장음표시 사용
31쪽
ari quin ut ppheta in scia parte, inquantus dKit victorias suturas de Moabitis,& Phili Cananeis. Videtur t5 dubium: an in tali a phetia habuit duplice spiritum prophetiae. puta si per futuras, & et praesentes victurias praeui die sutura mysteria de Cluisso& ecclesia. Vnde dictuni est in prol.lib. psal-mqrum: lii aliter prophetae non eodem iNO-
dociaec stat eundem gradum habuerunt Ju- me, siue spiritu propheticu.Na quida eorum habueriti sipum simplicem tantu.&. quida habitet ut duplicem spiritum prophetiae. Vnde
illi habueriit simplice spiti, i tm puideriit sutura mysteria in illo populo : sicut Nata ex re Pelatione praevidit regnii Salomonis & te illum aedificandu per ipsum. Sed de eode my
rois D. Iacobi de Veienti, christopolitahi Tpiseops Exposito
batur ille per que yphetae interpretabantur m& puidebant futura mysteria de Christo , ct
ecclesia per contingentiam q accidebat i ve .i te.siue essent eis praesentia siue futura .Lume aut siue spus simplex erat ille,qui zm se exten idebat ad sutura mysteria vet. te.& vltra tra si ibat cognitione prophetae.Sed lumen sue spi iritus duplex propheticus per mysteria ve. te. . ducebat intellectu prophetae in praecognitio inem mysteriorum no.te. de Christo & eccle. Isia.& talem duplice *m habuit David, dc l
semper inter gesta futura in illo populo praedicebant aliqua mysteria de Christo,&ec- Iesa figurata in gestis ve. te. ut patet in isa. l& Hiere.& ideo est quaerendum, an Moyses
iterioDauid habuit duplice si in propheticu. in hoc cantico,& in caeteris habuit duplice Na per illam promissione in spiritu non so- spm postquam sumus certi de uno spiritu er v lii praevidit successione regni siti usq; ad ca- puta si per liberationem Israel de Aegypto A p tillitate Babylonis: sed et praevidit regnum praevidit in sphi liberatione generis humanii suis perpetuandu per Christum in aeternum sutura per ChristuΘAd δ resipodetur, sicut 'in filiis promissionis. Ite Isa. praevidit inspi dictu euin prologo psai. et nil est scriptum, ritu prophetico captiuitatem Babylonis per nec gestu in ue. te. praeesse gratia sit sed in-Cald os, & praevidit in spiritu liberatione quantu figurabat aliqd inrueritini de Chria
futura p Cyrii rege Persatu: sed per illa put- sto,qui erat finis totius legis : quia ola con- dit ultra redemptione generis humani suiu tingebat illis in sgura. r.Cor. io. Et io dicit dra per Xpm.Et io utranq; liberatione pilicit Amb.l ille rubus ubi erat Deus: de quo De lIsa. s .ut patet ibide.Ex quo patet i Ica.du.us V acauit Moysen:qui ardebat, & non coti plice spm habuit in illo c.& in caeteris . Ite burebatur: figurabat comeritu incarnatio- flij prophetarum,& patres eoru praeuideriit nis admirabile:& figurabat virginitate Ma- . Helia esse tollendu cu dixerunt Heliseo. Nu riae.Et illa virga conuersa in cosubrum:& quid nosti quia dias tollet hodie diam tuum conuel se cu qua Moyses secit miracula: sgu-
a te. . Reg. 2. sed in hoc tantum habuerunt rabat verbum incarnatum& humanatu : in
simplice spiritum. & forsan tantii simplicem qua humanitate filius Dei liberauit mundisi. habuit de illo mysterio Helisaeus,etam respon Ite illanussio Moysi ad liberandii,&educem .dit. Ego noui, silete.Sed forsan pro tunc Heli dum populii Israel de captiuitate Aegypti: C seus non habebat duplicem spiritum de illo figurabat qualiter Deus pater erat missurus raptu: quia tantii praenoverat Helia illa die filiu in carne,& debebat educere fideles verisore rapiendii sed non praenoverat illum ra te. de limbo inferni,& de captiuitare Diabortum fore figura ascensionis Christi &e. Et ii,& introducere eos secu in terra uiuentiuideo Heliseus dixit Heliae. Obsecro ut fiat .i. in coeleste patria.Ite per transitu maris ru- in me duplex spiritus tuus .i. ut praeuideam bri figurabat qualiter Christus nos debebae quid figurat iste raptus tuus: & quid erit po- transferre per aquas baptismales .unde sicutueade te. Cui rfidit Helias. Rem dissicilem aquae maris rubri praebuerunt iter, & uiam postulasti Sc. Et tunc in ascessi Heli saetiis hebraeis ad alterii littus salutis,&saluaue- est duplex spiritus si per Heliseu quia per il- runt Hebraeos,&submerserunt Aegyptios: tum raptinia Heliae praevidit in spu qualiter ita aquq baptismales mundant, & liberant X ps post passionem,& resitrrectionem erat holem a peccato, & ducut ad statu gratiae in a censurus in lu:& qualiter Helias debebat praesenti,&gloriae in futuro: si d Iusti,cat, &praeuenire Christum in secundo aduentu ad extinguut petiit. Et sic populus gentilis per praedicandum contra Antichristisi, & sorti- baptitimum liberatus, & deductus est de ea-ficandum populum christianu in fide Xpi. Ex ptiuitate Diaboli ad libertate grae:& ingreΩquibus patet: et spusiphettius duplςxdice sua terrae paucioni di subiecio eiusdeti vi ctoria
32쪽
In Canticti in Moysi. i nos i A ctoria habita de Canan is,&Philistaeis ligarabat qualiter Apostoli debebant ingredi,&superare populum gentilem, S subiicere eujugo quomodo Ecclesia erat aedificanda, S miltiplicanda in populo ge illi &e. Et ad hue sensum legutur libri Moysi in I cciesaim csscio canonico. cprout in eis continetur figura, ct mysterium fguratiuumostrae redemptionis, & liberationis factae . per Chrissum. Et sic non Ieguntnr illi libri gratia sui: sed prout tota principalis intelligentia ordinatur in Christum. Et sic ueris mil us detur Ui Moyses sursuit ductor illius populi in permna Christi praeuiderit in spi- .ritu mysterium incarnationis nostrae re demptionis ,& Ecclesiae ampliationis per il
la gesta:&signaqus secit in Aegypto, Sin
transitu maris rubri,& in progressu deserti B . & per acquisitionem terrae Canaam,& subiectionem illorum populorum. Et sic est dicendum, Moyses non secit priecise hoc cantina cum pro illa liberatione temporali: nec pro .illa punitione Pharaonis: sed primo &princi: palater intendit cantare, & gratias agere de uniuersali redemptione sutura perchristu, S rrisipho quem Christus habiturus erat dei Diabolo, prout Moyses praevidit in duplicillumine, Sspiritu prophetico considerando ildam temporalem liberationem Israelis de de mari rubro:quod quidem lumen aut spiritus Moysi: licet non esset ita Harus,&distinctus sicut lumen David: ut dictum est in prologo: tame non tollitur et quindicatur spiritus duplex postqua ducebat intellectum Moysi in praecognitionem Christi,& nostrae redemptionis per illa mysterias . tunc gelia:licet non viderit ita clare, &distincte sicut David r in illo lumine , &'spir tu prophetico sint multi gradiis:ut dictucit Et ideo totu hoc canticu eu exponendu ,
non Iecundu unicum selum spiritum prophe tiae de gessis in illo populo r. sed secundu duplicem spiritum de uniuersali liberatione , . ' x demptione facta serChristum . qua praevidit Moyses per illam liberationem tempo
Aralem virticularem : Secundo est notandum stcundiimi Apostolum Iuda in canonica sua rve dictum est iri prologo et Iesiis Christias eduxit populum Isiael de optiuitate Aegypti. Vnde dicit Hiero. In termone de assumptione Varginis, et idem Iem , qui post incarnatibneni operatus est nostram redeptio neur: te istarnationk operatus est illa mi-
racula in vet. te. Etlic est dicendnm oe in ve. Dirilesiis operabatur in figura: sed poli inca
nationem opera tus est nostram redempti
nem stare Ideo est dicedunt: quod Iesus prumo erepoliauit A*yptii, & liberauit uraesde captiuitate:quae expoliatio & liberatio licet suerstrealiter facta respectu illorum: t men fuit figura futurae expoliationis,nse ni,& liberationis, & redeptionis nostrae spia ritualis. Et ideo Iesus sicut tunc expoliauit Aegyptum in figura: ita postea expoliauit limbu,& liberauit genus humanum.& ideo Moyses non solum cantauit hoc canticum propter illam temporalem liberatione e sed etiani propter futuram spiritualem : quam praeitidit in illo duplici spiritu: 1it dictuni est. Sed Ecclesia nodie persectius cantat istud licum principaliter propter spirituale redeptionem,& liberationem per Christu facta. EDicit ergo Ecclesia. post a patres ve. te.cantarunt hoc canticu in memoria illius tepora
lis liberationiς,& in figura nostrae redeptio nis : catenius nos ta nuc ipsi agedo gradias de nostra redemptione lain facti &e. Vnde'
C mutismino. Αοὼ.n. magnificat. e 1 'utim ct ascenserem deiecis in maere. Cantemus dilo nostronem Chri- sto. n. pro quia:'uiagloriose. i.triumphaliter magnificatus est non itu tunc Aegyptii: sed etiam postea infernum expoliando, & fidele ve. te. inde liberando. Item equum S a -lcensbrem. i. Pharaonem, & equum eius proiecit in mare . Et punitur singulare pro plurali.i.equos Pharaonis cum militib. submersit in mari .q.d. 4 dominus resus sicut tunc
submersit in maiiequos,&millites , & tota pexercitu Pharaonis: ira postea sebmersitDH
dum , di populum insdelem superque hsedebat,& dominabatur Diabolus. Ad cuius intellei in est notandum : quod totus populus gentilis dicebatur equus Diaboli.Nasimi miles sedens super equum eum sterio dominatur equo,& regit,&uertit ipsum ad libitum ad omne partemisita pariter Diabolus intantum dominabatur pulo gentili: quod cocitabat ipsim ad bena aenominiS, 8critus nephandos,& ad onmem detestabilem superstitionem, Sc ad omnia scelera , ut ait Apostolus ad Ro. I.& Eusebius in fine quinti pe praeparatiὀne euangelica: & Aus. per
cator obstinatus dicit equin Diaboli: eo
33쪽
aos o D.Iacobi de Valentia ChristopolItan 'i Expositio
a eum freno peccati tenet Diabolus pctorem mmisius uir gnaris: omnipotem - nligatu vertens ipsum ad oe scelus. Vnde per men eius:curras Pharaorus o excrcitum eius pro-ctensi superbiae mouet holem ad inuidii,& iecit in mare. homicidis &c. N per auaritia mouethoiem . EI Eprincipes eluis mersi sunt in mari r
ad usura,& rapinam,'su rtia:& per luxuria Horis si vervexum res: des erum inposum. aanil per frenu, & canali ducit horem ad a- dum quasi A. t dulteri si,& stuprii,& fornicatione: Se ad so Explicat oia se pradicta in spali. Et primo rilegia, & maleficia &c. Et sic omnis pecca- explicat miracula facta in exitu Aegypti , tor obstinatus dicit equus Diaboli.Sed -- & in trasitu maris rubri q fuerunt figura ex
xiine sedet hodie Diabolus super populit Iu-- poliatiosi inferni,& nostr redeptionis.Scio daicum postqva no recepit Xpim &sic impet explicat miracula, & uictorias q secit De 'lit Diabolus ipsum ad grauiora: ut dictum e in illo populo post trastum maris rubri, qpsu. 33. & iilao dicit Mortes in persona es fuerunt Mura eorum q secit Christus post xlesiario sicut tunc dominu Hesus proiecit sua passione: ibi.Dux fuisti in misericordia..equii,& ascensore in mare. ita in suo aduen- Quatum ad primum dicit ecclesia. Bene d tu proiecit Diabolsi,& equum eius.i .gentile bemus catare domino. Na iste e mus meus:
superstitionem , & perfidia Iudaicam,supra & io glorificabo eum i omnib. & iste Iesius e qua Diabolus sedebat postqua non recepit Deus patris mei Abrali ,& Isaac,& Iacob R Xpin:hos omnes infideles ,& pctores cum 'missus :& io exaltabo eu: in meis laudibus. Ra tabolo ascendente super eos Iesus proiecit , item iste Iesus semper suit quasi vir pugna-
in mare rubrum.i. igneum,& infernale.ideo tor me. Na nome esus ops, q est Iesus, pro tali victoria cantemus domino. Item ca iecit currus Pharaonis: dc exercitu eius i ma semus domino Iesu Christo: quia i re Vnde notater dicit,diis quasi uir pugi ' Fortitudo mea ct tius mea domissi: o factas tor ad denotadii,st Deus i serma v iri,& nois es mihi insilutem. erat in mundum uenturus &c. Nota ter et di Ad cuius intelligentia est notandii, et tria cit ops nomen eius. Na Iesus quod est nomebeneficia recepit ille populus a Deo post tra Dei:est nome Oipotentiae, & summae Lapiensitum maris rubri. N a primo recepit sortitu tiae,& iustitiae & mor:in cuius uirtute, S addinem cotra inimicos,& dicit Amalechita , cuius inuocatione,Moyses secit omnia mirai & Moabitas,& Cananeos.Secundo accepit cula. Et ideo dicit et, nomen Dei est ope , qureligione, & legem,& modum cole di, & lau est Iesus: quia proiecit primo currus Pharaodadi Deum.Tertio recepit terra promissio- nis,& exercitum eius in mare, &-in ue. nis ad salutem,& quietem eorum . Sed mul- te. sed postea in no.te.idem nomen Dero
id amplius,& perfectius accipit ista tria po- sus,qui est filius,& nomen Dei,sicut pulus xpianus a X . Primo accepit dona est ps 8.idem nomen Dei plecti currus Enaspiritus mi,per q subiecit sibi totum orbem. raonis.i.Diaboli .spe fidia Iudaeoru,& Iuper C Mad accepit legem euagelica: qdocet uerum stitione gentiliu proiecjt in mare inferni. cultum ad laudandu Deum. Tertio accepit Nascut infideles dicunt equi Diaboli:ita et septe ecclesiastica sacrameta ad salute ais p q dicuntur currus in quibus sertur,& equitatutuit i hac ecclesia I gratia,& i superna aeter Diabvius.Item perndia,& obstinatio, di mnaliter per gloria . De primo ergo dicit, qa sa doctrina Iuda orsi dicunt currus:in quibfortitiido mea. De stlo aut, quia laus mea. Diabolus ducit Iudaeos ad mare,liue per maDe tertio verὼ,qa iactu est diis mihi in sa- re danationis: ita pariter idololatria,&lute:Et sic ecclesia in gnati enumerat .v. be- nationes,& artes magicae, & caeterae deicii lac ficta recepta,pro quibus tenetur cantare biles seperstitiones , & ritus nefanm erat e-
hoc calicum. Primo pro benescis, liberatio I qui,& currus Diaboli: in quib.ducebat Dianis de limbo. Scio p beneficio redEpitonis. bolus gentiles per mare huius mur i. i eda extio pro beneficio subiectionis getilium . hos currus,& hos equos Xps demerui in m a Nd pro beneficio legis euangeli .Quin serno simul cu. Diabolo aurisa & asceniore id pro benescio sacramentorum, siue salu- eorum.Item sicut electi principes Pharaonistis sacramentorum. Deinde cum dicit. submersi sunt in mari rubor ita reges, N Uie Deus meus ct sitabo eum: mus patris principes gentilium,& principes sacerdotu. mei exalti eum ti l , Qt qui Curistum crucifixerunt, siubmersi sunt
34쪽
In Canticum Moysi. Cantemus clamino
A in mari rubro,& igneo inferni , & abyssi i
ferni operuersi reos, & descenderiit in , fundu inferni ouasi lapis ex podere suoru moria.Item ipse idem Iesus submersit, S ligauit. S detrusit Diabolum cum principibus misin profundo inserni, & expoliauit limbum, ' P eduxit sanctos patres.Vnde ecclesia ad do
Dextera n domine magis lina es7 in fretituri ne dextera tua comine precussa inimita edi in mia litudine gloriae tuae dis sim ii aduersarios meos . Misita isam suam pis de rami sciua pu
Domine pater dextera tua. i. Ienis Clun ibis. stagnincata est in fortitudine illitis viactoriae in expoliando Aegyptum, di inseriau: quia ista dextera tua precussit tunc inimicuPharaone,& postea Diaboluim,& in multitudine uictorve tuae deposuisti Diabolos aduersistos meos Item sicu; tunc nusilii ira tuam
quae deuorauit Augyptiosi, sicut ignis deu rat,& ς0mburit sit lam ; dc sicut inspuitudi vento susqris thia mug egatae sunt aquae ad duas par tes;& unda fluens, & fluxibilis stetit tanquam paries. N abyssi, di aquae abyssales.c6gregatae .i. diuis e sunt in medio mari ad daas partes; 'liti quentςs iter inuduvi transirent filia Israel,& postea reuersae sunt ad locium situm,& ci ngregatae sunt iii
Tnum,' cooperueruqc Aegyptios. Ita pari ter mIsisti iram tuam super iudaeos, &ge iubles obstinatos quae deuorauit eos. Nam priamo Titus cum exercitu Romanorum deuorauit luis eos sed pestilentiae, & guerrς deuorauerat petiles persecutores Christi. Vnde Dixit νnimicus persequar, ct com Irehendam stidamstia implisitur araim mea.. Imaginabonidium meum e jurficies eru
Flauii si intus tuus , , Feruit eos mare : μι- mersi sunt φιasi plumba in aquis 'rehemeniami. misimilis tui in fortibus dominet amisimilis ruim sicium victitate' terriabili ,-Limilabilitiis seciem mirabiliri
TMendi It marrum tuaro deuorauis eos terra.
Sicut tune Pharao inimicus dixit,& proposuit in corde sito: Ego coprehenti illium populum,& diuida spolia, & implebitur ala..desiderium meum ex bonis istorum,Sc euasinabo stadium M.Sed spus tuus flauit .i. com it ventu,& operuit eos mare,& submeriosi sunt Aegyptii quasi plumbum in aquis vae heinenti dc curre latibus:ita pariter Diabodus diuiserat sibrblia totius mundi in quo regnabat per idololatriam. Nam in aegyptio regnabat Serapis, & in Libya Ammon, o in Graecia Iupiter , Se in Itallia Saturnus& Romae Mars. Et isto modo Diabolus sibi diuiserat spolia totius mundi, S gladio peccati originalis interfecerat suemus . omnes fi
lios Adam: sed cum gladio peccati actuat is quosdam occiderat per stiperbiam,& quosdaper luxuriam,& se de singulis. Sed spus praedicationis Christi flauit super mare huius hau di , S submersit omnia idola mulidi, &riccit foras Diabolum,& eomouit omnia idola, submersi fiant iud, i,S gentiles obstina ritu aquis in exnalibus quasi plumbuan. Ite
Diabolus dominabatur toti mundo , & tanquam sortis armatus custodiebat atriusvum Esed venit Iesus sortior Diabolo, & flauit fiscitari tu euangelicae praedicationis per uniuersum orbem,& abstulit arma D aboli .p. omnes superstitiones, S ritus nefandos in qui-bhs Diabolus confidet t. Et siceiecit ipliam sortis,& detrusit ipsunt in insernum. Prinaderso spus , S potestas Christi insufflauit in
interno,& csisterit portas freas,& vectes set reos,& expoliauit instinii. Secundo insum
uit super populum iudaicum, & destruxit ipsui re tio juper idola,&populum gentile. ,& destruxitidola,& subieci tepim gentilem. Et io subditi quis similis tui in fortibus, oldomine Iesu Christe λ m similis iqi magnus in sanctit te λ quia tu es factus etia principiuomnis sanctitatis. Et sic es sanctus cum sanctis,& terribilis contra Diabolsu& membra eius iudaeos,& getiles, S pctores obstinatos. FEt es laudabilii factus i bonis, & faciens mirabilia non sol in puniendo malos:sed et iii tu sficando poenitentes. Prinid tu extendisti: manis tua super Pharaonem Secundd super iudaeos obstinatos.Tertid super gentiles,&
35쪽
Hic praedicit Moyses victoria ,& beneficia quae fecit Deus post transitu ni maris rubri: prout fueriit Dura beneficiorum quae fecit Christiis post suam passionem.Nam sielittsic Iesus suit dux illius populi & introduxi ipsam in terra promissam,& subiecit ipsi omnes habitatores illius terrae: it post incarna-B tione,& passionem idem Iesus pos eduxit& liberauit mos patres de limbo sui t dux eorum usquequo introduxit eos in gloriam Hlestem. lisin postqua liberauit Iudaeos con
uersus de iugo legi , & sentiles de idbloruni
seruitute,& omnes peccatores de captiuita
te Diaboli:introduxit eos in istam ecclesiam pergratiam & in futuram per gloriam . Diaeit ergo Ecclesia.d domine Iesu Christe bene suisti sertis, & terribilis contra Diaboli
& mebra eius,& magnificus in sanctitate e a fideles.nam deuorato Diabolo cum memris eius: tu semper Risti dux populo tuo: quem tuo sanguine, & misericordia redemisti ipim ad habitaculum sanctunt s. in hane ecclesiam per gratiam, & in stipema per gloria. Astenderunt .i. sicut tue populi Amal chitarum ascenderunt, & victi sunt, ut patet C Exod. i & sicut habitatores Filistiim obtinuerunt dolores ex timore.Κt sicut tunc conturbati fiant & principes Edom i dum transiret Israel per terminos ebrum. Numeri 2o.
Gut tremor obtinuit robusto M0ab viden.tee teloria Istael intantii et, uocarunt Balanad maledicendum illum populum. Et scutobriguerunt, & obstrupuerunt habitatores Canai: uia no mansit spiritus in eis, uidentes Istael: ita paritur fuit turbatus,&obriis
it talus hopulus gentilis, & omnes reges terrae audientes praedicationem Apodotorsi, di signa miracula quae Aetebat. Et sic omnes suerunt si biecti iugo fidei Christi . Et quia in omnibuκ biu Moyses loquebatur defuturo non silum de victoria illius populi per futuriam ingressum terrae promissionis:
sed loquebatur de sutura victoria X A, &, Di post orum , & desitura subiectione'*,ά-ili geti liri: Ideo ibdit Irruat si per eos is rivido, & pauor in magnitudine. & sertitudine Christi brachii tui,& super omnes reges, se principes populigentilis: Sc etiam omnes irmones fiat imi nobiles sicut lapides nest sint nocere fidelibus donee iste populus, quε per gratiam pol isti transeas de idololatria,& infidelitate ad fidem . & lemni liberritis,& de peccato ad gratiam per baptismum, S 'nitentiam.Et introduces eos, & plantabis in monte haereditatis tuae. L in hae eccle-pei gratiam, & in firmissimo habita lodi teplo huiu esae iii ra. ir Articulo :&sapra fundamenta Apostolorum, Sy pphleta rii quod habitaculi, tu prinid operatuς es' per Salomone ni iterialiter; in testameto veters: postea sq,iritualiter perChristum sinctuariu Ahumanitatis, & postea sinctuariti ecclesiam. quod firmauerunt manu tuae hic per gratiati in coelo pergloria. In quo sanctuario e lesti dominus regnabit in Hernu,& vltra.i ita solu per seculii: sed iret ilignita secula se S. Vetide insinctuario liuiu, ecclesi edomianus Iesii, Christui rei nabit in aeternu .i. per totum hoc secutu huius nitidi usque ad iudicium,sed in sanctuario coelesti re nahit vltra hoc si him: imo per secula se Iorum. Sed ut iungat finem cum principio unde sempsit principium: ideo dicit.
Fit autem Virael ambia erum pes siccum iis
Et exim nitur ut supra. Ex supradictis pa- Flet,l tota istud canticum currit duplici spi- rinita quia licet ad litera suerint realiter, &materialiter gesta in illo populo: tame quiano seeret gesti ps itis gratia sint sed prout
figurabat liberatione. & redemptionε suturam per Christum: ideo principaliter debet exponi de generali redetione ,& liberatim
ne: quia ad hunc sensiim cantat modo ecclesiaeaticu istud: ideo aduertae Iector ut sciat adaptare singula gesta ueteris testamenti sinigulis mysteriis noui testa. c ANTICUM AB eci c.
tur seria.6. in laudibus, cui praeporitur tes is titulus.c. Oratio Anacuel ignoratiis. qui quide Abacuc,secun
36쪽
' dum Hse. fuit ille Spheta que angelus domini rapuit de lud a, ct eduxit ipsum in Babylonem ad ferendum cibum Danieli existenti in lacu leonu ni Dan. iq. ES quo patet, Pisti: Abacuc ,pphetauit tempore Babylonicae captiuitatis. Sed hoe caliciun collocatur in 3.& vlta. . Thetiae ipsius Abacuc :quod qui deni calicuita est difficiliinu ad intelligendum. Prio quia est de rebus altissimis. Secundo: quia procedit per verba, & vocat Ia meta rixa. Et is cit ualde in B data in in expci stione,& intelligetia huius eatici. Sed qa tota eius intelligentia dependet ex duobus pricedentibus capitulis, io necessario est pnehahenda intelligentia duorum praecedentium M. Ad cuius euidentia est nota lum snt Hie. in Plo. huius,pphetiae,*Iud; i exilientes in captiuitate Babylonis, S etia pauperes ina-2 nentes in Iudaea substruitute dura uidentes stragem,& excidium Hierusalem, & templi a lum per Nabuc.& Caldaeos,& videntes se indigne,& dure vexari, & affligi in illaeaptiuitate,& uidentes Nabu . holem impurum, Ec sceleratum mirabiliter a sperari, dc sibi
oes nationes, & reges subiugare,& videres eum in lata stiperbia eleuatum, o, fecerat sta sua aurea in qua se praeceperat ab Oibus nationibus adorari. Dan. l 3.& Iq. tunc ergo
multi fragiles de populo ludaeoru inceperiit dubitare de diuina prouidentia , & iustitia :quare pinittebat homine ta sceleratu regnare,& Iudaeos Desi coletes per inimicos Dei idololatras affigi: in tantu,s, multi Iudaeori 1 declinabat ad sis perstitiones gerilium. Tunc
ergo Abacuc ,ppheta vides fragilitate, dc errorem illius populi ex debilitate fidei, no in perina Gi,cum esset sanctus, & sphem,sed in per Ena fragilium illius populi appellat
Deum ad discepta duna cii in eo quare uult talia. Vnde dicit in i .c. Usquequo domine clamabo, in hac captiuitate uipple, & no exaudies vociferabo ad te vi in paties,& no salu
his , lare ostendisti mihi illiquitate,& labore,videre pda,& iniustitii cotra me 3 Quare
respicis c6teptores,& taces coculcante in
pio &c. Et sic in toto isto c.vs arguere Deum quare permittit malum hominem ,& sceleratum regnare,& prosperari, & coculcare opulum ludaeorum iustiorem se. L qua Nauc. Na populus Iudaeorum colebat ueruna Deum, & Nabuc. colebat idola nefanda, &depraedabatur,& eximitabat,& interficiebat
bonos,& iustos,& exaltabat, & ditabat iniussos,& prauos ex bonis iustoriim. Ex hoc pater, Abacue no si hueqatur in persena sed lacum esset sanctus lpheta: sed haec di ebat in persena fragilium it ius populi. qui loquebantur ex ignorantia,& temeritate: non considerantes quomodo maiore poena meruerat scelera,& peccata quae perpetrauerat contra Deum. Item ignotabit qualiter uirtus ininsrmitate perficitur, & examinatur sicut aurit,& argentu in igne. Et quo ist e amictiones cedebant In punitione malorum,& i augmentsi meritorii bonoru . Et ignorab .at quo Deus licet ad tempus permittat malos prosperari,& iustos conculcari propter rones ii dictast tamen finaliter non obliuiscitur malos punire, S liberare,& con blati bonos, &tribuere praemium pro meritis, & patientia habita in aduersis. Et sic David in perina talium fragilium fecit ps i. qui incipit. Qui bonus Ithael Deus his qui recto sunt corge n
ubi dicit. Mei autem p ne moti se fit pedes,&pene egus sine gressus mei, quia Zelaui
supra iniquos pacem peccatoris uidens&c.
Tamen postea Dauid in persisna siti inquantu fidelis, dicit . Mihi adnerere Deo bonum est Sc. Ita pariter fecit hic Spheta Abacuc.
Nam postquam in I. ca. exposuit quaeriinoniam ex rarte illius populi amicti e in ea. E. ponit responsionem Dei cosis latis ipsiim, &promittentis punitionem. Nabuc. & omniusceleratorii:& promittentis liberationem illius populi, & omnium iustorum. Et ideo .3.ca. ponitur canticum ipsius Abacuc agentis gratias de uniuersali redemptione, S liberatione sibi promissa. ibi. Domine audiui Sc. Mantum ergo ad secunduna ponit diuina
responsio . Vnde dicit Abacuc . upet custodiam meam stabo. q. d. postquam exposui Fouaerimoniam ex parte populi amicti: ergo stabo super custodiam meam . i. in altitudine contemplationis expectando diuinum resposum. Sicut stat speculator in alta turri & speculator expectando si uenerit aliquis contra ciuitatem. ita ego expectabam quod foret suturum. & quid mihi responderet dominus Nam prophetae spe eulatores dictitur in populo. EZe.3.& 3 3. Ideo subdit. Et respondit mihi dominus,& dixit. Scribae uissim, & explana eum supra tabulas, ut percurrat qui legerit eum. quia adhuc uisus procul, & apparebit in fine,& no metietur. Si mora fecerit,expecta illud quia uenios venier,& no tardabit.
Et q incredulus est non erit recta ala eius in semetipso. Iustus at ex fide uiuit Sc. Ex uerbis domini respudetis sequutur. η .conclusio
37쪽
ro Φ cle Valentia Uliri nes. Prima,' At aeuch filii verus yphe. perhoe quod ipse erat fixus in custodia, ct altitudine eontemplationis, &d rndis ipsi. Ex 'uq p3,a, reuelauit ipsi latura myste. super his q 'rebat, ει contulit ipsi lumen ,'pheticum a interpretandum doexplananduverba ditimer hoc et sebdit: explana seria tabulas &c ecunddi equitur,et ista q De ' hie; nunciat,& reuelat non erat de propinquom
sed in fine mundi stilanda: per hocquod subdit. quia adhuc visus procul,& apparebit in finem.Tertid sequitur il iste Messias quem P
mittat venturum,bis erat venturus in mu
AELPri md ad liberandi &saluandii fideles iussos.Sedd in fine mundi ad iudicandu bonos, daturus bonis νmiiun, & malis poenam aeterier hoc quod nabis Si mora secerit expecta illu,qa ecce veniens in primo aduentu, veniet in secundo supple. Quarto sequitur , m Xps tu suo aduen.erat daturus vitam grariae,& gloriae eredentib- in eum, per luic 'δΩbdit.Ecce qui incredulus est non erit recta ala eius: quia iustus ex Mevivit Iste ergo supradictis iudex omissus est a Deo ipsi Abacuchventurus ad satisfacisndu si rimoni esu x sad punienda malos δε liberandos fideles de l. ptate infideliu & impiorum. Sed est aduer. τ e pop.captiuus no curabat de amictionib. illoru popularii, nec de raptiuitate spuali in qua totum genus hum. iacebat sub plate diat i. Nec curabat de pati A. exilietib. iii limbo inserni, sed Qtum curabat de amictione sita epatissit ideo non petebat nisi vindictam corporalem de Nabuc&Chaldaeis eos asilia sentib.& deliberi ne trali eorum, ut libere possent redire in Hierus illam materialen . in sed Deus quia est oim hiam creator,& co seruator: ideo oes debat liberare non ibium in corpore ed principaliter in sauit io phi imittit u populus ille petebat. Et sic Deus non solum puniuit Nabuc.& Chaldaeos cui
assigebant illum pop. sed et diabolum,q tyrannice tenebat totum genus hum. in captiuitate. Et non selum linerauit illum pop. de illa Babylonica captiui. rpali, sed et iliarauit totum xenus hum.de captiuitate diaboli spirituali. Et ideo primo de propinquo promittit vindictam contra Nabiae.&filium eius E- nil medoracli, & Balthasar nepote eius simul cum ciuit. Jc regno Babyloniae. Exinde'mittit liberonem iri ius pop. per Cyrum regem Persarum. Sed postea Xps in primo aduen.li
herauit baliter senus hum per mortem, ocpass.seam. Et puniuit diaboIum,dc eiecit
sem foras. Et postea in secundo aduen. tot liter puniet in aeternum diabolum cum mε--bris eius,&praemiabit bonos in aeterna tali et rate. Et sic expoliatio,& destructio Babylo nis filii figura expoliationis,& destructionis regni diaboli. Ad euius intellectum inno. msicut tota Eccl. Xpi, & ciuitas Dei di Hierus eo re est viso pacis:& quia incepit, & derii ta est ab illa Hierus materiali,ut saepius dcili 'est: ita pariter ciuitas terrena,®num dia
boli dicta est magna Babylon, eo u, est ciui- tas confusonis, S discordiae, & quia ex illa Babylone materiali diffusa est per totum OUMm ipe diuisionis linguarum:& quia in illa Babylone incepit superbi .& violenta dnatio,&tvramaides primo per Nembrot,& Belum, dc Ninum. & sic perseuerabitusque ad Nabuc.&e. Et sie diffusa est tyrannis per uni aversit m orbem. Et ideo coiter in sacra feri. PBabylonem spualiter intelligitur regii si diaboli AE per Hierus intelligitur eivitas Dei .s. Ecclesia, quia una se id fisura alterius. Nam si eue illa ciuita, Babylonica cum suis principibus sp amixit,& persecuta est,& destruxit illam Hierus eum templo, ita regnum diaboleia ciuitas infidelium sp persecuta est Ecclesiam. Et ideo Deus primo reuelauit ipsi Isaiς8d Hieremiae, & Abacuch destructione illius: civit. Babyloniae cuni principe sit',& liber
nem,& reaedificationem ipsius Hierus materialis.Sed per ista ni reuelauit eis suturam destructionem,& punitionem diaboli,& regni eius,& futuram redemptionem,& liberone, Se reaedificationem sipua lam Ecclesiae pXpii faciendam. Et ita nouit,3c praevidit ex re u latione,&spurphetico utrisq; destructis P m. s. illius Babylonis particularis,&uniuersali,.sregni dia lim praevidit utranq liberonem. illius populi per Cyrum, & t iii
Ecclasiae per Christit m faciendam. Ex quim. patet,* Abacuch habuit duplicem spin prophetiae in hoc lin. Nani per tale lumeia,& spiritum propheticum non stilum attigit suturam destructionem Babylonis faciendam de propinquo per Nabuch. dc liberonem faciendam per Cyrum, quod pertinet ad unicum spm,sed ille spiritus duplex transiuit ultra illam destructionem,& liberationem, & attiagit usque ad Christum,ili Ecclesam uniue talem. Omnia ista erso praeuidens Abacuch per diuinam responsu nem, Sc liberationem duo iacit. Primo. mexplicat diuinam responsionem
38쪽
A sionem in hoc Σ .ca. Secsulo agens 'ratias explicat intellecti a diuinae reuelationi, sibi factae,& in hoc cantico scripto in. e go in principio secudi ca. Deus promini mistere supra dictu punitore malorii,&liberatore iustoria,& datore vitae ipsis credentibus,&poenae ipsis incredulis: nunc in secunda parte enumerat vitia quae debet extirpare, & gen-ees quas debet punire. Aut explicat peti quae regnabant in Babylone in uniuerso mundo: quae illa ei uitas erat de Spinquo puniendi pCyria, Sc Darium:& ex consequenti viri Mersalis Babylonia erat punienda,& destruenda per Christia in primo,& in secudd aduetu. Ad cuius intellectum eli notandis, ut cum superbia sit in istium omnis peccati: ideo om- Mia peccata nascuntur ex superbia. Undecu superbus non velit copali maiorem: illico Pn miripit in rebellione,&inobedientiam: nee Gpatitur aequale : ideo prorupit in violentia : qa Oes vult suppeditare, ει exinde in ra- Iina,& auaritia aliena rapie do . Et exinde inomicidia: possessores occidendo. Et exinde
enit in contemptu Dei,& , imi:& et in guia,& luxuriam ex abundantia, & pinguedine bonorum.Sed ex contemptu Dei prorumpit stiperbus in detestabiles superstitiones putam idololatriam,& diuinationes, & obseruatione dc alios ritus nefandos. Sed quia in Bah lonia & principe eius ab initio suae sundationis regnauit superbia: ut patet Gene. I I. io sena per regnarunt ex consequenti omnia vitia sequentia. Et ideo Nabucodonosor postiqua subiecit sibi Babyloniam,in magnam sil- perbiain elatus sit biecit sibi omnia regna sinitima cum multo sanguine hominum effu- C so. & intantii sui e cor eius elatum P contempsit Deum,& honi ines. Et si e destruxit ciuitatem Hierusale,& teptu incendit, & sacra v fa in Babylonem asportauit. Et sic secutus estritus nefandos & superstitiolies: imo fecit statua auream:in qua se fecit adorari. Et in hae superbia secutus est eu filius eius Enil me rach, & Balthasar nepos eius. auar qui de superbia csi uitiis sequentibus, & superstitionivus derivata est a Babylonia, & diffusa est ptotum orbem,S sic regnabat in toto mundo
in populo infideli. Ideo totus populus insidelium, S peccatorum dicitur Babylonia in sacra scriptura.Cuius caput est Diabolus. Et tomus milit Cyrum,& Darium ad punienduilla Babylonia particulare cu principe eius: in
quibus resilabat vitia supradicia. sed postea Domine auda . misit Christium filium situm ad puniendam uniuersalem Babyloniam huius mundi, & ad liberandum Ecclesiam,vt patebit. Et hoc esti Deus intendit dicere ipsi sphetae in res-uo secundi .cap. Unde dicis. Tu Abacucia persena populi conquereris et ego uideo coit demptores Dei & nominum & laceratoriulegis e & et taceo impio conculcante iustiore se &c.Et ego respondeo tibi & promitto mi e re puni orem malorum,& liberatorem i storum: qui non solii puniet Babyloniam illa particularem: sed etiam uniuersalem, in vi regnat superbia cum omnibus vitiis sequere ribus. Et ideo primo puniet in ea superoram. Nam sicut vinum decipit potestatem,& visuperat,& minuit honorem principis: ita supeς Dia occecat ,& deliniit, & uituperat princi pena. Et sic Nabiae ono r: & quiliuet sti-perbus qui dilatauit regnum, εἰ rapuit alie- .na: cadet per superbiam , Fc punietur ab isto diu dice. Primo iudicio particulari. Secundo iudicio uniuersali in corpore & anima. Et io in aduentu huius iudicis: vae illi principi. Sce cutiq;: qui multipicat non sua &e. quia punietur hic teporaliter, & in iudicingens
rati aeternaliter. Ite vae cuiq; auaro qui congregat auaritia. Item vae cuiq; homicidae qui aedificat ciuitate in singuinibus &c. Item vae Nabuchodonosor,&c uictaq; contenenti Desi& proximii, & cuiq; sacrilego quia punietur ab hoc iudice sicut punit' est Nabiichodonoser quia cobussit temptu, & lacerauit legem. Ite vae cuiq: idololatrat qui quaerit & expectat auxiliu ab idolo ligneo vel argenteo inuo no est si s vitatiq.d. oe omnia ma stapra icta punientur ab isto iudiee venturo. ideo cocludit: Diis in teplo mo suo: sileat a facie eius omnis terra. luasi dicat: u, Babylonia,& Ftotus mundus colit idola lignea cooperta auro, & argento in quibus non est anima e sed veniet dominus in templ o saneto sitae humanitatis. searne indutus: qui destruet omnia idola, & peccata stupra dicta. Et silebiti facie eius uniuersia terra: quia destructis id ii 'subiiciet sibi totum orbem, & adorabitur ipse solus in templo sancto suo incarnatus ,& humanatus,&quia saepe dii mini est quod illa humanitas est proprium templum Dei in quo habitat personaliter &e . Ex sepra dictis
potest parere bene consideranti, & cc ntemplati totum hoc secundu capitulum: ci, Deus non solu comminatur punitione Nabuch
donosor: di illius particularis Babyloniae:
39쪽
c D. Iacobi de Vesentia Chrisiopolitani Episcopi Expositio.
A sed principaliter intendit comminari punitionem naagnae meretricis uniuersetis Babyloniae . Na licet illa Babylonia cum suo principe tunc fuerit punita per Cyrum:& ille populus Iudaicus fuerit liberatus, tamen hoc suit in figura uniuersalis liberationis , & redemptionis factae:siue faciendae p Christum, uam principaliter praevidit,& intendit prae spheta in hoc cap. Nam conditiones quas Deus promittit,& assignat in hoc cap .no coueniunt suae liberationi particulati nec
alli punitioni ita punitio Babilonica, & libe
ratio Iudaeoru ficta est de propinquo . sed intextu Smittit ille punitor&liberator procul,& de Ionginquo, cum dicitur : Qitia adhuc ullus procul, & si moram fecerit, non tardabit. Item ille Cyrus qui liberauit Io- d. eos, & punivit Baltasarem regem Babylon nis non dedit uitam credentibus: nec pinna incredulis: nec erat necessaria fides ad credendum in eo,sicut dicitur in textu . . Iustus
ex fide uiuit &c. Item in illa liberatione non apparuit dominus in templo sancto QO.shumanitate & carne: nec siluit a facie eius omnis terra: sicut dicitur in textu: imo regnauit
idololatria cum omnibus alitu uitiis, & Ω- perstitionibus usque ad Christit. Et ideo tota ista coini natio, & punitio dirigit ad uniuersalem Babylonem meretricem magnam: cuius punitionem & damnationem descri
psit Ioan . Apoc. I .& is.Nam si quis diligenter vult contemplari, & speculari, uidebit u ea dena punitio Babylonis describitur hic , Sibi, & idem punitor, & liberator. & eadem vitia descributur per Christum punien da in iudicio hic & ibi. Vnde primo venit C Christus in templo lancto sitae humanitatis:& punivit caput, & principem huius magnae Babylonis: quia infernum expoliauit & ip sam Diabolum soras misi quado omnia idola consi egit.& omnia vitia supradicta in populo gentili extinxit, S totum orbem euangelicae fidei ibiecit. l t sic siluit i facie eius
uniuersa terra. Sed quia Diabolus caput &princeps huius Ba lonicae ciuitatis adinuenit ubi alias vias. 1.secta Sarracenicana, &alias haei cses,& enornua, & detestabilia scelera: quibus dilatauit, & ampliauit regnum ,
Sciuitatem sua: cum qua fornicati sunt reges, principes,dc populi infideles, & sudaei
meretricem cum principe suo ad poena aeter- D. nam, & Iiberabit ciuitatem sui .s Ecclesia ab omni persecutione, & miteria corporis, dc
animae per gluriosam resurrectionem, tribuendo ipsi uitam aeternam. ut patet per IO. in Apoc .cap. I7.vsique in finem. Et hancearidem damnationem, & punitionem comminaturDeus per propheta Abacuc in hoc c.cotra Diabolum, & ciuitatem suam per Christum faciendam. Sed miseri, &ceci I ii dei nopossunt capere nec percipere hoc secramentum : Ideo totum hoc capitulum tum intelligunt de punitione illius particularis Babyloniae. Et totum canticum in rapitulo se quenti exponunt de dicta punitione,& de liberatione particulari illius populi ludaici . Et hoc accidit : quia non percipiunt duplicem spiritu propheticum, sicut dii tism est inpresogo tracitatu. a.& r. Nos autem Chri- Rstiani quibus datum est nosse inriterium re gni Dei clausum in lege ,&propnetis, habita catolica intelligentia praedictorum duorum capi ἰuloruin , procedamus ad expositionem huius cantici quod Abacuc scribit in . 3 .cap. In quo licet Ecclesia tremat diuinu iudiciu ν& punitione ira, ct damnationem impioruiri, sibi reuelatam, tamen gaudet & agit gratiaς. de uniuersali redemptione, & saluatore sibi proin illo. Cui cantico praeponitur talis titulus. s.Oratio Abacuc prophetae ignoratiira
Vnde cum omnis oratio sit, aut deprecati ua,aut laudativa,aut gratiarii activa,aut na ratiua, illa cotii et omnes modos orationsi νquia omnia ista obseruat propheta i hac oratione. Nam primo deprecatur Deu, ut mittae saluatorem promisi una. Secundo laudat, &comendat maiestate a huius saluatoris . Ter F. tro narrat eius uictoria. inarto agit gratias,p'tcbit:i leo hoc calicum inti tutatur ora
tio ipsius Abacuc diphetae. Sed ua ille popul
ex ignorantia iudiciorii Dei coquerebatur contra Deum: unde Deus reuelauit prophetae aduentu in Christi iudicis qui erat malos pumniturus ,&i ullos liberaturus, &saluaturus, quae omnia ilia erant ignorata in illo populo. ideo propheta pro mysteriis sibi reuelatis,&in illo populo ignoratas secit ista orati nem agendo gratias. ideo dicit oratio Abacuc Sphetae pro ignoratiis, illius populi sep
obstinati, & caeteri peccatores, S in poeni- sibi reuelatas in spiritu & lumine a phetico . tentes'huius mundi: ideo ueniet Christus in Alia autem litera habet, pro ignorantibus, mundi, & condemnabit istam magnam popularibus fragilibus sup . Vnde cum ista Oimo
40쪽
A oratio sit deprecatiua de esime dativa,& na rativa,& gratiarii activa:quatuor facit .ppheta. N a primo orat Deum patre,ut mittat saluatore .pmissum. Sesso comemtat maiestate di dignitatem huius saluatoris in suo aduentu,& eius victoria cotra Diabolu. Terrid explicat,& narrado praedicit vietoria eius contra populum gemitem. Quarto praedicit consolatione ppseliae,& totius Ecclesiae gratias agendo. ccundum ibi. Deus ab Austro v niet.Tertium ibi Iro iniqu:tate vidi. Quartu ibi Audiui & conturbatus est veter meus. Dicit ergo propheta ad primum. Domine minim auditionem tua eo timω.
O Domine Deus,emaudiui. i.duplici spu. ritu intellexi auditionem .i. respontionem, . R locutio item, & re ationem tuam, Sti-- mu i. Vnde sicut eadem lectio dicitur doctrina & disti plina, dicitur enim doctrina respe-ciu magistri docentis, S disciplina respectu disci pini, quia eadem est via ab Athenis ad
Thebas S econuerso tha pariter eadem uox - dicitur locutio respectu Dei, & auditio respectu rphetae in hoc loco.q. d. O domine ego auctui, di intellexi in tua responsione niuita admiranda,quae sitnt sta pra humanam facultatem e sicut est mysterium incarnationis, & audiui multa quae siunt tremeta, sicut est iudicium,& punitio malorum. Et ideo timui,& expaui. Na primo ego audiui, & in C tellexi ex tua responsione, qualiter debes mittere istum saluatorem, & liberatore huius populi. Et quo debet punire Nabucho. R Babylonem, cum omnibus chaldaeis, qui
incederunt Hiem talem templo: Rasui uni cotinue populu tulim iustiore eis. Et
ne propter superbiam, & sequetia pcti, &scelera quae ibi regnant. Sed qilia ex hoc &per tale particulare destructione,& punitio-- nem Babylonis particularis praevidit in dupli ci spiritu, & lumine prophetico qtialiter iste saluator in finali iudicio debet punire,
- & condemnare magnam meretrice Babylonis.sciuitatem Dia noli cum principe suo, di membris sitis, qui fornicati sunt cum illa magna meretice per superbia, & auaritiam,& vinoletia,& homicidia,& luxuria, S idololatria,& alias nefandas superstitiones: io
timui iudiciu tanti iudicis. Sed qa i t ali re- νsposione audiui multa utilia benescia quae seneri humano debet asserre is es, uator, io sui coniblatus. Na non solii debet liberare populum Iudaicum de ista particulari captiuitate, sed et promisisti qualiter debet venire in carne, di habitare in teso sancto suae
humanitatis. Et ois terra debet silere a ficie eius: quia totum mundum debet sibi subiicere,& vivificare,& iustificare pctores: quia iustus ex fide vivit. Quapropter rogo: ut v nias ad vivificanda,& ivllificandia nos. Nam totum genus humanum iacet mortiscatiun propter peccatum primi parentis, qui descedit ab Hierusale in Hierico, & incidit in latrones , qui ipssum expoliauerunt bonis gratuitis,& percusserunt, & sauciauerunt & plagauerunt, ἐκ semiuiuo relicto abieriit. Et sic opus tuum,qd creasti, di manus tuae forma- auerunt, iacet in uita huius mundi lauciatum, S imortificatuit ergo uiuifica illud per tuam mortem,& passionem,& resurrectionem. Et
tu ia dixisti si perius in secundo e.Quia adhuc visus est procul, & apparebis in finem,& non mentietur. ideo rogo non differas opus tuum viviscare in Lae annorum etins ne mundi. Sed ueni primo in carnem in fine annorum ante finem mundi in primo adventu: &vivifica illud opus tuum quantum ad alam a morte peccati, & postea venies in fine annorum in potestate magna, & maiestate.Et tune viviscabis nos qui tum ad corpus per gloriosam resurrectionem. Et nota, quod medium non sumitur hic pro medio Geometrico: nec etiam arithmeticor sed sumitur pro medio excludente principium, &fine: sicut dicimus:Vquicquid est inter Va- lentiam,& Romam eu in medio eorum. Et Vita rogat, & orat 3pheta dominum ne diserat aduentum suum ad saluandum genus humanum usque ad finem mundi : sed veniat in medio ante finem. Potest etiam dici medium rationis respectu Dei, qui 'novit in sita inessabili prouidentia quido filii opportunum mittere filium suum &c. Ideqdicit propheta: Domine opus tuum in medio annorum vivifica illud, idest ante fine mundi . Item quia istud non fuit sauciatuni, &mortificatum ex culpa tua sed ipsius: quia potius voluit credere Diabolo, & obedire, quam tibi, Unde tu fuisti iratus contra
ipsum, in potestate Diaboli rςlinquendo:&i facie tua abiiciendo. Tamelicet persu ς 3 gna