장음표시 사용
401쪽
36o Iur. Nari se Gene. Tu. I.' θ Multo minus ergo recte eompensatur debitum liquidum eum eo, quod alter vi iniusta non Deerit iniuriam , quia hie plane deficit mutua obligatio . Lepida ergo , si qua alia, suit compensatio, qua creditoribus suis satisfeeit Vitellius apud Dion. Case. mp. Lib. LXV. p. Quum enim hi , proficiscenti in Germaniam , Vitellio iniecissent manus, eumque vix , datis fideiussoribus , dimisissent: hie, Oeeupato imperio, illos lati- tantes requisirit , sublatasque esse compensa- tione obligationes , dixit, quin & ehirographa sibi reddi iussit, interserens caussam ,
statem se illis pro eredita pecunia reddiEFD. Quasi & id imputare viatori possit latro , . quod , quum jugulare potuistet , incruenta spolia detraxerit.
f. CCCCXI. Quum porro & illi satisfactum sit, proculdub O , qui nihil a debitore exigere cupit , & quisque se iure suo , quod in favorem sui invectum est, recte se abdicet: sq. XlII.
perquam quippe intelligimus renunciationem creditoris , qua se iure suo exigendi debrutum ultro abdicat . Quumque perinde sit , sive quis animi sententiam verbis , sive factis , aliisque signis , declaret: g. CXCV. i perinde etiam esse patet, sive ver--, his acceptum quis ferat, sive factis , veluti redditione , vel combustione, vel laceratione chirographi , dummodo de contraria mente , aliove consilio creditoris , non constet, vel a 6 chirographum non a credito
402쪽
Cap. XI . Eu bus mdidis obligationes isc. 3 fr
ditore , sed ab alio iniusso , - vel a ) casu
fortuito potius , quam voluntate creditoris , laceratum combustumve estis, liquido probari possit. ' ) . . e
Sie recte remissa sibi esse tributa aliaque
. debita fiscalia i, dicere i poterant Romani squod eo consilio chirographa - & rationes omne S publice combussisset Hadrianus Imp, in hae stupenda liberalitate civium Romanorum animos sibi devinciret . Spartian. Hadr. cap. H. Absurde vero idem sibi persuaderet debitor , cui ideo chirograpluim reddidit eredittit , aer alia ae meliore forma lcone iperetur , vel, cujus chirographum , orto incendio conflagravit . Ex qua etiam facile reddideris rarionem , cur semper iniquissimum. visum sit , populum Romanum , obaeratum, NovAs TABULA s postulare , id est, a magi-.strati bus , vel . turbulenti ingenii tribunis , remissionem aeris alieni flagitare . Ita enim condonatio non proficiscebatur a creditori- hus, sed a mari uiatibus , de alieno liberalibus , & quo na potius erat ius dicere ere- . ditoribus, quam, iis invitis, debitores liberare . Pessimi rem exempli primum a Sulla repertam , iuerunt L. . 0ιι. L ό. LXXXVIII. Idem deinde Catilinam , idem ipsum popuIum a Caesare ex pectasIe , constat , quamvis tunc spe su a exciderint homines turbulenti sinat . Sallust. carit. Cap. XXI. QPsar de bello ei . III, I. Suet. Iul. cad. MLII. Plu latch. Solon. p. 86.
tere possit: g. CCC. X. 13. 1equitur pro
403쪽
3sa Iur. Nat. 9 Cene. Lib. I. . fecto, ar) ut & uterque obligationem bilateralem mutuo consensu tollere possit , -- ime quum nihil sit tam naturale , quam eodem modo quidque dissolvi , quo colligatum est. l. 3 s. D. de ret. iuri 28 Ut tamen is modus solvendi obligationem, locum non habeat , si leges positivae negotium aliquod , semel contractum , indissolubile esse jubeant. γ Quale hodie ubique inter Christiahos esse matrimonium, quod olim .apud Romanos bona utriusque gratia impune solvebatur , nemo ignor c. . - . . g. CCCCXIII. . :, An & al- Quia vero mutuo tantum consensu tolli
mati potest bilateresis obligatio : g. CCCCXII.
1olvatur 17. 29 unius salie voluntas illam non t6I- 'bης - lit 4 adeoque 3o alterutrius Rartis PERFIDIA non abrumpit obligationem , ceu pulsum est Grotio de iure belli is paci 19. 14. MPulandor Eo de iura nae. is genia V, II. 9.
Nam si & ipse , qui fidem non praestat , obligatus manet, quum se sua voluntate obligatione exsolvere mon possiti: pre concl. α9. & alteri ius est, .illum ad implendum. Paetum cogendi s quamvis 3Σ si hic iure suo uti nolit, procul dubio cesset utriusque obligatio, quippe iam utriusque consensu sublata. g. CCCCXII. 27. Potest autem id unusquisque , si alter pactum adimplere nolit . Omni enim bilaterali negotio tacita inest conditio , unum praestitvrum , quod promi serit , si & alter ε x su a, Parte pactost satisfacturus. g. CCCLXXIX. Si ergo, luc pacto non satisfecit , defiei c. cunditio, a qua suspensa est obligatio r
404쪽
t v. XU. Euἰbus anodis obligationes ΘΔ 3 63 g. CCCCI. Ir. adeoque & ipsa alterius obligatio cessat.
uuandoquidem porro qualemcumque pacto circumstantiam addere licet , eaeque Cir- m6dus , cumstantiae a paciscentibus. accurate sunt ob- lapsus
servandae r g. CCCCI. si.) facile intelligitur, 33 obligatione ES DIE concepta, Id, defectus quod promissum est , non prius , quam veis conditio niente diu, peti posse: 343 sin is DIEM proiam 'missum sit, veniente illo die, , obligationem ipso jure perimi ; 3s CONDITIONE porro a cujus eventu pacti effectus suspensus est , non exsistente, obligationem ex eadem ratione tolli ,364 Dist quis ad adimplendam ςo ditionem paratus , ab ipso paciscente , vel ,3 ) a tertio, sine quo adimpleri non potuit, sit prohibitus,
Itaque denuo tori Romani subi litates reis
dolet regula jureconsultorum Romanorum , ex contractv stricti iuris non posIe ad tempus deberi , adeoque obligationem huiusmodi, in te tam diem eonceptam , perpetuari , nisi quod creditor ultra tempus constitutum aliquid petens exeeptione doli mali repelli possit. g. 3. IV. de verb. Oblig. l. 4. lia'. D. deferv. l. 66. g. r. D. de ObL O act. Sunt haetricae fori Romani, quas si quis in jure n
turae quaereret , nae ille mihi magno conata maximas nugas agere videretur.
g. CCCCXV. Sunt porro obligationes , quae contempla septiotione cujusdam personae , eiulque qualita- mus, tum 1 contrahuntur .. Hae ergo quum ita sint m
405쪽
36 Iur. Nat. σ Gene. Lib. I. Comiuratae, ut vicariam praestationem non
admittant . g. CCCCVII. s. nemo non videt, 38 eas non transire posse ad heredes& successores , adeoque 39 MORTE promi lentis exspirare , quale quid in obligatione
dispensatorum , mandatariorumque Observamus. Non autem hunc modum.solvendi obligationem pertinere ad obligationes r liquas, quae ex bonis possunt adimpleri , 41 quippe quas, tamquam vicariam praestationem admittentes, & ad heredes transierri, atqui
Eadem est ratio , si contemplatione certi cujusdam status ad aliquid praestandum simas obligati. Perinde enim est, ac si sub conditione , si duret ille status , promissum esset. Quum etδo, deficiente conditione, & obligatio cesset: g. CCCCIX. 3 sequitur sane , ΑΣ ut mutato statu obligatio , in illo statu unice fundata, cesset, adeoque 3 qui administratorio nomine contraxit , finita adminis ratione , non amplius teneatur . Lult. D. de institi a f. I. 26. C. de adm. me. Quod
tamen de sola obligatione, quae ex pacto vel lege positiva oritur , non de illa , quam ip1a naturalis ratio hominibus imponit, intelligendum esse , facile intelligitur . sie ossicia speetat in , quae consul eivitati
debet, quia ex pacto sunt , cessant, simulacille consul esse desinit. sed & omela filiifamilias , quatenus ex lege positiva sunt, eesisant , simul ae filius patria potestate exiit. eo enim tempore patri non amplius ad- qui
406쪽
p. XV. Qussus modis oGigationes ΘΔ 36ς quirit, nee usumfructum bonorum adventitio- rvm moribus nostris debet. At ossieta, quae. liberis ipsa naturalis ratio imponit , veluti
obsequium, reverentia, gratus animus, etiam soluta per emaneipationem patria potestate , durant, nec parentibus, quorum e manu e
eefferunt liberi, sine injuria denegantur.
g. CCCCXVII. Quandoquidem porro obligatIo cessat, si
finis ita sit comparatust, ut obtineri numquam
possit g. CCCCVI. z. fieri non potest,qs quin is, qui speciem promi serit , illa
casu pereunte, liberetur, nisi forte 46 eam aestimato, vel 47 tamquam in solutum promiserit , nec 8 prior obligatio per novationem expresse sublata sit. Praeterea quum neminem excuset impossibilitas , qui ia ςulpa vel mora est : g. CXV. 6o facile patet, 49 periculum rei i promissae ferre , qui in mora vel culpa est, adeoque so ea omnia, quae supra de periculo rei venditae diximus, s. CCCLIII. seq.ὶ hic esse repetenda. g. CCCCXVIII. Denique quum & per alium solvere , g. CCCCVII. . 3e obligationem alteri remi tere , g. CCCCXI. α 3. ) & ab ea communi consensu discedere , novamque introducere liceat, quod postremum conventionis genus supra pactum mixtum vocavimus : g. CCCLXXXIX. sequitur , et ut quisque alteri priorem obligationem remittere, novaminque ejus loco recipere possit, quod negotium NovATIONEM , & , si de rebus dubiis
Nonus stet inte ritus . Decim snovatio ἐκ dolaiagatio .
407쪽
us I. Q. Nario Gene. Lib. I. Cap. XV. Θα& litigiosis contrahatur , TRANSACTIONEM u
camus. sa) Ut creditor debitori & ea lege remittere possit debitum , ut pro eo alius , quem ipse idoneum Iudicat, substituatur :quod speciatim vocant DELEGATIONEM . s3 Ut novationem disertis verbis , vel signis evidenti ssimis, delegationem vero , simul consentientibus omnibus , qui ad nego- γtium illud concurrunt, fieri oporteat. Ut denique s s multum intersit inter delegati nem Sc cinonem , qua creditor actionem adaversus debitorem , hoc etiam inscio & inviato, in. alterum ira fert.
408쪽
21 De Sram Hominis Naturali, ct Sociali./. ' talu I. Actenus rus NATUME , quo singulorum P Conne. actiones reguntur, expendimus. Proxi-Σm. Num est , ut, promi sti memores , etiam 3 GENTIuM., ad principia sua revocatum, veluti
in . nucleo exhibeamus. Lib. I. g. XXIII. Quum vero Ius GENTIUM sit ipsum jus naturale , vitae hominis soci ali , negotii sque societatum & integrarum gentium adplicatum r
Lib. I. g. XXI. M. illius indolem perspici
sine distincta sTATvuM & soCIErAT Uri notione non posse ue facile patet. f. II. STATus generatim est qualitas , per quam Quid sta. res unaquaeque limitarur : adeoque qualita- xu. b
tes , per quas ipse homo limitatur , recte phystii,
ro jam vires animi & corporis ab ipso Deo, τ ii thominum conditore , iam actiones eorum .liberae per legem limitantur ita priorem ii minum statum pinsicuM i ' ) posteriorem MORALEM adpellamus . Quum itaque iam de iure gentium acturi simus , quod in actionibus liberis dirigendis versatur : nemo non in-
409쪽
368 Iur. Θ Gent. Zib. II. Niliget , statum .hominis non ph Sciram sed moralem , directe ad noS pertinere .
Sie ex limitationibus Illis, ab ipso rerum
conditore prosectis, est , quod alli sint ma-seuli , alii faminae , alir eo iis ' recte formatum, alii motorosum ; alii validum & ν obu
sum, alii deforme aeceperunt: aliis ingenium ρεν pieax & ad omnε a factum, aliis hebes , ae netissimum ; aliis paene nullum contigit . Quae quidem omnia ad statum hominis νΗ-s1CUM , quem iuroconsulti naturalem vocant , pertinere , res ipsa. docet. . . Contra actiones . hominis liberae per leges aliter limitantur 3 uquis sit maritus , quam si ta ealibatu Vivat,
aliter, si parentis, aliter sit Alii familias , aliter, fi domini, aliter si μννὰ personam g
i etat. Quare haee omnia ad statum hominis MORALER , qui jureconsultis eis lis est, res renda sunt, quamvis paulo latius pateae st tus ΜοRALIS, quam jureconsistior memus,aὰ quem tantum statum libertatis, civ/tap3s,& familiae referri possent. g. III. io id sta. STAT Us porro ille MoRurs , secundum quem ms na- . homines quam maxime distinguuntur , vel Rii connatus est , vel ab aliquo ejus facto uu*' pendet. Prior vocatur NAIORA LIs 3 . Posterior
est qualitas vel conditio ,. homini ab ipsa n tura, sitne facto ejus, imposita, in qua liberae ejus actiones, prout iἀ natura illius si tus exigit, lege naturali limitantur . STATuscontra ADvENTITI 'qualitas vel conditio , quam homo sibi facto. suo eligit, in qua liberae ejus actiones , prout id ejus status sm
410쪽
Cap. 1. De flatu homin. natur. Osc. 3 ερ doles & conservatio exigit , lege limitam tur . ' ) Et ex illa limitatione eontingit , ut uterque sTATUs & jura certa hominibus tribuat, N eerta iisdem officia imponat . Sic singulari a jura atque officia competunt iis , qui in statu naturali vivunt, alia maritis & uxoribus, alia patribus filiisque familias , . alia dominis servisque, alia civibus. Et hine eodem redit definitio status Pulandor mi de osse.
hom. ct eis. II, I. I. sTATUM in genere esse .llam conditionem , ἰn qua inmines constitur; intelluuntur ad certum genus actionuiui obeundum , quem etiam peculiaria fere jura comi
6. IV. Non ergo hic I statum NATURALEM O' Natura- ponimus statui brutorum, qaae diveria a brutis natura magis adstarum ρ0sicum, quam mo opponiralem, pertinet: g. II. nec a) Itatui na-tair statuiturali repugnanti , qualem sibi statum servo- h' Mdrum fingebant iureconsulti: g. 2. ost. de iure contra
pis . sed 3 statui iociali & civili, quippe naturali.
quorum utrumque facto suo sibi aliisque imponunt homines, & quorum uterque vere est adventilius. g. III. ) Hic vero qualis fuerit, jam paullo accuratius, adhibita in consilium ratione, erit considerandum, quum unusquisque inde sit peripecturus rationem , cur homines plerique, relicto illo statu naturali, G bi alios , quamvis cum variis molestiis coim iunctos, adsciverint.' ) Equidem & ex hoe hominum statv , in