Philosophia Maignani scholastica sive in formam concinniorem et auctiorem scholasticam digesta & coordinata. Complectens ex opinionibus veteris ac recentioris philosophiæ notabiliores disquisitiones, quæ ad usum scholæ pro juventute instituenda desid

발행: 1703년

분량: 417페이지

출처: archive.org

분류: 철학

31쪽

16 Physica disput. VIII. Art. III.

dem servata unio non permitxit quietem pro istis, motuiu pro aliis. M- qui totus ille discursus, quamvis tu speciem persuasibilis , nihil convi cit e ergo &c. Probatur ininor, quia salua continuitate rotae, post intradit illius inflecti. ad eum modum, quo fcliciter cogitavit Oviedo Phys, Controv. 17. Puucto s. & probavit exempla ensis inflexi,

i cujus partes a manu vibrantu remotiores velocius moveatur , propiores .

vero tardius, illaesa tamen omni continuitate a ergo a pari allatia i tegritate totius rotae, poterunt radi j ejus inflecti, & hoc pacto partes ia centro remotiores moveri velocius , propiores vero tardius.

ζ Resipola leo prim . ensem illum inflexum nihil juvare Adversarios; quia XV I. idi iim cst quoci ego contendo. nempe partes illius capulo propiosita res tardius, continuo tamen esse vibratas , ideoque nou radio,* i quiescere quan .liu aliae agitantur; aut fi quiescerent, ensis sine dubiotius iuste. stangeretur ; ad quid orgo suum illum enm inflectit oriedo. Seeund. m. toflexionem illam radiorum rotae Elidae esse gratis confictam ; nec enim vel unus radius insocti potest , quin inflectancur alii omnes, ut . patet I at si inflecterentur omucs, universa pariter rotae compages in- fleeterutur. At quis alle in praetcr Oviodo & Mathematicos ab coconsultos , qui dicat rotam Encam,cujus crassitim supponi potest mille Rultra palmorum , inflecti radiatim ad modum cnsis , dum volvitur pDeinde ensis ille a manu vibrante undulati in inficetitur , quia ad latera nihil habet solidum, quod inflexioui obsistat, unde non similiter insiccis titur quando est in vagina bene compaeta; at omnes radii illius rotaesbi sunt ob soliditatem reciprocum inflexionis impedimentum. Caetcra. '. κ praetcreo adversus cain insicxionem argumenta, quae inagnanus nostzr congcssu hic cap. io. prop. x LV torem moneus , ne sibi pateretur' ' illudi ab ea speciose fietione, quam Oviodo te luat inducere in Physicam ad solutioiicin difficultatis, quae revcra milia ust, ut patet ex ante dictis. Iamque satis ostelasinu est iniatum sudum Perinde ac velocem peragi continuo dc sine moruli H - ,

32쪽

ve motu.

DE VE LO C ITA TE MOTU L

OTANDUM est motum velocem definiri eum, quo intra parum temporis multum spatii percurritur , unde et contra tardus ille est , quo percurritur parumi spatii intra multum temporis : istud autem parum aut multum sive spatii , sive tempotis determinari solet per fidum comparationem hinc spatii pocursi a variis mobilibus , hinc temporis in eo percurrendo consumpti. Quo pacto motus leporis dieitur velox,& e conta, motus testudinis tardus , quatenus Vel aequalia intra inaequalem menturam , vel inaequalia sunt spatia , q uae ab illis inter aequalein temporis menturam pereurruntur. Hinc motus infinit velox est ille, quo intra tempus finitum spatium infinitum percurritur, α vice versa infinite tardus ille esset, quo intra tempus infinitum spatiuin finitum pCrcurreretur et quae praenotassc sufficiet ad solutionem quaestionis proponi solitae, utrum quocunque motu veloci effici posse saltem a Deo alius & alius velocior in infinitum.

Quid fit

ASSERTIO UNICA.

aeuo cunque motu veloci inci pol est saltem a Deo alius

cir alius melocior in infinitum. PROBA Tu R Primo. Motus eo velocior est , quo a majori vi II.

motrice, aut ab eadem se magis ac magis applicante procedit: atqui si ita est,effici potest saltem , Deo motus alius alio velocior in iii,, q infinitum: ergo.&α Major ceria est ἰ quia, ut expericlatia notum est, non possie quoties aliquod mobile aut a vi majori motrice, aut ab eadem sese maia augeri. gis applicante compellitur, breviori tempore longiorem cursum perficit. Minor vero sic probatur ; quia nulla in vis motrix adeo magna, quaia

33쪽

Nullum est mobiis Ie , cujus

ius m g nitudo possit non augeri. iv. Argu

unt ex mota u

nius pun

cti physi

majorem non possit Deus alteri moventi conserre ; nulla etiam est vis motrix ita valide se applicans , ut Deus non possit aut cana validius applicare, aut producere aliam, quae te validius applicet. Similiter etiam potest Deus se ipsu ii magis ac magis applicare ad aliquem motum accelerandum , ob eam , qua praevalat se movendi vim liberam & infiniistam. Quin imo ad accelerandum iliquein motum magis ac magis , susscit divina iusso, cui si liberet, cursus v. g. Solis diurnus non minus

intra Ia. aut 6. horas, &c. quain intra a . Perficeretur e ergo ' &e. Probatur Semnaco. Quando rota movetur , partes centro viciniores

tardius, & δ contra remotiores velocius moventur : atqui si ita est , quocunque motu veloci offici potest saltem a sDeo alius & alius vel eior in infinitum r ergo &c. Major est evidens a quia spatium illud circulare , quod Partes remotiores percurrunt , majus est eo, quod a vicinioribus percurritur , quamvis hoc & illud intra eandem mensuram temporis percurratur. Minor vero probatur facillimE ; quia nulla est rota , quae non possit saltetn a Deo ampliari & nihilominus eodem tenore volui. In quo easu partes ad priorem circumferentiam additae velocius movebuntur , propter ampliores circulos spatii , quini percurrent : ergo Sc. Sed adhuc sortὲ facilius eadem veritas colligetur , vel ex solo horologii rotati intuitu ἔ in eo enim advertis rotas alias aliis concitatius revolutas ob idoneum illum apparatum , quo denti inculatae rotae suis tympanis inseruntur ; quia vero possint saltem a Deo multiplicari rotae illae sine numero , consequens est nullum assignata. lern csse motum ita velocem , ut Iron possit saltem a Deo cisci alius& alius velocior in infinitum. Lixi & pluries repetii salum a Deo , quia licet ad augendas motuum velocitates plurimum valeant & aliut de non desint rotae , cochleae , vectes , &c. additis insiper ad indusis triain viribus ; attamen posset tandem tota illa naturalium agentium machinatio exhauriri ; at Divinam nec industriam , nec potentiam ex hauriri posse fatendum est: ergo &c. ut ex sequentibus objectionibus magis constabit.

Objicies primo. Si punctum , sive minimum physicum ita moveretur , ut singulis instantibus novum aliquem locum acquireret, motus ille esset ita velox , ut alius velocior non posset etiam a Deo effi-

' ci ; atqui talis inotus pundii , sive minimi physici non repugnat e e go &c. Minor constat , quia dato quod moveatur sive ab extrinseco, sive ab intrinseco , movetur utique s ccessive, id est , si gulis successivis instantibus i atque ita novum aliquem acquiret locum pro singulis illis succcssvis instantibus. Sequela vero majoris facile ostenditur;

quia pro singulis iustantibus uota posset duo loca acquirere, & mul-

34쪽

De motu. 29 eo minus tria vel quatuor: alioquin vi sui motus esci sinuit in duobus. aut pluribus locis,quod etiain divinitus est impossibile: ergo motus punetiphusici obtinentis novum aliquem locum singulis succcssvis instantibus

esset ita velox , ut nou possct cisci alius etiam a Deo velocior. Adde quoci si quocunque motu veloci cisci a Deo potest velocior, ideo est , quia Deo sic volonte motus intra quamcunque brevem tem- Poris moram absolutus , posset intra breviorem absolvi : atqui hoc Paeto potest perveniri ad motum ita vclocem , ut nec a Deo offici Posset velocior : ergo Sc. Probatur minor , quia hoc pacto perveniti Posset ad motum intra duo temporis instantia absolutum : atqui iste motus esset ita velox , ut nec Deo jubente effici possct alius velocior: quatentas ex supra dictis contradietionem implicat motus uno ins anti perficiendus : ergo &c.

Respomico negando hypothesim ex eo capite , quo i involuit in Liantia temporis sibi realiter succedentia , & indivisibilia in se ipsis; hii jusiuodi enim instantia nulla sunt, ut ex tota disputatione sequente incestigetur. Deinde hypothesis illa, si semel a linitteretur, convinceret non minio sic poste moveri punctum physicum ; scd neque aliter posse

moveri , & rursus neque aliter posse moveri continuum ex talibus Punctis, aut etiam ex partibus aliquotis & proportionalibus constans ;cadem enim difficultas utramque sententiam perinde urget , ut attendenti patebit. Et ita omnis motus ince sumi ad velox , cujus oppositum experimur : & ideo hypothesis illa neganda est , & dicendum quod quantulacunque sit morula illa temporis, intra quam sipponatur punctum physicum aut quodvis aliud moveri , potest illa in bre viores & breviores subdividi , intra quas motus . Deo praesertiis jubente , peragi poterit. Ait instantiam additam similiter respondetur negando hypothesim de instantibus illis realibus indivisibilibus in sc ipsis : ca vero negata

non poterit cujusvis motus velocitas , ut intendit Objiciens , perdit. et ad brevissimain illam duorum instantium morulam , quam prati rea facile ostenderetur in alias & alias breviores discindi posse. Esto enim in gratiam Adversarii rotam aliquam tripalmarem Deo sic pro vidente gyrum Quin absolvere intra duo temporis instantia ; motus itaque ille esset funune velox ; sed quia non omnes rotae partes sunt aequiveloces , hinc pater illa duo instantia in tot alia posse dividi . quot sunt in singulis rotae radiis partes a centro ad eircumferentiam assurgentes. Ac dcinde quia rota illa possct augeri & eodem tenore vol. vi , in quo casu partes, quae accessitent , velocius moverentur ; hinc patet illa duo instantia non esse duo uastantia cootra hypothesim. Ergo

D iij

V. Ae tum ex motu s

argumen.

tu nimis probat.

v II. Et salthsupponit

instantia realia.

35쪽

vIII.

Arguunt

ex motu,

qui fieret

Et ex mota inis finite ve- Ioei.

Sed non

deest in

aeuo te

sistentia. XI. Nee nopotest au. geri velo citas infinitas

3 o Thysica dissut VIII. Art. IV.

filia est illa hypothesi , qui sublata illico evanescunt quaecunque O iici possent sophismata.

Objicies Secundo. Potest fieri motus in vacuo : sed motus ille . qui in vacuo fieret , esset ita velox, ut nec a Deo velocior posset esset rergo &c. Probatur minor. Motus eo velocior est, quo minus medium pertranseundum resistit mobili, ut constat sufficienter vel hac una exisperientia lapidis velocius per acrem , quam per aquam ex quiete desiccndentis r atqui vacuum pertranseundum nullatenus resistit mobili , unlimiliter constat vel ex solo conceptu vacui : ergo motus , qui fieret in vacuo , esset ita velox ut nec a Dco effici possct vel ior : quandoquidem esset summe velox ob nullam medii resistentiam , quae te habet ad summam velocitatem , sciit minor resistentia ad minorem.

Ad te quod quando motus est summe velox , implicat posse etiam a Deo offici velociorem : atqui assignabilis est inotus si innad velox tergo &c. Probatur minor , quia motus infinite velox saltem a Deo potest effici ; si itaque iste motu et assignetur pro motu sit miris veloci,cvidens erit assgnabilem cite motum Ita vclocem , ut alius veloci nec a Deo possit effici , contraquam in assertione statuitur. Respondeo per cam objectionein nimis probari; quia probatur omnes motus, qui peragerentur in vacuo, Ere aequiveloces, id est , summe voloces ἔ atque ita non re velociorem motum lapidis unius a bracchio robusto projesti , quam alterius emissi a languido et ac tum etiam non posse in vacuo moveri aliquid velocius ab Anyto , aut etiain a Deo , quatri ab homine ; quotl est absurduin. Deinde progressiti mobilis non tantum obstat corpus, quod occupat spatium pertranseundum; sed etiam ipsuin spatiuiri , ut supra explicuimus cum de motus successione aeteremus.

Ad id veto quini additur , dico quaestionem institii tam procedere de motu veloci quolibet assignabili citra motum infinite velocem ; & ita modo quocunque motu citra infinith velocem assignabili possit efficiali iis & alius saltem a Deo velocior , stabit veritas assertionis. Deinde nec motus infinite velox illa assignabilis, cst summe velox, quia etiam quocunque motu infinite velocia Deo potest fieri alius & alius velocior; potest eniin unum infinitum esse alio majus, non minus in genere ve

locitatis , quam in aliis , de quibus id statuetur in disputatione de infinito. Quod praemonuisse sufficiet ad solutionem objectionis. Diuitiaco by Corale

36쪽

De motu. 32

DE TARDITATE MOTUS.

OTANDUM est motum alicujus mobiss eo taris i diorem esse ac dici , quo plus temporis mobile illud in 'spatio aliquo percurrendo consumi L z ac proinde d duo atue tae. , mobilibus ad invicem comparatis illud moveri tar- ditas mois dius alio , quini plus insiimit temporis ad idem vel tus. aequale spat um percurrendum. Qua ratione breviter praemissa proponitur resoluendum an quocunque motu tardo assimaabili essici saltem a Deo posse alius & alius tardior in infinitum: ad hujus itaque questionis decisionem assertio sequens instituitur.

ASSERTIO UNICA.

euocunque motu tardo inci potest saltem a iso abuι

σ abus tardior in infinitum.

PROBATu R primo. Motus eo tardior est, quo a minori vi nao- . . trice, aut ab eadem sese minus ac minus applicante procedit: atqui si ita cst , 'iiocui ite motu tanto effci Potest saltem 1 ν, Est da Deo alius & alius tardior in infinitum ἰ ergo &c. Major constat, quia ii alia mobile quo minorem vim motricem habuerit , aut quo minus ap- minor. plicuerit suam . eo plus temporis in spatio aliquo percurrendo consil- anet. quod est moveri tarditis. Minor vero plobatur ; quia nulla est vis motrix adeo parva , ut Deus minorem alicti mobili conserre non possit ; & similiter nulla est ita lanauidE sh applicans, ut non possit Deus aut cam languidius applicare , aut aliam Produccre quae sic languidius applicet. Noe aliunde dubitandum est quin ipse Deus possit sese minus ac minus applicare ad morim aliquem peragendum , qui hoc pacto tardine ac tardior evadet ἔ vis enim Divina motrix libera est. nec minus ad motus retardandos , quam ad accclerandos infinita : cr-go &e. Itaque sicut Deo inciente . aut jubente Sol In peragendo circula diurno insumit horas M. rea insimere posset 48 , non dico eantvim horas , sed etiam menses S annos Ac anno in myriadcs ,&c. quo pa cto motus Solis tardior ac tardior in infinitum citra quictem evadcret.

37쪽

t II.

Idem eo . tineet augendo

entiam lotae

31 Phusicae disput VIII. Art. V.

PROBA Tu R secuηδε. Nulla est repugnantia in hoc quo l adaugeat Deus rotam aliquam volubilcm quantum voluerit t atqui si ita est, quocunque motu tardo assignabili, essici saltein a Deo poterit alius tardior in infinitum : ergo dcc. Probatur minor. Esto itaque rota aliquae solida palmaris, cujus extima superficies consumat v. g. horam unam in suo circuitu absoluendo : ac tum ' haec rota fiat duplo . major, levidens cst , quoil j in extima illius superficies facili poterit insumere duas horas ad gyrum Quin absoluetulum , siquidem spatium percurrendum est duplo majus , & sic Minceps. Quia vcro rota est solida & uno aecommuni motu voluitur, hinc patet cadem proportione crescere tarditatem omnium partium , qui crescit tarditas intimat illius superficiei, quam suppono moveri tardius post augmcntum rotae. Scis rota potest augeri in infinitum. Ergo in ca nulla cst pars designabitis , cuius tarditas non possit crescere in infinitum, & positivo quideui incremet quis enim non capit tarditatem crescerc positi vE , quando dupli

catur ac triplicatur , &c. tempus , quod ab eodem mobili in eodem spatio decurretiuo insumitur Quod ut probarem continui meam hy- .pothesim modo illo, quo apparet aeque facit E posse augeri rotae tarditatem ac molem , ergo &C. Deinde id ipsiim probari potuit ex muItiplicabilitate rotarum eo mo- Et fimi- do mobilium, quo in horologiis solent per insertioncm dentium in ti Wr mul' ita tympana claviculata; nisi quod sippono eas ordine opposito promo- '' ς μ' veri , motu nimirum incipiente a tympano, quini rotain revolvat, Rhaec aliam , dic. sic enim rotae, quo plurcs addentur , co tardius movebuntur; quod ulteriori explanatione nulla indiget. Ergo quocunque motu tardo assignabili rici poterit si item a Deo alius & alius tardior in infinitum. Dixi sestem a Deo , quia licet ad augendam motuum tarditatem non exigatur multiplicatici virium in movente , sed moderatio ; attamen cuin nec ista moderatio sine industria possit adhiberi, quae alias in agentibus creatis potest deficere r idcirco in assertione addi debuit a Deo , cujus industria perinde ac potentia est infinita ; ideoque non milaus cssicax ad retardandos, quain ad accelerandos motus qtrostibet in infinitum. Objicies prima. Mobile eo tardius movetur , quo plus temporis consumit in eodem aut aequali spatio percurrendo et atqui si ita est, potest tandem aliquando mobile illud ita tarde moveri , ut non possit moveri tardius ctiam a Deo et ergo Ne. Probatut minor. Si ita est , poterit mobile tandem aliquando ita tarde moveri, ue in in suo spatio percurrendo consumat infinitum tempus i atqui tunc non possce

essici etiam a Deo motus tardior. Nam ille, quo tempus infinitum consume et

Affetu teaiam . motus inis

38쪽

De motu. 33

sumeretur in spatio finito percurrendo, esset infinit8 tardus: non potest autem dari uiolus tardipr eo, qui infinitE tardus supponitur: ergo &e. Adde quod cx alio capite repugnat tempus infinitum insumi in percurrendo spatio finito p infinitum enim tempus importat 'adminus infinita instantia, spatium vero finitum non comprehendit loca, nisi numero finita. At mobile, quod succcssvE & continuo movetur, novuin aliquem locum acquirit singulis instantibus. Ergo non potesteonsumere infinita instantia in percurrendo spatio finito. Imo non videtur posse aliquod mobile ita tardὸ moveri, ut in percurrendo spatio palmari v.g.consumat mille aut bis mille annos: illud enim fieri non potest. quin tot admittantur in spatio palmari loca successiva , quot in spation ille aut bis mille annorum instantia: atqui hoc est inrpossibile et oeso Sc. Respoi.d o conccssa maiori negando minorem . ad cujus probationem dico Primo quaestioncm institii tam procedere de motuum tardiatate citra infinitam; atque ita si Tu sipponis tarditatem infinitam , jam illic non est illa, de qua asseritur, quod possit saltem a Deo major cisci. Secundo , non repugnare quin motu infinite tardo efficiaturalius tardior, uti contingeret , si ab uno mobili consumerentur mille anni in percurrendo spatio , quod aliud mobilc percurrere supponeretur intra mille instantia r in hoc enim casu non impossibili, ut ex dicendis de infinito intelligetur, uterque motus csiet infinite tardus ; scd ille essit tardior. Ad iii vero quod additur, dico non aec sic conferenda Ioca sp tii percurrendi ad instantia temporis insumendi et si enim permittitur ea conferre ad invicem , ut Adversarii solent, omnes motus essent aequEtardi, aut aeque veloces, cum nullum mobile possit spatium sive ma jus , sive minus uno sibi adaequato loco singulis instantibus successivi, acquirere. Quae responsio sufficit donec suo loco possibilitas motus infinite tardi , ideoque spatii finiti infinito tempore percurrendi ostendatur. De caetero si concipis posse a Deo essici rotam eximiae alicujus magnitudinis, cuius revolutio nonnisi intra mille aut bis mille annos absolvatur , hoc ipso concipies possc in spatio non dicam mimati . sed etiam digitali percurrendo consumi inille aut bis mille annos assumpto ad id intelligendum & designato aliquo puncto, quini ad illius rotae et volutat centrum proxime accedat ; illud enim punctum tantum temporis insumit in suo orbiculo perficiendo, quantum intima rotae superficies in percurrendo ingesti illo orbiculari suo spatio, quamvis etiam infinitum supponetatuta.

Objicies Secunvio. Potest fieri ut motus siquis perveniat ad ultimum , quem vocare liceat instaVum , gradum tarditatis et ergo nec a Deo effici poterit alius tardior. Probatur antecedens. Octavus gradus

Et eon. serunt so- ea per currenda eum insistantitus;

Sed talti

Nee pon

istri loea illa eum instantiis

Afferunt alium c e

39쪽

lura tar

dilatis ut

octo.

X. Et deneaegant vi

molliei Divinae effectum tarditatis.

At gradu tarditatis

prave

saguntur

tarditatis est primus Fra lus velocitatis: atqui potest aliquis motus pervenire ad primum gradum Velocitatis et ergo &c. Minor est certa; quia alii gradus velocitatis subsequentes suppomine primum , qui posse obtineri. Majorem vero ut probem , explico sic ab exemplo graduum caloris & frigoris; quia enim quodlibet corpus eo plures habet gradus caloris , quo pauciores habet frigoris I ita mobile eo plures habet gradus tarditatis, quo pauciores habet velocitatis : scd non dant nr gradus velocitatis pauciores uno, scilicet primo et ergo primus gradus velocit tis est octavus tarilitatis. Quod ut magis adhuc pateat, suppono spati utriimius stadii percurri inaequaliter a diversis mobilibus , ab uno quidem intra Odio horas , ab alio intra septem , &c. & ab alio denique intra imam : in quo casi istud ultimum mobile , si cum aliis comparetur,

habet velocitatem ut odio , ideoque minimam tarditatem ; illud vero primum non habet velocitatem, nisi ut unum, ideoque obtinet summam

tarditatem et ergo &c.

Adde quod si quocunque motu tardo inici possct tardior, non utique a Deo posset tardior cffici , sed potius ab asente crvito : ergo ad proban. dum possibilem motum tardiorem qu unque tardo assignabili , gratis dicitur quocunque tardo tardiorem posse ossici saltem a Dιo. Probaturant cedens ; quia ad motum tardiorem efficiendum non requiritur vis motrix major & validior , sed e contra minor ac languidior : hujusmodi autem vis motrix languidior Deum dedecet. Quapropter quam. vis Detis quocunque motu vcloci Polici velociorem efficcre , non ta. inen posset quocunque tardo officere tardiorem I quia nempe litet adomittere in Deo vim infinite validam , at non similiter vim infinit Elanguidam , qualis desideraretur ad motum quocunque tardo asssua. bili tardiorem officien luna : ergo Sc. Respotvleo negando antecedens , pro cujus Probatione solvenda permitto majorona, & negata minori dico non dari aliquem primum gradum velocitatis truli visibilcm : quatenus quacunque vclocitate mi is

nori potest dati alia minor. Unde si minor velocitas suinenda est ad mentem Objicientis pro majori tarditate, contendo similiter qlia. cunque tarditate assignata posse effici aliam majorem. Deinde gradus illi velocitatis & tar iitatis perinde ac caloris & frigoris non habent Iocum nisi in mente , quae potest singulos dividere pluries ac pluries in infinitum , 8e illos diversimode numerare. Sic illud mobile , quod miscurrendo unius stadii spatium intra octo' horas iliceretur moveri velociter ut unum relative dii alia velocius illvit percurrentia , perinde etiam dici posset habere velocitat cm ut octo rclative ad alia , quae illud m,nus velociter Percurrere supponerentur.

40쪽

Ad inflantiam v tb additam dico motum tardiorem perinde essici XII. a virtute motrice valida ac a languida , modo vis illa n)otrix valida Nee at- sese minus ae minius applicet r & lioc pacto asseriums quociuacile sto nduns tu tardo assignabili poste essici a Deo tardiorem, eo quod rc.ssit Deus

vim suam motricciri infinite validam modcrari quanLum usiluerit , ad mlh d. aeeundem modum quo potest quacunque vi motrice quantumvis modica, minus minorem adhuc conferre enti a se creabili. Ita ut sicut potuit creare ani- pplicari. malia, quae moverentur vclocius corvo , S sic vclocius alia aliis in in finitum, ita etiam possit creare animalia sine numero, quae tardius tostudine, ac. dcinccps alia aliis tardius moveantur. In quo casu Deus Conciirsiim siluin motivii in contemperaret tarditati xquὲ ae velocitati omnium illorulii mobilium. Ergo hinc patet posse Deum cse minus aeminus in infinitum applicare alicui motus ' ragendo, unde motus tardior ac tardior in infinitum evadcrct ; quae solutio Ob eoilonis assertionem nostram confirmat.

ARTICULUS VI

DE ID ENTITATE MOTUS

Cum mobili.

OTANDUM est motum se prout est transitus I. S cuiusvis mobilis de loco in locum, posse considerari Quid fies tripliciter. Primo ex parte moventis , neque enim potest motus d fieri illotus , quin aliquod ascias moveat aut se ipsiun . i qua EUM aut aliud distin ruina a se ipso. Secundo ex parte in p ς δ ti , quia non potest contingere motus, nisi aliquid moveatur aut a seipsi1, aut ab ab . Tertio ex parte spath: cum cnim motus sit transi- istus , hine fit non posse adaequatὸ concipi motum sine spatio, quod pertransitur a mobili. Nuiae itaque motus ex parte moventis noer est, nisi motio actua , sive actio movendi , quae a movente est indistincta: ex parte vero moti non cst nisi motio passiva, id est , passio moven- qua similiter moto non distinguitur. Ex parte denique spatii nonia nifi tranimissio illius passiva kquete picisus non differt a locis successi-ν Eij,

SEARCH

MENU NAVIGATION