장음표시 사용
251쪽
gaudium voeat. B. Augustinus gaudium freneticorum: qui tunc gaudent,& rident,quando grauiter morbo grauantur,&laborant;quia rationis impotes morbum suum
Hoe gaudium proinde eulpabile cLocI. . est triplici ratione. Rei.
Loei quia Deus non posuit nos in hoc mundo, ut laetemur, sed ut tristemur potius, in Mundo press uram hab ID.22. bitis.Vocauit nos Deus adfletum, ad plancἱMn. Et ecte gaudium, utitia. ridens Iesus civitatem emis per illam, dicens. Sι cognouiss,scilicet statum tuum,&tu fleres. Vita ista est . sicut mulier presnans,quet cum gaudio concipit,sed cum dolore vehemeti parturit.Sie multi modo gaudent in hoc mundo,qui in fine dolebunt; quia. Extrema gavdsuctus oc-Prou. 2I. cupat.Deficit in dolore vita meata. vita Sanctorum in dolore Psal. o. deficit,ut patet in martyribus: quanto magis vita peccator u m 'Si hortulanus excidit arbores fructuosas: sterilis,& noctua timete debet omnis a Or,quae non facit frudium M-Mait. 8. num excidetur; in ignem mittetur. Si iudex desaevi. t In amiacum,quanto magis in inimicumξ si iustus in tantum recta pix, quanto magis impius,&peccatore Secundo ratione rei. Gaudent enim peccatores pecca-Prοψ.7I. to,de quo magis dolendum esset.Stultitia est gaudiu stu
p.I. to. Laelautur , cum malefecerint exultaut in rebus pessimis
quod idem est ac si horio gauderet,quod cecidit in lutit.' & bene sordidaretur. Peccatum enim immundissima res est: vel si avis gauderet de laqueo, qua capitur: vel lupus de pedica: vel piscis de hamo. Augu. Gaudetpiscis,qu.d hamuminuenit,mescam deuora ed cwm piscator eum traxerit, r-EG.I'. quentur Niscera eius. u-modo capiuntur hamo , .c. Piscator
enim non compellit venire pisces ad hamum, vel intrare nassam:sed escam demonstrando allieit. Recte Diabolus sic facit, qui abscondendo poenam ostenditavi pi Icator hamum abscondens,ostendit escam. Item Diabolus eli sicut mulier, quae vult capere muscas: liuit ollam suam intrinsecus lacte,& tunc muscae intrant: & cum multitudo magna intrauerit, includit eas,&succendit.Sic Diabolus delectationem peccati ostendit, & hominem capityer consensam.
252쪽
si,nsum peccati,& eaptum ligat per consuetudinem,& ligatam in ignem inferni traffit.Ideo in principio tentationis elamandum esset, sicut dicitur. Arminosia scilicet corporis,& animae in delectatione venenosa. Tertio ratione finis.vituperabile est enim gaudium illud; quia terminatur ad aeternum interitum, ut delectatio scabiosi gratando, ad dolorem. unde cuius finis malus.
ipsum totum malum est. Tenent tympanum. er citharam. Iob. M. Gaudent ad sonitum organi. Ducunt in bonis, m. Item scio, quo LLaus impiorum breuis st: gaudium Dpocritae ad iustarpuncti.
Secundum gaudiu est grati quo gaudent iusti. Apost. Gaudete in Domino Prouerb.is.Gaudium est iustisaeere iustitiam de seipsis; quia postea non tradetur eruciatui inferni. quia quod inferior praelatus lassicienter
correxi superior praelatus veniens Ulterius non corripit. Apost ι nos metipsos iussicaremus, non utique rudicarentur. De
tribus specialiter debent iusti homines gaudete, scilicet de Aduersitatibus propriis. Bonis alienis,&Visitationibus diuinis.
Primo de aduersitatibus propriis. exHF Dc.I. male fratres mei cum in ariΜ tentationes luci)eritis. quia perhoe virtus hominis cognoscitur,qualis sit : sicut per contritionem virtus sinapis,& per seruorem fornacis virtus vasis. VasasPuprobat fornax,σ bomines instos probatio tribu-Prou. 28. ratiouis.Greg. Qualis qui ue apud se lateat, illata Gutumelia probat.Non est mirum s lucerna non extinguatur,ubi nec ventus,nec pluuia est sed magnum est lucere invento tentationis,& ardere in aqua tramulationis. Aquae mulare nonpo- inerum extinguere charitatem, ergo aduersitate virtus hominis probatur. Anima medicatur.
Et a poenae debito absoluitur. Ρ rimo virtus hominis probatur aduersitate, Ut supra. Secundo anima medicatur. Gauderς debet in rinus apud se, in conscientia, quando sentit coelestem medicinam δε ex hoc sperare veniam.Grego. Nisi comesita haereditatem dare dupoueret,eospermolei lias erutire non curaret. Medicina
253쪽
dicina enim eorporis primo corpus turbat: sed paru postpaeatum reddit & sanum.sic tribulatio, quantum sit utilis, nescitur: sed postea scietur. Dixit Dominus Petro. -d facio,tunsis modostes autem postea 3c ideo dicitur, Increpa- - tionem Deo ne probes; quia ipse vulnerat,& medetur: percutit,& manus eius sanabunt. Tettio, quia anima a debito poenae absoluitur. Homo enim, quando peccat,debitor est poenae: ideo poenam non debet grauiter sustinere: sed gaudere, si Deus eum affligat in praesenti; quia vult eum emendam de peccato accipere, quae in septuplo minor est, quam si postea solueret. Orni gaudelites a conglectu consilj,σc.Greg. Savecti rem'σ-
Olempa nam lucrum reputant ; quia per hanc aeternam e aere Fot- - non ignorant. Communicantes passionibuιChrini, die. Aug. Item propter mercedem,' - expediat operarius,licetgravetur opera
' do: tamen libentius laborat,quando magistri stipendium expectat. sic iustus,cum cogitat de tribulatione mercedem. Eeau fati S. eritis,cum male dixerint vobis homines,edici Seeundo debet gaudere iustus de bonis alienis, ut sit particeps eorum:Vt unum membrum de commodo membri sui gaudet. Si gaudet unum membrum,gaudenν alia mem- bra. Sapiens mercator libenter se associat illi,cum quo sperat se aliquid lucraturum; quia si diligit, & gaudet de bonis alienis, lucratur. Particeps egosum omnium timentium te. Multi tamen associant se malis, & non luerantur: sed totum perdunt, ut illi, qui gaudent dem to aliorum: eo n-Pro . I . tra quos dicitur. Si ceciderit luimicus tum, non gaudeas: erim . ruina eius non exultet cor tuum,nisforte NIdeat Dominus, ex d
1pliceat ei. Tertio debet gaudere de druinis visitationibus, quas habent viri sun ,quibus sapit Dominus, &c.quasi quoddam lucrum,de uo dicitur. Nonne oblectamentum sa-E .3O. per cordis gaudium. Aulgu.Aliquando inproduxisti me in affectum multum inuituatum introrsum,nescio in quam dulcedinem, quae si perfixiatur in me, nescio quid aliud Psal.I fit vita aeterna,nisi ista. Iuliatrior videte, ore.primo dieit, Gustat de postea, videt quia e*petientia gustus diuinam Greg. cognitionem ministrat. Eius dulcedinem usu cognsitis 1, quia
minime detulia7Zh. Ad istud gaudium peruenitur per. Timo
254쪽
Patientiam,&Tiistitiam. Primo per timorem. Timor Domini delictabis cor: scilicet Eccata in praesenti.Dabit utitiam, di gaudimmin longitudinem dieris. id est in aeternum. usem magna multitudo ἐulaediuis tuae Do- PDL3o. tamcnim pius non sentin quia de febre iniquitatis palatum cordis amittit. Non enim signum sanitatis spiritualis est,quando homo no habet palatum cordis bene dispositum,quando scilicet spiritualia no sapiunt ei.
Secundo per amorem.Si me, gauderetis utique. D.16.
idest de me sentiretis gaudium interius, quia charitas in
omnibus ponit saporem.Non enim habet amaritudinem con- Sap. g. uersatio illisu,nec taedium couis LM idiu . Tertio per patientiam. ad tempus sustinebit patiens. Ecc. 2.α postea redditio iucunditatis.Omnegat dι in existimate fra Iac.I. tres mei,cum in tentationes mari, incideritu,scientes,quod probatio ri νestra nitientiam Operat r. patientia autem opus perfectum habet,ut sitis persecti,& integri in nullo deficientes. um pacis ineunt coiolia siquitur eos glam os .cluia qui pa- Prou. II. cem Eabet,Deum secum habet. Pacem habete, σ Dem pa- t. r.I3.-,c dilemoms erit Nobsuis. Quarto per fletu m,& tristitiam. Florabitis, or flebitis vos, Iob I 6.imundus autemgaudebit sed tristitia vestra vertetur in gaudium. Ier. Couuertam luctum eorum inraudium, di consolaboreos a do- Dr.3O,lores . Post tempestatem tranquisiκm facis, post lacomatioue. I bob. o serum exultationem infundis.
Tertium gaudium est gloriae. de quo dicitur. serue bone,& fidelis intra in gaudium domini tui. iarantium PD 86. ymmum habitatio estu te. .Istud saudium erit Inenarrabile. Iucundabile. νCum plenitudine, 'Interminabile.
Primo erit inenarrabile In qua exinabit laetitia inenarra . n. Pent.bui,si Asa oculu3 non Ῥidet Deum ab oe te,quae praeparasti ex- Isa 6 .pectantibio trioccurristi laetant e acienti iustitiam.
Secundo erit iucudabile,rurum sine doloris admixtio
255쪽
nc.Isa. Gaudium, utitiam obtinebunt Orfugiet dolor es demi tm.In hac vita cum vino gaudij minuetur aqua doloris. Minum tuum mixtum est aqua Nisus dolore miscebitur. Tertio erit cu plenitudine. Ioa. Pemte,vigat disi meΠrumst plenum. impubis me utitia eum vultu tuo. Quarto erit interminabile. ID. Laetitia sempiterna super
capita eorum gaudium, laetitia obtineb-t. Gaudobitis Ο exul- -ν I. -υ iis in aeternu.Io. Gaudium vestrum nemo tosset a Tobis.
De Gloria. GLoria graecὰ est frequens de aliquo fama eum laiide:eum homo sit nobilis creatura, & ad gloriam regni caelestis creatus , ipse naturaliter vult gloriari, Mideo necesse est seire, in quo gloriari debeat. Et ad hoe, sciendum nota,qrrod quadruplex est gloria,scilicet. Inferior,& diabolica.
Exterior,& Vana. Interior, secreta Superior,& beata.
Prima gloria estanterior,&diaboliea,& haec fugienda. Diabolica gloriatio est de peccato glotiari. Psal. riaris in malitia, est e. Quod idem est, ac si aliquis gloriaretur,qubd in luto ce Misset: vel similiter peperisset bubonem,uel serpentem:vel auis gloriaretur de laqueo: Lupus de pedica,& piscis de hamo.vel etiam si homo gloriaretur, quod amisisset haereditatem propriam,& sua bona
omnia. Q gloriatur,oe iucu=idatur in malitia. demorabitur. id-
est de notitia Christi delebitur. Deleantur de libro Niven
Secunda gloriatio est exterior,& vana,haee reprobanda est,quia. Nullius valoris. Vilis,&breuis. Damnosa,& expoliatrix. Primὁ quia nullius valoris.Si ego urisco me ipsum, gloria mea nulla est; quia huiusmodi gloria non est nisi ventus. Qui vane gloriatur,assimilatur trapeti: quod non molit,
nisi agitetur. ita homo gloriosus non facit aliquid, nisi ventum habeat vanae gloriae.Talis est similis ea meleonti Diaboli, qui ex vento vivit, & pascitur. Nauis enim non potest Psa II.
256쪽
potest currere, nisi habeat Ventum; uleo tollitea ventus,& auseri de loco suo , Ut dicitur Ierem. omes pastores tuos pascit ventus. Iste ventus videtur esse leuix: M timen transfert montes, id est viros spirituales 1 regno Dei ad regnum Di. vi Secundo quia vilis,dc breuis.Gloriabominis peccatori steria M WA 2-em, vermis. hodie exmllitur, &cras non venit. a maior
enim vanae gloriae de histrione,vel ribaldo iudicem suum facit; singit enim eam qualem vult. indoque annihilari quandoque 'magnificat. conscientias suas in alienis Nemaritimis fissi ermit, nodo 'pams,modo modo ut hil utuntur, 'prout linguis hominwm eos la tire, vel vitupreare p&itu6Mit.' Tertio quia spoliit bonis. Diabolus' enim est scutiatro, qui sequitur mercatores, quando eognoscit eos ali- t. . . .
quid portare,&sociat Deum eis , ut spoliet. Sie Diabolus spoliat superbos per iactantia , vel vanam gloriam quam
appetunt. Matth. dico vobis, receperunt hirecedemsuam. Mutib. 6.11e vult habere fluctum statim cum seminaturi minoante aliquando. Qui enim bladum suum colligit in herba,non habet iii Augusto,quid reponat iri horreo. Vnde dieitur in vitis Patrum,quod sicut fieri non potest, ut herba simul naseatur & semen. ita non potest fieri, ut gloriam habentes simul& fructum faetamus coelellem. pauo auis ova gallinae suae perquirit,ut frangat, &comedat,ut libe- . Lrius libidinivaeetiqe Diabolus bona nostra natitur auferre.sed gallina,sicut ab stolidi tota a sua. seruet. si e & nos bona nostra debemus' abscondere. Matth. fiat i a 'Dub. 6.t ,quid faciat dextera sua. Et ibi died quid ala sunt, ut gallina domestica, quae statim ut ouum emiserit, clamar,&accusat:&ideo amittit. Ita. Omnia , quae tu domo mea sunt, vi derunt π uit res,qwam uo osten erem eis.)Verba stirit Ezechiae regis ad Isaiam prophetam de nune iis regis Babilo- i nis Cui propheta dixit, quod omnia amitteret. Semina, quando no sent operta humo, tollunt aves,&comedunt: Sic Diabolus bona opera discooperta. Luc. Volucres coeli eoin edet ut illud,scilicet quod cecidit in via. Greg. De praedari desiderar, qui thesauriam publice in via potiri.Noea, quod mercatores abscondunt merces suas inale soluentibus: sic iusti faciunt,bona adulatotibus abscondunt. Sed i notan
257쪽
notandum, quod haec gloriatio consistit in multis. Nam, alij gloriantur
In apparentia. In sapientia. Di
In sortitudine. In pulchritudine. Em. 3. Aliqui gloriantur in apparenti bono.Rom. Ogloriae . id est de bono opere. Exclusa est,scilicet ablata est .No ssumus mediatores, siue personaru Domini nostri Iesu Christi.In bono opere partitur nobiscum. Nos ponimus operationem liberi arbutij, ipse gratia. Nobis eoaeedit utilitatem,sibi retinet gloriam. Nos vero
sicut fraudulenti usurpamus paxiem eius, & totum amittimus. sicut feeit canis portans caseum in ore: & cum siret per aquam vidit umbram easti; de aperiens os pro Vmbra easei;caseus,quem portabat, de ore eius cecidit:&sic amisit utrunque.Iia. Gloriam meam adteri non dabo.
Alij gloriantur in sapientia mundana , quae stultitia est apud Deum. Sapientia autem haec est, sicut lumen lises Iutridi,do nocte tantum apparens. In tenebris huius vitae apientia mundana est:sed in laturo apparebit, quod est insipientia.No est gloriadu de sapietia,ne amittatur; quia dostum Dei esti sicut Nabuchodonosor, qui per elatio-
Fcecb. IX nem mentis factus est sicut bestia,&lucifer.Ezech. Eleis Matuin est cor tisum indecore tuo perdigam sapientia,s c. fi tonitri quae stulta sunt limus mundi ,elegit Deus , ut colandat Δ-pientes,ne glorietur in conspectu eius omnis caro. Ierm umorietursantem insapieutias atquia hoc est de alieno gloriari, t ςοrnix de plismis auium. Omnis sapientia a domino Deo Fces. I. est. Corinth: babes , quod uo accepisti quid ergo gloria-
D. r. Alij gloriantur in sortitudine. De quibus dieitur.Ita. Eries titudo nostra, ut fauistam pae. Aug. Si de fortitindiuegloriaris, severaru abestiis i fortu es,pulicibm resiste,nec dormjas. Gloriari igitur de fortitudine carnis est gloriari de fortitudine inimicis hcumcquus admersetur1piritui. Sequitur. Nec diues in diuitiis. Psal. 8. PAL uidi Ud ut in virtutes a : edi in multitiaiue diuitiarum L Iti suarum oriantis o e. Ecclesi QMgloriatur de Me,quod est di tior aliis,gloriatur de hoc,quod compedes habet maiores quam
258쪽
alii uulguriatur in s a paupertate,mereatur . Sap. Fasisunt in Sap.Η. laqueum , er in musi viam pedibus insipientium. Item Moriatur,quod eecidit in laqueum inimici & de hoe,quod ma-inam molem habeat ad eollum,ut demergatur in profunum maris. s. 'volunt diuitesseri uinum laqueum Diaboti eutationem, desideria inulta.
Alij gloriantur in pulchritudine corporis.Quod est gloriati in te accommodata. tax gloria, ππanaesepulchru.- Prow. F. L. quia cito amittitur,sicut pulchritudo floris.Ita. Omuu Isa.'. carofaenum,or omnisgloria eius,quassos faeni Aug. Sigloriaris ιρ-hritudine,pulabrior scanda pauonu. Laban, idest mu-dus,duas filias habuitieitieet Rache &Lyam. Sed multi pro Rachel,idest pulchra laborant. sed supponetur eis Lyaploratrix,& lipa,idest confusio,& turpitudo.Ostae.Gloriam Ossa. .
Tertia gloria est interior sancta, quae est de puritate cordiso costiatia munda. Cor. Gloria mytira haec est testim, Coritinium conscientiam a. id est conscientia pura ab omni simulatione peccati. conscientia pura est quasi quoddam speculum , quod de interiori pulchritudine non mentitur. Gloriandum in cruce, quia Diabolum flagellat. Poenitentiam dulcorat. mitigati l Paradisum aperit. Primo gloriandum est in ervee,quia Diabolum stagellat.Gai Miluantem absitioriari, iustu cruce. me. quia scilia GaI. 7.cet virtus crucis fugat Diabolum a nobis. Vnde Moyses flagellauit Pharaonem virga multipliciter. Damast. Crux est ervbeum aduersus Diabolum, tuon appropinquet, vastatur. Chiuis. M crucem infixeris,uuitvituo nullum Daemonium prope stare poterit, idem ensem in q- plagam accepit,videns arma,tu quibus Christos capulsuum absilait Crux facit Daemones non solum terribiles,sed etiam contemptibiles. Ideo virga Moysis deuorauit serpentes,idest Daemonum tentatores, Hesic Secundo,q uia poenitentiam dulcorat,& mitigat. Eccle.. ouue a Quo dulcorata es aqua amara' ostendit Dominus
lignum Moysi , quod cum misisset in aquam in cati hismo, quando dictum est tibi. aceipe sal sapientiae. Sed linquae multorum istud sal non recipiunt;& ideo vermibus,
259쪽
'iil est inalis verbis scarurizant.Aug. Eligis et bos, qs os comedis, quare non eligis verba,quae dicisti cilicet bona, &sana. Et sic ista gratia facit discrete loqui. Facit etiam haec gratia Σαὶ.6. loqui gratiose. Eccl. Lingua eucharis in homine probo A-- dabit. id est facit hominem feruenter praedicare. Ideo spuAa. 2. ritus sanctus in linguis igneis apparnatiAct. paruerunt eis dilbertitae ling ,ea iam ignis, oec. Act.Io. Tertia gratia est emita ad ordinandum actiones. AQElsus es ratia molumes nationes. Et haec gratia facit tria,
Nom. F Primo ista gratia nos purgat, & iustis eat. Ro. Omnes enim peccauerunt,m egent gratia Dei. glo. Indulgentia peei catorum iustificati per gratiam ipsius. Ille,qui iam iustificatus est per gratiam,& illuminatus, melius videt periculum peccantium , quam illi,qui sint in peccato ; quia ille est in lumine ili in tenebris:& neque se, neque alium
PDI.39. det. Psal. Comprehenderunt me is quitates mea non potiri, me viderem. Sicut illi,qui fuerunt in periculo maris, Meuaserunt,& adhuc stant in littore, melius cognoscunt oericulsi eoru,qui sunt in mari,quam illi,qui sunt adhue ibi. Ideo Rom.7. dieit Apost. Rom. In elix ego homo,quis me liberabit de corpore mortis hujus j.Gra a Dei per Iesum Christum. glo. Non petit liberati de substantia corporis; quae bona est: Sed de vitiis carnalibus, a quibus non liberatur homo gratia Dei saluatoris. Nom. s. secundo defendit,& conseruat in bono statu.Rom. Peccatum nobis dominabitu rJutprius. non enim estis sub lege, sed sub gratia: quae ardorem ,& contumeliam peccati re-Eccl.18. frigerat,sic uisos ardorem solis Ecc. Nomis ardorem refrige-νarut ros' Vnde Apo. Cum stimulum carnis petiisset amoueri a se, dictum est ei.Sufficit tibi gratia mea , scilicet ad te custo alendum. Nam virtus in infirmitate perficitur. Fili I.Tim. 2. confortare ingratia , tauquam in fulcimento ad sustinendum te Nota, cum adiutorio aquae potest homo magnu pondus portare: quod per se faceremon posset. Sic cum adiutorio gratiae magnam poenam sustinere: vel etiam tribulatione tolera
260쪽
tolerare.Plus omnibm laboraui, n ego folia filmitia Dei mecum.Idem.Omnia post mira eo,qui me confortat.Item quando I. r.Is- aliquis est in loco altiori:tunc se debet firmius tenere, ne cadat; quia plus laederetur,quam si de imo caderet. Sic,qui est in statu gratiae,vel innocenti ne cadat , firmiter se teneat;quia caderet de caelo ad infernumb Attende, ne labaruin lingua ,σcadas in conspectu inimicorum insidiantium tibi,desit . casus tuus insanabilis. i- Τertio erudit, & consorint Tim. Apparuit gratia Dei Tim.1. saluatoris nostri omnibus hominibus erudiens nos.& sequitur. pectantes beatamstem,er aduentum Domini. Hςc gratia docet
Qim modo vivendum. Q uid sit appetendum. l l Primo quid vitandum. ibi. Abuerantes impietatem. quae eorripuit intellectum.σ1aculam desideria.quae corrumpue affectum. Seeundὁ quomodo vivendum. ibi.SO te, Criuste , mpie vivamus tu hocseculo.Sobriὰ nobis.Iuste Eximo.& pie, idest religiosὸ,Deo. Deut.Sicut Limo erudiistium suum: ita Dominus tuus erudit te,ut custodim mandata eius.
Tertio docet,quid si appetendum,ibi. Expe fantes beata stem. idest beatitudinem speratam. Gamnem babetis asaudia eo, nosu omnia.ideli gratiam spirituli aneti, quae corda ungit, & linit. & possunt hic notari quatuor ligna, per .q uae potest cognosci ii homo habeat gratiam,& niuminationein Spiritus sancti,scilicet si . Mandata Dei seruat.
De rebus clate iudicer. 2Et patienter aduersa toleret. Primum est,si mandata Dei se tuat. Ligna enim, &licinium oleo uncta facilius quis accendit,&Vrit. I. Ioan. Vn- , Elionem,qwam acoepims ab eo aneat in nobis : quae ad seruanda Dei mandata cor implet,& inflammat. Secundum est,si manus Diaboli,idest peccatum totaliter euadat. Pugil enim bene unctus non diu tenetur a socio. Eccl. Vel γngit reges ad Eugnam, Tertium