장음표시 사용
291쪽
de te fiat, dummodo eum retineas. Aug. quid mesuerisDem mem auferre,se mihι det. a.d. non curo de aliquo , dum
modo ipsum possim habere. Similiter respectu proximi triplex iustitia nobis neeeLsaria est scilicet ut ei nocumentum no inferamus. ut ab eo illata nocumenta remittamus et ut nos& noitra proximo exhibeamus. Prima, iustitia, quae debetur proximo, est, ut ei nocumentum non inseramus.Tuli. Primum fundamentum iustitiae est, ne cui noceatur. Dei non communi utilitati se uiatur.iustitia magis aliis, quam sibi pio dest.& utilitates suas negligit communia emolumenta praepones. ideo Im- Prou. Isitium bonae mitae facere iustitiam. scilicet naturalem. Rescunque Mati. 7. multu tfaciant vota ho=mnes s Nos faciatis ab aliis
oderis tibi fieri: vide ne aliquando alij facias Iustorum semita declinat mala,&c. Pros.16. Secunda ut illata nocumenta a proximo remittamus:&hoc quidem iuitum est: vi qui iudicari vult a Domino in foro misericordiae: in eodem soro velit cum proximo iudicari: alioquin misericordia non defendet eum,si eam negauerit proximo; quia iudicium sine misericordia si et ei, qui no fecerit misericordiam.Exempluiu de seruo nequa. Mattag. qui enim vult iudicare, iniustus esti quia ei aufurtius suu , qui dicit mihi vindicta,& ego retribui. Qui vero remittar, iustus est: quia pro indulgentia indulgentiam solute HIu- PDI.3ς. tuabitur peccator,γ oluet tusem autem miseretur, σ tribuet. Impossibile est ut rivulus fluat,& fons siccus sit.Misericordia Dei sons est. misericordia nostra rivulus. Au.Fluit Dis Im. scilicet misericordis nostrae ad proximu,& fons scilicet misericordiae Dei siccabitur erga nos.Beatι misericordes,quo
T crtia est,ut nos,& nostra proximo impendamus. sicut Matris scriptum est.Dissersit dedit pauperibus,oec. ni. O ui dat sua,iustitiam operatur : quia proximo reddit debitum. Declina Eccl.is. pauperi aurem tua vis tripula,ω redde d ritum. Seminate o- Osio..is iussitiam. idest eleemosina in veritate metite in ore
misericordiae. In ore illius, qui dicturus est. Esurivi& desistis mihi mand. 5cc. venite benedicti. Similiter respectu
sui eget homo triplici iustitia: scilicet. R. 4 Vt
292쪽
Ut sit animae sitae iustus Procurator. Vt siteorporis iustus gubernator. Vt sit utriusque ad bonum promotor. Primo visit animae iustus procurator: quia anima pupilla exul,& inearcerata est: quae in hominis custodi po-nta est,& commendata. Ideo iustum est, ut ei necessaria prouideaa.Iustuae comedit oe replet animam Ham: quia qi erite, citum spiritualem.Iniustus videtur, qui melius procurat ancillam quam dominam,idest cainem, quam animam. P est sterilem,& quae non parit.glo. Carnem,quae sterilis dieitur : quia dum sola terrena appetit, bonas cogitationes signere nescit,nec bona opera parere.& viduae non ben facit, idest animae.quia dum terrenis desideriis seruit , c ram animae contemnit. Peccantem in animam suam quis iustifieabitridest iustum reputabit.aut quis honorabic exhonorantem animam suam λ Multi plus honorant ibita res suos,quam ani ma suam;quia frequontius eos tergunt. Huin mansuetudiu erua cor tui m.ideli animam tuam : & da illi secundum meritum suum. Secunda iustitia est:ut sit cordis iustus gubernatori& Ω-cundum quod dicitur. Cibaria, oe virga, Gr onus asino. idest corpori.Sed multi ita impinguat, & incrassat asinos suos, idest corpora,quod non possunt eos tenere: l ed proiiciunt eos in lutum peccati. Nota Φ nos sumus a Domino constituti iudiciarij in terra corporis nostri: ut peccata quasi latrones occidamus. Ecce constitus te super gentes. peccata carnalia,& rebna,idest peccata spirituali a. per c tritionem:& destruas per confessionem: & dissipes per satisfactionem.& post aedifices, & plantes in viridaria aete naevitae. Solet dici, quod terra est secura , quae bene tenet iustitiam: sed ubi non fit iustitia, latrones habitant. iustitiaιm non fecimus in terra. ideo non ceciderunt habitatores eius. idest peccata,& mali motus. De Laeli mis '
LAchryma est humor ex oculis flentium manans , dccausatur ex tristitia,vel ex affectus teneritate. . Contritionis,
Sunt autem lachrymae triplices. K Compassionis,& Devotionis, i Prima
293쪽
Prima lachryma compunctionis es lauatorium,in quo abluuntur animae,ut fiant sponsat coelestis regis. Ezech.U Eet ecb.3fundam se per Nos aquam muciam. : mundabimini ab omnibus inquinamentis mesru. Item sicut literae delentur aqua,sic la-ehrymae delent litteras mortis,quas Dia bolus scribit manu propria. dii autem peccat, tradit se Diabolo , quasichyrographum.Lachomae delaut delicta ait Aug. quae pudoreIE consereri. Item uiae lachrymae Diabolum cum toto exercitu tuo submergunt.Exo. Pharao cum toto exercitu suo Exo.I submersus estan mari. Psal. Gutribulasti capita draconum in PsM.7,
idemn lachrymis. Solet diei, quod ad paruam pluuiam cadit magnus vetus.Sic modica lachryma magnum peccatum extinguit. Greg. Flammam suggestinuum Diabolicito extinguit da lachomarum. Vnde sicut ad aquam clamaret, & curreret homo, quando domum suam videret ardere. sic ad aquam lachrymarum debet cecurrere, qui
domum suae conscientiae igne eoncupiscentiae ,&luxuriae videt succendi. Et si non potest habere, debet postulare a Deo & de fontibus eius haurire , scilicet misericordiae , α
Vulnerum eius. Ita. Haurietis aquas in gaudio de fontibu DL ID.I2. natoris,ctrc.Istae lachrymae sunt utiles, u modum non excedant,vi obseruetur illud. Ne quid nimis. fit nimis , dum inrecurritur euacuatio,vel perturbatio cerebri.
Secundo sunt lachrymae eompassionis .de quibus dicitur
Iob.Fiebam quondam super eo,qui afflictin erat: est compatieba- Iob 2I. xμr anima mea pauperi. s.ccl. Super mortuum plora. Scilicet in Eccl. anima,plusquam super mortuum in corpore. Bernar. Nu- quid in te sunt miscera pietatu,qui plangu corpus, a q- recunt unima. Et non plangis anima,a qua recessit Deus. Sequitur.
Defecit enim lux eius scilicet gratiae. Plorares, si filius tuus amitteret oculos corporis: dc quare non plangis, quando amisit oculos mentis Tertio sunt lachrymae deuotionis, scilicet ex desiderio diuinae visionis.Vel eum anima experta dulcedinem Dei, deflet absentiam sponsi, quoad ceusum dulcedinis. Aug. Impatiens est amor,nec lachomu modus stinis amori det- quod amatur. Has lachrymas adducit feruor dilectionis in seetem orationis.Gen. Manam quod donum gratiae interpre-
294쪽
orando inuenitur deuotio. Nota,hae lachrymae Diabolum incendunt. Et animam purificanti . . 'Primo Diabolum incendunt,nee audet ibi astare, licue muscae ollaeseruenti:vel cattus incalidatus intrare coquianam.Thob.IMense iecore scu,fugabitur Damonium. Iecoris
adustio est eordis deuotio: vel dilectio ex recordatione passionis Christi.Sed multi sunt, qui non incendunt eum: sed potius balneant in immundiciis peccatorum, cogit a-do,& in eis delectando: &saeiviri lectum , vel domu Diaboli;quia sicut dieitur in Iob. Iulocis humentibus dormit Eehemotb.iu cupiduscilicet,oe luxurioss. Secundo istae lachrymae purificant animam: ut in contoplatione videat subtilius laqueos Diaboli. sicut columbae super aquis residentes umbram auium rapacium considerant, Vt Vngues earum euitent.Greg. Mens lachrymis baptizata in contemplatione videt limpidius. Felices linbuimae ait D. Bernardus quas benignae manus conditoriS a bstergunt; est enim fletus cibus animarum, corroboratio sensuum Iabsolutio peccatorum, refectio mentium ,lau erum culparum. De Laehrymis habes. a
De Mansuetudise. Ν 4 Ansuetudo est depressio,siue s edatio irae, vel Mansue- Nitudo est tranquillitas modesti animi, quae nulla incurrentium rerum agitatur tribulatione. Et nota, quoamansuetudo tria bona facit homini,nemPEAnimam in sanitate custodit. Deum in homine habitare facit. Gratiam Dei,& hominum acquirit. Primo animam illaesam custodit. Est enim sicut antemurale in castro animae,lapides duetorum verboruleuiter suscipiens:& omnes ictus frustrans, & homines alaesione custodiens
295쪽
custodiens. Sicut vasa vitrea in sceno, vel alia re molli inuoluuntur:& sic a confractione seruantur. sic masuetudo anima conseruat,ne ira eam frangat.Eccl. Fili in mansuetu- Eces. dineserua animam tuam. & bene praecipit seruari animan inmansuetudine; quia ille animus dicitur mansuetus , qui prouocatus nec malum cogitat facere, nec facit.
- Secundo Deum in honii ne habitare facit. Est enim veculcitra mollissima in lectulo floridae eonscientiae, in qua Deus quiescit. Cat. Lei Iu nostersoria f. Vnde sicut homo citi,di libentius dormit in lecto molli,dcla ui,quam in duro Sie ''
Deus in corde mansueto;quia. Inpace factus es locus eius. Greg. Mausuetudo in bu imaginem Dei conseruat, quam ira
dissipat. quae dum quietam mensis tollit, Spirituisanctus ibi non quiescir. iTerito gratiam Dei, & hominum acquirit. sicut enim
magnes trahit ferrum: si emansuetudo corda hominum. EZech. H ad amantem dedi faciem tuam Ecel. In mansuetudine Eet c. opera tua per te orsupergloriam hominum diligero. N5 diceretur arbor immobilis,si nullus esset ventus, a quo moueretur. nec lignum , quod posset ardere, abs ente igne,incombustibile sic non dicitur homo mansuetus, ubi nulla sit ei. iniuria, vel Opprobrium. Ber.Sunt quidam intumescentes. dum eis nihil ut,vel dicitur,nisi pro eorum arbitrio. paten bit autem,quod longe sint a mansuetudine, si leuis oriatur occasio. De Morte. Mors est recessus animae ab ipso corpore. V., .
Mors est ultim uterribiliti: dc est ilicta hominibus propter peccatum. Timenda est igitur mors propter tria.
Propter morientium necessitatem Propter mortis velocitatem. Proptes incertam casualitatem. Primo timenda est mors propter moriensium necessitatem. Mors enim nulli parcit.Sene. Moriens bac conditione intraui,Tt exirem. Teira cnim cum onere transiit ad hominem.SIccaro cum mortalitate.Eccl.Non es hominis prohibe- Eccl. restiritum. nec bab.tpotestatem tu die mortis.Seneca.Omnes sa rualitudicia condem rasum ι. lndic versus. . .
296쪽
Ff commune mori,mors nulli parcit honori. Debilis oe fortis veniunt ad limina moτtis. EccLII. Ebeele.Aforitur doctuι,pariter indoctus. Qui videt domum proximi sui ardere, non debet multum de sua confidere. Eccιχε. E. ecl.Memor esto iudici1 mei,se enim erit ortibi,mihiberi, edi tibi hodie. Quotidie morimur, quotidie diminuimur aliqua parte vitae : tune quo si cum crescimus, ita nostra decrescit. Secundo rimenda est mors propter mortis velocit Iob. tem; quia omnes velociter ad eam currunt: & ipsa velo ei-ter insequitur nos.Iob. Memento quia ventin est ita mea crnon reuertetur oculus meus, i videat bona: nec assiciet me --μ hominis, quia inuisibiliter,s in cessanter, ine reditu tra'. Vnde comparatur umbrae, quae semper sequitur corpus. H. IoI. Psalm Dies meiscut umbra declinauerunt. Aug. Nihil est aliud praesens mita,quam cursus ad mortem. Item laborant homines, ut diu vivant, & ne ad terminum vitae perueniant. Ipsum in vivere quid est,nisi adfinem currere 2Studia tua valde sunt eo diaria. ambulare vis,&peruenire non vis. Currui omnes mi untarij ad terminum, quem refugiunt. Seneca.' Omnes tues vita framelut ultimi computandisunt. Mors est
ita ineuitabilis, quod pro toto mundo non daretur indu-eia unius horae. Exemplum de illo, qui petiit inducia susequ e mane .Et de servo,qui pro impenso labore petiit liberationem ab infirmitate, & morte a domino suo. Quia er-Ecc I s. gomors festinat,sestinemus bene agere. Eccl. Fili se habesi scilicet ten p us benefac tecum: Deo dignas oblatioues M. Memor esto,quoniam mors non tartabit. non enim habe Eecl.i . mus de tempore, nisi nunc. Ideo dicitur Eccl. te morte benefac,mne destauderis a die boua, oeparticula diei bonae no te
Tettio timenda est propter incertam casualitatem. Circa mortem quatuor sunt incerta. videlicet. t Status.
Primo est. status incertus ,quia nescit homo,inquost tu moriatur,scilicet bono, vel malo. Quale te moIsinu Psal. III. nerit, talem inuenies eam. Ideo dicitur in Psal. Pretiosa in
297쪽
eonstectu Domini,mors sanctorum elivi. Qia eos pretiosos inuenit .Et mors peccatorum pes sma; quia eos pessimos inuenit. Eccl. Sunt insti, atq-sapien tes: γ opera eorum inmanis Eces.s. Dessunt.Et tamen nescit homo , ut tum odio,an amore dignus sit. Sed omnia in futurum reseruantur incerta. Seeudo nescit homo locum,in quo mouetur. Sen. A fors in latur tibiin Onini uc'usis enim quo loco te e pec Tat. Tu
quoque sapiens fueris,ubique eam expectabis.Ber.Certum est;quia morieris: sed incertum, quando, quomodo, vel ubi Tertio nescit tempus mortis. Tempus nobis Dominus voluit incertum esse, ut omni homini suspectum habere-Wgilate,quitansitis,quabora Dominus vester ventis russit. Ideo coparatur a ui,quando videt arcum extensum,
vel sagittam praeparatam, no differt avolare.Psal.Absconuersiferiiugladium suum vibravit. arcum , erc. Sicut enim sagitta parata est avem percutere, si steterit. sic Deus nolentes conuerti.Oseae. gi noluerunt conuerti,coepit gla- Τὸ II. dius in ciuitatibus eorum , scilicet percutere. Sed multi sunt sicut auis stulta, quae dum differt avolare,percutitur. Sic multi, dum differunt, &postponunt confiteri, subito
moriuntur.Isa. Subito dum non1peratur, venit contritio eiu , m comminuetur,sicut conteritur lagena fguli contritione persaliada. Eccl. Ne tardes conuerti ad Dominum, .ue distierra de die in diem; subito enim venietira illius, o in tempore vindiebae dif- perdet te,es c. Quuto nescit homo modum, vel genus mortis suae, Vtruiti gladio, vel igne,vel aqua moria ar. Eccl. Aithoi suemfisi . Sed quem adnioduni capiuntur pisces hamo: sic capiuntur homines tempore malo. Ideo dicitur. Emendemus in melius,&c. Item mors timenda est propter duo,nempe Propter malorum occursionem. Et propter sententiae illationem. Primo propter malorum occursionem. Peccata enim propria,& Daemones occurrent morientibus. Deutersen. , Occurrent nobis mala in extremo tempore. Exemplum 'de milite, qui vidit peccata sua scripta in morte coram se apportati a Daemonibus.Iia. Occurri ut Damonia. Chrysost. ID.ι
298쪽
uuid facies ό anima,cum relictis omnibuη , q-rum tam ituunti possessio, tam gratus QRCHM: sola ingressieris regionem penitin unotamJu's te twebitur a rugientibu, praeparatu ad escam' tibi in die tantae necessitatu occurret ' constabitur ' o deducet' secundo propter sententiae illationem. Recipiet unus.
quisque pro meritis :&tunc amara erit peltatori valde. Acci. I. Ecc. O mors quam amara est memorιa tua homini istino. intrat Iob. T. enim per locum,unde nouit omnia sibi aufert ob. Diires, cum dormierit,uihil secum affert. aperiet oculos suos, P nihil iume-uietzapprehendet eum, quasi aqua impia. Vidi uirem epulo- Luc.I6. nem,qui non potuit habere guttam aquae. Luc. Sed boni mortem non ti ment,l ed deliderant, cupientes liberari de Rom.7. carcere corporis. Apost.Ro. In etiae ego homo, quis me liber bit de corpore mortu huius ' Sicut captiui liberationem praestolantes, ad ostium carceris stant:& canis inclusus se tenet ad ostium gemens,& clamans, ut exeat: Sic iustus ad Eccl. 7. ostium sui careeris se meditatione tenet. Eccl. Cresapientium, ibi tristitia. Amatores vero praesentis vitae sicut talpa prosundius infiguntur,renitentes auelli de carcere cordis Iob. IS. sui tamen dicitur in Iob. A. Patur de tabernaculo fiducia etin. Exitum autem carceris timet, qui signatus ematrocinio,id est peccato in conscientia; quia talis in egressu car- Iob 2I. eeris suis non expect at aliud nisi infernale patibulum. Ad diem perdition ermatur malu3,m ad diem ultionis ducetur, Veii Iob.8. li,qui circa egress iam carceris sui non prς uidet.Sed omnes expensas ponunt in heparatione sui corporis ruInosi. Iob.
Innitetur super domum suam , Er non stabit : fulciet eam, cr noujubsile . Supra domum suam innititur, qui de iuuentute, vel fortitudine confidit. fulcit eam cibis, & medicinis, de aliis adminiculis,& non stabit. Fatuus debet reputari ille, qui domum alienam fulcit,&reparat, in qua hospitatus est: de cito expelletur,id est corpus: & propriam domum.
Cis. s. id est coelestem permittit cadere. Apoc.Si domus no a butua habitationis dissoluatur, habemus domum uou manufas Iam ,sed aeternam tu caelis. Notandum, quod memoria mortis valet ad multa ,scilicer.
299쪽
Ad peeeati fugationem. Ad earnis depressionem.
Ad vitae directionem. o Primo memoria mortis valet ad sui humiliationem. Vnde antiqui volentes se humiliare,ponebat cinerem super capita eorum in memoriam mortis; quia einis essent futtiri. Ideo dictum est homini. Memento quia cinis es,&in cinerem reuerteris. Eidsuperbuterra, cinis3Pauo visis Gen.3pennis , superbit, &leuat caudam: sed visis pedibus,cau- Eccl. IO.dam deponit. sic homo, viso fine mortis suae, se humiliat,
& contemnit. Ierem. Facu coluemnit o mula,quisemper cogitat
se moritorum. Psal. Sciant gentes,quoniam bomiuessunt, scilicet Psal.so. Fortales. Unde solebat esse consuetudo Imperatorum, quando eligebantur. veniebat lathomus prima die cor nationis suae, ferens tres, vel quatuor lapides marmoris diuersorum colorum,dicens. Videat dominus Imperator de quo genere marmoris vult sibi monumentum parari, eo quod homo mortalis est.ut habeat mortem ob oeulis,& humilietur. Dicitur etiam, quod Papa habet in loco,ubisse queriter conuersatur,lectu in praecedentis Papae defuncti, ut,viso eo,recordetur finis sui,& humilietur. Ite Ioannes Patriarcha fecit sibi sepulchrum imperfectum: & in magnis sole nitatibus,cum esset in loco honoris, quidam ab eo constitutus ad hoc dicebat sibi. Domine imperfectum est sepulchrum tuum. Iube illud perfici; quia nescis,q ua hora sui venerit. Secundo valet ad mundi despectionem. Qui vult mundum despicere, de morte cogitet Hiero. Facile contemnitoni ua , qui se semper cogitat moriturum. Ideo Saul spoliatuscit in Ramath quae visio mortis interpretatur .Luc. Luc.is. hac nod e rei etent a te animam tuam, D e. Ece. Cum morietur bo- Ecc. Io.mo,hare. luabitserpetes,bemas ,σπermes.Psal. Cuminterierit no Psal. 8.fumoe omnia. Exemplum de morte diuitis magnaetvistimationis,& pauperis peregrini. Exemplum de gallina, dc accipitre.Gallina in domo diuitis vilipenditur: ita quod sit uter domum, turpiter elicitur. Sed accipiter,uel falco honorabiliter in domo nutritur: sed posi morte in sterquilinium proiicitur.gallina aute occisa cum magna reueren-.xia, & magno lumine coram rege deportatur: quae ante,
300쪽
dum viveret, soras cum opprobrio emittebatur. Sic pauperes,& simplices in hoc mundo vilipenduntur, & deprimuntur, qui post mortem a Domino honorifice recipiun- LM.I6.tur ab angelis deportati. Luc Mortuissest mendicus, ratus est aι angelis ius um Abrahae. Sed diuites, & potentes modo honorantur,& exaltantur: sed post mortem in ste ouilinium inferni proiicientur.Vnde sequitur. Mortuus est diues,s sepultus in inseruo. Contingit mors triplici ratione, per elementorum pugnam,& dissolutionem, per humidi radicalis eosumptionem,per extrinsecam laesionem.
Primo per qualitates intrinsecas primas partium Org nicarum,quae sunt adinvicem contrariae ,& ita potest 'na superare aliam: Vnde contingunt febres,& aliae infirmit te, ad mortem disponentes Secundo ex contin v a cola mptione humidi & licet per cibum restrueretur perditum: non tamen in tali puritate,
qualis fuit in deperdito: hine homo deficiendo senescit, Scsenectam sequitur mors. Tertio per laesionem extrinsecam, ut per ignem, aqua, vel morsus bestiarum,& eiusmodi. Tertiovalet ad peccati fugationem.Aug.Nilui' revoco
a peccato, quam frequens mortis cogitatio. Eccl. In omnibus operibus tuis,memorare nouissima tua, oec. Qui enim recolu mortem debet cogitare; quia peccatum est causa mortis. Gen. De limno scientiae bovi, m maliue comedas . quacunque hora comederis norte morierH.Sed Tre.όicitur.Sordes elio in pedibus eius
quia non est recordotionηs i cu Quarto valet ad carnalium repressionem, desideria tentationes. Greg. Nihil adeo valet ad domanda caruis de-sderia sicut cogitatio,qualissit ipsa morsfutura. Exemplum de muliere volente ablactare filium, quae aliquid amarum apponit uberibus suis. Et de eremita,qui earnes foetidas muIieris mortuae quotidie ponebat ante oculos suos: ut sic
Quinibvalet ad suae vitae directionem. Aues enim,*pIsces regunt se causa sua.Iumenta,& boues a muscis cauda se defendunt. Sic homines vitam suam dirigunt,&tenta- b.ΙΣ. tiones excutiunt mortis memoria. Iob. Iuterroga iument l