장음표시 사용
201쪽
aliquid redundat in graecorum codicibus additaq; est periodus, ex alio loco,quae nequaci huc quadrat, additur scilicet g. bA TE DOMAE Vic, HS mi ta volgo me, idest. Abhominatio enim est Aegyptiis omnis pastor omiim. Nihil enim de pastoribus hic narratur, sed musto inferius in alio capite.
NIGnoratis, gno sit similis mei, in auguradi scietia. Paulo ditiersius ab hebraico 'cmatan 'et aa et da Urita An ne se iis quia augurando auguratur uir, sicut ego. Hieronymus uidetur legisse cum negatione attamen etiam Septuagnita non dissentiunt ab hebraico, oin eo in came id imias , o moras ecpe Unius olor em Num scitisci augurio auguratur uir qualis ego. Quamobrem,non eo modo sese iactat oscph, sed rem omnibus principibus solitam de se refert, de de quo augurio scribit Theodorus, et Toc Arras, di die, iactara Asyeos. Haec inquit diccbat non miat cinis, atq; auguriis uteretur, sed quae ad propositam fabulam facerent loquebatur. TU ES Post Pharaonem a Sequitur Septuaginta lam, Aetacin re; quia tu es post Pharaonem, thebraicum aliquid maluam via a quia ita tu sicut si harao.
CAP. LXV. ABI Tabis in terram essendNequam falsam expotationem ex hoc loco ut fit eliceremus, aduertendum, id h nomen esse comaptum. Nam pro eo qfesti aghosen, factum est Iesen. lasse quos ut suo loco dicetur, corruptum est Et ubicunq; lasse apud nos reper tur, hebraice est Isai pater scilicet David. Eo quos loco exiet uirga de radiceresse dicendum est, de radice Isai. falluntur lacrum qui putant, patrem Dauid fuisse binominem uocatumq; se silasse sed corrupte eo modo graecis latin s snuncupatur. Addiderunt etiam hic aliquid Septuaginta,riit Rcodicta diibas ii, pici . Habitabis in terra Ge-sem arabiae. Nam is locus, in arabia esse non poterat, cum ea posita sit trasmare rubru interq; Aegyptii arabi i interiaceat sinus arabicus.quare amouenda est βία qtetit annotae ab Hieronymo.
202쪽
UA UIsus est Pharao. 'p'sivssam. Et pIacula in oculis Fhi-raonis. Hieronyrnus a Septuaginta non dissentit cise A stere c. gauisus est autem Pharao. EU UIIam terrae. UR n. Pinguedinem terrae, adipem terrae, Septuaginta quos sicut Hieronynius A che ris sic medullam terrati idem certe sentiunt. UASI de graui somno efiigilans. Haec omnia addita sunt
ab Hieronymo explicandaerei gratia, cum hebraice tantummodo habeatur Cn let)cir: Uasin idest. Et vacillauit cor eius quiano credebat eis. Septuaginta tamen etiam ipsi ad stupore referunt coasti miosae reum . Et exta correptus est Iacob. Patet aulcm, non ad stuporem sed incredulitatem referendum Additur tam , qa non credebat eis. si obstupuisset, utiqetiam credidisset. Siquidem stupor est: rerum uehernentissime impressariarn,in quarum est maxima repraesentatio, quae autem non creduntur, nullum esticiunt in animo uestigium.
MNES Animaeqtuattuordecim. Sicut habent hebraica mythra te idest tali attuordecin at Septuam ginta, qui maxime in his numeris recensendis mendosissimi inueniuntur, habent et cmqυ o m. OmneSanimae decem octo At 3 eodem modo etiahabebant uetustiores codices. quod certe maxime miru ais ex hac causa, natus est de is qui equitur error.D E RE Septuaginta. Non distentit ab hebraico rum .idest Septuaginta, at interpretes Septuaginta adduiliti ic numero quinc3.
Haec corruptela siue alibrariis placta si siue ab ipsis interpretibus fecit ut etiam Actuum apostolorum cap bii is locus male legatur. Neq; opinandum est diuti Lucam, hebraica quomodo se haberent ignorasse, sed uel hunc locum, ut se haberet ea tempestate citasse uel eande ibi corruptelam, librariis accidisse, quae, hic. b c ergo est eius nodi solutio, quem dicunt Hieronymia ligasse, ac non soluto se s ille locus dissentiat ab isto in nostra orditione, ut ibi habeatur u Septuagnata quin Ianimabus descendist Iacob in Aegyptum, hie cum Septuaginta tantum Facilis autem erat solutio, si Septuagmtainonanibus lotam, detio animaduersi fuisset uino in numen sit
203쪽
imendosissima. Quod aute non sit prosectus a Septuag nta is error, indicio est, quia in Deuteronoinio, apud eos is locus recte legitur,&secuduhebraicam tueritatem. Nemetiam illud est ue si per anticipationem locuti sint. Alioqui, Malia errata essent eadem ratione defendenda Ad quod est suam ierum, non Septuaginta sed librariis eum errorem ascribamus Lucas aute, taec hebraice nesciret, siue quia ad docendos homines ninil res erre putaret ab hebraica ueritate alicubi dissentire, sed potius approbare deditionem Septuaginta, quae ubi serat receptistana absimaximae uenerationi habita, testimon una ut erat iam uulgatum citauit. quod reliqui apostoli fecerunt, qui magis ad aeditionem Septuaginta testimonia citabant, qex hebraicis cod cibus. Saepe enim solet esse magis arguta qpia eiussinodi sellic tudo us 3 ad unguem resecare quid quaeq; dictio significet, quod grauissimi, sanctissimiq; uiri libenter uitabat. ET ILLE occurrit in Iessem o Ex hoc loco etiam cognoscitur,
quod modo daeebamus, non omnia crrata, quae in aeditione Septuaginta repetiuntur, illis esse attribuenda . uis enim adduci posset, ut credere tam paruo spacio, esiste cos homines sui oblitos, ut loculque superlust terterant Gesem, hic undem in Racessam commutarint, transferentestac d k cum hebraice sit idem nomen hicats b quare alias causis tantam deprauationem ascribalnus. Ex eadem etiam rc prouenit, ut additu sit, occurrit eis, ibi ceGωνηίAtDAd urbem herouna. cuius urbis, quiane 3 sacer contextu meminit, nes interpretes alii, quicci superca re tradiderunt, fateamur necesse
est, addium id est ab aliis siue peritis siue impetitis, quod etiam
SUI EA STIlcm te relinquo. in D; D. Quia adhuc uiuis, sic&Septuaginta mi es: Adhuc enim umigne ad mortem ipsius
Iacob id referamuS.CAP. XLVII.
Odi Caelamus domino. reta . Non caelabimus. Dupli-n cis autem significationis est uerbum cachad, nam telare uextirpare denotat, ais hinc factu est, ut in aliti sensum uerterint Septuaginta utarc qi I, bdu ot shitabo g. tar Nunqd abscindemur aedito nostro uel ne forte excindamur a dominoiro,
sed claruin est, huc locu intelligendumqua uertit Hieronymus.
204쪽
SALUS nostra in manti tua est. Hcbra ce expressius. Anm. Vivificastinos. At sinde est, setiam Septuag nta ad hebraicam
scripturam locuntur re mos hstc. Seruastinos beast nOS. CONVERsus ad lacti caput. ' Vcrra by Super cap lacti. At Septuaginta'quivocatio e deceptiiunt. Nam adcindletio, sine punctoruna distinctione &lces uis baculum significat at si punctis distinguatur, mox nihil remanet ambiguum. hoc autem modo scribuntur. primas ridest lectus, secunda mora baculum Igitur pro eo quod erat uertendum ad caput lecti, ipsi ad caput uirgae interpretati sunt, quodqabsurdum sit, non intellit e satis est clarum. Essetq; id nob smirus nisi infinita alia eiusmodi occurreret. Sic ergo apud eos legimus. - em x mi Deo .Aum eo bee CIου- idest. Et adorauit seael ad summu uirgae. Atq; hoc est, quod grae
etismi, et i heol sic iram, idest, Iacob utpote senex baculum tenebat, an uero ipse Iacobiam senio confectus xqui non faciale sese mouere posset, bacul unam: tale tetigit Ioseph,eamq; parte, qua eviretetigerat osculatus est Uel ipse Ioseph adorato patre tetigit baculi minum: haec ille. Eise autem legendi ut uerta Hieronymus ex eo quos manifestum est Symmachus hunc locum sic in terpretatus est, ita me(κ : ισemo et Esi,qσαAta Desi A ita. idest Et adorauit Israel, ad caput lecti. Regum quos secundo bene&utust legendula consimilem locum reddiderut Septuaginta. Ubi scribitur adorasse David ad caput lecti, aut in lecto suo, 'Septuaginta interpretati sunt isece(κω m aciei si stoiAlius et ' κύ; Gro re. Et adorauit Datndrex super lectum suum. aegrotaret. Nd dissiciati tabicbraico. n. aegrotaret, at no satis explicauerunt hoc Septuaginta .uertete et OxAsimet pedi
turba molastat cum ad corporia morbu tantii sit resercndcm Erat I
205쪽
CE NE . 'TER AT uernum tempus. De hac uarietate satis ac superscriptum est retro, cap. xxxitu I.
DO TIBI partem unam. Hic quo plapsi sunt Septuaginta, nominis similitudine decepti namtam Scehem, partem significat locus est suius freques mentio in his literis fit at hic partem significat,eos hebraice legimus V mi, ana. Dedi tibi parte uni enim unam additum fuisset, si de loco scriberetur graece sic legitur de Abi in fisso di. Ego uero do tibi sicima Licet quida hebraei hanc partem Sichem esse asserant. CAP. XLIX. INCIpae doloris meta Sicuts hebraice ut ni a Nn.
Principium doloris mei.at Septuaginta hunc dolorem p referunt ad procreationem uertentes in v et rasi ovis idest. Principium filiorum meorurri, quod tamen potuit de ad alia pertinere,&quidqti id miseriarum perpessus sit propter ipsum, maxime quia ascedit eius cubila, ut ipse quos meminit. qqetiam Diodortis hic scribit a messem eou AvoremGσAoub diis, sic re, oriae et coxori Syra inquit aeditio habet, Ruben primogenitus meus. ilod prudentissimorum iudicio relinquaur an de filiis dicat Iacob Auen Esdra quos, cum Septuginta sentit sic scribes xii Ora ron et Trapae rem arva Maam. Primogenitus inquit, solet uocari principiti doloris, quasi ille incipiat dolore afferre,patri Deutono. quod capite xxi principiu doloris uocatur primogenitus. quod Hieronymus uertit,principium liberorum eius. ubi hebraicererum,HPRIOR in donis maior in unperita. ly n nux n). i. Excessus portandi excessius roboris, Hieronymus eum sensum adhibuit nanon putauit nude ut hebraice se habere uertendu esse. erba tamen sunt obscurissima,&qtu ad uaria torqueri possint, siciu uerba prophetarum ideo in his hebraica tantum producemus ut habent, ut liceat cuilibet pro arbitrio, quem uelit sensum ex eis elicere Septuaginta uero aeditio, toto hoc capite, uehementer dissentit ab heia braico, propter uerborum roA ris', maximam obscuritatem.
Nam hunc locum reddiderunt i Ahec ut sic in ora it e m)8xis Bucres aegri ut uidetur legisse Hieronymus hoc est, Durus ad portandum &durus praefectus seu durui pertinaciter quae ut ui-
206쪽
demus, sunt se ipsa non satis clara eos, aliter uertuntur,s se habeat.
quod enim Septuaginta referut ad uiolantiadi pertinaciam Ruben, Hieronymus,Mhebraei ad eius impertu ac uire quae maximae essent futura sic quos sentit Auen Esdra. nec hoc prolixius explicandum
est, quo modo se habeat. EFFUSUS es sicut aqua. Ita significat uerbum hebraicum paeaet. Stalicet festinare, erumpere, quod Septuaginta ad uiolentiamat 3 impetum retulerunt est medicati e Intiariosus fuisti sicut
aqua, aut insultasti sicut aqua, credo eos uoluisse impetu ais aestum libidinis, quo insanivit Ruben cu patris cubile ascendit furori aquarum comparare, quod non abest a uero Alii uero dicunt effusus es sicut aqua, hoc est evanuisti, in nihili reda ses propter scelus tuu. quo nomine dicit Auen Esdra significari pracvrre . idest homines leues ac uanos, ac diffluetes 'tu ita uocantur hoc loci. Ad A bellantia. mmmmo, a. idest Vasa uiolentiae ha bitationis ipsorum. Caetera quidem clara sunt, ii uiolenti Miniqui Simon Leui appellentur propterea caedem SicimoP. At illud habitationis ipsorum, quod Hieronymus uertit bellantia uel artara eorum, ut uidere licet in quaestionibus hebraicis maxime annotandum uidetur. Nam cum uox perplexa esset, uarias habere deductiones Hie onymo uisa est. ducis eam putauit ridest uiro forti ac misit a quo fit carithi idest milites, ac bellicosi quos corrupte, cerethinos appellamus. Hanc deductioneian etiam apud Hebraeos quidam suspicati sunt, quos citat Aesen Esdra, at ea non est uera deductio, sed
nomen simplex significans habitationem, ut etiam habetur in aeditione chaldaica. quae hunc locum uertit Simon Leui uiri fortes, in terra habitationis suae operantur fortitudinem. Interpres quos nominu apud hebraeo de ea uoce sic scribit V nnis irin, pntrastra. idest Significat&locum habitationis perpetuae, deinde citat hunc Iocum. Hieronymus quos hanc eandem uocem Eetech l. cap. xyi. ueri tradicem sic scribens, Radix tua ingeneratio tua. Et quod est expressius eiusde prophetae cap. xxi. eam uocem uertit locum nativitatis alis eo modo lic uertenda fuerat. Ex his quos videre daene Septuaginta quidem eana uocem bene uertisse , faetet ias reύ- Ab electione ipsorum, putarunt scilicet, ipsi, non unam sed
duas esse uoceis ilicet praepositionem ac nonun ipsum quod iid est
207쪽
GENE. N. iam diximus.haeresin autem quare uerterint aut ex qua deductione nomen sumpserint ipsi quidem consulendi sunt.
GUO RI A mea. Eodemq; modo lebraice meto Gloria
mea, dignitas mea.At cur Septuaginta hoc interpretantur iam g-- eram, ii Cum brumae m. Adin In collegio ipsoru non innitantur autemulentur intima mea. Qt te adeo aueritate sunt dissona, ut meipsum pudeat. Nam nulla est, uel minima similitudo intextu he-
hraico, eorum quae illi transtulerunt. Acc diis hoc loco maxima
SUI FODErunt muM. Non dissentit ab hebraico p.
EDderunt murum ilia uero uox hebraica Shor. tam murta tau
rum significat, propterea alio modo uerterunt hoc Septuaginta Leciam; et rari idest Eneruauerunt taurum, intelligentes tauruadolescentem Sichem. Sed pateti inelius reddidisse Hieronymum, propter uerbum effoderunt, quod non accommodasset scriptura ad Taurum esset enim stoedAb ix Auen Esdra Dan m. hor in hoc loco, murum significat. D Raedam ascendisti. v et a praeda, ut dicat eum a praeda uenisse. quoniam uero nomen praedae ad germen etiam ac surculum quandoq; refertur, sicut retro cap. x.dietiam est, ideo Septuaginta uerterunt κβAst uod strum; i. Ex germine ascendisti. Est certe,&haec hallucinatio maxima, nam hipse orationis processus ostende-
hat de praeda dici, non germine, cum Leoni Iuda comparetur. Auen
Esdra quom ea uocem sic exponit veno, i lari an Nisi, Urium hoc est. Assimulatus es fili micatulo Leonis, quia a praeda ascedisti. iod autem Hieronymus dicit in quaestionibus hebraicis Taraphsignificare hoc loco captiuitatem, ecce seipsum emendavit, dubitationiq; satisfecit. ON A feretur sceptrum quem, A. i.Non auferetur, non cessab:t sceptrum siue uirga. ito Septuaginta clarius explicant.. xckAA ditari t. Non deficiet Soncessabit princeps ex Iuda. Nam per sceptrum nihil aliud intelligebamus. Ais huc, i, satis clara sunt omnia, & Hebraei a christianis no dissentiunt.omnes enim sana uirgam&sceptrum egnum, at 3 imperiurn significare consentiunt, at in eo quod paulo post sequetur, erit dissidium.
ET D Uri de femore c. sptvn. Et praeceptor aut scriba siue ii
208쪽
I issator,uel rerum agedarum dcscriptor. Ducitur enim aspri idest
praecepit, ordinauit, instituit. a quo VP dest. Praecepta ac decreta, ac leges, curnq; hoc proprie princ prim ac maxiniorum uiror sit, ideo euna, duce uertit Hieronymus sicut Septuaginta DUO Uero haec, regnum efficiunt, scilicet sceptrum, legum conden Cartim potcstaS. tiainobrem eundem ntelligimus hunc, quem stiperlus qui duo per qu regnu cffciatur Chaldaica quoin editi produce ponit 'so hoc est scribam.
more eius. imita med opedum. ilo modo uero
iron deficiet de pedibus eius dux Hieronymus quidem,si ante eum deptuaginta identur totum, ex parte accepis ut pedes eis significaret memur, unde fit procreatio . At Auen Esdra aliqd aliud tria curias uerba sic habet pyp rapa --- m et i mr mim, Sententia inquit eius quod dicitur. De medio pedu eius, quia Linoa est riptorum Sti dicit, aut quid potest dici absurdi Ego uero locutionem hebraicam esse put quam, alibi reperiemus ut pedicetur. Non enim pedes ipsos intelligimus, sed adverbii uice summie pro eo quod est de in d: eiu &quasi ex eius donio sue natione. Ut enim apud graecoatant , non inter pedes significat, sed impedimentum ais obice
declarat,&crum e uetis euit, non extra pedes, sed, amoto omni impedimento, scis hebraice de medio pedum eius, denaedio eius aut ex ipso Quare commenticia est expositio Auen Esdrae. VI VI tendus est inver Scito In hac una uoce tot taminuam ab Hebraeis lainis, simul graecis proseruntur, ut onmem pene mentem possint cos undere Tam uaria affertur eiusviocis significatio, ut nulla aeditio cum altera consentiat. Nos taxsi noua quaedam asseremus, suum licuis liberum permittimus iudicium.Nam primo ubi nunc hebraice habet bis adducor facile ut credam tempestate Hieronymi fuisse v aut nis. Shilach, aut saliachia loconae fuerit chel.quaeliae maxima habent assinitatem. Eas uox si eo meo se ibae significat missum Existimo igitur hunc locu corrupisse Iudaeos, ut pleras alia ab eis esse deprauata comperimus ubi commode posset fieri,ut pius admonitur senius. Quod ergo clare de Messia diceretur, ad religionem christianam penitus tenderet per unius literae immutatione ipsi ad nescio quid aliud transferre conati
209쪽
sint. Huiusq; deprauationis uel id est maximum testimoniu, et, ne sex sacris constat literis quicq de eo quod illi comenti sunt, Scilicet Scito, nes ipsi quicq habent certi proferre . Atq; ideo maxima sunt apud eos dissidia, alii alia existimantibus. Multaeq; multorum itane ab Auen Esdra subea uoce opiniones, quas no libuit producere la uideremus, remio magni emolumeti esse. sed magis uexarcessiritus. Ad ipsi potius rem uaniedum est Dimissis ergo omnibus fabulis&delyramentis hebraeorum extortis expositionibus, clarum tacognoscimus, hunc locu de Messia esse intelligendum adiuuante nos reditione chaldaica quae solet es e tantasylum hebraeis, quo confugian ubi aliquid obscurum senticosum occurrit. Quae siquid in diuinis libra propter prophetianhaut sermonem hebraicu, minus clarum dictum fuerit, apertissime explicat. Ea itas hoc loco habet, Donec ueniat Messias. Mutauitq; Scito in Messiam. Rabi quos Sa Ras omon lomon exponens, Donec ueniat Scito, sic ait hoc est, Donec ueniat hora et nomo istos e Messias, quia regnu eius est Omnesqde reges Istaei, messia uocabantur, sed unius busir Messias nihilo addito uocatur. Credo igitur, et ipsum chaldaeu interpretetigisse in
contextu hebraico, saliac dest missum, non Scito, sicut& Hieronymum . Eamq; uoce mutauit in altera e dem formae, scilicet Massias. Vnum igitur hoc poterat conuincere pertinacissimos Iudaeos qui ut suos errores tueantur,nonccssant quottidie ad sua mala placita diuinas literas torquere. Is ergo locustam secundum Hieronymum, si
Chaldaicam reditionem debet intelligi.Et quod dixi de permutatione Iiterarui he, in chet, adeo mihi fit probabile, ut penitus in ea sim Opinitanesinuens etiam in libris hebraeorum, Messiam appellariShaliae, idest missum uel missionem Missus enim est a patre, ut nos funesta morte liberaret, quam per peccatum Adae omne genus humanum contraxerat. Quod autem Septuaginta hunc locum ueri runt coccae. Da stetώκcimo, sic enim legendium est,non ut habet
impressio, non satis assequor, unde prouenerit cum praesertim nihil eorum habeatur in contextu hebraico N: si sorte divisim legerint nomen Scilosci, idest quod,&lo, idest ei ut totum sit hoc modo lagendum. Donec ueniat, quod ei, aut cuius est quod illi uerterunt 1άη -κAri Cui repositum est. Eritq; sensus. Donec ueniat cui regnu illud
perenne repositum paratum s est scilicet Massac.athita exponuin ii
210쪽
LIBER graci hebraeorum nonnulli. Caetera quae de hac re Acenda fuerat
uideantur apud Nicolaum, non malum authorem.
LX Tatio gentium. Vari quos loc exponitur Essen in hebraicen liquod nonnulli, collectionem sigmficare autumant, ut hebraice hoc modo laganius, yrnaei n. Et ei aggregatio populorum Aut, Ad illum aggregabuntur populi Alii a va deducunt, idest obedluit, exponunts .Et ei auscultatio populorun oes enim Messiae obtempera e fere eodem 'endunt. Hieronymus Septuaginta sequitur, tam cetreo κιαψ8r . Et ipse expectatio gentium.Chaldaica uero aeditio habet.Et ei auscultabunt populi. ASINU fortis. Omnetn. Asinus osseus, ac propte ea fortae sicut&ipse Hieronymus in libro hebraicarum quaestionu exponit Sed quis non in retur uarietate apud Septuaginta, qui asinum forte uerterunt ' MAAum3b ei, pulchrum desiderauit. Hoc profecto adeo est mirum, ut mens stupeat. Nesignoramus unde tanta deuiatio acciderit.Nam ut saepe testati sumusa,&M apud hebraeos eandem pene habent formam, nec facile distinguntur. Itas altera pro altera itera legerunt ut non .i. asinum Ad subiecto, e loco ,r, haberent 'et'. idest concupiuit an secunda quos dictione huiusmodi quaedam etiam ratio est.
TRIBUTI seruiens. Non dissentit ab hebraico 'prum'.
Tributo serviens. erum tributuin pro labore sumpserunt Septuaginta uertuntq; bia e c, Factas est uir agricola uaper multum deuient nec larte, adeo admittendum est. SALUTARE tuum expedi abo domine. Hra
ad Iacob sed ipsum equitem referunt uertentes, gob omethbais, Up, e .idest. Et cadet eques, salutem expectans domini. od certe meo iudicio pron sine maximo errore factum est.
tur aut oppugnabae calcaneum. Hoc autem quod de accingendo expediendo dicitur, Septuaginta ad tentatione referunt. TAia me Theior, H, αυ-sA stet AD '. Gad
Sumn leutatione tentabit stat' pse aut tentabit pedes Hierony