Hermanni Conringii Animadversiones in reverendißimor. & perillustr. fratrum Adriani et Petri De Walenburch Conringii laudati et correcti partem priorem de vocatione extraordinaria primorum ecclesiae reformatorum ..

61쪽

DE VOCATIONE ET TRAOR DINARIA 37lianus. Idem, Mune cir laici, inquiebat sacerdotes sumus ' Scriptum Il num quoque nos. Sacerdotes Deo puri tuo erit. Di ferentium inter ordinem clericum

solus Paulo infra asserebat Laicum habere jubjacerdotis in. emeti se, ubi necesse n. Si per singula clericorum munia eamus, deprehendere est, Nilla aetate, omni ferme post aevo, laicis non minus atque clericis fuisse fas usu exigente, omnia illa peragere litae solent committi alias Presbyteris legit:- me ordinatis. Et quidem dubio pene caret, etiam laicis semper licuisse S scripto& viva voce do mam Fidei propagare. In Catalogo sane scriptorum Ecclesiae quem Hieronymus nobis reliquit, aeque multos si non plures deprehendere est Iaicos atque ex clero. Sequiore demum tempestate ab Urbicis Papis capit quicungi de haereticis iri 6. g. inhibemus, cautum est , ne quis laicus proatim aut ablice audeat Jutare dem, qui Per contra Iecerit excommunicationis que innodetur. Agnoscit vero dc Cajetanus legem hanc odiosam este Nec vero in ipsa Ecclelia Romana observata est. Q sin imo superiore seculo Henricus Angliae Rex, scriptis contra in herum libris Difensem Fidei titulum a Papa Leone promeruit: e summis laudibus evectus est Albertus Pius Car- 3 porri

62쪽

33 PAR PRIMA

porum princeps ob suas in Erasmum invectivas. Iis quoque in locis ubi&Presbyterii Episcopi non deerant, admissos olim ad docendum populum in ipsa

corona Ecclesiae laicos, argumento est unus pro plurimis Origenes; cujus aliorumque exemplo recte docet

quenquam temere reperias, ante Leonem Magnum

epist. G. Monachorum ποῖ πωγμο irritatum. Idem Origenes adhuc laicus a Demetrio Alexandrino Episcopo missus est in Achajam compescendis licere sibus quibus illa vexabatur ' Diaconis alibi quidem concionari fuerit vetitum Ioannes tamen Chrysostomus adhuc Diaconus, praesente Meletio, Antiochiae habuit disertissimas illas homilias de incomprehensibili Dei natura, de anathemate, adversus Iudaeos, alias. Fecit idem Ephraim Edessenae Ecclesiae Diaconus quitcste Hieronymo ad tantam penit claritu inem , ut po, Di Iι ouem scriptura rurn publice in quibusdam Ecclesiis jus

ori ta recitarentur. Addo quod receptissimo etiam apud Pontificios more, doceant hodie sacra in scholis publicis alibi Theologi seculares ejusque notae diu tu sic ipsos met Valen-

burchios. Quod si porro Conci is piscopi repraesentant Ec- cic iam, c- cclesii e pars bona sint laici, laicorum vice Episcopos controversia dc si ire dicundum venerit a Canon porro pri-nnis Synodi Ancyrana, alui quis simae utique, vetat quidem Di Mconos κηρυσσειν his in concione Ecclesiastica docere, non taurenii si ros qui iis sa incarant Porro

63쪽

DE VOCATIONE EXTIM ORDINARIA. 39

Porrois Baptismum posse a laico conferri, atq;

adeo hoc primum Ecclesiae sacramentum non esse jure divino commissum solis clericis, hodieque obtinet iii ipsa Ecclesia Romana. Iam sane ante audivimus diserte provocantem Tertullianum ad morem sui aevi, quo e

Laicis stinguebat, tibi Ecclesia licii, suis consessus non

r. t. Idem ab illo longe clarius asseritur l. de Baptismo cap. 7. ubi docet, exigente necessitate omnino debere laicum baptizare, non vero id ipsi untaxat esse perimissum Hieronymus quoque scribit dialogo adversLuciferianos: Si necis itas cogit scimus etiam licere Laicis balpti rare . Exstat eadem de re canon 3 Concilij

lensis, quanquam hic sibimet ipsi contradicat. Eadem porro Tertulliani tempestate licuisse Lai. cis S ευχα ειν, manifestum est ex verbis Tertulliani, desumptis ex libro de Exhortatione O tatis, quorum partem jam tum adduximus cille etenim nuptias se cundas nec Laicis fas est inire, Montani plenus spiritu, probaturus, exemplo est usus clericorum quibus id vetitum credebatur idque propterea quoniam octrecepti moris ut Laicus quoque 'ingua Nisi crat, id est Clericus adeoque quoniam ter Clericum ScLaicum nulla si differentia nisi tantum ex constri uto,

o siquando nihil prohibet Clericum aliquem legiti me ordinatum sacris rarcsse. Vis argumenti scit: cetest in illis Omnes nosnus ita oliti di, ut bis

64쪽

pas PRIMA acramentis eius obeundis aptismus Quum digamus itaque sacerdos non sit aptus obeundis sacramentis, nec laicum digamum posse aptum esse hunc autem debere esse aptum ad offerendum xtinguendum quovis tempore necessitatis debere itaque a secundis nuptijs abstinere laicum non minus atq; aliquem ex clero. Sigamiis tinguis, inquit, digamus OFFERS quantonia tu Laico clamo capitale I agere prosacerdote , quum ipsi ac rdoti digam facto auferatur acere Iacerdotem Sensus verborum Tertulliani adeo clarus est, ut Panaetium, quo eluderet adversantem suis placitis Septimium, ad

egerit locum hunc Omnem mala manu corrurn pete.

At Nicolaus Rigaltius vir longe doctillimus, diserte confessus est eam esse mentem Tertulliani quam nos etiam professi sumus. Qua re licet bilem concitaverit Gabrielis Alba spinae Aurelianensium Episcopi celeberii mi, qui serendi voce negavit hoc loco intelligi debere σευχανς ειν, idque scripto publico astruere conatus est Contra Rigallium, interpretationem suam alio itidem libello vindicantem:attameno Hugonem ro-rbi in V. C. cxcitavit ad conscribendum opusculum ὰνωwφρον, diiu=rae ciminiseratione ubi Pasores nonsunt, quo ille nostram interpretationem praeclare confirmat, ostendens simul, illud jus Laicorum Eucharistiam faci

endi, exigente id usu S si nulli adsint Pastores,i passimi diu satis in Ecclesia fuisse agni rum. Opposuit sese quidem huic opusculo conrraria scriptione Dion ν sma

65쪽

DE VOCATIONE EXTRAORDINARIA Isus Petavius, sed incassum ut facile apparuerit utrum

que libellum legentibus Legere autem in promptu est, quum in vulgus sint editi, non intra domesticos parie 'tes conclusi, perinde ut adversaria scripta illa Rigal iij Alba spinari. Certe adeo hic claret veritas, ut nihil motus receptis Ecclesiae Romana placitis, adversus Albalpinatim N alios pro nostra illa interpretatione, operose disputare Parisiis nuper adeo non dubitaverit, in grandi opere Tertulliani Redivivi, ad librum illum de Exhortatione castitatis Geornius Ambianas doctissimus Nilarissimus forte omnium quotquot hactenus fuerunt Capuccinorum. Nec vero interpretationem illam nostram untaxat defendit vir candidus;sed etiam probat, fuisse id aeuo Tertulliani passim in Ecclesia receptum , nec a quoquam improbatum, atque adeo nec hodie improbandum. Ad cujus proinde testimonium ego nunc malo provocare, quam uberius idem ostendere, praesertim quum nulla me cogat necessitas

hisce immorari. Quid Z quod ipse Ca non Missae Romanus ex

antiquo mor in omni biis etiam alijs Liturgij recepto , m pluraliner hodieque semper loquatur dicatque ibi Presbyter nonro, sed inferimm Presbytero scit verba facientelalcorum et ad santium nomine, non sui unius. Ineptum autem id fuerit.&laici reapse Os r Excommunicationum porro sententias non luconsensu auctoritate totius Ecclesiae, atque adeo

numi

e laicorum fidelium, esse olim latas aurea Omni tempestate a mul bis amellia M. tum quorum scrinia com-

66쪽

4 PARS RIMA pilare nec fas nec necessiim jam est Vsque sane id adeo

est manifestum, ut ipsemet M. Ant. de Dominus, minime caetero quin ηuonκος, id conatus fuerit docere . . cap. H, H 67. 68. quanquam neget tales excommunicationes ad potestatem clavium pertinere Sero demum ab hoc actu videntur laici exclusi, sorte Post Seniores laicos qui regimini Ecclesiae hactenus participavorant, initio Romae facto, exactos. Et vero Hilarius Diaconus Ro-inantis jam conqueritur ad cap. v. Epist. prioris ad Timotheum,Seniores in I ccusia esse abrogatos Sed de sola Romana Ecclesia

videtur loqui. Augustini adhuc a late Seniores laicos

disciplina publica praefuisse in Africa , palam est ex

ser m. o. de ver b. Domini. Cum ob errorem aliquem Senioribus arguuntur imputatur alicui de illis cur ebrius fuerit cur res alienus perla erit ' caedem cur turbulentus admiseri statim res ondet, quid babeo facere homo echlaris aut miles ' numquid monachum jum professi s aut clericum Videatur Augustini E-

Pistolar37 ad Clerum Seniores plebem Ecclesiae Hipponensis

In Actis Nundinari diaconi adversus Sylvanum Cirten sum praesulem, totum judicium ab Episse opis nonnullis anno CCCXX legimus commissum Senioribus &Clero: quale quid videtur suadere ipse Gregorius iapa G. Ep. io Vt proinde jus clavium quoque a Laicis jure divino alienum non esse, etiamtum nemo in

Ecclesia fortassis dubitaverit. Pertinet quodammodo huc

illud, quod olim integra: Ecclesia de aliorum etiam exterorum factis judicaverint. Q od ipsum liquido apparet ex Epistola germana quam S Clemens Romanae Ecclesiae nomine conscripsit ad Corinthios. Tum ex eo, quod in visa Eugenii narrat Anastasius, illam quam Petrus Constantinopolitanus Papa miserat Epistorini, i clero di populo rejectam est . Vt immunera alia testimo- in ia

67쪽

DI VO ATION XYTIA ID INAI A rnia nunc taceam. Coguntur vero idem hodieque fateri, nisi fallor, si sane thesintueri velint, qui assirmant, δελ- tam iuris otionem Focksi sticam primario proprie e useu tialiter Ecclesiae con em re, lanian autem Pont ci id aliis Di copis instrumentaliter, ministerialiter, cir quoad executiouem an tim, facultatem idendi oculo quae tamen est Scholae Parisiensis perpetua constans do

ctrina , si credimus Edmondi Richeri Syndici collegij Theologici Parisiens libro de Ecesesiastica soliti

ca potestate. 4 in quam credimus nec enim nobis latet, quantum illius libelli caussa,&nostrata patrum tale, Parisiis fuerit turbatum. Sed non est cur ijs nunc

intendamus. S. Augustini certe perpetuam fuisse doctrinam, Apostolo Petro datas laves, ut persona repraescia tanti totam Ec- cicitiam , atque adeo toti Eccletiae ius clavium competere, plurimis locis adductis probare facillimum fuerit.

Et vero pro ratione quidem instituti sic satis clare in universum jam ostendimus jure divino Laicis datam potestatem si cra interdum celebrandi, idque, in primitiva saltim Ecclesia fuisse agnitum ut nihil addere necessum sit. Sedis jam ante id ostendimus eo argu mento quod Patres, primitivae saltim Ecclesiae, non si, leant sectis segregibus odiose objicere, quod auctoribus laici generis incepissent. Si autem haec quae ita pro ure laicorum disseruimus sunt vera ut sunt verissima, corruit protecto

Amiost illa propositio, negans usquam Ecclesiam aliquam posse reperiri, aut quod perinde est, sacramenta

68쪽

Ecclesiastica usquam posse confici, absque lcgitime ordinatis presbyteri si Episcopis.

HAEC tum ibi disputavimus. Reliqua, de quibus itidem tum ostendimus, ex divino instituto perpetuo non se, ut scit omnes Presbyteri consecrentur a solis Episcopis, nolumus nunc repet re: quoniam prius illud vicisse, satis est ad propositum nostrum. Qu*niam vero in nonnulla eorum quae tum ita attulimus, priusquam publicarentur nescio quis Pontificius scriptis an in adversionibus cavillatus est, ijs autem illico respondimus saltim isthaec addere hic, non fuerit fortassis absque pretio operae. Adversari igitur quidem illius haec fuerunt.

Primum lue quidem Aina Testimo

nia Scriptura quaestionem evidenter decidunt. Rom. Io quicunque i, Ocalaerit nomen Domini sanum erit σαβuomodo 'raedicabunt nisi intit tantur minc concludendo a primo ad ultimum, ostenditur omnibus qui sal vari velint audiendos praecones a Deo misios Hebr. s.

Nec qui quam fumi sibi honorem sed qui Pocatur a Deo tanquam Aaron. Ita Chri ius non semetipsum lori a-2 it, ut feret Poritifex . qui locutus en ad eum lim meus e Tu, ego hodie genui te. Hanc missionem a Patre alle gat Servator Apostolos missurus, tanquam Apostoli ,

carmissionis standamentum. Ioan. 7. Sicat me Turea ter misis in mundum, Grego miseos inmundum. Ioan. 2 o. Sicut misit me Pater, o ego mittori os Actor Io. Attendite robis, cun Io gregi in quoa os Spiritus Sanctimposuit

Episcopos adpucendum Ecclesiam Dei, quam acquisii ut1'nguine suo. Hinc conquestus est Deus de ijs, qui etiamsi non misit

69쪽

VO ATIONE EXTRA R DIVARIA. d. multi tamen prophetabant Ierena V. Non miti amprophetas j scurrebant non loquebar illis, Eripsi prophetabant. Ad Titum ita scribit Paulus cap. I. hi um rei g at a reliqui te in Creta, ut ea quae lint corrigvis consi tuas per auitates presbyteros, sicut ego di Wisi tibi. Ex Epistola ad Timotheum multa etiam in hanc rem possent adducti in f mentio electionis Matthiae Actor. l. ad Apostolatum, o Stephani aliorumque Act.

6 ad Diaconatum ordinationis, quae perficitur oratione Amanuum impositione, A 2. Paulus I. Thimoth. . vers 4. Nob ne eligeregratiam quae in te en, qui data It tibi per prophetiam cum impositione maintium Presbyterii.

Idem fere et Tim. I. vers 6. I. Timoth. . vers. 22. manus cit nemini imposueris.

Sag. o. fi adem porro Tertusani Reclamat ipsa scriptura. Reclamat antiquitas universa. Et adeo deficit inprobatione Autor, ut ex tota antiquitate testimonium

producere nullum possis, nisi ex libro haeretico eri ut liani ab universa primitiva Ecclesia damnato. Et tamen, si penitius inspiciatur adductus locus, ne id quidem dicit, quod dicere Autor cupit. Saltem conatur probare, etiam Laicos esse sacerdotes. Quae vero primitiva Ecclesiae praxis hac in re etiam secundum Tertullianum ipsum fuerit, abunde patet ex libro de Praescrip t. cap. i. Alius ait hodie Di copii cra alius, ho-d: Diaconus qui cras Lector, hodie presbyter qui cras Laicus. Nam et Laicis Sacerdotalia munera injung tui

70쪽

MAE PII p RIMA Qui quaeso evidentius allegari contra Autorem potest De Perbi autem admini iratione, quid dicam ' cuin hoc negotium sit istis, non Ethnicos con ei tendiiquod semper fecerunt Catholici)sed nostros pervertendi. En mi Autor quam gratiam tib refert studiosa allegationis Tertullianus Nequidem ipse Apelles tecum tuo grege magis graphice potuit depingere. PM i. Vtfacile p. Quicunq; animo haud praeoccupato Petavium legerit, facile judicabit quid distent

aera lupinis.

HAEC ille, quisquis tandem fuerit Subjungemus nunc quae a nobis ipsit statim sunt reposita.

P.M. a. Te,tim ovi eripturUNon una sed theses multae erant probandare sacris literis. Animadversor tamen non nisi unica tangit nempe Presbyterosvi Episcopos exigi necessario in Ecclesia. Condonabimus nunc illi hanc supinam negligentiam. Quam inepte vero sese gerit in probatione etiam unius illius theseos JNon petiimus ut probet, Pastores Ecclesiis amplioribus omnibus esse necessarios: sed simpliciter adsicrasve docenda sive facienda, eos requiri lique e divino instituto. Atqui hujus quidem nihil asseritur in omnibus illis quae addux it divinis testimonijs. Nec patet, quei per legitimam consequentiam tale quidquam ex ijs possit elici Certe cum nobis id non pateat, debuis set Animadverso consequentiam illam clare simplici rati nostriae ostendere. Iam porro omnia isthaec loca agunt utique demu

nere