Ars Sophoclis emendandi

81쪽

b. Versuum ordo inVersus.

Constat versuum ordine mutando plurimis Euripidis sabularum locis lucem adparuisse. Apud Sophoclem una eiusmodi coniectura consensum omnium tulit, Musgravi do . . 327 - 33I. io enim cognovit versui 328 suum locum esse ante v. 331. Nauchius longius progressus est in ordine versuum mutando ratus binos post

binos versus, 327. 32 post 329. 330 conlocari sibera. Mihi in utroque ordine aliquid reprehendendum videtur, in illo, quod nullam causam perspicio repetiti J τεκνον ἐκεις τέκνον πένζνας in hoc, quod inhumanum est Ismenam Verba ο ανε ιιοχθου γε μοι prius pronuntiar quam illa J πάτερ δυσιιοιρ ραν. Quis vero non videt, hae verba dicentem occurrere filiam patri Natura et veritat. mihi hic ordo requiri videtur:

Nunc Oedipus τέκνον πέφηνας dicit, quum dextram filiae amplexus inhaeret et filiam suam sibi adesso manus attrectatione sentit, qui

oculis cernere non potest. Nun etiam maximo accommodatum est

dicat Oedipus vim ommunis sanguinis, Vim pietatis summam esse omnesque labores superare. Sive igitur δις ἀθλια depravatum erat in i σύ θλιαι sive non erat, aliquis δυοιν sto ante. τῆσδε καιιου locum habere ratus versuum ordinem 330. 29. 328 circumvertit 328. 329. 33M. Itaque oonsilium deprehendimus in a Versuum transpositione; nunc num temere et casu aliquid in hoc genere vitiatum sit, quaaritur. D. O. C. 1119. 1120 inverso ordine legunta in a sodadscripto ' et αμ. Multis ut Gn. Dindorfio, A. Nanchio, Fr Hstasio ind. lecti. ratisi.

1856 7 , . Engero Ρhilol. 15 p. 107 , Gu. euritio Isin ann. Tp. 393 sqq. probavit O. Ribbeckius eam rationem, qua O. R. v. 246-251 post 272 conlocari iussit. Iam apud Dobr. Adv. I, , 32 tale quid

82쪽

ostensum, sed relictum est , si ιιου V. 250 retines, potin post 27 hae conlocanda erant; sed laustra negatur subaudiri posse Detoν ante πα9ειν μ). Ribbechin rationes suas exposuit in Mus Rhen. N. S. XIII p. 129-132, et qui ib. XVI p. 489 sqq. oblocutus est, Classenum redarguit remque magis explanavit ib. p. 501 sqq. Meliore fructu quam Classenua contra disputavit Hasseibachius Ρhilol. XX p. 211 sqq. . Praeterea da hac oratione Oedipi disseruerunt Heine- mannus ad crit aesth. Oed. R.), qui lacunosam habet eam orationem, Bemhardius his liti Gr. II, 2 p. 3263, qui 269-272 anto 244 transponit, M. Schmidtius Ann schol Austr. 186 p. 10 sqq. , qui v. 24 sq. et 269-72 permutat. Postremo Hermerdenus non solum cum Ribbeckio 246 - 251 post 272, sed tiam 244. 245. 252 254 post 268, B Todilus Mn schol. Berol. N. S. I p. 221 244. 245 inter 251 et 273 conlocandos censet, quocum facit Nauchius. Verbis τουτον Οὐανδρα 236 significari occisorem, non occultatorem, perspicitur et ex ipsa re et ex loco, quem comparavit E surditus, Eur. r. 46 sqq. et ex V 24 sq. Cum consilio cla τονανδο τουτον στις ἐστέ poeta facit Oedipum ipsum se exsecrantem PD. 35 sqq. 17 sqq. nec licet subtilius rem perscrutari nulla poetici consilii ratione habita. Ceterum aliud est interfectorem non prodere, aliud religionis causa illum a communione sacrorum arcere. Oedipi autem consilium viros doctos video perperam accipere Oedipus enim nihil aliud efficero vult quam o civitas piaculum mereatur λῆς μια ιατος τουν bra ονroo. o. 25 τοῖσδε pertinere ad v. 246 sq. πλειον- ιλα et resere optime possemasseibachius monuit. Primo Oedipus suo regis officio satisfacit idquo concludit verbis ἐγω ιεν ου κιε 24 sq. . Altera orationis parte cives admonet, quantum eorum intersit intersectorem detegi, praemittit autem ad augendam admonitionis Vim ea, quae non ad regis officium, sed ad animi voluntatem spectant κατευχο/ιαι - ῆρασαμην). Verbum

ειτε πλεέονων tisa, quae malo intelleguntur, aeque debent accipiatquo illud additum στις ἐστι 236). Oedipus quasi verba sua comrigit quod singularem numerum o δεδρακοτα dixit, tanquam addat: is sive unus est sive plures sunt qui latent occisores*; nam quia om-

83쪽

nino eoisores latent etiam numerus eorum imotus est male Hasset-baohius L l. p. 211 μθ interpretatur latuit ignorata propria huius verbi significatione, quam etiam alii ignoraverunt). - Molestissimo autem verba H δἐ τῶ αλλοισι Καδιιεέοις, σοι ταδ εστ ἀοέσκον ae t 273 illis versibus do Ribbeckii sententia interis

positis seiunguntur abis 263-66 καὶ ταυτα τοῖς ἐζ doco σιν κzε. Ιb. v. 624 post 625 mutatis personis transponi vult r. Ηaasius ind. lecti. ratisi. 1856l p. 11 - 16. Difficilis est locus, sed inversione versuum nihil proficitur. Ut paucis dicam quid sentiam de hoc loco moveor innumeri coniecturis inutilibus, quae in eum conlata sunt. Ac primum quidem quod putant, V. 623 pugnare cum V. 640 sq., verba v. 623 hominis iracundi sunt, qui ut quam maxime praeter exspectationem Creonti respondeat, dicit mortem sibi etiam gratiorem esse quam exilium Creontis. Reapse igitur idem dicit Oedipus, quod 640 sqq. eum vello refertur. V. 625 autem cum iis quae sequuntur, artissimo oonhaeret Oed. tu parere non vis 3 Cr. non sana enim imperas; - Oed. regi semper parendum est; Cr. non est male regnantiφ . Nisi igitn lacuna ante v. 24 statui debet vel et antov. 24 Oedipo tribntum si post eum singuli versus Creontis intereiderunt, haec interpretatio versus 24 sit oportet: Voles namgovia sivo ονλοσει nihil aliud ex . 623 subaudiri potest cita, ut ante insigni exemplo manifestes, quale id invidia i. e. mi dem vertangen meines ode Wilrdestra Eoigen, io mei de has gehen

n. 28 sq. Firnhaberes Philol. IV p. 186 inter 22 et 23 inseri vult inepte. Ib versuum 1022 - 24 ordinem invertit Nauchius. V. 1022 post 1023 conlocatus apto sensu caret neque habet quod excipiat

versum 1023.

Ib. 1424-1431 Nanchius varsu 141 5 subicit o r. hilol. XII, 633 sqq. contra dixit Bonitatus ann schol Austr. 1857 p. 194 .Quum arens 1429 - 1431 nullo modo in Oedipum cadant, Engerus Philo XV p. 11 sq. et postea Meinehius Anal Soph. p. 244Laoloam 1424 142 illuc Engere post 1412 transponunt 'eussetius deni-oue improbata Nauchi inversione post 1423 aliquot versus interob

84쪽

disse putat Isin ann. 79 p. 322-326 , id quod ante eum Sohenhelius v. ann se hol Austr. ibid. p. 195), post eum HerWerdenus quoquo suspicatus est. - Ut versus 1429 1431 rgontia esso debent, nam quae contra Bontigium disputat Nauchius, inania sunt cita versus 1424-28 eiusdem esse oportet, quippe qui causam contineant illorum. N autem offendaris abrupto dicendi genere 1424 , reputandum, aliud esse conloquium cum homine adverso adversisque oculis cernente, aliud cum caeco homine. Ant. 663 - 66 Seidlerus conlocavit post 671 plurimique eum secuti sunt Librorum ordinem recto defendit M. Seysserens. Novo illo ordina plura incommoda fiunt, velut quod καὶ τουro τὰν ανδρα pertinet ad sententiam ἐν τοῖς γαρ ικείοισιν - δίκαιος ων.

partim salsae partim inanes vel inutiles sunt. me nonnullis aram infra diesitur. Quod Trach. 401 - 404 scriptura codicis ἐρωτησαae 403 Nauasi coniectura comprobari videtur, conseratur ib. 412 ποικίλασ cuius scripturae causam supra sub VII p. 27 aperuimus. Quaestio προς-ἐν ἐροέπειν δοκεῖς 402 in re manifesta et quae responso non indigeat, talis est qualem etiam in communi vita usu ludsequi solet συ r, τι - ἐρ- σας εχεις; Non minus apta sunt Verba τόλιιησο ειπειν, quia nuntius iam suam, quae postea sequitur, argumentationem in mente habet. Denique cum exspectatio quaedam rei ut magnae gravisque commota est, tum demum suo loco est longa expositio nuntii 405-7 . Quamobrem putaverim naturam veritatemque, quae hoc loco agnoscitur, Nauchi coniectura sublatam esse. Ib. 630 sq. nihil desideratur, num orba τέ di Fra αλ ἐροέποις; ipsa dimittendi vim contineant. - Phil. v. 7, quo causa additur illius mandati imperatorum, et ante v. 6 et post silum positus esse potest, est a poeta post eum positus cum elegantia orationis causa tum ideo, quod ea quae sequuntur cum illo Versu conhaerent.

85쪽

Ηis rebus cognitis iam iudicaro licet apud Sophoclem nos hvio mendandi generi super sed ea a Quamobrem etiam id, quod aliquamdiu putabam, . . I536-I538 inverso ordino 1538. 1536 1537 logendos esse, nunc parum probabile videtur.

Postremo unum locum, quo Verba transponere volunt commemor alius rei causa, O C. 664. Porsonum enim Observasse constat, veteres tragicos ubi senarium retico terminaverint et verbum non monosyllabum praecesserit, ubique sere trochaeum quartum purum servavisse Hoc praecepto commotus Dindoinus illo

loco pro κανευ τῆς ἐμῆς seripsit καν ἐμῆς ara melius Dobraeo, qui

eum particula Heathiana καν νευ γ ἐμῆς proposuit. Nauchius praesert καν νευ aetas ιῆς. Sed nihil mutandum, alia enim ratio est. Hermannus El. Doctr. eis. p. 114 cla ad Phil. 22 docuit, praegressa paulo anto interpunctione recla se habero illum trimetri exitum. Non minus autem interpunctione Valero in hac re puto diaeresin hephthemimerin, ut non magis laboret versus θαρσεῖν ιιεν ουν γωγε

κανε τῆς ἐμῆς quam Phil. 22 α ιοι προσελθων σῖγα συιαιν ειτ'εχει lada igitur etiam . Euripideus υιλας ὁ χαDJoισι νωτοις ρανόν Ion 1 excusationem habet, non unde arbitratur Meinehius Anal. Soph. ad Phil. L . . XV. Personarum notae Vitiatae.

Personarum notae saepe turbatae sunt, non raro missae, saepe

salsae Causa ostenditur adnotation Dindorsi ad O. C. 83 7 Personarum nomina per totam fabulam a m secunda sunt substituta pro lineolis, quibus prima manus personarum vices indicaveratμ cla. 1679,h praefixum a m feci, lineola a m. r. cum 1683 ἀν praefixnm m. m. lineola a m. r.μ, nimirum propter semininum τάλ χινας 1096 επιχ praescriptum, corruptum ex ετι χορος, significat continuarichori verba, etsi a carmino melico transitus fiat ad diverbium*. Trach. 383 Xo omissumφ. Ἀ iam sunt verba Deianirae 7 Frm. 58 duo versus non eiusdem sunt:

86쪽

69XVI. Menda vicinorum vocabulorum gratia commissa.

Reputanti, quae quis verba inter scribendum legerit, a i ad tempus quasi in memoria haerere, mirum non videbitur, saepe in albquem locum corrumpendum Valuisse vicinum vocabulum vel vicini vocabuli terminationem. Verum non solum temeritate sed etiam

ignorantia in hoo genere peccatum est, cum librarii alicuius verbi rationem perperam acciperent, velut O. R. 1193 τὸ σόν τοι scriptum est pro et iso ro propter παραδειγ/ια, 1195 Ddενα pro ουδεν propter βροτων.

corruptum est ex avarro recordatione v. 39, O R. 722 θανεῖν

87쪽

referebantur quo non pertinebant χάρον του 'olια, κακων, θεωH. Ιb. 219 ιελυτ Ἀλλὰ ταχυνεt correctum ex ιιελλε rnν, ἀλλὰ ταχυνε, quod Hermannus et Elmsteius restituerunt; 475 οἰνεorcκco ex νεοποm', quod Cantem invenit, corruptum propter ιος quod praecedit pediperam supra scripsit, ant. t οποκέοι . Nun iam audeo do vexatissimo versu Ant. 4 αrr ατερ coniecturam meam proferro et rationis et rei causa. Prope quidem, cum primo coniecissem ἄκους cerερ, acquievi cognito, illud iam ab Astio inventum et a elcher in Mus Rhen. N. S. XVI p. 10 praelata forma ἄκης vel maxime commendatum esse. Nunc Verum invenisso mihi videor. Hoc praemitto me brevitati studere ac non repetero, quod ab aliis satis demonstratum est. Ne quis igitur me accuset temeritatis, si nihil dico de causa cur locus quisque non sanus sit iudicandus.

Corruptum autem τε propter ιν ς ex περα Cum verbis οὐδεννα ου ἀλγεινον υτ ιζ περ cla locutionem δεινον καὶ περαδεινου v. Nauchii adnot. crit ad Ant. 1097). Non improbabilitorWnnderus Trach. 104 iam κακὰ mutavit in Ur 0 περα. O. R. 159 α ιβροτ' Ἀδωνα non omnino repetitum est ex ψιβροτε σά/ia 157), sed huius loci recordatione corruptum similiter atquo

O. . l. s. a. και ανδοον ex καναγνον. Quid requiratur cognoscitur ex re et nominativo κεκλοιιενει, quem cave de m recentissimae correctione mutes in dativum. Scribendum νιοει ' ανα Elisio diphthongi αι extra dubitationem metro posita Trach. 216 cfr. indor . adn. in hoo cantico nihil habet offensionis, in diverbiis recte, ubi in libris invenitur El. 18, O C. 44 Phil. 385 1071 , loco mota est Αι I97 sq. cum Hermanno taρβν et vel ex apographis rαρβητος scit. σι ἐν recipiendum et ριιῶτ', quod habet La et pleraque ographa, cum Suidas et Zonaras est praebent, mutandum videtur in rem τ). O. O. 28 βροτων Mordatione . 27 depravatum ex κακῶν arbitror φυγὴ κακων unius notionis instar alterum genetivum itinὀς ανωlo regiq. Nam spiri hoc loco obiectum requirit. Item . . II35

88쪽

τως γαλε ιπε ιροι lycior molestui et vitiosum, res γαρήιιπειροις κακοῖν id est, quod desideras. D. 297 quid sibi vult σκοπος Alia ratio est . 35 ch. 1098, Phil. 125J. Nimirum momor versus 3 librarius πειιπος quod hio sensu postulatur, in σκοπος mutavit cis. 70, O R. 289 Ant. 164 . Contrario ib. I9I πηιπον depravatum est ex σκοπον scis. Aut 215, M. 945J. Minus accurate interpretes volunt ad σκοπον δε με χωρέιν subaudiri βοίλοιιαι, cum illa verba simpliciter posita sint pro σκοπου

Ib. 554 ἀκουων corruptum est recordatione v 551 non ex tuisδε λευσσοιν, quod Nauchius et Blaydesius coniecit, non sana excogitavit Hetrusoethius Cur crit. I p. 321 - , sed ex απα'ων.

R. 562 pro alter ας malim P ἐπαιδευ νJ. El. 22 libri absint ἐν δεινοις ναγκασθην ἐν δει roiς quod alii aliter metro adaptaverunt. Quod poeta scripsit, legit scholiasta qui adnotat διὰ δε et ἐν περ βασιν των δεινων ἀναγκάζοιιαι κrt. Legit enim procul dubio non quo G Wolffius do schol Laurip. 34 suspicatus est . 1 αγκόσ2κὸν ἐν περδεινοις, sed δεινοῖς γ νο- κύσθς δεινων, quod ut αρρητα ρρυτοιν O. R. 465), κακὰ κακων D. C. 1238) πισιὼ πισrων Aeschyl. Pers. 681ydictum apte scholiasta interpretatus est διῶ ἐν περβασιν ων δεινων perinde atque ib. 849 δειλαέα δειλαίων DPhi ho modo intellexit, recto ut videtur, et

interpretatus est ἐπὶ παρπιγορ ντοις κακοις, si modo non solum sententiam, sed etiam verba spectaviti Ib. 780 or ri κτος πνον i. ξ γ Ω- ρας corruptum ess vidit

Meinehius, qui Philol. XX p. 719 coniecit ου ἐφ ημέ G. Soribendum videtur υ ιεθ' ἐμεραν, quod propter ἰὴ νυκτος depravatum est.

R. 878 ἐναργως propter σπερ abiit ex Doreris adiretis enim

semper Sophocles utitur . . 10. Trach. 224. 11 Ant. 795 263. O. R. 335 .

89쪽

videtur in γλωσσηνοι. LE. Ant. I029 ettio θανοντι num propter eto θανοντα, sq. corruptum ait nescio, corruptum esse scio. Nam quid tandem est εὶκε et si θανοντι pNemo interpretum hac locution offensus est, nisi quod nunc demum Naucrius Θανοντι suspectum dicit. Dubium esse non potest, quin

XVII. Vitia ex compendiosa scriptura nata.

De compendiorum sigiarumque usu vide obet Var. Lect p. 270. Vestigia compendiosae scripturae exstant compluribus locis in cod. La: M 481 Ο Θ λόγον a m reo insertum 860 Σαμινος reo. El. 99 κε pr. in πευκε radendo mutatum 182 - ιεμνέδας,113 πρ una duabusvo literis superis erasis, uno in litura am ant. ib. 14 non improbabiliter Bothius coniecit πολυπ-ιονας pro πολυπονος Trach. 245 ρίθμειον ει inci mutato p ἀνηριχιον; 1219 παρνον superscr. 9 παρθενον); Phil. 199 Dilara corr. in εἶ λέγεται 1388 λοις superso. γοις et deletis a m. r. literis ἔς. Egregie antem O R. 1099 Lachmannus προσπελασθεῖσα mutavit in πατρος πελασθεισα. Sic quod indotaus Trach. 689 pro εν δοιιοις auspicatus est ἐνδυτον abiisse in ενδον et postea metri causa in ἐν os ot productum esse existimo. Ne secus El. 1075 ποτιιον, quod Schneide inus, Bergrius scripsit pro τον primo in πον orruptum esse videtur. Disjtia b c Orale

90쪽

Trach. 55 λυτηριον Βύπηιι corruptum esse vidit Hermannus, qui coniecit λ. κήληιια ortum Vero λυπηιι ex ποθν73ια, quod scriptum est πῆιια, et ex primis liferis vocabuli λυr ριον Cum ποθηφια D. στεροζti 1138, quod etiam stam. 227 in σιέοζω lator videtur, et compara v. 1142 et oti: δε φιλrσι τὸν O ε ιν ναι ποθον. n. 578 ιυχοις pro os οις corrigendum esse cognoscitur ex V. 686; ινχοις scriptum ιοις abiit in osιοις. Phil. 048 ενος κρατε λογου salsum esse standi Bonitgius

Symb. I p. 36 sq. Ortum autem κρατω ex κοος i. e. καιρος, quod unum huic loco convenit.

El. 109 των, quod Hermannus in sormam maxime dubiam τεων mutavit, videtur nihil aliud esse quam δων i. α δομων cla Ant. 1186πλοι πει - κατ' οἶκον - ἐγα .

Hac ratione licet O. R. 108 restituero, ita quidem, ut aliquid praecipiamus, de quo infra demum dicendi locus erit. Verba τῆς γαρ πεφυκα ι ρος urgumento sunt, postea de patre dici debero aliquid, de quo nihil dicitur. Iudico igitur, o fuisse πως, ut L 103 invios τἀπο corruptum est iu τα πω, et illud προς, quum post id alterum προς intercidisset, ut aliquid significaret, mutatum in no versum autem inutili additamento του ιον completum esse. Una causa igitur totius corruptelae sui προς post προς omissum. Nunc iam habes quod exspectas: τοιοσδε r εκφος προ ιι ρος οὐκ αν ξελθοιιι et ιπρος πατρος αλλος, ἄστε ικὶ Πιαθεῖν γενει. n. 444 quid est υτως quid movet Creontem, ut dicat το θεε πέστιν φεροις Reprehendendi profecto sunt interpretes, quos hoc loco nihil offendit. Est autem υτως recordatione initiiv. 1442 corruptum ex compendio O Fc i. o. θεους Nun intellegia

quid dicer velit Oedipus Mou αρ ἀνδρος ἀθλιο πευσεσωυπερ si quid respondeat Creon.

Iam saepius nobis occurrit manus correctoris. Nimirum in diverbiis, ubi et metrum et sensus facito perspici poterat, cum aliquod Verbum aut corruptum esset aut intercidisset, librarii via grammatici