장음표시 사용
461쪽
Haec ob tineri nea quae sine potestate
qao Iur. Nad. DGene. Lib. II. de alimentis sibi prospicere, vel, quomodo actiones suas ad recta ratioris normam componere debeant, dijudicare possint: 3 Deus sane , qui eos exsistere voluit , etiam aliis curam demandasse, intelligitur, tenellos illos homunculos educandi. Quumque ideo incredibilem amorem erga liberos inseverit parentibus, non solum hominibus, verum etiam brutis animantibus , ut de hoc ossicis admonerentur, g. XXVII. ) hique praeterea sobolis procreandae educandaeve caussa societatem inierint, aut 1altim hunc finem unice ob oculos habere debuerint: g. eod. consequens est , s ) ut id officium priuiario incumbat parenti utrique, adeoque ε) societatis inter parentes & liberos finis non alius sit, quam
'9 Quamvis ergo contingere possit , ut homines diversi sexus non liberarum quaerendorum, sed solius libidinis caussa , congrediantur : tamen ideo hae obligatione non liberat tur , quod illium sibi finem proposuerunt . Qtium enim omnes impurae commixtiones extra matrimonium rectae rationi adversentur et i g. XXXV. non refert , quem finem ante , oculos habeant parentes, sed quem habere debeant, nec in cujusquam potestate est , iuri Praeceptivo, quod hune finem statuit, renun
ri, Quia er*o finis hujus. secietatis est commoda sobolis procreatae educatio, g. LII. )ea vero sine actionum directio e consistere
462쪽
Cap. III. De osciis infici parent. cte. 62 Inequit: consequens est, γ) ut Parentibus ii subnu. ceat liberorum actiones' diri gere , ac pro- bus com- inde 8 iis competat pol EsrAs in liberos , petenxς adeoque s) haec societas omnino sit inaequalis & rectoria. Quemadmodum Vero ex sae cu usque societatis cinia sociorum sunt aesti- i manda: cf. XU. 3.) ita ro) & haec DΑMkIUM POTEsTAs ex fine aestimanda est, adeoque D est jus, parentibus competens, ea omnia agendi, sine quibus liberorum actiones ad obtinendum huius societatis finem dirigi non possent..
' Habes ergo originem potestatis illius, qui parentes jure naturae in liberos ululatur. Uule Deus, ut liberi exsistant, id est , ut & conserventur , & feliciter vivant. c Lib. I. g. LXXVII. seq. ) Conservari & felices esse non Poliunt, nisi commode educentur. s s. LII.
Educari commode nequeunt nisi . eorum . 'actiones dirigantur. Vult ergo Deus ut ab iis, qui liberos educant , eorum actiones dia 'γ rig-0tur. Quum que ius dἱrigendi actiones liberorum sit potestas in liberos: fg. LIII. ii.
voluit sane , ut parentes potestatem in ii, --oS exerceant. Facellare ergo iubemus Hobbesium de eive IX, 3. hane potestatem eX Oc cupatione derivantem . Nee Pvsendormiis satisfacit , qui Lib. . n. de jur. nai. O gent. cap. II. g. IV. eam partim ex vitae socialis natura , partim ex praesumto liberorum consensu, explieare voluit. Consensus enim Praemia sumtus an societatem hanc , quem ipsi agno-Icimus, fundamento aliquo niti debet , quod non aliud esse potest, quam hoc, quod Pau'Io ante exPosuimus. 'ε ,- s. LIV.
463쪽
62 2 Iur. Nat. θ Gene. Lib. II. g. LIV. Potestas Quumque hoc ossicium communes liberos haec pe educandi utrique parenti incumbat: g. LIL ς 's consequens est, 11 ut & potestas haec rentcni utiique sit communis, adeoque i 3) ex iure ςst, gentium repeti non possit patria illa potestas, soli patri propria, quam ius Romanum inculcat. Attamen quum patris , tamquam mariti , in ipsa secretate coniugali regulariter primae sint partes: g. XLV. 61. facile est ad existimandum , a dissentientibus parentibus , paternae magis , quam maternae , voluntatis habendam esse rationem , disi is) pater aliquid, quod manifesto turpe , liberisque noxium sit , ii beat . Ad id enim , tamquam moraliter impossibile, nec matrem nec liberos obstringi, facile est ad existimandum.
' Immo& Quia praeterea officium educandi liberos , H 'β' ex quo laec potestas nascitur, aliquando prae Ahaz: 'mortuis parentibus , vel avi aviaeve , quos
tu ore , Dietas excitat , vel tognati occupant ζ ali-kT id, qu ndo ipsi parentes id aliis , ad hoc exse-Ptantes, quendum magis idoneis , demandant e alis
y-nsi . quando extraneus quidam id sibi , a pareΠ-tibus cedi, ultro poscit : sequitur , 16 ut haec potestas , quatenus in facultate actioneS liberorum dirigendi consistit, tunc & AvIS ,
Iiberos ADOPTANT, vel I9 in TUTELAM recipiunt, denegari nequeat , adeoque zo hi omneS ea potestate eatenus uti possint, quatenus cam suscepta ab iis cura educationi Sexigere videtur. . ADo-
464쪽
Cap. III. De inciis in sec. parent. cte. 4 23ὶ ADOPTIONEM ergo jus naturae non improbare statuimus , sed ex alia ratione , quam ex qua eam Romani derivarunt. inum enim liberi apud eos essent in patria potestate ,
id est, ly dominio juris Quiritium: . I. I. D.
de reἰ v d. indet colligebant, patrem liberos atque, ae alias res mancipi, in dominio sub constitutas , posse alienare , & mancipare ἀEt hine adoptiones fiebant per mancipatio.. nes & cessiones in iure , eeu alibi .oi endbmuS. Porto adoptare poterant soli masculi , non seminae, nisi ex indulgentia . principis insolatium liberorum amissorum : g. Io. Inst. t. r. c. de adopt. quia semina. aliquem in potestate habere non poterat - sed nos ad ptiones non ex dominio aliquo vel patris , i vel utriusque parentis , sed ex ossicio liberos educandi, eorumque actiones ad hune finem dirigendi derivamus .. Quoi omium quum aliquando alii extranei rectius , vel saltimaeque commode exsequantur , ac ipsi parentes a nihil obstat , quo minus hi illud alii volentibus concedere , adeoque liberos iis . in adoptionem dare possint. Nec quidquam, refert, masculus adopter, an femina , nupta an innupta , quia hac adoptio non imitatur naturam , sed parentum tantum ossicia . Et exstat sane hujusnodi adoptionis exemplum non modo apud Absyptios Exod. II, IO. verum etiam apud Romanos , apud quos V leriam Augustam non in solatium liberoruin amissorum , sed ob sterilitatem. , adoptasse Candidianum , refert Lactant. de mora. pe
g. LV L. Quemadmodum porro haec parentum P
testas consistit injure ea omnia agendi, sine
465쪽
424 Iuri Nat. Θ Gent. Tu. N. quibus liberorum actiones ad obtinendum λ- cietatis hujus finem dirigi non possunt: g. LIII. 11. ) ita facile est ad exi stimandum , ii parentibus licere & praescribere liberis, quae agere eos oporteat, & at ) prohibere, quae ab iis fieri nolint, & Σ33 immorigeros non modo objurgare, sed &,a prout res exigit, castigare , & acrioribus remediis in oris dinem. cogere: modo is ) id prudenter fiat, statusque non modo & dignitatis familiae , sed & 16 aetatis, , reliquarumque circumstantivum ratio habeatur.
ει Pusendorssi Iur. nai. O gent. VI, 2. 7. seq.Gbservam, maiorem esse huius potestatis vim in primae aetatis liberis , quam in adultioribu . Qitum enim tantum Possit pater, quan-vum requirit finis huius societatis, puta liberorum educatio, g. LIII. Ir. liberi autem imperfecti judicii vix umquam, quid factu optimum sit, perspiei ante ipsa res exigit,
ut Parentes omnes eorum actiones dirigant , eos ad eertam addiscendam artem , nee non
ad amplectendam religionem , quam ipsi prinbant , eompellant, immodestosque & immorigeros etiam virga scuti eaque castigent . Id vero bonus pater non secerit filio adultiori , quem , maturiore judicio praeditum, auctoritate magis & rationum pondere , quam severitate ac rigidiore imperio, ad quaevis honesta pertrahere studebit , nec temere qui quam , quod ad suturae vitae , rationes pertinet, invito illi per modum imperii injunget,
sie e. g. puerum parentes recte adigent etiam invitum , ut scholim frequentet , ah non recte adultum eogent ad dueendam uxorem sad certum vitae genus, a quo abhorret, elimi Leu
466쪽
cap. III. De Uficiis insoc. parent. ΘΔ 2 ssendum , cetera. Id quod observandum eontra Casp. Zieglerum , qui hane distinctionem non putat admittendam in Horis ad Groc.
g. L VII. Ex eodem patet, et finem huius societatis non exigere jus vitae di necis in liberos, 28 nisi forte in statu naturali parentes di ffusae familiae, tamquam capita, praefuerint: quamvis tunc magis ut principes vel imperantes , quam tamqNam parentes , id ius exercuisse videantur. Hinc denuo colligimus , 29 non probare. jus naturae rigidum illud ius veterum Romanorum , quod ipsis postea Romanis displicuit, adeoque Io) Vere docuisse Iustinianum , nullos esse alios homines , qui rati in liberos potestate ueantur, qua usi sine Romani. g. 2. Inst. de parr. me. ' ,
' Id vero vel inde pater , quod ius illud vi
tae & neeis magis patri proprium- , quam utrique Parenti commune fuisse , quin sese in ipsas uxores, & nurus etiam viduas porrexist e videtur . Exemplum sane posterioris observationis praebuit Iudas , qui , quum in tellexisset, seortatam esse Thamarem nutum e. Due te eam, inquit , ut comburatur. Genes XXX ram,2 . Ita & hodie Reges , quia inflatu naturali vivunt , hoe jus vitae & necis, exerrent in uxores , liberos , universamque familiam , idque & olim semper exercu runt , non tamquam patres , sed tamquam supremi imperantis . Sie inter Perseum &Demetrium filios judex sedit Philippus Macedo apud Liv. XL. 8. Sie a Valeria Μelsalina, uxore adultera, supplicium sumsit Cla
467쪽
626 Iur. Nan is Gent. Lib. II.: dius Caesar apud Sueton. in Clarsd. cap. XXVI. ut iam non dicam de exemplis recentiori- bus , quae jam alii eum cura expenderunt . Add. Barbeyrae ad Pufend. de jur. nai. O
f. LVIII. An rus Multo minus ergo 31 illa parentum . venum testas iure naturae conjuncta est cum jure li- β' 'di herosi venumdandi. , 3s delinquentes noxae
libς ψ a obveniunt , adquirendi, quamvis daec omnia Pς ς' antiqua saltim Romanorum iuri 1prudentia Ps r' ία barit. Nihil enim horum ita comparatum est, di ut De eo obtineri nequeat finis huius loca ratis. g. LIII. D. Attamen, quum haec po- , testas in facultare dirigendi liberorum acti
non deneganda videtur facultas , liberis pro conditione sua certas imperandi operas , ex iisque lucrum capiendi, immo & 3s administrandi ea , quae liberis sive forumae , live hominum beneficio obvenerunt.'
Nam quum ipsi liberi , quamdiu imma-
'ciuium imperfectumque eorum iudicium , directioni parentum subsint: quidni & eorum res ab iis administrentur An vero &fiuctuataria est, haee administrario Non dubIto. Qui- 'bustumque rebus indigent liberi , ras. a parentibus jure quodam suo exigunt, veluti cibur', potum, vestes es habitationem, sumtus distiplinae. Non ergo indigent fructibus , quibus ' maxime plerumque indigent parentes ad ale dos educandosque liberos . Et qua stome fructus a pat entibus repeterent liberi, quibus vi-
468쪽
ρ. III. De ossiciis isse. parent. ΘΩ 2 Icem numquam reddere possunt, si se suaque omnia redderent f Ismene apud sophoclem in
Etsi quis laborat , laborum tamen non me
minisse debet. g. LIX. sed haec de potestate parentum dicta KL, omelo. ficiant. Quod ad ossici eorumdem attinet: xum Pa ea intellectu facillima videntur . Etenim ex fine hujus societatis prono alveo fluunt. Est beros sib
inde nemo non intelligit, oblisatos esse pa- ' '. Tentes, ad ea omnia agenda , .une quibus finis hujus societatis obtineri non potest , &ad ea omittenda, quae cum fine illo pugnant. g. XXV. 76. seq. Itaque operae pretium fuerit , educationis notionem evolvere paullo accuratius, ut ex .ea officia, tum parentum , tum liberorum , tanto facilius certiusque eruantur. g. LX. ' . Obligationem ad educandos liberos paren- Quid eis tῖbus ipsum amorem, quem illis natura inse- dufacto , vit , inculcare , iam supra monuimus. g. ut, euii XXVII. Qirumque parentes liberos non alio sistate a AMORE, quam BENE voLENI IAE , complecti possint , Lib. I. g. LXXXV. hic vero in eo consistat , ut entis inferioris atque imperfectioris felicitate delectemur , eamque 1em te, &, quantum in ens illud cadit, amplifi
469쪽
418 ' Iur. Nat. Θ Gent. tu. II.quens est , 36 ut & parentes liberos non εmodo conservare, sed 3 felicitatem ec-rum amplificare teneantur : & 38 in hoc ipso consistat commoda EDUCATIO, perquam adeo 3 s) nihil aliud intelligimus, quam curam parentum, qua liberos suos & conservare , & felicitatem perfectionemque eorum amplificare, omni ope nituntur. Quid enim adeo magnum est, preereasse ibberos, nisi & eonserventur λ & quid conservasse, nisi & ita instituantur, ut verae selicitatis partieipes ella possint Ad bene vi νen . . ' dum, ait Seneca , de Benes III, 3I. minima portio est vimere . Et paucis interiectis: Hi mre , quam non sit magnum beneficium , vitam' dare e exposuisse et nempe injuria erat, genuisse . uno ruidam solligo , minImrem esse be--, n eium patrIs matriAue concubitum , nisi ae- cesserinι alia ψ quae pr=sequerentur hoc .nitiam muneris, ct aliis Oscias ratum facerent.
'Vm Quum ergo parentum sit, operam dare , .u ut conserventur liberi: g. m. 39. consetam. sani-quens est , ΑΟ ut non modo iis alimenta x xς cymi noda, ' ) idest, victum amictumque , id Iditi pro conditione sua praebere, sed & 4r eo-hrorum rum valitudinem curare , 42 corpus menχ- 'R-xv braque, quantum in se est, integra praestare, quin & 43 eos a luxu, ingluvie, lascivia, omnibusque vitiis , quae sanitatem ac vires corporis animique prosternunt, avertere , ac proinde Α non temere solos & sine custode retioquere, teneantur. ' .
470쪽
Cap. III. De disciis insta starent. θα 429 mimi lactis instillatio. Ad hane enim ipsam matrem obligatam esse , vel hoe ipta eas natura admonet , quod illico a partu , ubera illius lacte turgescere incipiunt, & inexhaustus ille fons tamdiu plerumque hoe nectar suffete , donee solidiorem cibum fera infantuli stomachus . Vere ergo neglecti ossieti . materni reas esse , quae vel commoditatis suae , vel
formae servandae causa , eam Operam nutrie
lis & stortillis delegant , ipsi pagani , ductu
solius rationis, viderunt, multisque probarunt argumentis. Pertinent hue Plutarch. d. liber.edue. pag. 3. Geli. 23 OEL A rt. XIII I. . At ssicuti necessitas facile unumquemque solvit lege adfirmativa: Lib. I. g. CXIV j9 i ita
. nec vitio vertendum suerit matri delicatiori , infirmae, lacte destitutae: si nutrici commendet infantem . Qualis vero deligenda sit a proba Prudente matre, elegante epistola ad Phyllida ostendit Myia apud Thom. Gale Opuse. κυ1hοι. era. O phys pag. PFQ. f. L X II. HuIc ergo ossicio omnino adversantur Quia ProCuratio abortus, 46) expositio infantum , eorumdem, nihil tale meritorum , ab- verset te. dicatio vel exheredatio, ' ) 48 aliment Tum necessariorum denegatio , & similia, quae sint hujus societatis repugnant , Vitia . In primis 49 reprehensione aignissimi , indignique parentum nomine Junt, qui vel derelinquunt liberos , vel so I incuria sua eLficiunt , ut vita , sanitas , sensus , mem-Draque eorum aliquid capiant detrimenti . CZuin sa tanto detestabilior est haec pare tiam impiet s , quo magis sensus , sanitas , integritasque membrorum non solum ad con