장음표시 사용
171쪽
perat, dejiciendo laborari in cauum, suas econtra vires, quo diutius hic locoru commoraretur, eo magis magis matteri ac consumi. Regi quippe annonam, pabulum, reliqua vitae, belliq; se immiscuissent, temeritatis nota perstringi potius, quam laudari a Rege
penuria Interea in Caesarianorum castris, pud Cae non pabuli modo, sed & annonae ino- . i η' pia sensim gliscere; regio equite tur- trahedi necessaria ex regionibus, transs' ' malim hinc inde vagante,& rerum ne- Havelam sitis, tuto 6c sine obstaculo essariarum impediente subvectionem. in emadmodum, inter alia, Albim supra Tangermundam vado tranS- mittentes, aliquammultos lixarum &Ducum hostilium currus, qui cibariis onus hi in castra Tilliana properabant, necopinato interceptos abduxerant. Eaque de causa ultra triginta millia panis ruidi, a Caesaris Commissariis Tangerinundam ad Exercitus necessitatem sublevandam congesta, quia ulterius ob intuta viarum transferri nequibant, situ inter praesentis temporis aestum e mora ducto, adeo corrupta:
Ut, Exercitu paulo post Tangermundam reverso, nemini nato homini usui deinceps fuerint.
unde Tillius ergo, quod de Rege in fir-
προ namis adeo castris feliciter oppugnando nuit. Postridie iter suum prosecutus di crassim desperaret, cibatus pabuliq; angustia nec ullam offensionem inter viam pas
pressus, & imminenti exinde Exercs c n a
suppetere: suis vero ad sex, septemve milliaria pabulatum eundum; nec diem abire,quin ab excursoribus regiis, qui pabulantibus assidue insidiabantur, aliquo virorum simul & eqvorum
commeatus penuria: Qui tanta abii dantia, quam Exercitus magnitudo flagitabat, subvehi non poterat. Movit ergo Tillius, tertio demum Iduum Au gusti, ex his castris, universaq; simul veteri Marchia, speciatim autem Garde-lebat Urbe, quam per integrum sexennium praetidio suo presserat, decessit. Calba tantummodo carx est, Alvens-lebios nobiles Dominos agnoscens excepta: banc etenim, ducentis militibus inse sam aliquamdiu adhuc te-.tus sui ruinae prae omnibus aliis prae-Vertendum ratus, retrocedendi cepit consiluina, quartoq; Calendarum Au-
iusti effectum dedit: Exercitu ArnPurgum pedetentim repedare iusso. Primores tamen, quibus maxime fide-bu, equitum Legiones, ad muniet dum terga, &praecavendum, ne hostis in postrema acie turbaret,Obversa Resili4 se te, per integrum hunc diem, quousq; ad vesperam inclinaret, in procinctu stabano: Quibus demum Omni ex parte se recipientibus Regii,
postremum agmen carpendo, in ivltantes, non paucos adhuc concidere;
eqvis re captivis quamplurimis in castra secum abductis Sabbathi die, qui tertius erat C lendarum Augusti,continuato itinere, Tangemundam perventum: Ubi, castris subitario vallo munitis, & Albi ponte constrato, ad tertium usq; Iduum Augusti immotus Tillius sedit.
Interim frequentibus incursibus inter partes velitatum: Ita tamen, ut parum memoratu dignum acciderit. Animadvertebat autem Tillius: De Rege temporis mora statu, quem c Parium
sus, Wol merstadium iterium attigit: Ubi, peditatu si ab dio tendente, equitatum, ut vires, expeditione hac non parum attenuatas,reliceret, per dioecesin Magde burgensem pagatim inhospitia distribui, visunia. Vol merstadio Pappenhemius
Campiductor, quo Regi apud Electo- hemii irem Brande liburgicum, aliquid novi νς negotii, si pote, hi cesseret,ultimo Calendarum septembris, ad Commissarios, qui in veteri Marchia curabant, italiteras dedit, certiores eos reddens. Pro eo, quo in veterem Marchiam fera
praesidiarios Sundusia O GHeba ed Ondos : Et id quidem hac de causa; nos orte hostis eas Urbes vi aggressum ς
miret, tota provincia, tam ante ni V
rs a b cta, sterius a geretur, is extra mam urnur desia tionem. Adhortatus sub haec eosdem : Darent apud Eoctorem, Principem suum, veram, eu pro miriti incumberet; M ve tauri veteris Marchiae, aut alia trans Albim
loca, a Remiis insiderentur. Alio is
dem denis oppugnatum, sedem MVι hue
172쪽
ileiam traπslatum, ct uni Uam ea ratione se ociam, ad extremam vastitiam Haurium iri.
pomis. do Tillius in Regem totis viribus adnia, eum Albim incumrit, & castra opponit ca- suppleme stris,Regina Sueciae cum aliquot milleto Exerci militum subsidio, e Regno ad Rudae tu , PpH insulam appulerat . Quarum copiarum, quantum ad Urbium, patinitionum, ac limitumPomeraniae custodiam minime necessarium rebatur, partem Rex in Marchiam ad se accivit, partem Ducibus Megapoleos, fratribus, ad recuperandum avitum heredium, suppetias
irejussit. Duce Me, Megapoleos Duces, quamdiu rapule Ratisbonensi conventu durante, spesum 5 'gebat restitutionis per amicabilem da propria suscipiendae se offerret o
. Infestis tamen armis, jamjam in Eori dein Caesare stringendis, praemissa,majoris proia cautionis ergo, publico scripto pro- puetesta- testatio, inq; hac , quomodo cum illis x ψ hactenus processum fuerat, ab ovo , quod Munt, repetitum. Nempθ, pro--ciusuis per summam injus iam semivitatem, nutu praecedente citati ne, causae cognitione, sententia, aut δε-
claratione, frimum ab hypotheca praetextu , mox simpliciis omnimoda ni
dorum priuatione, exutos. Nec qui quam contra valvus' aut supplicia sua O enixas preces, qzibus Caesaris aures humi lime sul averint , aut causa usi ii m, να ex apologauisa sole meriri no clarius eluceat 1, aut Regum, Eleis rum , Principum viversorum ae Persas cisi, hi viam Ele horum interventu impetran- ister one , quae pro ipsis mte vera ei diui. dae, arma in Caesarem, ut supra tetigi - in σοῦ tavinimo i am concord m, O mus, palam induere detrectaverant. multis nomo ibus jus ciendam uni mPostquam veroCaesar,loco omnimodae forum Electorum, Ratis bonae conereta restitutionis, de qua, ut spoliati, sup- torum, au oritatem nullius, aut exquiplicabant, ad novum judicium eos re- hvisse momenti. Omnium ergo primis mittens, hac ratione Electores demula mi ovam oem suam coita re , ins cere visus est, perspicud apparuit: Id sin is violentas e usmodi actiones ridunicE quaeri; ut, re in longum protra- α ominantem, usumve earundem Iudi chi, ac novis disti cultatum tricis involuta, ips, nihilo sectius ac antea, in exi-
lio contabescerent, & occasionem , quae capillata iam se offerebat, praeter- lapsam, calvumq; obvertentem occi put, postmodum requirerent nequiccem, nec minus, erum induem: mi
Iegitimam aduersus has risen sanem Aa ne iis inseverit, eat adversus vim
inferentes uti, cum omnibus uni resim ,
D I maxime liberis Imperii Princiapibus, O, qui Magistratus nomine cen- m. Seposito ergo tandem,quo Ca, sentur, permiseerit. POLI DEtimini saris nomen venerabantur, respectu, Ma . autem ad Regem Sisciae, velut Min regias partes manifesto transgressi, jam inde ab ineunte Anno millesimo, sexcentesimo, tricesimo primo, operii quod feliciter cedere ipsorum vel maxime intererat, auxiliares manus as
movere, bellod; inferendo se accingere coeperant, &, quanquam variis impedimentis, maxime ob diribitorium desectum, conflictarentur, non intermiserant habere delectus: Simul ut hiberno frigore solutum mare navigantibus iterum pateret, militem sensim, prout colligebatur, Strales undam &Ribniciam, quam Rex loel diribitorii illis assignarat, navibuς tran portando. Pacti inter haec cum Rege: Usuros milite hoc hio, Achatii Tottii ductu, adcingendam obsidione Gryphi frualdi
am ι dum expeditionis ad. recupera crum confugisse anchoram: Qui, commisera tione erga δε- me Iuneros ductus , sub immensa miseriarum mole fa horantium curam susceperit, dignitatis ac fortunis re tuere exuos in animum in axerit. Adeos si m ac d retumi istare : Summi Numinis famore, sed I, Regis auxilio, subditos proviserius suu asserere, ab in isti possessoriis truci jugo, ct Vrannica manu. Protesari tamen hocst coram SEO, Ounx erso orbe; non prolosso Iaedendi Caesarem, aut nitam Principum, Eoctorum, ordinum Imperii id feri, nee quicquam, ruod in perti damnum aut praejudicium vergat, ab ipsis tentatum iri : Sed id tantummodo intendi; quomodo principatus, contra omnia d vina ac humana iura, Vsissimas fun-
173쪽
Hammtales Imperii Constitutiones sibi tio Calendarum Augusti, oppugna- ademtos, ex a ersarii Ducibus eripe- tum est a Postridie illius, nulli peoEre , se contra ejusdem injurias tueri im- negotio,potitus.
posterum po sint. Inter haec crebris Regiorum di s-M Ducibus ergo Megapoleos pa- cursibus terebantur circui esti Ro- inli, ab Iam se regiarum partium professit, & stochio & Wismariae campi , Ne quid
titioq; la. hoste GryphisWaldia ejecto, Tottius, commeatus & cibariorem ulterius im-tere inva jam Campiductor , his in oris militiae portaretur: Et hac quidem occasi dituri a Rege moderari jusus , cui junior ne saepicule cum Caesarianis consertae Ducum, Johannes Albertus stimula- manus 3 eventu Regiis ut plurimumetor assiduus aderat, cum copiis suis in secundo , hosti adverso. Marcus, Megapoliis transire, ac fortunam il- quoq; Relingerus, equitum Magister, dic tentare constituit: Statimque Za- clum quarto Iduum Julii, Lubeca ex-- chariae Pauli, Tribuno, quem praemi- icns , DomitZam praetervehitur , δε- .serat, Suanium, Gustrovia, ButZovia, mento centum pscorum in transitu urbes, oppidave ab hoste cinserta, tu abacto aliquammultos hostium, qui me admota vi , patuerunt. Paulo custodes erant additi, caecidit; trigin- Tost, vergente ad finemIunio mense , ta abductis secum captivis. Ipsis lu- duce hostilium equitum alae , altera iii Idibus, regiae turmae ducentos cN- croatarum , Germanorum & gravis sarianorum equites prope Rosto
armaturae altera, in pago quopiam , chium iterum incidetes, post leve cer-
. prop&Rostochium a Regiis oppres- tamen in fugam perculsos ege re, su-- ae : Qui, caesis inde quamplurimis, & gientiumque institere vestigiis, usq; ad
inter alios Germanorum Ductor , medias molas alatas, quae Urbi prae-
captis supra triginta, reliquos, prae- structae visebantur. Totidem sciopersus Urbem sibi consu- rarios hi habuerant comites: Ovorum cipiti fuga versus Urbem sibi consu- rarios hi habuerant comites: Quorientes, ad ipsas' usq; portas, & exte- septuaginta capti, reliqui occidione riora, portis praestructa, repagula pem occisi
sequebantur. Insignem Regiis hac Ab adu rso provinciae latero Merini factione in auro argentove signato Adolphus Fridericus , senior Mega- urb praedam, &, ut alios taceamus, unico poleos Dux, cui Lo iusius Tribunus hvst idareiten bacchio subTributio, ad qua- optio aderat, decimo sexto Calenda- ' i' ter mille Ioachimicos obtigisse, scri- rum Augusti, nongentis peditibus, de bimi: Lagenas quoq; inter impedi- equitum ducentis, Megapolim, nullo
menta repertas, loco vini,aut alterius hostium objectaculo retardante, io potus, torqvibus aureis, cimiliis, & id rumpens, & prima nocte Gadebusae genus resertas. commoratus, Zacharia Pauli, Bretia Sexto Iduum Julii, regii equites tenbacchioq; su ribunis, cum nove ac dracones Plauti Urbem occupa- vexillis equitum & uno draconum, rant. Arce vero, quae fi ducentis ta- Relingero itidem cum propria equi ctionis adversae selopetariis eteneba- tum, nec non unica draconum ala se tur, impetum horum eludente, Tot- aggregantibus, decimo quarto Calen tius Monrotum Tribunum, Malchini, clarum Augusti, ad Suerint oppidum: haud procul indeliospitantem, cum arcemve, pristinam aulae sua: scdem, Legione sua , ac duabus machinis, recta properabat. Ubi in suburbano De ino advectis, illo se conferret , centum e W ismaria dracones depre- occupationi ejus operam dar ; hensi: Quorum quadraginta mactati, mox, re nihilominus praeter opinio- reliqui capti vitam ac libertatem traf-nem aliqvousque extracta , Caggium itione in hostium stipendia redeme- Tribuniam cum aliis nonnullis copiis, runt. Nec diu post, circa tertiam .es binis semimuralibus,sed levioris ge- pomeridianam, utut praesidium,quodneris tormentis , eodem subsequi jus- inerat, ducentorum militum impigrEst: Et hoc, &aliis vicinis locisin po- locum tutaretur, oppidum vi in po- testatemredigendis. ini serius Pla- testatem Ducis concessit: oppugna tum veniens, arce jam dedita, Mi- torum non nisi duodecim desideratis, coam,consimile Castrum, decimo te & quasi viginti sauciis , defensorum Vero
174쪽
verbultra viginti quatuor cae sis. De Domitetae arcem, cuius praesd inram , caetero victor miles in hac Urbis ex- prout ex literis interceptis patesce pugnatione velut erga proprios Do- bat, in angustiis non exiguis versabamini sui subditos o ea moderation tur, vi tentandam ; Rostochii autem utebatur: Ut Cives minimὰ habue- & Wismariae Urbes, parte equitumrint, quod aut de injuria corpori, aut atq; draconum circumfusi, comme damno bonis illato quererentur. Cae- tus subvectione prohibendas, lentoq; sareus autem miles, qui se receperat obsidio sic fatigandas. Id autem fa- in arcem, locum satis munitum, & ctu facile videbatur: Quod modicus
commeatu aliisve rebus, praeter tor- utriq; Urbi, nec ter centum capita ex-menta, dudum inde aliorsum transla- cedens ineae t equitatus. His tamenta, instructum, adduci neutiqvanae, Tottius calculum adjicere, & absq; poterat, ut deditionem imperanti ex- speciali Resis mandato a littorali ora templo aures praeberet. Dux ergo ac Pomerantie limite, Porum cura tu- Tottium imploratum iit, de auxilia- te lave illi cum primis commissa fuerat, rio pedite, tum funiculis, plumbo, & adeo lono discedendo, in provinciae grandiorum tormentorum pari sub- interiora ad Albim usq; , duabus mu- mittendis. Nec deerat illi exprom- nitis& validis Urbibus ab occipitio reto auxilio Tottius, sed Georgium Io- lictis, cum Exercitu insinuare detre-hannis, & Laurentium Catatum, Tri- ctabat. Quin ipsius potius mensuerat: bunos, quem i, cum Suecica sua Le- Rostochium, non magis ac Domitgae Rione, subsidio ire , duasq; semimur, arcem ad obsidionem& hostilem vim 1es, levioris generis, machinas, quibus sustinendam instructum,confestim ag-Miroae arx concussa fuerat, secum tra- gredi ; Domit Zae autem praesidiarios, here imperabat. His ubi castellum quod longe facilius foret, intra angu-
verberari coeptum, & obsessi, praesen- sta munitionum claustra equite cirtem vim experti, omnia ad aggressio- cumjecto concludere. Quam in sennem jam praeparari, deq; lacu cymbis tentiam ab utroq; Duce pedibus tan- tramittendo , & arce undiq; invaden- dem quoq; discesium. Post Suerinum da consilium inter obsessos agitari igitur aliquo militum numero firma- senserunt ; intercidente ad haec sub- tum, & tria equitum vexilla draco-sdiorum & liberationis spe, de qua neri; nonnullos commodo , unde via Tribuni Graminii literas, Wismaria Lubecam & Wismariam inter infesta- datas, obsessores interceperant a de- ri poterat, loco dispositos, nec non ditionem his legibus tandem pacti quatuor eorundem alas cum draco- sunt: Ut expansis fgnis, justis instru- num parte, DomitZam versus, ad cocti armis, impedimentis omnibus sal- arctandum ejus arcis praesidium, mis- vis dimissi, pars Domitetam, Wisma- fas, lustratis propter Uutgoviam, ulti-riam pars deducerentur. inorum mo Iduum Iunii, reliquis copiis, viam, pactorum vi postridie, qui tertius Ca- quae hinc Rostochium ducit, ingressi, lendarum Augusti erat, alter centu- ad Urbem, cui post tragicum HatZrionum, Malachias Keily Domitetam, seldii exitum , Baro Virmondius pra
alter, Joachimus Milatrius, Wisma- erat, obsidendam perrexerunt: Curiam discesserunt: Gregariorum au- jus tamen deditio, ut infra audiemus,tem ultra vicenos haud sequebantur in tempus non modicu adh*c prolata. suos Duces, reliquis in regia & ducaria stit
bellae in se apoli exoriuntur, Inobuq H ' i'
quoq; Hamiltonius, Marchio, septimo nori, rii,
Calendarii Augusti, cum quatuor per illo Scomanipulos completi Anglo-Scotoru torum . '
Legionibus,quarum unaquaeq; decem tectibii cohortes, cohortium gutem singula: 'ς
ςςntum quinquaginta cretia, & ίta R' Et uterque sane Dux,nec non Lohusus universum corpus sex millia militum' ''' Tribunus huc ab initio inclinabant: complectebatur,in Orefunda appulit.
tipendia sua sponte transeuntibus. Postquam hoc modo integer Megapoleos Ducatus, Rostochio & Wis- maria Urbibus, DomitZaeq; arce ad Albim exceptis, sub pristinorum Dominorum obedientiam redierat, habito militari senatu, quid porro agendum soret, in deliberationem venit.
175쪽
Marchio enim Hamiltonius per ad Viadri tutelam opera earum uti, agnatum suum , Alexandrum Hamil- Regi vi bina. tonium , regium Tribunum, ad dele- Exoticus autem hic, & vestitu arctus proprio sumtu habendos, ultro mi sq, satis instructus, sed musteus ta se obtulerat: Modo Rex nominis sui men miles, morbis valide tentatus,atq, dignationem es auctoritatem iis com- adeo confectus est: Ut copiae, speciem aret. Cujus oblatum hic, summo egregiae, nulla re memorabili gesta, se- tamen imperio expressis verbis sibi re- quenti aut ino, velut deliquescenservato, acceptans, insuper novum tes, evanuerint. Cmus causa tum gras-
exiguarum machinarum mnus, pecu - fanti id temporis usquequaque conta liaris artiscit & in hostem usus, animo volventi, certum ferri ad eas confici,
endum praebuerat pondus: Attributis quoq; , ubi tanderentur, ferrariis ομHae ergo copiae, in magna Britannia congregatae, simul ac Orefundam attigῆre, Lestaeus, generalis vigiliarum Praefectus, conscensa navi oneraria Se- dinum,& inde, citato pede, ad Regem, quorsum duci vellet, percontaturus, cursum praecepit. Interim, universa classe Penemundam subsecuta, miles, Una cum quamplurimis levioribus, dictae inventionis, machinis, quas Marchio secum trahebat, in terram ibidem exponebatur: Pauloq; post, mandatu Regis, secus Viatium, adverso flumine, Franco furtum versus iter habens,
HornioCampiductori,qui illic hucusq;
adversus Caesarianos excubuerat, jamq; a Rege, industria ejus contra Tillium, capitalem hostem, usuro, avocatus, ac Havelae proximare jussus su rat, successit.
Destinaverat sanE Rex, Visurgi immittere has Legiones; maritimis ab
ea parte oris, quas praesidio minus valido Caesariani tutabantur, Archi Praesulis Bremensis, quiJam tum regiarum clam erat partium, adminiculo invadendis, per i ; novas hac ratione concitas turbas illii animo,viribusque in diversa diducendis : Cui fini, tum Bremae, tum Hamburgi pane ac cerevisia assatim instructus penus eas opperiebatur. Jamq; classis, qua vectae, qVadraginta onerariis & duabus bellicis navibus constans, Helli landiae, seu terrae sanctae insulam, Hol satiae vicinam, attigerat, quando contrario ventorum flatu in diversa abreptis cursum mutare, & per Orefundam in Pomeramam dirigere, in mentem venit. Unde, consilio quoq; ex eventu mutato,gio, tum climatis insolentiae de repentinae aeris mutationi, tum etiam duriisti ei militaris vitae, cibiq; illis insueti
ascribitur. Similiter Benedictus Oxenstirna, Benedicto Baro, Regis Sueciae in Galliam Lega-Oxenilittus, omnimodae contracti foederis con-na, Regis
summationi, de subscriptioni Regis, vς uti nec non maturae subsidiorum ad belli '
sumtus promisiorum solutioni urgen si dila, Edae misius, velut toto eo tCmpor , Gallia isqvo in aula Galliae Regis commoraba- dit tur, magnifice habitus merat, ita, resatis felicer expedita, circa hoc tempus dimissus est: Caesaris Lepatoi Barone Curtio, & alio, qui, negotio adhuc calente, a Bavaro supervenerat, manibus pedibusq; in castum contra
nitentibus. Imo licet dictus Baro Curtius, in hospitium Erici Laurentii,
Resis Sueciae nomine pecuniis accipiendis destinati, expressa diverteret ,
quo subsidii adversus Caesarem subministrati oculatus & omni exceptione major testis foret: Num hoc forsan modo Galli inde absterreri possent Id ab iis tamen susq; deq; adeo habitum: Ut hunc Caesaris Legatum, dum argentum ad Ericum Laurentii media
luce comportatur ac convehitur,praesentem ipsissimis suis, sed limis procul dubio,oculis aspicere haud difficulter
Haud pari eventu spei conceptae E diverso respondit Legatio , quam Rex LU NOSueciae ad Venetos, Galliae Regis' i impulsu, destinaverat. Galliae enim '' - . Rex per Baronem Charnassaeum fi- . he hisdem fecerat Regi Sueciae, de singu- non
lari erga communem causam. Pro-sponda
pensione Reipublicae Venetae : Ut quae, ad sublevanda belli onera, pecuniae summam non mediocrem dependere recepisset. Hinc, no'
tam pecuniae uagitandae , quam scederii
176쪽
deris arctioris, iisdem , quibus cum Gallo coierat, legibus, cum isoublica contrahendi, Cliristophorus Lu-dowicuς Raschius eo ablegatus : Qui
tamen praeter excussetion una inania nil retulit. Obtendebant vergam rerum
faciem, er beltam Italicum mutatum
acer, conventa quidem, necdum consummata: Cous consummationi ne remoris, jactis uoos i dentia Ieminibus, injiceretur, Regis desiderio assientiri haud po e. Psilentia quo me vexa-
iam, causabantur, aliut e incommoditatibus a trium Rempublicam A valere totam, adeo e novo beeta implicari mi-xime aptam.
Nec uberiores ut tribus hoc verbis addamus Legationis ejusdem fructus apud Helvetios postmodum exstitore : Quos idem Raschius, Venetiis digrestus, Regis nomine salutatum, & de conjunctione adversas Domum Austriacam, ut communem hostem, solicitatum iit.
tionis Ducem, & denas, ejus ductu a
pontificii mederis complicibus nil per conscriptas, Legioneς Gulielmo, Hassiae Land avio, ne Electora Saxoniae suppetiatum veniret, immisit. Simul irarum, in Land avium conceptartim plenus : Quas c)u, leni in regia castra, dum Tillius adversum tendar, adventus, foedusq; velut iub obtutu caesarei Exercitus cum Rege initum, nec jam clam amplius habita aut dissi mulata
conjunctio,immane quantu, acuerant. Quod Foedus, quoniam velut nom I.anJgra
ma fuit, ad quam reliqua pleraq; post vii cis Re modum amussitata, aliquanto plenius & articulatim historiae nostrae intexe re, pretium duximus.. Obtinuit autem a Rege sequentia Laiadgravius: R.x, ci Lan raritio in
tutelam, protet timem, o clientelam re cepto quicur De offendere, aut armis impetere eum intenderent, pro hostibus hiberet ; non secus, ac iis et, Coronae suae injuriam ac besium inlusissent, pro miri ista te, autum occas termiserit,ho filiter perse eretur, Lan gravio consilio, auxitio adesset; nec cum quo' 'am alio eu extraseu intra Romanum imperium, foedus, quod huic deroget, iniret. Imprimu vero a' si Lan gracio aut ejusjubdito vis Hieri iniam, aut munitiones se arces ejus ob dis cingi contingeret,idiis liberandis Rex nil ceret reliqui 3, arma Tan gravis amisjungeret summis viribus laboranti hccurreret,nec ulta eum ratione desereret.
sa obiae cedente Regis percellendi proposit hostiliter x , audendum demum esse, depoti- antedi qidissimulationis persona, reliquos Hernit. Lipsiensis foederis socios, &vel maxi- . me Saxoniae Electorem, cujus, ut Moderatoris, & velut Capitiis nutum reliqui sequebantur, summis viribus invadendos arbitrabatur : Aut, armis de- positis, Cae Liris voluntati ut se sub mitterent, ingratiis adigere certus;
quo casu ulteriores Regis progressus 3 Cum Caesare, O ponti ci aederis o-
facile deinceps sisti, Germaniaq; exigi cus, alusve hostibus, de Pace numme geu . denuo novum hostem posse, rationcm tium transigeret aut exueret arma; nisi secum putarat aut Electore obsti- Lan gravio pactis,eritaquidem inelus: nante, & Regis auxilium implorante, Ut ei, usi subistis nomine Atarum, LRegem, qui caute nimis rem gerere bus,tam in conscientia ua,tum a rasgr hucusq; visus fuerat, siquidem labo- vato ejustissime conquerebantur at s-ranti succurrere vellet, in apertum feretiis iustitia a ersus emcun aecampum & aciem protracturus. Haec aer aliter a miseranda caveretur 1, ervoli ipsius summa : Nec de victoria, is insatum, quo Lan raviorum stirpis ingenti 5c hactentis invicto veterano- Cas rigani Familia ante Bommicas ctrum suorum robore fretus, ullatenus Palat mas turbas fuerat, omnino repon ambigebat. retur Sicubi Rex ejusve miles aLaisuis' n- Qv' validior tamen & tutior vi- gravio in munitiones,arces, bes,exi --gium a in hanc iniret, generali vigiliarum te necessitate recineretur, nihil,q rsi,& Praesecto, Comite Fursten bergio,cum galibus,privilegiis, utilitati, juribuι Laiqv. ae ex Italia reduces, Suevi- gravispraejudicio, tentaret 1,sed nec - - am, Franconiarn q; integram Caesaris late cavo receptionis cessante, loca
a. iugo itemini subdiderant, accersito, limo Lan grazistitera m mmantis On-Fuggerum Comitem, ejusdem digna- signaret. s Sin tormentia quoi dra5.s
177쪽
/elgigerendi instrumenta, Regi δ Land- operam. Tandem cito Reae Lan ra graisimunimentis praeberentur id au- viostlios Principes, Comites, Barones, rem non, nisi cautione prius de restituen- Civitates, Ordines. Vnmersitates in se do prodita, factum iri pinqίam pro dus hoc recipiendi potestatem contulit: tempore satu usu restitueret. 6 Avod Iisdem idios legibus admittere,nec minus, s Lan ravius propriis viribus ae mam aes cum ipsemet ea de re tractassent συ aliquem pontificiorum Oraenum, qui transegissent flagitantibus assis fere pol- Regis hostes ultro emer professi, oppri- hcitus. Godsi alii eventum demam rei
mere, ejusve disiones, Urbes, loca occu- opperire, animum inducerent, se iam- pare potis esset, perinde ac ipse patras- foederatos cum Missi periculu luctari δε- et, Rex id ratihaberet, o Lan ravi- los nerent, pou trium me km decurum, quidem eo nomine in paretur, re- sum haud potituros amplius opimis his gie propugnaret. 7) Si ipsemet Rex condicionum, sed ad et os tractastis,o Lanor uio, ut faederato suo, praesens nozas condiciones piacucendas, rmi adesse,isabsolutae belgi gerendi directio- sum iri. ni, a Lan gravio delatae, vacare impe- Econtra Laiadgravius data fide diretur , egregium habilem, expertaes recepit a ) Eandem subire cum Rege prudentiae ac virtutis Ducem Land m fortunam, nec eum deserere,nec ulgi travis ad veret: Evij us, ut Capitu Hatui cum liticis hos binpraebere aures, O principis in contracto foedere , loco multo minis de Face transigere nisi noravit, copiispraeesset; in militari- praescio,volente, ct consenta re Rege :bus,gerendo is continuando bel ium- ta ut irae, ediusve Corona pactu simul
mi imperii clavum teneretis, hoc no- includeretur ,r ea peritin calculosuo
mine dataspectatim Ade ob rictus, probaret ; tractatui adbibitus, des eo belli ratio flagitat, ad Pommune oede- certior tempori factus foret ; Er omnia istorum Icosum consie endum commu- rati habuisset. r) Ut foederatum Regis ni consilio sorageret ac exsisteretur. O clientem, ovia , ikius foederato-
rebus decenterjordine sis, edin- rum ac Regnorum damnum avertere,
fusioni, atris facile imrepenti, omnis prae- commodum autem promovere i nulli concluderetur rima. stet ossiummi imperii Alio aut actioniimmisceri, q vae Regi, aut fasces 8) Rex i mei Lan ravio e-- ejus Regnis, Principatibus,dignitati aritulit acpermisit. ' ino dexterius au- versarenturi s deliter potius ilii a Metem omnia administrarentur,& aliquis re, o pro virili, ad beatam hoc debelZ-Exercitui afforet, observantiae foede- dum, milite pecuniave adminiculari: ris, ne, aut huic, aut Regis imperio Munimenta autem sua, quantum insequicqvam committeretur adversum foret, communi foederatorum bono con- reiq; simul pecuniariae intentus, utile ser re hostes in ea ne aquam admit- visum , summo armorum Imperatoris tere; sed, qzo inde excluderentur, labo-delem se prudentia clarum Consiliaritam rare enixδ is simmis Ciribus. tib Izabelgicum ad ungere: VUiHi,ut Legatus ipsa munimenta, provincias, arces, ac ad Confoederatos , a aereret, consitio loca transitu opportuna, necessitate1 ope juvaret, ct providiam, ut dictum, gitante, Regi, cum in ahentu, tum in
omnium reru- curam gereret , cum leto receptu, abs e tergiversatione resera
etiam Imperatore secretioribus q Musa re; is permittere, ut aut svulatim,
satum reruo concernentibus, communia arat cohortatim is turmatim, aut inte-
casum iret. IO Quod Laiadgravius gris legionibus pertransiret, nec circa haud abs re fore arbitrabatur, id nec illa modo, sedis millisi met hospita Regi displicuit: Videlicet, hominem retur. Militem tamen introm sum candidum is rerum intelieontem,Lαa- titri e fide addictum esse debere, otiordinarii seu Res dentis tittio ad R/- Lan rois smul in foederis hujus
gem a Lan ra io mitti ; mi, ut indiω- articutis sacramento obligandum: δε- comes, nunquam non eundem se e- Omnemve a Rege ac Regiis hac in parteretur Laud gravissetita,temporum suo captionem ab Ore . ) Si quando Rexcessu emergentia, ad eum d Erret, o Lan raruio e copiis luis sub idio mit-μ tua communicationi per liter, daret teret, jungere se illis , sae fucipere,
178쪽
nterque pro alterutrius incolumitate laborare , is in communem hostem toto
impetu ferri F dircitum aliquot mulium, nusta interpo sita mfra , fuscogere impensis , eundem, quantum ρυ- s bio, citius aut serius, prout occasio ferret , grandire ; Amul ac in procinctusare sive, sua e provinci, tributo, hostibus pensitari solito , subtrahere i
sotentiam viresve eorum minuere ac
iupprimere; militem hostirem, in ter ,-iorio suo ho pitantem, concidere, diribitoria hos itum disturbare, is, ubicuus seriposset, tum exigendo tributum, tum
Urbes, arces, ac loca situ commoda inccupando, praesidiove militari firmando, gravi md , si daretur occasio , personas
eorum inpotesatem redigendo, noxamiliis inferre ac detrimentum. 6 Si , a Re e clade affecti aut pro ligati in
Lan ramis confiniis receptum quaererent, penitus eos dulare ac d jicere: Ne coire iliis locorum, aut gradum δε-nuo mare ululenus possent. 7)ὶ mites, nobiles, alios quoscunque, seusnes ejus inhabitarent, seu extra fines haberent domicilium , vas altas, cimo
eque Bribus, ad quae intuitu possessore/m fe udorum obstriari , servitiiis , quotie cunque necessitas exigeret , ad Regis postulatum is commune utriusque ρυ- citum conruocare ; imo subditos, si cubi
mideretur, viritim ad arma concire ,
militarive Agorum opera, sub Regis imperio uti. Vis in articulo Rex Land gravis vice mersa cavit: Sisne vafalli aut refractarii existerent, aut moratores, affore uti ope sua, in ordinem eos redacturum, pro hostibus habituris, ct privationis poenam exsecutioni adversus e meritos daturumlita quiadem, ut La gravis, tanquam Domino direcro, dominium fartum, tectum maneret; titiluas vero, seu redituόδε dorum fisco is commmis aerario insem rentur. Ubi tamen praestitutum scopum attigissent, aut maturius forsis, s inter utrumque de eo convenire , utile quo e dominium ad Sominum directum redundaturum, is cum proprietate consolidatum ue Lan ravium autem a Rege hoc in casu propugnatum, nec cuiquam, ejus ingratiis, v
niam admissi concessum iri. 8b Cautum ι ut neuter ab altero, mruum, qui beata gerendo , aut mnnctioribus ems rearis impenderentur, nomine, qui quam praeter id, de quo expresse con- . ventum, posceret, sed uterque comemtionis legibus, is communi aerario, brevi instituendo , acquiescerent: Parila quoque haec reb is omnibus faecie, ribus, quae cum allu Ma na tibis, Eoctorums ac Principum famibu essem Misa hi forte alterutri foederatorum, hujus foederis is pia intentionis, animo Agis propositae , in tuitu, hostes
redderentur, aut ipsa foedera, ut contraria , invicem se de uerent quantum ipsorum scopum attinet, proe
rentur , nec vet fiorum foederum respectu alter ab altero resilire, nec nova, huic adversantia, contrahere, animum
munimenta, mayoris securitatu ergo, nosis adjectis operibus, munitiora reddi, e re communi arbitraretur, Land- gravius non permitteret hoc modo, sed
subditos qυoque, inevitabili necessitate fagitante, compedieret ad mani operi admovendum. I o Regiis copiis Land- gramis dicionem transeuntibus, o HI divertentibus, pedes candela is ligno , eques stramine is sumo, servitiorum,
quae vocant, nomine praeritis, conten
ti, nulta ulterioris salitationis mos Ilia hospites vexarunt: Modo alia δε- stentationis media in promtu foro . Extra vero hunc casum, o in hostico,
alimenta ua exinde, secundum commune utriusque arbitrium, miles quaereret.
11 Si in Lao ramis terrisorio mil tum diribitoria in liuere ratio boni publici necessaria exigeret, id quod Lorigra tam aequo passurum animo : Ultra duos tamen eum Midio oenae modios
in equos singulos, una cum sex stram nis mergitibus, ct foeni vehe , ipsisse itibus,equitum Ductoribus,cuiuscunque eoudicioniis, loco alimentorum, ultra duos Dachimicos, usque ad armiata rium, quotmensibus minime praebi-rum iri. si ab Rege arma in Austriam,
aut alias in Bostarim transferente, is hostem iliis, ne foederatorum terras infestare ρossit, occupante,Lan ravium tot militum mugibus , quot securita-Le propria salis liceret , sub dio eiae uturum ue militemis hunc communi utrimque impens sustentandum. X r
179쪽
locum , extra Eta,q- pertinerent ad pia Rege, ad primum militiae funda- Lan gravium, aut iuribusjusia quod mentum probe collocandum, in ligni haberet, expugnari coni eret, μέ i, pecuniae summa , inde rursus disce-d nec de expensis eidem Iati erecis , ' dens, in fila revertit: Finitimi, Ponti-Laudgravium in manibus ita relictu- ficiis a reditu statim invadi, ae hostili-rum, is , ne ad resaris rursus evinco ter tractari coe piis.
rent, sedulam una cum Rege daturum Et Tillius quidem, simul atq; , Ieram. I .) C Iro rsia uset lite Laiadgravium in Cerbenentia Regis Hadie in
interfrderato uborta, duos a Regeta, castra venisse, innotuit, ad Ordines ς0 Hassiae provinciales literas dederat: ini Tilli in Wrbitros, ct totidem n Iri parti obnoxios, a Lanstrisino nominandus; quiderer is contentiant. Horumsit negorium committendum: Propositasactorum formula, ct in medium ad ectis, quae causae densioni facere videantur. I vir idaurem hiae timuicaverint, eo ratores contentum fore, is acris ruram. is9 De transfugis utrinq; conventum: Ne quis alterius D D. res , equites , pedites, aut facinorosos
etiam, transfugientes, in stipendia,
reciperet, aus nitatenus toleraret , sed si scis ejus notae, ubiubi tandem, seu in. Ira seu extra jurisiectionis terminos, deprehenderetur, cujuscura orinis aurdignationis, in vincula convicerent, h. scentes quoque summa industria ,sTantum pote, indagarent, alter ait rum de iis redderent certiores, ct comprehen os poenis mitioribus incerem. dubitos autem, si qui, criminis rei. ραnaesesubtrahere ejugio niteren-rur, honorum, tribuum, iurium omnium ac bonorum pri tione 'is Fe eorum muVtaret, nec ulgo, nisi a terram consensu, in integrum restitueret. . Demum, ultimo, Laiadgravius pollicet, rur, Arimo quoque tempore contra βλiatos ac voactos suos, hostisipendia merenter, acerrima promulare mandata avocato=ia, con scinionis honorum,
Iam alio diutium, qua eudialium,ami sonis i u retitae ac honoris poena prinsuetuta: IEQ stricti O rigide exsequi,
si unus alterve, cujus dignitatis aut conicionis, morem his gerere is ferret, praeterlabi paeteretur. Hic tenor est inter Regem Sueciae &Gulielmum, Hassiae Laiadgravium, percussi foederis: Quod jam antea bis ad incudem venerat; sed hac demum vice ad Uerbenam, pridie Iduum Augusti , dum Landgravius Regi ipsemet adesset, consummatum M ad colophonem perduinim sint. Ut insurgerent adversus Principem, tum absentem, licet in cassum & nul- tu ' lo fructu, instigans. Eandem Comes Fumerus, quem ut&λι- contra Hassiam cum nonnullis copiis serio: missum diximus, insistebat viam. ViX- dum enim Vaccham, & illic locorum ad Hassiae consilia appulerat, quando Ordinibus provinciae adventum suum, id quid a Caesare cum Exercitu missus esset, insinuans, graviter ad- hortabatur : Submitterent se Caesari; . . ad entantem ejus militem hospitis ulti. reciperent; deles Ius habitos ea aut Io-
rarent, nec commearu , hospitiis, aut .
alio ozu modo iis ulterius adminicul - rentur, quin potius, ingetisti aritionam capitibus, o Pacis conturbatoribus in potestatem reda tis, opere ipso debitum Vari praesarent obsequitam. Verumenimvero nil prosecturis S i, uterque bobus arabant littus: Ordines millim enim inter se , ac cum Principe suo concordes, summis viribus ingruenti caesariano militi se oppositum ivere. Ita ut parum profecerit Eumerus Donec brevi post, Caesaris & Pontificiorum foederatorum intentione a Rege Sueciae per Lipsiensem cladem infracta, raptim retro inde cedere coge
Saxoniae, in quem faba maxime jam i is es
cusa crat, revertamur , Caesar ranc niae Lesa. hunc, ceu viribus, opibusve pote u- tio.
tem Principem, leni bonorum verborum illicio a proposito deducero, enixe studuerat : Ablegato ad eundem, hoc fine, non longule post acceptum Lipsiensis conventus decretum, uno interiorum Consiliariorum,
Iohanne Ruperio Hepe multero. irepetitis, quibus Caeiar, in literis au decreti hujus consortes junctim, usus
180쪽
suerat, rationibus, denuo id improbabat: Non tamen Electorem ipsum directo, in faciem, inde dehortatus , sed p sona ipsitus , perinde ac si negotio huic nullatenus se immiscuisset,
i Oi utentio praeterita, tantummodo ro
gans. Induceret Religionis tuae ac fa - derissocios; ut, intermissis militum d
Dectibus, ct aliis belgi praeparationabuN,
caesareo Exercitui necessaria alimenta porro submini Dure ne re garentur. Quo vero proniore cum assensu audi- retur Legatio, facultatem interponendist Sceriae Regem inter o Caesarem , Electori simul deferebat: Pace enim
csnciliata praesens besium sepitum iri ;
cujuspio eqveni, contributiones o caetera , ejus farinae, onera militaria pro tempore unita continuanda venirent. Ξυcto is F lector econtra in responso suo tinsoWiu Lipsiense decretum & armaturam subsecutam , ut Imperii Legibus & Constitutionibus congrua, acriter satis propugnare Temporum insuper lubricitat is, opericulosum flatum, mis, iudi L sine modo , sine regula grassau-
.' tium, e renem licentiam, quam nec caesarianorum diplomatum reverentia am-
stius, nec se forum Ducum itis cohibe-
. ret auictoritas, vetat causam obtendere:
Cur militem congcriptum a gnis dimi iere, O ulteriores deleriim intermittere impostersm minimeposset. De fide ta- men se obedientia tua securum esse jubebat Caesarem : Operam suam osserens
ad pervincendum apud reliquos protestantes Ordines; ne quicquam extra imperialium Constitutionum carceres molirentur. De interpositione ad me rorum Coisse um, quod am ante haspam
ira fusceperit, universim melius referri: . Nec tamen Patriae ipsum hic defore is, sed ejus amore separatim pro se ad K em Sinciae destinaturum Legatos, o Pacem, quantum in se foret, promo
caesaris Licet ergo Legatio. isthaec me- tam propositam haudqvaqvam con- tibi in D l pt, Ctasar ramen, accepto responso, conceptam animo indigna-
xit ; sed, intra altae mentis latebras re- condens , Electorem, datis ad eum literis , donec commoda occasio se ex- sereret, blandis verbis demiticere n-stitit : Et, post brevem replicam , omnem, qua Lip sien sis foederis socios superiori legatione oneraverat, indignitatem , invidiami, in istos Imperii Ordines, qui aut confessioni Augusta puri non addicti, jam olim adversus Caesarem ac Et rorem 'summet periculos atque perariciosa consilia e di sent, fovi senis , aut certa dissolutae pridem Urioni. non postrema fui. Ent membra, o nunc Lusiacis seimmi cuiu-sent deliberationibus , devolutum iit
Quocunq; tamen rem verteres, ad ultimum eo recidebat: Universis protestantibus Imperii Electoribus, Principibus , Ordinibus ita Saxonis quoq; Electori, reliquorum principi
ac coryphaeo arma, quae defensionis causa arripuerant, deponenda , aVO-catoriisci; & monitoriis Crisaris mandatis submisse parendum. Tandem Suevia&Franconia sub pristinum jugum redactis, nunciumq; Lipsiensi decreto remittere compulsis, quia Caesar, deposita larva, intentionem suam, protundis dissimulatio num involucris hactenus obtectam, renudare idoneum jam tempus rebatur, Tillio, de Electore SaXonta, non
secus ac caeteris Protestantibus, in ordinem cogendo, & mandatorum avocatoriorum exsecutione, si amicanti viam reperiret ob eptam, vi armisve
admotis pertendenda , imperaturia . Qui,ubi Comitem Fursten bergiumjam prae manu esse constitit, subsortitione vigore mandati c*saret,quo instructus erat, facta, Johannem Rein hardum a Metternich, Episcopatus Halbersta- densis Administratorem, & generalem rei tormentari, Praesectum, Ootonem Fridericum Baronem a SchOnburg, ut subderegatυς Caesaris Commissarios, Colmerstadio ad dictum Electorem, Mersburgi id temporis
commorantem , missum ibat: Revocans illi denuo ad animum causas, quibus permotus Caesar Lipsit ense decretum , & promanantem inde armaturam improbaret , simul commonefaeiens meritirem, cujus dicionis us ac subditis, magis, quam alterius cujus-qsam in Imperio hactenas parcitu uerito ob praetens, bini pressiuras minuemam omnium habere quiritandi, o ad
extrema haec recurrendi an demum, quia alii protestante Priri pes