장음표시 사용
191쪽
Et hoc disclime est magis modi ,
unam massain liquatur et vidctur certe tota illa massa esse aurea, cum tamen sit partim argentea.
Ad instalitiam quoque,additam sinit iter respondetur quae componunt aggregatum, & illa quae componunt mixtum aliter atque si ter se habere , scilicet secutidum rei apparentiam ; sed non socii liui rem
ipsam : contendo enim clementa tam formaliter manere eadem in mixto , quam faxa & tigna post fabricam, di ad eundem mod*m quo plura metalla post susionem manent eadem quoad substantiam , li cliuxta solitam speciem , sive apparentiam immutata. De caet ta haec difficultas videtur esu de nomine. Ideoque tepuissimi momenti, nihilque timendi inde sequeretur, si quis diceret mixtum i spiesse ac aggregatum; sed asile quod fiat per mixtioncm ; revera enim quae commistentur, aggregantur. In quo di fieret hoc aggregatum ab aliis communiter di istis, quae non nisi ex multis per juxta positionem eo riguis corporibus constant; jamque hoc sufficit ad integram solutionem. objicies terii. . Elementa manere formaliter in mixtis si ex aliquo capite probatur, ex eo inaximE, quo ostcnditur fieri resiliuionem mixtorum in clementa: atqui haec ratio non valete e go 3cc. Major conceditur , nam revera nullum zst solidius argumentum , quo firmari possit illa opinio. Minor vero sic plobatur. Pro validitate illius t tionis necesse est ut clementa illa in quae dicitur fieri resolutio n= torum , sint pertactissim. elementa ; si enim non sunt talia, sed 'eu mentis ii relinque similia; hinc potius probaretur oppositum , se dicet clementa non esse per se tissime in mixto , ideoque nec Erinaliter. Atis qui corpora illa , in quae Advertarii jactant fieri restautionem mira rum, non sunt persectissimc elementa; ut patet ab cxemplo , quod aptissimum cis videtur. ligni reseluti in humorem de in ignein, in quibus tamen nulla simplicitas es omentaris advertitur ; sed soliun simili itido qua iam S satis obicura reprae ictitatio. Tandem de illis , sciit de sale , sulphure, mercurio & aliis reselubilibu chymicis non potestast ri quod sint mixta r ergo &c. Adde qu&i si ex reλlutione mixtorum in elementa probatur clementa esse in mixtis sermaliter, ea utique tantum probat ut inesse illis strinaliter, in quae fit resolutior at haec pauca sunt & numrro non si-perant quatuor elementa, cum quibus similitudinem habent : ergo si et
menta in mixtis continentur serinaliter , pauca utique continentur. Quomodo vero legitima haec consequentia conciliari poterit cum do trina Maignani, qui elementa admittit multo plura , quam quatuor eat distursit enim faeto sequitur ea aut non esic nisi quatuor, aut non omnia contineri formaliter in mixtis. Sed quia aliunde valet eadem ratio Dissiligod by Corale
192쪽
pro omnibus, aut omnia eontinemur ,serinaliter , aut nulla t atqui omnia non continentur serinaliter , alioquin in illa omnia fieret re-
siautio , quod es ' filium ; er o potius dicendum nulla sit maliter eisiitineri ' ι,
Resp. & concessa majori nego minorem, ad cujus p bationcm n go majorem sub hae distinctione applicanda , scilicet quod mixtum resolveretur sir elementa persecta, si rcsblutio illius esset ultima: at si non est ultima, qualis illa est, quae accidit ligno dum comburitur, non tan etem vi md non potest fieri , ut sint perrecta. Argumentum 'itaque, ruod ex resilutione mixtorum in elementa desumitur ad probanum haec inexistere illis sermaliter ut intelligas quantum ad suam
iri omnem , sic discurro. Mixta quo ulterius resolvuntur, ἡο etiam reselviintur in corpora , quae ad simplicitatem clementarem magis accedunt : ergo si ulti ino resolverentur , eorum uri- hue tablutio fieret in elementa ; quae pruinde non minus serinaliter continentur in illis, quam ea corpora elementis assimilata, quae terminant siaitas resolutiones. De caetero elementa , quae habemus, non sunt pura; unde non est mirum, quod mixtorum resolutiones solitae non natat in clementa pura; sufficit autem quod possint fieri , ut reveria fieri possimi saltem a Deo, qui ut haec elcmenta posset prorsus alia ab aliis segre re, ita celam posset educere e mixtis N ad primigeniam simplicitatem reducere ab omni permixtione heter genea liberam. ' Xd iussantiam vero ad litam dico illa ira ulta elementa , quae juxta Maignanum admittuntur pro explicancla multiplicitate mixtorum specifica , reperiri consula cum notissimis quatitor elementis , ita ut intra aerem v. g. sint multa genera cori usculoruna simpliciti in ideoque ele Uentarium , quamquam tota congsries dicatur aer, quatenus corpus eiise ea iii mero praevalent , R sic de aliis. Nunc itaque quando vulistam resolutiones mixtorum fiunt in aurcin, terram , aquam & ignem,punt etiam in alia elementa , licet non ab istis segregata : quia nimirum illae resolutioncs non sisne ultimae ; N aliunde non patcne sensibus ea omnia, quae E mixti ς per resolutionem eruuntur. Unde jam satis constat instantiam nullius esse roboris contra hanc peculiarem doctrinam Maionant de multiplicitate elementorum ultra numerum quaternarium. Quibsis omnibus objestionibus & idoneῆ, ut puto hactenus solutis superest elementa inaucre Eruraliter in mixto, & qualiter asserti im stiria
eontingit, quia res inlutio millinti non est ultimλ
193쪽
O TANDUM primo Cartesium elementis Omnibus ac mixtis vitra omnem inotricem intrinsecam per suas hypotheses ademisse & supposuisse simul corpora universe non aliter moveri , quam ab extrinseco per impurusus atque . incursus reciprocos prodeuntes ab agitati Ocem. ne praescuim materiae cujuslam subtilis , pro cujus notione habenda recolantur quae dicti sunt de Principiis Physicis Cartesianis disput. prima Art. a. Nuuc vero ex assertione mox probanda satis constabit quam parum Philosophice Cartesius novam hanc doectrinam tradiderit, quae eo tendit, ut statuat nullam esse cupisti bes rei naturam: natura enim nihil est nisi vis motrix intrinseca , sive . ut aliis verbis solet exprimi, principium motus & quietis. Interim dico nullam subtiliorem materiam posse intelligi ea, quae est clementaris , sive ignea, sive aerea, &c. euius nimirum singulae primigeniae particulae ita sunt exiles ac tenues ac proinde in sensu Cartesiano subtiles , ut sint omnino simpli-ccs N incompositae. Unde inutiliter recurritur ad materiam subtilem Cartesianam , cui Deus agitationem contulerit dcinceps communicanis dam clementis ac mixtis. Ac tum deinceps materia subtilis Cartesiana quaecunque illa sit, si vere est materis quaedam prima concurrensaur apta concurrere ad generationem corporum naturalium, necesse est eam esse dementarem ; quatenus per materiam clementarem nihil nisi materiam corporum naturalium primam intelligimus. Quo pacto
saltem si quae olim a Deo impressa fuit agitatio materiae cuicunque suta II. tili , eam utique dicendum crit impressam fuisse elementis. QV m Notandum seeundo non multum abesse a praemissa Cartesii d ctrina. mentem Ginendi, qui supposuit quidem Deum atomis mo- ..cianti. Ius mirabiliter varios ac multiplices indidisse pro inicienda ae ser du, ὲ Cai vanda ea rerum diversitate , quae in Mundia est. At nihilominus do
194쪽
De , elementis in communi. I89 cuit illas esse unius ac individuae speciei ; quod idem est ac si docuisset motus eos omnes adeo incredibiliter varios atomorum non
procedere 4 diversis causis intrinsecis : sed a sola Divina luisone , uae est caust pilae extrinseca. Et hoc modo juxta mentem Gasseni perinde . ac juxta Doctrinam Cartessi nulla osset in elementis sive in aliis quibuscunque primis rerum principiis vis motrix naturalis, sive intrinseca , qualem illis convenire in icquente assertione propugnabitur. Aristotclici autem vim motricem illam naturalem escinentis non denegant , uti neque mixtis ex eorum concursu progenitis: at nonnisi fbranae , quae est tantum altera pars cujusibet clemcnti, aut mixti tribuendam censent ob praejiidiciuua, quo Iaborant, materiae cujusdam inertis & per modulia purae potentiae concurrentis .ad rerum compositioncin. Illam itaque naturalem vim motricem, quam tribuunt Ermis clementorum, nos nullo fidio discriminc intcr in
teriam & sermam, quini revera, si physice loquimur, nullum est , si bstantia elementatis ac singulis si stantiae clemcntaris particulis tribuimus docentes in hoc sensit clementa esse ab intrinseco apta movere & moveri variis motibus pro varietate principii intriti feci , quod haiant ad illos.
Elementa habent vim motricem, id est , facultatem intrinsecam activam movendi se localiter.
P Rosa Tua prim.. Mixta fiunt ex elementis ad illorum ge- I I Incrationem concurrentibus : atqui non possent elementa ad illo- subiit rum generationem concurrere, nisi haberent vim motricem, in. hae vimo si scilicet praedicto intellectam e ergo &c. Mnor satis constat, rice nui minor vero sic probatur. Concursus ille elementorum non fit, nisi i : ες ς' quatenus haec ex variis locis conveniunt in unum, in quo sese per reciprocam particularum interjectioneni atque intromissionem com mi scent atqui elementa non possent talem concursum per ere , nisi haberent vim motricem et ergo &c. Major rursus constat ; nam qiiii certius est , quam ad efformandas v. g. in sublimi nubes assurgere uta sequaque e terra ac mari halitus multiplices, qui nihil aliud sunt quam tenuissima quaedam multiplicis generis corpuscula clementaria pDeinde v. ro haec eadem nunquid recidunt & rursus in variis terrae
195쪽
de aquae receptaculis eskrmant varia mixtorum genera, dum prosum generationi arborum & animalium promovendat ac fovendae. λ Minox
autem fici id probatur, quia in ascensu illo ac descensia corpusciuo rum elementarium cximih conspicitur motus localis, qni sine vi motrice non potest peragi ; N idem dicendum de quocunque alio. concursi locali. Neque jam recurri poterit ad compulsum cxtrinis cum materiat subtilis Cartesianae ; haec enim si compellit sursum, a certe non potest propellere deorsum corpuscula illa , de quibus πι-
quimur, elementaria & multo minus potest eos Omnes motus cere, quos in omnem partem simul fieri deprehenditur : ergo M.
I V. Adde quod non potest nefari permulta corpora sive composita Ex nul & mixta naturalia habere in se ipsis vim motricem, per quam buc,eeetitui illuc seruntur, ut praesertim pacet in animalibus, quae sponte
ab init . in omnem locum procurrunt ; nec obscurum est in plantis de arbo- co. ribus, quae deorsum radices dilatant, interim dum tu auras protrudunt frondes & Elia, dec. Atqui hinc sequitur apertissime adini t-'tendam esse in elementis vim irio tricena. Ergo &c. Probatur minor. Tum quia quidquid habent mixta, id obtinent utique derivatum abes entis, ex quibus constituuntur. Tum quia in mixtis praetet clementa nihil est, ac proinde non potest fieri ut non conveniat ei mentis eadem illa vis moerix , quae, in mixtis advertitue , nisi quod in mixtis est modificata ac temperata et ergo &e. Sed neque pria hi. animalium vel arbo in motibus explicandis recu rere licet Edmateriam subtilem Cartesianam : ad hoc enim necesse Arct ut innu- metis motibus simul incredibiliter oppositis moveretur, quatenus non potest fieri ut moveat versus aliquam partem , versus quam ipsa. non moveatur , ut deinde paulo susius ostendatri et ergo &c. v. PROBA Tu R secundo. Non est abiicienda ab elementis vis in ea vi motrix intrinseca, nisi vel repugnantiam aliquam inv lvat , vet. 1, b, i altitude sit inutilis ad explicanda phaenomena Naturae : atqui tum re- eurrit he- pugi simiam nullam involvit, tum E contra plurimum utilis est ad pugnan. explicanda phaenomena Naturae r ergo &c. Major conceditur, minortia. vero quoad utramque partem sic probatur. Et primo quidem cur non potuit Deus communicare clementis vim intrinsecam movendisu perinde ac Angelo & Animae rationali Nulla certe conveniens ratio aflerri poterit, praesertim quia motus pertinere potius videtur ad proprietates substantiae corporeae, quam incolporcae ; unde si potuit Deus cfficere ut Angeli, & Αnimae rationales moverentur localiter ab intrinseco, potuit eandem facultatem intrinsecam cone
dere clementis x de ut videtur , debuit hoc iPQ quod illa ordin, Disiligoo by
196쪽
S e elementis in communi. Is I
vit ad generationes mixtorum , quas constat sine locali motu nota posse perfici..Propensionem itaque naturalem habent ad illum ratiis hon spontanea; sed violenta ac coacta cilci mixtorum gcner titi: & haec eoaeso, quam materia illa sibtilis Cartesiana urgeret ,
res omnes brevi conjiceret in ruinam et elementa enim quae cogenda essent ad concursum , essent etiam cogenda ad complexum n mixtis,
nihil autem, ut aiunt , coactum , seu violentum est durabile. Secunia. Ad explicanda Othnia ac singula Naturae phaenomena nihil utilius aut expeditius est ea vi motrice intrinseca, quam assignamus clementis nam quaecunque illa sunt Naturae phaenomena non pr creantur, nisi per varios locales motus agentium naturalium t quae-clinque autem sit illa motuum varietas facit E explieatur , si ad di-vetias recurritur vires motrices elementorum. Ita supposito quod ignis ox natura sua moveatur sursum, facile intelligitur vapores &exhalationes in sublime ferri propter permixtas particulas ignis propellentis, qui si ob nimiam mobilitatem halitus illos a tergo aut
aIiter reliquerit, necesse erit ut recidant in propcosione naturali, qua
feruntur deorsum. Et sic de aliis, quae in decursu hujus Physicae
Ad te quod abjiciendo ab elementis vim intrinsecam motricem sin. nsulis propriam , inducitur omnimoda indisserentia pro omnibus tum Imo iI-elenientis, rima mixtis aci quemcumque motum localem ; sed talis 13 indifieiunita est evidenter contra experientiam quotidianam et ergo &c. Maior est certa e nana ut patet in terminis , si ad nullum motum petiωεta. peculiarem propensa sunt ab intrinleco elemcnta & ex consequenti mixta , necesse est ut ad Omnem mere passive N indiflerenter se habeant. Minor autem probatur, quia tarn ex clementis, quam ex mixtis aha quidem velociter , alia vero lente moventur ; alia facilius
sirsiim propelluntur, quam deorsum; aIia motu recto potius agitantur, quam circulari 3 Sc. Unde satis evidcnxcr colligitur eorpora omnia sive illa sint clementa, sive mixta non se habere atque passive& indisserenter ad omnem motum. Scit praesertim evidentia ostenditur ex co quod omnes effictus naturales a motu locali pendeant: at non omnia corpora se habent . passive & indifferentur ad omnemefluetum naturalem : quid enim familiarius con crium cst , quam quaedam plantarum genera prodesse ad aliquem e fium naturalem , & alia ad oppositum ; haec benefica csse homini , illa ex adverso venefica ; haec ad unius aegritudinis solatium juvare, illa vero adlinimen alterius ; &c. Quae omnia explicari non possitiat sine r cursu ad diversam vim motricem intrinsecam, ratione cujus clemem
197쪽
Ostendiis tui in fisseientia materiae subtilia Caraefia
ta ac mixta propendeant in varios motus, 1 quibus tota illa effectuum naturalium varietas pendet. Ergo &c. PROBA Tu R tertio haec eadem nostra assertio de vi niotrice intrinseca clementorum evertendo illuci dogma, quo Cartesiani ait omnes rerum naturalium motus Iocales explicandos inducunt m Physicam materiae praesertim clijusilam subtilis a Deo semel motae & pem severantis deinceps in eo motu agitationem ; sic itaque . probatur. Agitatio materiae prae lictae Cartcsianae in ordine rus motus physiccs. explicarusos est insufficiens & inutilis & absurila : ergo die. Probatur antecedens per partes. Et primo qui lena est insiissiciens : nam materia illa est ex hypothesi tenuissima , quae eapropter facit E per ρο- ros corporum elabitur, un te fit ut non posse agitationem suam communicare I aut si utique communicaret , nullum corpus ei resistcret , corrucrentque prorsus omnia, quo minio vi lemus aequari solo turres eu arbores solidiores ab irruente vento nimio , cujus tamen commotio sere nulla est, si ad praedictae materiae agitationen quae supponenda est, comparetur. Secunda est etiam inutilis ; quis cnim diceret non lapsuram turrem , cujus labefactata fiussist filii la-lnelua admoto cuniculo alit ligone eo quod tunc temporis serte non circumstaret eam materia illa stibi ilis Cartesii aut quis ob ejus luin absentiam crederet non posse volvi moletrinam aquariam, vel non posse filimen eadere, vel cinit i sagittam, e c. Tertio denique cliabsurda ; nam vel fit ab intrinsicco est hoc paeto probat potuisse pariter Deum communicare clementis facultatem movendi se ab intrinseco ; vel fit tantum ab cxtrinseco S sic opus erit alia materia , quae hanc moveat. Et eadem dissicultas rc. ibit, nisi dicatur cain move
ri , sola iussione Divina : sed si ita est, dicam ego pari jure jun
sisse ab initio Deum, ut materia clementaris movcretur ii silcm Omnino motibus , quibus eam agitari deprchenditur. thide apparet quam absit luna fumi recurrere ad materiam agitatam divcrsani ab elementari pro physicis rerum naturalium motibus explicandis rergo &c.
Adde quod ut patet ex principiis Philosi, phiae Cartesianae , de
quibus vide quid dictim sit disp: r. Art. 2. L ous ab initio Omnem. materiam a se creatam S in partes quam proxime aequales divis alia movit, fictumque est ex eo motu, cujus candem quanta talem vulthaei nus perseverasse, ut aliae quidem partes globulosae evaserint aliae aliam figuram , sol irregularem N ineptiorem ad motum coia traxerint , de aliae tandem abierint in tenui lyima fragminilla ad mo
dum minutissimi alicujus pulvisculi, quem habet pro matcria illa subtila Diqitigod by Corale
198쪽
ὰ De elementis in communi. Is3
tili , de qlia agitur. Nunc itaque primo juxta Cartinum motuulocales non habuerunt initium a materia subtili ; scis potius ipsa motum suscepit a matcria crassiori , ex cujus fiagmentis cficeta cst. Secundo Omnis materia aeque primo agitata fuit, quare etiam agitata filii illa, quaeciliaque illa sit, quam ego voco elcmentarein ο& sic ridiculum videretur explicare motum localem hujus per motum alterius cujuscunque. Terrio. Si omnis materia ab initio inora fuit, & eadem motus quantitas, ut sipponit Cartesius, perseverat, necessc est ut omnis materia sit adhuc in continuo motu et nouenim videtur aliter posse eadem illa motus quantitas persevcrare, atque ita nihil quiesceret contra expcriciatiam. Nisi Hrte dicatur partes . aliquas matcriae volocius moveri co quini aliae quiestant, quo iaperte falsum cst r nam ut quies mea non cflicit motum Pctri v lociorem , ita nec velocitatem rei alicrius cujuscunque augebit, praeterquamquod quies unius corporis reprimit potius tangitque motum alterius. Mitto alia praesertim ex motu clastico , de quo iu-fia , plurima quae prodessent cversioni Cartesianae sentcntiae , & si-inui confirmationi nostrae assertionis, colura quam militant Objectiones iam selvendae. Objicies Framo. Elementa non superant gradum sive persectionem
substantiae materialis re corporeae et atqui si ita in , non habent vim motricem intrin&cam : ergo &c. Major est certa, nam licci clementa
sint corpora simplicia , ideoque prima componentia , ingonerabilia , incorruptibilia , &c. ut hastcnus didium cst , nihilominus versuitur iacentque infra gradum sit linantiae spiritualis ; & quia omnis substantia aut est spiritualis , aut materialis , hinc sequitur clementa , quantumvis alias in suo genere poscisti , non esse nisi substantias materia Ies. Probatur minor. Substailtia materialis nihil estentiale includit infici conceptu praeter dimensioues corparcas , stilicet in longum , latum , & profundum': crgo si elementa non superant gradum substantiae materialis , non habent vim motricem intrinsecam. Antecc-dens constat ; quia non est essentiale alicui rei nisi id, quod primum in ea apprehenditur : at solae dimensiones corporeae sunt primo ap- . prehensae in substantia materiali. Consequentia vero probatur ; quia si elementa hahcrent vim illam motricciri intrinsecam , habcrent eam utique tanquam sibi essentialem ; intrinsecum enim perinde est aeesscntiale : at non habent illam sibi incntialem , quia essentialis esse
non potcst substantiae materiali , hoc ipi quod non est id primum , quod in ea apprehenditur , ut diebiin fuit : ergo A c. Adde quod si elementa haberent hujusnodi vim motricein sibi ab Tomus III. Bb
199쪽
sed ne que res spiritua les habe
Et redisditur ratio cur non sint in perpe.
intriniso , sive essentialiter competentem , inueretur ea sere in perpetuo motu ; sed selsum est ea essἡ in perpetuo motu ; quia saltem quiescunt in mixtis : ergo &c. Probatur sequela majoris. Primo. Quia si habent illam vim motricem sibi essentialem , necesse est ut illam
scia per exerceant ἔ non enim possimi miri modo exercere & inodo
non exercere quasi ad arbitrium : agentia quippe necessaria , qualia sunt clementa , arbitrio carent. Secundo. Quia sicut nunqi iam possime esse sine dimensione aliqua actuali , eo quod dimensiones corporeae ad essentiam illorum pertineant; ita nec possent esse sine motu adluali , si ad eorum essentiam pertineret facultas movendi se localiter rergo & e. Ex quo praeterea hoc absurdum sequeretur , stilicet quod etiam in mixtis sium singula motum servarent ; ac proinde mixta simul in divcrsas partes moverentur consermiter ad motus varios , quibus contingeret elementa agitari : ita eundem lapidem ignis promoveret sursum , & terra deorsum urgeret simul , te sic de aliis. Resp. & concessa majori nego minorem , pro cujus probatione solvenda distinguo antecedens. Substantia materialis sumpta in abstracto& mathematice nihil essentiale includit in suo conceptu praeter di- . mensioncs c rporeas , conccdo antecedens. Substantia materialis 1umpta in concreto & physice nihil essentiale includit S c. nego antecedens& consequentiam. Nunc autem pro expositione distinctionis dico substantiam clementarem , de qua agitur , non esse substantiam materialem abstractam ; sed realem ac physicam : unde praeter id , quod convenit substantiae materiali abstradis , necesse est ut habeat aliquid essentiale sibi proprium ; illud vero est principium motus N quietis. Deinde argumentum illud , si vim haberet aliquam , probaret contra Cartesianos , qui eo utuntur ut plurimum , non convenlye substan. tiis spiritualibus facultatem movendi se ab intrinseco : nam , ut ipsi volunt , sicut substantia materialis nihil in conceptu suo essentisi involvit praeter dimensionem , ita substantia spiritualis nihil essenti la importat , nisi cogitationem. Ergo si Cartesiani hinc bene inserunt elementa non moveri localiter ab intrinseco , perinde inferri poterit Angelum aut Animam rationalem non moveri localiter ab intrinseco, quod ipsi tamen non concedunt. . Ad instantiam vero additam Resp. negando sequelam majoris , ad cujus duplicem probationem Blvendam dico prιmo elementa non esse quidem libera ad hoc ut modo moveant se, & modo non moveant quasi determinando se ex se ipΤs nunc ad motum, nunc ad quietem :. posse tamen per determinationem ab extrinseco acceptam modo moveri & postmoduua uota moveri r ad motum enim elementorum concurrunt, ut
200쪽
in sequente disputatione susius ostendctur , duo principia , unum effectivum , quod ipsis inest ab intrinseco N alterum determinatiuuiu ,
quod ab extrinseco illis advenit. Quare non possunt osse in continuo motu , nisi ad illum continuo determinentur : at non continuh dote minantur ad illuni ; sed e contra saepissime ad quietem. Secundo. Non valet paritas ; nam substantia materialis exigi r cssentialiter dimissiones ; sed non exigit essentialiter motum localem , licci exigat sic tialiter posse moveri ; in quo est discrimen notabile , ratione cujus quamvis clementa non pollini esse sinc actuali dimensione , possunt tamen esse sine motu actuali , quoties nempe adest impedimentum , quale praesertim adest in mixtis , in quibus particulae elementares ob complexum nectae ost ut quiescant , nisi ab extrinseco movcantur. Deinde non negabunt , ut Opinor , Adversarii hominem esse essentialiter rationalem , nec tamen esse in continuo cxercitio ratiocinii et neque negabunt similiter Angelum esse ab intrinseco aut , ut sic t quar , ostentialiter mobilem , nec tamen continuo movetur. Ergo . a pari licci clementa non moveantur continuo , nihilominus potes esse in illis facultas movendi se localiter ab intrinseco. Quae pauca i multis , quae addi possient , sufficiunt ad solutionem difficultatis Cartesianae propositae. . Objicies secundo. Nulla est ratio , quae convincat clementa & XIII. quaecunque in illis mixta habere vim motricem intrinsiccam , si omnes eorum motus locales . perinde roferri possint ad vim motricem e2trinsecam materiae alicujus a Deo in eum finem continuo agitatae : ki, motii. atqui referri postiliat : crgo &c. Major est cerea , nam frustra .fit per ei, extrinplura priticipia , quod potest fieri per pauciora. Si itaque omnes seeν. motus .locales expliciti possitiat per unum principium externum ni vens , recta ratio potius vetat , quam sinit multiplicare pro numero mobilium sive clementorum , sive mixtorum principia interna motuum , quibus ea moveri accidit. Minor vero probatar et quia non es
dubium quin potuerit Deus per motum quibusdam mobilibus impressim movere alia , cum id quotidie per industriam hominum fiat icur ergo non potuit similiter omnia movere adhibita in hune finem agitatione continua alicujus materiae per suam subtilitatem idoneae.
Ilν quo casu Omnes motus locales ad vim motricem extrinsecam praedictae materiae referrentur ad eundem modum , quo ad agitati nem venti referimus innumera motuum genera , quae afflante illo comtingunt. Imo si rem ita efficere Deus potuit , conveniens est effecisse rium quia sic tollitur inutilis multiplicatio principiorum moventium, ut dictuiu est et tum etiam quia non potest aliter servari illaesa veri