장음표시 사용
271쪽
per carnis dissolucionem; sale XXXIV, 3 scribitur
interfecti eorum proicientur et de cadaveribus eorum ascendet fetor.
R stam mortem septuplicem figuravit citare dus noster, David, id est Christus, manu fortis, quando a Saul, id est abutente, fugavit septem demone per memoriam vite sue Christus enim habuit fontaliter septem dona peccatis istis opposita nec non in cruce tanquam cithara septem armonias insonuit per quas ut narratur I Reg. XVIto de David et Saul fugat a Christiano septem vicia. Verba autem que in cruce protulit in istis versibus sunt ita quod illud Luce XXIII, 34 dictum Pater ignosce 253 illis, tollit rancorem oracundorum, qui nolunt peccata dimittere per secundum verbum Hodie mecum eris in parad So, quod scribitur Luce XXIII, 3, fugavit invidiam et que odit communicacionem in bonis. Unde de isto citaredo scribitur in persona Sapientis: Sine socione didici et sine invidia communico proprietarii vero laborant invidia. Per tercium verbum: Mulier, ecce lius tuus, quod scribitur Johannis XIX, 26 fuga Iuxuriam; et cuius oppositum est castitas que in hoc notatur quod virgo virgini tradebatur. Per quartum verbum, Scilicet
rare, quod scribitur Marc. XV, 34 fugavit spiritum
accidie tam fervens fuit in merito quod in articulo mortis oravit pro genere suo exemplans quomodo in 3 temptacione et tribulacione orandus est dominus, ponendo firmiter spem in illo. Per quintum verbum, scilicet Sicio, quod scribitur Joh. IX, 28 fugatur gula ad cuius exemplum et fecerunt eius apostoli, ut Paulus meminitI Cor. IV, II I 3: Usque in hanc horam et nos sitimus 3 et esurimus et nudi sumus et colaphis cedimur et in- Stabiles sumus et laboramus, Ferante manibus noStriS; maledicimur et benedicimus, perSecucionem patimur et sustinemus, blasphemamur et obSecramu tanquam purgamentum huius mundi facti sumus omnium peripsima Sque o adhuc Hec vita sacerdotis Christi exemplata est ab ipso His ignosce pater, hodie mecum requieSCES, Filius ecce tuus, Elor, Sicio, Satis Si iam, i, Me tibi mando pater Deus; hoc ait in cruce pendenS,
directe against a particularsin.
13. Serm. V. 33o. I. Sap. VII. 3. De Civili Domini III. O
272쪽
DE lVILI DOMINIO. CAP. XXVII. et suis apostolis pati penas et obprobria pro magistro; per ipsos vero ecclesia religionis sumpsit exordium. Per sextum verbum, Scilicet Pater in manus tuas commendo spiritum meum, quod scribitur Luce XXIII, 46, fugatur superbia, quia i vere humilitatis est indicium proicere et I 'spem christiani in Dominum. Per septimum verbum scilicet Consumatum est, quod scribitur Joh. XIX, O, fugatur insanabilis avaricia que nescit consumacionem iuxta illud Eccl. V, 9 Avarus non inplebitur pecunia, et qui amat divicias, fructus non capiet ex eis Spes itaque iochristiani in fallibilis stat in isto quod effectu aliter diligat mores Christi. Si enim patris patrem carnalem et in eius commendacionem refero mores suos, defendoque quod ipse iuste instituit, quanto magis de patre celesti dicente Math. X, 37 Qi i amat patrem aut matrem luci 5 quam me, non Si me dignu et per consequens sit iuxta dictum Apostoli I. Cor. Ultimo anathema.
Vasiou uge Ulterius iuxta premissa videndum est de suffragio'. i.H.hi, existencium in purgatorio. In qua materia oportet primo otractare de testamento Sumitur autem testamentum secundum Scripturam primo pro veritate terna quam deitas testatur ad profectum ecclesie, ut Eccli XLV, 8: Statuit illi testamentum eternum. Veritates enim ille inscribuntur eternaliter libro vite, ut patet de mandatis 5 decalogi Secundo accipitur pro sacramento sensibili quod Deus ordinat ad testandum veritatem Salubrem, Ut patet . Cor. XI, 25 Hic calix novum testamentum Stin meo Sanguine Tercio famosius accipitur pro scriptura quam moriturus condidit ad testandum voluntatem suam ode bonis sibi pertinentibus postquam obierit, de quo loquitur Apostolus Gal. III, 5 Fratres secundum hominem laico tamen hominis confirmatum testamentum nemo Spernit aut i Superordinat, multo minus subaudi fotestamentum confirmatum a Deo. Unde Hebr. IX, 163, ostendendo quod Christus est mediator novi testamenti sic subiungit: Ubi enim teStamentum St, mor HECESSeest ut intercedat testatoris. Quod autem testamentum
II parti iso ita cod. 38. Cod. intercidat. II. I. Cor. XVI, 22.
273쪽
accipiatur in malum pro quacunque iuracione vel contestacione perversa ut primo Machab. ' Eamus et disponamus teStamentum cum gentibus, Si preter noStrum propositum. Unde colligendo sensus grammaticales dicit metricUS: Testor, si facio testamentum, Sive iuro,
In testem ducens, et si teStimonium do, dispoge po no niuran te rogo. Sex hos Sensus tibi dono. ', 'q Christus autem Deus noster non condidit testamen- Iotum de bonis fortune ut patet IV capitulo huius ), quia noluit esse civilis proprietarius, habendo qui t- quam Unde tale conderet testamentum, sicut et religiosi usque hodie observant in religione perpetua, ymo et reges non subiecti legi humane non condunt but ei, huiusmodi testamenta, quia non superest ut dicitur gi ophi aee. qui dominaretur civiliter in bonis regis mortui propter heredem superstitem, ideo sibi soli in solidum pertinet de bonis suis disponere; de bonis vero nature, gracie et amici ci Christus dominus noster condidit testamenas tum, cum corpus suum tradidit ad sepeliendum in orto Joh. IX et animam suam eo Luc. XXIII vestimenta autem sua permisit parcienda militibus Joh. XIX. De bonis vero amici ci adquisitis commendavit matri discipulum Joh. IX et e converso matrem dedit discia, pulo; omnes autem apostolos dedit ecclesie ad eius 2 4 utilitatem tamquam oves laniandas a carnificibus velud lupis ad obsequium spirituale ecclesie Sic enim oportet omnem Salvandum manducare carnem Christi et bibere eius sanguinem pie recolendo Christi passionem, ut ip-3O semet testatur Joh. VI, bona autem gracie ut virtutes dedit apostolis, ut patet Johannis XV capitulo et quatuor Sequentibus, hi condendo testamentum moriturus in crastinum dedit eis humi Iitatem, pacienciam, carita Chri s doubletem et omnia genera virtutum, tam per quam Sermone Iob utib Eo patet quod Christuc secundum duplicem eius man. naturam duplex condidit testamentum scilicet ternum secundum deitatem, de quo Psalmo CXXXI, 12 Si custodierint lii tui testamentum meum et testimonia mea hec que docebo eos. Aliud autem testamentum condidit
8. Di tune in marg. l. manu textuS fruitise. 2. I. Macc. I, 2.
274쪽
DE CIUILI DOMINIO. CAP. XXVII. Perpetuum et novum Secundum eius humanitatem; de
quo I. Cor. XI et quinque capitulis oli evangelii. Unde Augustinus in De Sermone Domini capitulo I: Auctor pietatis in cruce pendens testamentum condidit, singulis pietatis opera distribuens apostolis persecticionem, Judeis 5 corpuS patri Spiritum, virgini paran imphum, latroni
parad Sum peccatori infernum, chriStianis ero penitentibus commendavit crucem promitten premium. Istis exemplariter premissis restat videre utilitatem meriti in work condicione testamenti secundum leges humanaS, pr quo lo
in ilia is more primo Videtur quod mim Um op US 1sericordie promeritori u tempore vi ac ionis factum in gracia a te Statore pre-
done through destinato 41 sibi iresiancius inuo ad meritum quam φη*ςV ' quotlibet facta a suis executoribus ipSo OrtUO. Probatur sic: Omne tale opus predestinati viventis est cum gracia 15 per se meritorium t vite eterne, nullum autem opus ab 'factum post mortem huiusmodi re destinati est sibi tam meritorium, ergo conclusio. Maior patet ex hoc quod omnis predestinatus dum manet in gracia viando meretur de congruo vitam perpetuam, iuxta illud Math. X, 2: Io Orticunque potum dederit uni ex minimis istis calicemaque frigide tantum in nomine discipuli, Amen dico vobis, non perdet mercedem suam. Et loquitur de mercede Vite perpetue, que tantum valet quantum habes iuxta dicta . . . capitulo huius V. Minor autem ex hoc videt Iquod opus quodcunque factum pro mortUo, dum preterit statum merendi, non prodest sibi ad maximum nisi accelerando ipsum ad gaudium quod prius meruit vel diminuendo eius penam in purgatorio. Sed cum omne premium perpetuum in celo vel premi talis in 3otensio sit infinitum restancius quam bonum huiusmodi
Bequest par temporale patet conclusio.
their o ne EX RU Videtur SeqU Ulterius, quod utile est plurimum ς' ' hi ἴμῆς condere testamenta probatur huiusmodi testacio testatur teStatorem percussum avaricia que tollit statum merendi. bergo cum talis testacio non prodest sibi pro hoc seculo nec eciam pro futuro, racione mortalis peccati, sequitur
ASsumptum patet pro secunda parte ex illo Apostoli Ephes V, Hoc enim scitote intelligentes, quod omnii o
25. Numerus capituli deest Cod. Maior.
3. In capit cit Sermonis Domini hic locus non extat. Cf. De Verbis Domini Serm. VI, opp. Om V, 357.
275쪽
fornicator aut inmundus aut avaru quod est dolorum servitus non habet hereditatem in regno Christi et Dei. Et prima pars assumpti ex hoc videt, quod omnis sic testans non gratis dat pro amore Dei, sed tanta asseccione 2b, datorum percutitur quod convalescendo vult sua j repetere et sic quo cienscunque post teStacionem convaleat. Ex quo videtur quod ea intencione et racione dat legata quod non potest illa datis paribus in persona propria os Sidere. io Ex quo patet quod testans, Si perpetu viveret cum isto amore temporalium, nunquam ipsa in elemosinam Deo daret. Ex quo videtur quod amor istorum temporalium reponderat amori quem talis habet, ut recreet
membra Christi, quia aliter gratis donaret simpliciter. 15 Addo ergo ut plurimum, quia multi sic testantes in
temporalibus superhabundantes non darent simpliciter egenis eciam cognita egestate in articulo quo condunt huiusmodi testamenta, sed secundum Vocem Sancti Evangelis te es. Joh. III, 17 caritas Dei non manet in et o talibus non negatur tamen, quin licet meritori de iuste possessis testari postposita avaricia et assistente recta intencione proficiendi ecclesie .
Ex istis videtur ercio quod, licet talis testacio pro Sit ill are
eccleSie, tamen ut plurimum conturbat ipsam et dampni urce f
et lacat testatorem; prodest autem, cum timentibu Deum aste.
omnia cooperantur in bonum Rom. VIII, 28. Et iterum sepe contingit quod bona defuncti prius distribuerentur pauperibus non intervenientes huiusmodi testamento. Causa turbat autem ecclesiam per fallaces testamentorum 3 proba ciones et per palliatas bonorum defuncti con-Sumpciones, cum in placitis ex lege testamentorum
originatis tam e parte executorum quam e parte legistarum consumuntur bona ecclesie et ex parte testatoris est error multiplex: primo palliat avariciam ex 35 hoc quod colligit bona, sicut fingit ut post mortem sint
ab , pro se et animabus mPl corum ac ceterorum fidelium copiosius distributa. Sed prima conclusio destruit hunc errorem. Secundo legat bona amicis carnalibus et communiter potentibus, qui in vita fuerunt socii in peccatis; o cum autem ut sic iniuriatum est pauperibus, quorum sunt bona huiusmodi, patet gravitas huius peccati. Tercio disponitur per temporalia huiusmodi in exequiis defuncti sumptuosa consumpcio heredum venenosa dilacio; ymmo utrumque dampnosa bonorum colle ccio;
276쪽
DE CIVILI DOMIN lo. CAP. XXVII. cuius causa videtur fame fastuosa dilataci et nominis quoad mundum contaminacio. Tales enim defunctos commendant mundanis, dicentes quod potentes et gloriosi vixerunt in seculo, mortui sunt pleni diviciis cum honorabilibus exequiis, non autem immemorabiles ut mendici. Quotlibet talia peccata ingeruntur ex hoc quod nomine- tenus Christiani bestialiter et infideliter advertuntur adsensibilia iro pompa seculi requisita dimissis bonis
spiritualibus, que de substancia fidei et necessitate salutis mortui requiruntur talia lani in communiter iravant io mortuos, cum faciunt ipsos originasse totum malum culpe quod inde equitur. At death Secundo accusando testantur quod defuncti erant per D
notis SeVeranter mundo dedit et Uod est maximum periculum
occupie With in articulo mortis secundum affectum in temporalibus 5
Instare. Qui enim non postponit Omnia temporaliaeciam usque ad contemptum in mortis articulo, dolens
quod sic splendebat in seculo, ponendo principaliter et integraliter spem in Christo, non video, quomodo sit de numero salvandorum, quia iuxta dicta capitulo Vcio huius oportet salvandum ad ultimum renunciares cunctis ab , que possidet, et sic in pauperie sequi Christum, dicente Augustino in De verbis Domini Sermone XV: Si imitari patrem non is, exheredari disponis, ideo dictum est in fine capituli proximi, quomodo omnes grati filii debent 25 sequi patrem Christum. Unde Augustinus I De Civitate Dei capitulo V commemorans totam cistam pompam gentilem postquam ostenderit quod mors Laiari mendici inter ingencium canum lingua famelici fuit preciosior in conspectu Domini quam mors divitis epulonis indutia opurpura et bysso et epulati quotidie plendide, ut dicitur Luc. XVI, O ex hoc quia concluserit quod mors media
inter duas vitas non posset esse mala, si vita virtuosa precesserit et tantum allevia me ac ministerium ange licum sequatur, sic concludit curacio funeris, condicio 3b Sepulture pompa exequiarum, magis Sunt vivorum solacia quam Subsidia mortuorum aliter enim non preciosa sed abiecta foret in conspectu Domini mors sanctorum eius quorum carnes date sunt bestiis terre, nec ipse cum
ij, 7. Cod. ingerunt . . . advertunt i6. Cod. et instari Cod.: exhereditare.
277쪽
matre sua forent simpliciter funerati. Exemplum enim dedit nobis ut faciamus similiter. Cec igitur depcio et inexcusabilis christianum in mortis articulo pro bonis mundi sollicite disponere et vanam famam nominis in mundo relinquere; ibi facilius et meritorius posset omnem sollicitudinem suam in Christum proicere, temporalia contempta ne distrahant mundo relinquere, vel si facultas adiacet bona sua pure pro Christo absolute
distribuere, it sic exoneratus habendo meritum in a, b disposito in i quo posset spem suam infigere gaudeat in finali iudicio Christo obviam occurrere. Si igitur oportet in via continue penitere, quanto magis in mortis articulo, cum in penitencia pro illa morula sit peccatum in Spiritum Sanctum irremissibile, it dicit Christusi Math. II, 3 I. Et diffuse exponit Augustinus in De Verbis Domini Sermone XI. Est igitur signum in peniten cie de secularibus desideriis, quibus prius sumus implicati, per cartas notare quod adest voluntas nobis pro illa hora, si adesset possibilitas ulterius seculariter conversari. et Ideo si non fallor quicunque non habuerit pro illa His oneliora voluntatem eligendi appropinquare Christo in celo 'is hiars,
Vel purgatorio dimissa conversacione seculi non video P pro clui g
quod sit de numero salvandorum, quia aliter inpacienter et in penitenter difformat scienter voluntatem Uam Vo- ab luntati divine eligendo irracionabile quod ego nescio a peccato irremissibili excusare. Cum igitur tota doctrinavi tenderet ad finem ut sciamus bene mori, quante niteremur perfecte istam eccionem cognoscere. Ista autem Heccio requirit pro tunc perfectam penitenciam 3 de commissis et firmam spem in Domino de promissis, ideo tunc non superest tempus intendendi huic seculo, proponendi vindicari pro debito vel attendendi cuiquam nisi Christo, nec potest illa eccio cognosci sine revio exerci ci virtuoso qui vita viciosa necessitat ut 35 plurimum, ut diligens mundum dampnabiliter moriatur; quo contra consuetudo virtuosa necessitat ut vita ista af 6' contempta cum sancto desiderio ' finiatur, quia secundum Augustinum in De Vita Christana non poterit male mori qui bene vixerit. In illo igitur articulo est periculosissimus
o triumphus mili cie; sed quia gracia domini nostri Jesu
I5. Opp. om. V pag. 384. 38. St. Augustini De Disciplina Christiana, opp. Om VI, pag. 588.
278쪽
Christi subito posset quoScunque peccatore pro UO cunque instanti vie respicere. ideo de nullo viatore secundum Augustinum sermone X super Math. est simpliciter desperandum nec temere iudicandum concedat igitur nobis Deus ne ex eleccione tali fatua con bilempnemur nec ab ele ccione felici propter mortem in peccatis et indisposicionem conversionis ad Dominum imminente mortis periculo perturbemur; et e racio, quare Christus tam crebro mandat pro ista finali victoria vigilare. Io h t ς ς Π Habito sic superficialiter de efficacia testamenti reStat
dead videre de suffragiis factis a militantibus pro defunctis.
belleve that In qua materia Oportet primo X de Supponere per-m no petuitatem tu manes anime secundo remuneracionem
that he eiu Secundum quod meruit in corpore. Ex quo videtur ibst 6sq. is tercio quod anime defunctorum habent post exitum a corpore triplicem mansionem. Alique quidem ut anime Sanctorum martirum et confessorum sic accenduntur in amore Christi pro mortis articulo. quod statim reponuntur ii celesti paradiso, non relicta macula ex ac purganda secundi habentes amorem dispersum ad temporalia, licet amor Christi in eis reponderat, habent
venialia expurganda; tercii vero, qui finaliter diligunt temporalia itu quam Christum, statim perpetuam
dampnacionem recipiunt, cum extra staturn merendi afpositi sunt peccato finalis in peniten cie re gravati Prima supposicio patet per illud Math. X, 28: Nollite timere a 6 eos qui occidunt corpuS, animam autem non OSSunt CCL dere sed ocius timete eum qui poteS et corpus et animam perdere in gehennam quod non foret dictum pertinens Onisi homo haberet animam immortalem. Secunda Suppo Sicio patet per idem Hebr. XI 6 FCredere enim oportet attendentem ad Deum quia est et inquirentibus se remunerator it et Math. XXV patet idem cum quotlibet racionum testimoniis et Scripture 3, Deus enim foret iniustus dominus, nisi daret mercedem hominibus correspondenter ad merita Tercia vero supposicio sequitur ex duabus proribus, supposita forma peccandi hominum. Nam finaliter bonos et finaliter malos oportet in celo et inferno mercedem recipere, O
279쪽
sed cum alii salvandi decedunt in peccatis qui non satisfecerant pro commissis, alii autem pleni purgati, et in utroque sunt quotlibet gradus, Deus aput quem non Si perSonarum accepcio ordinat libramen iustici e pro utrisque cum igitur non sit homini tempus merendi sibi post separacionem sui a corpore, eo quod oportet
naturas con beatificandas antea commereri. Et iterum
cum non erit purgacio peccati in beatitudine, quia penaque est medicina peccati est illi opposita, patet quodio oportet esse statum et locum medium inter beatitudinem Proos that
et locum is eriti quem iurgatorium tominamus. Et phaim V.
istam sentenciam inculcat Apostolus I. Cor. III 8 UnuS- quisque, inquit, propriam mercedem accipiet Secundiiansitum laborem et quia Christus dominus noster est basis ictio cius meriti membrorum ecclesie, subiungit Apostolus, fundamentum aliud nemo potest ponere preter id quod 2 6 est Christus Iesus Si quis j autem Superediscat supra fundamentum hoc aurum, argentum, lapide precisS0S, lignum, fenum, Stipulam, uniuscuiusque opu manifestum et erit dies domini declarabit, quia in igne revelabitur uniuS- cuiusque opus quale Sit, ignis probabit. Si cuius opus manserit quod superediscavit mercedem accipiet, si cuius opus arserit detrimentum acietur, ipse autem Salvus erit, sic tamen quasi per ignem. Quem textum Augustinus
2 frequenter et ceteri doctores concorditer exponunt. De
purgatorio patet Enchiridion XII, super salmo XXX, XXIII De Civitate Dei capitulo XXVII et alibi vult
enim sanctu Apostolus quod solus Christus est homo fundamentaliter promerens humano generi beatitudinem, 3 sic quod nemo alius meretur nisi in virtute huius lapidis. Sed alii supere dificantes ad utilitatem ecclesie tanquam Dei adiutores super hoc fundamentum Sunt Secundum Apostolum bipartiti, ut alii faciunt opus Dei tam pura intencione quod affeccio eorum in nullo affigitur citra 35 Christum sic quod nullius alterius adquisicio vel deperdicio perturbaret vel dirimeret afflaccionem ad eum, cuiusmodi sunt speculativi omnem solicitudinem et affeccionem proicientes in ipsum. Alii autem vite active intendentes, licet afficiantur circa secularia, tamen amor Christi utrobique repon-I6. I. Cor. III, II -I4. 26. Rectius Enchiridion cap. LXIX, opp. Om VI, p. 222 26. Rectius in Psalmum III et in Psalm XXXVII. 27. Recte De Civ. Dei XXI, cap. XIV XVII.
280쪽
DE CIVILI DOMINIO. CAP. XXVII. derat, sic quod omne temporale possibile amitterent, antequam prevaricando offenderent Salvatorem ambos autem istorum continue probat ignis quem ignem videtur Augustinus vocare iudicium temptacionis vel proba cionis
iuxta illud Eccli. XXVII, 6 Vasa guli probat for nax et
et homines iustos templacio tribulacionis. Iste autem ignis non habet in opere aliquid prioris concremandum, cum opus UUm manet purum terminatum ad obiectum eternum; ideo Secundum Apostolum opus tale manet innixum lapidi fundabili. Opus autem activi ardet, quando odisplicencia de operibus inutilibus, Ut ametur Deus, purgat ad puram dile ccionem Dei; et iste ignis purgatorii salvat inperfectos incipiens in hac vita et finiens, quando peccatum veniale vel pena pro mortali commissum plenarie est contritum. Et est utrumque istorum 15 membrorum secundum Apostolum triplicatum; nam contemplativorum alii edificant aurum, alii argentum et Thoge ho alii lapides preciosos Aurum edificant mundi cordis
eoi kii hii qui doctrinam sapiencialium ut deitatis ac celestium
preci ous stones seminant ad edificacionem ecclesie illi autem argentum o
who edincandi qui doctrinam creaturarum determinant ut
ui . s. iis, numanitati Chri Sti et aliarum creaturarum, per quam ho buit os ascenditur ad Dei noticiam et amorem; sed tercii di-
fouis ilia needicant laPIde reclOSOS AEU edocent veritates et 1us purg xj0n potencias perornantes purgandi vero in purgatorio sunt ab secundum lignum, stipulam et fenum triplicati, per que
aliqui intelligunt maiora ieccat venialia, peccata
media et peccata minora, alii autem amorem temporalium, amorem carnis et amorem an glorie. Primum
ardet diutissime tanquam lignum quod habet maximum ode terrestritate compactum Secundum denum carnis ardet medio modo, sed tercium citipula fame mundi transit cum vento, ut dicitur Sapien V, 5 et sic immiscent ali cum intencione i recta docendi seculi et questum, hii carnis pastum voluptuosum et hi seculi 35 fastum vel per lignum intelligitur penitencia pro mortali, per fenum penitencia pro actuali et per stipulam penitencia pro omissis per ignoranciam. Qui scunque autem fuerit sensus Apostoli, certum videtur quod remanet pena purgatorii post hanc vitam, quia aliter inpertinenter odiceret Veritas Math. II, 3 quod peccanti in Spiritum