Ars Sophoclis emendandi

51쪽

ferunt interpretes O R. 634 τι τῆν αβουλον στάσιν μυσσης προασθε, at quis non videt, quid differat inter utrumque locum Quid contro- Versiae loco Trach. cum Hercules nihil aliud quam sollicitam anxiamque filii a x a piae t. hi ominis intenderit' mendandum ἐς λογουτάσιν , quod is scholiasta legisse videtur, qui locum interpretatus est sic: εὐλαβοοιιαι in εἰς τοιαυτην ιιιλίαν ἐλθων ιν οὐχ αιρετάμοι προτειννὶς ignorata vi vocis τάσις. EI. I336 diei non posse πλῆστου βοῆς Meinelitus in Anal Soph. ad h. l. monuit. Non cum eo correxerim ἀπαυστου, sed ἀλrκetos D. 1312 ἐκλ. aniso litora cerasa. io ἀληκτος se. Trach. 985. -

b. Dittographiae.

Literae syllabae, vocabula eadem post eadem, similia post similia ut omissa, ita saepe adiecta sunt di. O. O. 353 ποοσθεν προσθεν altero προσ9εν punctis notato, 895 ἀποαοσπάσας altera syllaba noduobus punctis 1184 τον τον priore τον tribus punctis notato infrim. 1165ὶ ita O. R. 162 ἰώ ita 793-oimo eraso go P. ους

κου ἀκουοντος p. κἀκουοντας 1125 τουτο et γ, 169νῆν τις γ ν p. ἐν τις cis Trach. 830 τι nor ετ ἐπέπονον p. δει ποτμέπονον Nec secus O C. 121 λευσα αντον corruptum est Xλευσσ' υτον, quod de prior Hermania coniectura recepit Moinelitus. Egregis Berghius Ant. 1150 οφά- μειαι σαις mendavit in προφάνη, ωναξ, σαις, Hermannus El. 852 χαltio in ιωνι. Memorabilo est, quod Schneidaminus vidit, hil. 1322 scripturam Laet Flor. γ ευνοιαν σοι λέγco ortam esse X ευνοιαν superscript σοι i. o. εὐσοιαν urco scir. i. 97 χεραι i. e. χερα et χερι . Ant. 93 τοιγαρτοι τουτων οισιν ἄγουσιν videtur τουτων ortum ess ex repetito τοι et pronomine νὶν quod ut obiectum verbi δγουσιν exspectas τοιγαρTοι νιν τοισιν ἄγουσιν. - .

Ha via membra disiecta poeta conligi possunt in fragm. 46I bex fabula I ιιιενες reliquo, quod desperant indorfius et Nauchius: r ποτε ιηλοτρον ἀγενναιον ει τῆν τῆς Ἱδης τριολυμπιον ὁ.tia. Nimirum in δὲ ποτε repetitum est ex Jζς, ιηλοτροφωprocul dubio est ιι γλοτροφων, ut etiam ἀγενναι certissima ratione in

52쪽

ἀπλων mutari possit. Nune quid in τη- τῆν τῆς lateat, obscuram esse non potest latet o ιιιενες et ' δης corruptum est ex ιδον σdo scripto Redde igitur poetae 1aec: διε ιιηλοτρο υν γελῶν ποιιιενες εἰδον τριολυφιπιον αρμG. Si da Paride dicitur, scribendum ποιιιὴν εἶδεν -

X. Clausulae versuum corruptae et initia .

Usu comprobatum est inprimis clausulas minus initia versuum corruptelae obnoxia fuisse. Eo enim loco sacillimo aberrabant oculi librariorum o r. i. 82 κνωι δειν, sed delecto δεινδε m. r. ἰAnt. 5 ποῖον οὐχ eras χις 710 αγαν γαν in litura literarum ιανθαν 1030 κτανεῖν in litura undecim literam , in eum locum maxime oblivio et negligentia eorundem valebat eis. Trach. 265 βέλο serius additum literis tenuioribus, sed eadem manu ut videtur, 319 λυτον primo omissum, sed postea literis exilioribus suppletum cis Ant. 131M. Ant. 1341 initio versus ος ex superiora v. repetitum. Ita vidit Din-dorfius . . 1 oλοι ex fino superioris v irrepsisse; 28 am multo recentiore ex o vel o sactum D. 457, ubi steri libri

habent θέλγέ ou Lb. θέλητέ μοι 1474 Dindoinus recto addidissa videtur πατερ 1640 neo φερειν quod in a, nec φρενι quod in aliquot apographis e correctione Iegitur, recte se habet 1488 Nauchius recto φρενι delevit e αφῆναι p. 4 φυναι scripsit ἐυφῆναι τοδε vel πότερ'); O. R. 360 ώγειν ex . 358 inlatum est, sensus postulat μονον δέ πλέον emendavit Meinerius in πέρα Ant. 1098 λακεῖν

vorsu 1094 debetur. Deperdita vox fueritne Κρεον quod apographa habent, an λαβεῖν quod Neuius coniecit, an τα νδε, τόδε, statui nequit. Dubitara licet de Ai. 185 comp. cum v. 300 h. Nauchii adnot. orit. ad . 300. Frustra critiei v. i. 80 tentaverunt. Nimirum φέ versui 799 addi debet, quod hic conlocatum corrupit versum Corrigendum: του ιαντεως scit. εuaθε o, καθ' ηιιέραν τὴν νυν- e. οτι αυτε θωπιος lος πελει - Ιb. 755 ποτέ locum non habst, nam non hoo, sed πἐρα ultrahano diem sensu requiritur. ω ποτέ librariis in lausula versuum

53쪽

solebat in promptu esse. O. R. 1377 quidem pro ποι corrigendum os in n. 94 παλιν Im τοδε Similiter . . II ποδα corruptum est ex τόν φ κρυφον

κατ αλσoo. Ib. 367 εοις rectissimo se habet aemulantur enim inter A ratres concedendo, contendendo, Creonti regnum esse committendum cis. λογοι σκοπουσι 369 , in hanc autem sententiam unica convenit ne

pro τε Κοέοντί τοι . Non aliter Phil. 12I γ ετ oorrigendum videtur γέ τοι antea ετ procis recto M. Seyssertus scripsit, cuius

altera coniectura γέ που in praesentem hilocteta adfectum minus convenit, cui nunc mors patris explorata est). h. ib. 81, ubi a τι Pausa apographa τοι habent. O. R. 1383 verba et o mini mutili versus complementum habenda sunt. er erdenus coniecit αλώστορα, praestare videtur ιιιασ-τορα cla Euri Androm. 15 . El. 889 ιαθουσα ιιο v. 'ropria via, quam hi habeto actovσα ει duia i aspernatur additum ιο i. e. μου mutandum in ιε. Trach. 433 pro φανεl exspectas ιoνος D. 353 sqq. Phil. 25 librorum scriptura ει vulgo ex Camerarii coniectura corrigitur inran. Et probabilius, ut ex parte omissum post φοιν, et aptius est φανῆ. R. 650 πάνυ correptum videtur ex ποδα. Nam πανυ ut languidum impugnavit Berghius in Ann. Ant. Disc. 183 p. 962, adivsrbio Sophoclis abiudicat Melaehius Ana Soph. p. 17. In stam. 678, I et molestum est arti et ad νωιιαν obiectum desidoratur. megendum igitur ἐν Θεώῖς κρατος. In initio eorruptus vidstur i. v. 678 cla M. Serfferti adnotationem); scribendum puto λέγω pro ἐγω ο - ἐπισταμαι -

Unam literam quoque in initio Trach. v. 55 amissam ess pnto:

τανδρος κατα τοσιν pro χνδρος, ζ. . M. Terminationes Verborum correptae. Negligentia et ignorantia maxime in terminationibus vocabulorum a librariis peccatum est os . . c. 40 Σκοτους p. Σκοτου 23 ἐπον

54쪽

Saepissima permutantur similes formae indicativi, coniunctivi, optatiVi εις, ης, οις, ει, ο, οι, luμεν οι ιεν, ο ιεθα, t ιε'a

ωι ιι P. ευφDάναι ra ιωρμο ευεις p. ιν ιονε υσεις, quod restituit Hermerdenus, in. 121. Secundam personam dual aci indicat temp. historicorum apud Atticos exiisso in 7ν, non in ν, docuit Elmsteius ad εἰχετην

aliter corrigendum ess vidit Hermamus. O. R. 230 quid rei esset, bono perspexit Hermerdonus. De pere grinis non ut intersectoribus, sed ut delatoribus nunc dici, et ou- Diqitia i Corale

55쪽

3Strarium στις ποθ' ιιῶν et verba et me κερδος τελω 'γω extra dubitationem ponunt. Scribendum igitur procul dubio αλλος pro se . . mi quod ignoratione vitiatum est; αλλος verbis ξ αλλης χθονος definitur. Atque αλλει non ἄλλον legi debere intellegitur ex articulo

τον αυτόχειρο , qui alioqui post ἄλλον mutandus sit in ντ

m. II56 αυτος inutila est, non inutile est αυιῆς, quia , cum

λαθρα coniungi oportet. AM I00 βεβαρβαρωμέν* minus commode cum ισTρ l Cou- haeret scribendum ipsius varietatis causa βεβαρβαρεψιιένως - bmiliter . . I579 pro molesta sorma ξυντομωταrco scribere malim

O. R. 676 et Ant. 8 noscio an πορευσοφιαι mutandum sit in πορευο ιαι. Certo Phil. 786 pro πασε scribendum est ἐπαζει, nam do praeterito et praesenti, nihil de futuro tempore cogitat hiloctetes.

El. 649 convenientius videtur βουλευοιεν quam βουλευουσιν. O. R. II recto ii interpretantur, qui secundum O. O. 1094 verbo στεροειν tribuunt vim petondi, rogandi; nam duae causa consessus supplicum esse possunt, aut metas in aliqua mala re propulsanda

aut desiderium in aliquo bono appetendo. Itaque nisi στεκαντες interpretari liost desiderio alicuius rei commoti*, acribendum est στέρξοντες petituriμ. O. C. 363 πα is tam licet locis Euripidis confirmetur, tamen παρο- ἐασω sensum, quem h. l. desideres, exhibet ,quia adsum, ad finem exoptatum perveni Iaboribus exanclatis μ). XII. Lacume. Quam faciis vel singula vocabula vel universi versus intercidere potuerint, ex eo cognoscitur, quod complura vocabula a plurimi versus primo omissi postmodum aut ab ipso librario aut a Morthota codicis insorti us ad marginem adscripti nnt. Vsint si librarius post O. R. 1299 deductus simili initio προσεβν - προ σῆ intulerat V. 1302, periculum erat, no versuum 130 et 1301 iaetura fieret oti.

56쪽

ib. 1104, ubi librarius propter similitudinem verborum ab ἀνάσσων ad ναέων aberravit, ut verba ε 4 βακχειος θεος ναέco omitteret si enim ros explicanda est. - liquid praecipua calamitatis L1427 1432 et O. . inter 183 et 184 vel archetypo nostrorum librorum vel superiori libro accidisse videtur. D. O. O. 1491 post ἐπιγDala relictum spatium sex vel octo iterarum et L 1432, autem sunt quibus molestum videatur aliquem locum stellulis inlustrare*, si sunt admonendi, desectum versuum La o ab Erlaestio

Brunckio. O. O. L . ab Hormanno ordinem versuum melius Her- manno descripsisso videtur Nauchius - minus verbis et sententiarum nexu, quis una ratione antistrophica et metro detectum aso, ut

metuendum sit, ne etiam alibi, ubi illud auxilium non suppetit, lacunae lateant. Neque omnes putaverim concessuros fuisse, post Ant. II66 versum interiisse, nisi ἀγαθῆ τυχη Athenaeus et Eustathius illum versum 1167 conservassent. Miungius quidem offensus verbo et lyημι o. infin. coniuncto, singulari τουιον post pluralem ανδρες Verbis sopi'χος νεκθος

repudiavit hunc versum, sed nihil offscit aliquid probabilitatis habeat ex scholiastae adnotation coniectura καὶ γα ν δονα ον α προδωσι, ζωντα, οὐτέθημ ἐγώ, sed ps libros non licet ita scribere ceterumcla M. Seysserti adnot. . Illud vero adparet, multo minus ab a re Iaboraro libros Sophoclis quam Euripidis Mancus autem est praeter eos, quos adtulimus locos, liber Sophoclisant. 112, quod iam supra p. 32 memoravimus, Ai. 936, O. C. 882 Ζευς old et orio, ut simila initium causa omittendi fuisse videatur), 1499 vide supra p. 313, EL 1283,

O R. 214 906. - Praeterea una lacunae suspicio plurimorum consensu omprobata est, Hermanes de Phu I252 ch. Bonitet Symb. erit. I p. 54-57). Nam quidquid de versibus transponandis Her- mannus ipse in ed. 2 et Sohneideminus inspis B. Toditus 1252 post 1290 conlocari vult ita mutatum ἀλΓ υδε- - vel delendis

Windarus v. 1253 delevit - excogitaverunt, inane vanumque est. Sans hiatus sententiae est, s hic hiatus non verbis, sed actions expletur nam post verba Neoptolemi v. 1251 Ulixes gestum manua

facit manumque gladio admovet, id quod postea I25 sq. aperto

57쪽

Reotius videtur Berghius Phil post 54 in lacuna, quam alii iuversibus insequentibus quattuor hexametroa, qui respondeant versibus 839-42, deprehendero. Quod autem idem ib. ante s. 642 nonnulla excidisse suspicatur, id parum probabile est, quum v. 640 - 642 artissima necessitudine contineantur. Corrigendum igitur υκ ἀλλας άὶδ ἀλλα Doederlinus, οὐκ oesce Meinehius, i ivro M. Seyssertus comiecit mihi videtur tu nihil aliud esse quam ιι scis. An 436 et ut adsolet, αρ' ante Φια intercidisse: o ῆι κἀκεένοισι ταυH ἐναντέα Nec minus opinio Sotaeide ini post ib. 533, Hermanni post ib. 1443 lacunam statuentis refutanda ALTrach. 26 et 26 lacunas indieat et anto 281 nonnulla excidisse auspicatur Berghius. V. 26 recto interpretatus est obraeus Adv. II, 40 supprimitur verbum ex περγ9ζσε supplendum', nam ita demum urco post ea, quae ad εργα pertinent, sine offensiouo facile adiungi potest; v. 267 coniecturas Hermanni et underi q)νεές - ἀν praeserendas esse suspicioni Berghii, inde intellegitur, quod cum ἀνθως ἐλευθερο ad Eurysthea pertineret, I vθερου molestum esse deberetquo dici ἄλλου ἀνδρος Adparet igitur, cum

φανεὶς in φωνε depravatum esset, ἀντὶ correctum esse in ως, ut θαίοιτο haberet unde penderet cla cis interpolatum l. 61 . Neo quidquam ante v. 28 desideratur. Quod item Berghius ih. 68 vestigia omissi versus in adnotatione scholiastas deprehendere sibi videtur, recte animadvortit Dindoctus verba νεαρα κολυ ex adiectivo cierlκo G sumpta esse; V. 782 autem, post quem lacunam statuero vult Berghius, corrigendus est, de quo infra dicetur. b. 863 Mein kius anto hemichori verba nutricis eiulationem ιω ιιο μοι excidisse putat. Tun eadem eiulatio etiam ante 865 ponenda esset, sed quum non subiti gemitus, sed continuus Iκιος κεὐκυτος significetur, non opus est has verbis a poeta describi.

t. 16 aliquid, cum κεένων 168 ad adipum et ad Laium

pertineat, itaque Oedipus excludatur, do odipo dictum exspectas i. o. post 16 has sera sententia excidit Ioum βεβalon οντας α πα-ροστάτας. n. post Irversum interitis olim caligerus, postea B Thio sorius suspioatus es Quotquot sacta sunt coniecturae vel κἀς τὀν

58쪽

--. ε

συ αυr δρασεις Nauch. , nulla admodum satisfacit nec lacunae suspicio valde probabilis est. Vide ne poeta scripserit ἐς et o τε

δυσνουν

Anto ib. I Dindotaus olim signa lacunae posuit; nun emendare sibi videtur nio αν σκοποὶ νυν εἶ, et ευν εὐγώνων. De formia εἶμεν, li a tragicorum usu abiudicandis vid Nauch. Cur Eurip. Πp. 9 tres loci Aesch. Eum 766 Q. Herm. Ε . Hipp. 349 Alo 921 non minus suspecti sunt quam hic locus Sophoclis . Deest sano aliquid, sed non plus quam lineola: ως αν σκοποὶ νυν ν et τῶν Hor - μένων - , ut Creon dicturus sit ιν ἐπιχευγιτε, sed interpellatus adhoro, qui tenacem semel iussi regem novit, postea pergat o ιὴ 'πιχ ορεῖν - nuno demum quid velit et di x α αλλο ουτ o, intellegitur.

Ib. 269 quid Bergrius velit, quum sequatur 27 ἐν 3 4 ιαθος

Post Ant. 436, nisi praeserenda ducitur Dindorfit coniectura supro ἀλλ' scribentia, lacuna statuenda est. Ib. 660 ne putes aliquid de so cis Trach. 305. M 1434. n. 705 sq. Verba rim ὀρθως ἔχειν referri nequeunt ad Dr θος, quod propriam absolutamque vim habet, et duas res concinnitatis causa significari debere, cognoscitur ex verbis i φρονε ιν ιιονος

Versus omissi autem hi sero sensus fuit: μ ηδ a m/ιιζε ους λόγους αHιον παρεις. Aecedit quod hoc versu adiecto orationes Creontis et Haemonis parem numerum Versuum explent. Hoc enim ea qua indo a v. 63 usque ad . 72 agnoscatur aequabilitato requiri Hellandius de stichom. frag. Stendat. 1855 p. 13 docuit. Ut autem non licet cum Bellandio v. 673 sq. in unum constare vel cum Moininio v. 80 delera, de quo infra dicendum erit, ita cum indoino anto 699 desectum versus Ib. 836-838 aliquid intercidisse iure suspicatur Nauchius. Non si alias cla sit. Wolff. ad i. 201 poeta aequabilitatem anapaestici systematis minus diligenter observavit, hoo parum orodibile est in hac fabula, in qua omnia summa cura elaborata sunt quod, 161 dimeter tetrametro 146 respondet, hoc ex liberiore conformatione extremi Diqitia i Corale

59쪽

systematis non cum cantico artius coniuncti, quippe quo regis amventus denuntietur, repetendum est. Illic semininum ζῶσαν θανουσαν causam fuisse puto, ut φθιιιε rq corrigeretur in φθιμέ, et, quum illud femininum ad vocabulum omissum spectare Videatur.

M. Schmidii opinio Ann schol Austr. XVI p. 10 sq. , qui post v. 1032 duos versus chori, post v. 1034 unum V intercidisse arbitratur κου δε ιιαντικλῆς νευναι cur, ς απασι δυσχερr ἐγωαΠροπος υιιi εἰιιι , partim inania cis. O. C. 760ὶ partim falsa ost.

Post v 1110 plura deesse Hormannus suspicatus est idquo multi ut indoinus, Berctius, Nauchius adsensu comprobaverunt. Mihi secus videtur. Nam quod Creon consilium suum non longe lateque hic exponis, hoc orto oonsilio socii poeta, ut et spectantibus moveret exspectationem et eadem bis enarrare supersederet. Quum Rutem Creon ipso negotio interesso velit, ne exspectatur quidem, ut iam Rntea rex singula mandet, qui praesens quae ex usu sint iubere possit. Nam quod M. Se ertus censet, nunc non habere in animo Creontem ipsum cremendo sepeliendoque Polynici interesso, id ita abhorret a Veritate, ut propter hoc ipsum rex, quia pas interesse vult, nihil aliud adiciat verba autem γι ν - ἐκλυσομαι minime ad unum Antigonae sepulcrum, sed ad universam rem et ad omnium consiliorum conversionem pertinent. . De ceteris sicut o v. 1279, ubi nonnulla excidisse Brunckius, Hermannus, alii arbitrati sunt, tractu. 1301 1303 infra dicetur . O. . post v 639 Meininius lacunam statuit, quod quo iure aciat infra videbimus. Infra etiam da v. 1713, 171 sola Dindors), 1719,1730 ola Bergh.), do v. 1733, ubi Hermannus recte lacunam indicavit,

inquirendum erit. O. R. 943 auchius sagaciter perspexit, verba τέθνηκε Ιολυβος non Iocastae, sed providi consideratique nuntii esso, ut elegantia poetae agnoscatur. Quod autem Nauchius verba, qua in codice

ἀξιῶ θανεῖν ita contrahit

tionsmispetit Dindoreus illa elegantia sublata scribit τεμηκεν εἰ δε um,

60쪽

αυτος αξιῶ θανεῖν , id ita non probo, ut o loco Sophoclem duos versus nuntii etiam praetulisse putem uni Versui. Quamobrem a poeta dedisse videtur :

oculus librari autem aberravit ab altero τέθνηκεν ad alterum. De opinione Teutrolii post ib. 1423 lacunam statuentia in m. Non sine probabili ratione Nundem post ib. 1445 nonnulla intereidisso arbitratur. Etiam post ib. IIM haud scio an versus omissus sit, quocum et verbum unde dativus που νέοις ut ἐπιστατεῖ, et Verbum unde accusativus το Κ τοπον aptus esset, ut νέι ειν et ἐγω ἐπλησέαζον interierint. Morstadtium post El. 35 lacnnam statuentem redarguit B. Arnoldus Vindio Sophocl. p. 9 coni Aesch. Eum 454 Eur Med. 678 sq., Soph. O. R. 1221. - Post ib. 316 signa lacunae posuit . Ialinius. Verum ne sententia additamentum desiderat aspernatur potius neque aequabilitatem hanc artificiosam diverbii poeta sectatus est. Post M. 1296 versum σε σον et ἀδελφον τῆ ιιιάσrειραν λέχους

deesse arbitratur Hermamus.

XIV. Permutatio literarum et vocabulorum causa

corrupteIR . Infinita si eorum vitiorum multitudo, quae ex permutatione literarum vocabulorumque nata sunt. Quamobrem no longus sim, nihil nisi quod ad ipsum meum usum pertinet, adseram. Memorabilisos adnotatio scholiastae ad Eur Phoen. 682 γραφεrαι σῶ νιν ἐκγόνοικτlσαν is ἡ τ β γγονον σου, et si Καδμω, αἱ θεαὶ κατέκτισαν τὰς Θήβας γέγονε δε περὶ τὴν ἀρχαιαν γραν νημαρτημα cin αρχοντος

Laur archetypum exaratum erat, deinde vitia in similitndino pronuntiationis orta velutis et e saepissimo permutantur oli. O C. 467, Diqitia i Corale