Dictionarium pauperum, ordine alphabetico, de virtutibus et vitijs, continens praeexercitamenta quaedam ad pleniorem doctrinam viam munientia, cum studiosis omnibus tum praecipuè sacris concionatoribus. A F. P. Rodulphio à Tossignano ... locupletata.

발행: 1581년

분량: 518페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

231쪽

Marc.'. tenaimus.G quu dederit calicem aquae frigida , non perdet mercedemsuam.

. Deum placat,

Eleemosina tria bona facit. Meridum augmentar, Bonum multiplicat.

Deum placat,quia.Fiduciama riuaerit coram uomino eleemosina Omnivus facieutibus eam. Metarum augmentat. Hi miseret pauperi,beatus erit

De Exemplo. T Memplum graree est autem duplex, malo- ,rum scilicet,& bonorum. Malorum exemplum nobis relinquitur,ut a peccato caueamus. Bonorum autem, Veeorum exemplo proficiamus. Vnde dicit Dominus viii- ο/,2 euique fideli.Vade, Dincundum exemplariquod tibi monstra, tum es in monte: M obsiste saςra scriptura est.) vade igitur,&lege scripturam:ti ibi inuenies malos propter peccatum punitos cludeliteribonos autem praemiatos nobiliter. In exemptivo autem nobis relinquutitur Primi par Ries,ut caueamus a peccato inobedientiae.' Sodomit ut caueamus a peccato carnalitatis.' istaelitae,ut caueamus a peccato infidelitatis. ruini uitae,ut causa musa peccato instabilitatis. Memoria sanctorum,ut ad virtutes tendamus. Primo in exemplum nobis relinquuntur primi parentes, Adamus scilicet,& Eua,ut caueamus a peccato inobe- . dientiae, &temeritatis: qui non solum peccatum inobedientiae commiser ut:Sed alia etiam peccata mortalia perpetrarunt:

232쪽

petrarunt. Et propter peccatu inobedietiae morte tempo

talem incurrerunt. Ociam exemplum meum adolescentia mea.

Qui videret medicii ob alicuius medicamenti potionem mori, non libeter post eum de illa potione biberet. si e qui videt praelatum, vel patrem suum, vel alium malo opere, vel alio veneno peccati spiritualiter mortuum, non debet eum sequi. Augi starepoterit quis,quod distatum assert j.;

Seeundo relinquuntur nobis in exemplum sodomitae,

ut caueamus a peccato carnalitatis. Ciuitates Sodomo-1. Pet.2.

rum A Gomorreorum in cinere redigens euersone dam-nsuit. Exemplum eorum,qui imitig acturi sunt. Hi videret aliquem in igne praecepitari,&comburi: vel Gueam,&sus eari: vel in aqua submergi, non requeretur eis: sed vitaret. Sic necisti sunt imitandi, nec alij eorum similes: ruta ex eorum imitation mors sequitur aeterna. Manda-abatur,vis aperiret cisternam nou operir et eam : caderethos,velasenus in eam. id est aliqui simplex exe plo eius pec- ea uerit, dominus cisternae reddet 'retium ,id est eondi gnam poenitentiam:& aliἱs mortuu exitiuum,id est re catum ei imputabitur. 'Tertio relinquuntur nobis in effemplum fili j Ist ad otcaueamus a peecato infidelitatis. requἱem,ne qais incidat iu Christum incredulitatu exeplum. glos In qua patres nostri fueriuit, qui propter incredulitatem suam terram promissionis non intrauerunt. Quando illi, qui scIunt vianti, errant, non est mirum , si 1 li errant, quia nesciunt:& tame fatuus es qui scienter sequitur deuiantem. Libri qui sciipti sunt ad exemplaria salsa, lent esse falsi. Ideo non est mirum, si multi sunt mali,& corru- ti: quia exempla eorum, scilicet praelati,& parentes mai corrupti sunt. Ideo ad primi ues, cr ipsi magis stegeruntiugum, c. Et tamen non ex hoc sumus excusati, quia si sacerdos vineam suam, quadon orcte incipit,vindemiaret, Hieris. nemo exemplo illius similiter de suo Aeeret. Quomodo exemplo illius animam tuam; erilis nolles denarium perdereἴItem si videres aliquem malum mercatum facere, exemplo illius caueres tibi des mili. D set 18.

Cave ne imitari*eos abomivationem gentium.

233쪽

QDrto ponuntur nobis in exemplum Niniuitae , ut caueamus a peccato instabilitatis;quia non steterunt in poenitentia. te in exemplum,. omu,qwi viderit te , restiet a te,σ dicet. Hastata est Ninitie. Quinto in exemplum relinquItur nobis memoria Sanctorum,ut ad virtutes tendamus. Debemus enim respicere Sanctos,qui nos praecesserunt, ut depectus nostros cognoscamus,&emendemus.Respiciet homιues, er icet: peccamoer vere deliqui , σ ut eram dignus u recepi. Et nota,q uM dicit,respiciet. licut antiqua exemplaria respiciuntur , ut prauitas,&salsitas nouorum librorii m. antiqui enim Sancti exemplaria nobis sunt,ut illis nos conforme as. Dicie Petrus claudo , rupice in nos. Et sicut scriptor, qui vult verὰ scribere,semper habet oculum ad exemplar; alioquin fausum saepe scriberet. Sic& nos ad vitam sanctorum respi- ciamus. . semul. imini bonum in bono semper. cementarius

quando ponit, & aptat modulum ad lapidem , defectum lapidis percipit. E t carpentarius signum mensurans linea,& regula,tortuositatem illius,& gibbositatem cognoscit.

Sic si men uraremus Vitam nostram ad vitam,& poenitentiam S antiorum,& antiquorum Patrum, quas nullam repuraremus.Sen. Nisi ad regi Iam,praua non corriges. Item Vna .emper,ad quam vivas,regulam prehende,& ad illam omnem Vitam tuam exequere.Item cera recipit sormam, qua in sigillo inuenit. Et metallum,qualem inuenit in modulo siue tortam , siue rectam. sic iuuenes formam 'iuendi, quam inueni ut in antiquis.Sed multi sunt, qui citius quaerunt sormam rectam ad informados solutares suos,quam ad informandam vitam suam.Imitatores mei estote, c. Proponitur ergo nobis in exemplum Sanctorum m

moria ad virtutes. Christus in exemplum patientiae, & humilitatis. Alii Sancti in exemplum poenitentiae , dc Vivacitatis,Perseuerantiae,& longanimitatis. Primo proponitur nobis Christus in exemplum patiemtiae,& humilitatis , quando lauit pedes discipulorum sum

rum.Si πο laui pedes me os Dyminus, di magiser, σc. Exemplum enim quia non est seruus maior domino suo. De Patientia autem. Christus passus est pro nobis, vobis relinquens

234쪽

linquens exemplu/m, .similiter. P0 it me quasi in proverbium vulgi, or exemplumsuum coram eM. Hanc tentationem permist Deus illi euenire, t posterM daretur exemplum patientia, di c. I.Fet. 2.

Secundo proponitur nobis in exemplum patientiae, & Iob. V. vivacitatis,sicut fuerunt sancti Martyres,&sancti Apostoli, Consessores,& Virgines contra pigritantes, & desides. Proser. 24 Per agrum peri hominis transiui,el'.quou cum vidi,em,exemplo didici dissiplinam,' sque quo piger dormis'soni noscilicet mortis,oe Iaces in te Io peccatisurge,circ. Tertio proponuntur nobis alijsancti,&.Prophetae in exemplum perseuerantiae,& longanimitatis. Exemplum ae- Iaco. s.cipite 1 tres mei exitus mali,nou culpae, sed poena , σ longanimitatis prophetas,qui locuti sistit. Pnilosephi cognouerunt, quod in omni genere datur Vnuin, quod est metrum,& mensura aliorum: ut nemo de seipso praesumat,vel sit sapiens in oculis suis.Hoc quoque declaravit Dominus Exod. Vade, o fac secrendum exemplar, Exod.2s- quod tibi in monte mou Datum 6 . Est autem Exemplar iuxta vocabuli proprietatem , ad cuius imitationem fit aliquid: Imago vero,quod alterum expi imit, & imitatur. Pictura dicitur imago,quia est id,quod exprimit alterum . & imitatur scilicet Caesarem. Caesar dicitur exemplar;quia id ,ad cuius imitationem fit aliquid. Quando Christus illuminauit caecum dixit ei. Rupice. Et Petrus Apostoloiu princeps. Respice in nos.Sed in rc bus humanis habemus nostras formas,& mensuras, praeterquam in anima nostra,quς sola omni arte deliituta eiu Hinc malo tum exempla valde nobis obsunt: Vnde subditi dicere possunt. Peccatiamus compatribus nostris. Praelati quoque,&maiores duplici pama

puniuntur. poterater punieratur , quia potenter peccauerunt. Cum maiores voluptati delet uiunt, minoribus lasciuiae fraena laxant.Sanctorum veto exempla dicuntur car- ,

bo nes desolatorij; quia incedunt ad Dei & proximi amo

rem.

Comparantur exempla genis,quae oculis subiiciuntur, Compara- dc minime cooperiunt ux. Maxime facit ad exemylum P -tio. tientia,quae opus perfectu habet.In area fit percussio gra-UA calcatio sustinet plures actus,quando trituratur gra- . . num: nec propterea frangit Ur terra; quin Potius integra,S

235쪽

solida perseuerat, Malum exmplum non tantum occidit, quam corrum c Tenendum. Est autem exemplum quadru-e Cauendum.

plex. t Timendum.

Quaerendum. Tenendum est exemplum bonorum, cauendum malo rum ; quia eitius nos corrumpunt vitiorum exempla domesti ea. timendum est damnatorum exemplum. quaerendum est bonorii exemptu , in quo debemus apes imitari,& medicos, qui bonas herbas seligere soletaormica qu do granum portare non sussicit, ipsa onus suum traic dit,& praecedendo Ore trahit quodcunque potest,s addit aceruo. Exempla magis mouent, quani verba. Vnde Claudia

nus.

Iriis ad exemplum,nec sic inflecteresensus Iyrmanos edi la valent,quam vito rege tu. . Mobile mutatvrsemper cum principe Nis ψ.

Vt plantarum semina ,sie hominum vitae regionibus similes fiunt.

De Excommunicat Ione.

Xcommunicatio est extra positi', vel excluso, aut se. Cparatio: dicitur autem exclusio a communione sidelium,non corporalis, quae fit in incarnatione .sed ne communicet eum aliis,nec alij cum ipso. Haec autem separatio est a septem rebus. Primo separatura caelo, quia nunquam intrabit in rognum caelorum: nisi prius absoluatur ab excommunicatione. erunt ligata in caelo. Vnde talis Ne,no contemnat vi icula Ecclesiastica, quia non est homo,qui ligat, sed Hylus , qui dedits ore, ate talem homi bus, oe homines fecit diguos lauti honoris. Secundo separatur a sacramentis Ecclesiae, quia nullus est capax sacramenti, dum est talis ; quia est extra Ecclesiam sacramenta autem conseruntur existentibus inclina: Vnde nec talis absolui potest a peccatis, quavis sit contritus,&dispositus ad faciendum omnia,nisi prius absolua

236쪽

soluatur a vine ulo excommuniςationis.&si absoluitur, non Valet. sed iterum debet absolui. Tertio separatur a suffragiis Ecclesiae. omnessumu,ωr- Rom. piti in Clioso , scilicet mysticum , & spirituale: unde membrum separatum a corpore non recipit partem nutrimenti,quod per cibum assumitur. Cibus huius corporis sunt orationes,&suffragia. Omnis excommunicatus traditur Sathanae. Ouarto separatur a diuino offieio.

Quinto a consortio fidelium in comedendo, de biben

Sexto ab omni actu legitimo: Vnde nec accusare , nee aduocare, nee testificari potest, vel iudicare. Septimo separatura sepultura post mortem; quia non debet sepeliri in ecclesia, vel cemiterio.Olim laborabant Sancti patres,vt attraherent populum ad ecclesiam: nunc laborant, ut eliciatur ab Ecclesia. Figuratur in eiectione

Adami de Paradiso.

Excommunicatur quis propter peccatu , dc praesertim propter peccatum haereseos. squis no obeditsermovit ostro, i

ue commercium habeatis.

Est autem excommunieatio ultimu remedium, quando admonitiones flagella,& eiusmodi non prosunt.& est medietnalis, & non mortalis, disciplinans,& non eradi-eans : dummodo tamen is, in quem prolata est, non contemnat. quia est pro charitate, & non contra charitatent; quia est correctio peccatoris : correctio autem est actus charitatis.

Duplex est serus Ecclesiae. unus secretus , in quo idem est accusator, & reus, qui dicitur sorus animae, vel poenitentiae. est etia forus publicus, quia ecclesia habet auctoritatem eorrigendi delicta publica. Excomunicatio assimilatur morsui canis rabidi; quia omnia animalia morsa a cane rabido essici utut rabida, &furiosa: ita omnes communicantes cum e communicatis,efficiuntur excommunicati excommunicatione minori,quam ex ipso consortio incurrunt. Timen

237쪽

224 .RVDI M. PRO DIVINI

esu Timenda est semper excommunicatio , siue iusta, siue iniusta sit. Primo quia est ictus gladij spiritualis,qui magis timendus est, quam ictus gladii materialis. hie enim pereulit

corpus: sed spiritualis affligit animam. materialis separat 22. eorpus ab anima. spiritualis animam a Deo. Ecce duo gladiibιc.Vnde Aug. ini excommunicatur multu est isti,quam sim-dis feriretur ji a feru deuoraretur,sia flammis exureretur. Seeundo timenda: quia excommunicatus traditur sathanae.Nam extra Ecclesiam permittente Deo Diabolus est caput omnium malorum.

Tertio quia est membrum abscidum a corpore, q'odest nullius valoris. Quarto quia est seut leprosus ab aliorum consortio

separatus.

into quia est priuatus omnibus bonis Ecelestet. Ideo

mature fulminanda est propter grauissima animarum

disti imina,tam excommunica dorum,quam caeterorum.

Apostoli raro, & nisi pro grauissimis peccatis publicis,usi

sunt gladio excommunicationis. Ter B. Paulus ex comunicauit, ut facile conspici potest ex suarum decursu epistolarum. B. Ambrosius excommunicauit Theodosium Imperatorem propter subitam sententiam mortis quorundam. Innocentius tertius deposuit Ottonem tertium; quia non seruauit fidelitatem iura meti, quod fecerat.Innocentius . excommunicauit, Fredericum,& eum iuste deposuit. . Est: autem duplex excommunicatio , maior, di minor. Minor separat a sacramentis Ecclesiae. maior ab ingressu Eeclesiae, & communione fidelium: & dicitur anathema, quod est aeternae mortis damnatio. . Homo excommunicatus est sicut captus ab hostibus omni prorsus auxilio destitutus. similis illi,qui cecidit in ' foueam, nee habet subleuantem se. , r Est si e ut eanis immundus, cui non licet intrare Eccle-

Quae eon unicatio sancti ad canem Z Vnde sicut canes, immo magis quam canes arcendi lunt de ecclesia. Item

238쪽

Item est sicut arbor avulsa a terra,& palmes a vite,& ramus ab arbore,qui vigorem , & frulium perdit. Sic excommunicatus omnia bona perdit, quae sunt in Ecclesia; quia separatur a eommunione omni u fidelium. membrum enim abscissum non vegetatur a eorpore, nee palmes a vite. se nec homo separatus ab Ecclesia. Sic t palmes non potest facere Iri, ctum , nis manserit in vite Ioam. Is. mos,uis tu me manseritis. Sed non aptum nisi ad ignem. Hi,

hominis quidset deliguo vitis, . Ecce datum est in escam ignis. scilicet inferni. Tertio exeommunicatus traditur diabolo per sententiam excommunicationis. Ego avidem absens c poresens autem spiritu iudicavi huiusmo L hominem tradere Sathanae.

Diabolus est sicut canis, qui ad macellum expectat: ut siquidiu iaciatur,accipiat,&deuoret unde sicut ecclesia haereticos conuictos relinquit saeculari potestati: ita illi, qui

excommunicantur,potestati Sathanae traduntur. Augusti omnis Chrimanus,qui excommunicatur,satbame tradi turPer v-num excommunicatum Diabolus lueratur multos. Vnde

quida Diabolus loques in quodam daemoniaco, post multas coniurationes cuiusdam boni viri dixit ei, quod hoc

erat peccatum,per quod plures lucrabantur. Vnus enim excommunicatus una die quandoque facit peccare centum personas, dum facit eas communicari sibi. Et nota, quod ille, qui communicat cum excommunicato, peccat in se , quia non eauet sibi ab eo, qui habet morbum contagiosum: in quo videtur se minusa inire, quam alium ; cum quilibet eauere ab illis debeat, qui morbum cotagiosum habent. Peceat in eum , qui communicat quia ausert ei re me dium mortis,scilicet confessionem, per quam corrigi deberet. confessio addisceus gloriam. Peccat in eum, pro quo Ecd. . excommunicatus est; quia aufert ei rem suam. Peccat in eum, quem in ministro suo spernici Lu Is. vosternit,mesternit. Et quia potius amat priuari men sa,quam excommunicari: & societate filiorum Dei,quam

liorum Diaboli. Et ideo merito in inserno socius erit Diaboli. De Exul

239쪽

PD O. N

De Exultatione. I Xultatio est expressio exterior prorupens ins gnum .R interioris gaudij; quia interius gaudium sua magnitu ine ad exteriora prodit. Vnde exultatio in magnis gau- liis dieitur,& venit ab exulto,frequelativo verbo,ab exilio, quod est ex eo, prodo, & quasi saltando prorumpo. quod est supra modum efferri. Ad exultationem veram venitur Per fidei infirmitatem.

Per obedientiam Veram. Perpuram humilitatem. Per patientiam rectam. Per iustitiam congruam. Permansuetudinem. e Per perseuerantiam firmam. Primo enim ad veram exultationem venitur per fidei infirmitatem.

A finibus terrae ad te clamavi dum auxiaretur cor meum,in petra exaltasti me. idest in Christomam meretur fides exaltari;quia victoriosa est in bello spirituali, sicut pugil post victoriam meretur exaltari: habet autem fides victoriam de triplici holie.Saneti per fidem mcerunt regna. scarnis , mundi,& diaboli,ut dicetur cap. de Fide. Secundo exultatur per obedientiam veram, quam Voluit Christus doceri a patre in cruce i quia ex his, quae passus est,didicit obedientiam.Pactus ut oberiens patri Uque ad

mortem.Fult enim mors eius turpis propter locum; quia in Caluaria.Turpior propter crucem quia pinna erat latronum.Turpissima; quia inter latrones mortuus est. propter quod oe Deus exaltavit eum. Si ergo Dominus tuus obe- diuit usque ad mortem turpissimam,bene deberes ci obedire usque ad mortem pulcherrimam, scilicet poenitetiae,qnae pulchra dicitur; quia aufert peccati turpitudinem. pulchrior; quia Deo placere facit per gratiam. pulcherrima; quia facit dignum vita aeterna.Pinuitentiam agite ,π- propinquabit enim regnum coriarum.

Tertio per humilitate persect a. Qui se humiliat,exaltabiatur. No est vallis sine colle,id est,hu militas sine exaltatio ne. nec collis sine valle, id est exaltatio sine humilitate. Vnde

240쪽

unde sequitur. Et qui se meastae humiliabitur. Depos Hipotentes Luca. de sede: exaltavit humiles. Deiecim eos, dum aget arentur. PDL72. Arbor difficile longo tempore exaltatur: & momento flatu ventorum subuertitur. Paulatim asseudim : sed Ser. non paulatim defenIes : sed tanquam 1μ- , m alter Sa inauas. Exempliam de Luci sero. Immici domini mox honorifi- PDL3Qcatisint,oe exaltati deficientes, quemadmodWmfumm deficient, qui quanto plus ascendit,plus deficit. impiism supereχ- Ibidem.

altatum, . transimi, ecce nem erat. Stultum est quaerere uod ita cito perditur. Sequitur. exaltanu immites. Ideo I. Pet. I. icitur.Humiliaminis b potenti manu Dei, ut Tos exaltet tu tempore istationis. Oiserto per patientiam. De torrente, scilie et tribulatio. Nil. Io.nis,iu ubi bibit propterea exaltavit caput.glossExaltavit eum Deus. 's Sanctornm.

Triplex est potus. Tribulatorum.&LPeeeatorum. Primus est Sanctorum in gloria. Calix in mamo Dei vini PDL7 . meri idest prauigaudij. ciet Dominus in monte hoc cσω m IT 2I. pingue, dic, Secundus est mixtus tribulatorum. Plenus mixto.quia inclinauit ex hac in hoc. Secundum multitudinem dolorum meorum PD 74. in corde meo consolationes tuae laetis. me. Te rarat nobis Do- Psal.93. minus calicem istum quia totus mundus non posset ferre

Unam guttam gaudij, nisi esset perpetua. Exemplum de Petro in tranfiguratione. Tertius est fecis peccatorum,qui itapraesenti potant seces carnalium Voluptatum:& pro his potabunt feces poenarum insernalium. Fex eius non est exinanita,chrc.Idem,ignis PDI.7 .sulphur et .Ad temperandum calicem istum petiit diues guttam aquae, & non habuit; quia noluit bibere hie de mixto, bibet de puro inferni tantum, quod non poterit

exhalare;quia1ex eius seu est exinanita, idest non finietur. Calicem habes profundum aer latum: π eris in desertum,ct in sib- Ex.13 sannationem,quae est capacissima ebrietate, dolore replaberu, diealice maeroris, trillitia: bibes, potabis illum usque ad feces, idest finem. Quinto per iustitiam congruam. In iωΠitia tua. scilieet Psal.

P quam

SEARCH

MENU NAVIGATION