장음표시 사용
41쪽
i56' con cludere a maiori isti iudices layci vixerunt
vitam tam pauperem elongatam a civilitate in lege cai nati, multo magis nos sacerdotes Christi, qui it generosissimus et pauperrimus debemus instar' ducis nostri vivere in arcior evangelica paupertate. Et patet quod argumentum de Samueles militat ad oppositum, cum ipse non sacerdos sed laycus in lege propter amorem Christi vixit vitam tam pauperem. Dicunt enim doctores quod fuit levita iustus . non Aaronita. Et quantum adio illud Jerem primo, patet quod non fuit a Deo consis-t Ut US super gentes et regna ad dominandum eis civiliter The pomer quia tunc Deus constituens implexisset, sed patet quod ei et ah i a nedum non dominatus fuit sic gentibus, sed nec genti piri V l '; proprie cum fuit ab eis tanquam pauper abiectissimusi persecutus, Ut patet erem. XI et infra et idem patet de Baptista et carioribus Christi discipulis. Unde illa sex fricta ad que Deus eremiam constituit super gente Set regna exponit Lyncolniensis in sermone ad dominum papam dicens quod prelatus et specialiter papa singula-ao riter constitutus est super gentes et regna ut error peccati evellat ne sint in voluntate ut destruat ne sint in accione ut disperdat ne sint in consuetudine et ut dissipet ne sint in memoriali intencione et post ammoni ibi, cionem l peccati obstantis omnia recta saneta et SalU-2 taria edificet in accionum frequencia et plante in voluntatis memoria. Sed rogo quid pertinerent isti actus ecclesie ierarchie ad civile dominium Nos igitur sacerdotes Christi notaremus vitam illius sacerdotis Anathot. in quanta penalitate et paupertate ViXerat . ut patet 3o Jeremi e X et XXXVIII. Notaremus secundo quomodo illicitum fuit isti prophete et sacerdoti Aaronite dominari civiliter, quia habens Dominum in partem debuit de decimis et oblacionibus vel elemosinis contentari ut patet Deuter XVI l et exponitur capitulo XII huius V
35 et tunc non argueremus tam cece quod dominus papa
debet esse civilis dominus ocius christianismi per locum a similitudine regularie, cum scientes historiam legis
veteris sciunt quod hoc deducit oppositum. Tercio vero notaremus officium limitatum Sti acer Letis tr to
o doti a Deo et in quanta tribulacione ipsum perfecerat b obb '
9. iustus cod. ia implevisset hic aliquot verba desunt 26. Cod. pertineret p. regularie cod. re'e.
42쪽
DE lVILI DOMIN lo. CAl . t X impos et niterem a facere similiter sequendo Christum, pro- ' plietas sapientes, apostolos ac martires, nam Scribas Christi ac sanctos doctores legem Christi confitentes: et tunc indubie non contenderemus circa maioritatem vel primici an secularem sed laboraremus confitendo Christi paupertatem ad evellendum radicitus peccata in vinea i Domini et ad destruendum extirpata ne germi is nent, ad disperdendum opera nefaria ne tanquam Zi Zania, que est semen verborum dyaboli, consumant segetes et
ad Missipandum iniqua consilia. ne foveant i equiter iooperantes quibus quatuor exclusis edificanda est domus Domino infra lanimum ex tribus virtutibus theologicis. Et demum plantare oportet consuetudinem virtutis moralis in orto conversa cionis, ad que officia maxime indisponeret dominacio civilis in clerico; sicut enim is oculus clerici errone iudicat de colore, quia oportet secundum philosophos omne recipiens denudare a natura rei recepta, sic oportet clericum iudicantem spiritualiter et indifferenter de temporalibus quomodo ad
honorem Dei debeant ministrari esse ab asseccione eorum Oin animo denudatum.
iudαε ει,4ή Unde Gregorius melia XXVI, et ponitur in decretis
be is intereste X questione III: Iudicare dique de subditis nequiunt,
quuntur. Et infra Privile tum urnino meretur amittere, 'qui permiSSa sibi abutitur potestate. Oportet igitur spiritualem iudicantem omnia denudari a civilitate ne fiat iudex in causa propria. olemus igitur arma Sacerdotum Christi et portemus labellum sui officii, intelligentes quod ex hinc est a Goritas ac dignitas quoad Deum. Nam ii 'ideo inter natos mulierum non surrexit maior Baptista, quia propter amorem quem habuit ad Christum petendo heremum reliquit civile dominium. Ideo Petrus constitutu est capitaneus apostolorum, quia ex eadem caritate reliquit seculum, in tantum quod pecunia non est a sibi, ut patet Math. XI et ac t. III oportet enim omnem volentem fieri magnum coram Domino pati penalitates et abiecciones ac pressuras in seculo instar Christi. quia aliter regnum celorum non emitur, quod perditum est per superbiam atque delicias ut docet Augustinus o
43쪽
super salmo XCIII). Ideo Christus et duo cariores eius discipuli sumpserunt primo pro themate Peniteneiam agite, ut notat Augustinus sermone primo de verbis Domini, et e racio quare Christus voluit suos cariores mundo esse abiectos et humiles. Inde in signum quod Christus milites suos voluit a civilitate esse seclusos, non dedit eis legem ad regendum se civiliter, sed pauperem statum evangelicum eis statuit Lex tamen Christi fuisset valde incompleta, si legem tam necessariam Ohio misisset e lege ergo quam Christus dedit apostolis. patet quomodo voluit ipsos vivere, quod et docuit opere et sermone. Nec sine tali gladio conquiret aliquis Christo
ioci Nec moveat quod Christus dicit duos gladios apo-i stolis suis sufficere Luc. XXII per hoc innuens ad sensum misticum quod ecclesia habet utrumque gladium, ut exponit beatus Bern hardus ad Eugenium libro IV et dominus incolniensis epistola XXIII. Notaremus autem textum integrum, quomodo apostoli dixerunt: Ecce duo gladii hic, non dixerunt quod nos habemus duos gladios, nec Christus dixit satis est vobis; sed similiter satis est. Notaremus secundo quomodo ille pusillus grex figuravit totam ecclesiam militantem cum pauci tunc erant de ecclesia nisi illi. Et ex istis tercio ab convinceremus, quod gladius spiritualis et gladius materialis satis sunt totali ecclesie per spiritualem partem spiritualis gladius exercendus, et materialis gladius
dirigendus, nullo modo exercendus, cum Chri Stus con-
Q Unde Bern hardus i id tu denuo
temptas quem semel e iussus reponere in vaginam Oiιem tamen qui tuum negat non satis michi videtur attendere verbum Domini dicentis sic convertere gladiumttium in vaginam; tuus igitur et ipse forsitan tuo nutu,' et si non tua manu, evaginandus alioquin si nullo modo ad te pertineret et is, dicentibus apostolis: Ecce duo gladiiicio' hic non diceret Christus satis j est. Uterque igitur ecclesie spiritualis scilicet gladius e materialis, sed is qui- dicit Petro . Mitte gladium tuum in vaginam. uSurpare gladium
materiai u C. 2. Si reserunt in cod.
2. Opp. om. , , T. O Luc. XXII, 38. 29. Joh. XVIII. II.
3o. De Consideracione cap. III.
44쪽
DE CIVILI DOMINIO. CAΡ. XIX. dem pro ecclesia, ille vero ab eccleSi exercendu revectu sacerdotis; is militis manu, Sed sane ad nutum Sacerdotis et iissum imperatoris Volunt igitur sancti gladium This they male talem esse sacerdotum ecclesie, non ut ipsi sic
qo su bs ad defensionem universalis ecclesie contra infideles ut patet IV huius XVIII capitulo et patet inferius diffuse .
In hoc igitur ceci glossatores iuris canonici omni ignorancia sensus scripture et legis Christi faciunt ambiciosos repositos insanire putantes: si papa sit imperatore io honorabilior. superior . Sive potencior, tunc est huius modi quoad mundum cum formaliter sequitur oppositum est enim quoad Deum honorabilior, qui est quoad mundum abieccior, in spiritualibus superior Si Sit Deo
et membris suis obediencior tanquam servus communis I se ecclesie Et tercio est tanquam anima corpore potencior,
si relictis secularibus negociis in ambicione secularis honori tanquam pauper et humilis Christi vicarius et Petri discipulus sollicitat se circa edificacionem ecclesie et in virtute; et contingente opposito est quocunque OChristiano abieccior Et sic intelligenda est decretalis In l nocenci III primo libro de maioritate et obediencia oo capitulo Solite, et decretum distinccione XIX, capitulo: Ita dominus et XII questione III in multis capitulis cum omnibus eis similibus quod maioritas pape stat in au et pertate, humilitate et spirituali ministracione, non in civilitate; sed si a sacerdocto suo degeneratur perverSUS ad seculum, pertinax defensor civilitatis sue, videturAMoflos iope michi quod sit heresiarcha et a cunctis fidelibus ex-
deprive o his pacione terreni domini deponendus. Cum enim defendit
opere pertinaci, quis dubitat quin sit hereticus et eo
capitalis in tali malicia, quo ducens subditos secundum legem Christi foret christicolis patriarcha. Pena autem , heresis limitatur pape distinc cione XL Si papa et XX lV, questione es Didicimus. inquit canon. omnes mutuo hereticos et scismaticos nichil habere potestati ac iuris. Et idem dicit Augustinus super Johanne melia VI, et
7. De Civili Domini II, p. 26 Seqq. 23. Lib. I, it XXXIII, cap. I. 24 Cap. VII. u. Cap. I. T. Cap. XXXI. 38. Opp. to m. III, 33 Seqq.
45쪽
quotlibet leges tam canonice quam civile S. Recognoscat ergo Romanus pontifex suum officium et condicionem tacite necessario subintelligendam de suo privilegio et ton stat honorabile caput ecclesie et tunc ungit reges per verba lide racionem eorum mulcencia et sic specialiter adquirit Christo gentes et regna, haben Utrum qile i 61 gladium. R Et ut videtur michi gladius materialis licet sit suus quia ad dirigendum, non tamen est gladius suus sedio domini secularis. Sic enim potestas creature non est potestas Dei, licet illa potestas sit Dei. Sed absit quod ignorancia huius sophismatis e caret Christi vicarium credentem, Si potestas coniugati super Xore sua sit domini pape tunc est potestas sua. Christus autem is aliter quam papa operatur in membris suis, ideo habet maiorem potestatem humanitus quam ille papa potest suscipere verumtamen in illa me thaphisica non pono vim sive dicatur, christianum habere potestatem Christi et cuiuslibet membri sui; non formaliter, sed gladiumeto extrinsecum ad tutelam sive dicatur quod talis potestas
est sua, Sed non Si pote Sta SUB.
Vicesimo nono sic arguitur propter hoc quod OV ' 'pi' ' 'Christus dixit, Nolite possidere aurum et angeritum et tekts are notpro 'ter hoc quod dixit: Nolite resistere malo et propter I u' et' et hoc quod dixit ei qui vult tecum contendere et tumeam but in 'ovei tytuam tollere, inretite ei et pallium; Se Uitur, quod non clergynaan is
sit licitum clericis civiliter dominari, a pari propter L γ' eripti e illud quod Christus dixit quis percusserit te in una e ample
maxilla, prebe ei et alteram, foret illicitum clerico per his alnis.
3 cusso in una maxilla, non prebere alteram, et a Pari ibaei in bis oculus tuus scandalisa te eruendus esset ad litteram et Oly doctors. 161' proiciendus abs te; quare igitur sunt aliqua consi i lia evangelica observanda id litteram hic dico ut sepe, quod tria moverent clericum ex proprietarie, scilicet 3bscriptura sacra per sanctos doctores ad illum senSUm 'exposita, conversacio Christi et apostolorum secundum illam regulam exemplata et doctrina Sanctorum doctorum ac religiosorum isti sentencie conformata. Scriptura sacra patet per caput ecclesie: Neges genetum domi-
3i Cod. se deest exproprietarie adde vivere.
23. Matth. X, 9. 44. Matth. V 39. S. Matth. V o. 28. Matth. V, 39. i. Matth. XVIII, 9.
46쪽
CAP. XIX. HaHtur eorum, O autem non te Luc. XXII, 26 ex quo
ceperunt et due columpne ecclesie dicta sua Petrus Petri V, 3: Neque dominantes is cleris, et Paulus Thim. I. I labentes alimenta et quibus texamur hiis contenti simus cum quotlibet similibus scripturis, ut patet superius vita autem Christi et vita christianorum post missionem Spiritus Sancti confirmant eandem sentenciam, que duo movebant tercio beatos Clementem. Augustinum Benedictum, Dominicum et Franciscum cum suis sanctis discipulis pro amore Christi dicentis io non est discipulus supra magistrum taliter conversari; et deficiente illa sentencia forent isti patriarche religionum et omnes eorum discipuli miserabiliores omnibus hominibus, quia deficientes in fidei fundamento et super isto triplici funiculo fundantur quotlibet leges docentes pclericos. ministros ac dispensatores bonorum ecclesie non dominos ad quem sensum de j cretalis icola III 16 dicit Christum ac postolos nichil habuisse in proprio vel communi, inuem modum labendi ac dominandi clericis nostris prohibitum videtur michi cum aliis odoctoribus specificari ad modum habendi ac dominandi civilem. Nodisp.nsalion Ille enim modus habendi foret a statu innocencie S i ii rispisἡ ' XOrnitans clericis non minus superfluus quam onerosus clers et per consequens ex timore pene inobediencie tam a legi nature quam evangelice fugiendus; nec cadit dis pensacto sive revocacio super isto quoad clericum secularem cum non subsit racio nec mediat illud Augustini Sermone II De Vita et Moribus Clericorum positum in decretis XII, questione . Certe. Certe, inquit, ego Sum Qqui statueram nullum ordinare clericum nisi qui mecum vellet manere aut si vellet a proposito discedere, recte illi tollerem clericatum. Ecce in conspectu Dei et vestro 36 mitto consilium. Ex quo dicto videri potest Augustinum h, s..ir' revocare quod illicitum est pure clericis esse proprie 35mis interpreted tarii civiles; et inter omnes cecitates doctorum iuris canonici hec est stultissima, cum textus Augustini limitatquod fuit illud consilium, quod sic mittat; nam sanctus epi Scopu Statuit ne ordinaret aliquos in clericos i nisi 16
47쪽
CAP. XIX.J LIBER TERTIUS. 4OI qui vellent manere secum collegi aliter, ut sic posset
diligenciorem curam suis filiis spiritualibus adhibere, et alii clerici qui nollent sic vivere ordinentur ab aliis episcopis. Sed stante descrip cione clerici data ab ipso et beato eronimo mutavit ex causa racionabili illud consilium; descrip cio quidem clerici non est humanum consilium sed diffinicio divina cum qua non licet O mini dispensare. Voluit igitur iste sanctus post ordinare indifferenter clericos . sives vixerint vitam collegialemiosi, monasticam in paupertate evangelica habentes omnia in communi, sive post ordinem clericatus exciderint ypocritice ab ista regula possunt enim homines apertissime esse exproprietarii in vita monastica, sicut patet de Baptista cum multis sanctis heremitis et monachis, i 5 sicut sunt rurales presbiter et curati. Si autem voluerint habere propria quantum ad civilitatem, tunc non sunt pure clerici sed claudicantes partim mundani et pocritice clerici nec dubium respicienti dictum sermonem Augustini, quin sit intencionis sue confirmare descrip -
2 cionem datam de clerico, cum consequenter eodem Sermone Vocat clericos volentes vivere sic proprietarie ypocritas, et per consequens cadentes a proposito vocate
162 professionis sunt nimis apostate Novi, inquit quod si
aliqilem hoc facientem degradare voluero, non ei deerunt a sus agatore et patroni eciam aput episcopos Et Sequitur Clericus professus est sanctitatem, profeSSu ES Communiter vivendi societatem. Si a secundo cecidit, dimidius cecidit, si autem a sanctitate, totus cecidit. Et sermone II post declaravit quod est de racione clerici habere omnia 3 in communi ex scriptura Act. IV, 3 et concludit in fine
Oiι voluerit habere, parum est ut dicam non mecum manebit, sed clericus non erit. Ista non Sunt verba revocatoria descrip cionis date de clerico. Et in fine recitando quare inmutavit consilium sic concludit: Quis-3 quis inventus fuerit habens proprium, non illi permitto ut inde faciat testamentum, sed delebo eum de tabula clericorum. Scivit enim iste sanctus quod Dominus auferret huiusmodi proprietario clericatum quicquid
doctores canonum sompniaverint in hac parte.
23. St. Augustini Sermo CCCLVI, opp. tona V pag. 383.
48쪽
DE CIVILI DOMINIO. CAP. XIX. The ille that Et quantum ad dispensa cionem Date e sepe dictis
dispensed illi. Ubi necessita urget, excusabilis dispensacto est, ubi utilitas provocat, dispensacto laudabilis est. Utilitas dico communis, non propria nam cum nichil horum est, non lauris delis dispensacto sed crudelis dispensacto est. Ex quo patet ut dixi superius capitulis V et XVII quod dominus papa non dispensat contra Apostolum dicente Augustino ser lmone ultimo De Verbis Domini: Non, inquit, y0Ssumus odicere quis est quod loqueris. Si enim hoc Apostolo dixerimus, ipsi Christo dicimus. Unde secundum sanctum Thomam secunda secunde in simum gradum caritatis requiritur quod non diligatur aliquid supra Deum nec contra Deum. Si igitur papa dispensat contra Deum, Scum diligit illud dispensatum, diligit aliquid contra Deum,conSequens erroneum. Unde XI, questione III, scribit Fabianus papa: is omnipotentem Deum metuit nec contra evangelium nec contri apostolo nec contra Sanctortim patrum instituta agere aliquid ullo modes consentit. Sicut et o igitur non dispensatur contra tercium mandatum primetabule propter variacionem a septima feria ad octavam, cum sic liceret facere contra mandatum per totum residuum septimarae, sic nec licet dispensare ut quis Simul sit pure clericus et proprietarius civilis, dicente sancto Thoma secunda secunde, centesima octogesima Octava questione, articulo sexto in fine, exponendo illud
Jeronimi epistola XXXI ad me pocianum Qui habet
extra Dominum non dignatur Dominus pars eiu feri. Ille inquit, cum Deo alias partes habet, cuius Sitidium odiminuitur circa ea que sunt Dei, dum intenditur iis que sunt mundi Sic autem moti debent clerici De episcopi proprium possidere. Et hoc ostendi sequi ad omnem proprietatem civilem clericalem, non autem ad proprietatem dispensandi, gubernandi vel moderate utendi. 3, Christis Ulterius quoad omnia Christi consilia dico quod ipsa
interprete by omni SlcUt et tota Scriptura sacra sunt ad Litteram
doeios Ob SerVanda, cum quelibet scripture particula sit de vir-
49쪽
tute Sermoni in frangibiliter vera. ensus tamen litteralis hs rve to the
scripture dupliciter potes intelligi vel pro Sensu quem ignari grammatici et layci primo eliciunt, vel pro sensu quem ex doctrina Spiritus Sancti doctor catholicus debet primo elicere. Et iste sensus est spiritualis circa quem doctores sacre pagine debent specialiter laborare.
V Et sic potest intelligi dictum Apostoli I. Cor. III, 6 The heli os ille Lille a occidit, Spiritu autem iviscat. emo enim ii, undes latio sufficit intelligere minimam scripture particulam, nisi qio Spiritus Sanctus aperuerit sibi sensum, sicut Christus fecit apostolis. Unde catholicus ignarus recti Sensus, pro tempore iuventuti habens sensum erroneum debet illum sensum abicere, et sensu recto per quem Scriptura sacra illa sacratur intendere iuxta illud Apostoliis I. Cor. XIII, II: Cum essem parvuluS, loquebar ut parvuluS, sapiebam ut parvulus, cogitabam ut parvulus: quando autem factu Sum vir, ei acti avi que erant parvuli. Tunc enim cognoscimus has consequencias, si scriptura sacra sit figurativa, tunc est vera de virtute sera monis; si scriptura quicquam de Deo loquitur humanis vocibus, tunc locu cio est figurativa. Si quisquam, eciam sanctus ac subtilis doctor, equivocando negat scripturam sacram de virtute sermonis S Se eram, non eo in US ipsa scriptura manet in virtute stabiliter et inconcussa. 2 De isto dixi in fine III huius. In isto tamen est verbalis dissensio, ut quidam doc Some doctors
tores magis volunt SenSUm Uerilem obicere, Sed Um interpretations Sensu catholico volunt ipsum non assertive cointellisere Scripturui say ha sonae et sic dicunt scr1pturam sacram virtutes sermonis of iis oras
3o esse falsam. Istud autem dubium relinquo loycis per '' iii f. f.
tractandum, solicitus ad intelligendum clibrum vite et veritates ternas in ipso fundatas; quorum uterque est Scriptura sacra Codice autem nostros voco Scripturam sacram equivoce terci, modo dictam; equivoce dico, 3 quia non est nisi pictura remota humanitus inposita ad significandum scripturas priores que eo melius in his is
telligitur quo dimissa attencione ad illam lanim inuiter
veritate is debitaris intelligi magis inice suspenditur; quod si dicatur inpossibile male vel inpossibile per o ipsam intelligentibus, sicut vocatur sol et alia inpossibilia ex errore humano inpossibiles complexus signifi-
50쪽
qO4 DE CIVILI DOMINIO. CAP. XX. cancta, non contendo, quia satis est michi quod sint To ut a false michi vera et sic simul vera et falsa. Unde difformans
Seripture PSH Per Sen SUm erroneum facit ea tunc non esse sco
'se hiu ' isturam Sacram sicut deturpans ymaginem facit ut 63
tunc non sit homo ictus; verumtamen catholicus pie intelligens habet scripturam sacram in anima. Unde quantum ad dicta Christi consilia, patet in GV huius capitulo XIII quomodo debent intelligi; non enim debeo carnaliter dicta intelligere per os brachium, cor et cetera deitatis que scriptura exprimit membra sua ocarnalia, sicut intellexi quando fui ignarus gramatice et equivocacionis; quas sancti doctores exprimunt descripturis, sed debeo intelligere personas vel nociones divinas sicut sancti doctores dilucidant. Et sic per tunicam pallium, oculum vel maxillam debent intelligi fui res et habitu interioris hominis, habendo sensum scripture in dictis consiliis, et non partes aut vestimenta exterioris hominis que corporaliter intuentur. V are t0l Ultimo sic arguitur: Si repugnat iuri divino vel scrip Xeontention Ure macre quod prelati aut puri clerici dominentur bo ccxi Q civiliter vel contendant, cum ecclesia Romana tenuit
os heres et defendit tamdiu oppositum, dictans quod auferre a clericis temporalia sit sacrilegum, videtur quod ecclesia Romana iacebat in herest; quod esset assercio nimis presumptu OS atque heretica. 2 Die burch, Hic dico quod minor est falsa cum enim universalis uomitu bis: ecclesia sit secundum partem tam Romana quam Angli
cana ecclesia, et sic de locis in quibus iars sponseare paris, Christi cohabitat, patet quod impossibile est illam Ro- 'e' eunti aue Inam ecclesiam cistud asserere. Utrum lautem iste 63
parte que Vocant Ur pape et cardinales sic asserant,ca diu uis dubito, quia non teneor nunc credere explicite quod sint christiani vel membra ecclesie, cum ex michi dubio sint resciti. Verisimile est michi quod occupantes dictam sedem nunquam sic senserant, sed quod isti sunt 35 sancti et boni michi bene dispensantes bona ecclesie. Sed cum dominium ex gracia et dominium ex elemosina sint propinqua et similia civili dominio, videri posset quod curia illa approbaret in clericis dominacionem civilem, ubi tamen solum in eis approbat dominacio- o