum criticoria circuitum esse ualentiorem reliquis dixit :&ab eo secundum potestate esse quaternanrium , quod septimum diuidat in partes duas:&quod iudicationes per circuitus septenarios futurae a quaterna ijs. indicem tur. quartus enim est septimi indexmndecimus quartidecimi:hos ueto dies ipse indi-c S uocat.Hebdomadas uero sic numerari censet oportere:ut duae priores inter se xyb. einae per disiunctionem:tertia, quae has se

quitur, per connexionem numeretur; uo

prior in unum diem desinat, & ab alio incipiat secunda:tum uero tertia ab eodem iacipiat,

266쪽

Cipiat, in quem secunda desierat quod in caussa est, ut vigesimus dies sit tertiae hebdomadis ultimus . quod et esse uerum coperiemus: quadoquidem vigesimus & plurima , & firmiter iudicare deprehenditur quam ob rem Hippocrates diem quadragesimum, non quadragesimum secundum

esse criticum statuit. ita etiam sexagesimu ,& octogesimum : non sexagesimumter tium , neque quartum Octogesimum. In morbis autem acutis intercidui in criticos hi, tertius, quintuS, & nonus; ac quandoque etiam sextus: malus nimirum index,

quod aliquando cum symptomatibus periculose iudicet. horum autem omnium eXepla tibi in libris de uulgaribus morbis pΟ-

terunt suppetere. sed eos aegrotos hoc loco describere, longum fuerit. ac tibi int grum est, eam sententiam,quae in libro pretsagiorum habetur, perlegere,cuius hoc est initium, Febres ijsdem numero diebus i dicantur , ex quibus homines tum seruan'etur, tum pereunt;& quae sequuntur. Quinctiam in secundo amorismorum multa sunt de criticis diebus monimentis consignata litterarum: ex quibus plane constat, tertiam,

267쪽

13 s Galla lib. Hippoc.

tertiam hebdomadam per coniunctionem cum secunda, numerari: & quartum diem septimi indicem statui: & septimum decimum vigesimi. tum explanari, qui nam dies indices in uniuersum sint, quique contemplatione digni ab Hippocrate censeantur.Multa quoque alia comperies, quae ipse plerisque in libris conscripsit: quae omnia in unum nos uolume redegimus, quod

de criticis diebus inscribitur. acqui praesagire in posterum, quid futurum sit, accurate uelit, is & hoc opus,& quod de crisibus

est, perlegat, oportet. res enim huiusmodi tantum afferunt utilitatis, ut cum ego hac contemplationem apud Eudemum philosophum, qui tres quartanas habebat, prae' dicens, monuissem fore,ut una earum,qu

certis diebus inuadebat, post tot circuitus primum sedaretur: cumque haec depulsa esset, altera certo die discedere: similique modo de tertia praedixissem; haec ex artς diuinandi,non ex medica cognitione a Uς

pronunciari contenderent. ac nos non m0do in illo homine, sed etiam,quod De0 3pprobante dictum sit, in nulla unquam prη dictione ostendimus. Quet cum ita se bar

268쪽

beant,propositum nobis est explicare, quinam in hoc libro Hippocrates conscripserit. Igitur quae ante tempus iudicationis prodeunt,hoc modo fiant necesse est, ut indecimotertio die per inferiores partes d cantur: in quartodecimo uero, per superiores. id quod ad iudicationem pertinet, &ad ipsam est utile, & accommodatum. Simili quoque modo quae die vigesimo fiut, praeter ea, quae deorsum feruntur. dictum enim est, vigesimum atticum eo.quae autem inferius vergunt, ea per inferiora adducenda sunt, ut ipsie monuit. sed iam ad ea , quae deinceps sequuntur , quae ipsi quoque ad iudicationem faciunt, transeamus. Multa autem purganda sunt: eaque non prope R iudicationem, ed longius.raro alitem in acutis multa ducenda Aunt: in delassatis uero, totum.

Iudicatio, ut dictum est,cum certamine notabilique Perturbatione plerunque finperturbationis autem uiolentia,naturam, ea quae infesta sunt, etiam ante tempus co 'git extrudere,est enim uirtus ipsa,qua alie 'ua ςXpelluntur. ac tempus id agendi est

269쪽

post finem eius, quae reS alterat, facultatis. tunc enim obit functionem suam, omniaque secundum naturam absoluta sunt,cuilla abinione desistit. uerum cogitur inter dum ea, quae molesta sunt, ante perfectam coctionem amoliri: sicut etiam interdum concoctione iam absoluta,moratur,& praeimbecillitate lente ad munus obeundum progreditur Facultas igitur, quae aliena expellit, ea est, quae iudicationes in morbis facit. proinde, cum Omnia ea, quae in an, mante sunt, iam concocta sint,tuc optimae iudicationes fiunt. prius autem expelli, ac iudicationem praeuenire, malum est: prin lpterea quod cum ijs,quae noxia sunt,etiam utilia excernantur. id quod fieri Ble cum natura uel a medico, uel ab ijs, quae corpore continentur, irritetur. quanquam ΠΩΠmedicus i luna gwerre caussa uerioris p sit , si quid minus recte fecerit; sed etiam

grotus; & ministri, & alia, quae propriςeXterna nominantur: ut in ipso corpore ffendunt morbi, causae, & accessiones. acui accessio lit, quae naturam stimulet, nullasnquietem, nullamque moram concedit;scdeScitat, mouetque, & tanquam ad pugn/m

270쪽

de humoris . comm. IL 239

prouocat. quemadmodum igitur natura pressa magna ui exerementorum, & humorum infestatium cogitur saepenumero eos extrudere; idque malum est, si id antequacolicocti humores sint, & ante tempus iudicationis faciat; ita nostrum erratum iudicandum est, si idem prope iudicationem fecerimus. quocirca expectandum est, ut longius a iudicatione id fiat: ut si natura nihil tunc fecerit nos faciamus: quod non bonum sit, si prius expurges. Quod autem addit, Raro autem in acutis multa ducenda sunt, recte censuit. est enim explicata sententia, in morbis acutis solum in principiis interdum utiliter adhiberi purgatione posse: sicut in longis morbis semper est expectanda maturatio: in acutis uero etiam in principio medicamento purgate uti possumus, si turgeant. idque erit magna ani maduersione faciendum siquidem non mediocre periculum impendet,si quis in morbo acuto male medicetur. debet enim medicus hoc attendere, ut aeger maiorem fructum ex noxiorum humorum euacuatione ferat, quam noxam. qua corpora a medicamentis purgantibus necessario assiciuntur. erit

SEARCH

MENU NAVIGATION