장음표시 사용
221쪽
perdit. Nam veteres ex una quaque re deeimam Diis M.
Interest autem inter decimas,&priinitias.Primitii seu gum:decimae vero aliorum. Triplici ratione institutae sunt deeimae, primo ex parte Dei in recognitione uniuersalis dominij. eum enim deus ex magna laa liberalitate noue paries rerum creatarum Leuit a. nobis eoncesserit, decima parte sibi retinuit: Vnde Leuit. Omnes decimae terrae,siue destiae Bbus, sue de pomis arborum domini funt,missiones cantiιν. Secundo ratione consentaneu est, ut Ecelesiae decimas . soluamus,aqua tot bona accipimus quotidie. hoc modo decima semper fuit in praecepto iure diuino secundiana ra tionem iustitiae,quae exigit, v qui metunt spiritualia amiGen. 7. nistris Eeclesiae,dent eis temporalia. Vnde Gen.Sacerdo
tibus in Aegypto cibaria ex horreis publicis dabantur. Tertio ratio die at . bd qui inuigilat circa salutem
Gerson ira animatum,& Reipublieae, utilitatem habeant,unde vivere mπ- re possint.& propterea solutio decimaru sacerdotibus est pii ν. 2. de iure diuino, quatenus inde sustententur. Gen. I . Melchisedech obtulit Abrahae tanquam dei vicariod cimas omnium rerum,quas habebat. Gen. 28. Lacob decimas de omnib us dedit. Reeipientes decimas debet esse elerici domino seruietes. qui non debent superflua quaerere, sed necessaria , MDeo inseruire,atque diuinis semper assistere.EZeehias in-2. Parall. struxit sacerdotes. Vos elint Dominus iubareditatesbi,vtye-
Nulla consiletudo contraria sciuit homine ab oblis tione reddendi decimas;quia haec obligatio fundatur su- De I bom. per ius diuinum,& naturale: ideo tenentur semper homi-
quol. 2. ur. nes reddere decimas,si Ecelcsia ex lgat,contraria consue-3. tu dinoenon Obstante: Deus autem voluit decimas in noua
lege dari,ut ex substantiis nostris Deum honorantes,gratias Deo agendo acquiramus gratiam spiritussancti. Inveteri autem testamento fuit si gutim perfectae eurationis ab omni morbo peccato ru, quae expectabatur fienda per Christum. Nam denarius est numerus rei sectus, etia in via Platonis ,& primus limes numerorii, ultra quem non proce
222쪽
Pio replicando praecedentes numeros. R itam ui clabat decimas,protestabatur, quasi figuratE,&in quo iam si vo ad se pertinere imperfectionem,&expectarς Pe uectionem suturam per Christum. Et ita deeimatio est actus moralis, saeramental s,figuralis. Moralis,inquantum est alleuius partis donatio ad subitentationem eorum,qui sunt diuino cultui deputati. Morale enim,& iustum est,ut de altari vivat, qui altari deseruatisacramentalis, inquantum est donatio alicuius partis ad Dei honorem.In fide mediatoris ob curationem mori originalis. Figuralis quatenus donatio decimae partis 'tacta summo sacerdoti significabat curationem utilemnendamIerfuturum summum sacerdotem Christum. Sadruplex praemium consequuntur hi,qui fide- siter,&deuote decimas persoluunt. s Primum est abundantia temporalis. Seeundum est corporis incolumitas. i Tettium est infusio gratiae, multiplicatioque virtutum. Qirarium in eopiosa salus in patria. De Decimis nabes. Imunera eius; quia dem c lioribus obtulit gregis. Cain vero despexit; quia de Geu. . COIrosis,& Vilioribus terrae nascentibus,obtulit. Debent saeerdotes deeimas recipientes Deo vacare. Num. rgDebent de suis redditibus pauperibus errogare. Deut i 8De dolor .
l Recolendus. Dolorum septem sunt Appendus. disserentiae. est entirin Ailumendus. dolor Sustinendus. .l Abhorrendus,&. Praecauend . Primo dolor deponendus. Et hie est dolor alienae selicitatis. iste dolor regnat in inuidis, qui similes sunt bus ni,qui vidici solet)odorem florentis vineς sustinere non retest. Et quibusdam serpentibus Indiae, qui statim fugiunt, quando vident florere ob yres aromaticas: quas
223쪽
etiam eorrodere dicuntur, ne floreant, eo quod odorem florum earum sentire non valent.Sic inuidi pro spetitatem proximorum videre non possunt: &de ipsorum insori Eccl.27. nio gaudent. Istis dicitur Eccl. Laqueo perdunt,qui oblectat
tur easu D storum. dolor consumet eos , antequam moriantu Iardius enim inuidiae cor eoru perforat, incessanter cruciat,seeundum illud poeticum. Iustim inuidia nullus est,quiprimitin ipsum
Corrodit,ainorem excrutiatque suism.
Exemplum de rubigine, quae paulatim consumit se
Eisin abest omnis,uis cumfecere dolorem. Similes sunt Diabolo,qui nunquam laetatur, nisi quando Psalix videt alterius malum.Psal uinum os malu plenum est, σμmaritudine, V dolo. Secundo est dolor reeolendus. Et hie est dolor Domi- Tren. I. nicae passionis, ad quam considerandam inuitamur. Ο, omnes,qui transitis per viam, cy c. Ob cuius memoriam pingi semetipsum fecit in parietibus, in cuius figuram cruces ruoque in compitis eleuantur. Cuius dolor signatur per olorem capitis, cuius dolori condolent omnia membra corporis,nisi corrupta sint, ut patet in paraliticis: vel ab- . Neg. Io. scissa,Vt in mutilatis: unde Caput meum doleo,c . Quantus me. ix. debeat esse dolor iste,dicitur. Dolebun vereumisicut doler,
soleisuper mortem unigeniti.cuius dolor est summus, &cotinuus. Doleos per tetrater mi Ionatha,doleosuper tescut matera Iret. SO. uicum amat filium, ita te diligebam. Verba sunt Sanctorum, passioni Christi, tanquam fratris, aut filij compatietium. Tertio est dolor appetendus. Et hie est dolor contritio- Iob Io. nis,quam petebat Iob. Dimitte .it plan eam. de benedicit, dimitte me,quod est donum. Exemplum illius in dialogo, qui petiit inducias usque mane , & habere non potuita sequit hir. Hi plangam paululum dolore meum.' plangam dicis non Ut gaudeanu aut mala, quae feci,faciam. Porcus dimittitur crescere,ut postquam fuerit magnus, pinguis,' occidatur: aut de fure,qui semet,vel bis climissus, iterum in furto deprehensus suspenditur. sequitur. Autrimιm να-dam Er nou reuertar. F. si enim infernus ad initar Daedali, cuius facilis est inglesius : scd negatur egressus. Nassam
224쪽
Nassam Aciliter intrant pisces: sed inde exire nesciunt. De illo dolore dicitur. Dolor mein super dolorem in me cor Ierem.8. meum marreus. bis exprimit dolorem; quia dolori cordis debet addi dolor satisfactionis, hoc est dolor poenalis, noenim sussicit poenitere,nisi addatur satisfacere: duim tametempus habeamus. scut non lassicit velle se aequitare dedebito,nisi sequatur solutio. Sequitur. In me cor meum reus; moeror enim contritionis eiicit sordes ab anima.
Exemplum de rorrente , qui quaelibet obuiantia sibi suo reiicit impetu. Magdalena per flumina lachumarum lauit
maculas peccatorum aqua,ignem extinguiti medicame-
tum dolorem linit. Quantus autem debeat esse dolor c0- tritionis,dicitur Ostae. Cossuata est iniquitas Ephraim. vin- in I3culo scilicet malae voluntatis: vinculum enim ita ligat fasciculu,qubd nec unica palea decidat. & circulus ita stringit dolium, quod nec gutta quidem possit exire, nisi perso
retur. Absconditum es peccati metus, scutgladius in. e. Exemplum de stulto, qui non permisit extrahi glodium de corpore usque ad Vesperam, &statim mortuus est.pescatum in anima serpeiis ei tan sit nu,vel venenum in stomaco, vel latrones in domo. Sequitur, Dolores parturientis inuenient eum. Nota,quod mulier cum maxima delectatione concipit:& cum vehementissimo dolore parit, ita quod nullum membrum est in parturiente, quod non doleat. Si ς nec minimum membrum debet esse in corpore, quod non satisfaciat. Cum enim omnia membra fuerint instrumentum vitiorum, debeant esse simul instrumenta poenitentiae Exemplum de Magdalena,quae de se tot fecit saetificia,quo thalanis delectamenta.Torsolus,est dolores te nebunt. qm se parturientes dolebulit. Quarto dolor est assumendus. Hic est dolor compassionis Membra si quidem adinvicem doloribus suis condolentiunde si patiatur unum membrum statim aperitur 's ad quaerendum remedium: auris ad audiendum consiGlium,oculus ad videndum, manus ad signa dum. Cum igitur omnes simus unum corpus in Christo ; alter autem alterius membra, sicut dicitur. Debemus adinvicem com- Rompati: sin autem , non pertinemus ad corpus Christi. huius doloris habemus exemplum. Audite obsecro τmuersi popidi, Iremti
225쪽
er videte dolorem meum. Iuvenes mei, di virgines abierunt ine
Videte,quod magister compatitur iuuenibus, α virginibus, quas captiuauerat Diabolus; quia talibus magistris insidiatur,&aduersatur.Est enim sicut venator, qui delicatiora quaerit animalia; quia etiam per tales magister lucratur,quado sunt in exercitu suo: sed pauci sunt, qui condoleant proximo,similes eanibus , qui percussum
canem,& vlulante omnes lacerant,persequuntur, & mordent. Cum enim abundant diuitiis,visitantur,&frequen tantur. quando rediguntur ad paupertatem , contemnu tur,& reiiciuntur. arnor visitatur& obseruatur diligen-xer,tempore fructuum:sed ablato fructu, despicitur, α cunctis exponitur, ut patet in vineis, quae clauduntur tempore fructuum: quibus perceptis , postmodum etiam
Quinto est dolor sustinendus. Hic est dolor mundanae aduersitatis. huius exemplum habetis in capite nostro Is J3- Christo, de quo dicitur ua.Vere ures nOL Dos ipse tulit, erlanguores nutros ipse ' rtauit.Seimus,clu6d non est possibile,' quod caput doleat :&caetera membra sine dolore rema-heant,secundum illud poeticum.
Cui raput infirmum caetera membra dolent.
Cum igitur caput nostrum Christus tot dolores sustinuerit, iustum est,& necessarium,qubd dolores in praese ii sustineamus; alioqui membra eius non essemus. Vnde Bb I . de bono milite dicitur. Iob. caro eius,dum misit,dolebit.D.-2. HIM.6. ros cordis lisit neo dolores. Est igitur hic dolor sustinendus. In Ecc. 2. dolore sustine: min bnmilitate tua patientiam habe ; quoniam in Psu.68. igne, dic. omues enim ad laborem nascimur. Ego sum pauper, erdolens, re. Ideo puer tanquam prophetas ut nascitur plorans. pugil nudus, & inermis aggreditur bellum. Ad hoc enim nascimur,ut in continua pugna versemur ut in exilio ὶ& neeessarium mortis dominium sentimus. propter Dre. 2o. hoc conqueritur Propheta. inare de vulva egressusIlim, -- de laboremicr dolorem, 2Te. Sexto est dolor abhorrendus. Sc hic est dolor vltimae resolutionis,de quo.Descit in dolore vita mea, anni mei, o Psal.yO. audierunt vocem tuam Domine.Sequitur. Et ecce mortuisunt ira Faruc. x. doloribus psynmis. Malus est dolor niortis, quia separat ab - amicis,
226쪽
amicis,& cognatis .pessimus est; quia animam a corpore separat. Ideo timendus,quia subitus. Scintilla cite extinguitur:& fumus cito dispergitur. rosa, quae nunc rubet,
mox marcescet. m dixerint,pax,-ecuritas tunc repentivus
operiremet seueritus. Ecce, quod subitus, & incertus fulgur momento dissoluit magnam turrim. Sequitur. dolor parturientu..Ecce, quod frauissimum est in partu,quando ruptis carnibus, extrahitur scutus a ventre: sed in m te cuiuslibet extrahetur anima a corpore. Sequitur. Eluzes Ecce quod est perpetuum,& quasi necessarium.Mirabile, si euadere pollunt, quando ex una parte Diabolus,
ex altera autem mors circundat. Cimmdedericit me dolorermortu, circ. Sunt enim aliqui,qui desii nunt esse, sed non penitus. Sic videmus, ex pellibus animalium fieri solutares,&alia humanis usib 'necessaria. sed cadauer nulli res deseruit; nisi quia post resurrectionem generalem consolidabitur. propter hoc dicitur. Dociaut peccatores a terea CrDuqui. ita ut non sint. Omne opsu comvtibile insite dejiciet '' 26 operatur ill H,cum illo peribit.
Septimo est dolor praecauendus; Et hic est dolor aete nae damnationis:& hunc dolorem aggravat acerbitas incomparabilis: illic enim ululabunt migeri prae dolore,sie ut lupus in pedica captus,& sicut decoriatus. Servi mei la dabunt prae exulta re cordis. Vrsus prae angustia spiritus vlulabit.& hoe innuitur,ubi dicitur. stiva' manducabunt Iing μώpra dolore. Quo verbo praecipue tangit aduocatos. AP grauat etia hunc dolorem anxietas immitigabilis ; nulla enim erit spes allectationis.Propter quod igitur blasphemabunt Dominum,a quo nullum expectabunt remediu, desperati.Blasphemabunt Deum caeli prae doloribus, vulneri- - ραδε.bm suis. Omnes enim medici simul trullam possent eis exhibere medicina.Insanabitu est dolor tuus yropter multitudine inimitatis tuaru. Aggravat insuper & hune dolore aeterni- 6 IO-tas interminabilis. Nulla spes erit unquam cuasionis: tuc enim dicetur eis cum derisione illud. Ambulate in lumine
es hoc iobis. In doloribus dormie is, s dormitis. supple quod quod erit impossibile. Etenim dormiet in igne,vel in tanto quis dolore: tunc dicent miseri illud. Dolores inferui cir- Psal.I7. O 1 curide
227쪽
Gι erunt me, praeoccupaser 't, . A quibus nos liberet, qui iudex est vivorum, & mortuorum, & Introducat in gloriam suam. . De Eleemolina.
II Leemosina est benigna suffragandi voluntas, quae e- Gentissurio euique suffragatur. Et dicitur quasi aqua miserationis, ves quasi actus diuini mandati:vel El13, MMoys,quasi aqua Deit,vel a Voce Id est,milericordia. Festinanter,
Eleemosina dari debet J Abundanter,&
c Hilariter. Pro ob. 3 Primὁ dari debeteleemo ina festinanter. Quia; i cindat,bis dat. dicas amico tuo mage,re caras dabombi, cumpatim possis dare. Corinopu non afflixem: Er non protrahas domis augu-Ecc.IO. stratu. Attendere debent hie illi qui per manus proprias invita sua nulli volunt distribuere e sed per manus alienas post mortem suam, expectantes s bi medicinam dari poli EGII 8. mortem contra eonsilium Sap. Anteian uores adbi . med cinu Meliotest una candela ante,quam duce retro.Eleemosina: quae datur invita est lucerna, quae praecedit alique, praemuniens viam,ne in lutum eadat, vel praecipitet in ho-ueam.Illa, quae fit post mortem,est fie ut Iucerna , quae desertur alicui post tergum,quae pon custodit eum,ne cadat insoueam inserni. Augusti. Considerates atres, quod miati subito bona Ha perdiderunt quaestudiose recondebant: π quorum
pauperibus. Irbabebis thesaurum in caela. Chrisosto. Con Nagb antiam, bibabes patriam. i enim collocat thesau-xum in terra,non habet quod speret in coelo.V eli qui as Piscis in caelum, inobil habes repositum. O uis iudiearet pauperem diuitem ,eui in alieno n'lp1tio seruiatur auro,& argento in mensiu&Iob ι .rra portare. Diues,cum dormierit, uibuscum Non tunt boua bomino,quae secumfrre non potest. Solam' ex eordia comes est defunctorum. Hoc ergo tuum reputa, quod pauperibus erogasti: quicquid enim pro mundo te- essti,perditum habe. mundus enim est tanqua bursa per- Ar Mi I. forata,vbi quicquid ponitur,totum elabitur. Di congreg -
228쪽
luctatiuis ponunt mereatores nummos. Et in terra magis fertili iacitur semen.Mercatores. autem attendunt dilige-ter,cui magis credant merces , & ubi reponant. Sic & tu scias,cui credas credentias tuas:&illi soli committas, qui potens est depositum tuum seruare. certus icima potens est depositum meum seruare in iliam diem tusem ιμ- deae. Item semen gelu,ves glacie pressum, & retarda tu uberius fructiferat aliquando. Sie eleemosina, quae in adue sitate praestatur, maiorem habet remunerationem :& illa, Muth Beui detrahitur,quam quae laudatur. tua tu abscondito, c. ἰSeeundo debet dari eleemosina abundanter.De alijsiimo fecundum donatum eiuι. Id est sicut se,& sua dedit tibi. sic tWα te, &tua sibi. sicut enim nihil retinuit erga te: sic tu nihil retineas erga ipsum die ut fuit largus: sic ortu ei. s. o-
modo poteru,ita so misericors.Si multum .fuerit , abundanter
tribue.Nullus potest se excusare a collatione eleemosinae, Iices pauper sitiquoniam aliquando tantum placet Deo obolus, quem pauper pro Deo erogat. sicut si diues daret centum denarios.Libenter emerct aliquis pauper carnes, vel vinum,si tantum crederet se habiturum per unoden rio,quantum diues pro eentum Iosius miseretur, riuuet. glo. semper est iusto aliquid, quod det saltem orationem. Qui dederit calicem aquaestigida tantum,nonperdet , . Chrimit. Si idem uostem, o dixeris. Iuuenu, σsanu es tibilia. M it gens, quare non laboras' hic dicet tibi: cum samum. , nihil agueorum,quae tibi Deus imun erit 'Dicit autem. um non laborat,nommi lucet.Si vero dicas,semel,mel bu dedi,quid ergo 'Non indiget
rursum cibari, qui semel est cibat tu Item vinea illa libentius sumptuose colligitur,quae bonum vinum affert, quam illa,quae prauum, vel nihil. Sic pauperes magis inuitandi sunt,quam diuites ; quia remuneratio maior habebitur.
Melius est lucrari in vilioribus,quam perdere in geminis, α preciosis.Sic melius est pauperibus,& vilibus dare, qua diuitibus: de quibus nullum lucrum habebitur. Cum facis
conuiuium,in caenam uoli Nocare amicoris diuites, . Item cre
ditor dando pecuniam ad usuram,plus lucratur,quam debitor. Sic qui dat eleς mosinam , lucratur magis, quam qui accipit. liuites autem quod tribuunt pauperibus, Deo ad
229쪽
Prouer.1' censum mutuant.Faeneratur Deo,q- miseretur pauperi; Vnde glo ait eentuplu accepturus. est enim beatius dare, quamaecipere.
Tertio debet dari eleemosyna hilariter,& bona inten-2. Cor. '. Hione. nex reiΠitia,vel ex necessitate : hilarem enim datorem
Chri f. diligit Deus. Cum tali multu respicit Dein ea,quae facis,cum et liEcc. 3I. facis. In omni dato hilarem fac vultum tui m. Oculus enim interioris semper debet praecedere manum operationis. Pal-R ouer. 4 pebrae tuae praecedantvesin tuos. Non quid detur, refert, sed qua mente detur. aequauit opes animo, qui exiguum tribuit libenter.
Qisre in eleemosina triacosiderantur. Q Actus exterior. i. Et fructus. Ad actum interiorem inuitat Deus. Ad actum exteriorem inuitat natura,& lex. Ad fructum inuitat triplex utilitas. temporalis, quia multiplicantur bona temporalia. spiritualis, quae a morte
liberat. Iuciniam homo,qui miseretur'commodat. bene dicit, comquia redditur ei multiplicatum. Diuina acceptatio. MUd Nni ex minimis meustis Zis,mib, fecistis. Deret hos In actu interiori quoque consistit Christiana liberali- Scotu, in tas; quia&pauperes possunt esse liberales: Unde B. Aug. Sisi s. le tu potes dare eleemosinam,da si non potes instabilem te fuc,scilicet
Praxi. pG consilium, di compassionem. coronat Dem intus bonitatem, HB.Aux. sis non inueuit facultaιem.Nemo dicat,no habeo, charitas i ii desac- per Psal. culo erogatur.
Io3. Zachelis no amplius publicanus,sed filius Abrahae tangit conditiones ad veram eleemosinam requisita S, cum ait. Eice dimidium bonorum meorum do pauperibus. Ecce quo ad prompstitudinem;quia nemo inuitus benefacit, etiam si bo- num est, quod ipse facit. dimidiu. quia si multu fuerit,ab danter tribue. Eonorum , quia debet esse bona,& non de rebus marcidis:propria, non de rebus alienis.quare ait, ne rum. de male acquisitis non debet fieri eleemosina, quan-
230쪽
sit,eiusmodi opes his reddi debere,quibus adimuntur. Est enim species furti de alieno largiri.Do. libere, volutariὸ; D.nom. quia nihil turpius est venali mi ricordia. Pauperibin. quia 22.2 33.
de iisque, quod dare eleemosinam pauperi, & pietatis &iustitiae est si conii deras indigentiam, dare eleemosinam, pietatis est.ii consideras indigentiam proxinu,& debitum tibi impositum,& pietas,& iustitia est, quia teneris dispe-sare superflua. Hoc si quidem docet natura in arboribus, quae de soliis,& fructibus exuuntur,ut nobis subueniant. Continentur autem opera mileticordiae his duobus versiculis.
Visitare infirmum,potare sitibundum, libare famelicu, redi mere eaptiuum,tegere nudu in , condere destinctum, consulere dubitanti, docere ignorantem, castigare delinquentem,consolari tristem,remittere iniurias,6rre patie- ter aliorum infirmitates,orare pro omnibus.
In coide, compatiendo proxi-Verum triplex eleemo- in ore, consolando , α compasina assignari debet. tiendo proximo. j In opere , sit bueniendo pr. xi-
mo in necessitator Dare egenti.
Praeterea tria sunt elee- Dimittere laedenti, mosinarunt genera. C vrrigere delinquentem. 'Velociter,
Modiis piciendi eleemosinam consstit in K Latenter, his tribus, ut fiat. Hilarites,
Velociter, seneca. sua, tum morae addidisti, tantum gratias litra, sι. Latenter. Te i inte eleemosinam diesciatsinistra tua, Matib. 6, quid faciaι dextera tisa. 1Hilariter. Itebor eI bucella panis tum Proncr. gaudio , quam domm p ena diuitiis cum Solent mercatores thesauri pondere grauati,vel ubi timent fures , & sicarios pecuniam suam aliis. committere , a quibus littoras accipiunt: has litteras Christus tradit nobis, ut cen