장음표시 사용
341쪽
sornicata suerit. Iere.Tu aute fornicata es o m amatorib- mul- er. 3. tu tamen reuertere,c eg Ucipiam te EZech. Si impius egerit E cb.IL paenitentiam ab omnibus peccati vis. Omnium iniquitatum eius non recordabor. .
Secundo per poenitetiam Deus peccatori placatur. poenitentia enim ita Deum ad se inclinat,quod peccatorem, qui mille mortibus dignus erat, qui infernum meruerat, propter poenitentiam ita peccatum eius dissimulat, ut vindicare nequeat,aut nesciat. Ber. in sermone de fragmentis septem misericordiarum.Mirabitis bonitis Dei, ut sc cogno- sit reo, Ni necparalitentem damnet mitiscendo: nec cotanda tim- properando: nec minus alligat imputando. Psal. Bonitatem PDLi18 Iecisti cum feruo tuo Domine. Item ita potens est poenitentia:& ita gratiam Dei aequirit,quod plus saceret pro illa,qua
pro tota caelesti curia sine illa. auertit enim sententiam Dei,quantumcunque minetur,oc seriat. Iere. Eis poenite'- Iere.i8tiam egerit gens illa a malo suo , quod locutus sum aduersus eam, agam & ego pinnHentiam super malo, quod cogitaui neere ei,ut patet in Niniuitis. Nonne vid bii Acbab humi- Eenit.
Datum coram meZEcce,quia humiliatus est causa mei, non inducam maluinn,quod cogitaui in diebus eiu3.
Tertio per poenitentiam debita poena soluitur,& aeterna
poena euitatur. Facit enim murari legem iustitiae: du pinnam aeternam mutat in tempoIalem,ut innuitur. Peccauit inquit David. statim Nathan respondit. Dominus transtulit i. Reo Ia peccatum tuum,non immi ris . Magnam bonitarem incit Deus peccatori,quando pro modica P innitentia a poena aeternaeum absoluit. sicut si creditot debito ii suo pro modico obolo i emitteret magnum debitum.Ideo dicit Greg.quod
sancti temporalem poenam reputant lucrum;quia per hac aeternam euade e non ἱgnorant. EZech. Si impiis egerit poe- ecb. 18. nitentiam ab omnibus peccatis suis Nita viuet,Er nou morietur. Si aliquis adiudicatus esset suspei. dio,omniac quotquot haberet libenter profunderet, si posset sententiam illa euadere. Sed contra existentem in peccato mortali data est sententia,ut suspendatur in perpecuum in inscrDD. EZech. Ecccb.ir. O ima,quae peccauerit,ipsa morietur,Scilicet aeternaliter: sed ista sententia reuocatur per poenitentiam. EZech. Si impiuε Esecb. te.
aerii misi p. Item si rex dixerit seruo suo, quod nisi iusta
342쪽
certum terminum sibi assignatum daret certam summam pecuniae,ipsum oecideret: securum esset seruo illi acquirare se ante terminum assignatum. Sic est de poenitentia, quod ante mortem Apoc. Ageparantentiam, si quo min meniam tibi. id est ad te cito,scilicet in morte.) Et mouebo candelabrum tuum de locuui f. Auferam dona, & virtutes a te;& societatem fidelium.Sed nota,ouod poenitentia facta in mortali,est sicut falsa moneta:vnde sicut non liberatur debitor, soluens falsam monetam, vel non habens debita formam.Sid non liberatur peccator faciens poenitentiam in mortali peccato,quo ad Deum, & praemium vitae aete
nae, nisi sit informata charitate. I. Corin. Si tradidero corpus meum, ita ut ardeam : charitatem autem non babuero , nihil mihi
InrodeL .iniarto per poenitentiam bona perdita restaurantur Aug. Per poenitet tiam bona omnia perdita rella rautur. Gen. Tres autem adhuc dies Dut i.tres partes poenitentiae. Contritio. Confessio. Et satisfactio. Luc. Cito proferte primam pota,Er iuduite illi. . idest restituite illi innocentiam , & statum pristinum er tale annulum. idest fidem , dc alias virtutes. Item restituit corporalem sanitatem.Ita enim poenitentia tenet Deum in manu sua,quod facit ei mutare lesem naturae; m per poenitentiam Ezechiae sanitas reddita sit, ac ter quinos annos vita donata.Restituit etiam bona temporalia, ut Maivisse in Babilone incarcerato subito regnum
suum,& omnia perdita restaurauit. Erat Manasses poenitentiam iride coram domiuo Deo patrum suorum: er redisxit eum iuregnum suum Hierusalem.
into per poenitentiam homo donis spiritualibus dutatur. accipietis donum Spiritussa Ti.
Solet aliquis homo nobilis vetulam turpem,& ignobile ducere in uxorem,non propter se: sed propter magnas diuitias,quas habet:& propter amplam haereditatem, quam possidet. Sic&tu poenitentiam assume in uxorem.& si non propter se quia tibi videtur turpis,&grauis) attame propter thesaurum gratiae,& virtutis, quem secum defert: de
haereditatem aeternam,quam promittit.Sap. Hanc amavi, or exquisivi a iuumtute mea ν quaesiui meam ousam assumere:
Er amator factussum forma illius. Et sequitur. Einop sui mihi
343쪽
i a mas mere ad conuiuaudumstens quia commi uicabit mihi debonrisin. Venerant mihi omnia bona pariter cum illa.
Sexto per poenitentiam ab inimicis homo defenditur. Qui vult hospitale,vel clesiam defendere, apponit crucem ligneam: risciant homines esse domum Dei. Sic qui vult se a Daemonibus custodire, signum exucis , id est poenitentiae super se ponat dictum eu tu Ezech. SMper et em
ueritissignum Thau,ue occidatu. Lupus non comedit hericium: nec piscis inanem arundinem propter aculeos. sic nec Diabolus aliquem in asperitate pcenitent viventem.
Apoc.Did Fum est quatuor angelis. Nolite nocere terrae,'mari: 'M.I neque arboribus,q- sque signemusseruos Dei nostri tu frontibus eorum. balatth. Cum immundus stiritus exierit ab homine,amis Matth.I2.
bulans per loca inaquosa,erc. Apoli. Stigmata, id essigna domini Ga 6. Iesu in corpore meo porto.id est signa passionis eius,& poenitetiae, quae me probant eius esse militem. Item poenitentia angelos laetificat.Lue. Gaudium Γε angelu Dei super unopec Luc. II. catore,pormientiam agente,crc.Sicut solent gaudere nobiles.& magnis' capere voluptatem in captione unius apri, vel cerui,quam de centum bobus,qui domi coaluntur. patet
ex Euangelio de ove, & de drachma deperdita. & de filio
prodigo reuertente ad poenitentiam. Luc. Caverunt omnes Luc. Is. simulgaudere,ctr epulari,M. Septimo per poenitentiam acquiritur Vita aeterna. Mati. Muttb. 3. mite uiam agite, appropinquabitregnum caelor m. Heu pro rebus mundanis quae facile dilabuntur , & sunt in perpetuo fluxu tantum laboramus. Ac pro aeternis bonis vix manum,uel pedem movemus. Aug. Si tanta tortainobiscum cupiditas,quare non tanta portat charita 'Item uinia, sustata exteriore parte nucis,quae amara est,statim eam reiicit, de
ad duleedinem nuclei non peluenit. Sic peccator poenitetiam suam proiiciens propter aliquam difficultatem, qua in princi pio inuenit,ad dulcedinem spiritualis consolationis,vel aeterni praemii non peruenit. Greg. Si mens 'petit, quod demulcet: priusgustet, quod dolet. Item Portitor lignorum , vel bladi maius onus libenter assumit humeris r ut maiorem habeat remunerationem. Sic deberet poenitens maiora onera ieiuniorum,laborum, & aliorum grauium sibi assumere,ut magis remuneraretur. Apost. I. Corinth. onuo. 3
344쪽
Vbus quis sue mercedem accipiet secund m suum laborem Ber. poenitentia nostis paviatim minuitur: paulatim gemmis coro priuatur. Item ad transeundum mare securius est intrare magnam navim, quam paruam. Navis est poenitentia; quia sicut per nauem de ripa ad ripam traiicimur. Sic per . poenitentiam de mari huius mundi , ad coelestem pa- sq.I . triam peruenitur. Sapien. Exiguo ligno credunt bomines an massism Ο transeuntes mare per ratem,liberati sunt. Item est& alia poenitentia,quae dicitur indiscreta. Ideo sciendum, quod vκlt Deus sibi prudenter seruiri, ut non minorati α. debiles fiant,&post medicorum suffragia requirant. Diabolus enim contra hominem pugnat astutia potius,quam
viribus. ideo nos contra eum sapientia pugnare oportet. Prouer.I. Prouerb. Melior en sapiemia,quam Nires σπir pruiens,quam fortis. Qui nimis pellem extendit , dissipat eam arcus nimis Hom. 6. te ius dauitatur. um nimis emungit, elicit sanguinem. Rom.
Eationabile si obsequium meLirum. Item ille , qui equum suum nimis fatigat in principio itineris, in fine noni erficiet cursum suum. ita qui nimis seipsum actigit, paru proficiet. Ber.s ex Didi lcretionu vitio ieiuna vigilat: σ talia mi ut deficiente Diritu, mel corpore languente, Diritualia impe- Prouer.io Cantortii bli lit corporis o boni operis esseCTum.Prouerb. Exe-plum Deo honorem. Sacrilegus eiu , ET Omnium vitiorum reus. Iste innocentem crucifigit, quando latronem crucifigere debuit. occidit hominem, cum feram interficere credit,sicut Lamech. Aug. Carnem retaringere debemus, non extingwere reprimere, non opprimere seruiat,uousa Mai: ancilletur, non domitietur,alioquin morietur. item iste nimis nauem suam
onerat, quae contra pericula allevianda esset:&ideo saepe submergitur. Item similis est illi, qui vermes vult excutere de arbore ,& excutit floresinfructus cum vermibus. Et lotrici,quae pannos lauando tacerat,super lapidem Perciuiendo. Gxegor. Bonae Noluntati nou semper credendis es . sed regenda refraeuanda , maxime in insipiente. Iterra si ille,
qui aufexx vitam alicui, qui victurus esset per annum, E'-micida iudicaretur: quanto magis ille,qui ieiuniis,&assii- oqipus se assicit:vt decem annis citius,quam morituruseiset,s vita decedat Ber. Non babet callidus hostis Uycacius sustinameutis ad tolleiau de corde charitate, quam p es ceu p ita
345쪽
mi In ea lauauia,oesne disiretione ambuletur. Item est poenitentia tarda quae est onerosa,& damnosa&rropterea non tarda : sed festina sit poenitentia nostra quia per sestinationem poenitentiae Placatur ira diuina.
. Consulatur Daemonuiti superbia. Recuperatur iustitia perdita. . ' 'Acceleratur vita perpetua.
Primo debet esse sestina,& non tarda;onia per festinam tram placatur ira diuina,& ad misericoratam dignus essicitur poenitens: quia plus Deo placet festina poenitentia, quam dii ta. Illi enim, qui cito conuertuntur depeceato, ex optimo vitiae suae Deo osse ut. Alij quasi ne es Deo r seruat. Vnde qui usq; ad senectutem expectant poenitentiam neere,illi similes sunt, qui dominum suum cibare 'olunt pane mussido, & furiare vitae suae, x fece vini sui potare;cum de meliori deberet illi dare, De vita sua,quod melius&pulchrius est,dant Diabolo,&mundo.reliquias vero Deo volunt dare. Psal. Forti udinem meam tibi scilicet seruiendum custodiam. Item isti iniusti sunt sibi ipsis. Si aliquis haberet quatuor equos, & imponeret debiliori
totum onus illorum quatuor,non tantum iniustus,sed ut stultus ridendus esset. sie ille, qui totum, quod facere debuit tempore pueritiae, iuuentutis, adolescentiae,&senectutis,super senectutem imposuerit, quando iam prae debilitate se ipsum portare non valet. Mai. Malidi fus d usus,quisag et in grege suo masulum: or immolat debue Devbo. Item inimicu.s eis ad seipsum,duse potius vult habere malum,quam bonum: infirmum , quam sanum: mortuum, quam viuum : ser uum, quam liberum: nihil habentem, qvam esse omnium bonorum participem. Eccles Melior est tum timens Deum,quam nulle Aj impii. Item ille qui non potest leuare onus Peccatorum, quod minus cst quomodo leuabit illud, quod maius esi,& i pse erit debilior 3 similis est cuidam homunculo, qui dum in silua pareret sibi
ligna, tam ingentem fasciculum parauit,ut vix posset mouere: de cum debere subtrahere,semper aliquid addebat. R ita inuto succ ub uir oneri.
346쪽
consulatur Daemonum superbia. Magnum periculum est homini peccatori sine poenitentia longo tempore discurrenter transire. Nam per totum illud tempus captus tur vinculis inimieorum, ἱ quibus solui ponet, si venet. id est peceator) quod in terra inimico-Raruch 3. , umes sellieeteaptiua,&ligata teneris. Prouer. Frφη. 26-- est inv1ta non congregasti, quomodo insenec/-e xdest in morse iuuenies Iste seminat maledictionem, uult benedi ctionem metere,contra Apostolum,qui 'cit --
eunquefeminauerit homo,haec er metet. Item similis videtur
esse illi, qui Iudit staceorumludo, & parum ludum cognouit. Ego permittam mihi familiam auferri: deinde mactabo illum, eum quo ludo, in angulo: eum tamen sciat eum, eum quo ludit, peritissimum lusorem.velut Imperitissimus lusor est peccator , qui semper inludo tentationulaecubit. qui familiam virtutum,&bonorum operum per peceatu sibi permittit auferri , scilicet in angulo, id est inhne vitae non mactat lusorem peritissimum , qui est Di bolus. ipse enim ab initio mudi exercitatus est in Iudo tentationum deceptionum. Quia ergo pret sumptione cox fidit peccator, quod in angulo debeat eum mactare, Id erein fine vitae suae vincere, quand0 grauius tentat, ut dicit Greg. Tune Diabolusgrauiores leutationesingerit, quando omatis appropinqware constitit. Tertio debet esse festina; quia ex hoc recuperatur in-E LIT stitia perdita. Eeel. Paenitentibus dedit Deus ita iustitiae. M ras autem in peccato, semper addir peccatu peccato,& ita pinnam poenae.Greg. Peccatum,qμοὶ per paenitentiam non diluitur,mox suo pondere ad aliud trabit. Mora enim in peccatis,tanquam debitum,currit ad usuram; quia quanto diutius erit in peccatis,tanto plus soluet de poena. Sicut quanto plus differt homo soluere, quod debet ad usuram,ta
Am. z. to plus soluet,cum tempus adu meritiRom. Secundum di ritiam tuam , tu cor impaenitens thesauricias tibi iram tu die irae
Verὰ magna est usura, quando pro uno denario soluitur peeunia infinita,id est pro una delectatione peccati poena
FG.2O. aeterna. Eccl. Datum insipientis non erit tibi utile ; oculi enιm itillusseptemplices sunt.exetua dabit,re multa improperabit. Iteri fi aliquis iuuenis donimum suum,quandiu potuisset , im- i impa
347쪽
i ugnasset: & postea senio consectus seruitium filum ei
offerret, credo, quod non multum curaret sic qui impugnat Deum in iuuentute: & ei seruire disponit in senectu- Matu. L
membru de nouo fractum citius renodatur, & infirmitas non diuturna facilius sanatur.& sordes in vase derelictae,&inueteratae difficilius remouentur: sed nouae facilius ter Ecc. 2Lguntur.Fccl.IV e demoreris in errore impiorum Ged ante mortem
confitere, dic. Item si aliquis regi suo in magno debito De neretur. direx diceret ei: nisi cito quod de des , reddas,in- careerabo te in perpetuum:& reddes tunc incentuplum; inulta incommoda sustineret, quin prius redderet. sic Deus comminatur tibi poenitentiam,& carcerem inferni: nec exibis inde, donec reddas nouissimum quadrantem; quia poenam solues ibi in futuro maiorem, ni soluas in praesenti. Item canis videns se percuteremtentem, lit lutum,vel spinas: δcita intrat aliquam poenam, ut maiorem euitet. Et latro potius eligit aurem, vel pedem amittere: vel in exilium mitti,quam sustineat suspendium.Et homo
non vult poenitentiam agere in praesenti,ut poenam evitet Iob. c. aeternam3 Iob. Qui timetiruinam, irruetsuper eum nix.id est
sui renuit poenitentiam in praesenti , sustinebit maiorem
in futuro. Quarto sestinare debet propter temporis breuitatem: dc e oe acceleratur ad vitam perpetuam. ando aliquis inchoat dietam suam hora tarda,oportet eum magis sestinare.Seneca. Faciamin quod in itinere feristit. dii tar-dὸ exierunt, velocitate moram compensant. Stultus est agricola, qui eo tempore seminat quo metendum esset. Sie qui in senectute expectat poenitentiam suam facere, quando deberet fructus poenitentiae recipere. Item cumline veste nuptiali nemo possit intrare ad nuptias coeli, fatuus est, qui morte urgente quaerit vestem nuptialem sibi parari. Poenitentia perficitur corde, ore,& opere. Cor- 'al. 1ς. de: quia poenitetia ficta Sauli non prosuit. Vnde Psalmus. Prou. 18. Tibi dixit cor meum.Ore,. alscondit sceleras a uou dirigetur. Opere,ut sit virtuosa sine alicuius mali admistione. A mos. Amos s. ue rite bonum mnon malum,it uiuatis. Est fructuosa sine Procrastinationc poenitentia. Non tardes conuerti ad domι-
348쪽
num, est ne disseras de die in diem. De Praedicatione.
ΡRaedicare secundum grammatteos est aperte seu publice dicere, eelebrare, diuulgare,& lauciare : quoa fit linguis loquedo. Tenetur enim praedicator impio obile re impietatem suam ilicet ille no semper aequiescat: alioqui sanguinem eius Dominus requiret de manu sua. Praedicatorem oportet lueere, vita scilicet, & doctrina. Sed ad hoc, ut homo bene praedicet, multa videntur V lere,scilicet ut praedieator sit vita laudabilis.. Doctrina facilis. Eloquentia utilis.
Pri mo quod praedicator si vita laudabilis,ut ipse laudabiliter vivat; litterae enim no habent auctoritatem, nisi in illis pendeat sigillum authenticum. Sic si iens multas litteras non habet auctoritate, quod eredatur ei, nisi habeat Mutil,. testimonium bonae vitae. Matth. fecerit, oe docuerit,bis
magnus vocabitur iureSuo caelorum. Aug. Non obedienter audi
tur,et sipsum nou audit. Iuuare debet vita doctrinam, non impedire. Praedicatores,qui dicunt,& non faciunt,similes sunt caecis,& claudis,qui sedenti introitu civitatis mendi eantes, qui transeuntibus viam pr muniunt: sed nim- quam per eam ambulant,contra illiud.Iac. Sic loquimi , sic facite. Item carnifices, qui carnes aliis vendunt peio- 'res saepe comedunt :&sutores caleeamentorum peioressotulares portant. Sic elerici,& sacerdotes,qui aliis minia strant verbum salutis,interdum sunt aliis deteriores. Psal. Psal.'. Peccatori dixit Deus,quase tu enarras iustitiam meam, . Indignum enim est,coelestem doctrinam in vase immundo poProw.Iε- nere. Prouerb. s modos argentosorssido ornare τelis NM f- Ectile.Sic tumentia labia coi pessimo corde sociata , oec. Sicut ir-
risione dignus est, qui argento vas fictile onerare vellet:&, cum Velletlutum decorare, sordidaret argentum. sic. . larisone dignus est, qui cum malus sit) bona dicit.& docens bona,quodammodo se obligat ex doctrina sua ad faciendum.Grego. 1 Si alios ad bene operandum excitat, ad bene
agendumse' nligat. ai praedicat aliqua delectationem venenosam, & eam pollea sumit, non videtur crede quod
349쪽
quod dieit Apost. naedi Mnonfurandum, . r. Item qui bene docet, & male vivit. quasi qui defert lucernam ante se, quae immunditiam suam aliis ostendit:&itteras suae
damnationis publieat Prosper. Heue loqui , Ermati misere uiabit aliud est,quam sua sementia se dani re. Apost. In q- alium Rom. 2. iudicas,te inlim coudem s. Se ipsum confundit, & sibiipsi contradicit. Ioan. Non confwndant opera tua sermonem tuum. Iste habet linguam longe maiorem manu. quod est monstruosum.Grego. At vos res est mauus remit as, edi onguam magniloquam habere. Item quis erederet illi, qui aliquam viam assereret latronibus plenam , & eandem frequentaret. Item quis non haberet is spectam exhortationem inse uendi hostes ab eo,qui esset ex parte hostium. Tren. Cre- Tren. iderunt reges terrae,'iniuers habitatores orbis, qwod ingrederetis bestis per portas Hierusalem propter peccata prvbetarum eius, er iniquitatessacerdotum eius. Secundum est, quod doctrina praedicatoris si aperta, & facilis. Prouerb.D Di prudentumfacilis. Eccl. Ne abscon- Prou r . das sapientiam in Deore eius. Aug. .d prodest cla is aurea Ece. operire ton potest,q od volumus Et quas obest liguea, si potest quod nihil aliud quaerimus patere, quod cla um est. pro- des locutionis integritas, qisam non sequitur luteilec1us audientis ci m loquendum omni sit nulla causa. Et quod loquimur nouiuiesseant per quos,ut intelligant loquim r. Tertium est,quod doctrina praedicatoris sit utilis. Aug. Dixit quidam eloque iis , oe verum dixit. ita debemus dicere eloquentem ait)Ῥt doceat,ut deleritet, miseEctat. Deinde addidit.
docere necessitatis es.delei lares uitatis.Flectere Nic Zoriae. docendi necesntas iis rebus est copitula, quas diximus, Ni veritatem doceudo uou deseramus,quominus intelligantur, min splaceant,minus moueaut quae dicuuturi vera tamen, & iusta dicantur.alia
duo in modo,q uo dicamus, non dixit. Sed delectare vulti rhois eum sibi dixi autem flectere necesse est, quomodo dicat. parte , Delectandus est auditor, &ita sectendus,ut non mouea- 6 .ar. tur ad agendum,& si delectatur. Si suaviter loquaris,ita Gerso flectitur , si ames quod polliceris, timeat quod minaris.' . eis
Praedicare actus est principalissimus, ct proprius Episco- τ ι piA dignior,quam baptizare. De
350쪽
DErseuerantia dicitur voluntas perferendi passiones si-x ne desectione.& est species sortitudinis.Vel est propo-fitum perseuerandi in bono usque in finem , & est eonditio annexa cuilibet virtuti Vel est continuatio boni usque in finem,&nonsst nomen virtutis hoc modo. sed status
consequentis ad omnes virtutes.
Perleveratia comendabilis est a multiplici suo effectu, stitieet,quia. Multa bona impetrat.
Virtutem operanti ministra Coronam laborantibus donat. Primum,quod perseuerantia facit,est;quia bona impe- LM.IO. trat.Lue. Eis perseuerauerit pulsans, propter improbitatem eiis surget c dait illi quotquot habet necessarios.Si nomo tantum perseueraret in omni oratione,quatum pauper ad ostium diuitis pro eleemosina,eitius impetraret spiritualem eleemosnam,quam ille corporale Apost.Perseueriintra in or tione,Spiritu anm macceperunt.
Secundus effectus; quia,bona impetrata aequisita
conseruat,& custodit.AuNa. Persei erantiammium Dei donis eli,quo dona caetera conseruantur. Perseuerantia datur homu
Psil. ni per bona merita gl.super illudiaretribuit mihi Dominussecuta m iustitiam meam pro fide,spe,dc aliis operibus reddet Deus perseuerantiam. Virtutes enim per bona operam rentur au geri,& tandem perfici. Perseuerantia vero nihil imperfectum relinquit Seneca.Videmus debiles mulieres senilis aetatis peregrinationes longas perficere. Videmus naturam nuce modica continuὸ operando arborem magnam essicere:& aquam,quae adeo mollis est, lapide adeo durum perseueranti concussione ea uere. Tertius effectus est ,quia virtutem operanti ministrat, ne deficiat:& aspera facit mollia & suauia. Ber. Subito procedenti de imbraad solem. de otio ad laborem Draue ceruitur omne,quod incipit.Sed postquam ab his desiissere,er ab illa sepa lis er assuefiere carperit,msus tollit dissicultatem, inuenitque facile Ab i . quod imp ibile puta.it. Seneca. i Perseueraudum est, . asi duo labor, robur addendum. Iob. Timebit iustus viam. σmundu