장음표시 사용
61쪽
dimus quod iste sunt condiciones civiliter dominantis Et tamen a non XVI', questione ' Hinc sub auctoritate 5 . Jeronimi declarat multa talia monachis convenire. Item nemo debet a seculari vita intrare religionem nisi propter devocionem, propter mundi reliccionem et propter cultus divini sinceriorem exhibicionem; sed ista repugnarent dominio civili claustralium, ergo non convenit eis civiliter dominari. Numquid credimus quod Sit Evil attendingite vocio, pauperem inopem et mendicum intrare religionem 26na,idi iἡά io ut dominetur civiliter super tres vel quatuor baronias ξNumquid credimus quod talis dominacio possit facere ordinem Symoniace venalem sicut et aliam ecclesiasticam dignitatem dium quid hoc repugnat iuri nature in casu quo filius servi labbacie manu luctus sit acceptus ini fratrem eiusdem abbacie, ut dominetur civiliter super patrem Nonne de lege nature in omni tempore fuit illicitum parentem contrahere cum prole propter hoc quod coniugati debent esse pariles filii autem sunt naturaliter parentibus subiecti ex VIII Ethicor. Num 2 quid non foret maius inconveniens quod pater carnalis foret servus civilis filii naturalis Lex igitur natur in multis casibus dampnaret dominacionem huiusmodi.
H Ideo signanter dicit beatus Bern hardus III Florum capitulo X, distinguens de triplici materia obediencie, et, scilicet principio, medio et extremo, quod medium in aliquibus personis est licitum, in aliis autem illicitum
ut coniugium, procreacio carnalis et secularis proprietas:
i 67 Propria, inquit, possidere i seculari homini est medium,
quem et nori possideret, licet monacho autem, quia posSi-3 dere non licet, purum malum est, nec video de illa proprietate intenderet nec de civili Illa enim facit mundo divitem et eius abdicacio mundo pauperem cum igitur omnis talis religiosus profitetur pro amore Christi imitandicastitatem, Obedienciam et paupertatem illam pauper-35 tatem in dubie, quam beatus Beriali ardus describit Christo infuisse, ut patet IV capitulo huius V . Aliter enim non sequeretur religiosus Christum in evangelica paupertate.
20. Hic locus corruptus est. Recte quem et si non possi ret, possidere licet. 33 Cod. mutanai.
2. Cap. XXXIX. Gratianus secundum Hieronymum ad Ripari uni preSbyterum. 9. Eth. Nic. VIII, 2. 2 3. Hunc locum in Floribus St. Bernardi non inveni. In eundem sensum p. VII Ad Adam monachum pag. 30 .
62쪽
DE CIVILI DOMINIO. CAP. XX. Non enim habuit Christus vel suum collegium dominacionem civilem super panibus, pecunia vel fragmentis; et sic videtur quod repugnat legi nature, legi evangelice et legi humane elemosine religiosorum sic dominari civi Temporal ord liter. Nam temporales domini dant clericis in perpetuam
endo menis elemo Sinam, SerVando ibi capitale dominium, non autem
re ei ς ut religiosi civiliter dominentur. Unde in nomine illorum
capitali oraship. dominorum secularium iudices layci condempnant homines et suspendunt; si enim talis religiosus sit civilis dominus super baronias et comitatus morti Acatos suo Ioconventui, tunc est baro vel comes, cum ut asserit)non est alius baro vel comes super illo dominio sed constat quod non est tale dominium sine des minantes 167 a quo denominatur huiusmodi, igitur conclusio non enim dicunt baro vel comes ordinem militarem, nec est ibracio quare oportet baronem vel comitem esse dominum secularem quin per idem oportet omnem dominum civilem esse dominum secularem, quia civilitas dicit precipuum gradum secularitatis. Ideo dicit beatus eronimus
in epistola XXXV ad Paulinum: Si cupis esse quod di et ocerin monachus, quid facis in urbibus 2 illi ergo cui negatur civilis cohabitaci negari debet civilis dominacio. Item, ex dictis XIV capitulo huius inpossibile est dominacionem civilem fundari in pura elemosina; omnis possessio temporalis qua clerus dotatur est elemosina et seculari uis dominorum, ergo in nulla tali possessione cleri fundatur dominacio civilis. Si enim in tali elemosina fundaretur dominacio civilis, cum omnis dominacio sit in sua origine potissima, sequitur quod in primo instanti eius foret civilitas potissima quia post non poSSet ore viviscere ab elemosina in possessionem civilem sine pacto vel lege civili causante. Si igitur aliqua elemosina humana fundat civilitatem per se, tunc idem sit iudicium
de omnibus. sequitur quod quelibet; et sic Christus 68'
habuisset civilitatem in pecuniis sibi ministratis, et sic bde omnibus apostolis vel elemosinarii j vel eciam mendicantibus, quod est falsum sicut falsum est quod deminutis elemosinis est dominacio civilis, deficit enim tam in dantes quam recipiente forma legis civilis, cum lex
evangelica docet dare elemosinam et lex nature docet oegerium Sic petere.
I . aenominatur in marg. in textu : ominatur.
63쪽
Pro fundamento illius notandum secundum sanctos Vst man
quod oportet omnem hominem lapSUm di Vitem et a V beggar o God.
perem esse Dei mendicum, cum dicit defectum suum Deo in bonis optimis dicens illud Psalmi VI, 3 Miserere mei Domine, quoniam infrinus Mn. Ideo ex descrip cione mendicacionis posita in primo capitulo huius ' sequitur omnem huiusmodi esse mendicum quod notat Augustinus in De Verbis Domini Sermone XV: Petit, inquit, a te mendicus, et tu es Dei mendicus omnes enim quando i oramus Dei mendici Sumus. Et sequitur: ιι id a te accipit mendicus panem. et quid tu petis ab eo nisi Christum qui dicit: Ego sum panis vivus Et sermone XLI Qua1nvis habeas quicunque dives es, Dei mendicus es. Et hoc probat Cum omnis dives huiusmodi sit necessitatusi, petere panem quotidianum. Et istam mendicitatem necessitati sumus recogno Scere, Si volumus a Deo quicquam adquirere, dicente Augustino sermone ' Igitur si is habere iusticiam, esto mendicus Dei. Unde inculcando sentenciam quam dixi X capitulo huius V k de mer-68 cacione sic loquitur: Consilium do ulcrorum disce mercari Lauda mercatorem qui vendit plumbum et acquirit aurum et non lauda eum qui erogat pecuniam et acquirit iusticiam Sermone vero XL movet ad mer- cacionem istam supponens illud I. Thim. VI, 7 quod di, nichil de nostris intulimus in hunc mundum cum Dominus must primo creavit mundum et creando constituit nos Super ' of hi h.' bonum suum, ut vel sic discamus mercari cum eo de suis propriis it pro iis temporalibus que necessitati sumus lamitteres emamus e terna, que non poSSUmUS 3 amittere. Unde ista sunt verba Augustini: Cum igitur nudus natus es, multa hic invenisti. Numquid cum aliquid attulisti De meo quero, da et redde Habuisti me largitorem, facito debitorem. Et ex istis patet distinc cio de mendicacione triplici, Three ind of
3 quam posui in primo capitulo huius aliqua enim iiiiiiiiii. 'byes mendicacio realis et aliqua vocalis Realis, quando ingR, creatur racionalis dicit suam egenciam ad finem quod relevetur; et sic Christus in dubie frequenter mendicavit.
8. St. Augustini Opp. om. V pag. 448. 2. Joh VI, I, I. 13. St. Augustini opp. Om V pag. o 2. 7, 2 o. St. UgUStini Opp. tom. V pag. 353 lo pag. 6o3. 34. Vide Supra pag. . De Civili Dominio. III. P
64쪽
DE CIVILI DOMINIO. CAP. XX. quia sepe ostendit suam inopiam ad hunc finem. Fuit enim genu et in OpS, Ut dicit sanctus Apostolus II Cor. VIII, 9, et elemosinas accepit a sanctis mulieribus ac aliis devotis fidelibus; et istam vocavi mendicacionem innuitivam. Est enim innuere nutum vel signum facere
vel dare intelligi l quomodo loquitur scriptura Lucem 68 et V capitulis et doli. III; cum igitur multis signis
dedit intelligi quod fuit egenus et inops ut releVaretur, patet quod innuitive mendicavit. Et tali oracione docet Apostolus I. Thess. V, 7 Sine intermisSione orare, ut ex IO ponunt sancti concorditer. Ille enim continue bene orat, vocat, hicli qui continue bene vivit. Mendicacio autem vocalis est 'o si dii dei ' duplex vel indirecta vel directa in directa quando quis insinuat suam indigenciam per pelicionem vocalem, non directe expressivam indigencie sed pertinenter implicite, is ut Martha Joh. I, 21 mendicavit insinuative vitam Lagari fratris sui dicens: Domine, Si fuisse hic, frater meus non fuiSset mortuus. Et Si Hugo de sancto Victore vocat terciam speciem oracionis inSin uacionem quam dividit in tria mi recta vocalis mendicacio est, quando oquis directes petit suffragium Utrumque istorum Eaei os hege membrorum UbdiViditur in mendicacionem corporalem ibi de vino j et spiritualem Spiritualiter autem mendicamus divinum
spiritual and suffragium, et cum iste terminUS Deu non sit 1strahens,
ς' p' 'l' equitur simpliciter: Homo est mendicus bonus, malus actvel alicuiusmodi quoad Deum, ergo est simpliciter huiusmodi Unde videtur michi spirituali l mendicacione o 168 cali mendicavit tam insinuative, quando insinuavit egen-ciam patri suo Matth. XXVII, 6 Deus meus, ut quid me dereliquisti quam declamative, quando Matth. XXVI, 30 odixit Pater, si possibile est, transeat a me calix iste. Sicut igitur Christus secundum humanitatem fuit servus Dei et tota Trinitas Deus suus, sic Secundum eandem humanitatem, secundum quam fuit minister noster informa servi, pro nobis inops et egenus fit mendicus Dei. 35Nec est abieccius vo gare omne homine mendicos, quam si the primitive vocare ipsos servos languidos et merentes. In tempore
inhilybs itaque sanctorum primitive ecclesie fuit religionis humi-
religion7. Cod. Lucae I, 25. 6. Cod. Joh. X. 26. Cod. Matth. 25. 3o Cod. quam deeSt.
18. Hugonis De modo orandi, Hugonis opp. ed. Mignein pag. 98Ο.
65쪽
litas Christum profiteri pauperem et mendicum et omnes confessed
christianos miserabile mendico Dei, ut patet per Ugu beggars.stinum, Crisostomum et Bern hardum in Sermone de omnibus sanctis confitentem omnes homines esse mendicos
Dei. Et iste quesivit paupertatem Christi in stabulo ut patet IV capitulo huius V. Modo autem religiosi nostri profitentes mendicacionem et paupertatem huiusmodi stant a longe cum tribus magis in civitate Jerusalem, innitentes hic manentes civitati secundum potestatemio civilem paci vis sophistice, inuerentes pompatice ubi est qui natus est rex Iudeorum Math. I, 2. Sed uti- 169' nam i iuxta religionem magorum gentilium deferentes civitatem civilem querant Christum pauperem in oppido domus panis, offerente ei aurum Sapiencie profitendoi, secundum deitatem eius Sapienciam increatam, secundo mirram mortalis infirmitatis et inopi secundum eius humanitatem, et tercio ex illa unione postatica thus sacerdotalis oracionis et meriti secundum quod redem it satisfactorie genus suum; tunc enim non solverem Usao Christum ut heretici sed confiteremur eum simul in unum ditissimum atque pauperimum, non solum regem carnaliter udeorum sed omnium ipsum confitencium quo spiritualiter Sunt Judei Absit christianum e cari hoc fuco sophistico Christus fuit continue rex Jude et borum Secundum humanitatem, ergo non fuit secundum humanitatem pauper, egenus et inops vel mendicus. In talibus cecitatibus cadunt heretici, de quibus dicitur I Joh. IV 3 quod Solvunt Jesum, hoc St, negant humanitatem et deitatem simul in eadem persona, qui 3 omnes sunt ipsemet Antichristus. L Suppositis igitur istis de mendicitate videtur ulterius quod magis pudenda et miserabilis sit mendicitas laycorum quam mendicitas clericorum eo quod layci ero igber han
gant clericis corporalia, Ut ipsi eis reddant SpiritUalia, he must not35 utrique ministratorie dabitis Deum. Maior igitur est ' i 60 egencia et dignior ministraci l spiritualium quam cor QP sor
poralium, et quia bona mendicata sunt cariora et maior
mendicantis penuria, patet quod maior est mendicitas
Since theprieStys ministration is 8. Ierusalem. Sequitur textus quasi totus corruptus innitentes in hic manentes civitate secun reum potestatem civilem paci is sophistice. 20. Cod. constemur. 34. Cod. et textu supramemoratu Satis obS-
66쪽
42O DE CIVILI DOMINIO. CAP. XX. laycalis quam mendicitas sacerdotis; et ex istis secundo infero quod illicitum est Christi sacerdoti vel clericomendicare is laico temporalia nisi quantum necessitatvit miseria scilicet secundum regulam Apostoli ad alimenta et tegumenta. Nam genus tam regale plus dedecet pudenda mendicitas, cuiusmodi est mendicitas temporalium que sunt minima et per conseqUens mendicacio
eorum culpabilis est turpissima, ideo debet clericus
cavere ab ista erubescenda mendicacione temporalium,
ne deferat dignitati sui generis; mmo sicut mundo dives oexcusatur a verecundia in hoc quod mendicat precipue pro pauperibus personis ecclesie quibus dantur elemosine scilicet oblaciones et decime, ymmo elemosine maioreS, ut redditus predia et castella Tercio potest colligi quod indecens foret clerico pro tempore dolacionis ecclesie 5 post vel ante recipere aliquod temporale a laycis nisi quantum cederet ad sui indigenciam et conferenti ad meritum; non enim licet sibi temporale recipere nisi vel ad indigenciam sui corporis vel ad indigenciam sue anime, it ministrando pauperibus membris i ecclesie 60'
mereatur. Et patet quod omnis talis elemosina debet cedere conserenti ad meritum, si conferat ut deberet. Et patet. cum nullus clericus habet potestatem reci
piendi aliquid quod caderet ad dedecus sui generis,
quod non habet potestatem ad recipiendum temporalia et, ut dominetur civiliter. Hoc enim foret maximum dedecus generi sacerdotali possibile, quia mendicacio monstruosissima faciens sacerdotem degenerem.
It is no alm Quarto infertur, cum idem sit elemosina et opus misericordie, ut docet Augustinus in De Verbis Dominio oSermone III , non foret elemosina dare clerico temporalia ad vivendum voluptuose sive civiliter; mmo eo ipso quo talis post clericalem vitam incidit in illam vitam dyabolicam, privat se iure cuiuscunque boni quod occupat. 35
Prima pars patet eo quod omne opus misericordie est opus relevandi miserum a miseria sua; cum igitur ex huiusmodi ministracione temporalium clericus non relevatur, Sed profundatur in sua miseria, patet quod
lo iv apri est themeans fluxurio usti ving. Io Cod. ne faciat. 23, 24. Cod. recipiendum temperendum tem poralia. 38. Cod. clerico.
67쪽
42 Inon est opus misericordie sed impietatis sic facere. Et pro secunda parte est Ans helmus in me Excellencia
beate virginis VIII capitulo: Postquam, inquit homo
Deum contempserit et eius mandalis tinnidus contraire i 69' non timuit, in nulla creatura quam ad Subsidium eius Deus instituit, iusto iudicio aliquid iuris amplius habere debuit. Cum igitur et in contumacia Sua contra Dominum rerum perStitit et tamen usum rerum in subsidium sibi datum retorquere non destitit, iniusticiam Deo, et Dei
creatur biolenciam intulit et oppressionem. Ex quibus videtur michi cum descrip cione 'peris misericordie, quod foret opus misericordie auferre a clerico taliter abusas divicias dicente decreto III, inuestione II: Si episcopus Si, inquit, male vivendo ecclesie facultatest, dispersit episcopus, ab eius patrimonio quousque de dilapidacione rerum ecclesiarum cognoScatur SubmovenduS St. exemplo tutorum et curatorum qui dum fuerint suspectia tutela et cura removentur, donec de HSpecto Og HOS-catur. Et idem plene iudicium est de quocunque iudice, O preposito vel abbate bonorum ecclesie. Ex istis quinto infertur quod nec in proprio nec in Individualcommuni debent clerici civiliter dominari omni enim 'sεήkehpcivilitas sapit proprietatem que ex superbia mitigat cari Ch 6Wtatem. Unde Bern hardus in libello suo De Dileccionem Dei probat quod caritati repugnat proprietas, eo Uod caritas non querit que Sua sunt ubi, inquit proprietaS, ibi singularitas ubi autem singularitas, ibi anguluS, ubi PO autem an gulus, ibi sordes aut rubigo sine dubio erit,
quia proprietarii premuntur sarcina gravi proprie legis 3 qua sunt contrarii sibi ipsis et illi qui spiritu Dei
aguntur su, levi inere caritatis respirant dulciter, nemini quicquam debentem nisi ut se invicem diligant. Cum enim Deus creavit hominem rectum, dans sibi legem natures secundum quam sine civilitate rectus 35 tenderet ad patriam et uteretur bonis Dei ex proprietarie ad mensuram, satet quod declinans ab ista via ad proprietatem dominandi secundum leges hominum facit angulum in qua declinacione a lege nature nece Sse est
2. Non est VIII sed VII cap. ad meri lib. De Excellentia b. Mariae. Mign. CLIX 69. 3. Cap. VIII. Gratianus. 26. I. Cor. XIII, 3. 32. Divi Bernardi Ep. XI ad Carthusienses et Guidoni priori pag. 4o Ga Rom. XIlI, 8.
68쪽
22 DE CIVILI DOMINIO. CAI'. XX. esse peccatum. Unde sidorus De Summo bono libro III 0 capitulo VI', et ponitur in decretis distinc cione VI Non est peccatum. I S, inquit, conSuetudinis post naturalem It traces acti legem exordium habuit, ex quo homines convenientes in P .si,' his tanum ceperunt Simul habitare quod ex hoc tempore , Nemrod factum creditur ex quo a in civitatem ediscasse legitur, quod cum diluvio propter raritatem hominum fere idebatur extinctum, OStea a tempore Nemroth reparatum, sive ocius immutatum exiStimatur, cum ipse simul cum aliis alios cepit opprimere, alii sua imbecillitate eorum Odicioni ceperunt esse Subiecti. Unde legitur de eo Genes. Cepit memroth l esses robustus benator coram i Domino, id St, hominum OppreSSor et extinctor quos ad turrim ediscandam allexit. Unde ut dixi superius VI'capitulo huius hec origo dominacionis civilis testatur i, quod sapit peccat Um. riabit Iterum cum homo interior debet secundum affectum
cares more uncioni Protendere In amorem rerum ut sunt bone,
bb hisir communia autem sunt privatis pociora, ut patet i ca- privaῖς pitulo II huius, patet quod via recta amoris est in zoordinate plus diligere bona communia quam privata, aqua via declinans civilis proprietarius facit angulum; debet enim homo de lege caritatis III huius XV capitulo expressa generaliter plus diligere magis bona et per
consequens velle quod omnia bona ecclesie sint om ab munia, cum hoc foret melius et per consequens non laboraret ad augendum proprietatem in se ipso, quia hoc odiret, cum oppositum eius diligeret plus appreciando Dei complacenciam quam aliquod temporale. Ciui dominion Nec excusat civilitas in communi peccatum, sed ac-3oeorporate Ody VSat, quia cum omnis civilitas contra legem naturea in a P ζr Qn sapit peccatum, patet quod scrutans corda scit invenire in conventu eius subiectum. Non enim acceptat Deus illud laycorum sophisma totus conventu cathegreumatice intellectus est pravus, sed quelibet eius parcialis per 3bsona j eius bona, tam igitur illi clerici qui faciunt actus Vocatos civiles, quam sacerdotes confratres qui ad hoc conSenciunt, peccant contra profeSSam regulam paupertatis Numquid credimus coniugium seculariter domi-
69쪽
nanctum excusari a peccato veniali ex proprietate civili ex hoc quod ambo dominantur civiliter in communi, sic enim diminuto conventu claustralium dominanctum civiliter usque ad unicam personam simplicem sic do- minantem in proprio eciam super patre suo carnali diminueretur peccatum et dampnum rei publice; nec an a convent
communi, quam si quelibet persona illius claustri haberet ζ 'pis. . , . .
partem sibi appropriatam civiliter ipsis viventibus modo parte toto rector Um Oxoni in communi sic enim appropriantur ' h ς' prepositis et officiariis religiosorum multi redditus atque ecclesie, a quibus abbati non licet revocare eos, sicut nec priores cellarum nisi enormiter deliquerint, sic domini seculares possunt privari suis dominiis per suos ibi repositos. otaremus itaque quomodo secundum conclusionem Christi Math. V, 25 Nisi consenseris adversario tuo in via, ipse tradet te iudici, tortoribus et gehenne. Ille autem adversarius est lex et verbum Domini que dicit Math. VII, 2 Omnia quecunque ultis ut facianto bobis i homines, hec et facite illis, cuius contrarium facit omnis civiliter dominans. o Ideo dicit Augustinus sermone primo De Verbis Domini: Si peccas quomodocumque lex est tibi adverSaria dicens: Noli peccare cui si bene consencias in i eo di ipso quod facis te plene amicum non obvium tibi ipsi, tunc loco iudicis et tortoris et presentaberis patri per angelos in celum in loco gehenne. Et istum consenSum ex proprietatis oportet quemlibet predestinatum habere saltem in fine huius vite. 3 Sexto colligitur quod non est evidencia, si persona w o more
layca aggregata dominatur IV Illier m communi, Per tiave dominionidem licet ordini clericorum taliter dominari persona Vς dam Q
enim coniugatorum dominatur civiliter, licet non uterque
coniugum dominetur ex equo. Ideo ubi vir est civiliter 35 dominans, uxor autem sub dominans et per mortem mariti habet ius derivatum ex successione pleni dominii non contra. Unde licet marito exercere multos actus civiles qualiter exercere illicitum est uxori, foret tamen licitum marito mortuo. Ideo sicut non simul ex equo
8. Cod. quolibet. 3. Cod. derelinquerint. q. Cod. vi quod facis 26. Hic locus corruptus e St.
70쪽
DE CIVILI DOMINIO. CAP. XX. competit hereditas domino temporali et suo succedenti heredi, sic quodammodo est de coniuge et uxore, licet ipsa de propinquiori adiaceat vere dominanti, participiendo dominio quam heredes vel liberi.
follo that thi OΠStat ergo quod uterque coniugUm dominatur eidem ' d. iiiiiii ' dominabili SicUt dominu capitali et sub dominus, verum- of prie sis tamen non ex equo. Unde Sara vocavit Abraham dominum suum, Genes. XVIII, 2 Quod autem scriptura vocet uxorem dominam viri, non memini is legisse. Nam secundum Apostolum . Cor. XI, 3 mulieris caput ioeSt ir, non contra uterque ergo habet dominacionem
civilem in gradu suo et uterque proprietatem civilem secundum quam dominium Suum distinguitur a dominio alterius. Quod si multi viri ut Dyoclecianus et Maximianus vel qualescunque aut quotlibet alii dominentur ibsimul, lac quo super eodem dominabili ad equale, sicut nescio si iura civilia hoc permittunt, tunc persona aggregata dominatur civiliter super dato dominabili et utraque persona simplex dominatur civiliter super dato dominabili et utraque persona simplex dominatur civi Ioliter super eodem sex non ex equo cum perSonnaggregata, cum licet illi ex consensu civili multos actus civiles facere, quos non licet alteri eorum Seorsum per se. Et conformiter dicitur si dominus habuerit simulm Ulta uxores, quarum quelibet sit domina super toto abdomini, mariti tunc sicut maritus labet quendam gradum excessus domini super personas omnium
UXOrum, Sic persona uxorum habet quandam re eminenciam gradus domini super Singulam earundem ymmo sicut quelibet istarum uxorum vel personarum virilium odominatur civi l liter super eodem dominabili, ita gra idatim habet gradus preeminenciam sicut filii succedentes in hereditate vel ex paritate temporis vel aliqua dignitate sic quod non ex equo aliter dominentur. Sicut igitur non sequitur si persona simplex layca licite civi 3bliter dominatur, ergo per idem hoc licet et clerico, ita non equitur: si persona aggregata laycorum licite civiliter dominatur, ergo per idem comunita clericorum.