장음표시 사용
301쪽
DE sACRAMEN. NOVI TEsr ctis non secus ac proprijs moueri. Nullum enim est ceratius testimonium,nos hoc sacramentum digne suscepisse,q quum sentimus post sumptum acramentum officia illa
charituita cum magno uirtutum prouentu in nobis eluiscere, id quod Cr Petrus Apostilus innuit,quum ait: Satagite fratres,ut per bona opera certam uestram uocarationem Cr electionem fuciatis. Q nod se quis non sentiathos alyctus postsumptam Eucharistianised magis conistrarios,uel cui no pr lo sunt haec charitatis oscis,adis huc caecus est, Cr manulentans,obliuionem accipies purgationis ueterum suorum deliArum,cui hoc DIum R. perest,utsedulo oret patrem cocleskm,quo mistrum peucius prauis istis ul*ctibus expurget Cr panis istius supα substititialisgustum ingeneret. Tantum de ulmu accein deititu dixi ebiscerit. I K inister huius sacramenti uniuersalis ecclesiae A inde ON VI consensu sacerdos eji,qui pro chriIb legatio Oh ia, de sutigitur, CT a Christi minillarium reconciliationis:2. ζί, g ς ψ-ςs in tu At,nihilos cius tamen corpus erfinguine domini conficit Cr imperiit. N ihil enim a beano,malin nihil a malo minus ocitur sacerdote,qa no inmerιto consecrantis,sed in uerbo efficitur creatori soquidem credensi ejt,s in uerbis Chri hsacrameta cona
ficiuntur:Acut ipse hi qui baptizat,ita ipse est qui per
stiritumsanctumsuum escit carnem CT sanguine, Nosacerdos fedsitratus sanctus est qui uiu cat, qui unus idems in tota ecclesu inuisebiliter ea inflaria et ope. rando fractiscat, a sanctificando benedicit. Ergo diuia nasolummodo eji haec uirtus siue potestis, non humano
302쪽
eso cis,nt non sit mirum sacramentum nec bonorum essensu torum meritis ampliari,nec malorum attenuam Yi,quamuis interim malus minister ad iudiciu Cr consdemnationem suam tanto ministerio jungatur. DE POE NITENTIA.T aratote uocabuli auspicemur poeni Poenitere ρα
tere grammaticis signiscat displicere
quod ante placuit,non sine interno animi dolare. Quod autem scriptura
---terdum deum alicuius rei poenitere δε--,
Wit, natur his tropus est, quo significatur,deum non humano quidem more poenitere, qualiscilicet dolore alia quo tangatur ipsis quadam aleris mutatione diθliisceat qsod placuit prius, quumscriptum sit: Ego dess,
Cr non mutor, Sed quemadmodum homines,quos cuiuspiam rei poenitet de re mutanda foliciti sunt,atqxe etia Poad possunt, mutante sic quum dem mutat semel sti tuta uel facta , ad humanum morem poenitere dicitur, quod tale faciat , quale faciunt poenitentes, quemada modum Genestossexto legimin, deum paenituisse quod GEM. shominem fecisset in terra. N am eo loco dein i , N oedeclarat, quo pacto hominem , quem ad incolenduet terrum plasmauerat, rursus de terra ob eius maliatiam per diluuium perditurin foret. itidem .i. Regum. xv. refertur dominum poenituisse quod constituise set Saul regem,quo significatur , deum uesse regnum quo sua dit Uitione prius Sual regi detulerat, se aliuN3 petiim. melιore trans serre. Econtrario,non poenitere dei est,sta du,
rael Ititatή nullo modo mutare, ut Vi istud in psalmo:
303쪽
DE sACRAMEN. NOVI T E S T. Psilm 3s Iuravit dominus Cy non poenitebit eum tu essacerdos in aeternum fecundum ordinem Melchisedech,Quo deis clarat,sacerdotium christi perpetuum Cr immutabilestre. Sed relicto tropo,de poenitentia,quo proprie in hominem cadit,uidendum est.
FRin ipio itas verbum poenitere latifime accespium, significat non tantum propter erratumvidiere latissime propter rem quamcunq; dolere,qua uelimus aliter acta ςς xμ esse uel aliterbe habere,nullo interim habito tu i aut Ahihidr1. recti reste ,Cremadmodum sunt, quos poenitet opes p u. a. s suas diuisisse pauperibus,dut eus tumultuario metu inrpulsu,non iudicio perpetuo ecclesiae cotulisse,quas uelalent reuocatas, cquorum munere Ananias Cy Saphira
TL, fuerMnt,er generatim sic poenitent omnes, qui secunduseculum tristantur,quorum tristitia non poenitentia in salutemstabilem ed mortem operatur,de quibus dictunt Lucae. t est in Evangelio s a solicitudinibus Cy diuit ijs er u luptatibus uitae euntes,suffocantur. SEcundo uocabulum poenitetiae accipitur strictius, nempe pro dolore qui ob crimen perpetratum aut erratum commissum concipitur. Secundum quam signiosicandi rationem,poenitentia more scripturae in ueram cr falsum scu ficta in diuiditur. Ut autem uera a falsa recte discerni posset,ueteres uerae paenitentis tres partes
numerarunt, contritionem,confissionem G satisfactionem. Rursus ueram poenitentiam duabus flectebus conatineri constat, Interior Cr exteriori. Exterior iterum τω putra in publicum Cypriuatum scinditur. Sunt qui publicam
in ' uerum is lenitem σ simpliciter publicam secent. SM
304쪽
EN CHI. CHRISTI A. INSTI. vi nec ultima publicae paenitentie discriminatio nugis rituum publicae paenitentiae diserentia . quam dι versas poenitentiae 1lpecies denotat. He tamen omnes exterioris poenitentiae θecies ut stuctuose sinterio
Fem poenitentiam praesipponunt. I nterim constat, istius
exterιoris poenitentiri quae proprie sacramentum est, ne et I
re να postea dicemus uim propemodum totum in aba Iolutione consistere. Qise omnia q poterimus breuiter exponere conabimur,astatur ut sterum s haud parum Iuminis non tantum ei rei quae prae manibus estoedetιam ueterum ecclesiae patrum de poenitentia sententiis
ac scriptis. OR temur ergo a uere poenitentie descriptioe, De piloue γη s ne nihil aliud est eonuersio homini, ad P -- '
deum,quae tum fit ac peragitur, quum peccata qui uel in nobis experimur,uel commisimus,propter deum, ex animo non sine graui animi dolore adimus cum uoto ac proposito deinceps non peccandised uita in melius commutandi. Tres autem fiunt huius poenitentis assiones ut Ais L,I.M. diuo Augustino credimus) in ecclesia usitatae. Vna est, Θ.dς b ip que nouum hominem parturit,donec per baptisnu munium praeteritorum Glutio peccatorum stat hoe agitur ' ante baptisnum. Nullus enim quisua uoluntatis est arbiter,nis poeniteat eum ueteris uitae, nouam inchoare potest. De hac dixit apostolus Petrus: Agite poenitentia . -
bgptizet r unusquisb uestrum in remisionem peeis ' '' 'catora. Altera est actio prenitentiae post bapti na, qμοyt pro illis peccatis se legu decalogus contiuet,de qua
305쪽
venero ad uos,humiliet me deus apud uos, π lugeant multos ex his qui ante peccauerunt, CT non egerunt
poenitentium super immunditia er fornicatione Crimpudicitia quam gesserunt. Est er poenitentia bos norum Cr fidelium poena quotidiana, in qua pecto a
3 ra tundimus, dicentes : Dimitte nobis debita nostra. jicut et nos dimittimus debitoribus nostris'. Illa aliaeque, que humane fragilitati,quamuis parua tame crebra subrepunt, ae si cossem contra nos uerint tu nos grauabunt et oppriment sicut uitu aliquod grande pecocutum. Nihil enim interest ad naustagium, utrum uno grandi fluctu nauis operiatur et obruatur,an paulatim. subrepens aqua in sentinam CT per negligentiam derelio .cta atq; contempta impleat naue atq; submergat. Indi esitas orantes,Dimitte nobis debita tiostra, mandisti is Quotidiana mus habere nos quod nobis dimitti postulemus, ates in P Rixςη μ' humiliantes animas nostras ,quotidiand qμς
dammodo agere poenitentiam non cessamus.
I Ni inti sunt autem haeretici,qui primam tantu poea
nitentia actionem ante baptismum concederenti Poeta . nitentiam uero post baptismum penitus negarent, a Nouato authore nouatiunt dicti, ut CT cathari, quorum: impietatem nostris temporibus fanatici Anabaptistae re
nouare conati funi,hos no disticile est aperti fimis scripturae testimon s er ex iis innumeris restilare. On id ienim eo testimonio βrtius,quo deus apud Ezechielent L in ' eup xxxi addito etiam iureiurando,hos haereticos imσ, pie mentiri apertifime pronuntiat: Uiuo ego dicit do. Hrer minus, Nolo morte peccaroris oed ut magis cogeringra
306쪽
EN HI. cHRISTI A. INSo. Doer uiuat. Perseipsum iurat deus per maiorem enim se , iurare non potes' e noste mortem peccatoris, quin po tius lapsium conuerti CT uiuere. Facescat ergo haeretimcus,qui dei tes monium conuellere non erubescit . uide Christus apud Mattheum c .Hiii. si peccauerit inis UR ' quit in te stater tuus uade CT corripe eum inter te crimum bolum si te audierit ucratus eris mire tuli. Luη Lucie iscae quos cap.x . sic ait: Maius gaudiu erit sup uno peccatore poenitentia agente,q super nonagintanouem tum D qui no indigent munitentia. Paulus ad Gulatus . vi. μοinquit: Fratres, si praeoccupatus fuerit homo in aliquo delicto,uos qui irituales estis, huiusmodi instruite in Ap . Diritu lenitatis, e c. Et quid apertius eo, Memor esto unde cecideris er age poenitentia σ prima opera fac. Et quod Petrus ad Simone Magaliam baptituiti ait: Adq μ Poenitentia age ab hac nequitia tua, CTe. Possent et alij sexcenti loci aferri. Quod si exepta scripturae requiuvas,tabes ex poenite tibus receptis, David, Manassen, Petrum, Magdalena,Galathursi ecclesia,Corinthiu ince-
sitim, plerosq; alios,de qbus scriptura pasim mentio m t. mi uero ura in numerato habere desiderat,quisbus hereticos illos reuincat hic anctos illos ecclesiae patres plerat,precipue diuu Ambrosiu in duobus,quos de ζοι tetitia conscripsit libris ubi eos levi grausime de Α'h 'si 'acerrime co utauit. Q uos tantu locos,quos illi uti prae obsessio.
cimos pro sua haeresi tuenda ex epistila ad Hebraeos rem μέ adstrunt,attingemis. Prior legitur Hebraeorusexto in haec uerba, im Uibile e eos o semel sunt illsminati,Gι
307쪽
renouari si poenitentiam, rursus rescisigentes liburielairsi, filium dei Cr ostentui habentes. Hic locus licet doriusculus wideatur, tamen sani intellectus adeo poeiliteritiain non tollit ut etiam statgat ueteres, e qgorgin nit mero fiunt Ambrosius chosiostomus Theoplis sch ς, et ceteri strine omnes hunc locwm de baptismo intelligunt, κω hunc imposibile sit iterari .Et sententiam sua hunerbis Paulinis nempe renouari ad paenitentiam, itera
tes confirmant.Nam qui post baptismum in quo cum Christo cruci conseimur σ consepelimur labitur ac putat aliam renouationem baptismati superesse,is chrιstum denuo crucifgit. SemeI crucifixus est chrilius Ieα
mel peccato morigus est,amoJo non mortistr. Ergo Grunicum oportet esse in ecclesia baptisma,non plura. Potest etiam secundum ueterum sententias de bI p .emis intelligi, ut uerbκm imposibile capidisr pro admodura difficile. Blasphemos enim qui christum iterum crinci unuit uulues tillesimi donuntior Missati melli elitum ualde discite ato, adeo apud homines imposibila uideo gr. Interim tamen nemo negauerit,id *μd dem nequamam essee in Vibile fi blasphemo poenitentia dure dea creuerit. Exemplo signi in ueteri testamento Manasses, in nosso Fastus, qui Panissis blasphemi Cr perseqμμtoo res dei fuerint,confessuti tamen sunt ueniam. Caeteri in qui hunc locum de finali blasphemia seu in oenitentia Gi dest ratione tant*m inurigintissidenti r nobi s-.
308쪽
ENCHI.: CHRISTI A. INITI. myroxime ad germanam epistile intelligentium accedeore,que nullam habet absurditatem . Nam Cr Euanges Ilum docet,Vnum tantum genus esse peccati quod Chri u
pus peccatu in spiritum sunt lam appellat, nes hic neq; in juturo seculo remi ibile, Hoc beatus A ugushnus erra indisceteri sancta patres linalem in poenitentiam seu deste. -
rationem usque ad mortem interpretantur. Nam haec
sola non remittitur, quod proprie cum gratia pugnet, Q gi enim fieri potest ut obs nutus Cr desperans , gratiam rem otiis peccatorum accipiat quam repudiat scelera omnia quantumuis grauia crimina, etiam post ba tisnum quamlibet 3 e iterata uera poenitentia dio Iui tota scriptura proclamat. Iam locum illum ad Heabraeos sic rectae intelligi satis indicant praecedentis,quet declarant sequentia. Superius enim dixerat, Videte fratres ne sit in aliquo uestrum cor malum incredulitatis discedendi a deo uiuo sed adhortamini uosnetipsos per singulos dies donec hodie cognominatur, ut non obdus retur quis ex uobis malitia peccati. Hic Apostplus clara ire significat se poenitentiam post baptismum permitterire qui Cr obteititur fratres,uisese mutuo cohortetur, donec haec uitu super bs est,ne quis omnino ex ipsis incredulitati obnoxius obduretur mulitia peccati, nimirivum solos incredulos Crfnaliter obdxratos, non auteves sentes Cr pijs commonitionibus obedιetes ab ita requie excludens. mibus enim,ut subdit, iurauit dominus,non ingressuros in requiem,nisi his qui non obedierant,quos videmus,quod non potuerat ingredi propter incredulitatem: alioqui remisio peccatorum, quod ad
309쪽
DE T ACRAMEN. NOVI TE S T. 'eredentes attinet,uniuersalis est. Omnis enim qui creta dit in eum non conjundetur. Item,Sic deus dilexit nisi dum ut filium suum unigenitum daret,ut omnis qui credit in eum,non pereat, Cre. Sic itaque intelligendus est , locus ille ad Hebraeos, i mposibile esse renouari eos ,
qui chris him iterum crucifigunt Cr Iudibrio habent, id est, renouari no possunt qui chris, increduli sunt, qui christi Dein deserunt, qui Christum contemnunt, qui Euangelio amplius non obediunt, s non fit in alio quoquam salus. Potest Cysic enarrari locus, imposibile esie eos qui bonum dei uerbum reliquerunt, ad poenitentiam renouari,tantister scilicet,donee ludibrio Cro'niui filium dei habent. AT que hanc esse uere Paulinum sintentium, eae
alterius loci,quem heretici ex eadem epistita cap. o. obhciunt,interpretatione magis persticuli euaridit, Q vr sic habet, Voluntarie peccantibus nobis pos acceptam notitium ueritatis, iam non relinqgitur pro peccatis hostia ,sed terribilis expectutio iudicii. O vocerte nihil aliud inculcare uult Aprilatus, q chrisbιm esse uiuam illam pro peccatis nostris hostiam in cruce immolatam,atque hanc ueritatem nos retinere oporte re. Alioquis post notitiam huius ueritatis uolunta- τὰ peccauerimus, hunc ueritatem utque adeo christa ipsum deserentes, certe nihil superest, nisi ut in iudi cio poenas demus . Unde huius loci eadem omnino es bsententia , que est illius apud I obstinem: in i non crodit in eum, iam iudicatus est, quia non credidit in no, mine unigeniti μὴ dei. Et iterum: . Qvι agieri incre
310쪽
vNCHI. cΗRISTI A. INSTI. 12 dulus est filio, no videbit uitam' mors dei manet siso per eum,atq; hoc est peccatum illud ad mortem, de quo Pereatum ad in primu episti a idem Apollatus ait: Est peccatum ad
mortem,pro eo non dico ut quis oret. Non magis ergo ambo hi loci ex epijstola ad Hebraeos citati, reuerterim
tem per poenitentiam ui christum repellunt, q illi apud I ohannem. V trobique enim significatur incredulos iam iudicatos esse, iram deifuper eos manere, quamdiu in. eduli sunt, quamdiu filium dei iterum crucifigunt Cro ritui habent,quamdiu uoluntarie peccant, notitia ueritatis semel acceptu, uoluntarie relicta ac contempta, quamdiu filium dei conculcauerint Cr sanguinem testimenti,in quo fundi cuti sunt pollutu duxerint, Cr spis . ritui gratiae contumeliam fecerini,hoc est gratium qu est ιn Christi repudiarint. Nam quisquis ad christum per poenitentiam cy fidem reuertitur, horum omnium contraria facit Ad quem non pertinet haec christi comismιnatio cnon remittetur hic neque insiculo futuro sed tantum ad istos qui subuersi sunt CT proprio iudicio codemnati de quibus scriptum est: Dedit istis deus stiritu E iris compunctionis,oculos ut non uideant,anres ut non duo p 'diant. item,obscurentur oculi eoru ne uideant, Cr dorsum eorum semper incurua. iam Cr totius epistilae scopus hune sententiam manifesti asserit. Paulus enim tota Seopus epre μή epistola ad Hebraeos fere nihil aliud agit qua ut diis δ h sceruat sacriscia ueteris legis, ab illo unico sacrifcio fl. ratorio,christi,doceatq; oῖa illa,in hoc unico iam
euacuata er adimpleta esse, Quo fui ut imposibile sit. cum qui christum quem emel amplexus est rursus co