Ars Sophoclis emendandi

111쪽

καὶ νι ηορα τοι μn εἰδεναι σή γ ν τις I. Nauchius deleto v. 321, quem absurdum dicit, pro ἐπεὶ scribit xle εἰ Quae verba absurda an non necessaria cla Dindor . notam existimant, ea ego artificioso poetae consilio deberi censeo. Deianira enim, ut inquietem animi snspicione agitati et cupiditate cognoscendi res puellae incensi celet, non simpliciter rogat, sed causam adsertutcunque inventam, quam in rem cum maximo particulae ἐπεὶ καὶ et o conveniunt. Non magis igitur subditicius est hic, quam V 312 sq. Si poeta originem mali ipsam persequitur et Oxprimit. Sin quid

σιηγγνω/ινοῦν 'χει ad illa, quae a Nauchio eiciuntur, spretant. Itaque auspiciones, quae in hoc genere commota a sunt, inane a se exhibent, et quamquam accidere poteratnt aliquod verbum corruptum sicut correctionis, id quod supra vidimus, ita interpolationis causa esset, tamen has auspiciones cum per se multum dubii abant tum eo probabilitate carent, quod correctorem potius, id quod in promptu erat, verbum ipsum corraxisse quam novum versum addidisse et veri simile est et usu experiantia. que comprobatur.

Quod exemplum Nauchius ex Eur. Phoen. 1388 adfert ad Trach. 321 πλεέων δε τοις ρέωσιν ἐστάλασσ Jnia ν τοῖσι μωσι διὰ φίλων

δορωδέαν, ubi eum LOCI ex IIACI corruptum esset , alterum V Ia- emas explendae causa adi tum esse censet, eo mihi quidem nihil videtur probari nam quod Nauchius obloquitur, spectantes nullo modo plus sudoris profundero quam fratres de capite decertantes, id ne

resutations quidem indigere videtur; διὰ φέλω ορρωδέαν autem est, anxia alterius fratris, cui alterutra pars studebat, sollicitudine*. Aliud est, quod quidem suspicor de Trach. 58I sqq. qui sunt:

καὶ πεπειρανχαι τάδε

112쪽

εα ιζχαν ae Oυρρον, ε τε δοκευπρασσειν φιαται- εἰ δὲ μη, πεπαυσOsιαι. V. 585 damnavit undarus m. in Trach. p. 194 sqq. a Din-dorfius ita assensit, ut quattuor v. 584- in suspicionem vocaret putaretque Sophoclem Deianirae orationem versibus 582. 583 finivisso, qui aptissimi essent perorationi. V. 585 etiam Berghius et Nauchius eaneellis saepserunt. Wodorus recte dicit verba ueτροισι τοῖς 'Hρακλεῖ meram esse explicationem vocabuli plueoις eo molestiorem, quo plenius quid significet vocabulum φέλτρα versibus praecedentibns declaratum sit, inutilissimum vero substantivum τῆν παῖδα Quem ex ustathio

p. 799, 3 adhibet locum Σοφοκλῆς ει το ε non εἰς το ἐαν που

eerti offici posse videtur. in magis etiam quam quae Nunderes intulit, commovet inditum ταῖς ἐφ 'Hρακλει quo nihil h. l. ineptina Suo autem iuro indoinus continuos versus exagitat, in quibus reprehendit onlocationem sententias αν πως - Περμλωμεθα aptae ex verbis ιε ir χόνrru τοοργον. At quaeritur quae causa fuerit alicui ni hos quattuor versus adderet. eoodit quod κακας ειτολιιας nihil habo cui sit oppositum. Haec si reputaveris, tibi dubium non erit, quin v. 584 primo omissus et ad marginem adscriptus, postea post 582. 583 inlatus causa fuerit supplementi. Nun etiam molesta forma πεπειραreta in πεπεἱραται, quod est in duobus po- graphis, iusta causa mutari potest. Itaque oratio Deianirae ioconcluditur: καὶ πεnεἰραται ταδε,

113쪽

verans 889 substituit, omissus et ad marginem adscriptus, postmodum alieno loco inlatus esset, quam sententiam amplexus est auchius, impngnavit M. Suffertus. - Εgo illam suspicionem inanem esso puto alia causa ommotus ac Seyssertus, qui qua da v. 889 893 sq. aliter os et a ceteri interpretes, ea probare non possum. - o primum quidem σπερ νωις V. 889ynon est, ut interpretatur Seyssortus, dicentis, minus sua interesse, quomodo ab Neoptolomo allovetur h. e. alleveturne omnino necne quam ab amulis eius non allevari , sed nihil aliud est quam ess potest ut in animo habes φ. Nimirumst M. Seyssertus et ii, qui uno versum damnant, neglexerunt quid sit Looυσι ' o δε 8873. Videlicet Neoptolemus optionem dat Philoctetas, utrum adlevatus cum magna molestia ad navem sat an ontinuo a famulis ad navem portari velit cla. του πονο mo υκ κνος . Ad quod h. non respondero potest συμ αυιος αρον quasi Neoptolemus denegaVerit suam operam, unum respondere potest, quod sequitur alteram optionis partem se velle,

alteram nolle.

Iam refutatis omnibus suspicionibus facile adparebit quid velitinis 3 auro αρον hoc ιαος, quod quidem lacile mutare possis in αυθις Praecavere enim vult Philoctetes, no sors praevidet, ut famuli ad illud negotium adcurranti quam quidem cautionem Neoptolemus magis ab opinion inertiae famulorum cla του πονον αρου ὀκνος repetit, quam a vera causa, quae 90- exponitur. De ποτὲ in v. 880, quod Metaehius in τοτε mutari vult, recte statuit Neque vero . 879 880 plans omitti possunt, quia proprium agnoscitur poeta consilium incohandi eius spectaculi, quo et Neoptolemus in adiuvando inope homine et spectatores molestiam adlevandi adspicientes summa misericordia commoveantur. E 94 delavit Nauchius ut absurdum additamentum et v. 40 ante 3 conlocavit, quod recepit O. Iahnius. - pud Euripidem serram, τοι θανοντας ε ταναστησω ποτέ inlatum ante G νυν παρουσζς ζ ιον λυσεις βαρος, apud Sophoclem nullo modo sero, a cuius arte ho prorsus abhorret neque uno exemplo comprobatur. Estne igitur . 40 delendus enm oratiatio Symb. l. A. A. 1864, p. 27 sq. 3 concederem, nisi versum 941 putarem egregium. Diqiligo by Ooste

114쪽

Chrysosthomis enim consueta ab Electra audire res a suo ingenio alienas memor conloquii antea cum ea habiti apte obloquitur γῆ τοις θανόνet ας ξανασrησε πάλιν si enim supra p. 36 emendavi pro ποτε); contra Electra iam intempestivae altercationis deprecandae et seriae orationis incohandae causa summo adfectu verba οὐκ GF εἶπον

ου γαρ ἄν φρων Θυν dieit, quo adfectu etiam Chrysothemidis

animus convertitur, ut continuo parata sit consilia Electra accipere. Non minus alienam ab arte Sophoclis, qui ad natura veritatisque regulam sese componit, illam orationis seriem esse contendo,qnam Nauchius El. 1222 sq. constituit: ο κ γαρ συ κεῖνος OP. εκ ια' εἰ σαφῆ γω - σφραγιδα πατρος - P. τήνδε προσ- victae 'ρει. Quamobrem non licet dicere ib. 2I diverbii

aequabilitatem perturbatam esso, atquo illo v. ut vel maxime in Sophoclis artem quadrat, ita necessario requiritur propter verba quae sequuntur: ευφζιι φωνει, quae ad unam δυσφημον Vocem ταφης cis. i. 361 sq. pertinent. Ceterum se. O. O. 334. - Itaque quod O. O. 28 sq. Nauchius opinatur nno versu deleto stichomythias simul rationem restitutam esse, hoc nihil valero potest. Nihil aliud eo loco suspectum esse intra videbimus. Iniuria Nundem Trach. 999 sq. orba οδ' - καταδερχθῆναι

κρζαις βω/ιων referri et debet et potest, ita ad vocabulum ακήλγ ον pertinet sententia τίς γαρ - araκζλν σει, in qua Verba χυ ρις κζro transpositis illis verbis sunt molesta is undero quidem eiecta sunt , non transpositis rectissimo se habent. Addo hic paucos locos, ubi ex interpretationibus noVos Versus conflatos esse putant. Ant. 775 indorfius do artungi coniectura scribit αγος φευγειν προ9εις deleto v. 776, quem cum ιονον ad το oro adscriptum textuiquo inlatum esset, adhibito verbo subsecivo φευγειν confictum esse putat. - Sed cum hae parum sint probabilia, cum probabilius ιόνον ex τρεπειν depravatum sit sola supra p. 27), tum videndum est, ne deliberato poeta hunc versum addiderit Creontis moribns accommodatum, qui φυχρος επὶ θεριιοισι nihil nisi publicum commodum spectat.

115쪽

O R. 74 λυπεῖ τι πρασσει του γαρ εἰκ-ος περααnεστι πλεlco του καθηκοντος χρονου Benueius et orsonus mutato περ in περο v. 5 deleverunt, quem e Suida s. v. του καθήκοντος glossem ess adpareat. t si Suidas Verbis του κα91 κοντος περ χρονου τουτέσr et os ορισθεντος λέγεται δε καὶ του εἰκceto περ aliquid tribui debet, effici potest, Suidam legisso λυπει, πρασσε του καθηκοντος περ cum glossematis χρονου et του εἰκότος ερα , altero adscripto, altero supra scripto, ut ex his verbis locus ita interpolatus videatur, ut nunc

habetur.

Sed quum scriptura librorum ea sit, quae aptissimum sensum praebeat et in orationem Oedipi optimo conveniat Verba enim πλείω ο κ χρονου causam adserunt verborum o εἰκοτος inci ultra opinatum temporis spatium μ, tanquam Oedipus dicat: non putabam eum ad hanc diem abfuturum esse, nam illud iter non tanti est temporis quumque consilium poetae agnoscatur his versibus probabiliter continuo Creontem producendi, infirma est Suidae auctoritas, apud quem duae locutiones του εἰκοτος περ et os καθη-κono χρονου ut idem significantes ex aliquo commentario depromptas

esse videntur. 2. Num lacunas oxpleta sint vomitiua intomotantia.

Post hae iam illud inquiramus, num in Sophoelis libris versus quidam lacunae, quae in iis aut notata aut a grammaticis animad-Versa esset, explenda causa additi rursus ex textu sint expungendi. Do . R. 800 iam supra p. 2 dictum est, quamquam is versus, si spurius esset habendus, nihil valeret in hano quaestionem, quia ad recentius tempus pertineret. Phil. 1. 2 τι tria παλαιος αγαθος τέλος- ιιος gramma fico deberi versum desectum utcunque explenti censet indoinus, qui proelivis est ad has opiniones. - Hic versus, qui Vel maximo

accommodatam continet sententiam corrigendus est non XDessendus.

Nam quod is corruptus est, id prudenti non indicium erit interpolationis. Alii alia machinati sunt La habet et a superscripto a m. r. o spiritu leni superis in asperum mutato, in apographia pluribus legitur τι σὰς Schneideminus scripsit, δ' αὐ, Badhamus τι Diqiligo by Ooste

116쪽

γαρ , einerius τέ r oi . Id est responsum soptolemi, ut hi- lactetos non potissimum num adhuc vivat Nestor, sed post Verba γάλλοντές εἰσι νυν ἐν Ἀπεέων re-63 prius, cur Nestor non coerceat mala consilia in exercitu Argivorum, qua ipsa interrogatione altera continetur, quaesivisse videatur. Atquo nihil mutatur de opsimi libri scriptura, si scribimus τέ ir; a relatum ad verba ἐνωπείων στρατον vel potius et δ' οἴ Quum autem adpareat non aliter dici debere παλαιος φέλος atque M. Alo. 212 r εἶπαλαιος δεσποrαις ιιοι τέλος, intellegitur particulam τε consueto more postmodum insertam esse. Itaque scribendum est:

et ν ου παλαιος κἀγαθος ο ἐμος φίλος Νέστωρ ὁ Πυλιος ἐστιν;

Quum os semel scriptum esset, cetera utcunque metro sunt adaptata. Similiter ib. 782 indoinus opinatur duodecim has syllabas ἀλλὰ δεδοικ παῖ, μη ι ἀτελν ς ευχ ab interpolatore positas esse, quum trimeter ab Sophoclo scriptus intorcidisset. Sed quum sententia ea sit, quae hic flagitatur, et quum certe interpolator trimetrum iambicum et confecturus fuerit et conficere potuerit, eo quod laborat versus, minime Dindorfit opinio comprobatur. Quae sit graviter corrupti Versus medela, statu Vix potest.

dum Engerus utrumque v. deleri iubet, alii unum v. 1436 spurium habent Hersetius coniectat σφω Ρ ευοδοln πιυς ταφὴν τελεῖν μοι deleto V. q.), indorfius aut totum versum aut verba ἐπεὶ - Τετον lacunae explenda causa ab intorpolatore conficta arbitratur. - Si Versus 1436 sana rations corrigi potest jam et elisio vocalisci et sententia satis suspecta est , nihil si hoc loco dubitandum erit. Nam id quidem negare non licet, recte urgestum ευο dolo, quod

Engerus ad verba odo κr 1432 portiner putat, mutasse ineu διδοim In iis quas vel Elmslsius cum cod. Laur scripsit ἐπεὶ ο ιι ζ τά. vel Bothius coniecit ἐπεὶ λιιν ζωντά ri, manet elisio suspecta Martinus auspicatus est φα εἰ τελεῖτέ μοι θανοντι καὶ γαρ ζωντ γ Ουκέω ξετον, eimsoethius θανοντι H ν ιε

117쪽

rtior απαξιοῖ πατηρ, quorum illud probabilitate, o recto sensu caret. Mihi videtur ἐπιιιιου in ἐπουμοι La ἐς superscripto literis minutioribus ει depravatum causa fuisso corruptelae Polynices dicit: τόν do rebus ominosis satis perspicue εἰ τελε ε μοι, θανον ἐπει- , ου ζεύνr γ υθις ἐξετον nam si mo iterum habebitis, o

tuus oro, non vivus. Nihil obstat quominus olynices eandem sero sententiam, quum valere iubet sorores, repetat.

D vsrsibus R. 1713 et 1716 1690), ubi item Dindoinus talem

grammaticorum operam suspicatur, intra dicemus. Ant versibus IIII III Borghius putat lacunam quae postv III fuerit, parum apto ab interpolatore expletam esse. - Sed ut supra p. 4 vidimus, quanta iniuria viri docti lacunam statuant hoc loco, ita suspicionem do v. 1111 - 111 inanem habemus. Verba καὶ παρων κλισο uae respondent ad rogationem chori δρα νυν τάδ' ἐλθ ιυν iri ἐς ἄλλοισιν ρε τε et nyco et παρων notionem αυτος continet atque id cum Creon maxima in mente habeat, Verba veto τ εδησα, qua absurdo inlata arbitratur Dindorsius post ἐπειδὴ - ἐπεστρατο, non minus recte pro aiaro δν σας interponi possunt qnam Ant. 298 orbis os ἐκδιδάσκει φρενας χρηστὰς ιστασθαι interponitur καὶ παραλ λάσσουσα. Figurate autem quindictum sit ἔδησα et ἐκλίσο/ιαι, dubitare non licet. Ib. . Im arbitratur Dindorsus ab interpolatore prosectum, qui verborum desectum utcunque expleverit. Alii prudentius in corruptis verbis vestigia verae scripturae deprehendere conati sunt cla supra p. 7M. Trach. II L. indorfius in thes. r. l. s. v. hra Vp. 654 cla s. v. υσια V p. 2419 spurium iudicat, G. indorsus lacuna explendae causa confictum opinatur, einehius eum v. post 906 conlocari iubet ita scriptum καὶ τὰ ἄδαιδας εἰς το λοιπον υσέας i. e. luxuriae adparatum in posterum actum luco non conlustratum. Versus, qualem supra p. 50 emendavimus καὶ χῖς ἀκωους εἰς το λοιπονουσίας, et nitidissimus et suo loco accommodatissimus ast. O. R. I90 Hermerdenus arbitratur in genuini, qui excidisset, versus locum suffectum esse. Oedipus quia patre opinato mortuo sun coniugio matris cogitat, ne nuntium quidem quidquam aliud sentiro suspicatus addit πατρος τε κιό, quo simul concedit ex parto

. .. . .

118쪽

Sane metum suum vanum adparere. Egregio igitur ut versus 1000 in nuntium iam aliquid insigno prolaturum, ita v. 1001 in animum Oedipi quadrat. Qui vero non vides, versum 1001 necessario requiri propter versus tres qui sequuntur, is prope caecutire videtur. Has igitur do lacunis expletis opiniones non plus probabilitatis habent quam illae superiores de com ruptelis interpolatione sublatis.

Item lacuna explendae causa Leuisellius Philol. I p. 777)Phil. s. 437 1440 verba ἐγω δ' σκληπιον - τοξοις μύναι adficta putat. Iam Iacobus in quaest Soph. p. 313 sq. hunc locum interpolatum iudicaverat, quia supra 1333 Neoptolemus auctore Heleno ab Aesculapii filiis, hic Herculos ab ipso osculapio Philoctetam sanatum iri diceret. Hoc verissima refutavit Butimannus, cuius causam adsensu Hermannus comprobavit cis. Nunder Adv. in h. p. 14 sq. . euischius vero negat, erculi, qui nihil nisi Λιος βου- λενιι - 141 5 reserat, dicere licere se missurum esculapium aut causam esso, cur modicus mittatur, quum antea 1424 sit osos παυσε λυγοας. Neque Vero caussam perspici posse censet, cur poeta hic fabulam commutaverit, cum alias Machaon vel Podalirius Herculem sanasse prodatur. Denique causam et δευτερον γα - τοξοις αλώναι ceteris abhorrere dicit, nam ad Herculis commodum Iovis consilia non pertinere. - Contra haec primo reputandum est Herculem non ut Iovis legatum, sed sua sponte de coelo descendisse v. 141 5 sqq.), itaque in eius oratione commixta esse et Iovis consilia et ipsius monita Commutaveritne autem suo Mario Sophocles fabulam traditam an aliam secutus sit, ignoratur. Postremo ipsi sententiae et δευιερον γα τοι se oti τὴν χρεων τοξοις αλῶναι subest causa, cur Hercules inducatur, ut ob hanc ipsam rem poeta propriam Herculis curam effinxisse putandus sit. Ceterum haec verba tam apte cum ceterisconhaerent , ut molestum sit operam lacunas explentium et quaelibet

concinnantium MOScere.

119쪽

At dixerit quispiam, pariter ib. 365 - 1367 verba οι ον Gotio - δι σσε u ἐκριναν inserta sunt, quae Branchius eiecitratus incogitantiae arguendum esse poetam, si Philoctota haec tribueret, qui nihil eorum, quae ad Troiam gesta fuissent, ante illam diomcomperisset, qui litem Ulixis cum isto de Achillis armis prorsus ignoraret, qui supra V. 405 a Neoptolemo audivisset Aiacem anto Achillem fato unctum esse Plurimi secuti sunt Brunckium Schaeserus, Jacobus , utimannus, indorsus, Schneideminus, Berghius, Nauchius, defendit locum Ersurdtius, undem indu in Phil. 18 sqq.), Hermannus Retracti adn. ad Soph. Phil. p. 18), nuper M. Se ertus, qui verissime de hoc loco disserit et quod praeter illa reprehendit Brunckius, colorem ipsum orationis, qui adsuti centonis mangonem prodat, id optime refutat Equidem non tam negligentiam aut oblivionem excusandam, quam nihil commissum in Veritatem, quam dicunt, poeticam, non violata artis praecepta censeo, quae non Vetanthio in ro, quae non pertinet ad ipsum fabulas decursum, in causis adserendis, quae invisos efficiant Neoptolemo Achaeos jam Achillis arma Ulixi esse scrota ea contumelia est ipsi Achilli inlata Philoctetam plura dicere quam ei antea in ficta Neoptolemi oratione tradita sunt. CD qua infra ad Phil. 36 adserentur et Trach. 824 sq. o quae emannus ad hil. 416 disputat. Denique ii, qui illis verbia eiectis enuntiato ι γε - συλωντες continuant εὶ τα τοῖσδεκτε, videant, ne quid desiderent in verborum complexione Cis. versus 455 - 458, quos apto ob similem structuram orationis ominparavit Se ortus:

Verba την ταυτης - πατερ ab histrione videntur undero Em. in Trach. 19 sqq. interposita eadem artungius delevit. Secuti Diqiligo by Ooste

120쪽

sunt indorfius, qui in adnot. Oxon unum v. 363 ineptum grammatio additamentum iudicaverat, Nauchius. Berghius quoque in v. 363 manifesta interpolationis vestigia sprehendit. obraeus v. 362 363 deleri iussit ut tautologiam Adv. II 38J. Erlaestius auctore Hermanno V. 363 versui 35 continuavi 0.εγο ν των Εὐρυτουτωνδ' εἶπε δεσποζειν Θωνὶ, Hermannus ipse postea verba io accipienda esse censuit: bello petit huius putriam, in qua Lichas Euryti regnum tenero illum et oi 3 ειπε velle dicebat Sententia poetae ab his viris ignorari videtur. Contumeliosus et resutandi studiosus munitus: Non regnum Euryti, inquit, Hercules petebat, sed patriam Ioles. Ita quod minus commode dictum putant rarol-δα - πολιν de eadem urbo Oechalia, maxime aptum est, nam πατοέδα heimathcum acerbitato quadam invidiosa oppositum est verbis δεσπο- ζειν θρόνων hoc sensu: Herculi minus Eurytu ibi regnabat, quam Iolo habitabat. Unum ιυνδε 363 serri non potest; Brunchius ex uno apographo recepit et oi δε Levi mutatione admissa consilium poeta plano adsequi nobis videmur: ὀν ὐρυιον cur 'πε nam particula γε demum oppositum illud fit apertum. CD. 466- 478. O. R. I28 sq. a multis vario tentatos Ellenditus Ann schol.

Berol. 1838 II p. 693 in unum v consociavit et άδ' ἐκ Dot ερρ υγε

συιιιιιγῆ κακα Elmsteius delevit alterum v. Dindorsus utrumque, scilicet additum lacuna explendae causa. Ut alterum vocabulum κακά abolerent, multi multa machinati sunt Porsonus υχ νὼς μονου Hermannus o κείνου stoνου Lachmannua ιιόνου tor Her-

mutata omnia sana essent: τάδ εκ δυοῖν ερρ 0γεν υ ιονου κάτα Sed nicunque o so habet, de versibus ipsis nulli dubitationi locus est. Quod ut demonstremus, pauca disserere opus est de narrationibua nuntiorum fumulorumque. In horum narrationibus iam complures adverterunt poetam hominum de plebe naturam et sentiendi loquendique morem expressisse cis Boechh. d. ni. Berol. 1843 p. 78 de industriaque eas sententias, eas locutiones iis tribuisse, quae minus subtiles, tersas, polita essent. Contra dici potest alias partes Diqiligo by Ooste