장음표시 사용
211쪽
rhor, atque Theologos, scricto sensu, est rei alisua itis e ductιstea Penιlus nῶhιIO , non quidem essentiae , quod est metvlysicum impoSSibile , et omnino reseu-gnanε , sed exitientια. Quare creatum dicitur , quod ex statu mere potatbili, ad realiter existendum ad- duutur.
. .*- 47O. Schol. Quamvis vero hic Mundus eoniat inuis suis vicissitudinthus , et perpetua rerum , qua in ipso sunt mutatione, corruptione, se factum: et nonnisi ab omnipotenti , Sapientissimo, atque optim maximo Deo , non defuerunt tamen eX antiquis nota modo, sed ex recensior us, qui aliter, 'asserero ausi sunt, aut in varias circa ejus creationem , vel creationis modum , et tem us abire sententias. At primo .
Omnes illi , qui cum veteribus Stoicis, atque Epic
relS, materiam aeternam si aluunt, Mundi creationem InscIantur, quos inter non immerito accensentur Va
Ninus, Hobhesius, I Ienedictus Spinoeta, aliique. Putant alii, Deum quidem condidisse materiam , Sed Informem , camque in partes cubicas divisam , Singulis suis. partibus motum Impressisse ; unde ea in moltu posita, et sibi ipsi. reIicta , juxta physicas motus agitur , noc Universi aspectabilis ordo nascitur. Opinanturali , materiam creatam esse , sed a malo principio , it in Martionitae, et Manichaei. Existimarunt alii, Mundum sicuti se habet, creatum a Deo suisse initio temporis, Sed totum simul, unde et quae de sex die-hRS creationis enarrat Moyses , tu salsurmetapli 0ricuaec Pienda esse, contendunt. Alii tandem nil dubitant de Mundi creatione quomodo a MoySe narratur ,
disputant vero de anni tempestate , in qua Mundus conditus fuit. Gerardus Mercalor , Iulius Firmicus, et alii, Mundum in aestate conditum fuisse volunt. Pieolaus de Lyra, Tostatus , Scaliger cum aliis Liui Pauc S , eum in Aulumno prodisse conletidunt. Sani0Vvero, et major pars Theologorum cum Sanctis sic
212쪽
clesiae Patribus , Mundum Verno tempore prod cium fuisse, sustiuet.. Quid seruiendum, sit, paucinexponemu4 ci .
i Nun tia eae a Dera in tempore crearius.. S. 47i . Prob. I . Ex Scripturis. In Genesi hahetur Cap. I. v. i. : In mancipio creavit μυα Curtim et Terram; et in Psalmis Psal. 32. v. 9.et 24. v. 5. r ora diast, et facta sunt Φse mandasit , et creata sunt. Apud Isaiam legitur Cap. XLII. v. 5. γ: Hinc dicit Dominus creans Caelas
et extendens eos: 'mans terram , et quin germianant ex ea: dans savium semulo, qui est super eam et visitum calc-Ictus eam: Hinc Propheta DanieIa Rege Persarum interpellatus, quare non colere
idolum Bel , respondens Cap. XIV. v. 4. ait ei:
Ouia non colo idola manufaicca, sed viventem Deum sui creavit Gelam. et Terram, et habet potestacem omnis carnis' Ergo Mundus etc. g. 472. Prob. a. Hac ratione : Mundus est enscontinges; sed Ens contingens nequit esse . a se; ergo est ab alio. Sed quod est ab alio est creatum; Ergo Mundus est a Deo etc.
g. 473 Prob. altera pars, quod nempe Μu
dus fuit in tempore creatus. Μundus est ens laetum, Riquo creatum ; Ergo non potuit in aeternitate treari. Prob. consa. Creatio supponit transitum rei , quae Creatur a non esse ad esse ; Sed quod a statu inexistentiae ad statum existentiae transit fit in tempore, ergo Pte. Prob. min. Persecta , atque completa aeternitas est instans, initio carens, et fine. Quod ergo est ίιὶ VιI. Est ius in II. Sent. Diat I. I. I.
213쪽
ab aeterno , nec initium habet, nec sinem, et consequenter quod esse incipit, ab aeternitate esse nequit; Ergo quod a statu , ete. ἰ Ergo non Dotuit ab aeterno creari ; ideoque ete. His adde : Si Mundus suisset in aeternitate creatus, innumera alia de hominibus, atque rebus per tot Saeculornm decursum in Mundoexmtentibus , nobis Historiae narrarent; Atqui uti constat, nonnisi de rebus per Sex sere mille annos
in Mundo actis aliquid nobis Historiae narrant; o ete. i)ῆ. 4 4. Objic. contra r. p. Ex nihilo nihil fieri potest; Ergo Mundus ereari non potuit; adeo
g. 475. R. dist. co . Ex nihilo essentiae nihil
seri potest, virtute sive Dei, Sive creaturae, con .ans. I ex nihilo existentiae etc., Virtute etiam Dei, D. 3nS., et cons m. Ex nihilo essentiae nihil seri pos se virtute quidem divina , nemo unquam negavit. Cum namque nihil essentiae sit quod intrinsecus repugnat, fieri utique, nec etiam a Deo , potest, alias idem simul esset , et non esset; Αt non ita de nihilo existentiae loquendum est. Etenim cum nihil existentiae nullam dicat in suis essentialibus repugnatiam, ex eo potest
utique, virtute divina, aliquid fieri. Quoniam ergo
i) Hujus rationis pondus adeo grave ipsi Lucretio fuit, ut eo pressus sententiam de Mundi aeternitate revocarit. Unde et cecinit. Lib. V . de Nat. rerum. Si nulla fuit genitalis origo Terrarum et Caeli ; semperque aeterna suere. Cur supra bellum Thebanum, et funera Trojae, Non alias alii quoque res cecincre Poetae ΤQuo tot sacta virum toties cecidere nee usquam aeternis famae monimentis insita florent 7 Verum s ut opinor hahet novitatem summa , re
F tura . est mundi, neque pridem exordia cepit rie
214쪽
Mundus ex nihilo existentiae a Deo sactus dicitur , nihil officit, quod in argumento Opponitur. g. 476. contra. Atqui Mundus nec etiam ex nihilo existentiae a Deo creari potuit. Ergo n. T. Prob. FubSm. Inter esse , et non esse reperitur distantia inlinita; Atqui distantia inlinita suporari nequit. Ergo etc. g. 477. R. dist, maj.: Distantia infinita negati- a, Cone. , POSiti a , n-λm3j. , et distis min.: Sed distantia hujusmodi superari nequit a potentia creata , cone. , a potentia increata , et infinita , n. min. , et comm. Distantia, quae inter esse et non esse intercedit , est quidem infinita , at negativa est , non po- stiva. Jam vero haec distantia, a Deo , infinita potentia praediis , superari potest, superaturque ; ipse enim Roman. Cap. IV. v. IT. vocat ea, Pacrion Sunt, I quam ea, quae Sunir bis Hait, est facta sunt: ψse mandavit, et Greata sunt Psal. 32. V. 9- g. 478. Ol P. contra I. partem. Si Deus ab ae terno non creasset Mundum, esset mutabilis, de non creante enim lactus tu set creans ; Atqui Deus est
immutabilis ; Ergo Mandas ab aeterno , et non in
g. 479. R. n. maj. Nam Deus de non creanta factus est creans , non per actum , qui ei de novo advenit, sed per actum quem semper, et ab aeterno habuit. Quare mutabilis dicendus non est, eo quia de novo aliquid creat, quia nulla nova entitas ei advenit se sed solum nova denominatio , et relatio ad trea turas. Etenim quidquid Deus vult in tempore, vult etiam ab aeterno, et nihil in tempore sit quod a Deo ab aeternitate non sit volitum , licet non pro aeter-n0 , .ed pro tempore si . Porro illud unum in Deo
a in Vid. alia apud ritium in il . Sent. Dist. l. f. X. Consulantur quae dicta sunt in nostra Cosmo Iogia. Cap. ll. S. 23. et Seq..
215쪽
263 est, nimirum volo Mundum ereare, quod in ipso ae
ternum est, et immutabile: Mundus Vero mutatur, quia ex non creato creatur, Sive ex non eΣistente, evadit existenS.
Omnia ser dierum intervallo Deus tondidia. f. 48o. Prob , ex Scripturis. In Genesi namque distincte narrantur opera Singula , quae per sex dies distinctos in unoquoque eorum feeit Deus; et postea Genes. Cap. II. V. I. 2. 'concluditur sic: uilis perfecti sunt Coeli et terra , et omnis ornatus eorum. Complesseque Deus dis Septimo FG Suum , quod fecerat , et requievis dis Septimo ab universo opere , quod parraria. Et benedixit diai septimo, et sanctia scasu illum. Unde in Exodo Cap. XX. V. 9. Io. 3I rationem roddens Dominus Judaeis de Sabbati sanctificatione , inquir: Sea diebus meraberis , et f. cies Omnia opera tua. Septimo autem ese Sabbatum Domini Dei tui est: non jacias omne Uus in eo . . . . Sea enim diebus fecit Dominus Coelum et Temram , et mare, et Omnia quae in As sunt. Ergo Omnia etc.
Adsersariorum argumenta Solvuntur.
s. 481. Obire. 1. In Ecclesiastico habetur Cap.
XVIII. v. i. : Oui sinu in oeternum creavis Om- . rata simul; Ergo salsa propositio. 82. R. Deus dicitur creasse omnia simul , n0n quia unico istanti, aut uno die omnia creaverit, sed vel quia nihil non est, quod non sit ab eo creatum I vel quia omnia ab initio, continuato tempore creavit; vel quia prima die omnia in semine , atque in rubstantia crearit: vel tandem , quod Mosaicae de-
216쪽
llo. .eriptioni apprime respondet: ab initio materiam om . nem. simul creavit, quae suturi deinde Mundi rudi iamentum fuit, ex quo universae, quibus Mundus modo. componitur, substantiae prodierunt.
g. 483. Contra. Atqui revera Deus ereavit omnia si mesi ita ut sex illi dies, in Genesi pro rerum cre elone adsignati allegorice intelligendi sunt; erso ar
tur a Deo dicta : Ecce Behemoth, quem feci tecum , me : Nune : Behemot , idest Daemon primo dio e sormatus fuit, homo autem dio sexto; Ned ex laudata . rati mouio , Behemoth, et homo simul a Deo factis uerunt; ergo simul eodem die; adeoque etc. S. 484. R. dist: sens: auctorii : Et I. tecum
indἰgitat ereationis tempus , conc: indigitat diem , n. quidem cum ea omnia, quae in Geaesi exarata loguntur , sicut distinetas res indiguant, ita sex distinctos dies significant, propter absurda , que inde nascerentur , iam verba Domini apud Iob de exeatio nis tempore , non de die exponenda esse perspiquum apparet. Sensus igitur allatae auctoritatis est, quod Behemoth, et homo. essormati fuerint, quando a Principio creationis omnia alia a Deo condita sunt
g. 485. Contra. Atqui ly tecum non indigitat.
tempus creationis, Sed diem; n. r. Prob .subs. Resita se habet, si omnia in Genesi exarata adscribat
Moyses uni diei, atqui revera adseribit uni diei ;ergo eae : Prob : min. In Genesi s Cap: a. haeeleguntur verba. Istae sunt generationes Coeli et Tem e , quando creatae sunt in die, quo fecit Deus Corrum , et Temmm, et omne Argustum agri etc: Nunc Idem iudicium esse debet de creatione Coeli et Terrae cum erratione plantarum , ac de ceteris rebus, sed Moyses creationem Coeli, Terrae , atque plantarum uni adscribit diei; ergo etc.
S. 486. R. admitt: auctorit, diat: sens: Ini die
217쪽
hoc est in lem posse. eone: aliter N : hi sἰc distinetam in n 'nSm. Juxta Scripturae loquendi modum dies ibi positus est pro tempore, qui loquendi modus in aliis Scripturae testimoniis etiam legitur e pressus.
ri ιn He salutis afuri te. Ita quoque in eadem Scriptura uno, singularique hominis nomine, omnes inri
digitantur hominest ita Regius Psalles 8. v. 8. 3 r
iterimet homo. Igitur uni creationis tempori ad . scribit Moyses creationem Coeli, Terrae , atque plantarum , non uni diei. Quamquam potest etiam dies intelligi proprie, sed acceptione consuSa , ut non Unus idemque dies, sed alius , atque alius intelligatur, Quod autem ibidem consequenter de virgultis, et herbis
subiungatur: priusquam orirentur, aut Verminarent, non propterea dicitur, quod etsi non exiSterent actu, potentialiter essent in Terra , prima creationis die ;sed hunc habent sensum , quando creavit Omne Vir galium et herbam , quando non erant.*- έ8 . Objic. II. Nulla apparet ratio, cur Deus potens Mundum in instanti creare, illum sex distin ctis diebus creare voluerit; ergo salsa propositio. f. 488. R. Homunculi , qui sumus, et qui e Tram etiam reddere non valemus rationem, quae nos ipsi ossicimus, frustra certe in operibus Dei inliniti, po sectissimi , liherrimi rationem quaerimus. Revelatione Scimus per Moysen , Deum sex distinctis diebus Muniadum , et omnia quae in eo sunt eondidisse , atque id nobis sussicit ut firmiter teneamus ita esse. Ast cur sex distinetis diebus voluit Deus Mundum condere, Cum id uni eo instanti sacere potuisset y quia sic ei l)laetium fuit , si e voluit ; ipsa enim Dei ipsius v unlas est ratio. Nam in operibus Dei ad extra, lota ratio Deli, est voluntas facientis. 89. Confra. Atqui Divina voluntas Pro causa
218쪽
Iosia ignari non potest, cur Deus voluer i sex dierum intervallo Mundum condere ;'ergo n : r : Prob : sub. Divina voluntas persectissima est, et omnia eius opera hersecta sunt ; ut legitur in Deuteronomio Cap:ba. ); ergo Mundum ab initio in sua persectione condere debuit; et per consequens Divina voluntas et . f. 49o. R. dist .' antec: omnia opera ejus Per secta sunt, hoc est, quia in cis nihil inveniri potest , quod merito reprehendere possumus , conc: , aliter , Nego, anter et consm. Persectum in citato capite Deuteronomii, non intelligitur illud, quod ex omni Parte sit absolutum . integrum et persecte formatum
sed illud, iniquo nihil est quod reprehendi possit, hoc
est quod magis perfecte conducit ad stiem a Deo intentum , qualia sunt proculdubio omnia Dei opera , uantumvis alioquin imperfecta. Etenim' non minus eo possibile est, imonec minus congruum, distinctis temporum spatiis rerum naturas producere , quam facere Omnia simul: quandoqnidem et miracula Christus Dominus interdum non momento, sed succesSi-Ve , perseeit, ut quando Marc: cap. 8. coecum, Prius imperfecto , deinde persecto illuminauli. Ouod si huius facti rationem quaeretur , certe non aliam amignare possumus, quam Divinam voluntatem , quae ab imperfecto ad persectum processit, ut melius ad finem intonium deveniret. Optime igitur Divina voluntas adsignari potest pro causa , cur voluerit Mundum sex dierum intervallo condere, et non unico inflanti.
i. 49 i. Contra. Atqui neque Divina voluntas serfectissima esset, neque opera ejus persecta , si Μundum sex dierum intervallo condidisset; orso ri : T: Prob. mia : Iuxta commune axioma: persectior est ille, qu eum possit, essicit aliquid per pauciora magis , quam PQVPlura ; sed potuit Deus, Ilundum condere unico lem Poris instanti; ergo neque voluntas Dei elc.
g. 492. R. dist: mai: Et axioma allatum locum
219쪽
Laudatum itaque azioma, congruentiam aliquam hahere potest eum agentibus naturalibus , qui in suis porsiciendis operibus defatigantur, non vero cum Deo cui idem est vel pauca, vel infinita , successive vel ἰnstanti producere. Semper igitur perfectissima paDivina voluntas, et persecta Pariter sunt opera ejus, esto Mundum sex .diebus condiderit.
Trobabilius est , Mundum in inruinoctior Verno fiasse a Deo conditum. g. 493. Prob. Nam cum dixistet Deus Gen.
Cap. IX. V. Ir. : Germinet Terra herbam virentem, et facientem semen, et lignum Pomiferum faeiens fructum iuxta genus suum, cujus semen in SE meimso sil su er Terram; factum est ita, et Prot Iis Terra herbam virentem, et facientem semen juata genus Suum, lignumque faciens fructum etc.; Atqui in Equinoctio Verno potius, quam autumnali , Terra germinat herbam, et Plantae floribus non solum , sed et fructibus pleraeque in illa orientali plaga, in qua homo conditus sui tonustae apparent; Ergo etc. Deinde Diluvium cessavit cum initio anni, et cum cessavit, quoniam aquarum inundatione omnia pexi rant a lacie Terrae, necesse erat ut Terra herbam vi- Tentem germinaret pro animalium cibo, et plantae novos Ductus producerent in hominum usum; Atqui nonnisi verno tempore id obtineri potest; Ergo initium adni suit verno tempore; adeoque, probabilius etc. Rursus Deus creavit pro homine Paradisum voluptatis , variis arboribus fructiferis, atque plantis consitum , variisquo herbis , atque floribus resertum IAtqui huiusmodi Paradisus hortus deliciarum pro
220쪽
homine non fuisset si in Aulumno troatus suisset ;Ergo etc. Prob. min. In Antumno terra floribus caret, et plantae , ut plurimum ipsis frondibus spoliantur ; quod si aliquae plantae fructus habent,
modico i mpure durant; nam statim suecedit Hyems ; Ergo ele. Tandem, iuxta multorum Sanctorum Patrum sententiam , tunc Mundus conditus suit, tum a Jesu Christo per vitam , mortem , et 1Iessurrectionem Suam suit redemptus; atqui recurrente a Iutnoctio verno Jesus Christus ex Maria Virgine cdrnem
assumpsit, et pro Mundi redemptione seipsum in ara Crucis Deo Patri obtulit; Ergo olc. i . Hinc Patres Palestinae Synodi iurau' ictoris Papae a Τheo labilo Caesariensi convodasae , ita unanimi CODSenSuoquuntur: I 'unc ergo investigavimus quomodo in principio factus fuerit Mundus, idest die Dominico , Uerno te ore, in nrquinoctio, quod est Octavo Kalendarum Amilium , Luna plena : per Osum tan-
summodo fempus elementa resurguNt. Adsersariorum argumensa solvuntuT.
n Deo conditus non fuit, si apud Israelitas annus numquam initium habuit a mense Martii; atqui ita Fe res habet; ergo salsa propositio. Prob: mai: In Exodo eap: 12. ita de mense Martii legitur: Mensis Ale sobis Ariae*lum mensium : primus eruta mensibus annis. Quibus positis , en argumentum Post exilum de Egypto, Moyses principium anni re Vocavit ad mensem Martii , ergo antea apud Israelitas annus numquam habuit originem ab soc mense .
et per eonsequens etc. si Vid. Ferraris Athlio. Verbo Mundus. Tirici LCorotii con Sacrum. perti Lib. XI. de Τheolog. disci P. p. VI. Sgambat. de Teolos. Insiit. Lib. X. Cap. IV.