Dictionarium pauperum, ordine alphabetico, de virtutibus et vitijs, continens praeexercitamenta quaedam ad pleniorem doctrinam viam munientia, cum studiosis omnibus tum praecipuè sacris concionatoribus. A F. P. Rodulphio à Tossignano ... locupletata.

발행: 1581년

분량: 518페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

se aduersario ostendit.In periculo est ciuitas, cuius porta semper est aperta tempore belli:&in terra inimicorum si-ra. vinea absque sepimento feris exponitur, &deuastatur. Tales Aint illi,apud quos nullum est silentium, null um secretum. Nihil celare, nihil abscondere. Quicquid audierint,vel viderint,in publicum referetur.Contra quos dicitur in Eccl. hae viderim oculi tui, e proferas in iurgio, ne forte emendare non posta, cum dehonestauem amicum tuum. Secundo est sicut nauis absque gubernaculo, quae vadit,non quo vult: sed quo ventus duxit.Item nauis,in trante aqua, cito submergitur, nisi velocius obstruatur. Sic homo, i ut os suum non restringit a verbis superst uis, cito in

peccatum cadit. Prouerb.os lubrisum operatur ruitiam. Prouer.26

Tertio est sicut equus effraenis, qui seipsum praecipitat, inuito domino. Ita homo non refrς nans linguam suam, ad ruinam tendat Proueri Lingua impr dentis,subuersioipsius es. Prouer. s Quarto est sicut molenainum sine exclusa.aqua est ille, qui abundat malis verbis.Et sicut molendino submittitur

exclusa,quae fluxum aquς retinet-remoratur: qua amo-ta,fortius currit,quam ante.sic,amota exclusa siletij, maiori impetu loquuntur,quam prius. Prouer. dimittit a- Pro*em γquam, caput en iurgiorum. Aquam dimittit, qui se a fluxu verborum non restringit,quod est causa iurgiorum, & discordiae.Ecc.Ne des aquae tua exitum. mel ad modicum. EccLIS.

Quinto est domus sine oltio.Ad portam domus,vel eastri maior custodia ponenda est;qu ia q ui habet portam de facili habet castrum. Ideo. Psal. Posui ori meo custodiam,isc. Ps l. 3. Prouer. Mi custoditos suum,custodit anima uam, quia mors, Pro e I & vita in manibus linguae. arto debet attendere qui loquitur,quomodo loquatur,scilicet prudenter,& honeste. Psal. Os meum loquatursa- Psal. 8.pientiam. Apost.Sermo vester ingratia sit sempersale conditu . Si nouisti condire pulmentum, quare non nouisti condire

verbum Hoc condimentum a tempore natiuitatis tuae re-eepisti, quando dictum est tibi: aecipe salsapientiae. Sed quaedam linguae sunt,quae bene sal non receperunt;& ideo putrefient:& quasi quibusdam vermibus, idest verbis no- ciuis scaturire coeperunt. Aug. Eligis cibos, quos comedis: σ

312쪽

quare 1son eligis verba,quaeduis: ilicet bona,& sana.NUiil est sane , quod quieti mentis, & contemplationi magis inu-diatur, quam colloquia praua , quae eorrumpunt bonos

mores,& quae superflue diu quem pertra fiunt vel supercontentionibus hominum: aut super ludicis, & ineptis fabulationibus. De Nobilitate.

Nobilitas est quaedam maiorum charitas: quae duplex

i Alia innata,

Alia acquisita, Innata,quae a natura omnium parente a primaeva comditione coaeva indita est. Acquisita,quam aliunde homines acceperunt. Innata nobilitas duplex est, S Vniuersalis, e particularis. Vniuersalis, qua creatura creatori coniungitur, atque ei copulatur.Omnes enim creaturae in ipsum Deum refelluntur,tanquam in finem ultimum, & extremum ratione tamen dispari. Nam rationis impotes ad Deu eseruntur per vel tigium. Angelus vero , & homo per imaginem, quae reperitur in superiori mentis apice , secundum tres Potentias conformiter ad hierarchias,& ordines Angelo

rum.

Particularis est, ut qui a natura generati sunt nobiles. qui serui generantur,sunt obscuri,& ignobiles. Aequifita nobilitas, quae non inesta natura,sed illam homines acquirunt, atque aliunde accipi ut,&proprio marte ast equuntur. At nisi homo subiiciat partem belluinam ad flagitia,& mala omnia propensam spiritui, nullatenus censendus est homo nobilis. debet et g omo , si homo esse velit,dare operam,ut sensualitati ratio dominetur , α eius furores,& impetus retarder, ac suo imperio subib.

Ad veram nobilitatem tria requi-ri Gloria. runtur. LDiuitiae. γ

irtus est essentialis,nobilitati.

313쪽

vΕRBI CONCIONAT.

Tota luet veteres exornent πudique carae. Atria nobilita sola eLLatque unica Nirtus.

Vnde Lyricus. Wrtus repulsae nesiasrdida Hori taminatu'stet honoribu/. Diuitiae instrumenta sunt ad nobilitatem promerenda. quibus deficientibus, nemo potest facere nobilitatis egregia opera.Gloria est pulcherrimus fructus oriens ex nobilitate.quemadmodum umbra comitatur corpus: ita virtutem gloria,quae virtutis est comes , ut corporis Vmbra. Silvius Italicus gloriam appellat facem holaestae mentis, quae animos, mentemque perurit. atque in posteris excitat miri nee ad imitationem; atque clarissima opera. Veram nobilitatem sanguis, aut diuuiae no efficiunt ensentialiter:at sola, atque unica virtus. Nam qui oritur ex nobilibus, no eit nobilis: nisi maiores suos virtutibus imitetur icero nouus holmo ad Salustium respodit hoc modo. msu maioribus Nirtute mea praeluxi. t spriim uoti noufiseriut,a me acci aut iititium memorias α.tu tuis vita, qua tur

Naturalis, est emanetia quaedam notabilis bomini proueniens experspicaci iudicio rationis. haec per se H onesh, laudabilis meritorie,vel moraliter. . Supernaturalis,est eminentia quaedam notabilis homini proueniens ex charitate, quae supernaturalis gratia est, per quam homo fit per adoptionem filius Dei. Parentalis prouenit homini ex laude conditionis pare-xalis, non quidem ex primis parentibus , quia communis est ad omnes quae,cum non proueniat ab electione, sed a

natura,non est moraliter laudabilis. Honestae conditionis cum ciuis a Drincipe adoptatur in

Adhue nobilitas est quintuplex.

Supernaturalis, Parentalis, Honestae conditionis & Virtutis. Naturalis,

Virtutis

314쪽

126 RUDIM. PRO DIVINI

Virtutis, quaecum proueniat ab electione, laudabilis

est.

De ObedientiaoOBedientia est voluntatis propriae subiectio, ex ob, dc

audio componituro Τria mouent hominem ad obediendum,cHumilitas. χ Abnegatio propriae Voluntatis. Consideratio utilitatis. Primu est humilitas, ur patet in Virga, quae cum sit graenis,faeile flectitur:quae cum coaluerit, non ita flecti psit.

Sed aliquem teneri ad obedieratam alterius duplicitex potest intelligi.

De necessitate.& De eongruentia. Filiusfamilias tenetur necessario obedire patri in his, quae sunt citra Dei honorem, & quae pertinet ad regimen domusΔed in his,quae spectant ad indissolubilem obligationem quemadmodum est in matrimonio) non tenetur necesiario,sed congruenter,& cum Apostolus ait. Elii Obedite parentibus per omnia. illud v erbum omnia. non est disti butio generalis , sed accommoda , quantum ad ea, quae spectat ad tegedam familiam. in his tenetur obedire cum

humilitate. O

F. Vnde B. Aug. obedientians humilium esse potest. quia hy-milis vacuus est,sensu suo recipit alienum. Cibus enim,in quo minus est de sale , non est perditus;quia potest apponi.faeilius enim sal cibo apponitur, quam subtrahatur: ideo eibus,in quo est nimis de sale, perditus est. apropter humilis videns sensum suum sibi non posse suilicere, alieno utitur,& alieno sensui acquiescit. Secundum, quod iuuare potest, est abnegatio propriae

voluntatis. Equus assuefactus circunuolutionibus, de fa-Frρου as. cili ad voluntatem sessoris flecti potest.PIoueib. Equus p. ratur ad diem bellia ominiis autem salutem tribuet. Equus iste est religiosus homo, eui fraenum obedientiae imponitur, qui paratus est assuefactione ad obediendum, ut non ad PD .u8. dexteram,nee ad sinistram vertatur. Pses. Para- sum , Unonsumturbatus,se. Aug. Hir Obed. eus maudaιum non pro

315쪽

VERBI CONCIONAT. 18

crastinat sed parat aures augitui, linguam voci, mansu operi, pedes itineri: sescse totum in se coegit,πt mandato pareat operai tis. Sed quidam sunt rustici, qui nullum seruitium volunt facere dominis suis, nisi eoacti. Aug. Optimus minister tuus est,qui no magis hoc a te audire,quam ipse voluerit sed messe,quod

. Tertium est eonsideratio utilitatis. haec enim utilitas multiplex est,nempEl Dei associatio.

Petitionum impetratio. Inimieorum debellatio. Pacis assecutio. , A morte liberatio. - .l ReFni aeterni apertio. Primo ex consideratione istius utilitatis sequitur Deil associatio.Ioan. Si quis dilisit me,sermonem meumseruabit: pater mem diliget eum z oe ad eum veniemus, oe apud eum ma sonemfaciemus. Gret . di mandata Dei custodit, in eius corde Dominus menit, apionem facit. Ideo in domo Simonis q ut obediens interpretatur) Dominus descendit. L pe. Tuus Is lius Dei in utero virginis receptus est,cum Maria verbo uti reli Obediuit. Eiusdem .Fiat mihi secundum verbum tuum. Secunda utilitas, petitionum impetratio. Io. Si quis Dei cultis est,σπoluntatem ei.s facit,hunc exaudit. Isido. Si quod praecipit Deus, facimus:Die dubio id,quod petimus , obtinebimus.

Aug Citius exauditur πna Obedιeutis oratio, quam centum mistia contemptoru. E contra.Prouerb. Q di obturat auremsua ueau- Prou.II. diat legem,oratio eius erit execrabilis.

Teitia est inimicorum debellatio.Prouer. Testis mendax preibit o vir obediens obtinebit πictorias. Testis mendax est, Prou. LI.

qui professus est obedientiam,& non seruat,qui in praesenti perit; quia in spirituali bello succumbit. Exemplum depopulo Iudaico,qui promisit,seseruaturum legem,& non

recit.Exod.omnia quaecunque locutus est Dominus aciemus. Et Exo.o. quia non fecerunt, coram bostibus non potuerunt Zare. Sed vir

obediens loquetur victorias; quia ubique defendit eum Deus,&custodit tanquam suum. Eccl. Sirolueris mandata Eect i Dei coraserisare,conseruabum te. Sicut eastrum eustodit spi λ ritum, custodi spiritum custodientis te. 0bedienti enim omnia obediunt,& creatori,& creaturae. Quod creator obe

316쪽

'' ita RUDI M. PRO DIVINI

Io.IO. obediat obedienti, dicitur Ioan . Nonstit postea tam longa dies,obe iente domino πoci hominis. Gregor. Si obeditatessuerimuspraepositis nostri/,obediet Domisius orationibus nosseis. O uis deleaturae obediant obedienti, habes invitis S. patrum de illo, qui adduxit Leς nam ligatam. Et de illo,ad cuius iussionem aqua ascendit usque ad os putei. Prm. 24- arta est pacis assecutio. Prouer. Qui timet praeceptum, Ua.Is. in p. ue versabitur Isa. H Uendus t mandara mea,DElafuisset,itsuuius, pax tua id est abundans .si quis resilit et ,& pacem habuit.

Io.8. Quinta est a morte aeterna liberatio.Ioan .si qui ermo-Pro . nem meumseruauerit,mortem non gustabit in aeternum. Et prouerb. V erbumseruansfilius,extra perditionem erit. a Iactb.I'. Sexta regni aeterni apertio, vel introductio.Matt.Si vis ad miram ingredi erua mandata. Inobedientia clauem regni

Mati. 16- coelestis amisit:Sed obedientia recuperabit Mart. Di Tum Iob. 6. est Simoni Petro obedienti.Tibi dabo claues regni caelorum. Iob.SI audierint,& obseruauerint,complebui in bonis dies suos,& annosis os in gloria. Nota, quod sunt alia,quae ad obediendum valere pc ssunt, nempe Ignis diuinis amoris. i , Gratia diuinae vocationis. Irrationabilium exemylum. Modestia praeceptori S. Primum est ignis diuini amoris, ut patet in cera liquefacta, quae de taciti flectitur: & in metallis, quae admota igni liquefiunt:& sic de facili formam rei,cui infundutur,

Luc.I2. accipiunt. Lue. Ignem Nem mittere in terram edi quid molo,uis

mi ardeat' laena qui signo pellis, vel alij rigido adhaeret,fle, - cti non potest, nisi ab eo leparetur.Sic homo ad obedientiam non flectJtur, nisi ab amore terrenorum separetur. Secud ovat gratiae diuinae vocatiqnis. Pellis enim v gitur,ut tracta bilior euadat:&terrae disrae aqua miscetur, ut mollior fiat. Similiter unctio gratiae,&irrigatio aquae deuotionis necessaria sunt,ut cor melius obediattignum etiam at idu ni non potest flecti, sed frangitur: sed viride,&nquo sum flecti possunt sic homo,in quo esthumor grati et bene potest flecti per obedietiam: sed non superbus ; quia Ee n. c. aridus est gratia. Eccl. Ne e torio te tu cogitatione tua scut

317쪽

VERBI CONCION Q.

taurus, dic. di relinquaris velut gnωm aridum in deserto. Quintum est exemplum creaturarum irrationabilium. creaturς enim insensibiles obediunt uniuersalitercreato- risuo. Psal. Terminum posuinti, quem non transgrediuntur, c . Matth. 43s est hic qima mare, Gr venti Obediunt et ' & Baruch. LStesiae vocatae iunt, dixeruiit: adsumus,oeluxurunt ei cum iis .cunditate, qsi fecit illas. Ambro. Nou mediocris pudor imperio Dei elementa parere,oer homines non obedire,quibus sensus trib rus est, omino auectore. Item ciuis,quam cito nascitur,cO-gnoscit matrem suam habitn:& cum audit, currit ad eam. Sienos, si essemus de ovibus Domini, curreremus ad eu, j non pedibus, sed affetitibus. Ioan.oues meae ποcem meam awdiunt, sequuntur me. sextum est, quod iuuat ad obediendum, modestia praeceptoris. periculosum est enim nouacula dentata ,&sine aqua abradi. Quid perdetatam nouaculam, nisi mordax correctio,& eotentiosa inutiliter. per aquam vero correctionis leuitas designatur. Amove dentes a nouacula tua, id est con- ct --uietum a correctione. unde Apost. Gal. Si praeoccupatusfuerit homo in aliquo delicto , mos , quispirituales estis, in vite b-iusmodi in Diritu lenitatis,consederans teipsum, ne oe tutenteris.

gi ne in simile eadas. Et nota, quis lille, qui habet duros pilos sub nonacula patitur. Si e qui rigidus est & durus indisciplina:& culpa in suam de nitere vult, deterius habet.

Prouer. ini corripientem dura ceruice contemuit,repentesuperueniet ei interitus csreusanitas uousquitur. Rursus qui vult som I marium suum onerare, panellos supponeres onsueuit,ne

somma imposita somniariu laedat,& dorsum et' ex cortet,& etia saeuius portet. Sic & tu , praelate, si onerosum officiu habes iniugere:preces subisito,&obsecrati 5es supponere n5 dedigneris: ut subditus on' impositu suauius portet.Noli quadrigam onerata inuncta relinquere: sicut illi, qui quasi Deo imperant, & cum potentia, omni viainione . consolationis ,& dulcedinis relegata. Hos reprehendit

Dominus per Ierem .ssicens. Cum austeritate,oe potentia impe .

rabat eis, dii esse sunt Ones meae. Item qui nimis stringit anguillarii,labitur.Sed qua do habet manus pulveruletas, facile retinet. si itaque vis apparere sanctus, circa vitam

tuam

318쪽

tuam esto austerus, circa alienam benignus: audiant te homines pauca mandantem, & magna facientem. Obediendii est Deo celeriter.Ge.I7.22.Isso. Mat. . Obedienduintegraliter , perseueranter, hilariter. Uxor Lotheontra praeceptum retrospiciens in statuam salis versa. Gen.I'. reuere ter sine despectione,utiliter sineDei offensione.&e. De Oratione. ORare est mentem in Deum elevare. capitur oratio pro desiderio obtinendi.& capitur pro postulatione, siue oratione. Oratio. circa orationem tria sunt ad praesens eonsid randa ,scilicet. in Qualiter debemus orare, tui sciit digni,ut exaudiantur. ς Quae valent orationem impedire. Prim6 qualis debet esse oratio, vel quomodo sit orandum.Circa modum orationis Oratio debet esse

t '' 'on superba

Exaudibilis,&discreta. Feruens,&deuota Cordialis,& attenta Assidua,& non lenta. Primὁ debet esse humilis, non superba; quia respexit Deus in orationem humilium non spreuit preces eorum,ut in P sal.Iussi masuetorionsemper tibi cuit deprecatio. Vnde dixit quidam in vitis S. Patrum, quod latrones,& tructanni docuerunt eum orare. Latro attendens quid fecit, & tormentum sibi paratum: eum multis lachrymis misericordiam petit; quia cognoscit se reum. Tructanni vero ea, quae sunt miserabiliora ostendunt, ut magnitudo miseriae ad compassionem prouocet transeu-tes.Sie in oratione debet homo defectus suos Deo ostendere,ut ad misericordiam eum valeat excitare. Si quis cognouerit plagam cord M oe extenderit manus suas in domo hac, tu exaudies in caelo. Item pauperes ubicunque possunt, adiuitibus panem mendicant, & petunt humiliter eleemosinam. sic peccatores ab illis , quos diuites credunt in bonis spiritualibus, orationum suffragia medicare debent. Iob. Ad alique an loris conuertere. id est stiiragia petedo; quia, Multum

319쪽

Multum malit gratio inm,asiid . o s. secundo oportet,quod sit exaudibilis,&disetera. Multi . ehim indiscrete petunt;& ideo non obtinent.ut iiij Zeb dei, qui petierunt,ut unus sederer ad dexteram , Pius ad sinistram Dei.&dictum est eis. Nescitis quid petatis. Et Paulus,qui petiit carnis stimulum amoueri a se.&dictu

est dce. Sussicit tibi Vatia mea. Nota, si No peto ab amico meo unum denarium, &ipse det mihi centum marchas, non patior expulsam. Similiter si quis petit a Deo hono

res,vel diuitias,vel sanitatem,non dat: sed dat illi gratiam ad sustinendum, & dat satis plus et,quam petebat. Isido.

enim orationes non exaudiuntur. Providet illis Deus

dari melius, quam petunt r sicut contingere solςt paruis' pueris in scholis:q ut saepe exorant, ne vapulent: Sed se 'quenter cotingit contrariii Ideo dieit Augusti. Cum ea,q Deus laudat, or praecipit petiti secure petite; illa enim , propitio

Deo, conceduntur. Q udo autem petitis temporalia , cum modo

petite Er cum timore ius committite ut si proficit, dens fit obesse, non det.Quid enim pros mel obsit,nouit medicus .inon aegrotus. Tertio, quod sit seruens, dc deuota. sicut enim furor ignis facit aquam ascendere in olla: sic seruor charitatis orationem ail Deum. Item ignis si ponatur in incesse , statim fumus ascendit.Psal. Diri atur oratio mea scutimensum, Ps LI P. erc. Item sagitta cum magno impetu emissa, plus ascendit,& longius vadit. Sic oratio non molliter: sed cum gemitu, dc deuotione proposita. Psad. Intret iuc- ye tutum Ps l.78.

Domine,gemitus compeditorum. Gemitus est vor cum impetu,& angustia cordis emissa. Aug. orati sene aeuotiove, est et smultos Mum. Quid prodest gemitus labiorum,si mutum est cor tuum Z ideo dicit Indo. Nunquam est orandum fategemitu. Ideo,cum Deo assistimus, gemere, & fcred benaus,reminiscentes, quam grauia sintscelera,quae commisimus: quam dura in serni supplicia,quae meruimus. Quarto debet esse attenta. t homo intelligat,&at en- HLI. dat,q uae dicit. P ei. Vil te in Orationibus. glo. ne animus cogitet praeter illud,quod precatur. Indiscretς orare videtur,

ut Deum precatur,ut intendat illi ripis vςro nec Deo, nec ibi intendit,Sed quod pςius est immundo corde versando, saetorem horribilem conspectui eius iugerit. Non pla-

320쪽

serculum quantuneunque bonum sit si in vam

immundo oblatum sibi fuerit. sic nec Deo oratio oblata ore turpio corde immundo. Item vinum tuum non infinderes in vase immundo sed ortus lauas, quam infundas.Quomodo eredis tu,qubd Deus in te immundo in xcele. Ig. xatione gratiam infundat ices.Ante animam tuam. Item sunt quidam, sicut illi, qui falla moneta, soluunt census suos quia quod dicunt ore , non habent in eorde. Item simul diuersa sereula in eodem vale ponunt coram Domino,orationem scilicet, &sollieitudinem x: Philip. 4. rum temporalium,&cogitationes turpes. Philip. Nihil;οι- Ecele.Io. Iuli tusemdier in oratione. Sed dicitur Eccle. Musica mor tesperianis auitatem unguenti. Scilicet immundae cogit . tiones deuotionem orationis. Qui enim in propriapeis nain ecclesia non seruiunt , distributiones cano uicas non percipiunt. Ita cor tuum si in propria persona Deo non seruit,non attendendo ad ea,quae dicitinon mire iis , si ab eo eonsolationes diuinae, quasi quaedam distributiones, subtrahuntur.Isa.Abiit macu-s iuvia cordis sui,oe dimis eum. Isid.οratio cordis est,non labiorum. Neque enim Deus verba deprecantis attendit:Sed orantis eor aspicit. Ideo dicit Α- oosto. id est ad Corinth. Psallamstirit psallam π mente. or Coo,. I bothiritu,orabo edimente. Quinto debet esse assidua,& non lenta. id est eum perse-Lau. II. uerantia.Luc. Amen dico vobis,ssi persei a erit pulsaus,dabit illi quotauoi habet necessaria.Ab his,quivigilant,diuertunt latrones: sed dormientes spoliant. Sic ab eis, qui vigilant Mart. 23. in orationibus,daemones fugiunt. Mat.m late,σorate

intretis intentationem. Iaeo. Multum valet deprecatio iusti agmd .Luc. ortetsemperorare, em nun tuam delicere. nunquam

proiiciendum est scutum Orationis , quandiu bellum durat,id est vita praesens. Circa seeundum notandum, quod sunt inulta,quae orationem impediunt,scilicet. LQuia non fit tempore congruo

, Daemonum suggestio.

I Peeeati obstaculum. Rancor, vel odium. Damnata impietas. Et orantis impietas.

SEARCH

MENU NAVIGATION