장음표시 사용
281쪽
milum quia non ruminat, immo contexi declarat camelum rem, nare sed non habere ungulam bifida in sic, de chaero giyllo. CHoe gryllus. Sic enim scribendum est, non ut corrupte apud
nos legitur. Est autem quem latini appellant Herinacium siue rictu.Quod maxime patet ex psalmo citi. ubi quem noster interpres uertiti petra refugium erinaciis praesenti uocabulo significatur scilicetuq non possit naus non nairari Septuaginta, qui quod hic uerterunt chaerog llum ibi interpretati sunt Arem, si, hoc est leporem.'ut cuniculum . quod Maliis locis secerunt. Choerog llus ergo uox graeca est, sumpta ex ipsis Septuaginta, ducitur autem abe m porcus, hyeb M cs , quae uox etiam ipsa porcum significat. Ex quo manifesta fit esse hunc. quem uulgo porciam spinosum appellant. Eile aute huc, e inaccum ex eo posse comprobari uidetur, quia in Psalmo superi' citato, eius habitatio exprimit ibi dicituriore non hoce, Petrae tecta sunt crinaciis hocq animal inueti mus subpetris clite,scere. Glos ordinaria testatur huc esse hetinaceo quidem simile, sed maiorem Uerutamen ex eo quod mox sequitur, ubi habetur mentio de lepore uidetur omnino iaci esse is chaerogryllus, sed cuniculus potius. Na lepus5 cuniculus simillimi inter se sunt, ideoq; simul po, nuntur. Atq; hoc etiam testantur hebraei. cur autem deericio, hic loquatur sacra scriptura cum id genus animantis prohibeatur inscita se Refugium uero petra est, non herinaciis Ad cuniculi' subterqua delitescunt, unde, cuniculi foueae subterraneae uocantur. Quamobrenec Septuaginta necias interpres , recte forte deco animal senserui.LE quoq; De hoc nulla controuersia est, tantumodo est
annotandum fortassennale Septuaginta, hunc uertunt tam rata Nam das pus apud graecos, non epus, sed maiculus est. Licet in eum errorem, multi tam dudum incidctant, sed graeci etiam ipsi dicuntcste mutato esse, quem romani appellent cuniculum. Et quia res clara est, iam a multi cxagitata, non opus est comprobationibus. Chaerog llus quos non recte repetitur, in impressis codicibus Sept laginta, quod non linterpretum sed librariorum uitio contigit. Additur quos hic aliquid in graecorum codicibu ubi de aquatilibus comemoratio habetur. scilicet Co tarm bditi ita, Exomibus a quibus eructatur aqua. Non enim hic locus est.
ET Gryphmia. Quis non setit hoc loco Nicolaum, qui fabu
282쪽
lamenta Alberti VHugutionis secura, dic=gryphnin esse ala quadrupes uolatile repedestre.Caput alas aquila here, reliquo corpore esse simile leoni Quis.n.nelat haec es heras tangas eug Phu que graeci etiar g pa uocari fabulosissimus sit co certam ei simile est scripturas inter aues hanc comemorale qbus uela prohibeat scerte talis est quasi possit aliquado comedi Prohibuit. n. quae facile edimotuissent, ain continget. Quanaobrem si per Septuaginta credimus, proculdubio tam psi errarunt, ct Hieronymmus qui eos in hoc secutus est. Sed per gryphas, aliud auis genu intellexerunt, nam inebraicum nomen 'o gentis accipitris denotat, ut pauloante diximus Siquidem tria simul animia genera inter se similia pontitu'. Aquila, Halietus genus aliud rapax. Progrypho igitur, accipiter aut Aquilae genus ponatur De porphyrione multa scribit Aelian' praesertimessiit , m eo se me m Uij, idest pulcherrimum informosissimum omnium alimalium, quasi totus purpureus, undedi nomen accepit. Sed eius luxuria est insigni ideo inter immunda computatur. N O Crotalum. Quem Septuaginta Pelicanti uerterunt. quos Iatini appellant plateas. Est autem dissicilis harum auiuii cognitio,&hebraei facile&ipsi suam in his imperitiam confitentur. Fallitur autem Nicolaus,qui Septuaginta dicit loco porphyrionis posuisse pellicanu, ni Porphyrion apud eos ponit . pelicanis nome scorsum. Sed propellcano, in latino haber onocrotalus. De qua aue evapud Aristotelcm nes Aelianumscriptu vim repperi Plinius oloris simile esse dicit. in arenon uidetur onocrotahim fulsi ponenduin latino sed uel pelicanum Aut plateam.Nam onocratatum a Pelicano distingui facile arbitror.S EB habet hiora retro crura R. 'pud NU netae Cui' no sunt crura supra pedes eius.Septuaginta quo s secundi hanc sententiam a victi Ac a me tam me Irti,si idest, quae habet crura supra pedes suos. Non aliud, ci quod interpretatus est Hieronymus clarioribus lucrbis.
TTAcus opht. Scarabeus ut hebraei putant, uel genus eoru quoddam Septuaginta, ipsi a Credo potius cos uertissaeuis Amor attalab ina quem nostri bruchum interpretantur.
283쪽
LOCVsta quo poHaec per bruchum intelligi , quia hebraice . idest locusta,qqSeptuaginta ponunt de ipsi bruchum. Facile
autem haec confunduntur, tam hic qalibi. OPH Iomachv. Nescio quainobrem Septuagint nam ab illis accepit Hieronymus, uerterint eo modo uocem hebraicam ha n, quod test:bus hebrae et ipsum est genus locustae Acophromachus, ut nomen indicat, animal est, quod cum serpentibus pugnam comittit, de quones Aristoteles, neq; alii boni scriptores quicqmemoriae prodiderunt. Putos nihil omnino esse Quod etiam si extaret, non fit tamen hoc loco de eo mentio, sed ut dixi genus locustae est. CROCodilus. av. Quomodo ponitur inter mustellam mmibrem crocodilus, dissimillimus: Non erat ergo uertedum crocodilus, nam nes esculentus est, sed potius bufo idest rana campestris. Sic.n. existimant aliqui hebraei Mordo eo modo exigit Rabi quois Salomon exponit sic 'it' mur mae hoc est Dufo scilice qui ranae similis est Hieronymu Septuaginta secutus est qui etiam uerierunt heso Aec Frustra quos addit apud illos deciae c. idest terrestris. ita si duo genera crocodilorum reperiantur unum terrestre, alterum aquaticum aeum idem animal sit Aescire.
YGale. prR. De hoc quos alio modo sentiunt hebrae rabi enim Salomo uult esse ericium. Neq; satis mihi constat, quod animantis genus intelligant hic per mygalen Septuaginta Hieronymus qui eos secutus est. n quide etiam Aristotele de eo nihil scribit. Nomen indicat esste id quod ex mure ui iustella conflatum sit. OH A Melaon.)ria Etiam in hoc maxima dissenantia, etia apud hebraeos, alii lima cana, allipantheram, alii chamaeleonta alii stellionem esse arbitrantur.adeo sunt ipsi ignari. S TE Llio. 'MA. Lacertam putat rabi Salomon alii ima cam. Septuaginta seipsi stellioncm uerterunt coeAt diob .phalanglum. IUNC Eptam . mo. Hac limacam uult esse rabi Salomon alii testudinem. Septuaginta ob estu, idest lacertam reddidcrunt. ITA I pa. Prion. Consentit labi Salomon, hunc esse talpa.OUID comederes respuere debeatis. In fine huius capitis additur apud Septuaginta tota haec periodus , voci ci ni
ceatis fit oe Isiaci inter medium prolificanti a quae conaedunturi
284쪽
inter mediuti prolificantium, quae non comeduntur, quae ex alto I co, huc transposita sunt. CAP. XIII PT A M speciem lepra humiliorem. In IV vr hoc est,
cute profundiorem ut scilicet plaga introrsum descendat, relicta superne integra cute Septuaginta eode modo, sicut&Hieronymus ita domi, in licereis: Metis idest. Et humilis fuerit aspectus eius, praepelle, aut cute. E T Ad arbitrium euas separab tur omae Netoxidest Et polluti lo- eo eum habebit sic Septilaginta uiae missi Getis pollutum eum habebit.qqhoc potius significet polluet eum. - Ndabi eum. Disa. Et mundum eum habeb t. non pollutureputabit sic&Septuaginta voti misi etgr . Et insidia e ducet. AD Ebit uestimenta dissuta. reta s. i. Scissa , dilacerata, licet
Septuaginta etiam ipsi adiereA Aba dissoluta. CAP. XIIII.
UOS passeres cras Duas auiculas sonitur enim d nomen generale omnium auicularun ut non tam passeres, qalia sint aves intelligenda: Septuaginta tamen etia ipsi dissentiunt ab Heronymo, immo Hieronymus dissentit ab illis, si ope Ictire duas uiculas. quod certe nuror,cur Hieronymus secutus non sit.
O O S uesci Titum est. additu ab ipso interprete, quod cer-
ce miror, non enim Opta Serat, ea cautione, cum pallares no sint nisi unius generua aut esculeti, aut non. Omittitur et apud Septuaginta.
SI Fuerit plaga leprae. DV Xymnnaa. Et dedero Plagam leprae. Ostendit igitur a se agam lepraefuturam Ideo& sacrificia adhiberi uoluit preces, non tam Prestinmunda esset q*secundum scelera incutiebatur. Septuaginta hipsi uidentur reddi disse stola, Ac vaeo'. idest. Et dedero plaga leprae licet loco. I, sit nunc in impressis cod cibus. Immunda fiant. h. m. vadest. Et non polluetur qui .fietat Septuaginta. Ei miculum. Coccum scilicet sicut& Septuaginta ita Ammo vis ovis .idcst, coccinum retortum.
285쪽
CAP. XU. LV XV M seminis. qu non ponitur distincte ullus fluxus
in contextu hebraico sed in generali loquatur, sicut etiam habet apud Sept. Cost Uu, heroea eum rem avos, idest uiro, cui fit fluxus corporis licet id addant postea e id i.ssuessemen, inferius in exprimitur, de quo fluxu inteli gendum sit. SI Saliua huiusccinodi, Nihil intelligitur aliudqipsum semen, quod forte non proprie saliua nucupatum est.
SAUL A super quod. Sagma praeter pinguedine significare
aliud nescio,ideo emendatiores codices habet sagma hebraice pro hoc positum est 'a' .isella, currus Suadriga. Septuaginta in etiam ipsi posuerunt et dis re, idest stramentum. QUI Faciet unum pro peccato. Etiam hoc loco facere pro .crificare ponitur in lingua hebraea,qtis et Sept posuerint facere. SE ME N coitus improprie reddet hoc a Septuaginta oietuomc Moeres idest cubile seminis, nam quis sensus in his uerbis est Eo scilicet errore factum est , quia quod dormire concubere,&coire significat semper pro eo quod est cubare acceperunt.
APRUM emiserium.'*Nap. Longe aptius&significanes tius apud Septuaginta hometim faen:m interpretari uox possit quemadmodum fecit Hieronymus, proprie in
declarat capruexpiatiuum, qui mala arcet,aut quo arcenturniamia, sicut sonat uocabulum graeciam.
IN Medio sortium habitationis eorum. DTNVD. idest. Sordium, aut pol utionis eorum, sicut, Septuaginta be oso res i. Alibrariis autem locus corruptus cst, ut pro sordium legeretur sortio, di hoc quidem clarum est.
CAP. XVII. OMO libet de domo Israel. Additur huic ociose apud
Sept. em dedi Abm voraci cisis c. -- , Cc est, aut de proselytis sue aduenis, qui admisti sunt uobis. Sumptum ex paulopost sequent bus. ET Ncq iail ultra iiDolabiat hostias suas detemo. Ieth in oddaemone propree significat, duc es apios eoq; nona ne appellatos daemone putant, ii ore pilare eos lactanta in eos inciderant Rabi
286쪽
quos Salomon exponit hoc nomen VI c. hoc est daemones statvi illum Isaiae locv. Et pilosi saltabunt ibi, ubi per pilosos eos intelligat
Hieronymus, quos hic appellauit clamones. Quare mirum est cur Septuaginta hanc significationen expresserint, ut darmones interpretarentur 1 -ου; hoc est uanos, uertenteS. Moύθυσθυm, emeracpso ore actio Teli rem Ois hoc est. Et irrisacrificabunt amplius sacrificia sua, rebus vanissimis. hoc certe ni magis ad daemones spe, static reliqua idola Nes existiino eos hic per hoc nomen, intelle
xisse eos, Ufamuli cucupari latet, aut incubi&sictaibi edolauanta CAP. XVIII
Tm disecretur idolo moloch. Varia de hoc idolostar iunt hebraei. idam astrum esse aicit. Alii diabolum. Alii
omne idolosigenii eo mo uocari asseuerat. De hoc idolo, de modo, quo ei filios consecrabant, haec refert rabi Salomon. Umbria rum iri, hoc est Idololatria quae uocatur Moloch. viiis cultus hoc modo fiebat. Siquidem filios siuos tradebat lacerdotibus templor qui duos faciebant maximos ignes Winter eos transire puerum cogebant. Primu ergo dicit ne dederis, sic licet sacerdotibus
illis, deinde ponit moloch, quae est idololatria, quae fit per igne. hetecquidem ille Scribui autem alii fuisse apud ueteres hoc superstitionis genus, ex opinione qua putabant omnibus elementis in esse quosdadaemonas. ac ei, querninigne habitare opinabantur, filios consecrabant, rumper igne transire faciebant. Quid ergo sit per ignem facere filios transire apertissime demonstratur Deuteronomii capite duo decimo. Ubi prohibentur hebraei, eo modo deum colere, quo solarent getes, qui filios fit assuas igni in gratia deorum oburebant. Neserat alia superstitio nisi quia filios exurebant dremonibus eos sacrificantes. Neq; opus est tantis opimonibus. Septuaginsimilitudine delusi, non posuerunt hic ipsum nomen idoli Moloch, sed nomen hi/etdi. i. principem Nam moloch participium est smalach, imperauit, molech imperator alit regnator dicitur ver
teruncis itur poetic rem tu, o G ut G m. i. Et ex lanam tuo, no dabis,ut serviat priuc Pi. omnes tamen hebraei delatim
287쪽
iatini attestantur hoc loco moloch esse idolii aut idololatriae genu g. Id quod ex aliis etiam locis facile colligitur. Quod etiam attestatur Theodoritus, apud quem sic legimus e Matrapi Aiax, q
tur deus. Nonne hostias&sacrificia obtulistis mihi in deserto annos quadraginta fili Israel dc assumpsistis tentotiurn moloch. Mastrum dei uestri Raphaia. Imagines quas fecistis ut eas adoraretis prohibetiae filios suos, huius idoli sacerdotes facerent. Alii autem dicunt prohiberi, ne exteris regibus filios traderent, ut eorum essent serui, ac satellites Se impietatis eoru fierent participes. haec ille, Sed ne ipse quidem omnino ueris attigit. Moses enim Deuteronomii capite duodecimo declarauit, quae esset idololatria moloch. Semen qtiod hoc
loco summis pro ipsis filiis more linguae hebraicat. Quadere alibi dictum est. Non satis itas recte ab interpretibus factum est, ut non inutarint Phrasia hebraicam, nam in alium sensum fortasse acciperetur. Falsa quos esto commenticia prima expositio Nicolai posse uidelicet semen hoc loco pro ipso semine accipi. Est enim sermonis hebraici proprietas dit filii ac ipsa prolas semen appellat . ut semen Iacob semen Abraham.&alia infinita sic, hoc loco. Euomat habitatorcs suos. Ita habet&hebraicti ri). idest. Et euomet. At Septuaginta loge diuersius vota et eoωMi et sit, etsi dignata est uel odio habuit qpulcherrimemueridice exponit hoc sane istam is patribus graecis Theodortus enim hoc modo de ea
oisi in hoc est. Ne execretur terra inquit uos, sicut execrata est.
288쪽
LIBER Chananaeos pro eo quod e sicut illis, ob eos steIera intemstioni pe
n tua dati terram uobis tradidi sic vos similia facientes ulciscar. CAP. XIX. TIM PI Etatis reus. Num Non erit acceptabilis, non placebit sicut Geptuaginta b Emeto, Non acce piabitur. CIUIUM uorti 1 Dymnu idest, filios populi tui. Nes puto alio mo intelligendu, lut uertit Hieronymus Sico Sept ioci , ,h-γιῶ Di tibi et Asto rab. Et non excandesces aut ira in continebis in filios populi tui. AGRUM tuum. Non recte sertasse uinea, pro argro ponte a Septuaginta mAiaras b, ob inmor in Axoceor vincituram non seres ex diuersis.
OUAE sit ancilla nobilis. Immo aliter Um n nann Nna. hoc est. Et sit ancilla desponsata uiro. Sept. nescio cissimile, ipsi uidens innuere miti me ita Tic Haemis Adimo rum ac peium . Et ipsa, simul est reseruata uiro. De ancilla tam nobili nihil scribit . AP labunt amboque hoc idem, nulla hoc loco mentia, sed aliud praecipit lannm pa i Inquisitio erit, requirer istud inquit. Quod di Septuaginta uidentur innuere,cmmi micrum eis c. Providebitur ei pro ea ratio habebitur.qci rabi Salomon, alio modo hunc locum exponit, sed nihil ad rem . CV Ngregantes poma quae proserunt. rinem, . Ut augeant uobis prouentum suurn sicut etiam Septuaginta res. Axb Hym
ri uocetremo 'oc est. Acccssio erit uobis fruetus eius. Ec obseruabitis sortinia. et nyn, . Quod ad uaria in calatio. num Mauguriosigenera reliae. Sept. n. ad auspicias a ce ιθοσκι - ram. i. Nesaues aspexeritis, si uenes augurabimini. Doctores he hrcorum asserunt hoc referri ad praedictiones dierum temporum
feliciti uel infelictu, qc propriti est astrologoM. Propterea citae hoc a laudatissimo&excelletissimo principe Ioanc Pico Mirandulano aduersus astrologos Hieron alibi interpretam esciscitari hariolos. Male quos uertit aper Sept 'Hic, iab ether o. Ne comedatis sup 6tes peto cita cedu fuerat ut uertit Hieronymus, ne comedam iis lapsanguine neq; cerceasseqpo Ium,quo sanguine, mores interpreten Credo loculae corruptur ut peetnae urem positu sit et o tar,
289쪽
siso in interpretati sui capillos stud ose cincinnos factos. At ipse alia legem prohibere existimo. Solebant enim gentiles suos filiori non tondere capita sed permittebant caesarie cres e re quam multo post tempore daemonibus offerebant. Illud etiam mors erat apud illos ut cum essent in luci u barba Sabraderent, regenas serirent in eorum honorem qui essent defuncti . QVin etiam quasdam corporis partes acu uulnerabant atramentumq; superponebant, totumq; in cultu daemonum fiebat. Horcota intcrdaeit hic diurna lex. haec ille. Iod ergo de coma praeceptum est, praecipitur etia de barba. Atq; utruns amplexa est, proposita expositio.
Eo radetis barbam. Non hoc praecipitur, sed res rerm ridi
pa Hoc est, Et non corrumpes non temerabis non deprauabi angulos barbae tuae aut extremitates barbae tuae, sicut faciebant getes,
quemadmodum a Thcodorito supra est expositum. Septuaginta quod cum hebraica fide sentiunt ob A et eo et via i et M tra re. ides hi Nes corrumpetis formam barbae uestrae. Non prolibet retas hebraeis ne raderet barbas, quod ned hodie fit apud illos sed nemo regentiu hconsuetudine quada praua, in disponeda barba uterente.
ET Super i nortuo non incidetis carne S. Praecipitur ne ullo pacto, sicut gentes, ferirent carnes suas, non tam super mortuo Robalias res,luc madmodum sacerdotes cybeles, dete syrorum ut resert Lucianus.& tertio Regum scribitur Demortuo igitur in conte
290쪽
LIBERxtu hebraico non fit mentita. hoc enim modo habet . m orienda ma mn.Hoc est, Et dilacerationem animae, Sponetis in carne uestra. Anima igitur repro toto homine, sidefuncto accipitur ut inserius sese uidebunt Hierony-nai approbare quae hoc loco ditione Septuagitatiusto est clarios qui nihil inam utantes, penitus quos cum hebraico sentiunt, Uti vos em Oxi e reetis .idest Et uulnuscula aut sectiones non facietis, ob animam, in corpore uestro. Quid certe est 'banimam:
NON declinabitis ad magos, 3 harioloso trus diuinationis
genuSest, primum Septuaginta interpretantur Dee i 3 s. uos nostri uentriloquos appellant, inaxime Tertullianus qui de hac re, etiam peculiariter scribit. Ventriloquar mulieres et in tepestate novstra uidimus, quibus sedentibus uocula quaedam, ab earum Pudenudis excitabatur, respondebatq; sciscitantibus, ipseq; audire uolui n6o ullam fidem his adhiberem Ad ut daemonum praestigas cognoscerem. Praestigiae certe sunt, miserarum genera vanitatu Nascuntur ex his calanatiosi errores, hincrcdibiles calamitates. Huiusmodi scribunt patres graeci fuisse pythiain cuius impurissi mus daemon,
impurissimam refoedissimam elegerat partem, in qua uersaretur,&inde responsa fierret. De his extat apud Theodori tum super Leuiticum, qui his uerbis hunc exponit locu si Im in o. Gr si re vi rem vita Mob uno pomino Nec vo Paeto res, pusive os, reuole M is eteo ni iesio iaciam Dilatavi; os 'ros eqssit Om,Hoc est. Uidam nonnullis daemonibus repleti, plerosq dementium solebant decipere, quasi futura pnedicerent. HOS Graeci uocabant staneola intus in praetcordiis daemon loqui crederetur. haec ille Interpretatur autem alibi Hieronymnem Pythonis autem ut ex primo Regum colligit irAliud incantationis genus suis huidetur si hoc de quo hic agitur Non enim ibi responsa dabantur, sed simulachra suscitabantur animae s defunctoMeuocabantur, quas de rerum euentis interrogabant. Sed taciti haec conscinduntur. Nam, quod uertit ibi hytonem H eronymus,hic magos interpretatus cst, in fine quod sicquentis capitistici tit hym