장음표시 사용
41쪽
Rhetorica Artis 'gumentum reseratur. Ratio est eausa,
quae redditur Propositionis , haecqui aliquando ali js rationibus confirmatur,& amplificatur . Assumptio est qua, dam Complexio deducta ex Propos, fione, & Ratione. Conclusio est Res ditionis causa, quae Exordij, summam eolligit, & aditum aperit ad dicenda. Huiusmodi exemplum affert Hermingenes.
PROPOSIVIO. Quanta ob vectigalium grauitatem mala patiantur . . Insulae coloni, neminem vestrum, Athenienses, arbitror ignorare. R-Q. Cum enim soluendo impares charissimos filios vendere cogantur, res tanta ignota vobis
ASSVAUPTIO. Quamobrem sol amest, atque ad vestram prudentiam attinet, ac dignitatem, ut graui sibma , quibus Opprimuntur , onera
. CONCLUSIO. Non enim leuis noemini vestro labes impendet, si patiamini populos infelices tam impia calamitate laborare. Idem ferme artificium inuenies It Exordio Orationis pro lege Manilia,&in Principio Oratoris ad Brutum. Verum cum totidem semper consta re partibus , nec eadem ratione text. possit,
42쪽
- D tome . a potui, aut oebeat Exordium , admot dum incerta est ea methodus , ab indimogene tradita 3 illamque potius ad explicanda Exordiorum artiticia nota iuvat, quam veluti praescriptam omnibus regulam obseruare . M Nureatione ζ
est rerum explicauis.1 σ quaam quasi sedes , ac funda
mentum conintuenda fidei , is Causam enim, & quae ad eam pertinent explicat, a quarum explicatione pendetConfidi
ea Narratio est, quae a Tullio Ciuilis dicitur, & propriὰ conuenit Iudicialibus Causis. Α t neque semper in his adhibetur : nam breuiores quaedam Propositionem potius habent, quam Narrationem 3 οὶ neque, si res aliun- nota est, nec dubium, quid gestum
Generis Demonstrativi oratio Nam rationem, tanquam partem ab ali is db sinctam, non habet, cum tota plςrum rue versetur in enarrandis, δέ exornan is alicuius iactis. Genus
43쪽
Iubetintea Artu. Genus quoqtie deliberativum huiusmodi Narratione non eget; nisi sortὸ8e publica aliqua deliberatione agatur, deque re graui, Vel minus nota, quam expediat Auditores edoceri , ut cuiddeliberandum sit , Orator ostenciat . Ita Cicero in Oratione pro lege Mani- stia post Exordium usus est Narratione, qua imminentis belli grauitatem exponiti, ut Pompeium deligendum esse. Imperatorem persuadeat. Vt plurimum Exordio succedere . Narratio solet: quantiis aliquando ad refellenda , quae ab Aduersarijs obiecta fuerint, liberum Oratori sit aliquam Confutationem Narrationi praemiit se, quod egit Cicero pro Milone, sta-.tim possΓxordiumaeonfutare aggressus , quae a Clodianis obiiciebantur. Sed antequam ad eam orationem v nio qua est 'opria nostra Uvastionis , videntur ea esse refutanda, qua in Smnatusve ab inimicis , ab improbis sapeiactatasunt ., hinc transit ad Narrationem. Uuod quo facil- argumentis perspicere tostii , rem gestam vobis
dum breuiter exporeo , quas diligenter attendite . P. Clodia; cum statui edi iomni scelere in pratura vexare Remp.
Cum obesse potest integra , & sincera gestae rei Narratio, tunc Tullius. docet
44쪽
tacet membratim eiuls parte dispe dieridas in Catium , dc ad unamquam tae rationem accommodandam , Uthilneri presto medicamentum sit , dium uatim defensio mitiget. Hacrte in narrando utatur Orator , ut amnia vertat in rem suam s aduersam
i , quae praeteriri poterunt, praete eundo , aut infirmando ; quae CTusae fauent , diligenter , & enodatd narrando.
Saepius Narrationi praemittitur albqua Praenarratio , siue praeparatio ad marrationem . Opportuna certε ad illam transitio poli Exordium adlibbenda ; a qtia tamen abesse vult Fabiu affectatam argutiam, quae saltat Amdientes, ac transitum caelet . 0ὶ PPropter , Ut bon abrupte cadere ii
Narrationem, ita non obscure tran scendere est optimum . Cic. in Q
tione pro lege Manilia sic ab Exordio
ad Narrationem transit. r Winde Oratio mea prosciscatur, 'unde hac omnis Causa ducitur; bellum βr ue , G .periculosum vestrisbus , atque Deijs a duobus potentissi- is Regibas infertur. Et pro R'scio AIn rino. Atque ut faciliis; intelligerΘpQuis , ludices , ea oua facta IAm Ἀ- dignora esse, quam hac sunt, qua u.'
45쪽
rimur , ab initio res quemadmodum g d non minus inter caeteras orationis partes, quam inter Narrationem,& Exordium, esse de t Transitionum nexus, quarum Indicem habes in prima parte post Figuras. alibi explicuimus, huic etiam conue niunt; led hanc maxime Tullitis Vult esse probabilem , & perspicuam i nee historieo , sed prope quotidiano se mone exelicatam dilucidὸ ; non tamen prorsus itfrnatam, ne indocta sit. sa) Quae Figurae ad eam illustrandam , suavemque reddendam valeant iam vidimus in Tractatu de Narratione. lintilianus omni, qua potest, gratia, & venere exornandam Narrationem sentit 3 semper tamen spectata Tei, quae exponitur, natura r caret enim
isteris lenociniis expositio & nisi commendetur hac venustate , iaceat neeesse est. by Aliquando etiam assectibus utendum 3 cdm praesertim de re agitur miseranda , inusitata, atroci . Plures valde Patheticas Narrationes habre Cicero maxime in Verrina τἀ Talis est illa, qua subikit oculis naua
46쪽
' . Epitome. 47smus Verres iniusta damnauerat. . Includuntur in carcerem condemnMtii supplicium constituitiir in illos , sumitur de mi seris parentibus nauam chorum. Prohibentur adire ad filios sitos, prohibemur liberis suis cibum, vestitumque ferre. Patres hi, quos videtis , iacebant in limine; matresque miserae pernoctabant ad ostium earceris, ab extremo complexu liberum ex clusae; qtiae nihil aliud orabant, nisi ut filiorum extremum seiritum excipere
sibi liceret. Aderat ianitor careeris, carnifex Praetoris, mor , terrorque sociorum, de ciuium lictor Sextius, i cui ex omni gemitu, doloreque certa merces comparabatur Vt aueas tam tum dabis: vicibum tibi intro serro liceat, tantum: nemo recusabat. Quid, ut uno ictu securis afferam mortem
filio tuo, quid dabis i ne diu crucietur Z ne saepius feriatur λ ne cum sensu doloris aliquo, aut cruciatu spiritus
auferatur Z etiam ob hanc causam, Pe cunia lictori dabatur. o magnum at que intolerandum dolorem l o grauem, acerbamqtie sortunam i non vitam liberum , sed mortis celeritatem redim*re cogebantur parentes &c. 'Non est, cur plura tibi asseram Nam Tationum exempla, ehun his affluant Ci ronis Oratione . , Sub
47쪽
at metorica Artis Subdunt aliqui Narrationi Digres sionem , seu Egressionem . Esp autem DII RESSIO aliena rei, ρά ad utiliatatem Causa pertinentis , extra orῶ-nem excurrens tractatio. Veru in hoc
inpatiandi genus ut Fabius aio non
am post Narrationem, quam alibi locum habere potest, se) cum res postulat, aut certe permittit; atque adhibetur , ad illustrandam, & ornandam orationem, aut ad . animos Audit rum recreandos, & exeitandos. Pl ra sunt, quae per totam Causam vari habent excursus; ut laus hominum , commendatio virtutum, vitiorum vi tu peratio, locorum descriptio, rerum gestarum , & quandoque Fabularum expositio. At caueat prudens Orator , ne frequentior sit ut prolixior Digre 2-sio, vel a proposito aliena ; nec solum opportune digrediatur , , verum etiam apte redeat, unde diuerterat. Cicero pro L. Cornelio Balbo digreditur in . Pompei j Laudes. Actione 6. in Ue rem diuertit in Eryphiles Fabulam a atque ibidem in serius in veterem Sic lorum religionem erga Cererem , MProserpinam, cuius raptum etiam describit, ubi cum longior futura esi Digresso, hac utitur praeparatione . Nimium mihi diu videor in uno
48쪽
genere versari criminum. Sentio , Iud ces , occurrendum esse satietati aurium , animorumque vestrorum oec. , tum dernique ad rem suam ita redit. Non ob tundam riutius aures. vestras. Iamdudum vereor, ne oratio mea aliena abiudiciorum ratione , ct quotidiana dicendi consuetudine esse videatur. - De Propositione. ι
PROPOSITIO est breuis rei tracta
da comprehensio. Hanc aliqui viniunt extremam esse clausulam Exordij, nec partem ab eo distinctam et Rabius ,& alii Narrationis , aut Confirm tionis initium , nec semper necessariana esse, immo quandoque omittendam in a Nec dissentio, si loquuntur de Propositione, quae in Causis Iudicialibua Narrationi subi jcitur, quae tunc omit ii potest, cum statum Causae satis e plicuit Narratio . At in ali js Generibus pro Narratione Propositio est , sue re-Ιeratur ad Exordij fine , sue ad Confirmationis principium- Nulla cert' oratio haberi potest , nisi prius Or tor, qua de re dicturus sit, proponat aalioquin caecus , & ignarus quo te . .
49쪽
so metorisa Artis dat, Andabatarum more pugnabit . . . Debet itasve Propositio paucis,apertisque verbis explicare, atque omnia summatim complecti, quae in Oratione tractanda erunt. Aliquando simplex, atque indiuisa est , aliquando in partes distributa, quae ternarium plerunque numerum. non excedunt. Recta vero partitio totam orationem illustrat,plirimu mque consert ad seruandum ordinem, atque ad Auditorem docilem . , attentuinque reddenesim: lvi contra multiplex , obscura, nimiumque mi nuta distributio confusionem ac ta dium parit.
Cicero Philippica . primo simplicem Propossitionem praemittit . Ego ille , dicamsaepius, pacis semper laua tor semper author, pacem eum M. Antonio esse nolo. Deinde utitur partitione. Cur etrur pacem nolo ' Quia tumpis est, quia periculo quia esse non potest . uua dum explico P. C. peto a vobis. Propositionum inuentionem tradi posse Fabius negat , cum inge nium potius, & usus, & imitatio ad
eas valeant Inueniendas . Caeterum . ex natura , & adiunctis rerum desumuntur, circa quas versatur oratio . cIn Genere Iudiciali Propositionein
50쪽
ipsa Causa, cuius statum plicare de ei: In Deliberatiuo , &
Exornatiuo Propositiones aliquid ab Arte venustatis habere possunt , qua is reddantur Auditoribus gratiores. Hare plausibilem maxime Propositionem essiciunt. a PARADOXUM : ex. gr. sat haec Propositio probanda . Gloriosa est elementia in victos . Haec nihil hai enus nouum habet , nihil mirabile , quo plausum mereatur . Μirabilis eadem videbitur ad Paradoxum traducta , udices . Num maior victoris gloria,
quam ipsam vicisse clementi' ruoriam. Ijsdem ferme verbis Caesare mTullius laudat in Oratione pro Μ.Ma collo. I am visitoriam vicisse 'der ioci m ea ina, qua illa adepta erat remisisti. Eleganti Paradoxo, urus est D. Io: Chrysostomus, o) qui Oratio- jnem habiturus ad populum Antiocli num , qua ostenderet , utilem esse beneficentiam in pauperes, hoc ita . proposuit. Eleemosina ars est omnium artium quinussi ima , quod idem est, ac sii diceres. largimur m pers s