Johannis Lightfooti ... Horæ hebraicæ et talmudicæ in Acta Apostolorum, partem aliquam Epistolæ ad Romanos, et priorem ad Corinthios. Nunc priorem in Germania eum indicibus locorum scripturæ, rerumque ac verborum necessariis editæ e museo Jo. Benedic

발행: 1679년

분량: 337페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

261쪽

CA XV.αueo' ΙΜ Epys T. ΡRIOR. Α o C o R. 7 I. Quod in tumultu Demetrii amicos se Paulo exhiberent Amarchae, Arit. Isi, 3 i. id est, Sacerdotes isti inter Ethnicos, quorum munus

erat ludos theatricos edere in honorem Deorum. . .E, LEccles hist. lib. . cap. II. τ Αme U- Φίλι- πον Dα εσαφη τύ Πολwcαζ- λεοντα. 6 δε ε*M μη δεναι εξον ἀυτῶ επωλ1 -πληρώκει - κ-ηγε nae. Rogarunt Philippum Asiarchams interpres reddit Munerarium ) ut leonem in Polycarpum emitteret IIlle vero re*ondit, Non liceresibi, quonDrmam ferarum. certamina coninfecta essent. Iidem erant & Phoeniciartha & Θriarchae, Novell. 89. ad finem,Sc. Jam vero unde tandem hi Asiarchae amici facti Paulo Z An ut amplectentes Evangelium p inare ergo adhuc Asiarchae 8 Sed videtur potius, Paulum cum bestiis commilitum mirando & stupendo aliqvo modo fuisse servatum, ita ut ipsi Marchae viso miraculo, in admi.

rationem rei traherentur, atque in benevolentiam erga eum.

II. Quidnam aliud sibi vuIt Καβ ανθρωπιν εθηροοφειαχηem , vita: Pugnavi cum bestis eo modo quo homines pugnant cum be- iis hoc ipso corpore humano. Et quod addit, ΕΦεσω, clariorem adhuc reddit sensum, eumque multo magis restringit ad litteram. Si enim intelligendum sic seret: Pugnavi Ephesi cum Demetrio & suis ac si cum bestiis, aptius longe suisset exemplum adduxisse lapidatio.

nis suae in LUMA I. i6,29. flagellationis suae idinis,Act. ic.&c.Na m in tumultu Demetriano Ephesi non comperiS eum vel ictum unum, sere

dixeram, vel periculum ullum, passum fuiste vel subiisse. Vim quiadem aliquam passi sunt Gajus & Arisarahus in theatrum protracti, bestiis forsan illico obiiciendi: at lege relegeque totam historiam, ALLap. & ne gry quidem ullius iniuriae,quam in persona sua tunc temporis passus est Paulus. VERM 36. Lς tori Glog. in Tuamth sol. II. i. Respondit Rabban Dchanan bennelai Baithi yis resurrectionem mortuorum etiam negantibus d Arte zzzzN I VO V Α-νες unde hoc robis, cs.

262쪽

Videtur mihi Jobi hoc in loco in verbis zzz p iv p 'Nin eundem sensum loqui, cum O. Αδάμ. De priori Adamo dictum est, an uri 'Tu Na PN 2π Pulvis es in pulverem reverteris. Es novi ego, inquit, D τ, qvὰdRedemptor metu viavit, re illa exurget de pulvere alter v I posterior, ου ego videbo Dominum ex eadem qua ego carne,&c. incarnatIonem innuens Messia.

Aormientes inpulvere.

Praeteriri absque observatione non potest, quanam authoHi, eate applicet Paulus verba ista Psalmi Ioa. Tu in principio, Domine, fundastι terram, δέ c. Hebr. I, Io. ad Messam, ut Deitatem & dignitatem eius astruat. At falleris, o Paule, diceret Hebraeus ; Haec ad Deum Patrem applicanda sunt, non ad Messam: Habet Apo- solus, quod retorqueat ex ipsa Judaicae gentis consessione: Vos agnoscitis Spiritum illum, qui praesens erat S praeerat creationi,suisse θινιιum Me . Praeteriri etiam absque observatione non debet, Adamum, recepta jam ab eo promissione Christiti credita, uxorem sitam nominasse Charam id est vitam. Sic LXX. κή ἐκάλεσεν Αδα, τὰ ονοαιαρ γυναικος ανέ με. Gen. 3, 2o. Quid Θ illam nuncupari vitam, quae mortem introduxit λ At sensit Adamus, Τον εκέον Αδάμ, in promissione sibi exhibitum, esse πιευμα ζωοποιῆν, & meliorem Vitam introduxisse animae, de tandem introducturum corporis.Hinc illud Iohan. I, 4. gν αὐα ζωηLυ.

263쪽

VER s. 47. 6 δευτεργανθρωποοκυν . Gen. Φ, r. Gah concepit & peperit Camum , & dixit: 'm' pra ' PN iam . . Posedi vel obtinui τον ανhωπον τον κύργον, id est, ut ipse Dominus fiat homo. Nam sic liceat mihi vertere his nixo rationibus. I. Quod interpretatio haec sit sine ulla omnino torsione particulae PN, imo sit secundum significationem & usum ejus maximὰ proprium. II. Quod absque dubio respexeriti promissionem Christi, icum denominaret filium ; sicut promissionem respexerat Adamin in denominatione E . VER s. n. Ποῦ σου, ωνατε. c. Hos i3, . N N LXX. Πῶη δλη σου NMατι;& Ab. Err. NN Izn Σ N VP 'nN Sunt qui in Pertunt vocem ' N ac si esset ubὴλ a n N 2 N 'Σ 'IN 'in z r an Et vertisiciu dicitur N, 'nN vers. Io. ubι est Rex tuin,ubiChala. Π, IN c Non Ero Rex tuus, sed) ubi Rex tuus. Ita ut proprie & germane verterint Graeci interpretes, & Apo. stolus post eos 'IN που. apud Prophetam , a Targumista re Rabbinis redditur in sensium Herbi: at quidam, ut fatetur Mmchius, agnoscunt sensumi Potis, idque meritis lime, quia cum eo coniungitur Vox z p prout nup & 'tan conjunguntur Psal. u. Ubi vide Targ. & R. Sol, de cum iis conser interpretes Graecos.

264쪽

-- CAp. XVI.

C A P. XVI.

bono. In paupertatem jam redact- cum v deret Rabbinos, dejecto eis at animo. Domum se contulit marso vulsu. Dixit G uxor e arvare langori eri θω tum p RufonLt: Advenerunt Rabbini,qego quidlaciam, non novi. usi ea illi : Reliquus ect tibi ager unus: Abi, iumrdium ejus

dipendito, dato illis. I9υodsfecit. Chms illiae scessissent, abiit ille aratam in dimidio agri sui, arinyensi thesaurumgrandem, &c. Haec libentius protulimus, ut observetur collectas in exteris regionibus inter Judaeos laetas fuisso, pro Rabbi Vis pauperioribus habitantibus Judaam,eo modo quo factae sunt in exteris regionibus inter

Christianos pro Judaeis pauperibus ad Christianismum conversis in Iudaea.

&quod sine observatione non est praetereundum, quantum liquet ex Scriptura, nuspiam est de re ista disputatum. Controversum est de circumcisione aliisque Judaicae Religionis apicibus retinendis,atnuspiam,quod legimus,de immutatione Sabbati. Erant quidem de , Judaeis ad Evangelium conversis, qui, ut in aliis nonnullis rebus,saporem aliquem veteris sui Judaismi retinuerunt, ita Sin observatione dierum. Rom. I , . Gal. , Io. at non reiecto aut neglecto die Dominico. Illum celebrarunt, nec quidquam scrupuli , qVod ap- Paret, de ea te agitantes, at & veteres suos dies festos retentos vo-

265쪽

& non disputariant omnino , an celebrandus dies Dominicus p sed annon celebrandum etiam Sabbatum Iudaicum p Sic avi miserunt baptismum, sed non piguit admittere etiam circumcisionem. Sic & in aliis quibusdam Judaismi articulis, non rejicientes Evangelium, sed superinducentes etiam aliquid Iudaismi. Δν-- admodum ordinavi in Ecclesiis Galatia, inquit Apotiolus, in re vos δε- ore , prιmo qPogi die hebdomadis, csc. & tamen de iisdem Galatis ducit idem Apostolus, Dies o observatis σ mensis: Non quod Sabba.

tum Christianum respuerent, sed quod & Sabbata Judaica reti

nerenta a

II. Authoritate sua satis seipsum commendabat dies Dominiarau, nec de institutione ejus dubitari omnino potuit a conversisGe tilibus, quippe qui Sabbatum aliud norant nunquam, vel saltem agnoverant. Nec qVidem a Judaeis conversis, si modo Iesem pro vero Messia agnoverint: quippe quod inScholis suis didicerant, clussam novam Legem Iaturum, prout Moses tulerat veterem. Illud etiam, quod ab incunabulis imbiberant, Messam non aboliturum instituta Mosis, sed altius provecturum, & splendidiora redditurum, quamvis scrupulum apud eos movere potuerit,de abolitione Sabbati Judaici, nullum tamen movere potuit de superindictione Sabbati Christiani. III. In controversia ista de immutatione Sabbati , a Judaico in Christianum, quam sine causa prosequuntur nimium nonnulli i- lentium illi sacrarum paginarum de institutione diei Dominicae, pro rei negatione habent , ac si minime credenda ea foret, quia planis verbis non effertur. Inter plurima, quae in ista causa dicuntur, nos haec etiam pauca

interseramus.

I. Sileri quidem a sacro Textu de re ista, dum struitur scena rerum Christianarum in Iudaea, mentione tantum habita ab Evam gelistis, de apparitionibus Christi prima die hebdomadae; ea scilicet

qua resurrexit a mortuis, & prima hebdomadae insequentis, Johan. sto, 26. At cum transfertur scena ad Gentes, tunc apertissima ejus est mentio, hoc scilicet in loco & Arit. 1o,7 dc Apoc. I, IO. II. Praecipua namque cura de mentione Sabbati haec fuit, ut de isto Sabbato memoria foret, quod inter Ecclesias Gentilitias futurum erat, & duraturum erat in perpetuum. Et de isto, mentio fit

planissime in historia istarum Ecclesiarum.

266쪽

HORAE HEBRA ICA . CAp. XVI. III. Silentium ergo antecedens nequaquam arguit Apostolos& Discipulos in Judaeil ad fidem conversos, non celebrasse diem Do minicum, vel non eum ex institutione divina coluisse, sed iure meritoque reservatur ejus mentio ad locum suum aptissimum, in historia scilicet ecclesiarum Gentilium. 1 υ,ζων. Ha enim sunt vera opes in caelo reconditae, S ς. Reta. Cuius verbis ansam nobis praebentibus , addamus & haec pauca eiusdem thematis. . b. Cheltisb. sol. 66, 2. Accessit semina quaedam adRabban Dchananem ben Zaceat; dixit : Dignare mihi, Domine, alimoniam. Cui ille: Ex qranam tu, δ filia mea Z Ego, inquit ιlla , flum filia Nicodemi benGrionis. ει ille o Osilia, quid fit de opibus familiae patris tui P Restondis

hoc Proverbio utuntur Hierosolymis e Sal divitiarum est earum des Et ut st non ,- a sentes dixerunt ei, in misericordia vel e I eem osyna ut earu ac Glollat Euietini pult condire dipitias suas, id est, efficere ut non marcescant, eroget ear in eleemosFnas, ae defeetus divitiarum ex tali causa oriens, est earum salitio. VER s. 1. Mακεδονιαν ἡ διέρχομαs. In partes itur de horum verborum sensu & versione: & hIequidem Vertitur totus cardo controversiae de loco, unde scripta haecepistola pSunt, qui in hunc sensum reddunt, Ego sumiam pertransiensM. eedoniam, quod absque dubio secit ille, quicunque is fuit, qui primus verba ista fini epistola: attexuit, πηωτη ἐγγ*η Φιλι πων,& idem faciant illi necesse est, qui inde eam missam

arbitrantur. At vulgat. & interpr. interlin. Nampertransibo Macedoniam

Pore futuro, verius optimeque. Nam missam fulta hanc epistolam Epheso, fidem haec plane laclant, aliaqVe. I. inod Corinthios stantat Apostolus nomine Exclesiarum A

mi W- . quod minimc eum iacturum est probabile, si jam existeret illo

267쪽

CA .XVL116 IN Eprs T. PRIOR. AD COR. ille in Macedonia. At detur eum quam nuperrime cx Asa adventantem , salutationes istarum Ecclesiarum secum tuliste, aeque improb bile est,sium illos nomine Ecclesiarum Macedonicarum noluisse etiam

salutare.

II. Patet eum hanc epistolam scripsisse, antequam perveniret in Macedoniam, ex iis quae dicit epistola secunda, cap. sa. I3. & cap. 7, 3. 6.I. Nam Troade ctam non occurreret ei Titin, quem una cum Stepha a, ForIunato de Achaico Corinthum miserat cum hac epistola, nec adhuc scire posset,quem fructum apud Corinthios ea reportavisi set, acceleravit ille iter in Macedoniam: Atque illuc cum adveniret, nec ibi reperiret Iisum, inquieto aliquandiu stetit animo, donec tandem adveniret Titin nuntius bonorum.

III. Dicit vers. 8. Ε πιρ-γὼ ' Eφισω: quasi diceret: Hic ubi iam sum, permanebo usque ad Pentecosten. VERS. s. E 2 Αn ad tempus a se praefinitum Pentecosten scilicet) Ephesi per maneret, an eum citius inde pelleret tumultus Demetris p Iatet in i certo. Inde pulsum excepit Macedonia, ut resertur Act. 1 o. Ubi quamvis inter eius peregrinationes, nulla habeatur mentio itineris ejus ad Corinthum, illuc tamen est prosectus, dum socii eius praeirent ad Troada, atque illum ibi expectarent. VERS. P. Θυυ μ' μοι ἀiέωγε, &c

sussixit; ex cuius commento missus est Timotheus una cum Stephaia. Fortuisato & Achaico epistolam perlaturus ad corinthios: Non levi errore t nam missiis quidem est Timotheus e sed ab Epheso in Macedon amcum Erasto, AcI. I9, 22. invisurus quidem Corinthios in reditu suor sed

minime illuc ex instituto Apostoli missus e Macedoniae quod somniat ille. VER s.

268쪽

Sic etiam de iis dicitur, cum Romam rediissent, quod ecclesiam haberent in domo sua, Rom. i6, . DiciturqVe idem de Philemone, Phum. vers. a.&vid. Colog. 6,is. At quo sensu hoc intelligendum, est obscuriuS.I. Forsan erant in domo Mntia nonnulli, qui cum eo commugra rant a Rona; pulsi inde edicto Caesaris, atque cum eo in eadem domo, dum in exilio suo serent, diversabantur. At quid tum ducendum de iis, cum Romam rediissent ad domum suam λ Itemquo quid dicendum de ecclesia in domo PhilemonisZII. Aut forsan erat Aquila hu=es eccksae, Walis erat GaimCorinthi, in cuius domo erant alii aliaeque, muneri dii cum eo designati. Eodemque forsan Philemon Colo se atque inde illud Apostoli ad eum, Para mihi bossitium, vers xx. At haec omnia incertiora: nec est in , conspectu quidem, ubi pedem figamus: Liceat ergo aliam conjecturam etiam addere. III. Sat notum est, quidnam apud Iudaeos suerit u IunReth Midrais, Schola Theologica, vel sacellum, & quidnam discriminis inter eam & P P snagogam' Vocabatur autem Deth Midrau, etiam Nn I Re Rabboan, Schola Rabo inorum. Et quaeritur in Megist sol 18, a. VP a 'N UI' Nn'I et id ea SPhola R.ibbinorum 8 Est domus Rabbinorum. Ubi Glolla : alvare voeant DP Scholas Theologicas Re

Rabba n 8 Nempe quis est domus eorum in quemlibet usum. Agitur illic Ioci a Gemaristis de Synagogis usui sacro designatis, &quousque liceat iis vel iam florentibus, vel dilapsis quoad usus sacros antiquitatis, uti ad usus communes: &de Beth AMG sh, quae cognata admodum Synagogae, concluditur, ut vides, quod est quasi ipsa domus Rabbini in ea docentis, & ab eo adhibenda in usum quem libet. Mentio δ NI' 'n vel Beth Midrash, ipsaque res, de qua iam agimus, memoriam suscitat ψ D'zN 'I Be Abidan, de qua Taim. dici, at sensu quidem duplici varioque. Occurrit ejus mentio in Bab. Avodah Zara, sol. II, a. ubi denotat fanum Ethnicum. Κh Ex

269쪽

vos me pedibuι conculcaretis. Cui alter: Num unquam quisqvam sono proculcatus ' menit miraculum ; nam eo sese de proculcabatur senex quidam. Ubi Glossa: I PN 'a Re Abidan ut domus vel fanum, ubi comedunt cae bibunt in honorem Idoli , I 'x hir phzma σsercorant stercus sid est sacrificant) idola Sc. Ast in Schabb. fol. D ,, i. occurrit sensu alio. ' ΞΣ Libros'De Abidan num eripiunt ab incendis aut non ergiunt ξ N,' PN Etiam non, id est, aliquando eripiunt, aliquando non. Quinam autem fuerint libri QB Mi ,edocet glossema his verbis'N' i EV m 7 n, cura zn, 'tar ' o Libros ipserunt sibi haeretici distulationu contra Judaeos, EU Σ' im 'I praI n', ' p locus, in quo dissutatur, vocatur Be Abidan. Per haereticos tutelMi Christianos, minime esὶ dubitandum, re De Abidan hoc in loco non sumi pro fano Ethnico, liquet satis ex sequentibus: Rabh, inquiunt, non ivit in Re Abidan, multo minus 'rivi Q, in fanum Ethnicum. Samuel ivit in fanum EIhnicum, sed non ivit in Beribido. Dixerunt Rabbae, Π'zN 'a, riT: N N, et renon adiisti mitio Be Ahirin P Re foudet illa d Palma quaedam es in via, atqve obstat mιhi. Erassicabimus eam , inquiunt illi. Locus Vm, aitide, di cuis es mihi. Glost meriti sunt bh re Rabba ire in Be Abidan, ne inter dissutandum insurgerent in eos, atqj interimerent. Et iam, ut ad rem nostram redeamus, quid prohibet quo minus opinemur, domum Aquilae Ephesi Ro inaeque, Philemonisque Colossis, tali usui inserviisse, pra lectionibus scilicet aliquando sacris, &disputationibus vel cum Judaeis vel inter Christianos p Non quod negligeretur publica conventio in Ecclesia, sed quod numerus aliquis ex Ecclesia, sorsan totus coetus ministrorum doctorumqUe huc conveniret, reliquique, qui ad mysteria Evangelica magis anhelarent: ubi tractabantur articuli atque apices fidei obscuriores, &disputatum est, si res emagitaret, vel inter se, vel contra Judaeos. v ERS. 22. Εἴ τιc ου φιλει τ κύριον smyῆνXDςον, ἡτο. Αναθεμα Maeἀν άθα.

Vox Λ rhema Idem quidem sonat quod Hebratis 'in, uti

270쪽

copiosissime videre est ut exempla omnia alia omittamusbapudLXX. interpretes, in capite ultimo Levitici cum Hebraeo collato. Et sumitur quidem vocabulum triplici potissimum sensu in Scriptura sacra: quod annotat Author Aruch in voce CT n, idque

- λκνατωθη enim . Omne Anathema, aut deUotum ex hominibus, non redimetur, sed morte morietH.

Quidnam autem est Anathema ex hominum ZRespondit Author Tosaphtothon a n 'avn Damnatis ad mortem a Synedris. R. pl. Cum morti devoreris Ur elisaferrum aut famulam suam,

R. Menahemisu r Cum exitio devoverint bellantes Urmelita hostes suos,si modo devicerint, ut ab illisfactum est Num.1I. - Fab. Chelubb. sol. V. a. Unde est,qvod cum eductus est aliquis capiape a V ηι isto cinnatus, adAbeundem mortem, prodit alter intercedens re dicens e Persolvam ego pro ejus redemptione, unde, inquam, es quoἀfrustra haec dicit Z Inde nempe, quia scriptum est: Omne anathema ex homynibuc non redimetur, sed morte mulctabitur.

Si ergo primaevam& propriam Anathematis huius naturam inisquiramus, fuit certe destinatio hominis alicuius noxii ad certissimam mortem & cxitium. Hinc illud Chalae Par. in Esai. 43. ult. ubi pro IN 'Tradam Iacob in Anathema, reddit ille ': NTradam ut occidatur.

SEARCH

MENU NAVIGATION