Dictionarium pauperum, ordine alphabetico, de virtutibus et vitijs, continens praeexercitamenta quaedam ad pleniorem doctrinam viam munientia, cum studiosis omnibus tum praecipuè sacris concionatoribus. A F. P. Rodulphio à Tossignano ... locupletata.

발행: 1581년

분량: 518페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

211쪽

est octus dilectionis, quae est per amieabilem instrumone

bona. primam habet solus praelatus. Verum plerique sunt iudices mundi,qui inhi instar statuae Herculis,vel Mercu- xij, habent quidem clavam,& caduceum, quibus minentur. at nunquam percutiunt. Alteram habet omnis fide- Iis,cum sit actus charitatis. Atactus charitatis duplex esse potest,ne proximus peccet:&si peecet, emendetur. si quis seruaret vestem tuam ab igne,est charitas: sed si personam, erit maior charitas.

ad extremum si seruaret animam,est maximus actus charitatis. verum quidam correctionem audiunt,3c corriguntur. Quidam audiunt, sed non corriguntur. Exempla. Q gidam nec audiunt, nec audire volunt, nec eorripum

tuta primi sunt similes pergameno , ubi scriptura facile abradi pote secudi papyro,ubi scriptura deletur quidem, sed manet macula, & litura quaedam. Tereij sunt similes

ferro, di incudini ue incus enim etsi calefiat exterius: intus tamen viget frigus. Fraterua correctio fieri debet quadrup.ratione. Primo ut peccaror peccatum suum, &seipsum agri II. Chris stat. Correctionis initium es c sere se peccasse. Secundo ut de peccato doleat,& se ipsum emendet. Textio, ut se deformem cognoscens reformetur optime,ac iustissime vivemus, dicebat Diogenes.s-in alios reprehendimus,ipsi non faciamus. artum,ut si peccatum videns connives, peccati particeps νideris.Non propterea valet dicere.Ego sum pecca19 Ron in tor quomodo caeteros corrigam λ Audi .non me later,

.dist. 19. quod qui vult alios corrigere , ieipsum prius corrigat,oporter. solebat irasci,desinat,'t sit patiens. erat audax, sit mansuetus. erat inuidus, sit humanus erat lasciuus, sit castus. sed attende,quia correctio fit vel per modum increpantis:& tunc prius teipsum corrige, vel per modum sudiplicationis,quae est communis bovis, in malis. velut ait D. Thom. D. Thomas,correctio consideratur,vel quoad essentiale, 11.q33. Vel quo ad idoneum. essentiale est emendatio fratris, Mar. s. fundatur in recto iudicio rationis:& ita peccator quo aghoc potest alium peccatorem corrigere quia peccatu m.

212쪽

VERBI CONCIONAT. Iss

ct est valida ratio, non corrumpit bonum naturae quo ad idoneitatem. Peccator redditur indi us,vel ratione grauioris iniquitatis et ratione superbiae intentioris,vel ratione propriae condemnabilitatis. Sed dices. quando peceatum est occultum,debet ne statim denunciarirdieo eum Richardo, & aliis praestatissimis viris. aut peccatum est occultum omnino:aut est in prom-'pηnptu, ut sciatur:vel iamia ad alioru aures pererebuit. si est notorium,debet denunciari illi,qui potest eorrigere visi 6 υμ- quis fuit scandalizatus in crimine, aedificetui in poena: si vero nondum ad notitiam peruenit, adhuc denuueiadum est,ut suturo scandalo occurratur. si est occultum α*eratur emendatio inclucrum fratris,admoneatur primo, α differatur denunciatio. si non sperat ut emenda, & peccata non sit insectivum ut est haere1islnee damni illativum ut est furtum tunc disteratur denunciatio. si insectivum, ut haeresis,denuncietur.fi damnum inseri, ut furtum, videatur, si est maius damnum furtum , vel fama delinquentis, α sie maiori damno obuiaudum Dices forsan,nonia actus cliaritatis est sufferre peccatoremZcedo,tenemur sufferte peccatorem.i. non turbari, ut beneuolentia emendetur : ideo omnibus debemus fra-

correctionis ossicium impenderesub spe diuini au- Correctio debet habere iustam causam, a qua oriatur.

iustum modum, quo exequam uritustum finem, ad quem quod Causa necessaria est in fraterna correctione; quia cum sit spiritualis eleemosina, non datur nisi indigenti. Modus quoque est admodum necessarius.

Verum circa modum correctionis seruandae sunt sex conditiones ut sit diligetis consideratio. fCharitas,

Prudentia,

Discretio,. Habenda estin prmis consideratio personae delinquentis, quia in se dubia teste magno Glegorio) non datur D. Gre

certa sententia. α

213쪽

1eo R V D I M. PRO DIVINI

Charitas adhibenda est:ut nihil noeendi eupiditate fiat,

nihil inhum aniter,sed o1a eo sulendi charitate; eharitas si-amilii, quideat similis est molae aquariae,quae& acri aqua lenido. oleo aeuit ferrum. ad hune modum debet esse eorrectio aeris , sed non crudelis. acris, ne negligatur. sicut plumbum in igne positum splendescit: diu tamen detentuma simiL eiledictat,& in perem dissoluitur. Et quemadmodum nolentibus acceptare rationem ostensiuam fit argumentum ducens ad impossibile.& morbi qui non curantur emplastro, purgantur cauterio,quod est corporis eloaca. D. Hi M. Futrica carnes ferro indgem,m cauterio. Ο menena serpei ad Aman lino pellwntur autidoto. σq-dsatis dolet, maiori dolore expel-

dum pres liturbati

Non debet esse erudelis; quia correctus illud dieere

posset. Nunquid ego sum canis,quia venis ad me eum baculo Petro uniuersalis Ecclesiae pallori dictum est. Con te gladium in locum sisum. Pater familias domi habet glaiau, quo furem depellat,& virgam,qua filium eorrigat .Nimia enim pietas dissolutioncm distiplinae parturit. Duplex itaque est modus curandi, per leniora, & per

aeriora medicamina; alioqui ulcus nullum remedium L bet,nisi aperire,& scalpello rumpere queas, ut sanies latens egrediatur:quare imitandus est chirurgus,qui, ut ii firmi vulnus suauius aperire queat, quibusdam unctionibus linit,ut putredinem educati quae sine fine vagaretur, simit si eam medicinalis increpatio non desiccaret.In quo semiudicit B. Augusti. Duosum nomina,bomo , Er peccutor ; quia peccator est,corripe; qma homo est, serere.

Animositas quoque adhibenda est.sed quidam sunt,qui in corrigendis crroribus persimiles sunt imaginibus,quae

in hortis,& vineis collocantur ad teIrendas aues, quae via

Simil. dentes arcum,& sagittas timent quidem, & fugiunt. sed cum titillam viderint sagittam ab arcu emitti,super caput volitant,saltant,& sordibus coinquinam: quare vehemo debet esse correctio, sed cum ratione facta. quia seuera,&nimis acris, di indiscreta correctio est veluti rasorium

dentatum,quod valde offendit,abradendo pilos. haec ut ud Isid. ait non emendat,sed percutit. Animositas adhibeta est,ne

214쪽

est,ne sit remissus , quia facilitas veniae incentivum tribuit delinquendi. si vides pulleem in veste,purgas:& tamen pa- :teris labem in anima. quaeso considera teipsum, ne inutemeris.

Militas quoque perneeessaria est; quia temperandus est affectus. Psal. Superiωuit c.isisti istur. Vnde - at . crates admonitionem serui in tetmpus distulit. Caederemte,inquit,nisi irascerer. Homines si opes tu, a miti s nox. D. Crassemm alieni. qui corrigit , eum lenitate inulta faciadmulta in Epist. lenitate opus habet,qui corripit: ut qui corripitur, aequa- adHeb. nimiter toleret sectionem. non videtis medicos quando bom. ιλaliquos , eunt quanta lenitate opus curationis exereentZ sit itaque amor in corrigendo, lid non e molliens rigor,sed non exasperans stilus, sed non imm derate saeuiens rietas, sed non,plusquam expediat, parces .. sed o tempora,o mores,cadit Asinus,& succurritur e . ca- νBestidit anima,& non est, qui releuet eam prudentia : Vteonsi deret qualitatem criminis, atque perionae. si quis laborec mit dolore dentium,vel digitorsi , eonfestina voeat medicum sed cum grauiori morbo est implicatus , vel uti phreneticus,arrabili, vel insania affectus ob morbi vehementiam non recipit medicum, sed explodit,vei fugit. Ad extremum diseretio adhibenda est, sine qua virtutes sunt vitia Cytharae eoida si tantisper aspere,dc indisere- te pulsetur, frangitur. sibilus tenuis taurum alterat, equa mitigandiscreta esse debet,ut non 'uetras,quem corrigas, nec impletatem in domo iusti: verum cum sese osteri occasio. sed intellige,quae sunt proximi,ex teipso. Prauer.2 Corripit Deus ad emendationem,& quos diligit, casti

gat. Beatus,qui torripitur a Domino. Iob Corripit in iudicis,cum moderatis eamgamnem in hac mittiti 36. Corripit in ira, cum dat poenam arcernam. Ierem. Icii

Corripit iustus in miserieordia; quia eorripit ad emen . Amos s.

dationem. De bona correctione habes. Levitata.

215쪽

Cassiodprus epistola.3. De Custodia. . .'

CVstodire est diligenti cura seruare aliquid,ne amittatur:vnde custodia est actus culto tendi: Vnde Dauia petebat ori/c cordi custodiatia apponi. duplici enim munimine opus est:vt nec cogitatio iniqua sapiar, nec Praua ivoluntas infatua verba erumpat. Interiora, i, Tria ab homine sunt custodienda. K superiora, . . i Exteriosa. . . Interiora,ri anima.Deut. udi temetipsin, em animam. tuam sollicite. Custodisus remsbi datam,boliis declinat in ta i Superiora,vi mandata Dei.Ecc. Mitirnent Domitium.

Sitis ergo sollieiti, ut eust latis cuncta, quae scripta

sunt Iosuae. . Exteriora,vt bona proximi. Can. Inuenerunt me eue - , qui instodiunt civi tem- . . Corpus suum unusquisque tenetur custodire. Solet dici,ait D.Bernardus.Bonum eaHellum custodit,qui conmtin sumn ci stadit. .

Maxima virtus est parta possidere,ut quidam ait.

Non minores virtus,quam quaerere,pari tueri. . . Casem inest ilM.hic erit artu opus.

In bona custodia animae aperiendae sunt aures ad audiendum.. Cor ad intelligendum. 4 os ad loquendum. ι oeuli ad videndum. Debemus

216쪽

Debemus aperire aures ad audiendum: sicut ianuae eastri aperiuntur domino. Dominus aperit mihi aure: ego aute non cotradico.IsRetrorsum noli. dc Iob. Audiis au- Is I. ris audim temunc antem ocidus mem vidette. Aperiendum est Iob At. etiam cor ad recipiendam illuminatione in intellectu , dc gratia in affectu. Ego sto ad ostium, oe pulse :squis mihi aperuerit,intrabo,ET carambo cum eo. Apoc. Osth nomine eor no--3- minis intelligit,nuquam cessalinunqua ociatur Dominus ideo stat,& pulsat paratus semper intrare, iuuare, illuminare,eruere,& confortare: seseque nobis ad nutum do- . nat; ideo non debes dissidere, si velis paenitere. pulsat domminus manu beneficiorum, & virga flagellorum. non est animi bene instituti donum recipere ,& donantem a se dieare.Vnde Canti Surrexi, t aperirem dueecto meo. pulsat Cane. . quoq; virga fluelloru. Aug. Magna Dei ira,quando pecca- D.AMProri parcit Desuod hoc enim parcit, ut in aeternum puniat,& magna dei misericordi est in praesenti misericordiam non consequi. Aperiendum est etiam os nostrum in custodia animae. ossuum aperuit sapientiae. Prouerb.Ap riendae sunt ma- Proi minnus ad operandum. Manuxsuas aperuit inopi. aperiendi sunt oculi ad praemia caeli,&ad paenas Inferni. Aperi oc

tis saturare panibus. Proia .Leva o Hos mos in dire 1 . Prou.is.1erita. . . Ierem. - Malacavemus. Pacem habemus. , ,

vitam fovemus. Malacavemus;quia Prouer. ιu aperuersi Prois. 22. custos animassae longe recedet ab eo. Cauendum est ab insidiis diaboli. narrat quidam auctor de Catio, quem ruiticus Michol.inposuit in arca,ut custodiret caseu a muribus, qui ad extre .Lb. de Ommum m*res, & caseum comedit. ad hunc modum nobis me ullo. eum diabolo plerunque euenire solet. Cauendum est a murmuratione. p. possite mos a mur Sap. cmuratione,Da mbiltrodest. custodienda ess manus, ne mala

operetur.

217쪽

Circa Corpus Christi tria perpendenda sunt,

De Corpore Christi.

lφq'' ihili, fidei veritas.

Rationabilis dispositionis

confruitas.

Inuiolabilis obseruationis

eontinuitas.

Irea prinium eonsiderandum est,quod sub specie pa- nis ,& vini realiter continetur eorpus Christi. Undestiendum est, quod quando Aeetdos ista verba pronun-eiat,scilicet. Hoc est corpus meum, &α panis transit in corpus Christit& vinum in sanguinem vertitur,illa verbi virtute. qua Verbum earo factum est ,& habitauit in nobis. quia,

Exo.7. verbum Ebae ignem de eaelo iussit defendise. Verbum Chlim Ioan. t. non poterit panem in earnem mutare Certἡ maius est de 4.Eet. I. nihilo aliquid ereare,quam quod est, in aliud mutare. It εsi potuiteorpori mortuo,ut Latato,& eorpori insensibili, ut Adae , vitam inspirare: & de terra insentibili facere rem sensibilem: quare non poterit panem in earnem mutare Item homo educit de terra ferrum quotidie, & de cinere. vitrum:sed Deus est longe potentior. emo, &e. Ite si quar ras, quomodo eredam ibi esse corpus cnristi, eum viderct non possim. respondeo. eredis iumenta,& omnia animalia exisse de terra,& tamen exiisse non vidisti. Et te proauum,dcabavum habuisse, tamen non vidisti. quare ergo non eredis ibi esse eorpus Chri trisub illa specie panis, licet novideas' Nonne Fides est argumentum rerum non appare- tium 3 Item quaerunt haeretici, quomodo possit quotidie ab hominibus mandueari corpus Christi,qui si mons esset magnus,totus comestus esset. Respondeo. Sicut de quia que panibus quinque millia hominum satiauit: & de qui bus maiores reliquiae remanserunt, quam essent quinque panes:Sic potest ipse totam Ecclesia e corpore suo pasicere absque sui decremento.Item calor,& splendor ignis, di odor rosae, & sapientia hominis se omnibus communicant quantum in se est)sine sui detrimeto. Similiter &sol omnibus se communicat: sic de candela candelis multis

sine

218쪽

siae sui deeremento ignem. lucem monstrat. Et sicut mulier Sareptana quotidie eo medebat de farina hidriae,&non diminuebatur sarina, nee oleu in laehito. Mulierireti Elnarus oleum multiplieauit. Ite ide propheta inuitatis suis et baria multiplicauit.Sie tota Ecclesia quotidie sis 3 Regar. mit corpus Christi sine decremeto sui. Item sicut una vox praedicatoris eadem numero auditur ab omnibus, ad quos potest peruenire sic Deus potest facere,n Vnum corpus Cnristi numero ab omnibus reeipiatur sacramentaliter.Item aliqui mirantur,quod in una hostia tam parua sit totum corpus Christi in omnibus partibus illius hostiae simul unitis , ita uod in nulla parte sit totum: & tamen, si hostia diuidatur in partes, est totum in qualibet parte. &non mirantur,quod in uno specu o appareat tota imago, Ze unica:& si diuidatur speculum iii partes,quot essent pa tes speculi,tot essent integrae eius imagines. Item quidam mirantur,quod in modi ea specie sit tantum corpus & t tum:& non mirantur, quomodo in speculo appareat magnom,& ingens templum. Secundo est rationabilis dispostionis congruitas, ut in susceptione eorporis Christi suam consei etiam unusquisque examinet, mundet,& disponat. Quia qui vult ponere

pretiosum liquorem in aliquo vase,probat, vinim mundusit sanum, vel corruptum.Sic facere de se debet, sacrame- tum altaris suscepturus. Probet autemseipsum homo Ersie de pile illo edat, edi de cati- COLII. ce MLiι Iterri sacerdos quoties ad mensam corporalem ac- cedere debet , munus suas lauat, & manibus illo iis non comedit: & tamen ad mensam Domini manibus illo- . tis accedunt mali sacerdotes,nec lauant per mensem , Vel

amplius non accedentes.quod dieitur. Retribuet mihi υ minu. secundum iuHiluim meam,σIec dum turitatem ma/ιua

mearum. Item sunt multi, qui in praeparatione cibi corporalis volunt laborare a maiie in horam tertiam : in praeparatione tamen cibi spiritualis vix volunt laborare per dumidiatam horam. Modus piaeparandi tangitur in Exod. i. ubi legit ut de agno paschali.No comedetu ex eo crudum quid, vel commaqκajed jum tantum ij. Crudum comedit ille. in alio chartiatis decit. Coctum aqua comedit, qui in de-

219쪽

ros RUDI M. PRO DIVINI

in delitiis,& fluxu luxuriae vivit. Assum igne,qui passionε

domini recolit;itavi in meditatione eitu exarde tignis c-ritatis. Debet etiam comedi ewmiamin, agrestib- , id est cum dolore,& amaritudine cordis pro peccatis. Pondere

Sap.6. quod diciturin libro Sap. quod mantia ad calores solis liquefiebat: sed ad ignem indurescebat.Sic corpus Christi,' quod e manna signatu est , quado ab anima reeipitur, biest calor solis d est etiaritas, Quae illam liquefieri facit , M

solui in diuinum amorem,& aeuotionem. Cant.. Ani Cat. s. mea liquefacta es.ut dilectus locutus es. Quado vero recipitur ab anima,ubi est eala r ignis mal e concupiscentiae, indurati tacit eam per obstinationem. Probet ergose homo, 6trum in eo st ealor solis,vel ignis:s sic depane illo edat,occ Ite recipiendu est etiam in sindone munda id est in puritate cordis & in sepulchro in quo nondum quisquam positus sit: non ponat ergo aliquis corpus Christi,ubi iam est diabolus , quia nulla conuentio Cnristi ad diabolum: unde sicut Iudas peroseulum tradidit eum Iudaeis.fie sumens indigne corpus Christi, tradit eum daemonibus, quantum in se est,dum collocat illud in loeo,qui est in potestate diaboli. Ideo de tali conqueritur dominus

, nus tradentu me mecum es inmensa.August. Magis peccant,q- tradiso peccatoribus membris Chrinum, quam qui crucifixor bus Iudaeis tradiderunt eum. Praeterea maiotem quis iniuriam domino suo Deere non potest, quam si eum in vincula detrudat, atque in sordes proiiciat. hoe saeit indignἡ c., ii suinens Corpus Christi.Corint. --nducat, oe bibit indigne, resserit corporeu, ετ sanguinu omini. glo. poenas Christo dabit,ae si ipsum occiderit 3 punietur. Ambr. M Mi vi. Christumsumitis emes,acsimm interficiat Tertio inuiolabilis obseruationis continuita , id est diligens custodia post susceptionem. Si quis in pixide,ubi corpus Dominicum est positum , saetidum aliquid,vel I i tum posuerit,infidelis quippe iudicaretur. Quillis ergo iudicandus est ille, qui os suum, in quo Dominicum corpus recipit, malis verbis: vel cor suum prauis cositati nibus polluiti Prouer. s. custos est Domini sui, glori abit r. Item Ia tantum est peccatum Deo negare holyitium: m ius certEvidetur Postquam receptus fuerit eum ab ho

spitio

220쪽

VERBII CONCIONAT

spino suo expellere; Vnde quidam ait.

Tireptus eiacitur,quam non admittiturhostes.

Si tantum offenditur Deus, quando distipuli eius non suseipiuntur,ut dicitur Luc. Q,d Sodomitis remississerit in c. io.

die luami,quam imis, qui non receperint πω.quantum credendus est Deus offend. , quando sibi negatur hospitium.&

eunt. Ite talis similis est Iudet,qui, postqua ad mensam domini eo medit,eum tradidit hostibus suis. Eces. Est ami M Ec s. scim mensae,m permanet tu die necessitatis. Tales similes sunt Iudaeis, qui in ramis Palmarum, floribus, canticis,Mhymnis eum laudibus Dominum honorifice susceperuta , dc postea eum iniuria, & contumelia eiecerunt: proditio enim est magna, dominum suum hospitio recipere, α postea hostes indueere, qui eum gladiis, & fustibus eiiciant.quod iaciunt, qui eum primo reeipiunt, & pol ea Peccata committunt. Nimirum cor eius rumperctur, si quis videret se ab uxore sua e domo eiici,&adulterum ab ea recipi sic deus eum videt se contemni ,& de domo sua eii ,& vitia,& diabolum recipi. Ioann. veni in nomine patris metior non recipitiis me. Si alius,ideli diabolus,venerit in nomine suo,ipsum recipietis. Tripliciter autem quis accedit ad susceptione huius cramenti,vel per comparatione eius ad id, quod sumi- eur, cuius dignitatis non est proportio eo ueniens: sic nulla creatura digne sumit. Nuuquam potes homo tuli cari Dan. comparatin Deo. Secundo per comparationem ad consecu- D. Bon.D. tionem effectus.& sic indigne accedit. Tertio per compa- 4. dist. 9.q. rationem ad culpam, quam manducando contrabit & sic i. Gab. indigne aceedit,&peccat mortaliter.opponitur aute huic itidem. indignitati teste D. Bonaventura) lassiciens praeparatio, Iob. 2S.q uae est expulsio omnis peccati,reuerentia,& Allectio. Venim quidam se praeparant vere: quidam probabiliteri quidam neutro modo. primi digne accedunt qui vero

sunt impreparat indignE. De Deeimis. DEeima est tributum, siue ho magium Deo debitum.

sie ut enim non reddens homagi u domino suo, hqreditate priuatur: ita non soluens decimam, haereditate in perdit .

SEARCH

MENU NAVIGATION