Dictionarium pauperum, ordine alphabetico, de virtutibus et vitijs, continens praeexercitamenta quaedam ad pleniorem doctrinam viam munientia, cum studiosis omnibus tum praecipuè sacris concionatoribus. A F. P. Rodulphio à Tossignano ... locupletata.

발행: 1581년

분량: 518페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

351쪽

manibus addet fortiti diue sic homo in prineipio suae eo uersionis deficiens.GM.AOnumfacientes non deficiamus. m poma putrida,&vermiculosa, & sine cauda cito cadunt de arbore: sedona bene se tenent usque ad maturitatem. Sic peceatores interitis putridi,& vermiculosi,&earentes cauda perseuerantiae eitὁ cadunt pro modico vento tentaraonisIob. Peteos ventus urens, gra mei de locosur. Qu intus est,iquia coronam laborantibus donat. Apoe. Ofiletu usque ad mortem ordabo ubi coronam vitae. Ber.Pσ- fuerantia esstirituali filiasummi regi virtvtremfuis, creοi summatio.Chri sto. Tolle perspirerantiam,me obsesιlumniercedem habet,nec beneficium gratiam, uec gloriam fortitudo. Non

euim qui coeperiised qui perseuerauerit his saluus erit. glo. Non eoepisse virtus est,sed persecisse. Chrisosto. Incepisse multorum est sed peraecisse paucorum. Consueuerunt multi in initio seruentes esse,in fine remitti ,&dissolui. Quae utilitas est

senum primo florentium,&postea tabescentium. Grego. In casum bonum incipitur di aute vitae terminum deseratur, quia edifrustra velociter currit,qui,prius quam ad metam veniat, desicit. Ideo cauda hostiae iubetur offerri. Leu. Indecens δὶ μι- Leuis. 3.1nitisne caussit.Vnde dieitur,qubd pauoauis sne ea udan 6 audet apparere prae vereeundia. Sic sine cauda perseueratiae non audebit aliq uis coram Deo in die iudieii apparere.Item qui nauigant per mare, propter ventum contrarium non dimittunt nauigare. Sed contra ventum perseueranter laborant,donec ad portum veniant. Canis venatieus sequitur leporem per spinas,& tribulos, donec appre- 1.Coris hendat.Sic nosDeum.Sic currite,ut comprehe uatis.Sed quatuor sunt impedimenta, quae retrahunt hominem a perse

uerantia.

Primum est delectatio, quando quis voluptatibus delectatur. Secundum abundantia.. Tertium dissicultas,vel labor. Quartum est infortunium. Conseruatur perseuerantia in bono agendo. Nemo mittens manum ad aratrum.Et in malo tollerando. Hae his quae perdider uis stiuentiam. A Deo remuneratur.

352쪽

, idete vos metipsos ineperdatu , qua operati estis. tentationem:nec modicum pati verbum, qua temeritate ergo maprei ercts gna praesumit,qui modica non potest3Prouerb. Sapiens inmet,s' declinat a malo. stultus rea lit; π confidit. Magna ergo fatuitas praesumentis, quod traesiimit exire a peccato, quando voluerit: cum tamen a casu in peccata modoc Eccle.19. rere non possit. EccLFepromissionequissima multos perdit. homo a Deo positus in paradito terreitri, stare non potuit: quomodo ergo in paradiso ecclesii suis se viribus ponere Iia. 6. praesumitiPraesumentes de se ,& de sua virtute gloriantes numilia .. De Praeparatione. DRaeparare est anteparare,quae nobis utilia fore credi. 1 mus. Praeparatio.est bona homini, cum Veleat ad quinque. Solent enim homines praeparari,nempe

Ad defendendum. ε . Adseruiendum. ἀ Ad recipiendum. . Ad computandum. .i i , Adiuuandum. v

Primo praeparant se homines ad defendendum , ut obsessi in calixo. Obsessi enim, eum castrum defendere nutuntur,tria faccre solent, Videlicet, ..

Auxilium dominii auosant. 1Mors in circuitu aedili canti.

Et aditus hostibus claudunt. Primo auxilium domini inuocat.Sici& nos in nostrum adiutolium contra malignos hostes auxilium Dei,& San. ctor uni implorare debemus Hier.Ito, spraeparate ad beia Ium. Ita iriliter resistendo Diabolo, non tradas castrum Dbmini tui sine eius licentia: Sed praepara te ad bellum Dei,&Sanctorum auxilium implorando. Item qui obsidentur,mittunt Internuncios ad dominum ,&ad amicos, Wal. I 2O. Vt eis suppetias ferant. Psal. L euam oculos meos in montes. id et ad Sanctos..) πnde veniet auxilium mihi. od figuratur,cusat Vira Iabes ni erant ad uniuersos termιuos Israelprosuccur . Heg. . . Ib. Isti nuntii sunt orationes.Psal. Intret oratio mea in cono

ct tuo, .glossMua virtus ponitur orationis,quae, quasi

quidam

353쪽

quidam nuneius , ad Deum vadit,& mandatum pera it quo caro peruenire nequit. Secundo muros scilicet virtutu in ei reuitu eostruunt hostium impediunt. Sic Ttutes vitiis obsistunt. Lari iras enim non per- mutit,quod auaritia ingrediatur. Castitas prohibet luxu-

II rata cire undederunt muris vicos suos in praeparatione pugnae contra Holofernem. Et nota,quod si ruptura fit in muro,patet aditus hostibus. Sic si habeas multa opera vi tutu m,& defietat una, habent aditum hostes tui, t te ea

Tertio aditum hosti sus claudunt.Ostia;per quae solent hostes intrare,sunt quinque sensus corporis.Claude ergo fenestras istas; quial per ipsas mors intrat ad animam dith est Holoferni,quodflii Urael praepararentse M. e. respendum: ac montium itinera contrusermis Holoseae, Diabolum significat: qui quotidie animas nostras Impu-

stitia aer tranore: oe animam tuum ad tentatis ι - ω prime cor si me. o ioeo, Consolationem capimus, Erudimur, Et monemur, Consolationem capimus, eum nos filios vocat. Non modica cosolatio esset pauperi humili orto genere, si rex adoptaret eum in filium , & haeredem: quod facit Dominus, quando dat peccatori, quod recedat a peccato.

Secundo Gu'mur,ibi Adsere tutem Dei acce Gn hoc docemur,quod Diabolusam pugnat eos,qui Deo seruiuidc Diabolum ipsum deserunt, 'Vt Pharao fili,

sti Ire , &an Christo pie vivere, persecutionem patitur Ρm 'enim diuino seruitiose astringit,& praeparar A Ilii

354쪽

3α ς RUDI M. PRO DIVINIougnat,sed aduersario - . Tettio monemur, ne eadamus de equo VIrtutum, Ibia cadat. Sequitur. Deprime cor tuum. per humilitatem; quia humilitas liberat.Etsustine. yer patien am;qmariam V1

''zeuh bd praeparate ad serviendum: sicut

ministrantes cibos coram magitatibus. Isti erum se praeparant, ut decenter, & honeste serviant. Sic qui Deo seruite desiderant, praeparare se debent, ut uianx. Dpus enim sanctus, & mundus est: vult h Lauit.x bere sanctos ,& mundos seruos. Leuit. Sanmentis, quo-6.mam exosa sussum. Ideo primo Reg. Praeparate corda ve-fra Domino,id est per conscientrae puritatem,tionem: . illi sis. Hic nota, quomodo debemus Deo seruire. Diligenter. Libenter.

Reuerenter.

est paratus mandata sui domini adimplere. Psal. Paratus

labenter .Cordalestra. Quod non de puro corde,sed Paraik18 inuito impenditur,non placet Deo:Paralip. no corde perfecto, re animo Noluntarιo; quus coactaserint a nou. 'Tertio reuereter ,ibi, DominoSi enim cum tauto tim re & reuerentia seruitur dominis terrenis propter eorum potentiam,& dignitatem: quantὁ magis Deo , qui-Rex regum, & Dominus dominantium Z Pal. Servite Domino

tib dat praemium. Non vult seruos ad me:

Cor. 6. tem.I. Cor In omuibus exhibeamus nos stros. non carnis,non mundi, non Diaboli sed Dei.Matth.

Mait. . Nemo potest duobws dominii seruire. . . Tertio debemus nos praeparar d

355쪽

potens amicin intraret,omni festinatione tota domus mundaretur,m qvi fortassis adesset , q-d oculos intrantis amici ossenderet. Tergat ergo sordes praui operis, qui Deo praeparat domumentis timent Dominum,praeparabuutcordas .er in Ecg 2 insecto illi eruant ammassisas. si equire de hoe. Cap. de Munditia eordis. Qigario debemus hos praeparare ad eomputandum, idest ad rationem reddendam de bonis nobis commissis. Arnos Praeparare in occursum Dei tui, IIrael.vulgo dici solet. bene munitus non timet.securus expectat aguentum do mini sui. 1 leo fatuae virgines quia no fuerunt paratae,nec munitae) a Deo turpiter sunt repulsae. paratae vero honorificὸ sunt receptae. Matth. Ideo ervos estote parati, quia tu reb.2sq abora non putatis lius hominis mentet. scilicet aditidiciti. Veniet autem ad tria,nempEAd eomputandum. Ad perserutandum.

Ad pugnandum. Primo ad computandum. quia bona nobis eo missa dinspauimus,ut villicus iniquitatis. Luc. dictum est. Redde Luc. Icarationem villuationis tuae. 4atthi. Tunc temporis leniet dominus Matin. aftiastrumseruorum,oe ponet rationem cum eis.Praepata ergo te in occursum Dei tui, per tuae conscientiae examinationem

ante iudieiiam.EcclesAnte iudicium parat itiam tibi. id est Eccli.I bona opera, quaepto te respondeant in iudicio:&ita ante iudicium interroga te ipsum. secundo veniet ad scrutandum.quia peeeata nostra abscondimus. Soph. Scrutabor Hierusalem in lucernis. peccata Soph. Denim, quae modo sunt abscondita, manifestabuntur, ut merces fardelioru in nundinis. primat corinth. Reniet Dominus , tr illuminabit abscondιta tenebrarum , Er inanifestabit Corintla ι Ulia cordium. 3c ideo praepara te per consessionem,peccata deponendo.Sicut latro extra domum furtum proiicit, ne eum eo inueniatur.Psal. praeoccupemusfaciem eius,oee. Psaces . Tertio veniet ad pugnandum contra peccatores; quia mandata transgresu sunt.Apoe. Pugnabo cum iris in gladiuoris mei. Pugnabit etiam orbis terrarum contra insensatos. Non

restat ergo nisi pacem facere cum illo. Luc.Quis rex iturus

356쪽

318 R V D I M. PRO DIVINI

facere bellum aduersus alium regem,rogat ea rime pacis sunt quia ei resistere non potest: sic & nos faciamus. Quinto debemus nos praeparare ad adiuuandum. ituri enim ad curiam magnam, ornant se,&praeparant diligen- . ter.sic nos,qui Vocati sumus ad curiam coeli , merito nos praeparare debemus,ut honorifice recipiamur. Ado. V.-runt nuptia agni,σ mxor eius praeparamine. Nuptiae tuae appetilantur beata vita. In introductione sponsae ad sponsum s lent fieri conuiuia, &festa magna. sic erit in coniunctionet Christi,& Ecelesiae post iudieium quod figuratur Hester.I. ubi dicitur,quod Rex As serus iussit praeparari conuiuiumproconiunctione nuptiis Tunc dabit sponsus sponsae nouas robas, quando corruptibile hoc induet corruptione:& mortale hoc immortalitate. Et nota,quod triplicit ex oportet hominem prςparari ad nuptias istas, scilicet vi sit Charitas in corde. Poenitentia in corpore, Largitas in operatione. Ad nuptias corporales tria hominum genera soIent recipi,ad nuptiarum honorem,& decorem, sci Iicet

Bene induti., Diuites. Et curiales.

Primo bene induti; quia ribaldi a curiis principum ex-mst 4 Apelluntur . Hestiario erat licitum ,sacco indutum intrare aulam regu Asueri. Sic non habens vestem nuptialem , idest ch Mutt .i'. litatem, eiectus est a nuptiis Christi. Matth. Secundo diuites recipiuntur ; quia soluunt pretium sedis suae,alij nou.Sie ad consortium beatae vitae qui hic tribulatio ues, α angustias persoluerulat. idest sustinuerunt

Luc. io. pretio. Luc. .s estis,qui permansios mecum interationibus meis . ego di ouo vobis regnum cui distofisit pater mihi retnis, me comed. itis, V bibatissuper mensam iuregiis meo.

Tertio largi,& curiales solent ad curias, & ad festa vocari,auari non.sic misericordes quia Chritium in pauperibus refecerunt) a Christo propterea digni sunt 3 ocari Maib. 11. ad nuptias ctai Math., enite benedi Ii,patris mei,regnum per-ι ite,σc. -riuι enim,s dediIris mihi mandiscare,s c. De

357쪽

VERBI CONCIONAT.

De Probatione. PRobare est demonstrare,& argumentando planum s cere. Vnde probatio quςrit ratione facti,& tangit cor. Probare solent ho in ines multa , quae probatione indi-fent.Nam sicut probatur pecunia,utrum sit bona, vel fal- a.sic Deus vult probare illos, quibus daturus eii regnum multis modis, nempE,

Infide, utrem ut constans In tribulatione,utrum sit patienς, In tentatione, utrum sit obediens, In verbo,utrum sit sapiens. In opere,ut ruin sit compatiens. In conuersatione, utium sit placens.

Primo igitur probatur homo per fidem. Sie ut elericus quando debet recipi ad ordinem, vel beneficium. Corinth. V. etipsi tentate ,s et tis tu side, ipse vos probate in operibus. ia& fides sine operibus mortua est .Pet Probatio vema P ta fiet,multo pretiosior iit at ro,quod per ignem probatur. id est. Fides vestra Per te litationem probata,&examinata.ltiniosem sit auro. Sicut enim aurum in fornace examinatur,probatu

foras,cuius sit fulgoris apparet.ita fidelium conii alia inter pressuras contemptibilis videtur.Sed finito certamine, in iudicio, quantae sit gloriae,ostenditur. Secundo probatur nomo in tribulatione, utrum sit patiens,sicut aurum Probatur in fornace ignis Sap. TamIuam aurum informice probauit electos Domitius. Iob. Proba it me quasi aurum, quod per Quem transit. glo. quaedam patientia Sanctorum auro comparatur. quia sicut in metallis nihil pretiosior auro. ita haec apud Deum omni laude dignissima. Ideo Iac.Probabo eos,sicut probatur aurum. inhi autem in tribulatione deficiunt,aurum non sunt,nec argentum: sed aes, vel plumbu .moneta, quae fals6sonat, ut aes :vcl plicatur sub digito, ut plumbum, non recipitur: sed cassatur. Hier. σArge--m reprobum πocate illos , vel DU.ιm monetam. econtra 'dicitur m. . Psal .Probasti cor meum,m visitanimo te igne me e- salxamiuasti, di c. Eccl. I e probatur argentum, ετ aurum. homi- Εαὶ Ines vero receptibiles, idest digni sunt, ut recipiantur ita camino humiliationis,idest tribulationis, quae anima humiliat,ne cadat per superbiam. Eccl. V as Hul probat fornax. Ercta.

358쪽

orbominest ostentatio tribulationis. Olla vacua igni apposuta erepat, plena non. sic homo vacuus gratia crepat per impatientiam. Τertio probatur per tentationem , virum sit obediens. NM. Probaui te apud aquam contradictionis. gl. apud populum contradicentem tibi. Qui enim graditur in via Domini, multos habet contradictores, detractores, & insultores. Sic probauit Deus Abraham.Gen. Teutauit Deus Abraham,

ixit ail eum.Tollestium tuum unigenitum, Vc.Τho.s a a ceptus eras Deo,necessefuit,quod tentatio probaret te. 'ut probatur miles in torneamento. Aug. Teutam, i proberis P Proba me Domine,c tenta me.quia beatus mir,quis eri tentationem,c e.Iac.Tentaris,mi quinesiebas te,a teipso inveniaris E ecl. non es tentatus,quiasit. id est se ipsum non nouit. Gregor. Cum tentamur , ad Dei iudicium recurrere debemus :er maiores Iaudes referre,quam piasatis erimus, s noluimus. Psad.Proba me Domine,c fito cor meum. id est fac me nosse.Item tenta , Ut exereearis.Iob. Caldei, id est Daemones, secem ni tres turmas, crinuaserunt camelos. idest fortiores,& perfectiores. Psal. Seruus tuus exercebatur in iuIlscationibus tuis. idest tentationibus.

Quarto per verba, Vtrum sit patiens. Sicut porcus probatur in lingua,vrrum sit sanus,necne. Non dicitur porcus sanus,qui habet grana in lingua.Sic nec homo, qui habet mala verba,scilicet Murmurationis. Detractionis. Adulationis. Murmurationis.Greg.Malu quissue apud se lateat, illata

contumelia probat.Sap.Contumelia,cr tormento huerrogemus ea, edi probemus patientiam eiu

Detractionis. Hie. Iu verborum pondere probatio consistit

Adulationis.Prouerb.Sicut probatur in conflatorio argemis, crin fornace aurum: Sic probatur homo in ore laudantium. Sed haec probatio habet tres gradus per testes.Erim mihi tenesio Hierusalem. Act. Secunda per pactum. Ante protriiserat Deus per Prophetas Tertia

359쪽

VERBI CONCIONAT. 33i

Tertia per iuramentum. Heb. neminem habuit, ueλε- per quem iuraret, iurauitper semetipsum. into per opera, virum sit compatiens. Sie ut probatur arbor esse bona,vel mala ex fructu. Matth. Arbis botia Matth. 'bonos fructusfacit. . Ece. Samuel infliis probatus ei3. idest in Eccl. operibi .sap. Huj,qui sientur, tenessunt nequitiae aduersuι Sq. parentes. id est opera operarios aecusabunt in die iudieij.

Ioan. Ase oportet operari opera patris mei. Opera enim, quae ego Io*t s.facimteΠimoniumperhibent de me. Ideo dicitur.Thi.Solicite cω- Thim.2- rate ipsum probabilem Deo exhibete operarium.

Sexto probatur per conuersationem, trum sit plaeens. Sic probatur homo ex habitu, vel facie. Fee. visis cogno- Ecc. s. Fitur vir: cr ab occursis faciei cognoscitur sensatin ab insedato. Homo cognoscitur,si sit bonae,sanctae, & modestae eo uersationis,& vitae,vel eco uerso. Eee. Sapientia. id est vita ho- Eccl-3- minis lucet in multu eius. Ecc.Amictus corporis,or risus dentig, Eccι 'crincessus hominis enuntiant de illo. Ideo Deut. Date ex vobis Deμt.I- miros prudentes , est non ignaros , quorum conuersatio si probata v tribubus vobis. De Prouidentia.

P Rouidentia est, qua futura prospicimus, antequam saeta sint.Cuius partes sunt ex praesentibus futura perpendere , dc ad uestus calamitatem aduenientem consiliose praem unire. Prouidentia valet ad multa: sed specialiter ad duo. Ad tentationem aduersorum sustinendam. Et ad vitam perpetuam acquirendam. Primo valet prouidentia ad tentationem, & tribulationem aduersorum sustinendam.Greg.EL, ITA callidio tanto liberiuspectus percutit, quant, nudum a prouidentiae lorica deprehendit oe tanto qui ue minus aduersiarepremitur,quanto contra illam praesciendo paratus inuenitur. Minus enim iacula fertur, quae praeuidetur,&e. Sen.Tunc per rationem recte viues, si omnia aettimes, σpropenses. Idem. Si prudens esse cupis futura at tente rupice. se quaepos ni contingere, animo tuo cuncta propone. hil tibisubitumst sed totum ante conspicies.

Secundo valet ad vitam perpetuam acquirendam. Si pro sustentatione vitae unius anni tam sollicitὰ prouidet tibi homo in aestate: quare de vita aeterna, in qua semper

360쪽

331 R V D I M. PRO DIVINI

Den. victurus est,non prouidet in vita ista Deutis. Hinamsaperent,or intelligerentin nouissima prouiderent.Si homo non potest habere victum temporalem sine magna prouidentia,&sollicitudine.Quomodo est ita fatuus,quisa putet se ha-- bere aeternam,&Deatam vitam sine prouidentia,& laborer Chrisost. 'cam corporis, siselluitus noufuerse,non habebu: tiam merHi struitus non fueris,habebis. Qv ergo demetia est

non esse sollicitum de eo,quod, nisi sollicitus fueris, perdes di esse sollicitum de eo, quod, nisi sollicitus fueris,apprehendes 3 Item si homo deberet ire ultra mare sine redό- tu,prouideret sibi longe ante de necessariis viae,de quibus ibi viueret:& sorsitan portaret secum quicquid nabere posset. Et tamen nuser homo cito recessurus de mudo isto sine reditu,& ignorat diem:& non prouidet sibi de quo vi-rrai 6. uat in futuro: quod&bruta faciunt, ut formica. Prouem. Vade adsermicam . piger,oec. De prouidentia Dei habes.Gen.l.& T. De creatione hominis,& de prouidentia humana ha

De Purgatorio. I J Vrgatorium est locus,in quo est simul poena sensus, MI dcinini:utraque tamen temporalis.Et capitur Purgato-md.m,.de rium non solum pro loco: sed pro poena quoque purgato- .inti. tia ubicunque tamen illa sit)quod tamen negant quidam .dis. s. haeretici Contra quos ratio est aperta in contrarium. Co- Ricb.in . stat,quod omne peccatum non est mortale: sicut nec om-dis.11 r. nis infirmitas est ad mortem. Nec omnis offenta punitura iudice poena mortis: nec omnis casus inducit mortem. Et sic in aliis multis. si ponatur,quod aliquis decedat in venialibus tantum, constat, quod non damnabiturina ternum; quia non habet mortalia: ergo saluabitur aliquado; ex quo non damnatur. non potest tamen saluari, nisi purgetiit; ergo est aliquis locus in alio seculo ad purgandum. Item cum aliquis confitetur de mortalibus grauibus, aut renuttitur ei tota poena ne cessario debita, aut non. si.

sic , quis ergo faceret fructus dignos poenitentiae, iuxta praeceptum Ioannis Baptaitae,si non oportet, quod soluat

SEARCH

MENU NAVIGATION