Galeni In Hippocratis librum de humoribus commentarii tres, ejusdem Reliquum sexti commentarii in sextum de vulgaribus morbis, itemque septimus et octavus, nuper in lucem editi ac latinitate donati, Jo. Baptista Rasario interprete

발행: 1562년

분량: 581페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

511쪽

Quia dixit hydropicos confestim sectri oportere, nunc non omnes hydropas secandos esse, no S monet: neque enim confestim perforare uentrem illorum opor. tet: sed tum denique, cum ita humor auccius est,ut uires aegrotantis euertat,&profliget. sunt enim eorum tria genstra: alius tympanias ex gatu constat:ascites alius ab humore sic redditus, tertius anasarca, in quo humor per carnem sparsus,ac dissemita tus est ympanias secandus noncst,propterea quod propter flatus nemo ad manuum opus deueniimeque uero etiam anasserca: quia sparsus, disseminatusque percaxnem humor euacuari non potest. Sed quemadmodum in tumore, qui genu obsideat, si a flatu sit excitatus, eum nem0 incidit: immo uero nec semper s9m ab humore ortus isse ut cum incoctus, ac durus

est: nec etiam chin sit in pus p festo mini tus : ita in solo ascite ad m4 mopui

accedimus,qua in re damus op*am,ut se lque imum uentrem, neq; ullam internam

512쪽

ebo,tum quae calida admodum unt , insestabis ouleus ab initio: Maationis loco ouebis.

Haec sententia ad curationem pertinet. cum enim Xenarchus, ut Hippocrates comemorat, aegrotarit, ei uiri intelligentes profuerunt: cum igitur ulcus haberet in

pulmone , frigidi aeris insipirationem ubtandam esta diligenter praeceperunt: siquidem sciebant, frigus eue ulceribus inimicum: eaque ab illo pungi pene, atque feriri: praesertim uero ubi respiratio frigidi aeris ad rarum, tenerumque pulmonem co- portetur. atque hoc est, quod circa uentriculi os dicit.quod si intelligas circa praecordia, aut ipsum cor affectu excitari, sed non, qui erysipelatis, aut inflammationis speciem gerat, quia in eo casu mors hominem arriperet, uerum eam animi defectione,quae syncope cardiaca appellatur, quae ex innati caloris refrigeratione exoritur, tunc quia refrigeratum cor est, ideo frigidum aerem non introduces, siquidem malum adaugebis; sed uel ab ipso morbi iniutio fouebiS.

quo unum,sic cetera.

Haec sentetia uera est Hippocratis, qua Hli uis

513쪽

uis multi eam expungendam iudicarint. censiet enim his uerbis, ut qua ratione Midicus unum symptoma comperit, eadeα de ceteris iudicium faciat, ut exempli cau.sa,dolore lateris quispiam correptus est

eum primum ingressus est Medicus , pun. gentem esse dolorem inuenit. itaque ab hoc signo facta coniectura, potest de alij, loqui, & aegrum interrogare: ueluti tus sim,dissicilem sipirationem, febrimque ad. esse iam,aut stubsequi debere ac si post c0

coctionem inuenerit, caput grauatum esst,tunc sanguinem prorupturum esse praenunciabit:ad eundem modum dicet, inferius labium concussum iri: & splendentia qu dam esse oculis obuersatura. quare fit, ut uno symptomate inuento , de ceteris, aut futuris, aut consequentibus tjbi sit praedicendum.

Iracundia; atque aliarum perturbationum si νη- est,utsi uox, qualis iratorum est,in non ira'

tis sit; si oculi turbati , ae terribiles sint, qμgitiesse iratorum olent: si alia denique ad hunc mρ tam adsint. idem in morbis spectar ut cum quis tura ad tabificum morbum imaginem pranηρ tablicus

514쪽

tabificam formam faciet, si cetera pari quoque ratione adsint. Ratio haec fere naturalis est: sent enim quidam re uera naturam hominum cognoscentes, qui ex facie de animi moribus diuinant.hinc efficitur,ut si quem uideant se percilijs sursum contractis, eum impudentem uocent: si demissis, ingenuum: atque illi quidem haec pervestigant, ut animi mores comprehendant : Hippocrates autem haec inquirit,ut corporis affectione agno

scat. ait igitur, iracundiae signum esse; si uox tremula sit, si facies rubicundassi oculi sint perturbati. ac saepe haec omnia in aliquo:qui suum statum naturalem seruet, coperiuntur. quare ars ipsa nobis indicat, si in aliquem ille morbum inciderit, fore, ut phreniticus, ac furiosius fiat: ratio enim e statu naturali facile ducitur: qui status est ad huiusmodi affectus originem accom modatus . simili quoque modo solicitudinis, ac molestiae signa esse cognouimus demissa supercilia, oculos, qui nullo motu cieantur, colorem pallidiorem . itaque si haec sine ulla solicitudine ac molestia in

I h a homine

515쪽

homine insint,ars commonstrat, eum sinquem alium morbum, tum potissimum in melacholicum esse casurum: siquidem itiei natura insitum est, ut ad ortum illius af fectus sit comparatus. sed quorsum ea pet. sequor, quae animi naturam indicant hi quae in corpore sunt, silentio inuoluens λssthi enim quaedam ad tabem comparata naturae,ut quae scapulas in modum alaruia prominentes habent, quibus pectus angustum,ac non altum est: quare nos ex arte

facimus coniecturam,si is aegrotabit, sere ut facile tabido morbo corripiatur: quod naturalis fabricatio ad eum affectum contrahendum procliuis esse uideatur. idem est de ceteris omnibus existimandum ita, ut ex naturali statu de hs, quae praeter naturam futura sun iudicemus.16 Tusses, qua lassitudinem iunctam habent, usa,

praecipue autem articulos pertingunt.

De tussi leui,deque lassitudine, quae eX primitiua causia orta sit, nunc disserit. aliquis magno itinere confecto in lassitudinem incidit:eaq; frigido in loco eum cor' xipuit: ac tussis excitata est. cumque tussis. urserct

516쪽

urgeret, uires robustae humorem expui runt : & ad imbecilliores partes amandarunt. quid autem est articulis imbecillius, siue statum suum seruent,sive praeter natu tam sint affectiὸ atque hoc quidem tempore propter motum in lassitudine facti ii becilliores materiam irruentem suscepe

runt.

Verum s in febribus eum lassitudine tusses Reafactasu nt:quasi cum siebre relinquuntur, in ar

ticulos firmantur.

Superior oratio erat de leui tussi instituta,haec autem de maligna habetur: item de lassitudine, cuius caussa posterius exorta est: nec tamen de omni lassitudine uerba fiunt, cum non de ea, quae ulceris , sed quae tentionis sensium inuehit, deque ea, quae ossa lassat, sermo sit: quae quidem mcrassa materia oriuntur . ex quo etiam eff-citur,ut cum crassa materia sit, nihil in tuΩsi reiectetur: sed materia ibi consistat, cum discuti non possit, infra ad debiles, cal, do ue sinus vergit: huiusmodi enim artuculi sunt.itaque Hippocrates ait,tunc ari

517쪽

das tusses in articulos firmari, cum resim qinmtur,hoc es, cum materia Omnis non sit a tussi euacuata: sed permanserit,&ad articulos impetum fecerit. unde ne eijce re quidem fatus Oporteat. quidam ueros per uerbum linquuntur, existimarunt spici

rationem interceptam significari,quod est unum dissicilis respirationis genus: quod in malis habetur. Sed satis insulsa eorum

oratio est. et 3 Spirationes obstura in tabidis , o sterilibus, maiarct itera cetera, qua ab eadem constitutione huiusmodi proueniunt. Perobscura haec oratio uidetur: eamq;

ita quidam interpretantur, si in tabidis difficultas respirationis aliquid indicabit, morbus leuabitur: hoc est, si neque facta iudicatio sit,nec abscessus grauis subsecutus: quia quae no manifeste facillima sunt, si fiant, non sunt in absurdis habenda. Sed ipse hoc ait,ispe quispiam ςgrotum adijsi eiusque magnam,ac frequentem sipirati0'nem uidit: paulo post uero iterum ad eum ingressus,eum sine ullo signo , & ulla, q.

animo

518쪽

deuul. morbis com VII. 48

animo concipere possit, causa paruam ha bere respirationem comperit. plerique autem laetantur, putatque se a morbo liberati,quod difficilis spirationis, sit facta mutatio. at qui uere Medicus est, pulsum attingit, eumque & exilem & inaequalem inuenit: magnumque subesse malum pronunciat: tunc enim parua, respiratio est facta,

non quod morbus Bluatur, sed quia uires debilitatae non iam dilatare pectus pose sunt. hincque exigua fit respiratio. idem est de sterilibus sentiendum: quae ipse quoque aegre spiritum ducunt. Hippocrates

autem hoc loco steriles non appellat eas, quae ut concipiant,non iam aptae sunt, sed uiduas, quae uti rebus uenereis nolunt: at que ita se facturas constituerunt, in ijs.n. semen concretum coalescit, atque in unucodducitur: atque initio, cum calor semunis magnus esset, magna quoque respira

tio fiebat: progressu temporis, cum seminis remissa uis est, parua respiratio est: idein alijs multis perspicitur: in iis enim, qui stuppurati nominatur,pus ipsum prius educitur: ideo maior respiratio est. postea ue- , non quod cessarit morbum efficiens

519쪽

causa, sed quia uis, quae educebat,imbecillis facta est,ideo minor essicitur respiratio.

is rabidis autumnus malus est. malum itidem suer,quando ficulna solis pedibui cornicis sint A lia ερ Cur autumnus sit tabidis noxius, an promptu causa est : etenim inaequalis est, lut in eo modo calo modo frigus uigeat. I quoniam autem inaequalitas naturam prosternit, ideo fit , ut non solum autumnus, sed uer quoque sit infensium e tunc enim apta temperies quae sanguinis fusio est,humores ad pulmonem aduehit, naturamqiadauget: id quod ueris principium facit uel maxime. ac principium quidem ipsius ijs signis indicauit,quq scripta reliquit Hesiodus,cum in summa ficu folia similia pedibus cornicis appareant. φ Perinthi uerno tempore tabidi quamplurimi

fuerunt.causa adumans fuit tussis bberna, νέρρpulariter vagata eratrue nonnullis, quibus morbi diuturni fuerant,eum in dubio essent, tabes ne illae et aec ne,confirmauinquibusdam uero in distμη

520쪽

sis mortis non facta tabes est: quo in numero e ransiqui renum dolores habebant: immo uero ct aliis id contigit, ut homini illi , ad quem me on ficus perduxit. Haec oratio ad uulgares morboS re u

ra pertinet:siquidem tota urbs Perinthi affecta laborauit. quare tussis uerno tempore in populum est grassata: sed initium ab hieme duxerat :& in uer usque pertinuerat . ceterum nisi huius orationis uerba traijciamus, erunt sane perobscura. Scribit igitur,tiissem Perinthi fuisse, ac si quissus icabatur, se esse aegrotaturum,fastum esse, ut tusse superueniente, in morbum incideritiaitque Hippocrates,quibus morbus fuit diuturnus,eos in autumno tabem non esse perpessos, cum materia se assii fecisset, ut in alio esset affectu occupata. cum autem multi diuturni morbi essent,renum dolorem exempli caussa memorauit. ac nonnullorum narrat historiam,qui cum diuturno essent morbo conflictati, &ta-.bem, & tussim postea passi sunt. ac nihil mirabile est, si humorum malitia , quae suberat,in totum sit corpus distributa.qu. morbi

SEARCH

MENU NAVIGATION