장음표시 사용
971쪽
EXPLICATIO. 4 et tere dimitte illi π passium. Sexto, supra haec σbeanignitatem ac militatem in nobis desiderat,cum inquit: Matth. ς Et quicunque te angariaverit mille pusibus uade cura ψ UM illo er alia duo. Benignitas enim cI militas uirtus est lenis,tranquilia,ud familiaritatemsuam inuitans, et pluris faciens concordiaci Cr animi traliquillitatem, quam exteriorem quietem Cr otium. Septimo, Cy bonitatem a nobis postulat,qua nemiunt notemus, sed ad benefaciendum omnibus sumtos expo. siti,cum inquit: Qui autem petit a te,du ei, CT uolenti a te mutuare, ne avertaris inso quid aliud significat,qgue a nobis requiri, ut nec sitatem patient ι ac reddere sor Mati tem cupienti de uolenti mutuum demus fine ille lucri, ' egentibus uero,etia sine spe sortis de nostro tribuamus. Duc GOmus,ultra bonitatem eximium etiam illum charitastis gradum in nobis requirit, quo CT inimicum, etiam Benefictitanobbs incommodantem toto pestore complectamur et be- Mnescentia etiam asciamus, quemadmodum solent pao mone dat inrentes paruulos, uel phreneticos filios a quibus mulis ta sis e patiuntur ) non minus diligere, atque insuper omnia tentare, ut ipsorum saluti considunt. Qesamob rem Chrsus inquit: Ego autem dico uobιό, Diligite inimicos ue1iros, benefacite iis qui oderunt vos. Postrea Longanimimo, christus praeter haec omnia summum charitatis gradum a nobis exigit, qui in longanimitate consistit,quae s Q uirtus non solum malos tolerat, atque maiora ab eis tolerare parata est , sed etiam adhuc inuicto quodam
anιmi robore eorum emendationem expectat , atque Maurus
adeo salutem optat. Mod christus signiscasit, ci m
972쪽
IN DE CALOGUM diceret: Orate pro persequentibus G calumnianlibis
uos ut silis filii patri, uestri qui in coelis est, qui soo lembuum oriri facit super bonos e7 malos, Cy pluit su
per iustos Cr iniushs. Vides quantu huius praecepti uis, secundum christi enarrationem ab exteriori cortice legis in quo Iudii dilicitatem uam constitutum dis lant. Vides quam non susciat externe non occidere, ii seis mel etiam omnem isdendi allectum non deponas,omnesque uindifflin deo resignes. Rursum iudes hoc praeceptum solo asem impleri, nec situm esse in externo opere,fed in incorrupta ac bona uoluntate,qua proximum non tantum non udere,sed eius saluti quammaxime consultum uelimus,existimantes, quod res est, eum tam etsi malum,misericordia dignum, quin tanto magis diogημm,quo est peior,proertim,quod malitiam ex nutu ra non contraxerit, sed diabolo faciat instigante, quem si per nostram misericordiam eqcere poterimus,dubium non est,nos in eorum numero censendos de quibus dictus: Beati misericordes,quoniam ip9 misericordiam consequentur.
EX si perioribus autem muniribim euadit, quina
in hoc praeceptum peccent. Principio enim, qui ira de odio in proximum deflagrant,aut inuidia contaisbescunt huius praecepti plane obliti uidentur . Nam ut apud Iohannem est, Omnis qui odit statrem suum,hoomicida est. Quamobrem tam ferio monet Paulus, ut omnis amaritudo, Cr indignatio, π clamor, Cy bla. sphemia tollatur a nobis, miti er Sapiens ueteris Ieingis illbet, ne comedamus cum homine inuido, σ ne deo
973쪽
EXPLICATIO. 432sderemus cibos eius. Praecipit quoque vetus sex, ne odio habeas futrem tuum in corde tuo ,std ut publice arguas eum,n e habeas seuper illo peccatum. Secundo in hoc praeceptum peccat, qui contumelia Linguae in
proximum ascit, qui iniuriis honorem proximi comis 2 2' maculat, qui libellis famosis proscindit. calumnia, : --
ior, lacophanta, CP criminutor, pro gladio, lingua '' utuntur m calamo . Sicut scriptum est, linguam maledicam esse malum plenum ueneno mortipro, quam Cr Psaltes nouacula acute constri. 3Tertio, in hoc praeceptum peccat,qui cum proximum
seruare posit, non seruat,dut qui pauperem suis faculo
talibus exuit. Avarus ergo dum egenti non occurrit,' λ 'ς' me occidit . Et ut non pereat proximus, nihilo secius, d ie,3
c quantum in illo est) qui periclitanti non tulit opem, extinxisse censetur . Vnde Ecclesiastici tricesimo in quarto scribitur: Funis egentium uita pauperis est,eF qui defraudauerit uir sanguinum est . Et uulgu. re eii illud Ambrosii uerbum . Pasce fame morientem, agis taquisiuis enim hominem pascendo seruare poteris, si nopauerιs, fame occidisti. Eodem reatu obstringitur,qui ob iustitiam captiuos non redimit, aut qui iniuriam astatre, cum pote1t, non repellit. Q ni enim non reperuiit asocio iniuriam cum sine periculo pote1t tam est in uitio, quam ille qui facit. Unde scriptum est:
Erue eos qui ducuntur ad mortem, Cr qui ducun is tur ua interitum liberare ne ceses. Patrum quos decreta clamant,mortem probatur infligere,qui hanc quubofit,non excludit.
974쪽
IN DE CALOGUM arto,occidunt,quicunq; habet peruersum uoluta uiri proximi, Quamobrem malefici,qui incauta mentis suis perimere ac laedere pudent, homicidae cenosendi junt.. Deinde omnino committunt homicidium, qui uel imQui si sient perio,vel consilio. uel persuasione,uel impullis, uel dise
1imulatione in mortem hominis Cy sanguinis erunsione, consenserint , qui alios inter se committunt,cI in mutuum disidium alliciunt, ac prouocant, qui discordiam excitant quos non dubium est minus peccaure q si manum ad caedem adhibeant. Sic David occidit Vriam,sic te abel occidit Naboth, Herodira Iohannem, RG m. i' B piutini. Denis I udaei sic occiderunt chri himsuccla
ς β. - mantes,crucifige crucifige eum. id quod Cr in Deute- dist.c.pericu ronomio indicatur,quum dicitur: Maledιctus quι clam
Psalmo.s, pςrci iit proximum suum. Et Psaltes ait: Exacuerunt ut gladium linguas suas, ut sagittent in occultis immaculais 6 ium. His uero magis rei sunt,qui non tantum animo,sed
etiam manu ipsa caedem perficiunt,quos lex morti abs pulla misericordia addicit. insi percusserit inquiens hominem, uolens eum occidere morte moriatur . Item , si
quis per industriam occiderit proximum suum Cr per insidiasub altari meo euellas eum,ut morte moriatur. Peccant dein in hoc praeceptum Cr iudices ut dixi. mu qui sontem damnant,non ut suo oscio sed afectiobus uol ptatibiisq; satisfaciat,obliti eius quod Iosaphat iudicibus praecepit,non hominis exercebis iudicium, sed domini, o quodcunq; iudicaueritis, in uos redundabit. Sit linior domini uobiscum,et cum diligentia cuncta faucite.
975쪽
ΕXPLICATIO. 43 Eie. Ad eundem modum peccant carnifices seu lictores, iudicium ministri,qui occidendo hominem, Iucrum qurunt ac sponte faciunt,qκod tantum iustitiae contemplatione faciendum erat. Praeterea ut diximus) ab homicidio non excusantur principes, qui bellum non legitime suscipiunt uel qui non iusla gerunt. Postremo, non dubium est,eos in hoc preceptum grauisime committere,qui Ibi mortem consciuerunt. Lex enim generalis est, quae simpliciter prohibet ne occidamus, C in hoc morie com homicidium omnium funes fimum reputatur. Ad que modum legimus. Achitophel se laqueo suspendisse, qui erat opus Iudae proditoris stipsum Idqueo si focantis, raesui ij matthei .r7. Quod tamen de his intelligi uolumus, qui uel desteratione gratiae dei,uel destonsione animi, uel impatientia uitam maximum certe dei donum abrumpunt, Num aliud est iudicium de his qui amentia aut mania laborantes,sibi manus adfrunt. Num quum hic morbus omne mentis iudicium adimat, homicidium quod fueperuerso a jectu non committitur haud pis petratur. Sunt qui hic laborant de excusando Samis son,Eleesaro,ac Rafa, qui in Iudicum ac Machabeo Iudiciis
rum libri , non sine laude mortem sibi intulisseseu sal χ:D '' sitem accelerasse leguntur. Deinde de excusandis Leone Lς' papa er Aviano Alexandrie episcopo, quorum alter sibi manum amputauit, quod per illam,libidinis ignem ad animum sibi sensit prosierpere, postquam eum puellaqssdam e et deosculatu, Alter consticula Cr concuo pita foemina, oculum bi eruit . . Item, qui de Nyce Nyctia.
976쪽
1M DE ALOGUM. colligulus laceret, e resupinatus a meretrice omnis generιs il lecebris ad Venerem excitaretur, linguam suam mordicus abscilsum in os scorti constuit,ut uel ita imo minentem libidinu pellam repelleret, Nos et fi ea facinora omni uacare culpa alfirmare non audeamus, eam tamen culpam , si qua luit, non omnino damnabiis Iem iudicamus,s eam leuiorem faceret delus custaiendae legis dei,ac ardens desiderium, non tantum uitandi Gendiculi, sed Cr praebendi te imonium fidei suae, ne ex eorum imbecillitate instruit laderentur, praesertima. Macra. λ quum illi in Machab eis non ante sibi uita abruperint,'' V uiderent ipsis certam mortem ranno intentari.
Finitimi sunt seipsos enecantibus,qui aut crapula
aut ebrietate se obruunt ac enecant, Nain Saspientis uerbum est: in multis escis erit infirmitus, Crauiditas appropinquabit ad choleram. Ite, propter cram putam multi perierunt,qui autem absunens est, adiiciet id λκῆ uitam. caeterum,qui ieiumjs,uigilijs, frigore,n ditate, iiis aut iei' reliquisque corporis ut Gionibus,sinι uitam,uel abrum
3 L- Π 3 sunt,s Hncerus animus,leuius peccant praefertim si Ihidio iuuandi proximi modum excedunt, charitas enim multu excusat. Denique, huius praecepti uim non praestant, qui inimicis suis non condonant, qui opera insericordiae erga quoslibet etiam inimicos non exercent, qui pro eis
977쪽
EXPLICATIO. 434 PRAECEPTV M SEXTUM. NON MOECABERIS.IN igria in proximum atrocifima est homicidium, Oolidis r.
proxima adulterium, ut enim uiro nihil coniunis Emus,nihil charius uxore legitima,ita nulla est contuomelia intolerabilior, q uxor per adulteriu copi prata. a usis itas ordine hoc sextum prxceptum,quod coiugia munit,praeceptu illud sequitur,quod corpora Cr uitam proximoru tuetur ac destiadit,Hoc aut praeceptu chria si ua iustis Matth. s. ad eudem modum interpretatur quo praeocedens,docens eo submoueri non latum externum adulterium,sed Cr oem penitus adulterij causam ac radice, ais adeo omnes lectus,qui huc tendunt. A udipis cinis Vis huiusqgit quia dictum est antiquis, Non moechaberis, Ego RV - ξ μ autem dico uobis, quia omnis. qui uiderit mulierem ad concupiscendum eam,iram moechatus est eam in corim de suo, Sicut enim ira mater est homicidi se concupiis Concypisa scentia adulterij, Omne enim adulterium ex concupiascentia nascitur. Ergo nunquam radicitus sustuleris
adulterium fecundum legis mundatum, nis praecideris etiam omnem concupiscentiam secundu christi praescriptum ac spiritum, Nam Cr quemadmodu qui fratri ira Maudirscitur,apud deum homicidii reus est,qui no magis opus M' η' considerat ii allectim,Sic qui cocupiscit muliere alieonam,iam moechatus est eam in corde suo, Us etsi non apud homines,apud deum tu,qui magis uoluntatem reo Dicit, q opus,qui etiam quaecunq; praecipit,toti homini praecipit,qui corporec at Cr animo. Quamobre quulex dicit,no moechaberis, quid aliud uult, u ne uel aio
978쪽
IN DE CALOGUM. uel corpore adulterio te consturces, nescilicet corpως libidinibus aestitet,neue mens foeda concupiscentia inaraedescat 'Moechiae autem nomen,etsi Graeci ad fgniscundum adulterium stequentius accommodent, hoc in loco moechia appellatione omnis illicitin cocubitus,dis illais
rum membrorum non legitimus usus uenit, idq; no ommnino contra uocabuli rationem, N am ut adulterari Latinis. ita Graecis uerbum est generale ad omnem corruptionem, Nam Cr monetam adulterant,qui eu uiistiant, Cr adulterant uerbu det,qui illud corrupto acta eL iractant. Et in hanc certe sententia non tantu Euangelium ed Cy lex ipsa uetus,hoc praeceptum interpreta
tur, Quemadmodu legimus Tobiam filium fuit docuise ferinum ait: Attende sili mi ab omni fornicatione, cr
preter uxorem tua nuri 1 patiaris crime scire. Et in Leuitico dicitur: Non erit meretrix de filiabus ψrael,nec scortator de filis Israel .Et Ecclesia. i. Erubescite ab constem muliern yrnicaris. Paulus item Apostilus fornicationem magna quada uehementia, no uno in Iom ico delestitur ac prohibet: Haec est inquit uoluntas dei sanctificatio ue1tra,ut abs ineatis uos a fornicatione, ut
sitit unusquisq; uestru uassuum posidere in sanctifcais
tione Cr honore,no in pasione desiderii. Rursus. . corin .6. Fugite fornicatione. Ite Epheo. Fornicatio auteCr omnis immunditia,aut avaritia, nec nominetur in vobis. Ais adeo hoc crime abbominatur, ut nolint nos ullam cum friticarijs habere uitae consuetudinem . Sic legis. 3. corinth. s. Scripsi uobis in epistiti, ne commio
sceamini βrnicarip. item, Si is qui stater nominatμτ
979쪽
EXPLICATIO. 43sἱnter vos. Iornicator est,aut duarus Crc. cu huiusmodi nec cibum sumere, Nec mirum,s scriptura doceat, nullam propemodum pestin turpim,q foedam illam libidiu nem plane
nem hominem commaculare,ais adeo totum commutaςψmm M
re,que fune facit,ut uix agnoscas hominem eunde esse. Te lis est David, quo nemo cordatior ,nemo pientior, 1R. discrinemo mansuetior, Atis ubi turpifimae libidinis aestu exardescit, q sit carnalis,excors,ac crudelis, atq; adeo sui disimilimus Quin etiam homicida, ut omnino uearum sit,quod Osee. 9. legimus: Fornicatio Cr uinu Cr Osee. sebrietis austrunt cor,Et Solomon Prouer. s. Stillans
Ium eius,uerum postrema istius amara sunt,uelut abfintheum,ac acuta ceu gladius. Atq; idem etiam Solomon
huius rei potent imum exemplum est Nam etsi ipsie a domino cor sapiens Cr inteiligens nactus fuerit, intanotum,ut nullus ante eum similis ei fuerit, nec post eu ut scriptura testitur consurrecturus fit qui iam, tameti iquum caepisset ad amare mulieres alienigenas, En quaratum mutatus est ab illo Solomone sapientifimo Statim enim deprauatum est cor eivi per mulieres,ut hon esset deinceps perficium cum domino deo suo, sed in tantum uersum, uisequeretur etiam deos alienos, er coleo ret isse Solomon nuper omnium sapientisimus Astiro et .Regum then deum Ddoniorum, Cr chamos deum Moabituorum, CT Moloch idolum Ammonitarum . Et qui quaeuso ut omittamus exempla feri potest,ut no totus auertatur a deo,qui libidinibuου seruit. Q num Apostilus. 3 .corintb.6. dicat: An nescitis, quoniam qui adbs i. rin.6
980쪽
IN DEcALOGUM.ret meretrici, unum corpus ejicitur, qui autem dia haeret domino, unus spiritus est. Et stitim post, Omone peccatum quodcunque sicerit homo, extra corpus est,qui autem fornicatur, in corpus uum peccat. Quod si roges , quur sic es Restondebit Apostilus,quod corripus non fornicationi, sed domino, CT dominus corpori. An nescitis inquit quoniam corpora uestra membra sunt Christi, CT quoniam membra uestra templum funestiritus sancti, qui in uobis est, quem habetis a deo. Tollam ergo iιt rogans sub cit ille Cr membra chriasti, faciam membra meretricis s Absit, Qtiin potius ut idem monet quum nostri non simus empti entur pretio magno fumus ) hoc nobis curandum est, ut proostratis omnibus immundis concupiscentib Cr desideis rijs, perpetuo glorificemus Cy portemus deum in corinde Cy corpore Iiostro.' Aeterum,huius criminis grauitate uel solanens proposita satis ollandit, Nam uix ussumpecisSUM catum', quod atrocius in siripturis punitu legamμs ais istud, id quod satis testitur diluuium,quo deus tolatum mundii perdidit,eo s omnis curo corruperat uiant . s. α' suam si per terra, pmiait quos atque etiam in cinerem Gen . 9 redegit Sodomam Cr Gomorra urbes florent imis,ut ne ruina quidem supersit,idorus incolas externis crinciatibus destinauit, quod scortationi Cr stupris uacuorist,quemadmodu testitur Apostilus Iudas: Sicut sinis Caro alteri. quit Sodoma Cy Gomorra, CT finitimae ciuitates,simili modo exfornicatae CT abeuntes post carnem alteram, facti sunt exemplum gnis a terni poena supinetes, Pri